NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU-47
RISIMU 38 Xikwembu Xi Ta Mi Nyika Matimba
“U Munhu Loyi A Rhandziwaka Swinene”!
“U Munhu Loyi A Rhandziwaka Swinene.”—DAN. 9:23.
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA
Hi ta dyondza hi ndlela leyi hi nga pfunaka lava titwaka va nga pfuni nchumu va twisisa ndlela leyi va nga va nkoka hayona ematihlweni ya Yehovha.
1-2. I yini leswi nga hi pfunaka hi tshemba leswaku hi va risima ematihlweni ya Yehovha?
EXIKARHI ka malandza ya risima ya Yehovha, ku ni lava va titekaka va nga pfuni nchumu. Kumbexana ku ni loyi a va endleke va titwa tano. Xana leyi i ndlela leyi u titwaka hayona? Loko swi ri tano, i yini leswi nga ku pfunaka u tiyiseka leswaku u wa nkoka ematihlweni ya Yehovha?
2 Swi ta ku pfuna ku dyondza hi timhaka ta le Bibeleni ta ndlela leyi Yehovha a lavaka leswaku vanhu va tekiwa ni ku khomiwa hayona. N’wana wakwe Yesu, a a khoma vanhu kahle ni ku tlhela a va xixima. Hi ku endla tano, u kombise leswaku yena ni Tata wakwe va va teka va ri va nkoka swinene vanhu lava titsongahataka naswona va titwaka va nga pfuni nchumu. (Yoh. 5:19; Hev. 1:3) Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi swilo swimbirhi, ku nga ndlela leyi Yesu a pfuneke vanhu lava titwaka va nga pfuni nchumu leswaku va titeka va ri va nkoka ni ndlela leyi hina hi nga titiyisekisaka hayona leswaku hi va risima swinene ematihlweni ya Xikwembu.—Hag. 2:7.
NDLELA LEYI YESU A PFUNEKE VANHU VA SWI VONA LESWAKU I VA NKOKA
3. Yesu u va khome njhani vanhu va le Galeliya lava teke eka yena leswaku a va pfuna?
3 Loko Yesu a ri karhi a chumayela eGaleliya, vanhu a va suka etindhawini to hambanahambana va ta eka yena leswaku a va horisa ni ku tlhela va n’wi yingisela. Yesu u xiye leswaku “a [va] tshikileriwa [va] nga khathaleriwi ku fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi.” (Mat. 9:36; vona ti-study note ta Xinghezi.) Varhangeri va vona va vukhongeri a va va teka va nga pfuni nchumu naswona a va va vula vanhu “lava nga wu tiviki Nawu.” (Yoh. 7:47-49; study note xa Xinghezi.) Kambe Yesu u va xiximile hi ku va a tinyika nkarhi wo va dyondzisa ni ku tlhela a va horisa mavabyi ya vona. (Mat. 9:35) Nakambe leswaku a pfuna vanhu vo tala, u letele vaapostola leswaku va chumayela ni ku tlhela a va nyika matimba yo horisa mavabyi.—Mat. 10:5-8.
4. Hi dyondza yini eka ndlela leyi Yesu a khomeke vayingiseri vakwe lava a va titsongahata?
4 Hi ku va Yesu a anakanyela ni ku tlhela a va khoma hi xichavo vanhu lava a va n’wi yingisela, u kombise leswaku yena ni Tata wakwe va va teka va ri va risima vanhu lava hi ntolovelo va tekiwaka va nga pfuni nchumu. Loko ku ve u tirhela Yehovha kambe wa kanakana leswaku u wa nkoka, ehleketa hi ndlela leyi Yesu a va khomeke hayona vanhu lava a va titsongahata naswona a va lava ku dyondza eka yena. Loko u endla tano, swi ta ku pfuna u vona leswaku u wa risima eka Yehovha.
