Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w02 3/1 p. 20-25
  • Mi Daunim Laik Bilong Mi Yet na Mekim Wok

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Mi Daunim Laik Bilong Mi Yet na Mekim Wok
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2002
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Em i Daunim Laik Bilong Em Yet
  • Taim Bilong Makim Ol Samting Mi Laik Mekim
  • Wok Painia Long Taim Bilong Pait
  • Wok Misineri
  • Saiprus na Israel
  • Ol Senis i Kamap
  • Taim Bilong Hevi
  • Kisim Ol Nupela Asainmen
  • Saiprus na Go Bek Long Kantri Grik
  • Helpim Gutpela Susa Bilong Mi
  • Tok Tenkyu Long Jehova—Long Rot Bilong Mekim Wok Bilong Em Long Olgeta De!
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2000
  • Mi Amamas Mi Insait Long Wok Bilong Skulim Ol Man Long Baibel
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2005
  • Mipela i No Pret—Jehova i Stap Wantaim Mipela
    Wastaua i tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2008
  • Amamas Long Mekim Wok Maski Mi Gat Bagarap Long Skin
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2006
Lukim Moa
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2002
w02 3/1 p. 20-25

Stori Bilong Wanpela Man

Mi Daunim Laik Bilong Mi Yet na Mekim Wok

STORI BILONG DON RENDELL

Mama bilong mi i dai long 1927, taim mi gat 5-pela krismas tasol. Tasol bilip bilong em i mekim bikpela samting long laip bilong mi. Olsem wanem em inap mekim?

MAMA i wanpela strongpela memba bilong Sios Bilong Inglan taim em i maritim papa, em i wanpela soldia. Ol i marit paslain long Namba Wan Pait. Dispela pait i kirap long 1914, na Mama i no wanbel long pris i sanap long pletfom na singautim ol man long insait long ami. Pris i tok wanem? “Go bek long haus na yu no ken tingting long ol dispela kain samting!” Mama i no amamas long dispela tok.

Long 1917, taim pait i bikpela tru, mama i go lukim piksa “Photo-Drama of Creation.” Em i bilip olsem em i painim pinis tok i tru, olsem na wantu em i lusim misin bilong em na bung wantaim ol Sumatin Bilong Baibel, em nem bilong ol Witnes Bilong Jehova long dispela taim. Em i go long ol miting bilong kongrigesen long Yeovil, em wanpela taun i stap klostu long ples bilong mipela, West Coker, long provins Somerset long Inglan.

Kwiktaim Mama i stori long nupela bilip bilong em long tripela susa bilong em. Ol lapun brata sista bilong kongrigesen Yeovil i stori long mi long pasin bilong mama na susa bilong em Millie long givim bel long raun long wilwil long bikpela teritori bilong mipela, na tilim ol buk i helpim ol man long stadi long Baibel, em buk Studies in the Scriptures. Tasol sori tru, insait long laspela 18 mun Mama i stap laip, em i gat sik TB na em i mas slip tasol. Long dispela taim i no gat marasin bilong oraitim dispela sik.

Em i Daunim Laik Bilong Em Yet

Long dispela taim Anti Millie i stap wantaim mipela, na em i lukautim mama taim mama i sik, na tu, em i lukautim mi na susa bilong mi, Joan, em i gat 7-pela krismas. Taim Mama i dai, wantu Anti Millie i tok em bai lukautim mipela ol pikinini. Papa i amamas long narapela inap mekim wok bilong lukautim mipela, na em i orait long Anti Millie i kam na stap olgeta wantaim mipela.

Mipela i laikim tru anti bilong mipela na mipela i amamas long em i stap wantaim mipela. Tasol bilong wanem em i laik mekim olsem? Planti yia bihain, Anti Millie i tokim mipela olsem em i save em i mas mekim wok mama i bin kirapim​—⁠em wok bilong skulim mi na Joan long tok i tru bilong Baibel. Em i save papa bilong mipela i no inap mekim olsem, long wanem, em i no save tingim lotu.

Mipela i kisim save tu olsem Anti Millie i bin pasim tok long bel long wanpela narapela samting. Bilong lukautim gut mipela, em bai no marit. Em i daunim tru laik bilong em yet! I gat as tru na mitupela Joan i mas tenkyu tru long em. Mipela inap tingim yet olgeta samting Anti Millie i bin lainim mipela long en na gutpela pasin bilong em mipela i ken bihainim.

