Mawetana Ya Xikwembu Ni Xikongomelo Xa Xona

LOKO munhu a nga yi tivi nhlamulo ya kona, i ntlhontlho; kambe loko a yi tiva, a hi ntlhontlho. Xana i nhlamulo ya yini? Ya mawetana.

Eka vanhu va namuntlha lava nga riki na mhaka, vo tala va languta mawetana tanihi ntlango wa vana, kambe eminkarhini ya khale mawetana “a ma kambela vutlhari,” hi ku vula ka The Interpreter’s Dictionary of the Bible.—Ringanisa Swivuriso 1:5, 6.

Ematshan’weni ya ku va Yehovha a vula ku rhandza ka yena kumbe xikongomelo xa yena hi ku kongoma, minkarhi yin’wana a a endla marito ya yena ya vuprofeta ma nga twisiseki hi xikongomelo xo karhi, a tirhisa swifananiso, a vula “marito lama tumbeleke” kumbe mawetana yo tika. (Pisalema 78:2, King James Version; Tinhlayo 12:8, The Emphasized Bible) Kahle-kahle, hambileswi rito ra Xiheveru leri vulaka mawetana ri tirhisiwaka minkarhi ya 17 ntsena eBibeleni, eMatsalweni ku ni mawetana ni swivuriso swo tala.

Mawetana Ya Le Bibeleni Ma Tele

Ku vuriwa leswaku Hosi Solomoni a a swi kota ku hlamula swivutiso leswi pfilunganyaka swinene, kumbe mawetana lawa a a byeriwa wona. (1 Tihosi 10:1, nhlamuselo ya le hansi ya NW) Leswi entiyisweni a swi vangiwa hi vutlhari lebyi humaka eka Xikwembu. Loko swi ri ntiyiso swiviko swa van’wamatimu va khale swa leswaku Solomoni u tshame a tsandzeka ku hlamusela mawetana ya Hosi Hiramu wa le Tiri, swi nga ha endleka swi humelele endzhaku ka loko a lahlekeriwe hi moya wa Yehovha hikwalaho ka ku xandzuka ka yena. Muavanyisi Samsoni na yena a a rhandza mawetana. Enkarhini wun’wana, hi ku tiyisiwa hi moya lowo kwetsima, u swi kotile ku chavisa timbilu ta valala va Xikwembu hi ku tirhisa mawetana.—Vaavanyisi 14:12-19.

Kambe, mawetana yo tala ya le Bibeleni ma fambisana ni swikongomelo swa Yehovha hi ku kongoma. Hi xikombiso, anakanya hi Genesa 3:15. Vuprofeta lebyi, lebyi nga xisekelo xa nhloko-mhaka ya Bibele, i mawetana, “xihundla xo kwetsima.” (Varhoma 16:25, 26) Handle ka ku nyikiwa swivono ni tinhlavutelo leti nga masingita, muapostola Pawulo na yena u vone swivumbeko swin’wana swa xikongomelo xa Xikwembu ‘hi ndlela leyi nga vonakiki kahle,’ kumbe hi ku kongoma hi nga ku hi “marito lama nga twisisekiki.” (1 Vakorinto 13:12; 2 Vakorinto 12:1-4) Naswona ku vuriwa yini hi ku mbambela loku nga riki na makumu ka nhlayo leyi nga xihundla ya xivandzana—“666”—leyi ku ngo na swi pfuketana ku vulavuriwa ha yona eka Nhlavutelo 13:18 naswona yi nga hlamuseriwiki? I mani loyi a kotaka ku hlamusela mawetana lawa ya Xikwembu, naswona ma tirha yini?

Ku Hlamusela Swihundla Swo Kwetsima

Eka vo tala va hina, ku vona i ka risima swinene eka switwi swa hina swa ntlhanu. Kambe handle ka ku vonakala, vuswikoti bya vanhu byo vona a byi ta va byi nga pfuni nchumu. A hi ta va hi ri mabofu hi ndlela yo karhi. Swi tano ni hi mianakanyo ya munhu. Yi ni vuswikoti lebyi hlamarisaka bya ku hlanganisa swilo ivi yi hlamusela mawetana. Kambe, ku laveka leswi engetelekeke leswaku munhu a hlamusela swihundla swo kwetsima. Hambiloko van’wana va nga ha nyika tinhlamulo ta mawetana lama hlamuseriwaka eBibeleni, i Mutsari wa yona ntsena, Yehovha, Xikwembu xa ku vonakala, lexi nga paluxaka tinhlamuselo ta wona leti kongomeke.—1 Yohane 1:5.

Khombo ra kona, hakanyingi vanhu va tikukumuxa ngopfu naswona va titshemba swinene lerova a va ti yimeli tinhlamulo ta Yehovha. Nakambe ku ni lava, hi ku tsakisiwa hi xihundla, va lavaka tinhlamulo ta vutlhari kambe leti nga riki ntiyiso, va nga titshegi hi Rito ra Xikwembu. Hi xikombiso, mihivahivana ya Vuyuda leyi tsariweke eka Cabala a yi vulavula swinene hi nkoka wa vungoma bya tinhlayo ni marito ya maletere ya Xiheveru. Hi hala tlhelo, Vagnostic va lembe-xidzana ra vumbirhi a va tirhisa Matsalwa ya Xiheveru ni ya Xigriki va ringeta ku hlamusela tinhlamuselo ta xihundla hi ku tirhisa mihivahivana leyi.

