Jehova i Lukautim Mipela Taim i Gat Tambu—Namba 3 Hap
LONG Mas 14, 1990 bikpela samting tru i kamap. Long dispela de mi stap wantaim ol narapela long taim wanpela bikman bilong gavman, em bilong Dipatmen bilong Lotu long Is Belin, em i givim pepa bilong gavman long ol Witnes Bilong Jehova i tok orait long wok bilong ol long Is Jemani. Taim ol dispela samting i kamap long dispela de, mi wok long tingim taim mi bin kamap Witnes, na mi tingim tu ol hevi i bin painim mipela.
Long 1955 samting, long namba wan taim wanpela meri Witnes em wanwok bilong mi, nem bilong em Margarete, em i toktok wantaim mi long ol bilip bilong em, em Baibel i as bilong en. Long dispela taim ol man i mekim nogut tru long ol Witnes long Is Jemani. Liklik taim bihain Margarete i go wok long narapela ples wok, na mi kirap long stadi wantaim narapela Witnes. Mi kisim baptais long 1956, na mitupela Margarete i marit long dispela yia. Mipela i save bung wantaim kongrigesen Liktenbek long Belin. I gat 60 samting pablisa long kongrigesen ol i autim tok bilong Kingdom.
Tupela yia bihain long taim mi baptais, sampela man bilong gavman i go long haus bilong brata i lukautim wok bilong kongrigesen. Ol i laik holim em, tasol em i no i stap; em i go long wok long Wes Belin. Famili bilong em i salim toksave long em na tokim em, em i no ken kam bek long haus; em i mas i stap long Wes Belin. Sampela mun bihain ol i go i stap wantaim em long dispela hap. Long dispela taim mi gat 24 krismas tasol na ol i givim ol bikpela wok long mi insait long kongrigesen. Mi tenkyu long Jehova long em i givim gutpela save na strong long mi inap long mi lukautim ol dispela wok.—2 Korin 4:7.
Kamapim Ol Kaikai Bilong Spirit
Long Ogas 1961 ol i sanapim banis long Belin na i brukim taun long tupela hap. Wantu tasol ol Witnes Bilong Jehova long Is Jemani i no gat rot moa long bung wantaim ol brata long hap bilong Wes. Olsem na mipela yet i kirap long prinim ol Wastaua samting long ol kain kain liklik masin. Kirap long 1963 mi wok inap long tupela yia bilong wokim ples hait insait long haus bilong mipela bilong mekim dispela wok bilong prinim ol Wastaua samting. Long san mi mekim wok mani—mi man bilong wokim ol tul—na long nait mi wok wantaim tupela brata moa na mipela i prinim ol Wastaua. Ol lain bilong gavman na polis samting i laik painimaut long dispela wok bilong mipela, tasol Jehova i helpim mipela na “kaikai” bilong mipela i save kamap long taim bilong en.
Mipela mas i gat planti pepa bambai mipela inap prinim ol Wastaua samting na i hatwok tru long kisim. Sapos long olgeta taim mipela i go baim planti pepa, kwiktaim bai ol lain bilong gavman i save long mipela. Olsem na mipela i save makim ol Witnes wan wan na ol i go baim liklik hap pepa na karim i kam long Buk-Stadi bilong mipela. Bihain mipela karim i go long ples bilong wokim ol magasin. Taim mipela prinim pinis ol magasin, ol narapela Witnes i karim i go givim long ol brata.
Ol lain bilong gavman i gat tingting olsem mi insait long wok bilong prinim ol Wastaua samting, olsem na oltaim ol i save was long mi. Yia 1965 i laik pinis na nau mi lukim ol i bihainim mi moa yet, na mi pilim olsem ol i tingting long mekim samting long mi. Ol i kirap wantu tasol long mekim long moningtaim tru.
Klostu Ol i Holim Mi
Long dispela moningtaim em taim bilong kol na mi wokabaut i go long ples wok. Tulait i no bruk yet na i kol nogut tru. Mi brukim baksait na wokabaut i go long kol. Mi wokabaut i go na mi lukim het bilong fopela man i wokabaut long hapsait bilong ol liklik diwai i olsem banis arere long rot. Fopela i kamap long kona na ol i tanim na wokabaut i kam long mi. Nau mi luksave long ol—ol i lain bilong gavman. Mi tingting planti—bai mi mekim wanem?
