Ku Olovisa Malunghiselelo Ya Ntsombano Wa Muganga Wa 1995
1 Kunene swa nyanyula swinene ku va kona eminkhubyeni ya moya, ku nga ha va eminhlanganweni ya vandlha, etinhlengeletanweni ta xifundzha, eka masiku ya nhlengeletano yo hlawuleka kumbe emintsombanweni ya muganga! Ha yini swi nyanyula? Ku hlangana ni vanhu lava chavaka Xikwembu swa phyuphyisa, naswona timhaka ta moya leti nyikeriwaka eka swiendlakalo swo tano ti hi tsundzuxa swilo swa nkoka.
2 Magidi lama andzaka ma khitikanele etinhlengeletanweni to tano ta moya emalembeni ya sweswinyana. Exikarhi ka lembe ra 1985 na 1994, nhlayo ya mavandlha emisaveni hinkwayo yi engeteleke ku tlula 50 wa tiphesente, ku sukela eka 49 716 ku ya eka 75 573. Tanihi leswi Yehovha a hatlisisaka ntirho wo hlengeleta, nhlayo ya mintsombano ya muganga ni tinhlengeletano ta xifundzha na yona ya andza. (Esa. 60:22) Ku andza ka nhlayo ya mintsombano leyi khomiweke ensin’wini ya rhavi ra Afrika Dzonga ntsena, leyi a yi ri 21 hi 1984 ku ya eka 30 hi 1994, na xona i xikombiso xa ku andza loku ka nhlayo ya mavandlha. Vuyelo bya ntirho lowu katsekaka eku lunghiseleleni ni le ku tameleni ka mintsombano leyi a byi ri karhi byi engeteleka. Tanihi leswi hi hlengeletanaka leswaku hi vuyeriwa hi nongonoko wa moya lowu lunghiseleriweke minkhuvo leyi, i vutlhari ku olovisa etimhakeni ta ku khathalela malunghiselelo ya nyama.
3 Magoza Lama Engetelekeke Lama Faneleke Ku Tekiwa: Hi langute eka Yehovha leswaku a hi katekisa loko hi ya emahlweni hi ndlela leyi humelelaka. Ha tsaka ku vona leswaku u nyike vanhu vakwe moya lowu lavekaka wa vutlhari ni ku twisisa. Hi titwa hi boheka ku pfumela leswaku hi ku tirhisa ntlawa wa nandza wo tshembeka, Yesu Kreste u kongomise timhaka hi ndlela leyi humelelaka leswaku a hetisisa xikongomelo xa Yehovha hi ndlela leyi hlamarisaka. (Mt. 24:45-47; Kol. 1:9, 10) Xitiviso lexi a xi ri eka Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo bya July xi te: “Ku sukela hi September 1995 etinhlengeletanweni ta swifundzha ni le ka masiku ya nhlengeletano yo hlawuleka kun’we ni le Mintsombanweni ya Muganga ya ‘Vadzunisi Lava Tsakeke’ eku heleni ka lembe leri, a ku nge vi na malunghiselelo ya swakudya. Un’wana ni un’wana u fanele ku titela ni swakudya ni swakunwa swa yena.” Xitiviso lexi xi amukeriwe kahle. U nga ha tsakela ku tiva ndlela leyi ku cinca loku ku nga ta vuyerisa ha yona. Kumbexana mpfuxeto lowu landzelaka eka mindzulamiso leyi endliweke emalembeni ya sweswinyana yi ta vonaka yi ri xitsundzuxo lexinene eka mimbuyelo leyi ana se hi veke na yona hi ku olovisa ntirho emintsombanweni.
