Vana La Humelelaka Evutirhelini Bya Wena

¹ Tilo ri sungula ku visungana, naswona mpfumawulo lowu chavisaka wu ya wu engeteleka ku fikela laha wu pfalaka ni tindleve. Papa ra ntima ra rhelela. I yini xana? I vuthu ra tinjiya ta timiliyoni leti teleke ku ta onha misava! Xivono lexi lexi hlamuseriweke hi muprofeta Yuwele xa hetiseka namuntlha entirhweni wa ku chumayela wa malandza ya Xikwembu lama totiweke ni vanakulobye va wona, ntshungu lowukulu.

² Xihondzo xo Rindza xa May 1, 1998, tluka 11, ndzimana 19 xi te: “Vuthu ra tinjiya ra Xikwembu ra manguva lawa ri nyikele vumbhoni hi rixaladza ‘emutini’ wa Vujagana. (Yuwele 2:9) . . . Ri karhi ri hlula swihinga hinkwaswo, ri nghena emakaya ya vanhu va timiliyoni, ri vulavula ni vanhu exitarateni, ri vulavula na vona hi riqingho ni ku vulavula na vona hi tindlela hinkwato leti kotekaka loko ri ri karhi ri huwelela rungula ra Yehovha.” Xana a hi lunghelo lerikulu ku hlanganyela entirhweni lowu wu lerisiweke hi Xikwembu?

³ Ku hambana ni tinjiya ta xiviri leti xikongomelo xa tona ku nga ku tikumela swakudya ntsena, hina malandza ya Yehovha ha khumbeka swinene hi vutomi bya vanhu lava hi chumayelaka eka vona. Hi lava ku pfuna van’wana leswaku va dyondza mintiyiso leyi vangamaka leyi nga eRitweni ra Xikwembu ni ku va khutaza ku teka magoza lama nga ta va yisa eku poniseriweni makumu. (Yoh. 17:3; 1 Tim. 4:16) Hikwalaho, hi lava ku endla vutirheli bya hina hi ndlela leyi humelelaka. Ku nga khathariseki leswaku hi tirhisa endlelo rihi ro chumayela, hi fanele hi kambisisa leswaku hi ri hetisisa hi mukhuva ni hi nkarhi lowu nga ta endla leswaku hi kuma vuyelo lebyinene. Tanihi leswi ‘xiyimo xa misava leyi xi hundzukaka,’ hi ta va hi endla kahle loko hi xiyisisa maendlelo ya hina ni ndlela leyi hi tshinelelaka vanhu ha yona ku tiyisekisa leswaku hi hlangavetana na wona ntlhontlho wa ku humesa mihandzu hilaha hi kotaka hakona.—1 Kor. 7:31.

⁴ Hambiloko hi tikarhatela ku fikelela vanhu hi tindlela to tala, ntirho wa yindlu ni yindlu wa ha ri phuphu ya vutirheli bya hina. Xana hakanyingi u kuma vanhu va nga ri kona ekaya kumbe va etlele loko u endza? Vona ndlela leyi swi hetaka matimba ha yona, tanihi leswi u nga swi kotiki ku va byela mahungu lamanene! Xana u nga hlangavetana njhani ni ntlhontlho lowu?

⁵ Pfumelelana Ni Swiyimo Naswona U Anakanyela: Le Israyele wa lembe-xidzana ro sungula, vaphasi va tinhlampfi a va ti phasa nivusiku. Ha yini va phasa nivusiku? Hambileswi lowu a wu nga ri nkarhi wa kahle eka vona, a wu ri nkarhi lowunene wa ku phasa tinhlampfi to tala. A wu ri nkarhi wa ku vuyeriwa swinene. Loko xi hlamusela ntolovelo lowu, Xihondzo xo Rindza xa June 15, 1992, xi te: “Na hina hi fanele hi [kambisisa] nsimu ya hina leswaku hi ndlela yo fanekisela, hi ta ya eku phaseni loko vunyingi bya vanhu byi ri ekaya naswona byi [tshamisekile].” Loko ku kambisisiwa hi vukheta ndlela leyi vaaki va hanyaka ha yona ku kumeke leswaku eka vaaki vo tala lava tshamaka emadorobeni ni le tifuletini, minkarhi yin’wana vanhu va kumeka ekaya loko hi va endzela hi Mugqivela nimixo ni hi Sonto nimixo, kambe hi ntolovelo a va swi tsakeli ku hi amukela loko hi va endzela hi nkarhi wolowo. Loko leswi swi ri tano ensin’wini ya ka n’wina, xana u nga cinca nkarhi wa maendzo ya wena u va endzela loko dyambu ri ri ehenhlanyana kumbe nindzhenga? Leyi i ndlela leyinene ya ku andzisa ku humelela evutirhelini bya hina kun’we ni ku kombisa ku anakanyela vaakelani va hina, leswi ku nga vumbhoni bya rirhandzu ra ntiyiso ra Vukreste.—Mat. 7:12.

