STADI ATIKOL 45
SINGSING 111 Tingting i Stap Long Bel Bilong Mi
Amamas Yet Taim Yu Lukautim Wanpela Lapun o Wanpela i Sik
“Ol man i krai na i planim kaikai ol bai amamas na kisim kaikai i mau.”—SNG. 126:5.
SKUL YUMI BAI KISIM
Yumi bai stori long hau yu ken holimpas amamas bilong yu taim yu karim hevi bilong lukautim wanpela i lapun o wanpela i sik.
1-2. Jehova i pilim olsem wanem long ol bratasista em ol i lukautim wanpela i lapun o wanpela i sik? (Provep 19:17) (Lukim tu ol piksa.)
WANPELA brata long Korea, em nem bilong em Jin-yeol, em i tok: “Mi na meri bilong mi i bin marit winim 32 yia pinis. Tasol 5-pela yia i go pinis, mi stap olsem man bilong lukautim em. Em i gat sik pakinson na em i hatwok long muv. Mi laikim na tingim tru meri bilong mi na mi amamas long lukautim em. Long olgeta nait, em i save slip long haus sik bet bilong em long haus. Na mi slip klostu long em na mi save holim han bilong em taim mipela i slip.”
2 Olsem wanem? Yu wok long lukautim wanpela yu laikim tumas olsem papa o mama bilong yu, poroman marit bilong yu, pikinini, o pren bilong yu? Sapos olsem, yu mekim gutpela wok tru bilong soim pasin laikim long kain gutpela rot olsem. Na taim yu wok long lukautim dispela man o meri yu laikim tru, yu soim olsem yu laikim tru Jehova. (1 Tim. 5:4, 8; Jems 1:27) Maski i olsem, sampela taim yu bai bungim ol hatwok em ol narapela i no luksave long en. Sampela taim, yu inap pilim olsem yu wanpela tasol i wok long karim ol hevi. Ating yu inap smail, tasol taim yu stap wanpis yu save krai. (Sng. 6:6) Tru ol narapela i no save long hatwok yu karim, tasol Jehova i save long olgeta dispela hatwok. (Skelim Kisim Bek 3:7.) Ol aiwara bilong yu na ol sakrifais yu mekim, ol i dia tumas long em. (Sng. 56:8; 126:5) Em i lukim olgeta samting yu mekim bilong helpim dispela man o meri yu laikim tru. Na em i tingim ol dispela hatwok bilong yu olsem dinau yu gat long em na em i tok promis olsem em bai bekim dispela dinau long yu.—Ritim Provep 19:17.
Yu mekim wok bilong lukautim wanpela em yu laikim? (Lukim paragraf 2)
3. Abraham na Sara i karim wanem ol hevi taim ol i wok long lukautim Tera?
3 Baibel i gat planti stori long ol manmeri em ol i bin lukautim ol narapela. Tingim stori bilong Abraham na Sara. Taim ol i bin lusim Ur, papa bilong ol Tera i bin i gat 200 krismas samting. Maski i olsem, em i bin go wantaim ol. Ol i raun inap olsem 960 kilomita i go long Haran. (Stt. 11:31, 32) I klia tru olsem Abraham na Sara i laikim Tera, tasol tingim ol hatwok ol i mas mekim bilong lukautim em, moa yet long taim ol i wok long raun i go long ol narapela ples. Ating ol i raun antap long ol baksait bilong ol kamel na ol donki na ating dispela kain wokabaut em hatwok tru long wanpela lapun man olsem Tera long mekim. So em nomol long sampela taim ol inap pilim taiet tru long mekim dispela wok, na ating strong bilong ol i pinis olgeta. Maski wanem samting i kamap, Jehova i givim ol strong em ol i nidim bilong mekim dispela wok. Wankain olsem Jehova i bin lukautim na strongim Abraham na Sara, em bai lukautim na strongim yu long mekim dispela wok.—Sng. 55:22.