Taim Bilong Makim Ol Samting Mi Laik Mekim

Mitupela Joan i go long skul bilong Sios Bilong Inglan. Anti Millie i strong na tokim het-tisa long wok bilong skulim mipela long ol samting bilong lotu. Taim ol narapela pikinini i go long haus lotu, mipela i go long haus, na taim pris i kam long skul bilong mekim klas bilong lotu, mipela i sindaun longwe liklik long ol narapela na ol i givim mipela ol skripsa bilong lainim na putim long tingting. Dispela i helpim mi tru, long wanem, oltaim bihain mi inap tingim yet tok bilong ol dispela skripsa.

Mi lusim skul taim mi gat 14 krismas na mi go wok inap 4-pela yia long wanpela faktori bilong wokim sis. Mi lain tu long pilai piano, na mi save kisim amamas long rot bilong musik na danis. Maski tok i tru bilong Baibel i stap long bel bilong mi, em i no bin kirapim mi long mekim ol samting bilong spirit. Long wanpela de long Mas 1940, wanpela lapun Witnes i askim mi long go wantaim em long kibung long Swindon, em longwe inap 110 kilomita. Albert D. Schroeder, em brata i go pas long wok bilong ol Witnes Bilong Jehova long Briten, em i mekim pablik-tok. Dispela kibung i kamapim bikpela senis long laip bilong mi.

Namba Tu Pait i wok long kamap bikpela. Mi tingting long mi mas mekim sampela gutpela samting long laip bilong mi. Mi go bek long Haus Kingdom bilong Yeovil. Long namba wan miting mi go long en, ol i stori long nupela wok mipela bai mekim, em wok bilong autim tok long rot. Maski mi no gat bikpela save, mi laik mekim dispela wok. Planti pren bilong mi ol i kirap nogut long dispela na ol i tok bilas long mi taim ol i abrusim mi long rot!

Long Jun 1940, mi kisim baptais long taun Bristol. Insait long wanpela mun mi kirap mekim wok painia​—⁠olsem mekim wok autim tok fultaim. Mi amamas tru, long wanem, bihain liklik susa bilong mi tu i kisim baptais long wara bilong makim olsem em i dediket pinis!

Wok Painia Long Taim Bilong Pait

Wanpela yia bihain long pait i kirap, mi kisim ol pepa i singautim mi long insait long ami. Long kot bilong Yeovil mi bin bihainim maus bilong bel na tokaut olsem mi no laik insait long ami, olsem na nau mi mas sanap long kot long Bristol. Mi wok painia wantaim John Wynn long Cinderford, Gloucestershire, na bihain long Haverfordwest na Carmarthen, long Wels.a Bihain, kot bilong Carmarthen i makim mi long kalabus inap 3-pela mun long Swansea, na tu, mi mas baim kot long 130 kina samting​—⁠em bikpela mani long dispela taim. Tasol mi no inap long baim kot, olsem na ol i makim mi long kalabus inap narapela 3-pela mun moa.

Taim mi kot namba tri taim, ol i askim mi: “Baibel i tok, ‘Samting bilong Sisar, em yupela i mas givim long Sisar.’ Yu no save long dispela tok, a?” Mi tok: “Yes, mi save long dispela tok, tasol mi laik kolim ol tok i stap long pinis bilong ves: ‘Na samting bilong God, em yupela i mas givim long God.’ Mi bihainim dispela tok.” (Matyu 22:21) Sampela wik bihain, mi kisim wanpela pas i tok mi no gat wok long go long ami.

Long kirap bilong 1945, ol i singautim mi long go long Betel long London. Long yia bihain, Nathan H. Knorr, em brata i go pas long stretim wok autim tok long olgeta hap, na kuskus bilong em, Milton G. Henschel, ol i kam long London. Inap 8-pela yangpela brata long Briten i go long klas namba 8 bilong Wastaua Baibel Skul Bilong Gileat bilong kisim trening bilong kamap misineri, na mi wanpela bilong ol.

Wok Misineri

Long Me 23, 1946, mipela i kalap long wanpela kago sip long pasis bilong Fowey. Man bilong bosim wok long bris, em Kepten Collins, em i wanpela Witnes Bilong Jehova, na taim mipela i lusim bris em i pairapim belo. Mipela i gat kain kain tingting taim mipela i wok long go longwe long nambis bilong Inglan. Win i strong na biksi i kirap long solwara Atlantic, tasol 13 de bihain mipela i kamap gut long Yunaitet Stets.

Mipela i go long wanpela kibung intenesenel (Glad Nations Theocratic Assembly) i gat 8-pela de bilong en, long Cleveland, Ohio, long Ogas 4 i go inap 11, 1946, na mipela i no inap lusim tingting long en. Inap 80 tausen manmeri i bung, na 302 i kam long 32 narapela kantri. Long dispela kibung ol i kamapim nius Kirap!b na buk bilong stadi long Baibel “Let God Be True,” na ol man i amamas tru long dispela.

