Stori Bilong Wanpela Man
Kisim Blesing Long Pasin Bilong Givim Bel Long God
STORI BILONG WILLIAM AIHINORIA
Mi kirap long biknait taim papa i krai olsem em i save mekim planti taim. Em i holim bel bilong em na i tantanim long plua. Mi, mama, na bikpela susa bilong mi i sindaun raunim em. Taim pen i pinis liklik, em i kirap sindaun, na pulim win strong na i tok: “Ol Witnes Bilong Jehova tasol i save stap bel isi long dispela graun.” Mi kirap nogut long dispela tok, tasol mi wok long tingting long en, long wanem, mi no bin harim nem bilong ol Witnes Bilong Jehova. Mi laik save long insait bilong tok bilong em.
DISPELA samting i bin kamap long 1953 taim mi gat 6-pela krismas. Mi kamap long famili em papa bilong mipela i maritim planti meri na mipela i stap long Ewossa, em wanpela ples long westen Naijiria. Papa i gat 3-pela meri na 13 pikinini. Mi namba wan pikinini man, tasol namba 2 pikinini long famili. Mipela i stap long haus kunai bilong bubu man em banis bilong en ol i wokim long graun na i gat 4-pela rum long en. Na bubu meri na 3-pela brata bilong papa na famili bilong ol tu i stap long dispela haus.
I stap bilong mi long taim mi liklik yet i no gutpela tumas. Wanpela as na mi stap olsem em papa bilong mi i gat bikpela sik. Oltaim em i gat bikpela pen long bel, na dispela sik i stap planti yia i go inap long taim em i dai. Ol dokta i no save long as bilong sik bilong em, na ol marasin bilong ples na marasin bilong dokta—em wanpela famili nating bilong Afrika inap baim—i no helpim papa. Planti nait mipela i stap klostu long papa, na krai taim em i pilim pen na i slip long plua i go inap long taim kakaruk i krai long moningtaim. Papa i laik painim marasin bilong pinisim sik bilong em, olsem na planti taim em i kisim mama i go wantaim em, na ol i lusim mi na ol liklik brata susa wantaim bubu meri, bilong em i ken lukautim mipela.
Bilong kisim ol samting bilong skin, famili bilong mipela i planim na salim yam, tapiok, na wanpela kain galip. Na tu, mipela i kisim na salim raba bilong kisim sampela mani moa. Yam em i bikpela kaikai bilong mipela. Mipela kaikai yam long moningtaim, na long apinun mipela i memeim yam na kaikai, na long nait gen mipela kaikai yam. Sampela taim mipela i kaikai banana ol i kukim long paia.
Wanpela bikpela samting long i stap bilong mipela em pasin bilong lotuim ol tumbuna. Famili i save kisim kaikai na putim long fran bilong ol stik ol i pasim ol sel bilong solwara long en. Papa tu i save lotuim wanpela imis bilong rausim ol spirit nogut na marilaman.
Taim mi gat 5-pela krismas, mipela i lusim ples na i go stap liklik taim long wanpela fam i stap longwe inap 11-pela kilomita. Long dispela hap, papa i kisim sik guinea worm, na dispela i givim bikpela pen moa long em antap long sik i stap pinis long bel bilong em. Em i no inap wok long san, na long nait em i kisim bikpela bel pen. Mi kisim sik typhus em wanpela kain laus i save kamapim. Long dispela as, mipela i kisim kaikai na ol narapela samting long ol wanblut bilong mipela. Mipela i no laik dai long dispela ples em sindaun bilong mipela i nogut tru, olsem na mipela i go bek long ples bilong mipela long Ewossa. Papa i laik bai mi namba wan pikinini man bilong em i mas kisim gutpela wok i winim wok gaden. Em i ting sapos mi kisim gutpela skul, mi inap helpim sindaun bilong famili long kamap gutpela na helpim wok bilong mekim bikpela long ol brata susa bilong mi.
Bung Wantaim Kain Kain Lotu
Long ples bilong mi, mi inap go long skul. Dispela i mekim na mi bung wantaim kain kain lotu bilong Kristendom. Long 1955 samting, tok ol i lainim mipela long en long skul bilong ol waitskin i wankain olsem tok bilong lotu bilong ol bos bilong kolonial taim. Mi go long komiuniti skul bilong Misin Katolik, olsem na mi mas kamap wanpela Katolik.