4. Yumi bai stori long wanem samting long dispela atikol?
4 Pasin bilong stap amamas inap helpim yu long mekim gut dispela wok bilong lukautim wanpela i sik o i lapun. (Prov. 15:13) Man husat i save belgut, em i save stap amamas maski i gat ol hatwok long laip bilong em. (Jems 1:2, 3) Olsem wanem yu ken kisim dispela kain pasin bilong i stap amamas? Wanpela rot em long beten na askim Jehova long helpim yu long holim stretpela tingting. Long dispela atikol, yumi bai stori long sampela samting moa em wanpela husat i save lukautim narapela i ken mekim long stap amamas yet. Na yumi bai stori tu long hau ol narapela i ken helpim ol. Pastaim, yumi ken stori long risen na ol man husat i save lukautim ol narapela i mas holimpas amamas bilong ol na wanem sampela hatwok ol inap bungim we inap pinisim amamas bilong ol.
PASIN BILONG LUKAUTIM WANPELA I SIK O LAPUN INAP PINISIM AMAMAS BILONG YU
5. Sapos yu save lukautim wanpela husat i sik o i lapun, wai na yu mas holimpas amamas bilong yu?
5 Sapos man o meri husat i save lukautim narapela i no stap amamas moa, dispela inap pinisim strong bilong ol. (Prov. 24:10) Na taim ol i taiet, ol bai i no inap mekim gutpela pasin na ol bai i no inap helpim gut man o meri i nidim helpim. So wanem ol hatwok inap pinisim amamas bilong dispela man o meri husat i lukautim ol narapela?
6. Wai na sampela em ol i save lukautim ol narapela inap pilim olsem strong bilong ol i pinis olgeta?
6 Yu inap pilim olsem strong bilong yu i pinis olgeta. Wanpela sista nem bilong em Leah, em i tok: “Pasin bilong lukautim narapela i save mekim mi pilim taiet tru, maski em long wanpela gutpela de. Long pinis bilong de, mi save pilim olsem strong bilong mi i pinis olgeta. Na sampela taim mi no gat strong inap long bekim teks mesis bilong wanpela.” Ol narapela i save pilim olsem i hatwok long ol i slip o malolo. Wanpela sista nem bilong em Inés, em i tok: “Mi hatwok long slip gut long nait. Long nait, mi save kirap long olgeta tupela tupela aua bilong lukautim tambu mama bilong mi. Na mi na man bilong mi, mitupela i no bin kisim wanpela holide inap sampela yia nau.” Sampela em ol i save lukautim ol narapela, ol i save tok nogat long ol invatesen bilong go long ol bung, na tu, tok nogat long mekim ol tiokratik asainmen, long wanem, ol i mekim wok fultaim bilong lukautim dispela man o meri i sik o i lapun. Dispela i mekim na sampela taim ol i pilim wanpis na ol i pilim olsem ol i kalabus.
7. Wai na sampela em ol i save lukautim wanpela i sik o i lapun i save wari na bel hevi?
7 Yu inap wari na bel hevi taim yu wok long lukautim wanpela lapun o wanpela i sik. Wanpela sista nem bilong em Jessica, em i tok: “ Mi hatwok long daunim ol pasin kranki bilong mi yet. So sampela taim mi save lusim haptaim bilong helpim mi yet, tasol dispela i save mekim mi pilim gilti na mi pilim olsem mi tingim mi yet tasol.” Sampela em ol i lukautim narapela i sik o i lapun, ol i pilim gilti, long wanem, ol i no amamas long dispela wok ol i mekim. Ol narapela i wari olsem ol i no mekim gut wok bilong helpim man o meri ol i lukautim. Tasol sampela narapela, ol i pilim gilti bikos ating wanpela haptaim ol i bel hevi na nau ol i no luksave olsem ol i mekim tok o pasin we i bagarapim bel bilong dispela man o meri ol i lukautim. (Jems 3:2) Na sampela i bel hevi tru olsem dispela man o meri i save stap bel isi na amamas long bipo, nau em i no stap olsem moa bikos sik i wok long daunim em. Wanpela sista nem bilong em Barbara, em i tok: “Wanpela bikpela hevi tru mi karim, em long lukim olsem long olgeta wan wan de, helt bilong pren bilong mi i no wok long kamap gutpela, em i wok long kamap nogut moa.”