5. Hlamusela xiyimo xa wansati wa le Galeliya loyi Yesu a hlanganeke na yena.
5 Yesu a a nga dyondzisi mitshungu ntsena kambe a a khathala ni hi munhu ha un’we. Hi xikombiso, loko a ri karhi a chumayela eGaleliya u hlangane ni wansati loyi a a ri ni malembe ya 12 a khomiwe hi vuvabyi byo khuluka ngati. (Mar. 5:25) Hikwalaho ka vuvabyi byakwe, a a nga tenganga hi ku ya hi nawu. Hikwalaho un’wana ni un’wana loyi a n’wi khumbaka a a va a nga tenganga. Kumbexana leswi a swi endla leswaku a nga hlangani ni vanhu. Nakambe a a nga swi koti ku hlangana ni van’wana leswaku a ya gandzela ni ku tlangela mikhuvo ya vugandzeri. (Lev. 15:19, 25) A swi kanakanisi leswaku wansati loyi a a ngo twa ku vava ntsena kambe a a titwa a nga pfuni nchumu.—Mar. 5:26.
6. Xana wansati loyi a a ri ni vuvabyi byo khuluka ngati u horisiwe njhani?
6 Wansati loyi a a lava ku horisiwa hi Yesu. Kambe a a chava ku ya n’wi byela hi ku kongoma. Hikwalahokayini? Kumbexana a a khomiwa hi tingana hikwalaho ka vuvabyi byakwe. Kumbe a a chava leswaku Yesu a a nga ta n’wi pfuna hileswi a a ri exikarhi ka ntshungu hambileswi a a nga tenganga hi ku ya hi Nawu. Hikwalaho, u khome xiambalo xakwe xa le handle hileswi a a tshemba leswaku loko a endla tano u ta hola. (Mar. 5:27, 28) U horisiwile hikwalaho ka ripfumelo rakwe. Kutani loko Yesu a vutisa leswaku i mani loyi a n’wi khumbeke, u vule leswaku hi yena a endleke tano. Xana Yesu u n’wi khome njhani?
7. Yesu u n’wi khome njhani wansati loyi a a tshikilelekile swinene? (Marka 5:34)
7 Yesu u kombe wansati yoloye musa ni ku tlhela a n’wi xixima. U swi xiyile leswaku a a “chuhile a tlhela a rhurhumela.” (Mar. 5:33) Leswi a a khathala hi ndlela leyi a titwaka hayona, u vulavule kahle na yena. U kale a n’wi vitana “n’wananga,” ku nga rito leri a ri ngo kombisa ku xixima ntsena kambe a ri kombisa leswaku wa n’wi rhandza. (Hlaya Marka 5:34.) Eka tsalwa leri, hi kona ntsena laha Yesu a vitaneke wansati a ku, ‘n’wananga.’ Kumbexana u tirhise rito leri hileswi a a swi vona leswaku wansati loyi a a ‘chuhile.’ Ehleketa ndlela leyi wansati loyi a titweke hayona loko Yesu a n’wi vitana hi rito leri! I ntiyiso leswaku a a ta va a horile kambe loko Yesu a a nga vulavulanga kahle na yena, a a ta va a titwe nandzu. Ku ri na sweswo, Yesu u n’wi pfunile leswaku a tivona hilaha Tata wakwe wa le tilweni loyi a nga ni rirhandzu a n’wi vonaka hakona, ku nga leswaku i wa risima.
8. Hi swihi swiphiqo leswi makwerhu waxisati wa le Brazil a langutaneke na swona?
8 Namuntlha malandza man’wana ya Xikwembu ma karhatiwa hi mavabyi lama endlaka ma titwa ma nga pfuni nchumu. Mariaa loyi a humaka eBrazil naswona a nga phayona ra nkarhi hinkwawo, u velekiwe a ri ni vuvabyi lebyi endleke leswaku a nga vi na milenge ni voko ra ximatsi. U ri: “Exikolweni a ndzi tshamela ku xanisiwa hikwalaho ka leswi ndzi lamaleke. Ndzi nyikiwe mavito lama nga riki kahle. Nakambe hambi ku ri ndyangu wa ka hina a wu ndzi khoma ku biha.”
