Stap Gutpela Long Bihain!
“Nau olgeta hap graun i ken i stap bel isi gen, na olgeta manmeri i ken singaut amamas.”—AISAIA 14:7.
‘OL MAN bilong nau i olsem bikpela man tru long ol samting bilong nuklia na ol i olsem pikinini long ol samting bilong stretpela pasin. Yumi save moa long pait, winim save bilong yumi long pasin sekan; yumi save moa long kilim man i dai, winim save bilong yumi long i stap laip.’ Dispela tok bilong Omar Bradley long 1948, em wanpela jeneral bilong ami bilong Amerika, i kirapim yumi long tingim tok bilong Baibel, olsem: “[Ol] bikman i wok long daunim ol arapela manmeri na mekim nogut long ol.” (Saveman 8:9) Taim ol man i gat bom nuklia, ol i no inap mekim nogut tasol long man, nogat; ol inap kilim i dai olgeta man!
Planti manmeri ol i wanbel olsem i no stret ol kantri i holim na mekim wok long ol bom nuklia. Olsem: George Lee Butler, bipo em i wanpela jeneral long lain ami bilong balus bilong Amerika, em i tok: ‘Sapos wanpela kantri i gat bom nuklia, dispela i wok yet long givim tingting olsem, sampela samting inap kamap na yumi ting i stret yumi ken mekim wok long bom nuklia. Dispela tingting i kranki stret.’
Tasol niusman Martin Woollacott bilong Briten i tok: ‘Ol gavman i laikim yet ol bom nuklia, maski sampela lain i tok ol bom nuklia i no inap helpim yumi liklik na i samting nogut tru. Ol gavman i bilip olsem ol i mas holim ol bom nuklia bilong lukautim kantri bilong ol. Na tu, ol i holim ol dispela samting, long wanem, i olsem ol bom nuklia i givim narapela kain strong long gavman, em wanpela samting ol lain politik na ol soldia i save long en na ol i laik holim.’
Tru, inap 50 yia pinis ol samting i mekim na pait nuklia i no kamap. Tasol insait long ol dispela yia, ol i bin mekim wok long ol tenk na gan samting bilong kilim i dai planti planti tausen manmeri. Taim yumi skelim ol samting ol man i bin mekim i stret yumi ken ting olsem, bihain ol bai mekim wok long ol dispela bom nuklia.
Ol As Bilong En
Yu ting ol inap pasim ol man i gat laik long pait? Sampela i tok ol man i save pait, long wanem, ol i longlong, na ol i tingim laik bilong ol yet tasol, na ol yet i no bosim gut bel bilong ol. Saveman Kenneth Waltz i tok: ‘Sapos ol dispela pasin i nambawan as bilong bikpela pait, orait pasin bilong pinisim bikpela pait i mas kamap long rot bilong helpim ol man long kisim gutpela pasin na tingting na gutpela save.’
Na sampela man i tok as bilong pait em tingting politik bilong ol kantri. Olgeta kantri i save mekim ol samting bilong helpim kantri bilong ol yet, olsem na planti taim dispela i mekim na ol i pait. I no gat rot bilong stretim kros bilong ol, olsem na bikpela pait i kamap. Long buk bilong ol (Critical Mass), William E. Burrows na Robert Windrem, ol i tok: ‘Wanpela samting i gat hatwok long en em ol samting bilong politik. I no gat wanpela lo inap mekim gutpela wok sapos ol lain politik i no strong long pasim o senisim dispela pasin bilong wokim planti bom nuklia.’
Tingim pasin bilong ol kantri i toktok yet long bihainim wanpela kontrak i tambuim ol long pairapim bom nuklia (Comprehensive Test Ban Treaty). Nius Guardian Weekly i stori long dispela olsem ‘toktok i go i kam namel long ol kantri i holim bom nuklia na ol lain i wok hait na i holim, o ol i gat save bilong wokim dispela bom kwiktaim.’ Dispela wankain stori i tok: ‘Ol dispela kantri na lain ol i no tingting liklik long pinisim ol bom nuklia ol i holim, o ol samting ol i save holim bilong wokim dispela bom, o ol samting ol i ken mekim wok long en bilong kamapim ol bom i strong moa.’
Em nau, ol kantri i mas wok gut wantaim sapos ol i laik pinisim tru rot bilong ol gavman long mekim pait nuklia. Buk Critical Mass i tok: ‘Olsem na long olgeta hap, narapela kantri i mas bilip long narapela kantri, na narapela kantri i no ken ting em inap tru long pinisim narapela kantri olgeta. Sapos nogat, bihain pait nuklia bai kamap.’ Sori tru, long nau narapela gavman i hatwok long bilip long toktok bilong narapela gavman na dispela i wankain olsem tok Daniel i bin mekim inap 2,600 yia i go pinis. Em i tok: ‘Ol i sindaun wantaim na mekim planti tok giaman.’—Daniel 11:27.
Gavman Bilong Bosim Olgeta Hap
Tasol Baibel i tok, em laik bilong God yet long ol man i mas wok gut wantaim aninit long wanpela gavman i mekim gut wok bilong en na i bosim olgeta hap. Planti milion manmeri ol i no save, tasol ol i beten long dispela gavman taim ol i kolim Beten Bilong Bikpela, olsem: “Kingdom bilong yu i mas i kam. Mipela i mas bihainim laik bilong yu long graun olsem ol i save bihainim long heven.” (Matyu 6:10) Kingdom em wanpela gavman. Na Bikman bilong dispela gavman o Kingdom em King Bilong Kamapim Gutpela Sindaun na Bel Isi, em Krais Jisas. Baibel i tok: “Strong bilong gavman bilong en bai i wok long kamap bikpela oltaim, na bai i no gat pait na ol manmeri bai i sindaun gut oltaim. . . . Bikpela I Gat Olgeta Strong . . . em bai i mekim ol dispela samting i kamap.” (Aisaia 9:6, 7) Baibel i tok promis long dispela gavman em Jisas i bosim, olsem: “Em bai i daunim ol na bagarapim ol arapela king,” o gavman ol man i kamapim.—Daniel 2:44.