8. Taim yumi tok tenkyu long wanpela husat i lukautim narapela, dispela i save mekim wanem long em? Stori long dispela.
8 Sampela i pilim olsem ol lain ol i lukautim, ol i no soim tenkyu long ol. Wai? Bikos planti taim ol narapela i no save tok tenkyu long ol hatwok na ol sakrifais ol i mekim. Pasin bilong tok tenkyu inap helpim tru wanpela husat i mekim kain gutpela wok olsem. (1 Tes. 5:18) Wanpela sista nem bilong em Melissa, em i tok: “Sampela taim, mi save aiwara bikos mi belhat. Tasol taim dispela man o meri mi lukautim i tokim mi olsem, ‘Tenkyu long olgeta samting yu mekim bilong helpim mi,’ dispela i save mekim mi belgut tru! Ol dispela tok i mekim na long olgeta de, mi redi long kirap na mi luk fowed long mekim gen dispela wok bilong lukautim em.” Wanpela brata nem bilong em Ahmadu, em i stori long samting em i pilim taim yangpela em i lukautim i soim tenkyu long em. Nis bilong tupela i save stap wantaim ol na em i gat sik epilepsi na planti taim em i save guria na pundaun. Em i tok: “Maski em i no kliagut long bikpela wok mipela i mekim bilong lukautim em na ol hatwok mipela i mekim, mipela i save amamas tru taim em i soim tenkyu bilong em long rot bilong raitim wanpela liklik tok olsem, ‘Mi laikim yupela.’”
HAU LONG STAP AMAMAS YET
9. Olsem wanem wanpela i save lukautim narapela i ken luksave olsem em i gat mak bilong em?
9 Luksave long mak bilong yu. (Prov. 11:2) Yumi olgeta i no gat inap taim na strong bilong mekim olgeta samting yumi gat laik long mekim. So yumi mas putim mak long mekim wanem ol samting yumi ken mekim na wanem ol samting yumi no inap mekim, na sampela taim yumi mas tok nogat. Na dispela em orait! Em soim olsem yumi luksave long mak bilong yumi. Sapos ol narapela i askim long helpim yu, orait redi long kisim helpim bilong ol. Wanpela brata nem bilong em Jay, em i tok: “Yumi no inap mekim olgeta samting long wankain taim. So yu mas kliagut long mak bilong yu na no ken mekim ol samting i abrusim mak bilong yu, dispela bai helpim yu long holimpas amamas bilong yu.”
10. Taim yu wok long lukautim narapela, wai na em i bikpela samting long yu mas bihainim gutpela tingting? (Provep 19:11)
10 Bihainim gutpela tingting. (Ritim Provep 19:11.) Taim yu bihainim gutpela tingting, em bai isi moa long yu stap bel isi na yu no larim tok na pasin bilong narapela i sikirapim bel bilong yu. Man husat i save bihainim gutpela tingting, em i save kliagut long risen na man i mekim ol tok o pasin we i sikirapim bel bilong em. Tru, sampela sik inap kirapim wanpela long mekim ol tok na ol pasin we em i no tingting gut na mekim. (Ekl. 7:7) Olsem, wanpela husat i save tingting gut na mekim ol gutpela tok inap kirap long tok resis na tok pait. O em inap askim yu long mekim planti samting tumas, sutim tok long yu, o i hatwok long yu mekim ol samting bilong amamasim em. Sapos yu wok long helpim wanpela husat i gat bikpela sik, i gutpela long yu kliagut long sik bilong em na bai dispela i ken helpim yu. Taim yu kliagut moa long sik bilong em, yu bai luksave olsem sik i mekim na em i wok long mekim ol dispela tok na pasin we i no stret, na i no bikos em ol pasin tru bilong em.—Prov. 14:29.
11. Taim wanpela i lukautim narapela, em i bikpela samting long em i mas mekim wanem samting long olgeta de? (Buk Song 132:4, 5)
11 Lusim haptaim long strongim pasin pren bilong yu wantaim Jehova. Sampela taim, yu mas lusim ol wok samting yu save mekim long wan wan de na bai yu ken mekim “ol samting i bikpela samting moa.” (Fili. 1:10) Wanpela bikpela samting yu mas mekim em long strongim pasin pren bilong yu wantaim Jehova. King Devit i mekim olsem bilong strongim pasin pren bilong em wantaim Jehova. (Ritim Buk Song 132:4, 5.) Olsem tasol, em i bikpela samting long yu mas makim haptaim long olgeta wan wan de long ritim hap tok bilong Baibel na beten. Wanpela sista nem bilong em Elisha, em i tok: “Mi stap amamas yet long nau bikos mi save beten na tingim tingim long bel ol gutpela tok bilong Buk Song em mi bin ritim. Beten i bin helpim mi tru. Mi save beten long Jehova planti taim long wanpela de, na dispela i helpim mi long stap bel isi.”
