I Stret Yumi Mas Givim Ol Samting Long Jehova
Em stori bilong Timoleon Vasiliou
Ol polis i bin holim mi, long wanem, mi skulim ol man long Baibel long ples Aidonosori. Ol polis i rausim su bilong mi na kirap paitim aninit bilong lek bilong mi. Taim ol i paitim lek bilong mi, lek bilong mi i dai na mi no pilim pen moa. Kain pasin nogut olsem ol i bin mekim long mi em i bin kamap long Grik long dispela taim. Bai mi stori long yu long wanem samting i kamap na ol i mekim olsem long mi, tasol pastaim mi laik stori long olsem wanem mi kamap wanpela tisa bilong Baibel.
BIHAIN liklik long taim mama i karim mi long 1921, famili bilong mi i go sindaun long taun Rodolivos, long hap not bilong Grik. Long taim mi yangpela, mi wanpela bikhet manki. Taim mi gat 11-pela krismas, mi kirap smok. Bihain, mi kamap man bilong dring planti na man bilong pilai laki, na klostu olgeta nait mi save go long ol pati nogut. Mi gat save long musik, olsem na mi bung wantaim wanpela lain i save pilai musik long dispela hap. Insait long wanpela yia samting mi inap pilai olgeta musik long dispela ben. Tasol mi save laik long stadi na mi laikim ol samting i stret.
Long kirap bilong yia 1940, long taim Namba Tu Pait i wok long kamap bikpela, ol i singautim ben bilong mipela long i go pilai musik long bung bilong planim wanpela liklik pikinini meri. Long matmat, ol famili na ol pren i krai nogut tru. Ol i bel hevi olgeta na i no tingim olsem i gat wanpela gutpela samting bai kamap, na dispela i mekim na mi pilim tru. Mi kirap tingting, ‘Bilong wanem na yumi save dai? Yumi save stap sotpela taim tasol na yumi dai—orait i gat sampela samting moa bai painim yumi o olsem wanem? Bai mi painim we bekim bilong ol dispela askim?’
Sampela de bihain, mi painim wanpela Baibel Nupela Testamen long wanpela kabot long haus bilong mi. Mi kisim na mi kirap kaunim. Taim mi kaunim tok bilong Jisas i stap long Matyu 24:7 i stori long ol bikpela pait bai i kamap na dispela i makim olsem em i kam i stap, mi kisim save olsem dispela tok i makim taim bilong yumi. Inap sampela wik mi kaunim dispela Baibel Ol Skripsa Grik planti taim.
Orait long Disemba 1940, mi raun i go lukim wanpela famili long ples klostu—em wanpela meri man bilong em i dai pinis na 5-pela pikinini bilong em. Long wanpela rum bilong ol mi lukim planti buklet i hip i stap, na wanpela namel long ol em buklet A Desirable Government, em Sosaiti Was Taua i bin wokim. Mi stap long dispela rum na mi kaunim dispela buklet olgeta. Taim mi kaunim dispela buklet mi bilip tru olsem mipela i stap long wanpela taim em Baibel i kolim olsem “taim bilong las de” na liklik taim God Jehova bai pinisim ol pasin bilong dispela graun na em bai kamapim nupela taim i gat stretpela pasin tasol long en.—2 Timoti 3:1-5; 2 Pita 3:13.
Wanpela samting mi bin pilim tru, em ol tok bilong Baibel i stori long ol gutpela man bai stap oltaim long paradais long graun na long dispela nupela graun em Kingdom bilong God bai bosim, bai i no gat moa pen na i dai. (Song 37:9-11, 29; KTH 21:3, 4) Taim mi wok long kaunim buklet, mi beten tok tenkyu long God long ol dispela samting, na mi askim em long soim mi long ol samting em i laik bai mi mas mekim. Ol samting i kamap klia long mi olsem God Jehova i laik bai mi mas givim bel olgeta long lotuim em.—Matyu 22:37.
