EKICWEKA KY’OKWEGA 38
EKIZINA 120 Yegera ha Kyokurorraho kya Kristo eky’Obuculeezi
Tamu Abandi Ekitiinisa
“Kuteekwamu ekitiinisa nikikira efeeza n’ezaabbu.”—NFU. 22:1, NWT.
EBI TURAYEGA
Nitwija kwega habwaki tusemerire kutamu abandi ekitiinisa n’omulingo tusobora kukikoramu obu tuba tuli omu nyikara ezigumangaine.
1. Habwaki abantu basemererwa obu bateekwamu ekitiinisa? (Enfumo 22:1)
OYEHURRA kurungi abandi obu bakutamu ekitiinisa? Ego. Abantu boona bagonza kuteekwamu ekitiinsa. Tusemererwa obu batutamu ekitiinisa. Egi niyo ensonga habwaki Baibuli egamba “kuteekwamu ekitiinisa nikikira efeeza n’ezaabbu”!—Soma Enfumo 22:1, NWT.
2-3. Habwaki kitanguhire kutamu abandi ekitiinisa, kandi kiki ekiturukwija kubazaaho omu kicweka kinu?
2 Obwire obumu tikitwanguhira kutamu abandi ekitiinisa. Emu ha nsonga, eri ngu tukira kwanguhirwa kurora obutahikirra bw’abantu abatwetoroire. Ekindi, tuli omu kasumi nambere kiri kya buli kiro abantu kutatamu abandi ekitiinisa. Baitu itwe tusemeriire kuba b’embaganiza. Habwaki? Habwokuba Yahwe naagonza tutemu ekitiinisa “abantu aba buli mulingo.”—1 Pet. 2:17.
3 Omu kicweka kinu nitwija kurora nikimanyisa ki kutamu abandi ekitiinisa, hamu n’omulingo tusobora kukikoramu obukirukuhika hali (1) ab’omu maka gaitu, (2) Abakrisitaayo bagenzi baitu, hamu n’abo (3) abatarukuheereza Yahwe. Kandi nitwija kukira muno kurora omulingo tusobora kutamu abandi ekitiinisa omu nyikara ezigumangaine.
NIKIMANYISA KI KUTAMU ABANDI EKITIINISA?
4. Nikimanyisa ki kutamu abandi ekitiinisa?
4 Nikimanyisa ki kutamu abandi ekitiinisa? Nikimanyisa omulingo turoramu abantu n’omulingo tubatwazaamu. Obu turora omuntu aine emiringo enungi, akozere ekintu ekirungi rundi atwineho obusobozi, kituleetera kumutwaza omu mulingo gw’ekitiinisa. Kandi kinu tusemeriire kukikora kuruga ha mutima.—Mat. 15:8.
5. Kiki ekisobora kutukoonyera kutamu abandi ekitiinisa?
5 Yahwe naagonza tutemu abandi ekitiinisa. Ekyokurorraho, naatugambira kutamu “ab’obusobozi” ekitiinisa. (Bar. 13:1, 7) Baitu abamu nibasobora kugamba ngu, “Nteekamu ekitiinisa abo bonka abakora ebintu ebihikire.” Kihikire kuba n’enteekereza egi? Nk’abaheereza ba Yahwe tukimanyire ngu tusemeriire kutamu abantu ekitiinisa tutarukusigikirra ha bikorwa byabo byonka. Baitu tutamu abantu ekitiinisa habwokuba nitugonza Yahwe kandi nitugonza kumusemeza.—Yos. 4:14; 1 Pet. 3:15.