Long 1966, taim mi kisim 19 krismas, mi go long wanpela skul (Pilgrim Baptist Secondary School) bilong ol Baptis long taun Ewohinmi, em longwe long Ewossa inap 8-pela kilomita. Long dispela hap, mi kisim skul long narapela lotu. Mi go long wanpela skul bilong lotu Talatala, olsem na ol pris bilong lotu Katolik i pasim mi long insait long Misa long Sande.
Taim mi stap long dispela skul bilong lotu Baptis, em namba wan taim mi kisim save long Baibel. Maski mi go yet long lotu Katolik, mi yet mi ritim Baibel long olgeta Sande bihain long lotu. Mi laikim tru ol tok Jisas i skulim ol man long en, na dispela i kirapim laik bilong mi long givim bel long God na bai i stap bilong mi i gat as bilong en. Taim mi wok long ritim Baibel, mi les tru long pasin bilong tupela maus bilong sampela hetman bilong lotu na pasin pamuk em planti man nating bilong lotu i save mekim. Mi lukim pasin bilong ol man i tok ol i Kristen i narapela kain tru long pasin em Jisas na ol disaipel i bihainim na ol i skulim ol man long en.
Mi kirap nogut tru long sampela samting i kamap. Wanpela taim mi go long stua bilong wanpela katekis bilong baim wanpela korona, na mi lukim wanpela paspas i hangamap long dua. Long narapela taim, het-tisa bilong skul Baptis i laik mekim pasin sem long mi. Bihain mi kisim save olsem em i man bilong mekim pasin sodom na em i bin mekim pasin sem long ol narapela. Mi wok long skelim gut ol dispela samting, na mi askim mi yet olsem, ‘Tru God i orait long ol lotu i no gat tok long ol man i insait long en na ol hetman bilong lotu i mekim ol bikpela rong?’
Mi Senisim Lotu
Maski mi tingting planti, mi laikim ol samting mi ritim long Baibel na mi pasim tok long bel olsem bai mi wok yet long ritim. Long dispela taim mi tingim bek tok papa i bin mekim inap 15 yia i go pinis: “Ol Witnes Bilong Jehova tasol i save stap bel isi long dispela graun.” Tasol mi tingting planti, long wanem, ol i save tok bilas long ol yangpela Witnes i stap long skul na sampela taim ol i givim strafe long ol long ol i no insait long bung bilong lotu long moningtaim. Na sampela bilip bilong ol i narapela kain. Olsem: Mi no inap bilipim dispela tok olsem 144,000 manmeri tasol bai go long heven. (KTH 14:3) Mi gat laik long go long heven, olsem na mi tingting, nogut dispela namba bilong go long heven em i inap pinis paslain long mama i karim mi.
Mi luksave olsem pasin na tingting bilong ol Witnes i narapela kain. Ol i no insait long pasin pamuk na kros pait bilong ol narapela yangpela long skul. Long tingting bilong mi, ol i stap narapela kain tru long ol manmeri bilong dispela graun, olsem mi bin ritim long Baibel olsem ol man bilong lotu i tru i mas mekim olsem.—Jon 17:14-16; Jems 1:27.
Mi laik kisim sampela save moa. Long Septemba 1969, mi kisim buk “Tok i Tru i Bringim Man Long Laip Oltaim.” Long mun bihain, mi kirap stadi wantaim wanpela painia, em wanpela Witnes Bilong Jehova i save autim tok fultaim. Mi laikim ol tok mi lainim long namba wan stadi, olsem na mi kirap long ritim buk Tok i Tru long Sarere nait na mi pinisim long apinun long de bihain. Wantu tasol mi kirap tokim ol narapela sumatin long ol gutpela samting mi ritim. Ol sumatin na ol tisa i ting dispela nupela bilip bilong mi i mekim mi kamap longlong. Tasol mi save mi no wok long kamap longlong.—Aposel 26:24.
Papamama i harim tok olsem mi wok long autim tok long nupela bilip bilong mi. Ol i askim mi long kam hariap long ples na bai ol i ken kisim save long hevi bilong mi. I no gat wanpela Witnes mi inap go long em bilong kisim gutpela tingting, long wanem, olgeta i go long kibung distrik long Ilesha. Taim mi go long ples, mama na ol narapela wanblut i sutim kain kain askim na kain kain tok long mi. Mi wok strong long tokaut long ol samting mi lainim long Baibel.—1 Pita 3:15.