Mipela i winim Skul Gileat long 1947, na ol i makim mi na Bill Copson long go long Isip. Tasol paslain long mipela i go, Richard Abrahamson bilong Betel long Brooklyn, i skulim mi gut long mekim sampela wok bilong ofis. Mipela i kamap long Aleksandria, na i no longtaim na mi lain long pasin bilong ol man long Midel-Is. Tasol i hatwok long lainim tok Arap, olsem na mi mas yusim ol kat bilong autim tok long 4-pela tok ples.

Bill Copson i stap inap 7-pela yia, tasol ol i no givim nupela visa long mi bihain long namba wan yia, olsem na mi mas lusim Isip. Mi tingting i go bek long dispela yia mi mekim wok misineri long Isip, na mi ting wok bilong mi i karim planti gutpela kaikai. Mi bin lukautim inap olsem 20 Baibel-stadi long olgeta wik, na sampela husat i lainim tok i tru long dispela taim, ol i wok yet long litimapim nem bilong Jehova. Long Isip ol i makim mi long go long Saiprus.

Saiprus na Israel

Mi kirap lainim nupela tok ples, em tok Grik, na mi lainim tu wanpela liklik tok ples bilong dispela hap. Bihain liklik, taim ol i askim Anthony Sideris long go long kantri Grik, ol i makim mi long lukautim wok long Saiprus. Long dispela taim brens-ofis bilong Saiprus i lukautim Israel tu, na mi wantaim sampela narapela brata inap i go sampela taim long Israel na bungim ol Witnes long dispela hap.

Long namba wan taim mi go long Israel, mipela i mekim liklik kibung long wanpela haus kaikai long Haifa, na 50 o 60 manmeri i kam bung. Mipela i tilim ol man bilong narapela narapela kantri i go long wan wan lain bilong ol yet, na mipela i mekim program bilong kibung long 6-pela tok ples! Wanpela taim long Jerusalem, mi soim wanpela piksa wokabaut ol Witnes Bilong Jehova i bin wokim, na mi mekim pablik-tok na wanpela niuspepa long tok Inglis i mekim gutpela tok long en.

Long dispela taim i gat inap 100 Witnes long Saiprus, na ol i mas wok strong long holimpas bilip bilong ol. Ol pris bilong Misin Otodoks ol i go pas long sampela man na ol i kam bagarapim ol kibung bilong mipela, na em i nupela samting long mi long ol man i tromoi ston long mi taim mi autim tok long ol ples. Mi mas lain long ranawe hariap! Taim ol man i birua olsem long mipela, em i strongim tru bilip bilong mi taim ol i makim sampela misineri moa long i kam mekim wok long dispela ailan. Dennis na Mavis Matthews wantaim Joan Hulley na Beryl Heywood ol i wok wantaim mi long Famagusta, na Tom na Mary Goulden na Nina Constanti, em meri Saiprus tasol mama i karim em long London, ol i go long Limassol. Long wankain taim, ol i makim Bill Copson long i go long Saiprus, na bihain Bert na Beryl Vaisey ol i go wok wantaim em.

Ol Senis i Kamap

Long pinis bilong 1957, mi kisim sik na mi no inap mekim moa wok misineri. Mi bel hevi na mi ting mi mas go bek long Inglan bilong kamap orait gen, na mi mekim wok painia long Inglan i go inap long 1960. Susa bilong mi na man bilong em ol i larim mi stap long haus bilong ol, tasol sindaun bilong ol i bin senis. Joan i hatwok long mekim ol samting. Em i lukautim man na yangpela pikinini meri bilong em, na tu, insait long dispela 17 yia mi bin stap long ol narapela kantri, em i bin lukautim papa na Anti Millie, em long dispela taim ol i lapun na skin bilong ol i no gat strong. Em i klia tru long mi olsem mi mas bihainim pasin bilong anti bilong mi na daunim laik bilong mi yet, olsem na mi stap wantaim susa bilong mi i go inap long taim anti na papa i dai.

Em bai isi tru long mi long stap olgeta long Inglan, tasol bihain long mi malolo liklik, mi pilim olsem mi mas i go bek long ples wok bilong mi. Oganaisesen bilong Jehova i bin tromoi bikpela mani bilong skulim mi. Olsem na long 1972, mi baim rot bilong mi long go bek long Saiprus bilong mekim gen wok painia long dispela hap.