Dispela gavman bilong bosim olgeta hap bai kamapim gutpela taim tru. Em i no ken mekim olsem long rot bilong pasim ol gavman na bai ol i no ken wokim bom nuklia, o long rot bilong ol tok promis bilong ol gavman long pinisim ol samting bilong pait, nogat. Song 46:9 i tok profet olsem God Jehova “i save mekim i dai pait long olgeta hap graun. Em i save brukim olgeta banara na spia, na i save kukim ol hap plang long paia.” Kingdom bilong God, em Krais i bosim, i no ken pinisim sampela bom nuklia tasol na larim sampela i stap, nogat; em bai pinisim tru olgeta bom na olgeta narapela samting bilong pait.
Pait nuklia i no ken bagarapim yumi, long wanem, bai i no gat ol strongpela gavman, o ol kantri i no gat stretpela pasin, o ol paitman. Gutaim tru bai stap: “Olgeta man wan wan bai i sindaun gut klostu long gaden wain na diwai fik bilong ol, na i no gat wanpela man bai i mekim ol i pret. Bikpela I Gat Olgeta Strong i bin promis long mekim ol dispela samting.” Dispela tok i kam long God na em i no inap tok giaman.—Maika 4:4; Taitus 1:2.
Buk Song 4:8 i tok, gutpela taim tru inap kamap long wanpela rot tasol, em rot God Jehova i makim: “Bikpela, yu tasol yu save lukautim mi na mi stap gut. Mi no save pret long wanpela samting. Taim mi go long bet, wantu mi save slip i dai.” Kirap long bipo yet i kam inap nau ol samting nogut i bin painim ol man, olsem na sapos tok long “gutpela taim” i kamap long narapela rot, i no long rot bilong Kingdom bilong Jehova—dispela em tok giaman tasol.—Skelim wantaim 1 Tesalonaika 5:3.
‘Bel Isi na i No Pret Moa’
Tasol olsem wanem long tingting bilong man yet, em ol i tingting oltaim long pait? Ol manmeri bai skul “long stretpela pasin.” (Aisaia 26:9) Dispela skul long bihainim stretpela pasin bai mekim bikpela samting long pasin bilong ol man yet na long ol pasin bilong dispela graun: “Stretpela pasin bai i kamapim pasin bel isi na ol manmeri bai i no pret moa na bai ol i sanap strong oltaim.” (Aisaia 32:17) Pasin bilong kros na pait bai i gat senis bilong en—narapela bai sori long narapela na tingting long helpim olgeta man. Ol man bilong graun “bai ol i paitim ol bainat bilong ol i kamap olsem ol ain bilong brukim graun, na bai ol i paitim ol spia bilong ol i kamap olsem ol naip. Na olgeta lain manmeri bai i no ken pait moa, na bai ol i no skul moa long pait.”—Aisaia 2:4.
Long tok profet Aisaia i tok, ol manmeri i gat pasin olsem wel animal, ol bai senisim pasin bilong ol. Em i toktok long wanpela taim na save bilong Jehova “bai inapim olgeta hap graun.” Olsem na “ol wel dok na ol pikinini sipsip bai i stap gut wantaim, na ol lepat bai i slip wantaim ol pikinini meme. Ol pikinini bulmakau wantaim ol yangpela laion bai i raun na kaikai wantaim, na ol liklik manki bai i was long ol. . . . Long olgeta ples antap long maunten bilong Bikpela, olgeta samting bai i stap gut wantaim. Bai i no gat wanpela i mekim nogut long narapela.”—Aisaia 11:6-9.
Ol Witnes Bilong Jehova i bilip long ol dispela tok promis bilong God, olsem na ol i save ol gutpela samting bai painim ol long bihain. Taim yumi tingim ol samting long bihain, yumi no ting graun bai bagarap long pait nuklia. Nogat. Yumi save tingim truim bilong dispela tok promis bilong Baibel, olsem: “Ol stretpela man bai i kisim graun God i givim ol, na bai ol i stap oltaim long en.” (Song 37:29) Sampela bai tok, ol man i no gat save bai bilip olsem, na dispela samting i no inap kamap tru. Tasol husat tru em man i no gat save? Yu ting em man i save bilip long tok promis bilong God o man i save bilip nating long ol tok promis bilong ol lain politik? Ol man i laikim tru bel isi, ol i no hatwok long save wanem bekim i stret.a
[Futnot]
a Long rot bilong Baibel-stadi, no gat pe, ol Witnes Bilong Jehova i bin helpim planti milion man long kisim tok bilong Baibel long ol gutpela samting yumi wetim i kamap. Yu inap stretim rot bilong ol i ken kam lukim yu sapos yu raitim pas long lain i wokim dispela nius, o yu ken go long wanpela Haus Kingdom bilong ol Witnes Bilong Jehova.
[Ol Piksa long pes 9]
Long nupela taim God bai kamapim, ol famili i no ken “pret long wanpela samting,” na olgeta samting bilong pait bai pinis tru
[Piksa long pes 10]
Taim ol manmeri i kisim save long Baibel na bihainim, ol pasin bilong ol long pait bai pinis