12. Ol lain em ol i lukautim ol narapela, wai na ol i mas lusim sampela haptaim long lukautim helt bilong ol yet?
12 Lusim haptaim long lukautim gut helt bilong yu yet. Ol lain em ol i save lukautim ol narapela, ol i save bisi tru na i hatwok long ol i painim taim bilong lukautim gut helt bilong ol olsem kisim gutpela kaikai, long wanem, ol i no gat taim bilong go painim fres kaikai long maket o long redim ol helti kaikai. Gutpela kaikai na gutpela eksasais i save helpim bodi bilong yumi na helpim bel na tingting tu. So traim long mekim gutpela wok long liklik haptaim yu gat long kaikai gut na eksasais oltaim. (Efe. 5:15, 16) Na tu, traim long slip gut long nait. (Ekl. 4:6) Ol wok painimaut i soim olsem taim yumi slip gut long nait, dispela i save helpim kru bilong yumi long stretim em yet. Dispela atikol “How Sleep Can Affect Stress,” bilong lain Banner Health, em i tok pasin bilong slip gut long nait inap daunim pasin bilong yumi long tingting planti na helpim yumi tu long daunim stres. Na tu, yu mas lusim sampela haptaim long kisim amamas. (Ekl. 8:15) Wanpela sista husat i save lukautim ol narapela, em i stori long samting i helpim em long stap amamas yet. Em i tok: “Taim weda i gutpela, mi save traim long go ausait long haus na kisim sampela san. Na wanpela taim long wanpela mun, mi save makim taim bilong kisim amamas wantaim ol pren bilong mi.”
13. Wai na em i gutpela long lap? (Provep 17:22)
13 Holimpas pasin bilong lap na amamas. (Ritim Provep 17:22; Ekl. 3:1, 4) Lap em i gutpela samting bilong helpim yumi long sait bilong bel na tingting na long helt bilong yumi. Taim yu wok long lukautim wanpela i sik o i lapun, olgeta samting bai i no kamap gut olsem yu tingting long en. Tasol sapos yu gat pasin bilong lap long ol samting we i no kamap gut tumas, dispela bai mekim na em isi long yu karim dispela hevi. Na taim yu lap wantaim wanpela em yu wok long lukautim em, dispela bai strongim pasin pren bilong yutupela.
14. Olsem wanem pasin bilong toktok wantaim wanpela gutpela pren inap helpim yu?
14 Toktok wantaim wanpela gutpela pren. Maski yu wok strong long stap amamas, sampela taim pasin bilong wari na tingting planti inap daunim yu. Long kain taim olsem, i gutpela long yu kamapim samting yu pilim long wanpela gutpela pren husat i no inap skelim yu long ol tok yu mekim na em i no inap mekim yu pilim nogut. (Prov. 17:17) Pasin bilong em long putim gut yau na mekim ol gutpela tok inap helpim yu long holimpas yet amamas bilong yu.—Prov. 12:25.
15. Taim yu wok long tingim ol samting yu bilip long en, olsem wanem dispela i ken helpim yu long stap amamas?
15 Tingim laip bilong yupela wantaim long Paradais. Traim long tingim olsem wok bilong yu long lukautim wanpela i sik o i lapun, em wok bilong sotpela taim tasol. Taim Jehova i bin wokim yumi long namba wan taim, em i no bin gat tingting long yumi mekim dispela wok. (2 Kor. 4:16-18) “Laip tru” bai kamap klostu nau. (1 Tim. 6:19) Yu bai amamas tru taim yu stori wantaim wanpela yu lukautim em long nau long ol samting yutupela bai mekim wantaim long Paradais. (Ais. 33:24; 65:21) Wanpela sista nem bilong em Heather, em i tok: “Planti taim, mi save tokim dispela man o meri mi lukautim em olsem, klostu nau bai yumi samap wantaim, ran wantaim, na raidim baisikol wantaim. Yumi bai beikim ol bret na kukim ol gutpela kaikai bilong ol famili na ol pren bilong yumi em ol i kirap bek. Na mipela i save tok tenkyu long Jehova long dispela gutpela samting mipela i bilip na wetim long kamap bihain.”