Nathan H. Knorr i kam bilong stretim rot bilong mekim kibung long yia bihain. Taim em i kisim save olsem mi kam bek, em i tokim ol brata long makim mi i kamap wasman sekit bilong ailan Saiprus, em wanpela gutpela wok mi mekim inap 4-pela yia. Tasol dispela wok i gat hatwok bilong en, long wanem, klostu olgeta taim mi mas mekim tok Grik.

Taim Bilong Hevi

Mi na Paul Andreou, em man Saiprus i save long tok Grik, mipela i stap long wanpela haus. Mipela i stap long ples Karakoumi, long hap is bilong Kyrenia long hap not bilong nambis bilong Saiprus. Brens-ofis bilong Saiprus i stap long Nicosia, long hap saut bilong ol maunten Kyrenia. Long kirap bilong Julai 1974, mi stap long Nicosia long taim wanpela lain i laik rausim Presiden Makarios long wok bilong em, na mi lukim paia i kukim gutpela haus bilong em. Taim ol man inap raun gen, kwiktaim mi go bek long Kyrenia, we mipela i wok long redim kibung sekit. Tupela de bihain mi harim namba wan bom i pundaun long pasis, na mi lukim planti helikopta i flai na bringim lain ami bilong Turki i kam.

Mi bilong Briten, olsem na ol soldia bilong Turki i kisim mi i go long arere bilong Nicosia, na long dispela hap ol wokman bilong Yunaitet Nesen i sutim ol askim long mi na salim tok i go long brens-ofis. Mi pret, long wanem, mi mas wokabaut namel long ol waia bilong telefon na paua em ol i slip nabaut long graun, na go long ol haus ol man i lusim pinis long hap i no gat man i bosim. Mi amamas tru, long wanem, i no gat wanpela samting i pasim mi long toktok wantaim God Jehova! Ol beten bilong mi i helpim mi long mekim samting em mi bin pret nogut tru long mekim.

Olgeta kago samting bilong mi i lus, tasol mi amamas long mi inap i stap gut long brens-ofis. Tasol mi no inap i stap olsem inap longpela taim. Insait long sampela de tasol, lain ami bilong Turki i kirap bosim hap not bilong ailan. Mipela i mas lusim Betel na go long Limassol. Mi amamas long mi inap wok long dispela hap wantaim komiti i lukautim 300 brata em pait i bin bagarapim sindaun bilong ol, na planti ol i no gat haus moa.

Kisim Ol Nupela Asainmen

Long Janueri 1981, Gavening Bodi i askim mi long go long Grik na kamap wanpela bilong famili Betel long Atens. Tasol long pinis bilong yia, mi go bek long Saiprus na kamap kodineta bilong Komiti Bilong Brens. Tupela marit bilong Saiprus ol i kam long London, em Andreas Kontoyiorgis na meri bilong em Maro, ol i “helpim mi gut tru.”​—⁠Kolosi 4:⁠11.

Long 1984, long pinis bilong raun bilong wasman son Theodore Jaracz, mi kisim pas long Gavening Bodi na ol i tok: “Taim Brata Jaracz i pinisim raun bilong em, mipela i laik bai yu go wantaim em long Grik.” Ol i no tokim mi bilong wanem mi mas i go, tasol taim mipela i kamap long Grik, Komiti Bilong Brens i kisim narapela pas i tok ol i makim mi long kamap kodineta bilong Komiti Bilong Brens long dispela kantri.

Long dispela taim long kantri Grik, planti ol i tromoi lotu i tru. Na tu, planti man i sutim tok long ol Witnes olsem ol i brukim lo na autim bilip bilong ol bilong kirapim ol man long insait long lotu bilong ol. Long olgeta de polis i holim sampela bilong lain bilong Jehova na kotim ol. Mi amamas tru long mi inap save long ol brata na sista em ol i bin stap gut long God taim ol traim i painim ol! Yuropian Kot ov Human Raits i harim kot bilong sampela bilong ol, na dispela i bin helpim tru wok autim tok long Grik.c

Taim mi stap long kantri Grik, mi inap go long ol kibung long Atens, Tesalonaika, na ol ailan Rhodes na Krit. Insait long dispela 4-pela yia mi stap amamas na wok i karim kaikai, tasol narapela senis i laik kamap gen​—⁠mi go bek long Saiprus long 1988.

Saiprus na Go Bek Long Kantri Grik

Taim mi stap long Grik, ol brata long Saiprus i bin kisim nupela brens-ofis long Nissou, em longwe long Nicosia inap sampela kilomita. Carey Barber i kam long hetkota bilong ol Witnes Bilong Jehova long Brooklyn, em i mekim tok bilong dediketim brens-ofis. Sindaun bilong ol man long ailan i orait nau, na mi amamas long stap gen long dispela hap​—⁠tasol i no longtaim na senis bai kamap gen.