6. Nikisoboka kutamu omuntu ekitiinisa ow’atarukukikutamu? Soborra. (Rora n’ekisisani ekya ha kyesweko.)
6 Abamu nibasobora kwekaguza, ‘Nikisoboka kutamu omuntu ekitiinisa ow’atarukukikuteekamu?’ Ego. Teekerezaaho ebyokurorraho binu. Omukama Saulo akaswaza mutabani we Yonasaani omu maiso g’abantu. (1 Sam. 20:30-34) Baitu nabwo, Yonasaani akaikara naatamu ise ekitiinisa obu naamusagika omu bulemu kuhikya obu yafiire. (Kurug. 20:12; 2 Sam. 1:23) Nyakatagara Omukuru Eri akahangirra Hana ngu akaba atamiire. (1 Sam. 1:12-14) Baitu, nabwo, Hana akabaliza Eri omu mulingo ogw’ekitiinisa noobu kiraba ngu Eri akaba amanyirwe omu Isaleeri yoona, nka taata ow’arukukuza kubi abaana be kandi nka nyakatagara omukuru ow’atarukuhikiriza kurungi obujunaanizibwa bwe. (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24) Kandi abasaija ba Asene bakajuma omukwenda Paulo obu nibamweta omusaija “arukubaza ebitarumu amagezi.” (Ebik. 17:18) Baitu eki noobu kiraaba nukwo kyabaire Paulo akabaza na bo omu mulingo ogw’ekitiinisa. (Ebik. 17:22) Ebyokurorraho binu nibyoleka ngu obu tugonza Yahwe kuruga ha mutima kandi tukatiina kumubiihiza nikiija kutuleetera kutamu abandi ekitiinisa hatali obu kirukuba kyanguhire kukikora baitu noobu kirukuba kitanguhire. Leka tubazeho abantu aba tusemeriire kutamu ekitiinisa n’ensonga habwaki.
Noobu kiraaba ngu ise Yonasaani akamuswaza, Yonasaani akagumizaamu naarwanirra kandi naasagika ise nk’omukama (Rora akacweka 6)
KUTAMU EKITIINISA AB’OMU MAKA GAITU
7. Habwaki nikisobora kutugumira kutamu ab’omuka ekitiinisa?
7 Habwaki nikisobora kuguma. Tumara obwire bwingi muno tuli hamu n’ab’omu maka gaitu. Ekirugamu tumanya emiringo yabo enungi n’obutahikirra bwabo. Abamu kitugumira kubarolerra habw’oburwaire obu baine, rundi habw’okwetuntura ekihinguraine. Abandi nibasobora kutubaliza kubi rundi bakakora ebintu ebirukutusaaliza. Omu kiikaro ky’okufoora eka ekiikaro eky’obusinge n’okuhuumurramu, abamu baleetaho obutabanguko kuraba omu kutwaza ab’omuka omu mulingo ogutali gw’ekitiinisa kandi ekirugamu eka eyebaganizaamu. Nkooku oburwaire bw’amagufa bulemesa ebicweka by’omubiri kukorra hamu, kutatamungana ekitiinisa omu ka kireetera ab’omuka kutakorra hamu omu bumu. Baitu nkooku oburwaire bw’amagufa busobora kujanjabwa, nikisoboka n’ab’omuka kwega kutamungana ekitiinisa, n’okukorra hamu omu bumu.
8. Habwaki kikuru kutamu ab’omu maka gaitu ekitiinisa? (1 Timoseo 5:4, 8)
8 Habwaki tusemeriire kutamu ekitiinisa ab’omu maka gaitu? (Soma 1 Timoseo 5:4, 8.) Omu bbaruha ye ey’okubanza hali Timoseo, Paulo akabazaaho omulingo ab’omuka basemeriire kufaahongana. Akasoborra ngu ekigendererwa kyaitu ekikuru eky’okutamu ab’omuka yaitu ekitiinisa, tikiri ngu habwokuba nikyo tusemeriire kukora, baitu habwokuba nikyo Ruhanga arukugonza tukole. Kinu tusemeriire kukikora habwokuba nikikwataho obuheereza bwaitu hali Ruhanga. Yahwe nuwe yataireho enteekaniza ey’eka. (Bef. 3:14, 15) Nahabweki obu tutamu ab’omuka ekitiinisa tuba nitutamu Yahwe ekitiinisa Ayatandikireho eka. (Rora study notes on 1 Timoseo 5:4.) Mali egi ka nsonga enkuru ey’esemeriire kutuleetera kutamu ab’omu maka gaitu ekitiinisa!