4 Mindzulamiso Leyi Nga Tshama Yi Endliwa Yo Olovisa Swilo: Loko malunghiselelo lawa ya ntsombano wa muganga lama hleriweke kahle ni lama olovisiweke ma nga si simekiwa, yo tanihi ntirho wa swakudya, ntirho wa ku tirhandzela ni vutshamo, magidi ya vamakwerhu va le ndhawini ya ntsombano, a va boheka ku tirha hi matimba ku lunghiselela ntsombano. Hi ku vona mintshikilelo ni swilaveko swa siku na siku leswi endliwaka hi vamakwerhu ni leswi nhlengeletano yi hambetaka yi kula, mindzulamiso yo olovisa ntirho a yi laveka hakunene. Ku engetela kwalaho, hikwalaho ka ku olovisa fambiselo ra ntirho wa hina wa swakudya, vamakwerhu vo tala va xinuna ni va xisati lava a va tirha hi matimba hi nkarhi wa minongonoko leswaku va hi lunghiselela swakudya va kote ku yingisela nongonoko. Kunene i mindzulamiso leyinene, yi olovise ntirho ni ku endla leswaku ku nyikeriwa nyingiso lowu engetelekeke eka swiyenge swa ntsombano, ni vatirhi lava kotaka ku yingisela ni ku tiphina swinene hi nongonoko. (Det. 31:12) Lava tshembekeke exikarhi ka hina lava nga ni malembe yo tala ya ntirho wo tshembeka va yi tsundzuka kahle mindzulamiso leyi naswona va wu tlangerile nkongomiso lowu va wu nyikiweke. Kambe xana i ntirho wihi lowu nga ta yimisiwa leswaku ku ta endliwa leswaku vo tala va vuyeriwa swinene hi nongonoko wa moya?
5 Ku Cinca Loku Languteriweke: Emalembeni lawa nxaxamelo wa swakudya leswi olovisiweke a swi lunghiseleriwa ni ku phameriwa vanhu, ku xiyiwe leswaku kunene i “swilo switsongo” leswi a swi “laveka” swinene. (Ringanisa Luka 10:38-42.) Hambi swi ri tano, ku andzisa swilo swo tano leswitsongo ni nhlayo ya vanhu lava nga kona a swa ha lava ntirho lowukulu swinene, kun’we ni switirho swo tala leswo durha. Kutani nakambe, a ku laveka vatirhi va ku tirhandzela vo tala swinene leswaku ku hleriwa ni ku langutela malunghiselelo lawa. A ku fanele ku kumeka ndhawu yo hlayisela ni ya ku avela swakudya eka yona. Ku engetela kwalaho, tindzawulo tin’wana ta rihanyo ta va ka masipala a ti veka swipimelo swo tika mayelana ni ku avela swakudya, naswona leswi a swi tikisela vamakwerhu lava nga ni vutihlamuleri. Ku tlula kwalaho, vamakwerhu vo tala va ta wisa ku endla ntirho lowukulu wa ku hlayisa switirho swa ntirho wa swakudya.
6 Ntirho wa ku tirhandzela wa lava tirheke hi ku tirhandzela etindhawini leti hlamuseriweke va endle ntirho wa nkoka swinene naswona va nkhensiwa swinene. Hambi swi ri tano, hikwalaho ka maoloviselo lawa ya swilo, magidi wolawo lama tirhaka eswiavelweni swin’wana swo lunghisa ni ku chayela tilori kun’we ni ku xava, ku lunghiselela, ku rhumiwa ku endla mintirho ya xihatla, ni ku phamela swakudya va ta kota ku tirhisa nkarhi wa vona eka swilo swin’wana swa nkoka swa Mfumo, ku katsa ni ku tsakela xinakulobye emintsombanweni hi xitalo. Vatirhi volavo va ku tirhandzela lava a va tirha eka Ntirho wa Swakudya sweswi va ta kota ku pfuneta eka tindzawulo tin’wana, to tanihi ta Vurindzi ni ku Basisa. Leswi swi ta vevukisela hinkwavo naswona a swi nge he lavi leswaku vo tala va tirha swinene ni vusiku, ni mixo swinene kumbe hi nkarhi wa nongonoko, hi laha a swi ri ha kona hi van’wana eka Ntirho wa Swakudya.