⁶ Eka Vafilipiya 4:5, muapostola Pawulo u hi tsundzuxa leswaku ‘ku anakanyela ka hina ku fanele ku tiviwa hi vanhu hinkwavo.’ Ku pfumelelana ni nkongomiso lowu lowu huhuteriweke, hi fanele hi ringanisela eka maendlelo ya hina ya swilo loko hi ri karhi hi endla ntirho wa hina wo chumayela hi ku hiseka. A hi swi lavi ku ‘tshika ku dyondzisa erivaleni ni hi yindlu ni yindlu,’ kambe hi fanele hi tiyiseka leswaku hi hetisisa vutirheli bya hina bya yindlu ni yindlu hi minkarhi leyi faneleke ni leyi humesaka mihandzu. (Mint. 20:20) Ku fana ni vaphasi va tinhlampfi lavayani va le Israyele wa lembe-xidzana ro sungula, hi lwela ku ‘phasa’ hi minkarhi leyi hi humelelaka swinene ha yona, hayi hi minkarhi leyi laviwaka hi hina.

⁷ Xana hi nga endla mindzulamiso yihi? Hakanyingi, minhlangano ya ntirho wa nsimu yi khomiwa hi 9:00 kumbe 9:30 nimixo hi Mugqivela ni hi Sonto, laha endzhaku ka sweswo ntlawa wu humaka xikan’we-kan’we wu ya entirhweni wa yindlu na yindlu ensin’wini. Hambiswiritano, tihuvo tin’wana ta vakulu ti hlele leswaku ntlawa wu hlanganyela eka swiyenge swin’wana swa vutirheli, swo tanihi ku nyikela vumbhoni exitarateni, ensin’wini ya mabindzu kumbe ku endla maendzo yo vuyela, wu nga si famba hi yindlu na yindlu etindhawini leti vanhu va tshamaka eka tona. Mavandlha man’wana ma veke minkarhi ya minhlangano ya ntirho wa nsimu loko dyambu se ri tlakukilenyana—hi 10:00 nimixo, 11:00 nimixo, kumbe hi 12:00 ninhlikanhi. Endzhaku ka sweswo, ntlawa wu kongoma xikan’we-kan’we entirhweni wa yindlu ni yindlu ivi wu tirha nsimu kukondza dyambu ri rhenga. Etindhawini tin’wana, nkarhi wa ku hlangana leswaku ku yiwa entirhweni wa nsimu lowu nga kahle i minkarhi ya ni ndzhenga. Minkarhi yo tano yi nga ha hoxa xandla swinene eku engeteleni ka ku humesa ka hina mihandzu entirhweni wa yindlu ni yindlu.

⁸ Twisisa Naswona U Xiya-xiya: Loko hi ri karhi hi endzela vanhu hi yindlu ni yindlu, hi hlangavetana ni n’wangulo wo hambana-hambana eka rungula ra hina. Vini va miti van’wana va hi amukela kahle, van’wana a va tsakeli, naswona va nga ri vangani va nga ha rhandza ku kaneta kumbe ku lwa. Malunghana ni lava va lwaka ni ku kaneta, eka tluka 7 ra Ku Hlamulana Hi Matsalwa, hi tsundzuxiwa leswaku a hi lavi ku “‘hlula minkaneto’ ya vanhu lava nga wu xiximiki ntiyiso.” Loko n’wini wa muti a kaneta, swa antswa hi hambana na yena. A hi fanelanga hi tilavela ku phikizana ni vanhu hi ku va sindzisa ku vulavula na hina kumbe ku amukela langutelo ra hina. A hi sindzisi vanhu leswaku va yingisa rungula ra hina. Sweswo ku ta va ku nga ri ku anakanyela naswona swi nga vangela Timbhoni tin’wana swiphiqo ni le ka ntirho hinkwawo hi ku angarhela.