9. Nyineeka na nyinabwenge nibasobora kwoleka bata ngu nibatamungana ekitiinisa. (Rora n’ebisisani.)
9 Omulingo tusobora kukikoramu. Nyineeka ow’atamu mukazi we ekitiinisa tagarukira ha kukyoleka obu baba bali bonka, baitu n’omu bantu abaingi ayoleka ngu mukazi we w’omuhendo hali uwe. (Nfu. 31:28; 1 Pet. 3:7) Tasemeriire kumuteera, kumuswaza, rundi kumuleetera kwehurra nk’ow’ataine mugaso. Ariel,a ow’arukwikara Argentina, naagamba ati: “Obwire obumu oburwaire bwa mukazi wange bumuleetera kumbaliza ebintu ebirukusaaliza. Kinu obu kibaho kindeetera kukiijuka ngu ebi abaza aba atabimanyisize. Omu nyikara nka zinu ezigumire nkira kwijuka ekyahandiikirwe ekiri omu 1 Abakolinso 13:5, ekinyekambisa kubaza na uwe omu mulingo ogw’ekitiinisa omu kiikaro ky’okumugarukamu kubi.” (Nfu. 19:11) Omukazi ow’atamu iba ekitiinisa amubazaaho kurungi hali abantu abandi. (Bef. 5:33) Ayetantara kumubazaaho kubi n’okumweta ebirukirro ebirukusaaliza habwokuba akimanyire ngu ebintu nk’ebi bisiisa obuswere. (Nfu. 14:1) Munyaanya itwe kuruga omu Italy ow’aine iba ow’aine ekizibu eky’okweralikirra ekihinguraine naagamba ati: “Obwire obumu nyehurra ngu ibanyowe ayeralikirra muno na ha bintu ebitarukwetaagisa. Enyumaho ebigambo byange n’obuso bwange byayolekaga ngu tindukumutamu ekitiinisa. Nkyetegeriize ngu obu nyeyongera kumara obwire n’abantu abarukubazaaho abandi omu mulingo ogw’ekitiinisa nukwo nyeyongera kwoleka ngu nintamu ibanyowe ekitiinisa.”
Obu tutamu ekitiinisa ab’omu maka gaitu, tuba nitutamu Yahwe ekitiinisa (Rora akacweka 9)
10. Abato nibasobora bata kwoleka ngu nibatamu abazaire baabo ekitiinisa?
10 Abato, mworobere ebiragiro by’omuka abazaire ebi babateeriireho. (Bef. 6:1-3) Mubalize abazaire banyu omu mulingo ogw’ekitiinisa. (Kurug. 21:17) Abazaire baawe obu barayeyongera kukura, yoleka ngu noobatamu ekitiinisa kuraba omu kubakoonyera. Kora kyona ekirukusoboka kubarolerra. Teekerezaaho ekyokurorraho kya María, ow’aine ise ow’atali omu h’Abakaiso ba Yahwe. Ise María obu yarwaire, akeenuuba kandi yatandika kutwaza María omu mulingo ogutali gw’embabazi. Naagamba ati: “Nkasaba Yahwe ngu ntagarukira ha kwehurra ngu nimmutamu ekitiinisa kyonka, baitu n’okukimwoleka. Nkakyetegereza ngu Yahwe obu araaba naansaba kutamu abazaire bange ekitiinisa, naija n’okumpa amaani agarankoonyera kukikora. Obwire bukahika, nakyetegereza ngu nyine kwikara nintamu isenyowe ekitiinisa noobu araikara nantwaza omu mulingo ogutali gw’embabazi.” Obu twikara nitutamu ab’omu ka ekitiinisa noobu kiba kigumire kukikora, twoleka ngu nitutamu ekitiinisa enteekaniza ya Yahwe.
KUTAMU EKITIINISA ABAKRISTAAYO BAGENZI BAITU
11. Habwaki nikisobora kutugumira kutwaza Abakristaayo bagenzi baitu omu mulingo ogw’ekitiinisa?
11 Habwaki kigumire kukikora. Abakristaayo bagenzi baitu bahondera emisingi ya Baibuli; baitu obwire obumu, abamu nibasobora kututwaza omu mulingo ogutali gw’embabazi, nibatucwera omusango, rundi nibatubiihiza. Kakuba tuba twine ekiturukujunaana Omukristaayo mugenzi waitu, nikisobora kutugumira kugumizaamu nitumutwaza omu mulingo ogw’ekitiinisa. (Bak. 3:13) Kiki ekisobora kutukoonyera kugumizaamu nitumutamu ekitiinisa?