Hambiswiritano, ku lavisisa ko tano hinkwako ku va nghenise swinene eka mihivahivana ya vuhedeni kumbe vukholwa-hava ni ku va hambukisa entiyisweni wa Xikwembu. Vagnostic a va ku, ‘Phela, loko misava yi tele vubihi, swi vula leswaku Muvumbi wa yona, Yahweh, a hi Xikwembu lexinene.’ Xana lawa hi wona makumu lamanene lawa va nga ma fikelelaka? Wa nga vona ndlela leyi mianakanyo ya vanhu yi komeke ha yona! A swi hlamarisi leswi muapostola Pawulo, loko a lwisana ni tidyondzo ta vagwinehi leti endzhakunyana ti yisiweke emahlweni hi mimpambukwa ya Vagnostic, a tsundzuxeke swinene emapapileni ya yena a ku: “Mi nga hundzeli halahaya ka swilo leswi tsariweke”!—1 Vakorinto 4:6.

Ku Hlamusela “Marito Lama Nga Twisisekiki”

Kambe, ha yini Xikwembu xa tinhlavutelo xi vulavula “marito lama nga twisisekiki”? Xivumbeko xa mawetana xi tlhontlha mianakanyo ya munhu ni matimba ya yena yo ehleketa. Kutani, tanihi leswi ma nghenisiweke eMatsalweni ku fana ni swinandzihisi leswi nga ni nantswo eswakudyeni leswi hlawulekeke, minkarhi yin’wana a ma tirhiseriwa ku pfuxa ku tsakela ka vayingiseri kumbe ku endla leswaku rungula leri hundzisiwaka ri twisiseka swinene. Eka swikombiso leswi, hakanyingi tinhlamuselo ti nyikeriwa endzhakunyana.—Ezekiyele 17:1-18; Matewu 18:23-35.

Yehovha a nga tsoni munhu vutlhari, hi hala tlhelo a nga byi nyiki mani na mani. (Yakobo 1:5-8) Xiya buku ya Swivuriso, ku nga nhlengeleto lowu huhuteriweke wa marito yo tala lama tikaka lawa van’wana va nga ma langutaka tanihi mawetana. Leswaku ma twisisiwa swi lava nkarhi ni ku anakanyisisa. Kambe i vanhu vangani lava swi lavaka ku endla matshalatshala wolawo? Vutlhari lebyi ma nga na wona byi kumiwa hi lava swi lavaka ku byi handza.—Swivuriso 2:1-5.

Hilaha ku fanaka Yesu u tirhise swifaniso leswaku a paluxa langutelo ra timbilu ta vayingiseri va yena. Mintshungu a yi n’wi rhendzela. A va tsakela marungula ya yena. A va rhandza masingita ya yena. Kambe, i vangani lava a va swi tsakela ku hundzula ndlela leyi a va hanya hi yona ivi va n’wi landzela? A va hambanile swinene ni vadyondzisiwa va Yesu, lava hi ku phindha-phindha a va lava ku twisisa tidyondzo ta Yesu naswona hi ku swi rhandza va titshika leswaku va va valandzeri va yena!—Matewu 13:10-23, 34, 35; 16:24; Yohane 16:25, 29.

Ku Languta Laha Nhlamuselo Yi Nga Kona

Buku yin’wana yi ri: “Ku tsakela mawetana ku vonaka ku twanana ni minkarhi ya ku xalamuka emianakanyweni.” Namuntlha hi ni lunghelo lerikulu ra ku hanya enkarhini lowu ‘ku vonakala ka moya ku voningeleke’ vanhu va Xikwembu. (Pisalema 97:11; Daniyele 12:4, 9) Xana hi nga rindzela Yehovha hi ku lehisa mbilu leswaku a paluxa swikongomelo swa yena hi ku ya hi xiyimiso xa yena xa nkarhi? Xa nkoka swinene, xana hi hundzula vutomi bya hina hi ku hatlisa loko hi xiya ndlela leyi pfumelelanaka hilaha ku teleke ni ku rhandza ka Xikwembu loku paluxiweke? (Pisalema 1:1-3; Yakobo 1:22-25) Loko hi endla tano, Yehovha u ta katekisa matshalatshala ya hina, hikuva, tanihi leswi manghilazi ya mahlo ma endlaka leswaku hi vona kahle, moya lowo kwetsima wu ta hi nyika xivumbeko lexi hetisekeke xa xikongomelo xa Xikwembu, hi xi vona kahle hi tihlo ra hina ra mianakanyo, xi lota langutelo ra hina ra moya.—1 Vakorinto 2:7, 9, 10.

Hakunene, mawetana ya le Matsalweni ma tlakusa Yehovha tanihi “Muhlavuteri wa swihundla.” (Daniyele 2:28, 29, NW) Ku tlula kwalaho, i Mukambisisi wa timbilu. (1 Tikronika 28:9) A swi fanelanga swi hi hlamarisa ku twa leswaku ku vonakala ka ntiyiso wa Xikwembu minkarhi hinkwayo a ku ta hakatsongotsongo. (Swivuriso 4:18; Varhoma 16:25, 26) Ematshan’weni ya ku lava vutivi bya swilo leswi enteke swa Xikwembu hi ku tirhisa mihivahivana kumbe vutlhari lebyi tsaneke bya vanhu, lebyi nga pfuniki nchumu, a hi tshembeni Yehovha Xikwembu hi ku helela, leswaku a hi voningela hi ntiyiso eka “marito [yakwe] lama nga twisisekiki,” a tivisa swikongomelo swa yena leswi hlamarisaka eka malandza ya yena lama tshembekaka, hi nkarhi wa yena lowu vekiweke.—Amosi 3:7; Matewu 24:25-27.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 26]

Biblia Hebraica Stuttgartensia, Deutsche Bibelgesellschaft Stuttgart