⁹ Loko u nga si sungula nsimu, ku nga va vutlhari ku kambela khadi ra nsimu yoleyo ku vona loko ku ri ni tiadirese ta vanhu lava va hi byeleke leswaku hi nga ha ngheni. Loko ku ri ni tiadirese toleto, muhuweleri un’wana ni un’wana la tirhaka xitarata xexo u fanele a byeriwa miti leyi a nga fanelangiki a nghena eka yona. A nga kona la faneleke a tiendlela xiboho xa ku nghena emitini yoleyo a nga byeriwanga hi mulanguteri wa ntirho.—Vona Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo Bya September 1994, Bokisi Ra Swivutiso.

¹⁰ Hi nga engetela ku humelela ka hina hi ku va lava xiyaxiyaka loko hi ri karhi hi tirha hi yindlu ni yindlu. Xiyisisa loko u ri karhi u nghena emutini. Xana makhetenisi hinkwawo kumbe swisirhelelo swi pfariwile? Xana a ku twali nchumu endzeni? Leswi swi nga ha kombisa leswaku vanhu va laha mutini va ha etlele. Handle ko kanakana, hi ta kota ku va ni bulo leri humelelaka swinene ni n’wini wa muti loko hi vuya endzhaku ka nkarhi. Kumbexana swi nga ha va swinene ku tlula yindlu leyi hi nkarhi wolowo, u tsala nomboro ya yona. U nga ha tlhela u ya kamba yindlu ya kona u nga si suka ensin’wini yoleyo kumbe u tlhela u vuya hi nkarhi wun’wana.

¹¹ Swi nga ha endleka leswaku hi pfuxa munhu evurhongweni kumbe hi n’wi kavanyeta hi ndlela yo karhi. A nga ha languteka a nyangatsekile kumbe a hlundzukile. Xana hi fanele hi angula njhani? Swivuriso 17:27 ya tsundzuxa: “L’a tikhomaka e maritweni o tiv̌a ku tlhariha.” Hambileswi hi nga byi voniki nandzu vutirheli bya hina, entiyisweni hi nga kombela ndzivalelo hi leswi hi fikeke hi nkarhi lowu nga fanelangiki. Hi nga vutisa hi xichavo loko hi nga tlhela hi vuya hi nkarhi wun’wana lowu faneleke. Ku vula hi mbilu hinkwayo ni hi rito ro titsongahata hakanyingi swi pfuna ku endla leswaku munhu wo tano a horisa moya. (Swiv. 15:1) Loko n’wini wa muti a hi byela leswaku u tala ku tirha nivusiku, swi fanele swi tsariwa ehansi swi vekiwa swin’we ni khadi ra nsimu leswaku enkarhini lowu taka a ta endzeriwa hi nkarhi lowu faneleke.

¹² Nakambe swa fanela leswaku hi va ni vutlhari loko hi tikarhatela ku tirha nsimu ya hina hinkwayo. Tanihi leswi vanhu vo tala va nga viki kona ekaya loko hi va endzela ro sungula, hi fanele hi endla matshalatshala lama engetelekeke yo tihlanganisa na vona hi va byela rungula ra ku ponisiwa. (Rhom. 10:13) Swiviko swi vula leswaku minkarhi yin’wana vahuweleri va nghena emutini wun’we minkarhi yo tala hi siku rin’we leswaku va ringeta ku kuma vanhu ekaya. Leswi swi voniwa hi vaakelani. Va nga ha hetelela hi ku angula hi ndlela leyi nga tsakisiki, va vula leswaku Timbhoni ta Yehovha ti ‘tshamela ku vuya’ exitarateni xa vona. Xana leswi swi nga papalatiwa njhani?