Ol man i bin savolim ais na hipim arere arere long rot, olsem na rot i liklik. Mi wokabaut i go, tasol mi daunim het na lukluk strong long graun. Na kwiktaim mi beten long tok isi. Fopela hia i wok long i kam klostu klostu. Olsem wanem? Ol i luksave long mi? Ol i abrusim mi long rot na mi kirap nogut—ol i no pasim mi. Mi taitim lek long rot i go, na nau wanpela i singaut olsem: “Eh! Em dispela man. Yu sanap!”
Mi ran i go siksti stret. Mi spit i go tanim kona na kalapim banis bilong haus i stap klostu long haus bilong mi na mi ran i go insait long banis bilong haus bilong mi long baksait. Mi tromoi skin i go insait long haus na mi lokim dua na pasim strong. Mi singaut strong olsem: “Yupela olgeta long haus, yupela kirap! Ol i kam bilong kisim mi!”
Kwiktaim tru Margarete i ran i kam daun long lata na sanap klostu long dua. Na kwiktaim mi ran i go long rum daunbilo na kirapim bikpela paia long stov. Mi kisim kwik olgeta pepa na ripot samting bilong kongrigesen na tromoi long paia.
Ol man hia i kam paitim dua na singaut strong olsem: “Opim dua! Mipela i lain bilong kot.”
Margarete i no opim kwik dua. Mi kukim gut olgeta pepa bambai ol man i no inap kaunim rait long en na nau mi ran i go sanap wantaim Margarete na meknaisim het long em bambai em i opim dua. Fopela hia i ran i kam insait long haus.
Ol i tok: “Bilong wanem yu ranawe?”
I no longtaim na sampela moa bilong lain bilong ol i kam, na ol i wok long painim painim ol samting long olgeta hap bilong haus. Mi tingting planti long ples hait em masin bilong wokim ol magasin i stap long en na 40,000 hap pepa. Tasol ol i no lukim dua bilong dispela ples em mipela haitim. Ol i givim ol askim long mi i go i go inap planti aua, tasol Jehova i helpim mi na mi stap isi tasol. Dispela samting i bin painim mipela i helpim mipela long bilip moa yet long gutpela Papa bilong mipela long heven, na i strongim mipela long karim ol hevi.
Mi Stap Long Kalabus, Tasol Mi Stap Fri
Long 1968 samting ol i singautim mi i go insait long ami. Tasol bel bilong mi i gat tok long dispela na mi tokim ol, mi no inap insait long ami, olsem na inap 7-pela mun mi mas i stap long kalabus na long banis kalabus bilong mekim wok. I gat 15 Witnes long dispela banis kalabus long Kotbas, long hap bilong saut-is long Belin. Mipela olgeta i bihainim lo bilong Krais na i no laik insait long ami, olsem na mipela i stap kalabus. (Aisaia 2:2-4; Jon 17:16) Ol i save subim mipela long wok inap planti aua long olgeta de na mipela mas mekim bikpela wok tru. Mipela save kirap long bikmoning tru, olsem 4:15 a.m., na ol i kisim mipela i go wok long rot bilong ol tren. Tasol taim mipela i stap long kalabus mipela i gat rot bilong autim tok long ol narapela na tokim ol long Kingdom bilong Jehova.
I gat tupela glasman i stap wantaim mipela long kalabus long Kotbas. Mi harim olsem yangpela i laik tumas long toktok wantaim mi. Em i laik toktok wantaim mi long wanem samting? Em i kamapim olgeta tingting i stap long bel bilong em. Tumbuna mama bilong em i wanpela glasmeri, na man hia i bin kaunim ol buk bilong tumbuna na long dispela rot em tu i kisim dispela narapela kain strong bilong tokaut long ol samting bai painim man long bihain. Dispela man i laik tru long lusim ol dispela strong i bosim em, tasol em i pret, nogut ol bai mekim nogut long em. Em i krai planti. Tasol bilong wanem em i kamapim dispela hevi long mi?
Em i stori olsem, taim em i stap wantaim ol Witnes Bilong Jehova, dispela i pasim strong bilong em long kolim ol samting bilong bihain. Mi tokim em, i gat ol gutpela spirit, em ol ensel holi, na i gat ol spirit nogut tu, em ol ensel nogut. Mi stori long ol Efesus bilong bipo i bin kamap Kristen na mi tokim em, i bikpela samting long em i mas rausim olgeta buk samting bilong mekim ol kain pasin bilong glasman na ol narapela wok bilong ol spirit nogut. (Aposel 19:17-20) Na mi tokim em, “Yu mekim pinis, orait bihain yu mas bung wantaim ol Witnes. I gat ol Witnes i stap long olgeta hap.”