Ol i strong long tok olsem ol Witnes i tisa giaman, tasol mi no bilipim tok bilong ol, olsem na ankol bilong mi i traim narapela rot. Em i tokim mi olsem: “Yu mas tingim olsem yu go long skul bilong kisim save. Sapos yu lusim skul na mekim wok autim tok, bai yu no inap pinisim skul bilong yu. Olsem na gutpela sapos yu pinisim skul pastaim na bihain yu ken joinim dispela nupela lotu.” Long dispela taim mi ting dispela tok i gat as bilong en, olsem na mi no stadi moa wantaim ol Witnes.
Long Disemba 1970, bihain stret long gretiuesen, mi go stret long Haus Kingdom, na kirap long dispela taim mi save go long ol miting bilong ol Witnes Bilong Jehova. Long Ogas 30, 1971, mi kisim baptais bilong makim olsem mi dediket pinis long God. Papamama na ol narapela insait long komiuniti ol i tingting planti long dispela samting. Ol i tok mi mekim ol i bel hevi, long wanem, mi namba wan man long Ewossa em gavman i baim skul bilong em. Planti ol i ting mi bai mekim planti gutpela samting. Ol i ting mi bai mekim wok long dispela save bilong mi bilong helpim komiuniti.
Ol Samting i Kamap Taim Mi Senisim Lotu
Famili bilong mi na ol lapun man long komiuniti i salim sampela man bilong kirapim mi long lusim bilip. Ol i mekim tu ol tok bilong bagarapim mi. Ol i tok: “Sapos yu no lusim dispela lotu, i stap bilong yu long bihain bai i bagarap. Bai yu no inap kisim wok mani. Bai yu no inap wokim haus bilong yu yet. Bai yu no inap long marit na kamapim famili.”
Maski ol i tok ol dispela samting bai painim mi, 10-pela mun bihain long mi pinisim skul, mi kisim wok olsem tisa. Long Oktoba 1972, mi maritim gutpela meri bilong mi, Veronica. Bihain, gavman i skulim mi long stretim wok bilong ol didiman. Mi baim namba wan ka bilong mi, na mi kirap long wokim haus bilong mipela. Long Novemba 5, 1973, namba wan pikinini meri bilong mipela, Victory i kamap, na long ol yia bihain mipela i kamapim ol narapela pikinini em Lydia, Wilfred, na Joan. Long 1986, laspela pikinini bilong mipela, Micah, i kamap. Olgeta i kamap gutpela pikinini, ol i presen i kam long Jehova.—Song 127:3.
Taim mi tingting i go bek, mi ken tok olsem olgeta tok bilong ol man long komiuniti bilong bagarapim mi i bin kamap olsem ol blesing. Dispela i as na mi givim nem Victory long namba wan pikinini bilong mi. I no longtaim i go pinis na ol lain long komiuniti i rait long mi na i tok: “Plis, mipela i laik bai yu kam bek long ples na helpim sindaun bilong komiuniti, long wanem, God i wok long blesim yu.”
Mekim Bikpela Long Ol Pikinini Long Pasin God i Laikim
Mi na meri bilong mi i save olsem mipela i no inap mekim wok God i givim, em wok bilong mekim bikpela long ol pikinini na long wankain taim wok strong long kisim mani kago. Olsem na mipela i bin lain long stap belgut, maski mipela i no gat planti samting bilong skin. Mipela i laik stap olsem, na mipela i no laik bungim ol hevi em pasin bilong bungim planti samting inap kamapim.
Em pasin bilong ples bilong mipela long stap wantaim ol narapela famili long wankain haus, na yusim wankain ples waswas, ol samting bilong haus kuk, na ol narapela samting tu. Mipela i amamas long mipela inap rentim flet bilong mipela yet long ol narapela narapela taun em gavman i salim mi long wok long en. Tru, pe bilong ol flet i bikpela liklik, tasol taim mipela yet i stap, dispela i mekim na ol pikinini bilong mipela i no stap wantaim ol lain inap pulim ol long mekim pasin nogut. Mi tenkyu long Jehova long olgeta dispela yia mipela inap mekim bikpela long ol pikinini na i no gat ol samting i bagarapim ol long samting bilong spirit.
Na tu, meri bilong mi i stap long haus bilong em i ken stap wantaim ol pikinini na lukautim ol. Taim mi pinis long wok, mipela famili i wok strong long mekim ol samting wantaim. Wanem wanem ol samting mipela i mekim, mipela i wok wantaim olsem wanpela tim. Mipela i mekim famili Baibel-stadi, redim ol samting bilong miting na go long ol miting bilong kongrigesen, autim tok, na mekim ol samting bilong kisim amamas.
