LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • nwt Luka 1:1-24:53
  • Luka

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Luka
  • Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya
Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya
Luka

MAKANI GHAWEMI UMO WAKALEMBERA LUKA

1 Ŵanthu ŵanandi ŵalemba nkhani za vinthu ivyo tikuvigomezga.+ 2 Ŵanyake awo ŵakatiphalira vinthu ivi ni awo kufuma pakwamba ŵakaŵa ŵakaboni ŵakuwona na maso+ na ŵapharazgi ŵa uthenga.+ 3 Ntheura ŵakuchindikika ŵa Tiyofilo,+ nane napenjerezga vinthu vyose ivi ndipo naŵikapo mtima kumulemberani mu ndondomeko yiwemi. 4 Nachita nthena kuti mumanye makora unenesko wa vinthu ivyo mwasambizgika pamulomo.+

5 Mu mazuŵa gha Herode,*+ themba la Yudeya, kukaŵa wasembe* zina lake Zekariya wa gulu la Abiya.+ Muwoli wake wakaŵa Elizabeti, wakafuma pa ŵana ŵanakazi ŵa Aroni. 6 Wose ŵakaŵa ŵarunji panthazi pa Chiuta, ŵakaŵa ŵambura kafukwa, chifukwa ŵakapulikiranga malango ghose na kusungilira ivyo Yehova* wakukhumba. 7 Kweni ŵakaŵavya mwana, chifukwa Elizabeti wakaŵa chumba, ndipo wose ŵakaŵa ŵachekuru.

8 Zekariya wakateŵetanga nga ngwasembe pamaso pa Chiuta, kwimira gulu lake.+ 9 Ndipo yikaŵa nyengo yake yakupelekera vyakununkhira+ kuyana na dango ilo likaŵikika* pa mulimo wa usembe. Ntheura wakanjira mu malo ghakupatulika gha Yehova.*+ 10 Wumba wose wa ŵanthu ukalombanga kuwaro pa ora lakupelekera vyakununkhira. 11 Mungelo wa Yehova* wakawoneka kwa iyo, wakimilira kumalyero kwa jotchero la vyakununkhira. 12 Kweni Zekariya wakati wawona mungelo wakahangayika ndipo wakachita wofi. 13 Kweni mungelo wakati kwa iyo: “Kopa chara Zekariya, chifukwa Chiuta wapulika kuŵeya kwako. Muwoli wako Elizabeti wakubabirenge mwana msepuka, ndipo zina lake umuthyenge Yohane.+ 14 Usekelerenge na kukondwa chomene, ndipo para mwana wababika ŵanandi ŵazamusekelera,+ 15 chifukwa wazamuŵa mukuru pamaso pa Yehova.*+ Kweni wangazakamwanga vinyo chara panji chakumwa chakuloŵezga.+ Mwana uyu wazamuzuzgika na mzimu utuŵa kufuma waka mu nthumbo ya anyina.+ 16 Wazamuwezgera Ŵaisrayeli ŵanandi kwa Yehova* Chiuta wawo.+ 17 Kweniso wazamudangira panthazi pa Chiuta mu mzimu na nkhongono za Eliya,+ kuti wawezgere mitima ya awiskewo ku ŵana+ kweniso kuti wawezgere ŵambura kupulikira ku vinjeru vya ŵarunji. Wazamuchita ivi kuti wanozgere Yehova* ŵanthu ŵakunozgeka.”+

18 Ndipo Zekariya wakati kwa mungelo: “Kasi ningagomezga wuli ichi? Pakuti nili muchekuru ndipo muwoli wane nayo ni muchekuru.” 19 Mungelo wakamuzgora kuti: “Ndine Gabriyeli,+ uyo wakwimilira pamaso pa Chiuta,+ ndipo natumika kuti niyowoye nawe na kupharazga makani ghawemi agha kwa iwe. 20 Kweni wona, uŵenge wambura kuyowoya m’paka pa zuŵa ilo vinthu ivi vizamuchitikira, chifukwa wagomezga chara mazgu ghane, agho ghazamufiskika pa nyengo yake.” 21 Ŵanthu ŵakalindiliranga Zekariya, ndipo ŵakazizwa kuwona kuti wakachedwa mu malo ghakupatulika. 22 Kweni wakati wafuma, wakatondeka kuyowoya nawo, ndipo iwo ŵakamanya kuti wawona mboniwoni mu malo ghakupatulika. Pakuti wakaŵa mbuwu, wakalutilira kuyowoya nawo na mawoko. 23 Mazuŵa gha uteŵeti wake wakupatulika ghakati ghamara, wakaluta ku nyumba yake.