Sampela de bihain dispela yangpela man i lusim kalabus na mi no harim sampela tok long em. Tasol dispela samting i bin kamap, olsem mi bin toktok wantaim dispela man i pret nogut tru na krai planti na i laik tru long i stap fri, dispela samting i strongim mi long givim bel moa yet long Jehova. Mipela 15 Witnes i stap kalabus, long wanem, mipela i holimpas bilip, tasol long ol samting bilong God mipela i stap fri. Dispela yangpela man i lusim kalabus na long skin em i stap fri, tasol em i kalabus yet long wanpela “god” i mekim em i pret nogut tru. (2 Korin 4:4) Yumi ol Witnes i mas lukautim gut pasin bilong i stap fri em God i givim long yumi!
Traim i Painim Ol Pikinini Bilong Mipela
Traim i bin painim mipela ol bikpela manmeri na mipela i mas sanap strong na holimpas bilip, em Baibel i as bilong en, na traim i painim ol yangpela tu na ol i mas sanap strong. Long skul na long ples wok ol man i wok long subim ol long lusim lo bilong God. Traim i bin painim olgeta 4-pela pikinini bilong mitupela.
Long olgeta Mande long skul, i gat taim bilong salut long plak. Olgeta pikinini i mas lusim haus skul na wokabaut i go sanap ausait, na mekim wanpela singsing, na mekim wanpela kain salut taim ol i pulim plak i go antap, ol i kolim salut bilong telman (Thälmann). Ernst Thälmann em wanpela Komyunis bilong Jemani na ol lain bilong Hitler i bin kilim em i dai long 1944. Bihain long Namba 2 Pait, ol Is Jeman i kirap litimapim tru nem bilong em. Mi wantaim meri bilong mi i save long tok bilong Baibel na mipela i bilip olsem yumi mas lotu long God Jehova wanpela tasol, olsem na mipela i lainim ol pikinini long sanap isi long kain taim olsem bilong salut long plak samting, tasol no ken insait long dispela.
Ol tisa i save lainim ol skulmanki long ol singsing Komyunis tu. Mitupela Margarete i go long skul bilong ol pikinini bilong mipela na stori gut long ol tisa long i gat wanem as na ol pikinini bilong mipela i no laik mekim ol dispela kain singsing politik, tasol mipela i tokim ol tisa, ol pikinini i amamas long lainim ol narapela singsing. Olsem na taim ol pikinini i liklik yet, ol i lain long sanap strong long bilip, maski ol i mas i stap narapela kain long ol wanlain bilong ol.
Long 1977 samting namba wan pikinini meri bilong mipela, nem bilong em Renate, i laik lain long mekim wok long ofis, olsem aprentis. Tasol olgeta aprentis i mas skul long ami inap 14 de pastaim. Bel bilong Renate i gat tok long insait long samting bilong ami, na em i tokaut olsem. Em i sanap strong, na bihain ol i orait long em i no ken mekim.
Taim Renate i lain yet long ol wok bilong ofis em i insait long wanpela klas, na ol i tok em i mas lain long sut long gan. Tisa i tok: “Renate, yu tu yu mas kam na lain long sut long gan.” Renate i tok, em i no laik, tasol tisa i no harim. Em i tok promis olsem: “Yu no ken sut long gan; yu ken lukautim kaikai na dring samting.”
Long apinun mipela famili i toktok wantaim long dispela samting. Mipela i pilim olsem i no stret Renate i stap wantaim ol narapela long taim ol i lain long sut long gan, maski em yet i no insait tru long dispela. Em i bin toktok wantaim mipela long dispela samting na beten tu na dispela i strongim em, olsem na em i no larim ol narapela i mekim em i pret. Taim mipela i lukim yangpela pikinini meri bilong mipela i sanap strong long mekim pasin i stret, dispela i strongim tru mitupela!
Wok Strong Moa Long Autim Tok
Long 1978 samting, nau ol man i no birua strong moa long wok bilong mipela, na mipela wok long kisim planti buk na nius Kristen i kam long hap bilong Wes. Hevi inap painim mipela long dispela rot, tasol ol brata i gat strongpela bel, long laik bilong ol yet ol i insait long wok bilong kisim ol dispela buk samting i kam. Mipela i amamas tru long kisim ol dispela planti buk samting na mipela i pilim tru hatwok bilong ol brata i kisim i kam. Taim tambu long wok bilong mipela i nupela yet na ol man i bin mekim nogut tru long mipela, i hatwok long mipela i go long haus bilong ol man na autim tok. Sampela ol i pret long kisim hevi na ol i lusim dispela wok. Tasol bihain wok bilong mipela long i go long haus bilong ol man na autim tok i wok long kamap strong moa. Namel long 1960 na 1969, inap olsem 25 pesen tasol bilong ol pablisa i save go oltaim long haus bilong ol man na autim tok. Tasol long 1988 samting, dispela lain i go bikpela inap 66 pesen! Long dispela taim ol lain bilong gavman i no tingting tumas long dispela wok bilong mipela.