Mipela i wok strong long bihainim tok bilong Lo 6:6, 7, em i tokim ol papamama long skulim ol pikinini long olgeta taim rot i op na i no long haus tasol. Dispela i helpim ol pikinini long painim ol poroman namel long ol Witnes na i no long ausait. Pasin bilong mitupela i bin lainim ol long skelim poroman bilong ol, long wanem, mi na Veronica i no save tromoi bikpela hap taim long bung wantaim ol man i no wanbilip bilong mipela.—Sindaun 13:20; 1 Korin 15:33.
Tru, mipela i bin stiaim na skulim ol pikinini, tasol i no dispela samting tasol i bin helpim ol long kamap gutpela. Nogat. Bipo na long nau tu mipela i save singautim ol strongpela Kristen long stap long haus bilong mipela, planti bilong ol em wasman raun bilong ol Witnes bilong Jehova. Hap taim ol dispela strongpela Kristen i bin lusim bilong stap wantaim famili bilong mipela, i bin helpim ol pikinini long skelim na lain long pasin bilong ol long daunim laik bilong ol yet. Dispela i bin strongim ol samting mipela i skulim ol pikinini long en, na ol pikinini yet i pilim tru tok i tru bilong Baibel.
Kisim Blesing Long Pasin Bilong Givim Bel Long God
Long nau mi na meri bilong mi, wantaim 4-pela pikinini i insait long fultaim sevis. Mi kirap pastaim long mekim wok painia long 1973. Insait long ol yia i go pinis, mi mas lusim wok painia bilong mi inap sampela taim, long wanem, mipela i sot long mani. Wanpela gutpela blesing mi kisim em wanpela taim mi mekim wok tisa long Skul Bilong Wok Kingdom, em bilong skulim ol wasman Kristen bilong ol Witnes Bilong Jehova. Long nau mi wok insait long lain Hospital Lieson Komiti, na tu, mi mekim wok olsem wasman bilong biktaun Uhonmora.
Tupela bikpela pikinini meri bilong mi, Victory na Lydia, ol i maritim tupela gutpela elda Kristen. Ol wantaim ol man bilong ol i wok long brens-ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Igieduma, Naijiria. Bikpela pikinini man bilong mipela, Wilfred, em i mekim wok olsem kongrigesen sevent, na laspela pikinini bilong mipela, Micah, em i save mekim painia haptaim long sampela mun. Long 1997, Joan i pinisim haiskul na em i kirap mekim painia oltaim.
Wanpela gutpela samting mi bin kisim bikpela amamas long en, em mi bin helpim sampela narapela long lotuim God Jehova. Sampela bilong ol em ol wanblut bilong mi. Papa bilong mi i wok strong long lotuim Jehova, tasol pasin bilong maritim planti meri i pasim em long kamap strong. Kirap long taim mi yangpela yet na i kam inap nau, mi save laikim tru ol manmeri. Taim mi lukim ol narapela i gat hevi, mi pilim olsem ol hevi bilong mi i no bikpela samting. Ating ol i luksave olsem mi gat bikpela laik long helpim ol, na dispela i mekim na ol i no hatwok long toktok wantaim mi.
Wanpela bilong ol man mi bin helpim em long kisim save long laik bilong God em wanpela yangpela man i save slip tasol long bet. Em i wokman bilong wanpela pawa kampani, na pawa i bin kisim em na dispela i mekim na skin bilong em i dai kirap long bros i go daun. Em i kirap stadi long Baibel na isi isi em i bilip long ol samting em i lainim. Em i kisim baptais long Oktoba 14, 1995, long wanpela wara klostu long haus bilong mipela, na dispela em i namba wan taim insait long 15 yia em i lusim bet na i kam ausait. Em i tok dispela de em i nambawan bikpela de bilong amamas long laip bilong em. Nau em i wanpela kongrigesen sevent.
Inap 30 yia i go pinis mi bin makim dispela rot bilong lotu long Jehova wantaim lain bilong em i stap wanbel na i dediket long em, na mi mas tok olsem, mi no bel hevi long mi bin mekim olsem. Pasin bilong ol i kamapim klia olsem narapela i laikim tru narapela. Maski sapos Jehova i no inap givim laip oltaim long ol wokman bilong em i stap gut long em, mi gat laik yet long givim bel long God. (1 Timoti 6:6; Hibru 11:6) Pasin bilong givim bel long God i bin stiaim i stap bilong mi na mi stap gut, na i mekim mi na famili bilong mi i stap amamas na belgut.
[Piksa long pes 25]
Mi wantaim meri bilong mi na ol pikinini long 1990
[Piksa long pes 26]
Mi wantaim meri bilong mi na ol pikinini na tupela tambu man