HAU OL NARAPELA I KEN GIVIM HELPIM
16. Olsem wanem yumi ken lukautim brata o sista husat i wok long lukautim narapela long kongrigesen bilong yumi? (Lukim tu piksa.)
16 Helpim ol bratasista i save lukautim ol lapun na ol sikman na bai ol i ken malolo liklik. Yumi ol bratasista long kongrigesen i ken redi long helpim wanbilip i lukautim wanpela i sik o i lapun. Long dispela rot, dispela wanbilip i ken malolo liklik na mekim ol samting em yet i gat wok long mekim. (Gal. 6:2) Sampela pablisa i wokim sediul long olgeta wik long mekim dispela wok. Wanpela sista nem bilong em Natalya, em i save lukautim man bilong em husat i paralais, em i tok: “Wanpela brata long kongrigesen i save kam long haus wanpela o tupela taim long wik long stap wantaim man bilong mi. Ol i save autim tok wantaim, stori wantaim, na ol i watsim ol muvi wantaim. Man bilong mi i pilim tru dispela samting brata i mekim na dispela i givim mi taim long mi ken mekim sampela samting em mi yet i gat wok long mekim olsem go wokabaut liklik.” Sampela taim, yu ken tokim ol olsem long nait yu bai lukautim lapun o man o meri i sik na bai man o meri i lukautim em i ken kisim sampela malolo.
Olsem wanem yu ken helpim wanpela i gat wok long lukautim ol narapela long kongrigesen bilong yu? (Lukim paragraf 16)a
17. Olsem wanem yumi ken helpim ol lain i lukautim ol narapela long taim bilong ol kongrigesen miting?
17 Helpim ol lain i lukautim ol narapela long taim bilong ol kongrigesen miting. Planti taim, ol lain i lukautim ol narapela, ol i no save putim gut yau long ol program i kamap long ol kongrigesen miting, ol kibung sekit, na long ol kibung rijinel bikos ol i bisi tru long lukautim wanpela i sik o i lapun. Sampela taim ol bratasista long kongrigesen i ken givim helpim long rot bilong sindaun wantaim dispela lapun o wanpela i sik long taim bilong miting olgeta o long hap bilong en tasol. Sapos dispela sikman o lapun i save stap tasol long haus, yu ken redi long i go stap wantaim em long haus na konek long miting long rot bilong vidio konferens, na long dispela rot man o meri i lukautim em i ken go long miting long Haus Kingdom.
18. Wanem samting moa yumi ken mekim bilong helpim ol lain i lukautim ol narapela?
18 Tok amamas long ol lain i lukautim ol narapela na beten bilong helpim ol. I gutpela long ol elda i mekim sepeding visit planti taim long ol lain i save lukautim wanpela i sik o i lapun. (Prov. 27:23) Na maski yumi gat wanem kain sindaun, oltaim yumi olgeta long kongrigesen i ken tok amamas long ol lain i gat dispela wok bilong lukautim ol narapela. Yumi ken askim Jehova tu long wok yet long strongim ol na helpim ol long stap amamas yet.—2 Kor. 1:11.
19. Yumi gat wanem ol samting em yumi ken luk fowed long en?
19 Klostu nau, Jehova bai pinisim aiwara i stap long ai bilong olgeta manmeri. Bai i no gat moa sik na dai. (Rev. 21:3, 4) “Ol lek nogut bai kalap olsem dia.” (Ais. 35:5, 6) Na ol samting nogut em pasin bilong i go lapun i kamapim, na ol pen yumi save pilim bilong lukautim wanpela yumi laikim tumas i sik, em bai kamap olsem “ol samting bilong bipo, na [yumi] no inap tingim . . . gen ol dispela samting.” (Ais. 65:17) Long nau yet, Jehova i no inap givim baksait long yumi taim yumi wok long wetim truim bilong ol dispela samting yumi bilip long en i kamap tru. Sapos nau yumi wok yet long bilip na wet long Jehova i strongim yumi, em bai helpim yumi long “sanap strong na i no les kwik, na [yumi] ken mekim wantaim amamas.”—Kol. 1:11.
SINGSING 155 Amamas Bilong Mipela
a STORI BILONG PIKSA: Tupela yangpela sista i go visitim wanpela lapun sista, na bai meri i lukautim em i ken i go wokabaut liklik.