¹³ Tirhisa vutlhari. Loko hi tlhelela emakaya lawa hi nga kumangiki munhu eka wona, xana ku ni swikombiso swa leswaku se ku ni vanhu? Loko poso kumbe swiphephana swo navetisa ha swona swa ha vonaka ebokisini ra poso, swi le rivaleni leswaku a va si vuya naswona a hi nge kumi munhu loko hi tlhela hi vuyela emutini wolowo hi ku hatlisa. Loko ku nga kumiwi munhu endzhaku ka loko hi ringete ku tlhelela hi minkarhi leyi hambaneke ya siku, yo tanihi nimadyambu, swi nga ha fanela leswaku hi bela n’wini wa muti riqingho. Loko swi nga ri tano, hi nga ha nghenisa xiphephana hi vutlhari ehansi ka rivanti, ngopfu-ngopfu loko nsimu ya kona yi hlanganisiwa nkarhi ni nkarhi. Munhu wo tano swi nga ha vula leswaku hi nga n’wi kuma enkarhini lowu taka loko nsimu yoleyo yi tlhela yi tirhiwa.

¹⁴ Loko maxelo ma nga ri manene, hi fanele hi papalata ku lehisa bulo loko n’wini wa muti a yime enyangweni. Loko va hi pfumelela ku nghena endlwini, hi fanele hi xiya leswaku hi nga thyakisi ehansi. Vanani ni vutlhari loko mbyana yi mi tshinelela yi ri karhi yi vukula. Loko mi tirha etifuletini, vulavulelani ehansi naswona mi nga bi huwa lerova mi kavanyeta vaakelani lavan’wana, va twa leswaku ku ni vanhu.

¹⁵ Hlelekani Naswona Mi Xiximeka: Loko hi hlelekile hi nga papalata ku yima hi ri ntlawa lowukulu lowu hlengeletaneke ensin’wini. Vini va miti van’wana va nga ha chava loko va vona mimovha yo tala ni swibebe swi fika swi yima emahlweni ka tindlu ta vona swin’we ni mintlawa yo tala ya vahuweleri. A hi lavi ku siya vanhu va ri ni miehleketo ya leswaku hi “hlasela” tindhawu leti va tshamaka eka tona. Swi kahle loko malunghiselelo ya ku tirha nsimu ma endliwa enhlanganweni wa ntirho. Mintlawa leyitsongo ya vahuweleri, yo tanihi ndyangu, a yi va chavisi ngopfu vini va miti naswona a yi lavi ku tlhela yi hleriwa loko ku ri karhi ku tirhiwa nsimu.

¹⁶ Leswaku hi tshama hi hlelekile, vatswari va ta va khathalela kahle vana va vona loko va ri ensin’wini. Vana lavatsongo va fanele va tikhoma kahle loko va nghena emutini. Vana va nga tshuki va pfumeleriwa ku tlanga kumbe ku yingayinga, va koka nyingiso wa vaaki kumbe vahundzi va ndlela swi nga fanelanga.

¹⁷ Nakambe hi fanele hi ringanisela etimhakeni ta ku wisa hi khomisa nyoka. Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo, bya June 1995, tluka 3, byi te: “Loko hi ri entirhweni wa nsimu, hi nga lahlekeriwa hi nkarhi wa nkoka hi minkarhi yo khomisa nyoka. Hambiswiritano, loko maxelo ma nga ri manene, ku wisanyana swi nga hi phyuphyisa ni ku hi pfuna leswaku hi hambeta hi ya emahlweni hi tirha. Kambe, vo tala va tsakela ku hambeta va ri karhi va nyikela vumbhoni eka vanhu ematshan’weni yo tshama ni vamakwerhu va khomisa nyoka hi nkarhi lowu vekeriweke vutirheli.” Hambileswi ku yima hi tsakamisa mikolo ku nga xiboho xa munhu hi xiyexe, ku xiyiwe leswaku minkarhi yin’wana, mintlawa leyikulu ya vamakwerhu va xinuna ni va xisati va hlangana etindhawini leti ku xavisiwaka mihandzu kumbe exitolo. Handle ka nkarhi wo tala lowu tirhiseriwaka ku va xavisela, ku tala ka vanhu ku nga chavisa ni vaxavi van’wana. Minkarhi yin’wana, vanhu va vulavulela ehenhla loko va hlamusela mintokoto ya ntirho wa nsimu wa nimixo, naswona leswi swi nga susa xindzhuti xa vutirheli bya hina ni ku onha vuyelo bya byona. Hi ku tirhisa vutlhari, vahuweleri va nga papalata ku hlengeletana va tele ni ku dya nkarhi wo tala wa vutirheli.

