Olgeta Lain i Stap Wanbel—Yu Ting Dispela Samting Inap Kamap Tru?
‘SAPOS long ol yia i kamap bihain, mipela inap mekim na olgeta lain man i kamap olsem wanpela lain tasol, em nau, long dispela rot bai mipela i pinisim pait tu. Tasol sapos mipela i pundaun long mekim dispela wok, ating olgeta manmeri bai bagarap.’ Gwynne Dyer, man bilong raitim stori bilong ol samting i bin kamap long ol bikpela pait, em i tok olsem long buk bilong em, nem bilong en, War (Ol Bikpela Pait).
Dyer i tok, long ol buk i stori long ol samting i bin kamap bipo, i gat planti stori bilong ol strongpela lain em ol i bin kamapim pait olsem rot bilong stretim ol kros i kamap namel long ol. Ol i no stap wanbel, na dispela i bin bagarapim i stap bilong planti milion manmeri. King Solomon i stori long ol samting em dispela i bin mekim long ol man i stap long taim bilong em, na long nau tu dispela tok i stret yet. Em i tok: “Mi tingting gen long olkain pasin i no stret, ol manmeri bilong graun i save mekim. Ol man nogut i save daunim planti manmeri, na ol dispela manmeri i krai nogut tru. Tasol i no gat man bilong helpim ol. Na gavman tu i no helpim ol. Long wanem, strong bilong gavman i helpim ol man nogut tasol.”—Saveman 4:1.
Tru, ol man i save sori long “ol dispela manmeri i krai nogut tru,” em ol bikman “i daunim ol,” tasol long nau, olsem dispela saveman Dyer i tok, i gat narapela as na ol man i mas painim rot bilong mekim olgeta lain man i kamap olsem wanpela lain, olsem: Olgeta manmeri inap bagarap! Ol pait bilong nau i gat strong long bagarapim olgeta lain i insait long pait, na bai i no gat wanpela lain i winim pait—olgeta bai bagarap.
Yu Ting Olgeta Lain Inap Stap Wanbel?
Olsem wanem? Olgeta lain inap kamap wanbel? Yu ting ol man bilong graun inap daunim ol samting i save brukim ol man na ol i stap birua birua, em ol samting i laik bagarapim dispela graun? Sampela man i ting olsem. John Keegan, em man bilong raitim hap bilong wanpela nius bilong Briten (Daily Telegraph) i stori long ol samting bilong ami, em i tok: ‘Maski yumi stap long taim nogut, isi isi yumi inap lukim olsem wanpela taim bai kamap na i no gat pait moa long graun.’
Wanem samting i mekim na em i ting gutaim bai kamap? I gat wanem as na planti man i ting olgeta lain bai kamap wanbel, maski long bipo yet i kam inap nau ol man i save kamapim pait na i olsem ol i no inap bosim gut wokabaut bilong ol yet? (Jeremaia 10:23) Bipo sampela man i bin tok: ‘Ol lain i wok nau long kamap wanbel. Ol samting i bin kamap bipo i makim olsem.’ Long nau tu planti man i bilip olsem, gutpela pasin i stap pinis insait long skin bilong yumi taim mama i karim yumi, na dispela gutpela pasin bai daunim ol pasin nogut. Yu ting dispela samting inap kamap tru? O em wanpela tingting i giamanim bel bilong ol na i no inap kamap tru? Long buk Shorter History of the World, man bilong raitim stori bilong bipo, em J. M. Roberts, em i tok: ‘I stap bilong ol man long bihain bai i no gutpela. Na i no gat samting i makim olsem ol bikpela hevi na pen i save kisim ol man, em bai pinis.’
Olsem wanem? I gat as tru na yumi ken bilip olsem olgeta lain bai daunim pasin bilong tingting nogut long narapela? Na ol bai daunim ol samting i save brukim ol na ol i no stap wanbel? O i mas i gat narapela samting, winim ol samting ol man bilong graun inap mekim? Long stori i kamap bihain long dispela, bai yumi toktok long ol dispela askim.
[Piksa Kredit Lain long pes 2]
Piksa bilong graun long pes 1: Mountain High Maps® Copyright © 1995 Digital Wisdom, Inc.