24 Pakati pajumpha mazuŵa, muwoli wake Elizabeti wakaŵa na nthumbo, ndipo kwa myezi yinkhondi wakafumangapo chara pa nyumba, wakati: 25 “Umu ndimo Yehova* wanichitira mu mazuŵa agha. Wazgokera kwa ine na kunifyura soni ku ŵanthu.”+

26 Apo Elizabeti wakaŵa na nthumbo ya myezi 6, Chiuta wakatuma mungelo Gabriyeli+ kuya ku msumba wa Galileya wakuchemeka Nazarete. 27 Wakamutuma kwa mwali+ uyo wakalayizgika nthengwa* na mwanalume zina lake Yosefe wa nyumba ya Davide. Mwali uyu wakaŵa Mariya.+ 28 Mungelo wakati wafika wakaphalira Mariya kuti: “Monire iwe wakutumbikika chomene, Yehova* wali nawe.” 29 Kweni mwali wakasuzgika chomene maghanoghano na mazgu agha ndipo wakaghanaghaniranga ng’anamuro la katawuzgiro aka. 30 Mungelo wakati kwa iyo: “Kopa chara Mariya, pakuti watumbikika na Chiuta. 31 Ndipo wona, uŵenge na nthumbo na kubaba mwana mwanalume.+ Zina lake umuthye Yesu.+ 32 Iyo wazamuŵa mukuru,+ wazamuchemeka Mwana wa Wapachanya Nkhanira.+ Ndipo Yehova* Chiuta wazamumupa chitengo cha* Davide, awiske.+ 33 Wazamuwusa nga ni Themba pa nyumba ya Yakhobe muyirayira, ndipo Ufumu wake uzamumara chara.”+

34 Kweni Mariya wakati kwa mungelo: “Kasi ichi chichitikenge wuli apo nindagonanepo na mwanalume?”+ 35 Mungelo wakamuzgora kuti: “Mzimu utuŵa wizenge pa iwe,+ ndipo nkhongono ya Wapachanya Nkhanira yikubenekelerenge. Ntheura uyo wababikenge wazamuchemeka mutuŵa,+ Mwana wa Chiuta.+ 36 Wona, mubali wako Elizabeti, uyo wakachemekanga chumba nayo wali na nthumbo ya mwana msepuka mu uchekuru wake, ndipo uwu ni mwezi wake wa 6. 37 Chifukwa kwa Chiuta kulije mazgu agho ghangatondeka kuchitika.”+ 38 Ndipo Mariya wakati: “Wonani, muzgakazi wa Yehova! Vichitike kwa ine kuyana na mazgu ghinu.” Penepapo mungelo wakafumako kwa iyo.

39 Mu mazuŵa agha, Mariya wakawuka mwaluŵiro, wakaluta mu charu cha mapiri, ku msumba wa Yuda. 40 Ndipo wakanjira mu nyumba ya Zekariya na kutawuzga Elizabeti. 41 Elizabeti wakati wapulika kutawuzga kwa Mariya, bonda mu nthumbo yake wakabwalanthuka. Ndipo mzimu utuŵa ukiza pa Elizabeti, 42 ndipo wakachemerezga kuti: “Wakutumbikika ndiwe pakati pa ŵanakazi, ndipo chakutumbikika ntchipambi cha nthumbo yako! 43 Ndine njani ine kuti mama wa Fumu yane wize kuzakanichezgera? 44 Wona, nati napulika kutawuzga kwako, bonda wangubwalanthuka mwakukondwa mu nthumbo yane. 45 Kweniso wakukondwa ni mwanakazi uyo wakagomezga, chifukwa ivyo Yehova* wakayowoya kwa iyo vizamufiskika nadi.”

46 Mariya wakati: “Umoyo wane ukukuzga Yehova.*+ 47 Mzimu wane ungaleka chara kuŵa na chimwemwe chikuru kwa Chiuta Mponoski wane,+ 48 chifukwa walaŵiska kuyuyuka kwa muzgakazi wake.+ Wonani, kufuma sono kuya munthazi miwiro yose yinichemenge wakutumbikika.+ 49 Pakuti Wankhongono wanichitira milimo yikuru, ndipo zina lake ndituŵa.+ 50 Ndipo wakulongora lusungu lwake ku miwiro na miwiro ku awo ŵakumopa.+ 51 Iyo wachita milimo yankhongono na woko lake. Wambininiska awo mbakujikuzga mu mitima yawo.+ 52 Wakhizga pa vitengo ŵanthu ŵankhongono+ na kukwezga ŵapasi.+ 53 Wakhutiska ŵanjara na vinthu viwemi+ ndipo ŵasambazi waŵawezga mawoko ghawaka. 54 Wawovwira muteŵeti wake Israyeli, na kulongora lusungu lwake+ 55 kwa Abrahamu na ku mphapu*+ yake muyirayira, nga umo wakayowoyera ku ŵasekuru ŵithu.” 56 Mariya wakakhala na Elizabeti pafupifupi myezi yitatu, ndipo wakawelera ku nyumba yake.

57 Nyengo yakuti Elizabeti wababe yikakwana, ndipo wakababa mwana msepuka. 58 Ndipo ŵazengezgani na ŵabali ŵake ŵakapulika kuti Yehova* wamuchitira lusungu Elizabeti, ndipo ŵakasekelera pamoza nayo.+ 59 Pa zuŵa la 8 ŵakiza kuti ŵamukotore mwana,+ ndipo ŵakatenge ŵamuthye zina la awiske, Zekariya. 60 Kweni anyina ŵakazgora kuti: “Yayi! kweni wachemekenge Yohane.” 61 Ŵakati kwa iyo: “Palije mubali wako uyo wakuchemeka na zina ili.” 62 Ndipo ŵakafumba wiske wa mwana kuti wayowoye zina ilo wakakhumbanga kumuthya. Pakufumba ŵakayowoya nayo na mawoko. 63 Wiske wakapempha chakulembapo na kulemba kuti: “Zina lake ni Yohane.”+ Ndipo wose ŵakazizwa. 64 Nyengo yeneyiyo, mulomo wake ukabanuka ndipo lulimi lwake lukafwatuka. Wakamba kuyowoya+ na kulumba Chiuta. 65 Wose ŵakukhala mu chikaya chawo ŵakaŵa na wofi, ndipo ŵanthu ŵakamba kuyowoya vinthu vyose ivi mu charu chose cha mapiri cha Yudeya. 66 Wose awo ŵakapulika ŵakavisunga mu mitima yawo, ŵakati: “Kasi mwana uyu wazamuŵa wuli?” Pakuti woko la Yehova* likaŵa nayo nadi.

67 Wiske Zekariya wakazuzgika na mzimu utuŵa, ndipo wakachima kuti: 68 “Walumbike Yehova* Chiuta wa Israyeli,+ chifukwa wazgokera ku ŵanthu ŵake na kuŵawombora.+ 69 Watiwuskira sengwe* la chiponosko*+ mu nyumba ya Davide muteŵeti wake.+ 70 Vili nga umo wakayowoyera kwizira mu mulomo wa ntchimi zake zituŵa zakale.+ 71 Wakayowoya kuti watithaskenge ku ŵalwani ŵithu na ku woko la wose awo ŵakutitinkha.+ 72 Wazamufiska mazgu ghake agho wakayowoya ku ŵasekuru ŵithu na kuŵalongora lusungu. Wakumbukenge phangano lake lituŵa,+ 73 chilapo icho wakalapa kwa Abrahamu sekuru withu.+ 74 Para Chiuta watithaska ku ŵalwani ŵithu, timuchitirenge uteŵeti wakupatulika kwambura wofi, 75 mwakugomezgeka kweniso mwaurunji pa maso pake mazuŵa ghithu ghose. 76 Kweni iwe wamwana, uchemekenge ntchimi ya Wapachanya Nkhanira, pakuti uzamudangira panthazi pa Yehova* kunozga nthowa zake.+ 77 Kumanyiska ŵanthu kuti Chiuta waŵagowokerenge zakwananga zawo+ na kuŵaponoska, 78 pakuti ngwalusungu. Chifukwa cha lusungu ulu, tizamuwona ungweru kufuma kuchanya, uwo ukuŵala para kwacha. 79 Uzamuŵalira awo ŵali mu chisi na mu mfwiri wa nyifwa,+ na kulongozga malundi ghithu mu nthowa ya mtende.”

80 Mwana Yohane wakakura na kuŵa wankhongono mu mzimu. Wakakhalanga mu mapopa m’paka pa zuŵa ilo wakajilongora pakweru kwa Israyeli.

2 Mu mazuŵa ghara, Kesare Augusto wakapeleka dango lakuti ŵanthu wose mu charu ŵapendeke na kulembeka. 2 (Kalembera wakwamba uyu wakachitika apo Kwiriniyo wakaŵa kazembe wa Siriya.) 3 Ŵanthu wose ŵakalutanga kukalembeska, waliyose ku msumba wake. 4 Yosefe+ nayo wakakwera kufuma mu Galileya, mu msumba wa Nazarete, wakaluta mu Yudeya, ku msumba wa Davide, uwo ukuchemeka Betelehemu,+ chifukwa chakuti wakaŵa wa nyumba na mbumba ya Davide. 5 Wakaluta kukalembeska pamoza na Mariya, uyo ŵakalayizgana nthengwa, ndipo Mariya wakaŵa pafupi kubaba.+ 6 Apo ŵakaŵa kwenekura, nyengo yikakwana kuti wababe. 7 Wakababa mwana wake wakwamba msepuka,+ wakamuvungilizga salu na kumugoneka mu chakulyeramo viŵeto,+ chifukwa mukaŵavya malo ghawo mu nyumba ya ŵalendo.