12. Habwaki kikuru kutamu Abakristaayo bagenzi baitu ekitiinisa? (2 Petero 2:9-12)
12 Habwaki tusemeriire kutamu ekitiinisa Abakristaayo bagenzi baitu? (Soma 2 Petero 2:9-12.) Omu bbaruha ye eya kabiri, Petero akagamba ngu Abakristaayo abamu ab’omu kyasa eky’okubanza, bakaba nibabazaaho kubi “ab’ekitiinisa,” kandi abo nubo abagurusi omu kitebe. Bamalaika abeesigwa bakeetwaza bata obu baarozere ekikaba nikigenda omumaiso? “Habwokuba nibatamu Yahwe ekitiinisa,” batajume abantu abo abakaba nibakora ebintu ebibi. Mali eki nikihuniiriza! Bamalaika bakanga kubazaaho kubi abasaija abo ab’emyehembo. Oihireho, bakaleka Yahwe nuwe abacwere omusango kandi abafubire. (Bar. 14:10-12; Lengesaniza na Yuda 9.) Isomo ki eriturukwegera hali bamalaika? Bamalaika obu baraaba bataratwaize kubi abo abakaba nibahakaniza abagurusi, na itwe titusemeriire kukiraho kutwaza Abakristaayo bagenzi baitu omu mulingo ogw’ekitiinisa. Ekindi niitwe tusemeriire kwebembera omu kubatamu ekitiinisa. (Bar. 12:10) Obu tukikora, twoleka ngu nitutamu Yahwe ekitiinisa.
13-14. Nitusobora tuta kwoleka ngu nitutamu ekitiinisa Abakristaayo bagenzi baitu omu kitebe? Bazaaho ebyokurorraho. (Rora n’ebisisani.)
13 Omulingo tusobora kukikoramu. Abagurusi, obu muraaba nimwegesa abandi, mukikole omu mulingo ogw’okugonza. (Fir. 8, 9) Obu kiraaba nikyetaagisa kuha omuntu obuhabuzi, kikole omu mulingo ogw’embabazi, kandi otakikora obu oraaba obiihiirwe. Banyaanya itwe nimusobora kukora kyona ekirukusoboka kutamungana ekitiinisa omu kitebe kuraba omu kwetantara orugambo, hamu n’okwetantara kubazaaho abandi kubi. (Tit. 2:3-5) Itwena nitusobora kwoleka ngu nitutamu abagurusi b’ekitebe ekitiinisa kuraba omu kukorra hamu na bo, n’okubasiima habw’emirimo ey’amaani ei bakora nk’okwebembera ensorrokano, omulimo ogw’okutebeza hamu n’okukoonyera abo ababa bahabire.—Bag. 6:1; 1 Tim. 5:17.
14 Munyaanya itwe ow’arukwetwa Rocío kikamugumira kutamu ekitiinisa omugurusi ayamuhaire obuhabuzi. Naagamba ati: “Nkehurra ngu ambaliize omu mulingo ogutali gw’embabazi. Namubazaahoga kubi omu ka. Noobu kiraaba ngu nkalengaho kutakyoleka, omu mutima nkaba ningurukyagurukya ebigendererwa bye, kandi ntahuliirize obuhabuzi bwe.” Kiki ekyakoonyiire Rocío? Naagamba ati: “Nkasoma ekyahandiikirwe ekiri omu 1 Abasesalonika 5:12, 13. Obu nakyetegeriize ngu nkaba ntarukutamu ow’oruganda onu ekitiinisa, omuntu wange ow’omunda akatandika kundumiiriza. Nkasaba Yahwe kandi nakora okuseruliiriza omu bitabu byaitu kusobora kutunga obutumwa obwankoonyiire kuhinduramu enteekereza yange. Ha kumalirra nkakyetegereza ngu ekizibu kikaba kitali ky’ow’oruganda, baitu niinyowe nkaba nyine emyehembo. Hati nkyetegeriize ngu kakuba ntaba mwebundaazi, nikiija kungumira kutamu abandi ekitiinisa. Nikikyanyetaagisa kutamu amaani kusobora kutamu abandi ekitiinisa, kandi niinyehurra ngu Yahwe naasiima amaani aga ndukutamu.”