Wanpela taim mi go autim tok wantaim wanpela brata na em i kisim liklik pikinini meri bilong em i kam wantaim em. Mipela i toktok wantaim wanpela lapun meri na em i sori long liklik pikinini i stap wantaim mipela, olsem na em i singautim mipela i go insait long haus. Em i pilim tru ol tok bilong Baibel mipela i autim long em na em i orait long mipela i kam lukim em gen. Bihain mi tokim meri bilong mi long i go lukim dispela lapun, na kwiktaim em i kirapim Baibel-stadi wantaim em. Maski dispela meri i lapun na skin bilong em i no strong moa, em i kamap wanpela sista bilong mipela na em i wok yet long mekim wok bilong Jehova.
Stretim Ol Samting Bilong Redi Long Taim Bilong Kamap Fri
Jehova i helpim mipela long redi long taim mipela bai kamap fri moa. Olsem: Paslain liklik long taim tambu i pinis, ol i tokim mipela long senisim pasin bilong mipela long kolim nem bilong ol brata sista long ol miting. Mipela i no save kolim nem bilong papa bilong ol wanlotu bilong mipela, olsem na planti brata sista em narapela i bin save gut long narapela inap planti yia, ol i no save long nem bilong papa bilong ol dispela brata sista. Bilong redi long sekanim ol planti nupela manmeri nau bai ol i kam insait, ol brata i tok, gutpela sapos mipela i kirap na kolim nem bilong papa. Sampela i pilim olsem dispela i no gutpela pasin pren, tasol ol brata sista i bin bihainim tok, ol i no gat hatwok long taim mipela i kamap fri moa.
Na ol i tok, gutpela sapos mipela i mekim singsing bilong kirapim miting. Long dispela rot mipela i lain long bihainim pasin ol kongrigesen long ol narapela hap i save bihainim. Mipela i stretim tu hamas ol i ken bung long wanpela Buk-Stadi. Namel long 1950 na 1959 samting, inap olsem 4-pela i save bung long wanpela Buk-Stadi, na bihain i go bikpela inap 8-pela. Na bihain inap olsem 10-pela i save bung, na bihain moa 12-pela. Na tu ol brata i skelim ol ples bung bilong ol kongrigesen bambai i no hatwok long planti Witnes bilong ol wan wan kongrigesen i kam bung.
Sampela samting ol i stretim, pastaim mipela i no pilim gutpela bilong en. Tasol taim ol i stretim pinis, nau mipela i pilim. Planti taim Jehova i kamapim klia olsem em i gutpela Papa i gat bikpela save na pasin sori. Isi isi i helpim mipela long stretim ol samting bambai mipela i bihainim pasin wankain olsem bilong olgeta narapela long lain bilong em long graun, na long dispela rot mipela i wok long mipela moa yet olsem mipela i hap bilong wanpela bikpela lain brata i stap long olgeta hap. Klostu 40 yia i gat tambu long hap bilong Is Jemani, tasol ol manmeri bilong God Jehova long dispela hap i bin mekim wok bilong em na em i bin lukautim ol gut tru. Nau mipela i amamas tru, long wanem, gavman i orait long wok bilong mipela na i no gat tambu moa!
Long dispela taim i gat planti Witnes Bilong Jehova long hap bipo ol i kolim Is Jemani, winim 22,000. Ol i stap olsem mak bilong gutpela save bilong Jehova long soim rot long lain bilong em, na gutpela pasin bilong em long lukautim ol. Em i bin helpim mipela long ol dispela planti yia i gat tambu na dispela i kamapim klia strong bilong em long winim olgeta hevi. Maski wanem kain samting bilong pait ol man i wokim bilong daunim lain bilong Jehova, dispela i no inap bagarapim ol. Long olgeta taim Jehova i save lukautim gut ol man i bilip tru long em. (Aisaia 54:17; Jeremaia 17:7, 8)—Em stori bilong Horst Schleussner.
[Piksa long pes 31]
Horst na Margarete Schleussner long haus bilong Sosaiti long Is Belin