Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap
Katim na Rausim Hap Bilong Bikbus
Wanpela nius (Jornal do Commercio) bilong Brasil i tok: “Paia, na pasin bilong kilim ol animal, na katim na rausim bikbus, ol dispela samting tasol i no bagarapim ol diwai na plaua, na ol animal, nogat.” Pasin bilong lusim liklik hap bilong bikbus taim ol i katim na rausim ol diwai, dispela samting tu inap pinisim ol diwai na animal samting. Saveman Marcelo Tabarelli bilong Brasil, em i tok, bikpela bilong planti bikbus em ol i bin katim na rausim bikpela hap bilong en, em 10-pela hekta tasol. Tabarelli i tok: ‘Ol bikpela animal i no inap i stap gut long bikbus em bikpela bilong en i 10-pela hekta tasol.’ Dispela pasin bilong mekim bikbus i go liklik i “bagarapim rot bilong ol animal long kamap long ol narapela hap na long raun long ol narapela kantri.” Dispela i mekim na “namba bilong ol [diwai na plaua na animal] i go daun.” Tingim ol pisin bilong bikbus, olsem pisin tuken. Tabarelli i tok: “Ol i stap yet, tasol ating i no longtaim na bai ol i pinis olgeta.”
Ol i Kaikai Wantaim
Long planti kantri, ol papamama i tok olsem pikinini bilong ol i save kaikai wan wan taim tasol wantaim ol, planti taim ol i laik kisim kaikai long ol haus kaikai nabaut i save wokim kaikai hariap. Tasol ating long Frans planti famili i no gat dispela hevi. Wanpela nius (La Croix) bilong Frans i tok, ripot bilong wanpela lain i kamapim olsem, planti famili (84 pesen) long Frans ol i save kaikai wantaim long apinun. Dispela lain i kisim save olsem planti yangpela (95 pesen) em ol i gat 12 i go inap 19 krismas, ol i ting i stap bilong famili i gutpela taim ol i kaikai wantaim. Ol saveman i tok, em bikpela samting long famili i kaikai wantaim. Dokta François Baudier bilong wanpela lain (French Center for Health Education), em i tok: “Taim bilong kaikai i no bilong kaikai tasol, nogat; em taim bilong toktok gut wantaim.”
Ol Pikinini Man i Amamas Taim Papa i Tingim Ol
Nius The Times bilong Landon i tok, ol papa i save tingim wari bilong pikinini man bilong ol, na wok bilong skul, na ol samting ol i mekim bilong painim amamas, ol i kamapim “ol yangpela man i gat laik long mekim ol samting, na ol i tingting gut na bilip olsem ol gutpela samting bai kamap bihain.” Wanpela lain (Tomorrow’s Men) i bin skelim 1,500 yangpela man i gat 13 i go inap 19 krismas, na planti bilong ol (90 pesen) em ol i pilim olsem papa i save lusim hap taim bilong mekim ol samting wantaim ol, na tingim wok bilong skul samting bilong ol, ol dispela yangpela i “laikim ol yet, na ol i amamas, na ol i bilip long ol yet.” Tasol planti bilong ol pikinini man (72 pesen) em ol i ting papa i no save tingim ol planti taim o em i no save tingim ol liklik, ol i “no amamas long ol yet, ol i bel hevi, ol i no laik skul, na ol i gat hevi wantaim polis.” Adrienne Katz bilong dispela wok bilong lain Tomorrow’s Men, em i tok, i no olsem papa i mas tromoi bikpela hap taim bilong i stap wantaim pikinini man bilong em, nogat. Em i tok: “Bikpela samting em pikinini i mas pilim olsem papa i laikim em tru, na papa i putim gut yau long ol tok bilong em.”
Ritim Buk Aninit Long Blanket
Wanpela nius (Apotheken Umschau) bilong Jemani i stori long ol sik samting, em i tok, pasin bilong ritim buk aninit long blanket wantaim sutlam i no gat strongpela lait inap bagarapim ai bilong pikinini. Long Yunivesiti Bilong Tubingen ol i glasim sampela kakaruk, na ol i kisim save olsem taim ai i no inap lukluk gut o lait i no strong, dispela inap bagarapim kiau bilong ai na kiau i no inap kamap bikpela. Taim pikinini i ritim buk aninit long blanket, dispela tupela samting i save kamap. Olsem: Ai i no lukluk gut, long wanem, ai i no inap mekim gut wok bilong en taim buk i stap klostu tumas long ai, na lait i no strong. Nius i tok: “Ol yangpela bilong bipo i kam inap long nau, ol i bin holim sutlam na ritim ol buk ol i save laikim tru aninit long blanket, na dispela i mekim na ol i kisim save long planti buk, na tu, ol i bagarapim ai bilong ol.”
Tren i Wok Long Smok Bilong Hatwara Bai Raun Gen?
Ol man i save laikim ol tren, ol i tingim yet ol tren bilong bipo em ol i bin wok long smok bilong hatwara. Dispela kain tren i no spid tumas na smok bilong en i bin bagarapim win, olsem na ol i no laik mekim moa wok long en. Tasol ensinia bilong wanpela faktori bilong wokim ol tren long Swiselan, em Roger Waller, em i bilip olsem ol dispela tren bai raun gen. Wanpela nius (Berliner Zeitung) i tok, 8-pela bilong dispela kain tren bilong kampani bilong Waller, ol i raun long ol maunten Alp, na i no longtaim i go pinis na Waller i bin stretim wanpela olpela tren i wok long smok bilong hatwara na tren inap raun long rot bilong ol tren bilong nau. Dispela tren i no wok long blakpela ston ol i kolim kol, nogat; em i wok long wanpela kain bensin, olsem na tren i no bagarapim tumas win. Bilong tren i ken ran gut, ol i putim sampela samting insait long ol wil bilong helpim ol wil long tantanim gut, na ol i karamapim gut tang bilong boilim wara na ol paip samting bambai wara i stap insait long tang i ken stap hat tru na i no hatwok long hatim wara kwiktaim. Waller i tok: “Ol i no tromoi bikpela mani bambai dispela tren i ken raun, na tren i no save bagarapim tumas win olsem ol tren i ran long disel ol i save mekim.”