Mekim Wok Long Save Mi Kisim
Kirap long dispela taim, mi lusim smok, na mi lusim pasin bilong dring spak, na mi lusim pasin bilong pilai laki. Mi singautim 5-pela pikinini bilong dispela meri wanpis na 3-pela liklik brata na susa bilong mi i kam bung, na mi stori long ol long ol samting mi lainim long dispela buklet. I no longtaim na mipela i kirap tokim ol man long sampela liklik samting mipela i save long en. Ol manmeri long dispela ples i kirap kolim mipela olsem ol Witnes Bilong Jehova, maski mipela i no bin bungim wanpela Witnes. Kirap long taim mi nupela yet, mi lusim wan handet aua samting long olgeta mun bilong tokim ol narapela man long ol gutpela samting mi bin lainim.
Wanpela pris bilong lotu Grik Otodoks long dispela hap em i go long man i bosim dispela ples na em i toktok planti long ol samting mipela i mekim. Tasol long sampela de paslain long dispela, wanpela yangpela Witnes mipela i no save long em, em i painim wanpela hos i bin lus na em i givim bek long papa bilong dispela hos. Em i mekim dispela gutpela pasin, olsem na dispela man bilong bosim ples i daun long ol Witnes, na em i no laik harim tok bilong pris.
Wanpela taim long Oktoba 1941 samting, taim mi autim tok long ples maket, wanpela man i tokim mi long wanpela Witnes Bilong Jehova i save stap long wanpela taun klostu. Long bipo em i wanpela plisman, na nem bilong em Christos Triantafillou. Mi go lukim em na mi kisim save olsem em i bin kamap Witnes long 1932. Mi amamas tru long em i givim planti olpela buk samting bilong Sosaiti Was Taua long mi! Ol dispela buk i bin helpim mi long kamap strong long spirit.
Long 1943, mi kisim baptais long wara bilong makim olsem mi dediket pinis long God. Long dispela taim mi save mekim stadi long Baibel wantaim ol man long 3-pela ples klostu. Em long Draviskos, Paleokomi, na Mavrolofos. Mi mekim wok long buk The Harp of God bilong stadi wantaim ol. Orait bihain, mi kisim amamas long lukim 4-pela kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova i kamap long dispela hap.
Maski i Gat Hevi, Mipela i Autim Tok
Long 1944, Jemani i no bosim moa kantri Grik, na sampela mun bihain mipela inap salim tok i go i kam long brens-ofis bilong Sosaiti Was Taua long Atens. Brens-ofis i singautim mi long i go autim tok long wanpela hap em ol man i no bin harim tok bilong Kingdom. Long taim mi go sindaun long dispela hap, mi wok long wanpela fam inap 3-pela mun na ol narapela mun mi mekim wok bilong autim tok.
Long dispela yia mi amamas long lukim mama bilong mi na dispela meri wanpis na ol pikinini bilong em ol i kisim baptais, tasol laspela pikinini meri bilong em, Marianthi, nogat. Bihain, long 1943 Marianthi i kisim baptais na long mun Novemba bilong dispela yia em i kamap gutpela meri bilong mi. Long 1974, em 30 yia bihain, papa bilong mi tu i kamap wanpela Witnes i baptais pinis.
Mipela i kisim namba wan Wastaua ol i bin wokim long olpela masin long brens-ofis long kirap bilong yia 1945. Nem bilong stori i stap insait em “Go Mekim Olgeta Lain Manmeri i Kamap Disaipel.” (Matyu 28:19) Wantu mi na Marianthi i lusim haus bilong mipela na mipela i go wok long ol longwe teritori long hap is bilong wara Striman. Bihain sampela Witnes i kam wok wantaim mipela.
Sampela taim mipela i save wokabaut lek nating bilong i go long wanpela ples, na mipela i save wokabaut planti kilomita long ol baret i no op tumas na mipela i go antap long ol maunten. Mipela i wokabaut lek nating, long wanem, mipela i laik lukautim su bilong mipela na bai ol i no ken bruk. Sapos ol su i bruk, mipela i no gat narapela long senisim. Long yia 1946 i go 1949, bikpela pait i wok long kamap long kantri Grik, na man inap kisim bagarap sapos em i raun. Planti skin bilong ol man i dai pinis i slip nabaut long rot.