7 Ku Seketela Malunghiselelo: Sosayiti ya wu tlangela swinene nseketelo lowunene lowu n’wina vamakwerhu va xinuna ni va xisati mi wu endleke “hi timbilu hikwato” emalembeni lama hundzeke eka malunghiselelo ya ntsombano, ku katsa ni ntirho wa swakudya. (1 Tikr. 29:9) Leswi swi pfune hi tindlela to tala. Swi endle leswaku swi koteka ku hirha miako leyinene ni ku khathalela swixava-xavana swa ntsombano. Swi tlhele swi endla leswaku lava nga kona va tshama endhawini ya ntsombano hi nkarhi wa ku wisa ka ni nhlikanhi leswaku va ta kuma swakudya leswi ringaneke, va phyuphyisiwa ni ku va kona enongonokweni wa moya. Naswona a swi kanakanisi leswaku ku hanana ni ku seketela loku kombisiweke hi vamakwerhu va xinuna ni va xisati eku nyikeleni ka malunghiselelo lawa ku ya emahlweni. A ku ri xikombiso xa ku tlangela ka vona hi ndlela ya xiviri.—Swiv. 11:25; Lk. 16:9.
8 Ku Lunghiselela Swilaveko Swa Wena Swa Swakudya: Hambi swi ri tano, hikwalaho ka mindzulamiso leyi, swi ta va swinene leswaku munhu ha un’we un’we ni mindyangu yi tilunghiselela swakudya swa vona ntsena leswi nga ta laveka hi nkarhi wa ku wisa ka ni nhlikanhi. Hi tlangela swinene mimbuyelo ya nongonoko wa swa moya. Ku teka swakudya swa nyama wu ri nchumu wa nkoka ngopfu byi ta va byi nga ri vutlhari. I swa nkoka leswaku un’wana ni un’wana a “hlawula leswi nga swinene ku tlula swin’wana” emhakeni leyi. (Flp. 1:9, 10a) Mintsombano leyikulu ya sweswinyana ya vanhu va Yehovha ePoland, Russia na Ukraine, kun’we ni le tindhawini tin’wana, yi khomiwe hi ndlela leyi humelelaka swinene ku nga ri na malunghiselelo ya swakudya. Ku engetela kwalaho, swifundzha swin’wana laha tikweni leri swi khome minongonoko ya tinhlengeletano ta swona ni siku ra nhlengeletano yo hlawuleka ku nga ri na ntirho wa swakudya hikwalaho ka swiyimo swa ndhawu yoleyo. Enhlengeletanweni yin’wana ni yin’wana vapfhumba va titele ni swakudya swa vona leswi va nga swi dya hi nkarhi wa swakudya. Hi ta kuma leswaku loko hi ta ni swakudya swo olova swa ni nhlikanhi, swi ta hi pfuna leswaku hi va ni mianakanyo leyi xalamukeke, swi hi pfuna leswaku hi kuma swo tala eka nongonoko wa ni nhlikanhi. Ku pfumelelana ni leswi, un’wana ni un’wana u fanele ku titela ni swakudya leswo olova ni leswi xurhisaka. Hi xikombiso, loko Yesu a phamela ntshungu, u va nyike swilo swimbirhi ntsena, xinkwa ni nhlampfi. (Mt. 14:16-20; nakambe vona Luka 10:42a.) Emhakeni yoleyo, ha tsaka ku nyikela swiringanyeto swa leswi nga ta va swi fanerile ni ku pfuna hi ku ya hi nkarhi wo wisa wa ni nhlikanhi lowu nga ta va wu komisiwile ni muxaka wa ndhawu leyi nga ta va yi tirhisiwa.
9 Tanihi leswi ku nga ta va ku nga ha ri na malunghiselelo ya ntirho wa swakudya entsombanweni, hi ku kunguhata kahle lava nga ta va va ri kona va ta kota ku dya swakudya swo fihlula ni mindyangu ya vona ekaya kumbe kun’wana. Hi ku wisa hi mpimo lowu ringaneleke hi xa matolo, u ta kota ku pfuka ka ha ri ni nkarhi leswaku u kuma leswi faneleke eka swakudya swa ni mixo ni ku fika entsombanweni ka ha ri ni nkarhi leswaku u tsakela xinakulobye ni vapfhumba van’wana. Mpfuno wun’wana wa lunghiselelo lerintshwa hi leswaku tinyangwa to nghena entsombanweni a ti nge lavi valanguteri ni ku pfuriwa hi ku hatlisa leswaku vatirhi va ku tirhandzela va ntirho wa swakudya va pfumeleriwa ku nghena kun’we ni mindyangu ya vona. Tinyangwa ta ntsombano ti ta pfuleriwa vapfhumba hinkwavo hi 8:00 a.m., handle ka va nga ri vangani lava nga ni swiavelo swo karhi swa ntirho leswi va pfumelelaka ku nghena nkarhi wu nga si fika. Ku fana ni le ku sunguleni, a ku nge vi na xilaveko xo tsutsumela endhawini ya ntsombano leswaku u ya kuma switulu, hikuva ku ta va ni switulu leswi ringaneleke swa ntshungu lowu ehleketeleriwaka ku va kona.