Ol i Lain Long Lap
Nius Asahi Evening News i tok, long Japan, ol man i laik ol wokman bilong stua ol i mekim gutpela pasin long ol, olsem na planti kampani moa ol i “salim ol wokman long ol skul bilong lain long olsem wanem ol i ken mekim gutpela pasin long ol man. Ol kampani i ting, long dispela taim bilong ol man i no save baim planti samting tumas, pasin bilong mekim pes i lap, na mekim tok pilai, em wanpela gutpela rot i no gat bikpela pe, bilong kirapim ol man long baim ol samting.” Long wanpela skul, ol sumatin i sindaun long ai bilong glas na lainim pes long lap—“ol i traim kamapim lap i gutpela tru.” Bilong ol i ken kamapim gutpela lap, ol tisa i tokim ol sumatin long tingim man ol i laikim em tru. Ol tisa i traim helpim ol sumatin long stap isi bambai ol i ken lap long pasin bilong ol yet. Ol kampani i no save salim ol wokman long ol skul tasol, nogat; ol i salim ol bilong wok long ol haus kaikai na kisim oda bilong ol man i kam kaikai. Long ol haus kaikai ol wokman i lain long pasin bilong mekim pes i lap oltaim. Olsem wanem? Pasin bilong mekim pes i lap, dispela i save helpim wok bisnis? Wanpela nius i tok, wanpela kampani i wok bisnis long ol samting bilong penim pes, em i salim 3,000 wokman long skul bilong lain long pasin bilong mekim pes i lap, na long dispela yia, ol i salim planti samting moa (20 pesen) bilong kampani. Wanpela wokmeri i tok, dispela skul i mekim na i stap bilong ol long ofis tu i kamap gutpela moa. Em i tok: “Em gutpela long wok wantaim ol bos i gat gutpela pasin na i save lap.”
Masin Bilong Kisim Susu Long Bulmakau
Sue Spencer em insait long wanpela lain i bin wokim masin robot bilong kisim susu long bulmakau. Em i tok: “Pasin bilong kisim susu long bulmakau inap tupela taim long wanpela de i no stret long skin bilong bulmakau.” Spencer i tok, taim susu i pulap tumas long susu, dispela inap mekim na bulmakau i no inap wokabaut o em i kisim ol narapela hevi long skin. Olsem na bulmakau i ken mekim wanem long taim em i laik bai fama i kisim susu bilong en, tasol em i no taim bilong em long mekim olsem? Ating masin robot bilong kisim susu inap helpim bulmakau! Nius New Scientist i tok, long wanpela fam long Swiden ol i mekim wok long dispela kain robot. Taim ol bulmakau long dispela fam ol i laik bai robot i kisim susu bilong ol, ol i wokabaut tasol i go insait long haus bulmakau em masin robot i stap long en. Long nek bilong olgeta 30 bulmakau i gat ring i gat paua long en, na wanpela kain kamera inap luksave long ring. Sapos em taim bilong kisim susu bilong bulmakau, dua i go long hap bilong kisim susu bai op. Long pasin isi han bilong masin robot i save painim susu bilong bulmakau na i pasim ol samting long ai bilong susu bilong pulim susu.
Luksave Hariap Long Sik na Stap Laip
Wanpela ripot long nius Times of Zambia i tok: “Bilong ol dokta i ken mekim ol samting bilong oraitim sik kensa, ol i mas luksave long en taim sik i no go bikpela yet.” Sori tru, long sampela hap bilong Afrika, planti manmeri i save dai long sik kensa em ol dokta inap luksave hariap long en sapos man i bin go lukim dokta. Planti meri i save kisim sik kensa insait long sem bilong ol na long susu. Planti man i save kisim sik kensa long ol rop bilong sem na long rop bilong pekpek. Wanpela lain (Zambia’s Central Board of Health) i tok, em gutpela sapos ol man i go long haus sik bambai ol dokta i ken glasim ol bilong luksave long sik kensa. Nius Times i tok, pasin bilong luksave long sik taim em i no go bikpela yet bai mekim na “sikman na famili bilong em ol i no ken karim bikpela pen na hevi tumas. Na tu, ol dokta i ken mekim hariap ol samting bilong oraitim sik.”
Ol Bebi i Kamap Long Yurop i No Planti
Wanpela nius (Süddeutsche Zeitung) i tok: “Long yia i go pinis, namba bilong ol bebi i kamap long ol kantri bilong Yuropian Yunion (EU) i go daun tru, winim ol yia bihain long Namba Tu Pait.” Lain Eurostat i save skelim ol samting bilong ol dispela kantri, em i tok, long 1998 inap 4 milion bebi i bin kamap long ol kantri bilong Yuropian Yunion, tasol long 1965 samting 6 milion bebi i bin kamap. Long ol kantri bilong Yuropian Yunion, 1,000 manmeri i save kamapim klostu 11-pela pikinini long wanpela yia. Yu ting wanem kantri i no save kamapim planti pikinini olsem ol narapela kantri? Em Itali, maski Misin Katolik i no orait long pasin bilong pasim bel. Long Itali, 1,000 manmeri i save kamapim 9-pela pikinini tasol. Namba bilong ol pikinini i save kamap long Aialan i winim ol narapela kantri bilong Yuropian Yunion; 1,000 manmeri i save kamapim 14 pikinini.