Xana Mpompelo Wa Ngati Wa Laveka Hakunene?
XIVUTISO lexi nga laha henhla xi vutisiwe eka xihloko lexi a xi ri eka phepha-hungu ra November wa n’wexemu leri tsariweke hi Dok. Ciril Godec, mulanguteri wa mavabyi ya swirho swa rimbewu eXikolweni xa Xibedlhele xa le Long Island, le Brooklyn eNew York. U tsarile: “Namuntlha swi nga ha endleka ngati yi nga ha amukeleki tanihi murhi, tanihi leswi yi nga taka yi nga fikeleli xilaveko xa vuhlayiseki xa Ndzawulo ya Swakudya ni Swidzidzirisi. Ngati i xirho xa miri, entiyisweni mpompelo wa ngati i ku simeka xirho xin’wana.”
Dok. Godec u te: “Ku tshungula muvabyi hi ku n’wi simeka xirho xin’wana i nchumu wo hetelela lowu endliwaka loko se swi tsandzile. Hikwalaho ka makhombo lamakulu lama nga vaka kona, vavabyi va byeriwa tindlela hinkwato leti nga tirhisiwaka ta vutshunguri va nga si simekiwa xirho.” Malunghana ni mpompelo wa ngati, u gimetise xileswi: “Swi vonaka wu nga pfuni ngopfu lerova vahandzuri vo tala va endle xiboho xa ku ‘papalata mpompelo’ ku nga ri hikwalaho ka swivangelo swa vutshunguri ntsena kambe ni hikwalaho ka swivangelo swin’wana swa le nawini.”
Xiphiqo lexikulu xa mpompelo wa ngati hi leswi vanhu va magidi va nga ni vuvabyi lebyi dlayaka, ku katsa ni AIDS (SIDA). Hambileswi maendlelo yo kambisisa ngati ma antswisiweke etindhawini to tala, Dok. Godec u te: “Khombo ri le ka ngati leyi nyikeriweke hi vanhu lava tluleriweke hi mavabyi lawa ma nga si fikaka eka xiyimo lexi swi kotekaka ku ma vona hi muchini.”
Loko a gimeta xihloko xakwe, Dok. Godec u vulavule hi xivutiso lexi tlakusiweke laha henhla: “Tanihi leswi madokodela ni vahandzuri se va swi twisisaka ku antswa leswi moya wu fambisaka xiswona naswona va xiyaka leswaku a swi bohi leswaku munhu a va ni ngati yo tala hilaha a va ehleketa hakona eku sunguleni, swi nga koteka leswaku va kuma leswi nga tirhisiwaka ku tshungula ematshan’weni ya mpompelo wa ngati. N’wexemu loko ku endliwa vuhandzuri bya mbilu ni bya ku simeka xivindzi a ku huma ngati yo tala lerova minkarhi hinkwayo vahandzuri a va vona swi fanerile leswaku munhu a cheriwa ngati yo tala. Sweswi, vuhandzuri lebyi havumbirhi byi endliwile handle ka mpompelo wa ngati.
“Swi ta koteka leswaku enkarhini lowu taka munhu a nga pomperiwi ngati hi ku helela. . . . Mpompelo a wo durha ni ku va ni khombo ntsena; kambe a wu pfuni vavabyi hi ndlela leyinene leyi va faneleke va pfuneka ha yona.”