9. Vamakwerhu va n’wi pfune njhani Maria a swi vona leswaku i wa risima eka Yehovha?
9 Maria u pfuniwe hi yini? Loko a va Mbhoni ya Yehovha, vamakwerhu va n’wi chavelerile ni ku n’wi pfuna leswaku a tivona hilaha Yehovha a n’wi vonaka hakona. U ri: “A ndzi nge swi koti ku va boxa hinkwavo vamakwerhu lava ndzi pfuneke. Kambe ndzi khensa Yehovha hi mbilu ya mina hinkwayo hileswi a ndzi nyikeke ndyangu lowu nga ni rirhandzu.” Vamakwerhu va pfune Maria a swi vona leswaku i wa risima eka Xikwembu.
10. Hi xihi xiphiqo lexi a xi karhata Mariya Magadala? (Nakambe vona swifaniso.)
10 Ehleketa hi ndlela leyi Yesu a pfuneke Mariya Magadala hayona. A a ri ni madimona ya nkombo! (Luka 8:2) Nakambe swi nga endleka leswaku vanhu a va n’wi papalata hi leswi madimona a ma endla a tikhoma hi ndlela leyi nga tolovelekangiki. A swi kanakanisi leswaku loko a ha ri ni madimona a a titwa a nga laviwi, a nga titshembi naswona a a vona ku nga ri na loyi a nga n’wi pfunaka. Swi nga endleka leswaku Yesu u hlongole madimona lawa a a ri na wona kutani endzhaku ka sweswo u ve mudyondzisiwa wakwe loyi a tinyiketeleke. Hi yihi ndlela yin’wana leyi Yesu a pfuneke Mariya Magadala a twisisa leswaku i wa risima eka Xikwembu?
Xana Yesu u n’wi tiyisekise njhani Mariya Magadala leswaku a a ri wa risima eka Yehovha? (Vona tindzimana 10-11)
11. Xana Yesu u n’wi kombe njhani Mariya Magadala leswaku i wa risima eka Xikwembu? (Nakambe vona swifaniso.)
11 Yesu u rhambe Mariya Magadala leswaku a famba na yena ni vadyondzisiwa vakwe loko va ya chumayela.b Hikwalaho ka sweswo, u ye emahlweni a vuyeriwa eka tidyondzo ta Yesu leti a a titwa. Yesu u tlhele a humelela eka yena hi siku leri a pfuxiweke ha rona naswona u ve munhu wo sungula eka vadyondzisiwa lava Yesu a vulavuleke na vona siku rero. Yesu u kale a n’wi rhuma leswaku a ya byela vaapostola vakwe leswaku u pfuxiwile. Hakunene leswi a swi kombisa leswaku i wa risima swinene eka Yehovha.—Yoh. 20:11-18.
12. I yini leswi endleke Lidia a titwa a nga rhandziwi?
12 Hilaha swi veke hakona eka Mariya Magadala, vo tala namuntlha va titwa va nga rhandziwi. Lidia makwerhu waxisati wa le Spain u vula leswaku mhani wakwe a a lave ku n’wi dlaya a nga si velekiwa. U tsundzuka ndlela leyi mhani wakwe a a n’wi khoma hayona loko a ha ri ntsongo. A a n’wi rhuketela naswona a a nga ri na mhaka na yena. U ri: “Leswi a ndzi swi lava swinene evuton’wini a ku ri ku amukeriwa ni ku rhandziwa. Kambe leswi mhani a a ndzi endle ndzi tshemba leswaku ndzi munhu wo biha, a ndzi vona onge a ri ndzi faneli rirhandzu rero.”
13. I yini leswi pfuneke Lidia leswaku a vona ku i wa risima eka Yehovha?
13 Endzhaku ka loko Lidia a dyondze ntiyiso, xikhongelo, ku endla dyondzo ya munhu hi yexe, marito ni swiendlo swa vamakwerhu swi n’wi pfunile a twisisa leswaku i wa risima eka Yehovha. U ri: “Mikarhi yo tala, nuna wa mina u ndzi byela ndlela leyi a ndzi rhandzaka hayona. Nkarhi ni nkarhi, u ndzi tsundzuxa hi vumunhu bya mina lebyinene naswona ni vamakwerhu van’wana va endla hilaha ku fanaka.” Xana u nga ehleketa hi munhu wo karhi loyi a lavaka ku pfuniwa a twisisa leswaku i wa risima eka Yehovha?