Em i hatwok long autim tok, tasol mipela i no larim dispela i daunim mipela, mipela i givim bel long mekim wok. Planti taim mi save pilim olsem man bilong raitim Song i tok: “God, maski mi wokabaut long ples nogut na bikpela tudak, mi no ken pret long samting nogut, long wanem, yu stap wantaim mi. Mi lukim yu holim stik ol wasman bilong sipsip i save holim, olsem na bel bilong mi i stap isi. Mi no inap bagarap.” (Song 23:4) Taim mipela i autim tok long ol longwe hap, mipela i save lusim haus inap sampela wik, na sampela taim mi save lusim 250 aua long wanpela mun bilong autim tok.
Wok Autim Tok Long Aidonosori
Wanpela ples mipela i bin go long en long 1946 em Aidonosori, em i stap antap long wanpela maunten. Long dispela hap mipela i bungim wanpela man na em i tokim mipela olsem i gat tupela man long dispela ples ol i gat laik long harim tok bilong Baibel. Tasol em i pret long ol man i sindaun klostu long em, olsem na em i no laik kisim mipela i go long ol dispela man. Tasol mipela i painim haus bilong ol na ol i amamas tru long mipela i kam. Mipela i sindaun wantaim ol, na i no longtaim na planti man tru i pulap long famili-rum bilong ol! Ol dispela man i kam em ol wanblut, na ol gutpela pren bilong dispela tupela man. Mi kirap nogut tru long lukim ol dispela lain i sindaun isi na putim gut yau long ol tok bilong mipela. Bihain mipela i kisim save olsem ol i bin laik tru long bungim ol Witnes Bilong Jehova, tasol long taim ol Jemani i bosim kantri Grik, i no gat wanpela Witnes i bin stap long dispela ples. Wanem samting i bin kirapim ol long laik long harim tok?
Dispela tupela papa bilong tupela famili i bin insait long wok bilong ol lain Komyunis long dispela hap, na ol i bin kamapim ol tingting Komyunis long ol manmeri. Tasol bihain ol i lukim wanpela buk Gavman, em Sosaiti Was Taua i bin wokim. Tupela i kaunim na ol i bilip olsem Kingdom bilong God tasol em i gutpela stretpela gavman yumi inap wetim.
Mipela i sindaun toktok wantaim dispela tupela man na ol pren bilong ol i go inap biknait. Ol i amamas tru long mipela i kamapim bekim long Baibel bilong bekim ol askim bilong ol. Tasol i no longtaim na ol lain Komyunis long dispela ples i pasim tok long kilim mi i dai, long wanem, ol i tok mi bin mekim na tupela gopas bilong ol i bin kam long lotu bilong mipela. Dispela man i bin tokim mi olsem i gat tupela man long dispela ples i laik harim tok, em tu i bin stap long dispela namba wan nait. Bihain em i kisim save long Baibel, na em i kisim baptais, na bihain em i kamap wanpela elda Kristen.
Ol i Mekim Nogut Tru Long Mi
Bihain tasol long taim mipela i bung wantaim dispela tupela man em pastaim ol i bin mekim wok Komyunis, tupela plisman i belhat na hariap i go insait long wanpela haus mipela i mekim miting long en. Ol i makim gan long mipela 4-pela na holim mipela, na ol i kisim mipela i go long polis-stesin. Long dispela hap wanpela bikman bilong polis, em wanpela man i save long ol pris pasto bilong lotu Grik Otodoks, em i krosim nogut mipela. Na bihain em i tok, “Orait, bai mi mekim wanem long yupela?”
Wanpela plisman i sanap baksait long mipela em i singaut strong olsem: “Yumi mas paitim ol nogut tru!”
Long dispela taim em olsem biknait pinis. Ol plisman i lokim mipela insait long wanpela rum i stap daunbilo na ol i go dring long wanpela haus dring i stap klostu. Ol i dring spak, na ol i kam bek na kisim mi i go long rum antap.
Mi lukim ol i spak, na mi save olsem ol inap kilim mi i dai wantu tasol. Olsem na mi beten long God long strongim mi, maski ol i mekim wanem wanem samting long mi. Olsem mi bin tok long kirap bilong dispela stori, ol i kisim ol stik na kirap paitim aninit bilong lek bilong mi. Na bihain ol i paitim olgeta hap skin bilong mi, na ol i putim mi gen long dispela rum i stap daunbilo. Bihain ol i kisim narapela man i go na ol i kirap paitim em.