Itwena nitusobora kwoleka ngu nitutamu ekitiinisa abagurusi b’ekitebe, kuraba omu kukorra hamu na bo n’okubasiima habw’emirimo ey’amaani ei bakora (Rora akacweka 13-14)
TAMU EKITIINISA ABANTU ABATARUKUHEEREZA YAHWE
15. Habwaki nikisobora kutugumira kutamu ekitiinisa abo abatarukuheereza Yahwe?
15 Habwaki kigumire kukikora. Tukira kutangatangana abantu omu buheereza abooleka ngu tibarukugonza amananu agarukusangwa omu Baibuli. (Bef. 4:18) Abamu bacwamu kwanga obutumwa bwaitu habw’omulingo baakuziibwe. Abantu abamu aba tukora na bo, aba tusoma na bo, rundi abeegesa nibasobora kuba nibeetwaza kubi rundi tibarukusiima. Kandi nikisobora kutugumira kukorra hamu na bo. Hanyuma y’obwire nitusobora kwesanga ngu titukyabatamu ekitiinisa, kandi nitusobora n’okuleka kubatwaza omu mulingo ogw’embabazi.
16. Habwaki tusemeriire kutamu ekitiinisa abo abatarukuheereza Yahwe? (1 Petero 2:12; 3:15)
16 Habwaki tusemeriire kutamu ekitiinisa abantu abatarukuheereza Yahwe? Ijuka ngu, Yahwe arora omulingo tutwazaamu abantu abatarukumuheereza. Omukwenda Petero akaijukya Abakristaayo ngu engeso zaabo enungi nizisobora kuleetera abandi “kukugiza Ruhanga.” Egi niyo ensonga habwaki yabagambiire kusoborra abandi enyikiriza zaabo omu mulingo oguteekaine kandi ogw’ekitiinisa. (Soma 1 Petero 2:12; 3:15.) Abakristaayo kababe nibasoborra ab’obusobozi rundi abantu abandi enyikiriza zaabo, basemeriire kukikora omu mulingo ogw’ekitiinisa bakasisana oti rundi bali omu maiso ga Ruhanga. Twijuke ngu Yahwe aba naarora kandi naahurra ebi tubaza n’omulingo tubibazaamu. Mali egi eri nsonga enungi ey’esemeriire kutuleetera kutwaza abantu abatarukuheereza Yahwe omu mulingo ogw’ekitiinisa!
17. Nitusobora kwoleka tuta ngu nitutamu ekitiinisa abo abatarukuheereza Yahwe?
17 Omulingo tusobora kukikoramu. Obu turukuba tuli omu buheereza, titusemeriire kuleetera abantu kwehurra nk’abataine mugaso ngu habwokuba bamanyire bike, rundi tibaine eki bamanyire ha Baibuli. Oihireho nitugonza kurora abandi nk’ab’omuhendo hali Ruhanga kandi nk’abarukutukira. (Hag. 2:7; Baf. 2:3) Kakuba omuntu akubazaaho kubi habw’enyikiriza zaawe, wetantale kuhoora enzigu obu noomubaliza ebigambo ebibi kandi ebirukusaaliza. (1 Pet. 2:23) Kakuba oyesanga ngu obalize ekintu ekibi, ahonaaho musabe ekiganyiro. Noosobora ota kutamu ekitiinisa abantu ab’okora na bo? Ba mukozi omurungi kandi olengeho kurora ebirungi omu bantu ab’okora na bo, rundi ab’orukukorra. (Tit. 2:9, 10) Obu oraaba omukozi omwesigwa kandi ow’arukukora n’amaani, abantu nibasobora kusemererwa rundi kutasemererwa, baitu noija kuba osemiize Ruhanga.—Bak. 3:22, 23.
18. Habwaki kikuru kutamu abandi ekitiinisa?
18 Mali twine ensonga enungi ezisemeriire kutuleetera kutamu abandi ekitiinisa! Turozere ngu obu tutamu ekitiinisa ab’omu maka gaitu tuba nitutamu Yahwe ekitiinisa. Omu mulingo nugwo gumu, obu tutamu ab’oruganda na banyaanya itwe ekitiinisa, tuba nitutamu ekitiinisa Isiitwe ow’omu iguru. Kandi obu tutamu ekitiinisa abantu abatarukuheereza Yahwe tuba nitubaha omugisa ogw’okwega hali Ruhanga waitu n’okumukugiza. Abandi noobu banga kututamu ekitiinisa, kikuru muno kugumizaamu nitukibatamu. Habwaki? Habwokuba Yahwe naija kutuha emigisa. Naaturaganiza ati: “Abantaho ekitinisa nibo nditaho ekitinisa.”—1 Sam. 2:30.
EKIZINA 129 Nitwija Kwikara Nitugumiisiriza
a Amabara agamu gahindwirwe.