Gavening Bodi i orait long ol brata i wokim nupela haus Betel long Grik, long hap not longwe long Atens inap sampela kilomita. Mi save long tok Inglis na tok Grik, olsem na long 1990 ol i askim mi long go bek long Grik na wok long hap bilong sanapim nupela haus Betel na tanim tok long ol wokman intenesenel i wok long dispela hap. Mi inap tingim yet amamas mi kisim taim mi stap long hap bilong wokim haus Betel long 6 klok long moningtaim, na tok welkam long planti handet brata na sista bilong Grik em ol i volantia long wok wantaim lain konstraksen! Oltaim bai mi tingim pasin bilong ol long amamas na givim bel.

Ol pris bilong misin Otodoks na lain bilong ol i traim long kam insait long hap bilong sanapim haus Betel na bagarapim wok bilong mipela, tasol Jehova i harim beten bilong mipela na mipela i stap gut. Mi stap long hap bilong sanapim haus Betel i go inap long taim ol i dediketim nupela haus Betel long Epril 13, 1991.

Helpim Gutpela Susa Bilong Mi

Long yia bihain, mi go malolo long Inglan, na mi stap wantaim susa bilong mi na man bilong em. Sori tru, taim mi stap long hap, tambu bilong mi i kisim tupela hat-atek na em i dai. Joan i bin helpim mi gut tru taim mi mekim wok misineri. Klostu olgeta wik em i bin raitim pas long mi bilong strongim mi. Kain pasin olsem i gutpela samting tru bilong helpim olgeta misineri! Nau em i stap wanpis, na skin bilong em i no strong na i mas i gat man bilong helpim em. Bai mi mekim wanem?

Pikinini meri bilong Joan, em Thelma, na man bilong em i lukautim narapela meri wanpis long kongrigesen bilong ol, em wanpela kasen bilong mipela i gat bikpela sik. Mi beten strong long Jehova, na bihain mi tingting olsem mi mas i stap na lukautim Joan. I hatwok tru long stap gen long Inglan, tasol mi inap mekim wok elda long Pen Mill, em wanpela bilong tupela kongrigesen i stap long Yeovil.

Ol brata mi bin wok wantaim ol long ol narapela kantri ol i save ringim mi na raitim pas, na mi amamas tru long dispela samting. Sapos mi kamapim laik bilong mi long go bek long kantri Grik o Saiprus, mi save olsem ol brata bai salim tiket bilong mi i kam. Tasol nau mi gat 80 krismas, na ai na helt bilong mi i no gutpela moa. Mi bel hevi long mi no inap mekim ol samting olsem bipo, tasol ol yia mi bin wok long Betel i bin helpim mi long kisim ol pasin i save helpim mi long nau. Olsem: Oltaim mi save ritim teks bilong de paslain long mi kaikai long moningtaim. Mi lain tu long stap gut wantaim ol narapela man na laikim ol tru​—⁠em wanpela bikpela samting bilong mekim wok misineri i kamap gutpela.

Taim mi tingting i go bek long 60 gutpela yia mi bin litimapim nem bilong Jehova, mi save olsem pasin bilong mekim wok bilong God fultaim em i nambawan gutpela samting bilong lukautim na skulim man. Mi wanbel tru long tok Devit i mekim long Jehova: “Ol kain kain hevi i kamap long mi bipo, na yu bin lukautim mi gut na yu stap olsem banis bilong mi.”​—⁠Song 59:⁠16.

[Ol Futnot]

a Stori bilong John Wynn, “Bikpela Amamas i Pulap Tru Long Bel Bilong Mi,” i stap long Wastaua, Septemba 1, 1997, pes 25-28.

b Bipo nem bilong Kirap! em Consolation.

c Lukim Wastaua, Disemba 1, 1998, pes 20-21, na Septemba 1, 1993, pes 27-​31; Kirap!, Janueri 8, 1998, pes 21-22 (tok Inglis), na Epril 8, 1997, pes 18-19.

[Ol Mep long pes 24]

(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)

GRIK

Atens

SAIPRUS

Nicosia

Kyrenia

Famagusta

Limassol

[Piksa long pes 21]

Mama long 1915

[Piksa long pes 22]

Long 1946 long rup bilong Betel long Brooklyn, mi (namba 4 long han kais) na ol narapela brata i stap long klas namba 8 bilong Skul Gileat

[Piksa long pes 23]

Mi wantaim Anti Millie taim mi kam bek long Inglan long namba wan taim

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim