NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU-46
RISIMU 17 “Ndza Swi Lava”
Yesu I Muprista Wa Hina Lonkulu Loyi A Nga Ni Ntwelavusiwana
“Muprista lonkulu loyi hi nga na yena a nge tsandzeki ku hi twela vusiwana eku tsaneni ka hina.”—HEV. 4:15.
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA
Hi ta dyondza hi ndlela leyi ntwelavusiwana wa Yesu wu endlaka a faneleka ku va Muprista Lonkulu ni ntirho lowu a hi endlelaka wona tanihi muprista wu hi vuyerisaka hayona namuntlha.
1-2. (a) Hikwalahokayini Yehovha a rhumele N’wana wakwe emisaveni? (b) Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi? (Vaheveru 5:7-9)
EKA malembe ya kwalomu ka 2 000 lama hundzeke, Yehovha Xikwembu u rhumele N’wana wakwe wa risima leswaku a ta laha misaveni. Hikwalahokayini? Xin’wana xa swivangelo swa kona, a ku ri leswaku a ta tshunxa vanhu eka xidyoho ni rifu ni ku lunghisa swilo leswi Sathana a swi onheke. (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 3:8) Nakambe Yehovha a a swi tiva leswaku ku va Yesu a ta laha misaveni leswaku a ta va munhu wa nyama, a swi ta n’wi pfuna leswaku a va Muprista wa hina Lonkulu loyi a nga ni ntwelavusiwana. Yesu u sungule ku va Muprista Lonkulu endzhaku ko khuvuriwa hi 29 C.E.a
2 Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi ndlela leyi swilo leswi endlekeke evuton’wini bya Yesu loko a ri laha misaveni, swi n’wi pfuneke hayona leswaku a fanelekela kahle ku va Muprista Lonkulu loyi a nga ni ntwelavusiwana. I swa nkoka ku twisisa mhaka leyi hikuva swi ta hi pfuna leswaku swi hi olovela ku khongela ni ku tshinela eka Yehovha, ngopfungopfu loko hi hetiwe matimba hi swihoxo swa hina.—Hlaya Vaheveru 5:7-9.
N’WANA WA XIKWEMBU LOYI XI N’WI RHANDZAKA A TA EMISAVENI
3-4. I ku cinca kwihi lokukulu loku Yesu a langutaneke na kona loko a ta laha misaveni?
3 Vo tala va hina hi tshame hi langutana ni ku cinca ka swiyimo, swo tanihi ku sukela makaya, mindyangu ni vanghana lava hi va rhandzaka. Swi nga tika ku langutana ni ku cinca loku. Kambe a nga kona munhu loyi a langutaneke ni ku cinca loku Yesu a langutaneke na kona. Loko a ri tilweni, a ku ri yena n’wana wa Yehovha loyi a a ri ni xikhundlha lexi tlakukeke swinene. Yehovha a a n’wi rhandza swinene naswona mikarhi hinkwayo Yesu a swi n’wi tsakisa ku tirha “evokweni ra [yena] ra xinene.” (Ps. 16:11; Swiv. 8:30) Hambiswiritano, Vafilipiya 2:7 yi vula leswaku hi ku swi rhandza, “u tshike swilo hinkwaswo leswi a [a] ri na swona” ku katsa ni xikhundlha xakwe lexi a a ri na xona etilweni kutani a ta laha misaveni leswaku a ta tshama ni vanhu lava endlaka swihoxo.
4 Ehleketa hi swilo leswi endlekeke loko Yesu a nga si velekiwa ni loko se a velekiwile. U velekiwe endyangwini lowu a wu ri swisiwana naswona sweswo swi vonake hi magandzelo lawa vatswari va yena va ma nyikeleke endzhaku ka loko a velekiwile. (Lev. 12:8; Luka 2:24) Ndyangu wa ka va Yesu, wu boheke ku balekela eEgipta ku ringana nkarhi wo karhi hikuva loko Hosi Heroda wo homboloka a twa leswaku Yesu u velekiwile, a a lava ku n’wi dlaya. (Mat. 2:13, 15) Hakunene vutomi byakwe bya laha misaveni a byi hambanile ni bya le tilweni.
5. Yesu u vone yini laha misaveni naswona swilo leswi a langutaneke na swona swi n’wi pfune njhani leswaku a lunghekela ku va Muprista Lonkulu? (Nakambe vona xifaniso.)
5 Loko Yesu a ri laha misaveni, u vone vanhu vo tala va xaniseka. A swi kanakanisi leswaku Yesu u loveriwe hi vanhu lava a a va rhandza, ku katsa na Yosefa loyi a a nga ri bava wakwe wa ngati. Hi nkarhi lowu Yesu a a endla ntirho wakwe wo chumayela, u vone vanhu lava a va ri ni nhlokonho, lava a va nga voni, lava a va lamarile ni vatswari lava a va lovele hi vana naswona u va twele vusiwana. (Mat. 9:2, 6; 15:30; 20:34; Mar. 1:40, 41; Luka 7:13) I ntiyiso leswaku loko a ha ri etilweni, a a swi vona swilo leswi a swi xanisa vanhu kambe loko se a hanya na vona laha misaveni, u kote ku swi twisisa kahle. (Esa. 53:4) Ku va Yesu a hanye laha misaveni, swi n’wi pfune leswaku a twisisa ndlela leyi vanhu va titwaka hayona ni ku vava loku va ku twaka. Na yena u titwe ku fana na vona, u ve ni gome, a karhala ni ku tlhela a twa ku vava.
Yesu a a khathala swinene hi ndlela leyi vanhu a va titwa hayona niloko a vona van’wana va xaniseka (Vona ndzimana 5)
YESU U TWELA VANHU VUSIWANA
6. Swifaniso leswi muprofeta Esaya a swi tirhiseke swi hi dyondzisa yini hi ntwelavusiwana wa Yesu? (Esaya 42:3)
6 Loko Yesu a ri karhi a endla ntirho wakwe wo chumayela, u va kombe ntwelavusiwana lowukulu vanhu lava a va tsanile ni lava a va nga khomiwi kahle. Hi ku endla tano, u hetisise vuprofeta. Ematsalweni ya Xiheveru, vanhu lava swi va fambelaka kahle naswona va nga ni matimba, mikarhi yin’wana va fanisiwa ni ntanga lowu cheletiwaka kahle kumbe mirhi leyikulu. (Ps. 92:12; Esa. 61:3; Yer. 31:12) Kambe swisiwana ni vanhu lava tshikileriwaka va fanisiwa ni rihlanga leri govekeke ni rivoni leri ketimelaka, ku nga swilo leswi nga va pfuniki nchumu vanhu. (Hlaya Esaya 42:3; Mat. 12:20) Muprofeta Esaya u huhuteriwe ku tirhisa swifaniso leswi ku hlamusela rirhandzu ni ntwelavusiwana lowu Yesu a a ta wu komba vanhu lava a va tshikileriwa naswona vanhu a va va teka va nga ri nchumu.
7-8. Xana Yesu u byi hetisise njhani vuprofeta bya Esaya?
7 Matewu Mutsari wa Evhangeli u kombise leswaku Yesu u hetisise vuprofeta bya Esaya lebyi nge: “A nge ri tshovi rihlanga leri govekeke, naswona a nge ri timi rivoni leri ketimelaka.” Masingita man’wana lama Yesu a ma endleke ma vuyerise vanhu lava tshikileriwaka lava kumbexana a va titwa ku fana ni rihlanga leri govekeke kumbe lava a va nga ha ri na ntshembo, lava a va titwa ku fana ni rivoni leri ketimelaka leri a ri ta timeka ku nga ri kahle. Exikarhi ka vona, a ku ri na wanuna loyi a a ri na nhlokonho yo chavisa. Kumbexana a a nga ha ri na ntshembo wa leswaku u ta hola ivi a tiphina hi ku va ni ndyangu ni vanghana vakwe. (Luka 5:12, 13) Nakambe a ku ri ni wanuna loyi a a nga twi naswona a a nga koti ku vulavula kahle. Ehleketa ndlela leyi a titweke hayona loko a vona vanhu va tidyela mabulo va tsakile kambe a nga koti ku twisisa leswaku va vulavula hi yini. (Mar. 7:32, 33) Kambe a ku nga ri sweswo ntsena.
8 Enkarhini wa Yesu, Vayuda vo tala a va tshemba leswaku loko munhu a lamarile a ku ri hileswi a a xupuriwa hikwalaho ka swidyoho swakwe kumbe swa vatswari vakwe. (Yoh. 9:2) Hikwalaho ka vonelo leri, leri hoxeke, vanhu lava a va lamarile a va titwa va nga pfuni nchumu. Yesu u hetisise vuprofeta bya Esaya hi ku va a horisa lava a va xanisiwa ni ku tlhela a endla leswaku va tshemba ku Xikwembu xa khathala hi vona. Xana leswi swi hi dyondzisa yini hi ndlela leyi Yesu a titwaka hayona hi hina namuntlha?
9. Vaheveru 4:15, 16 yi swi kombisa njhani leswaku Muprista wa hina Lonkulu wa le tilweni u va twela vusiwana vanhu lava nga hetisekangiki?
9 Hlaya Vaheveru 4:15, 16. Hi nga tiyiseka leswaku mikarhi hinkwayo Yesu u ta hi twela vusiwana. Xana sweswo swi vula yini? Munhu loyi a nga ni ntwelavusiwana wa khumbeka loko a vona munhu un’wana a xaniseka ni loko a vona ndlela leyi a titwaka hayona. Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “ntwelavusiwana” ri vula ku titwa hi ndlela leyi munhu un’wana a titwaka hayona. (Nakambe vona Vaheveru 10:34, laha Pawulo a tirhiseke riendli ra Xigriki leri fanaka.) Matsalwa lama vulavulaka hi masingita lama Yesu a ma endleke, ma yi kombisa kahle ndlela leyi Yesu a a khumbeke hayona loko a vona van’wana va xaniseka. U tshungule vanhu hileswi a a khathala hi vona ni leswi a a lava ku va pfuna, ku nga ri hileswi a a boheka ku endla tano. Hi xikombiso, loko a horisa wanuna loyi a a ri na nhlokonho, a a ta va a hlawule ku n’wi horisa a ri ekule kambe a nga endlanga tano, u n’wi khumbile kumbexana a ku ri yena munhu wo sungula ku n’wi khumba endzhaku ka malembe yo tala. Nakambe loko swi ta eka wanuna loyi a a fe tindleve, u n’wi susile eka ntshungu lowu a wu ba pongo a ya n’wi horisela etlhelo va ri vambirhi. Loko Vafarisi va solasola wansati loyi a a hundzukile loyi a hlambiseke Yesu milenge hi mihloti yakwe ni ku n’wi sula hi misisi yakwe, Yesu u n’wi yimelerile. (Mat. 8:3; Mar. 7:33; Luka 7:44) Yesu a nga va papalatanga vanhu lava a va lamarile kumbe lava endleke swidyoho leswikulu. Ku ri na sweswo, u va amukerile ni ku tlhela a va twela vusiwana. Hi nga tiyiseka leswaku u ta endla hilaha ku fanaka ni le ka hina.
TEKELELA MUPRISTA WA HINA LONKULU NAMUNTLHA
10. I malunghiselelo wahi lama hi nga ma tirhisaka namuntlha ku pfuna lava nga voniki ni lava nga twiki leswaku va va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu? (Nakambe vona swifaniso.)
10 Leswi hi nga valandzeri va Yesu vo tshembeka, hi tikarhatela ku n’wi tekelela loko swi ta eka ku komba van’wana rirhandzu ni ntwelavusiwana. (1 Pet. 2:21; 3:8) Leswi hi nga taka hi nga swi koti ku horisa lava feke tindleve kumbe matihlo, hi nga va pfuna leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Xikwembu. Hi xikombiso, hi na tibuku leti vulavulaka hi Bibele hi tindzimi leti tlulaka 100 ta ririmi ra mavoko. Nakambe leswaku vanhu lava nga voniki va kota ku vuyeriwa, ku endliwe mikandziyiso ya vona hi tindzimi to tlula 60 ni tinhlamuselo ta tivhidiyo ta hina hi tindzimi to tlula 100. Malunghiselelo lawa hinkwawo ma pfuna lava nga voniki ni lava nga twiki leswaku va tshinela eka Yehovha ni N’wana wakwe.
Mikandziyiso ya hina leyi vulavulaka hi Bibele ya kumeka hi tindzimi to tlula 1 000
Eximatsini: Mikandziyiso leyi kumekaka hi tindzimi to tlula 100 ta ririmi ra mavoko
Exineneni: Mikandziyiso leyi kumekaka hi tindzimi to tlula 60 ya vanhu lava nga voniki
(Vona ndzimana 10)
11. Nhlangano wa Yehovha wu swi kombisa njhani leswaku wu tekelela Yesu loko swi ta emhakeni ya ku khathala hi vanhu va mixaka hinkwayo? (Mitirho 2:5-7, 33) (Nakambe vona swifaniso.)
11 Nhlangano wa Yehovha wu tikarhatela ku pfuna vanhu va tinxaka hinkwato leswaku va va ni vuxaka na Yehovha. Tsundzuka leswaku endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile, u chululele moya wo kwetsima eka hinkwavo lava a va hlengeletanile hi nkhuvo wa Pentekosta leswaku va twa mahungu lamanene, un’wana na un’wana hi “ririmi rakwe.” (Hlaya Mitirho 2:5-7, 33.) Hi ku kongomisiwa hi Yesu, nhlangano wu humesa mikandziyiso leyi vulavulaka hi Bibele hi tindzimi to tlula 1 000 leti tin’wana ta tona ti vulavuriwaka hi vanhu vatsongo. Hi xikombiso, tindzimi tin’wana ta xintu ti vulavuriwa hi vanhu vatsongo lava tshamaka eN’walungu ni le Dzonga wa Amerika. Nilokoswiritano, ku endliwe mikandziyiso hi tindzimi teto to tlula 160 leswaku vanhu vo tala va ta kota ku twa mahungu lamanene. Mikandziyiso ya hina yi tlhela yi kumeka hi tindzimi to tlula 20 ta vanhu va le Rhoma. Vanhu va magidi lava vulavulaka tindzimi leti va amukele ntiyiso.
Eximatsini: Mikandziyiso leyi kumekaka hi tindzimi to tlula 160 ta xintu ta le Amerika
Exineneni: Mikandziyiso leyi kumekaka hi tindzimi to tlula 20 ta vanhu va le Rhoma
(Vona ndzimana 11)
12. Hi swihi swin’wana leswi nhlangano wa Yehovha wu swi endlaka leswaku wu pfuna vamakwerhu?
12 I ntiyiso leswaku nhlangano wa Yehovha wu endla matshalatshala ya leswaku vanhu va chumayeriwa mahungu lamanene kambe wu tlhela wu phalala vamakwerhu lava weriweke hi timhangu ta ntumbuluko. Hikwalaho ka sweswo, vamakwerhu va magidi va pfuna loko vamakwerhu va lava ku pfuniwa. Nhlangano wa Xikwembu wu tlhela wu pfuna vamakwerhu leswaku va kuma tindhawu letinene to gandzela eka tona laha vanhu va kotaka ku hlangana leswaku va dyondza hi ndlela leyi Xikwembu xi va rhandzaka hayona.
MUPRISTA WA HINA LONKULU A NGA KU PFUNA
13. Hi tihi tindlela tin’wana leti Yesu a hi pfunaka hatona?
13 Leswi Yesu a nga murisi wa hina lonene, wa tiyiseka leswaku hi ni swilo hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi tshama hi ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha. (Yoh. 10:14; Efe. 4:7) Mikarhi yin’wana, swiyimo evuton’wini swi nga hi endla hi titwa hi fana ni rivoni leri ketimelaka kumbe rihlanga leri govekeke. Hi nga titwa hi hele matimba hikwalaho ka leswi hi vabyaka swinene, hi endleke xihoxo kumbe hi nga ha riki ni vuxaka lebyinene ni makwerhu. Swiphiqo leswi hi langutanaka na swona sweswi swi nga endla swi hi tikela ku anakanyisisa hi vumundzuku bya hina lebyinene. Tsundzuka leswaku Yesu wa swi vona swilo leswi u langutanaka na swona naswona wa yi twisisa ndlela leyi u titwaka hayona. Hikwalaho ka leswi Yesu a nga na ntwelavusiwana, u lava ku ku pfuna. Hi xikombiso, a nga ha tirhisa moya wo kwetsima leswaku a ku nyika matimba loko u tsanile. (Yoh. 16:7; Tito 3:6) Nakambe a nga tirhisa “tinyiko leti ku nga vavanuna” ni vagandzerikuloni leswaku va ku khutaza, va ku seketela ni ku ku pfuna.—Efe. 4:8.