10 Nkarhi wo wisa wa ni nhlikanhi wu ta va wu komile ku tlula wa mintsombano leyi hundzuke. Hambi swi ri tano, wa ha ta hi nyika nkarhi wo dya swakudya leswo olova, kun’we ni nkarhi wo hlangana ni van’wana. Vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava tshamaka edorobeni ra ntsombano kumbe ekusuhi lava tlhelelaka ekaya siku na siku ni madyambu swi ta va olovela ku lunghiselela swakudya leswi ringaneleke swa xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu leswaku xi ta swi tirhisa hi nkarhi wa ku wisa wa ni nhlikanhi. Leswi swi ta va swi fana swinene ni swakudya leswi vana va swi dyaka hi nkarhi wa swakudya exikolweni, kumbexana sangweji ni mbhandzu, khekhe ni xakunwa. Vanhu vo tala va famba ni swakudya swo tano loko va ya emintirhweni ya vona ya ku tihanyisa.
11 A swi kanakanisi leswaku leswi swi ta va tikelanyana lava humaka etindhawini ta le kule ni ntsombano, tanihi leswi va nga ta fanela ku kunguhata ka ha ri emahlweni hi swakudya swa vona swa ni nhlikanhi. Kumbexana mi nga ha titela ni swilo swo tanihi malapi yo tisula mavoko ni swinwelo swa maphepha. Van’wana va nga ha kuma leswaku swakudya swo miyeta nyoka swo tanihi mihandzu kumbe matsavu swi ta va swi enerile ku khathalela swilaveko swa vona, ni leswi mi nga ha titela na swona hi le kaya. Swakudya swin’wana leswi lavekaka siku rin’wana ni rin’wana hi nkarhi wa ku wisa ka ni nhlikanhi swi nga ha kumiwa exitolo lexi xavisaka swakudya edorobeni ra kwala ntsombanweni.
12 Hi mi tsundzuxa leswaku, MI NGA SWEKELI ETIHOSTELE TA LE SWIKOLWENI, ETIKAMARENI TO DYONDZELA KUMBE ERIVALENI RA SWIKOLO handle ka loko ku ri ni ndhawu yo swekela eka yona. Swi ni khombo naswona a swi le nawini ku endla sweswo nakambe swi nga onha makhumbi hi ku siya mavala ni mafurha. Swi vanga risema leri nga hetaka masiku ri nga heli ekamareni. Hi yona mhaka leyi swi nga swinene ku xava swilo leswi nga boliki swo tanihi timanga, mihandzu leyi omisiweke ni makhekhe, kumbe u nga ha tsakela ku ta ni swilo swo bakiwa, swo tanihi xinkwa, tirholo kumbe swikonso. Loko u tsakela swakudya swa ni nhlekanhi swo tanihi masangweji, kumbexana u nga tikumela swona exitolo xo xavisa swakudya kwala kusuhi. Ku xava muxaka wa swakudya leswi ana swi lunghisiweke swi ta hunguta ku lunghiselela swakudya laha u rhurheriweke kona kumbe emimovheni.