Mi toksave gut pastaim long tupela yangpela Witnes long redi long ol samting polis bai mekim long ol. Tasol ol plisman i lusim ol na ol i kisim mi gen i go long rum antap. Ol i rausim klos bilong mi, na ol 5-pela i paitim mi inap wanpela aua samting, na ol i krungutim het bilong mi long su bilong ol. Ol i tromoi mi i go daun long lata, na long dispela hap mi hap i dai na slip inap 12 aua.
Bihain ol i larim mipela i go. Wanpela famili long dispela ples i kisim mipela i go long haus bilong ol long dispela nait na lukautim mipela. Long de bihain, mipela i lusim ol na mipela i go long ples. Mipela i save wokabaut tupela aua tasol long dispela rot bilong kamap long ples, tasol ol i paitim mipela na skin bilong mipela i no gat strong tru, olsem na mipela i wokabaut inap 8-pela aua. Ol i bin paitim mi na skin bilong mi solap nogut tru, olsem na i hatwok long Marianthi i luksave long mi.
Wok i Kamap Bikpela Maski Ol Man i Birua
Long 1949, taim bikpela pait i wok long kamap yet insait long kantri, mipela i go sindaun long Tesalonaika. Ol i makim mi olsem helpim bilong wasman bilong kongrigesen long wanpela bilong 4-pela kongrigesen long dispela taun. Bihain long wanpela yia dispela kongrigesen i go bikpela tru na mipela i kamapim narapela kongrigesen gen, na ol i makim mi olsem wasman bilong kongrigesen, olsem wasman siaman. Wanpela yia bihain dispela nupela kongrigesen i go bikpela tru, na ol i brukim na kamapim narapela kongrigesen!
Ol birua i kros long ol Witnes Bilong Jehova i go bikpela tru long Tesalonaika. Wanpela taim long 1952, taim mi pinis wok na kam bek long haus, mi lukim ol i kukim haus bilong mipela na haus i paia olgeta. Klostu Marianthi i paia long dispela haus. Olgeta samting bilong mipela i paia, na long miting long dispela nait, mi stori long ol brata sista long as na ol klos bilong mitupela i doti. Ol brata Kristen bilong mipela i sori tru na ol i helpim mipela.
Long 1961, ol i makim mi bilong mekim wok bilong raun na i go lukim ol narapela narapela kongrigesen long olgeta wan wan wik na strongim ol brata sista long ol samting bilong spirit. Inap 27 yia, mi na Marianthi i go raun long ol sekit na distrik long Masedonia, Tres, na Tesali. Kirap long 1948, gutpela meri bilong mi Marianthi i olsem aipas, tasol em i bin strongim bel na wok wantaim mi, na em i winim planti traim i painim bilip bilong em. Em tu, ol polis i bin holim em, na ol i kotim em, na em i kalabus planti taim. Skin bilong em i wok long bagarap, na em i kisim sik kensa na dispela sik i stap longtaim, na long 1988 em i dai.
Long dispela yia yet ol i makim mi bilong mekim wok painia salim long Tesalonaika. Mi mekim wok bilong Jehova inap 56 yia, na mi inap wok strong yet na mi ken mekim ol kain kain wok bilong God. Sampela taim, long olgeta wan wan wik mi save stadi long Baibel wantaim 20 man em ol i gat laik long harim tok.
Mi pilim tru olsem yumi kirap tasol long mekim wanpela bikpela wok bilong skulim ol man na bai yumi mekim yet dispela wok long nupela taim God bai kamapim na bai yumi mekim i go yet inap long wan tausen yia. Tasol mi ting olsem dispela em i no taim bilong isi isi long mekim wok, o bilong lusim wok, o lusim nating taim bilong yumi long inapim ol laik bilong skin. Mi tenkyu long God long helpim mi long bihainim tok promis mi bin mekim long namba wan taim, long wanem, i stret yumi inap givim bel long lotuim Jehova tasol na mekim wok bilong em.
[Piksa long pes 24]
Mi mekim wanpela tok taim i gat tambu long mekim wok autim tok
[Piksa long pes 25]
Mi wantaim meri bilong mi, Marianthi