LESWI NGA HI PFUNAKA HI TIVONA HILAHA YEHOVHA A HI VONAKA HAKONA
14. Xana 1 Samuwele 16:7 yi hi pfuna njhani hi vona ndlela leyi Yehovha a va tekaka hayona vanhu? (Nakambe vona bokisi leri nge, “Hikwalahokayini Yehovha A Va Teka Va Ri Va Nkoka Vanhu Vakwe?”)
14 Tsundzuka leswaku Yehovha a nga ku teki hi ndlela leyi vanhu va ku tekaka hayona. (Hlaya 1 Samuwele 16:7.) A nga ku teki u ri wa nkoka hikwalaho ka ndlela leyi u langutekaka hayona, ku enta ka xikhwama xa wena kumbe ndlela leyi u dyondzekeke hayona. (Esa. 55:8, 9) Hikwalaho, ringeta ku titeka hi ndlela leyi Yehovha a ku tekaka hayona, ku nga ri ndlela leyi vanhu va ku tekaka hayona. U nga tlhela u hlaya hi vanhu vo fana na Eliya, Nawomi na Hana lava Yehovha a a va teka va ri va nkoka hambileswi vona mikarhi yin’wana a va titeka va nga pfuni nchumu. U nga tlhela u yi tsala ehansi mitokoto leyi u veke na yona leyi kombisaka leswaku Yehovha wa ku rhandza naswona u ku teka u ri wa nkoka. Nakambe u nga kambisisa tinhlokomhaka leti vulavulaka hi ku titeka u ri wa nkoka leti kumekaka eka mikandziyiso ya hina.c
15. Hikwalahokayini Yehovha a a teka Daniyele a ri “munhu loyi a rhandziwaka swinene”? (Daniyele 9:23)
15 Tsundzuka leswaku ku tshembeka ka wena hi kona ku ku endlaka u va wa nkoka eka Yehovha. Kumbexana muprofeta Daniyele loko a ri ni malembe yo tlula 90, ku ve ni nkarhi lowu a titweke a nga “ha tikoti hi ku karhala” ni ku tlhela a hela matimba. (Dan. 9:20, 21) Xana Yehovha u n’wi khutaze njhani? Yehovha u rhume ntsumi Gabriyele leswaku yi tsundzuxa Daniyele ku i “munhu loyi a rhandziwaka swinene” nileswaku swikhongelo swakwe swi twiwile. (Hlaya Daniyele 9:23.) I yini leswi endleke leswaku Daniyele a va wa risima eka Xikwembu? Hileswi a a rhandza leswi lulameke nileswi a a tshembekile. (Ezek. 14:14) Yehovha u endle leswaku eBibeleni ku tsariwa hi mhaka ya Daniyele leswaku yi hi chavelela. (Rhom. 15:4) Yehovha wa swi yingisa swikhongelo swa wena naswona u ku teka u ri wa nkoka hileswi u rhandzaka leswinene naswona u n’wi tirhelaka hi ku tshembeka.—Mik. 6:8, nhlamuselo ya le hansi; Hev. 6:10.