13 Tanihi leswi ndhawu ya ntsombano yi hundzukaka Holo leyikulu ya Mfumo hi nkarhi wa ntsombano, nakambe i swinene leswaku hi papalata ku yi hundzula pikiniki hi nkarhi wa ku wisa ka ni nhlikanhi. Naswona tanihi leswi hi nga dyiki hi nkarhi wa minhlangano eHolweni ya Mfumo, a hi fanelanga hi dya kumbe ku nwa hi nkarhi wa minongonoko ya ntsombano. Mabokisi lamakulu ya ndyangu yo gwitsirisa swilo lama tirhisiwaka etipikinikini a ma nge pfumeleriwi endhawini leyi ntsombano wu nga ta khomeriwa eka yona. Ma nga vanga khombo naswona a ma fanelanga ma vekiwa etindleleni kumbe ehenhla ka switulu. Kumbexana minkwama yo chela thyaka leyi nga tlhelaka yi tirhisiwa kumbe swilo swo khoma swakudya leswi cukumetiwaka endzhaku ko tirhisiwa swi nga va swi fanerile ku tirhiseriwa swakudya swo miyeta nyoka leswi nga ta laveka hi nkarhi wo wisa wa ni nhlikanhi. Loko swi fanerile, ku nga ha tirhisiwa xibokisana xo gwitsirisa swilo lexi kotaka ku tshama ehansi ka xitulu ku nga ri ehenhla ka xona.
14 Nakambe hi fanele ku va ni vukheta malunghana ni muxaka wa swibye swo rhwala swakunwa leswi hi hlawulaka ku ta na swona entsombanweni. Loko swi ri leswo hisa hi nga swi chela etifulaskini. Swinwelo swihi na swihi leswi fayekaka swona swi ni khombo. A swi pfumeleriwi etindhawini tin’wana to tala. Hikwalaho, hi kombela leswaku, MI NGA TI NI SWINWELO SWO FAYEKA entsombanweni. Loko xakunwa xa wena xo titimela xi nga xavisiwi xi ri exibyeni xa pulasitiki kumbe xa zinghi, swi nga antswa u xi chela exibyeni lexi nga fayekiki lexi nga ta ringanela ehansi ka xitulu xa wena.
15 Mimpfuno Yin’wana: Hakunene hi nga byi vona vutlhari bya malunghiselelo wolawo lama lulamisiweke. Hinkwavo va ta kota ku nyikela nyingiso lowukulu eka mimbuyelo leyi ya moya—ku nga xona xikongomelo xa ku hlengeletana ka hina. Ku vuyeriwa loku ku kumeka eka xinghana lexi hi xi tsakelaka kun’we ni le ka nongonoko hi woxe. Hikwalaho, ematshan’weni yo suka endhawini ya ntsombano hi nkarhi wo wisa ni nhlikanhi hi ya lava swakudya, kunene swi ta va swinene loko hi titela na swona. Leswi swi ta endla leswaku swi koteka ku endla xinakulobye ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati naswona swi ta endla leswaku hi nga lahlekeriwi hi nongonoko wa ni nhlikanhi.
16 Hikwalaho ka leswi hi nga ta va hi phyuphyisiwile emoyeni emahlweni ka nongonoko wa ni nhlikanhi, van’wana va nga ha hambeta va tsakela xinakulobye xa Vukreste ni mabulo ya swilo leswinene leswi dyondziweke hambi loko va ri karhi va dya swakudya leswi tiyeke ni ndyangu ni vanghana etindhawini ta kwalaho to dyela eka tona. Van’wana va nga ha xava swakudya exitolo xo xavisa swakudya kumbe lexi xavisaka leswi ana swi swekiweke. Lava kotaka ku tlhelela emakaya ya vona va nga ha hlawula ku dya swakudya swo lalela ekaya, tanihi leswi va endlisaka swona masiku man’wana loko va huma entirhweni wa ku tihanyisa kumbe entirhweni wa nsimu.
17 Hakunene hi tiphina hi ndzalo ya moya etinhlengeletanweni ni le mintsombanweni leyi, laha hi kumaka tibuku letintshwa, dyondzo leyinene ni ndzayo leyi faneleke. Mikateko leyi hi yona leyi un’wana ni un’wana a yi tsundzukaka, kun’we ni ntsako wa ku va ni vanhu va Xikwembu lava hlengeletaneke. Swivuriso 10:22 yi ri: “Mikateko ya Yehova yi fuwisa munhu, a nga ṅwi engeteli mikaralo.” Hi yona mhaka leyi hina tanihi vanhu va Yehovha, hi nga yiki eminhlanganweni hi ku lava swilo leswi vonakaka swa vulovolovo. Hi hlengeletana hi ri ni ku navela lokunene ko kuma vuyelo lebyikulu hi tlhelo ra moya, naswona Yehovha wa hi hakela hikwalaho ka moya lowu hi wu kombisaka.—1 Tim. 6:6-8; Hev. 11:6.
