Ha Yini Va Siya Vukhongeri?

EXIKARHI ka lembe-xidzana ra vu-19, kwalomu ka vaaki hinkwavo va le Prussia (sweswi yi nga Jarimani n’walungu) a va twiwa va vula leswaku i va vukhongeri byo karhi. Kahle-kahle, ku hundzuka ntsena u suka eka vukhongeri lebyi simekiweke u va munhu la phikisaka kereke a swi ta ku endla u tshama u vekiwe tihlo hi maphorisa. Wa nga vona ndlela leyi swiyimo swi hundzukeke ha yona!

Namuntlha, nhlayo leyikulu ya Majarimani yi tshika tikereke. Ku vuriwa leswaku un’we eka mune va vula leswaku a va weli eka vukhongeri byo karhi. Mboyamelo lowu fanaka wa voniwa eAustria na le Switzerland. Loko ku va xirho ku ri ngati leyi nga ni vutomi ya vukhongeri, kutani hilaha mutsari wa Mujarimani Reimer Gronemeyer a swi vekaka hakona, “tikereke ta le Yuropa ti huma ngati leyi yisaka eku feni.”

Lexi Endlaka Va Fularhela Vukhongeri

Ha yini vo tala va fularhela vukhongeri lebyi hleriweke? Hakanyingi, hikwalaho ka swivangelo swa timali, ngopfu-ngopfu ematikweni lawa swirho swi languteriweke ku hakela xibalo xa kereke. Vo tala va vutisa, ‘Ha yini mali ya mina leyi ndzi yi tirheleke hi matimba yi fanele yi ya ekerekeni?’ Van’wana va hlongoriwa hi rifuwo ni matimba lamakulu ya kereke. Kumbexana va pfumelelana na Mufundhisi Lonkulu Joachim Meisner wa le Cologne, eJarimani, loyi a vuleke leswaku rifuwo ra kereke ri nga va rona ri yi kuceteleke ku nyikela nyingiso lowukulu eka swilo leswi vonakaka ni “ku nga khathali ngopfu hi ku va ni ripfumelo eka Kreste.”

Vanhu van’wana va siya kereke hikuva va yi vona yi phirhwa, yi nga tsakisi, yi nga swi koti ku enerisa swilaveko swa vona swa moya. Va ni ndlala leyi vhumbhiweke hi muprofeta Amosi, “ndlala [leyi nga riki] ya v̌uŝa, ni loko ri ri tora ra mati, kambe yi nga ndlala ya marito ya Šikwembu.” (Amosi 8:11) Hikwalaho ka leswi va nga swi kumiki swakudya eka vukhongeri bya vona, va byi tshika.

Hambileswi swiphiqo leswi ku hlangavetaniwaka na swona swi nga swa xiviri, xana i goza lerinene ku tshika vukhongeri hinkwabyo? Anakanya munhu la nga ni ndlala loyi a vonaka leswi vonakaka swi fana ni xinkwa. Hambiswiritano, loko a ringeta ku xi dya, u kuma leswaku xi endliwe hi mapa ya mapulanga lama sahiweke. Xana u ta tshika ku dya a miyeta nyoka? E-e, u ta lava swakudya swa xiviri. Hilaha ku fanaka, loko vukhongeri byi nga enerisi ndlala ya moya ya swirho swa byona, xana swi fanele swi rivala hi ta vukhongeri? Kumbe, xana swi ta tlhariha swi lava ndlela yo herisa ndlala ya swona ya moya? Sweswo hi leswi vo tala va swi endleke, hilaha xihloko lexi landzelaka xi swi kombisaka hakona.