14. Hi nga endla yini loko hi titwa hi hele matimba?
14 Loko u titwa u hele matimba, tsundzuka leswaku Yesu i Muprista wa hina Lonkulu. Nakambe ehleketa hi leswi sweswo swi vulaka swona eka wena. Hikwalaho, u nga rivali leswaku Yehovha u n’wi rhumile leswaku a ta hi fela nileswaku a ta swi twisisa kahle swiphiqo leswi vanhu lava nga hetisekangi va langutanaka na swona. Loko hi hetiwe matimba hi swidyoho swa hina, Yesu u lunghekele ku hi pfuna “loko hi lava mpfuno.”—Hev. 4:15, 16.
15. Hlamusela ntokoto lowu kombisaka ndlela leyi munhu loyi a hambukeke entlhambini wa Yehovha a nga pfuniwaka hayona leswaku a tlhelela evandlheni.
15 Yesu u kongomisa vanhu vakwe leswaku va lavisisa ni ku pfuna lava hambukeke entlhambini wa Yehovha. (Mat. 18:12, 13) Xiya ntokoto wa Stefano.b Endzhaku ka loko a susiwile evandlheni ku ringana malembe ya 12, u endle xiboho xo ya etidyondzweni. U ri: “A swi nga ndzi oloveli kambe a ndzi lava ku tlhela ndzi va xiphemu xa ndyangu wa Yehovha lowu nga ni rirhandzu. Vakulu lava tihlanganiseke na mina va ndzi endle ndzi titwa ndzi amukelekile. Mikarhi yin’wana a ndzi titwa ndzi nga pfuni nchumu naswona a ndzi lava ku tshika. Kambe vamakwerhu va ndzi tsundzuxe leswaku Yehovha na Yesu va lava ndzi nga tshiki. Kutani loko ndzi vuyiseriwa, vandlha hinkwaro ri amukele mina ni ndyangu wa mina. Hi ku famba ka nkarhi, nsati wa mina u sungule ku dyondza Bibele naswona namuntlha hi gandzela Yehovha tanihi ndyangu.” A swi kanakanisi leswaku Muprista wa hina Lonkulu loyi a nga ni rirhandzu wa tsaka swinene loko a vona vanhu lava hundzukeke va kuma mpfuno lowu va wu lavaka leswaku va tlhelela evandlheni.
16. Hikwalahokayini u swi tlangela ku va ni Muprista Lonkulu loyi a nga ni ntwelavusiwana?
16 Loko Yesu a ha ri laha misaveni u pfune vanhu vo tala swinene hi nkarhi lowu a va lava mpfuno ha wona. Namuntlha hi nga tiyiseka hi ku helela leswaku u ta hi pfuna nkarhi wun’wana na wun’wana lowu hi lavaka mpfuno ha wona. Nakambe emisaveni leyintshwa leyi nga ta ta ku nga ri khale, u ta pfuna vanhu lava yingisaka leswaku va nga ha vi na xidyoho. Hikwalaho ka leswi Yehovha Xikwembu xa hina a nga ni rirhandzu ni tintswalo, u hi nyike N’wana wakwe leswaku a va Muprista wa hina Lonkulu loyi a nga ni ntwelavusiwana. Hikwalaho, ha n’wi khensa swinene!
RISIMU 13 Kreste, Ntila Wa Hina
a Leswaku u dyondza swo tala hi ndlela leyi Yesu a siveke Muprista Lonkulu wa Muyuda hayona, vona nhlokomhaka leyi nge, “Tlangela Nkateko Wo Gandzela eTempeleni Ya Yehovha Yo Fanekisela” eka Xihondzo xo Rindza xa October 2023 tl. 26, tindzim. 7-9.
b Mavito man’wana ma cinciwile.