18 Minkarhi leyi ya xikhutazo yi tlhela yi hi tsundzuxa hi nhluvuko wa ntshovelo wa moya. (Yoh. 4:35, 36) Marito yo rhanga ya Esaya ndzima 54 ma vulavula hi nhlengeletano ya Yehovha leyi fanaka ni wansati leyi lunghiselelaka ku andza loku tsakisaka. Ku andza loku engetelekeke, ku ndlandlamuxa ni matimba lama pfuxetiweke, swa tshinela hi laha Esaya a vhumbheke ha kona loko a ku: “Anamisa v̌uṭhamo bya nṭonga wa wena, u lehisa tinguv̌u ta tente ya wena: u nga feleli, lehisa tingoti ta wena, tiyisa timhanḍe ta wena. Hikuv̌a u ta hangalaka e tlhelo ra šinene ni tlhelo ra šimaṭi.” Ku hetiseka ka vuprofeta lebyi, lebyi nyanyulaka ku hetelele hi ku andza loku hlamarisaka ka vugandzeri bya ntiyiso loku hi ku vonaka.—Esa. 54:1-4.
19 Entiyisweni swi vonaka ku ri xivangelo xa ku twisisa leswaku hinkwavo va kota ku tsakela nongonoko wa moya lowu lunghiseleriweke handle ko kavanyetiwa ngopfu. Ha tshemba leswaku leswi swi ta tlhela swi katekisiwa hi Yehovha, tanihi leswi swi nga ta nyika nkarhi wa ku khathalela ku andza loku yaka emahlweni. Hi ku xiyisisa leswi lavekaka, hi ta kota ku tsakela masiku ya hina lama kunguhatiweke ya xinakulobye lexinene ni swilo leswinene swa moya. Hi khongela hi mbilu hinkwayo leswaku Yehovha a katekisa matshalatshala hinkwawo ya hina loko hi hambeta hi hlangana ni ku wundliwa etafuleni ra yena.—Ringanisa Deterenoma 16:14, 15.
Mpindzulo Wa Ku Herisiwa Ka Malunghiselelo Ya Ntirho Wa Swakudya
◼ A ku nge vi na ntirho wo tala, hi nkarhi wa nongonoko ni le ndzhaku ka wona, swi endla leswaku ku va ni nkarhi wo tala wa ku tsakela xinghana
◼ A ku nge vi na switirho swa ntirho wa swakudya leswi lavaka ku hlayisiwa
◼ Vanhu vo tala va ta kota ku nyikela nyingiso hinkwawo eka nongonoko wa moya
◼ Ku ta va ni vatirhi vo tala va ku tirhandzela lava nga ta pfuneta eka tindzawulo letin’wana
◼ Ku ta va ni nkarhi wo tala wo endla swilo swin’wana swa moya
Swilo Leswi Ringanyetiwaka Leswi Ku Nga Tiwaka Na Swona Hi Nkarhi Wa Ku Wisa Ka Ni Nhlikanhi
◼ Swakudya swa ni nhlikanhi leswo olova ni leswi xurhisaka
◼ Mihandzu yo omisiwa, timanga, swilo leswi bakiweke, mihandzu
◼ Mabokisi lamatsongo yo gwitsirisa swilo loko swi fanerile
◼ Swakunwa leswi phyuphyisaka, tijuzi ta mihandzu, kumbe mati lama cheriweke emabodlheleni lama nga fayekiki
Mi NGA Ti Na Swona eNtsombanweni
◼ Swakunwa swa xihoko
◼ Swibye leswi fayekaka
◼ Mabokisi lamakulu ya ndyangu yo gwitsirisa swilo ya pikiniki