16. I yini leswi nga ku pfunaka u teka Yehovha tanihi Tatana loyi a nga ni rirhandzu?
16 Teka Yehovha a ri Tatana loyi a ku rhandzaka. U lava ku ku pfuna ku nga ri ku ku xopaxopa swihoxo. (Ps. 130:3; Mat. 7:11; Luka 12:6, 7) Ku ehleketa hi leswi, swi pfune vo tala lava a va titeka va nga ri va nkoka. Hi xikombiso, ehleketa hi makwerhu waxisati Michelle loyi a humaka eSpain, loyi a a titwa a nga pfuni nchumu ni ku tlhela a nga rhandziwi hikwalaho ka leswi nuna wakwe a n’wi tlhaveke hi marito ku ringana malembe yo tala. U ri: “Nkarhi wun’wana ni wun’wana loko ndzi titwa ndzi nga pfuni nchumu, ndzi ringeta ku vona Yehovha hi tihlo ra mianakanyo a ndzi tlakurile a ri karhi a ndzi komba rirhandzu ni ku ndzi sirhelela. (Ps. 28:9) Lauren, makwerhu waxisati wa le Afrika Dzonga u ri: “Loko Yehovha a ndzi kokele eka yena hi rirhandzu, a nga ndzi tshiki malembe lawa hinkwawo ni ku tlhela a ndzi tirhisa ku dyondzisa van’wana, a swi kanakanisi leswaku u ndzi teka ndzi ri wa nkoka.”—Hos. 11:4.
17. I yini leswi nga ku tiyisekisaka leswaku Yehovha wa ku amukela? (Pisalema 5:12) (Nakambe vona xifaniso.)
17 Tiyiseka leswaku Yehovha wa ku amukela. (Hlaya Pisalema 5:12.) Davhida u fanise ku amukeriwa hi Yehovha ni “xitlhangu lexikulu” lexi sirhelelaka vanhu vo lulama. Ku tiva leswaku Yehovha wa ku amukela naswona wa ku seketela, swi nga ku sirhelela loko u teriwa hi miehleketo ya leswaku a wu pfuni nchumu. U nga swi tiva njhani loko Yehovha a ku amukela? Hilaha hi swi voneke hakona, Yehovha u ku tiyisekisa hi ku tirhisa Rito rakwe. Nakambe u tirhisa vakulu, vanghana ni van’wana leswaku va ku tsundzuxa ku u wa risima eka yena. U fanele u endla yini loko va ku tsundzuxa sweswo?
Ku tiva leswaku Yehovha wa hi amukela swi nga hi pfuna hi papalata miehleketo ya leswaku a hi pfuni nchumu (Vona ndzimana 17)
18. Hikwalahokayini u fanele u amukela loko u bumabumeriwa?
18 Loko lava va ku tivaka naswona va ku rhandzaka va ku bumabumela, u nga ali. Tsundzuka leswaku Yehovha a nga va tirhisa leswaku va ku pfuna u tshemba leswaku wa ku amukela. Michelle, loyi hi buleke ha yena eku sunguleni u ri: “Hakatsongotsongo ndzi dyondza ku amukela loko van’wana va ndzi bumabumela. Swa tika kambe ndza swi tiva leswaku Yehovha u lava leswaku ndzi endla tano.” Leswi vakulu va n’wi endleleke swona, swi n’wi pfunile Michelle. Sweswi i phayona naswona u pfuneta eBethele a ri ekaya.
19. U nga tiyiseka njhani leswaku u wa risima eka Xikwembu?
19 Yesu u hi tsundzuxa leswaku hi va koka swinene eka Tatana wa hina wa le tilweni. (Luka 12:24) Hikwalaho hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u hi teka hi ri va risima. Onge hi nga tshama hi ri karhi hi swi tsundzuka leswi! Nakambe onge hi nga endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi pfuna van’wana va titeka va ri va risima eka Xikwembu.
RISIMU 139 Tivone Loko Hinkwaswo Swi Ri Leswintshwa
a Mavito man’wana ma cinciwile.
b Swi vonaka onge Mariya Magadala a a ri un’wana wa vavasati lava a va fambafamba na Yesu. Vavasati lava a va tirhisa swilo swa vona ku pfuna Yesu ni vaapostola vakwe.—Mat. 27:55, 56; Luka 8:1-3.
c Hi xikombiso, vona ndzima 24 ya buku leyi nge, Tshinela eka Yehovha naswona u hlaya matsalwa lama kombisiweke ku katsa ni swikombiso swa le Bibeleni leswi nga ehansi ka nhlokomhaka leyi nge, “Ku Kanakana” eka buku leyi nge, Matsalwa Ya Mahanyelo Ya Vakreste.