¹⁸ Vo tala va vuyeriwe ngopfu hi ku tshinelela vanhu kwihi ni kwihi laha va nga kumekaka kona—eswitarateni, laha ku pakiwaka kona mimovha ni le tindhawini tin’wana ta mani na mani. Laha na kona, hi fanele hi nyikela vumbhoni lebyinene, ku nga ri hi marito ya hina ntsena kambe ni hi ku anakanyela ka hina. Vahuweleri va vandlha rin’wana ni rin’wana va fanele va tiyiseka leswaku va xixima mindzilakana ya nsimu ya vona leswaku va nga pfaleli lava fambaka hi milenge ndlela, etindhawini ta mabindzu ni lomu ku ngheniwaka hakona eswitichini swa switimela kumbe vatirhi emabindzwini, vo tanihi vacheri va petirolo lava tirhaka vusiku ni nhlikanhi. Leswaku hi ta tiyiseka leswaku hi hetisisa vutirheli bya hina hi mukhuva lowu hlelekeke, lowu xiximekaka, hi ta tirha nsimu ya hina ntsena handle ka loko Komiti ya Ntirho ya Vandlha lerin’wana yi endle malunghiselelo ya leswaku va pfuniwa.—Ringanisa 2 Vakorinto 10:13-15.

¹⁹ Mavandlha man’wana lama nga ni tindhawu to tala leti eka tona swi kotekaka ku nyikela vumbhoni bya le rivaleni ma hlele tindhawu leti leswaku ti va nsimu. Muhuweleri un’wana ni un’wana kumbe ntlawa u ta nyikiwa khadi ra nsimu ya kona. Leswi swi pfuna leswaku nsimu yi hlanganisiwa hinkwayo naswona swi sivela leswaku vahuweleri vo tala va nga tirhi endhawini yin’we hi nkarhi wun’we, hi ku pfumelelana ni nsinya wa nawu lowu kumekaka eka Vakorinto vo Sungula 14:40: “Swilo hinkwaswo a swi endliwe hi ku tenga ni hi ku hleleka.”

²⁰ Minkarhi hinkwayo hi fanele hi xiximeka naswona hi vonaka leswaku hi malandza lama byarhaka vito ra Yehovha. Swi fanele swi va tano ni hi swilo leswi hi swi tirhisaka. Minkwama leyi handzukeke ni Tibibele leti handzukeke kumbe to thyaka swi kavanyeta rungula ra Mfumo. Ku vuriwe leswaku ndlela leyi u ambalaka ni ku tilunghisa ha yona “yi va byela swo karhi ha wena vanhu lava nga ekusuhi na wena, leswaku u mani, vumunhu bya wena byi njhani nileswaku u hanya ni vanhu va njhani.” Hikwalaho, a hi fanelanga hi tilunghisa ku tlula mpimo hi tlhelo ra nyama kumbe hi tshika ku tilunghisa, kambe minkarhi hinkwayo “[hi faneriwa] hi mahungu lamanene.”—Filp. 1:27; ringanisa 1 Timotiya 2:9, 10.

²¹ Eka Vakorinto vo Sungula 9:26, muapostola Pawulo u ri: “Ndlela leyi ndzi tsutsumaka ha yona a yi kanakanisi; swibakela swa mina ndzi swi kongomisa hi ndlela leyi nga ta endla leswaku ndzi nga bi moya.” Hi ku tekelela Pawulo, hi tiyimisele ku va ni vutirheli lebyi humelelaka, lebyi vekaka ni mihandzu. Loko hi ri karhi hi hlanganyela entirhweni wa ku nyikela vumbhoni hi ku hiseka tanihi xiphemu xa “vuthu ra tinjiya” ra Yehovha namuntlha, onge hi nga tirhisa ku anakanyela ka Vukreste ni ku twisisa loko hi yisela hinkwavo lava nga ensin’wini ya hina rungula ra ku ponisiwa.