8 Mu chigaŵa chira mukaŵa ŵaliska awo ŵakakhalanga kuwaro usiku na kulinda miskambo yawo. 9 Mwamabuchi, mungelo wa Yehova* wakimilira pafupi na iwo, uchindami wa Yehova* ukaŵaŵalira, ndipo ŵakachita wofi chomene. 10 Mungelo wakati kwa iwo: “Kopa chara. Wonani, nkhumuphalirani makani ghawemi gha chimwemwe chikuru icho ŵanthu wose ŵaŵenge nacho. 11 Muhanya uno kwamubabikirani mponoski,+ uyo ni Khristu Fumu,+ mu msumba wa Davide.+ 12 Ichi ntchimanyikwiro chinu: Mwamusanga bonda wavungilizgika salu ndipo wakugona mu chakulyeramo viŵeto.” 13 Mwamabuchi, mzinda ukuru wa ŵangelo+ ŵakuchanya ukawoneka pamoza na mungelo yura, ŵakalumbanga Chiuta, ŵakatenge: 14 “Uchindami kwa Chiuta kuchanya nkhanira, ndipo pa charu chapasi paŵe mtende pakati pa ŵanthu awo wakukondwa nawo.”*

15 Ŵangelo ŵakati ŵafumako kwa iwo kuya kuchanya, ŵaliska ŵakamba kuyowoyeskana kuti: “Tiyeni tilute ku Betelehemu, tikawone icho chachitika, icho Yehova* watimanyiska.” 16 Ŵakaluta mwaluŵiro, ŵakasanga Mariya na Yosefe, kweniso bonda wagona mu chakulyeramo viŵeto. 17 Ŵakati ŵamuwona bonda, ŵakaŵaphalira uthenga uwo mungelo wakayowoya kwa iwo wakukhwaskana na mwana uyu. 18 Wose awo ŵakapulika ŵakazizwa na vinthu ivyo ŵaliska ŵakaŵaphalira. 19 Kweni Mariya wakamba kusunga mazgu ghose agha na kughanaghanira ng’anamuro lake mu mtima wake.+ 20 Penepapo ŵaliska ŵakawelera, ŵakapelekanga uchindami na kulumba Chiuta chifukwa cha vinthu vyose ivyo ŵakapulika na kuwona, nga umo wakaŵaphalilira.

21 Mazuŵa 8 ghakati ghakwana gha kumukotolera,+ ŵakamuthya Yesu, zina ilo likapelekeka na mungelo pambere Mariya wandaŵe na nthumbo.+

22 Mazuŵa gha kuŵatuŵiska ghakati ghakwana kuyana na Dango la Mozesi,+ ŵakwelera nayo ku Yerusalemu kukamupeleka kwa Yehova,* 23 nga umo muli kulembekera mu Dango la Yehova* kuti: “Mwana mwanalume waliyose wakwamba kubabika* wakwenera kuchemeka mutuŵa kwa Yehova.”*+ 24 Ŵakapeleka sembe kuyana na umo Dango la Yehova,* likuyowoyera kuti: “Njiŵa ziŵiri panji viwunda viŵiri.”+

25 Wonani, mu Yerusalemu mukaŵa munthu zina lake Simiyoni. Munthu uyu wakaŵa murunji na wakutemwa kusopa. Wakalindiliranga nyengo iyo Israyeli wazamupembuzgikira,+ ndipo mzimu utuŵa ukaŵa pa iyo. 26 Nakuti Chiuta wakamuvumbulira kwizira mu mzimu utuŵa kuti wawonenge nyifwa chara pambere wandawone Khristu wa Yehova.* 27 Mwakulongozgeka na nkhongono ya mzimu, wakiza mu tempile. Ŵapapi ŵakati ŵanjira na Yesu kuti ŵachite nayo mwakuyana na luso lwa Dango,+ 28 Simiyoni wakamunyamura mwana mu mawoko na kulumba Chiuta, wakati: 29 “Sono Fumu Yikuru, mukuzomerezga muzga winu kuluta mu mtende+ mwakuyana na mazgu ghinu. 30 Maso ghane ghawona nthowa yinu yakuponoskera+ 31 iyo mwanozga pamaso pa ŵanthu wose,+ 32 ungweru+ wakuwuskirako chakudika ku maso gha mitundu+ na uchindami wa ŵanthu ŵinu Israyeli.” 33 Awiske na anyina ŵakazizwanga na ivyo Simiyoni wakayowoyanga vya mwana uyu. 34 Simiyoni wakaŵatumbika, ndipo wakati kwa Mariya: “Wona, mwana uyu wamuŵa chifukwa icho ŵanandi mu Israyeli ŵazamuwira+ na kuwukaso+ kweniso wazamuŵa chimanyikwiro icho ŵazamususkana nacho+ 35 (lupanga lutali luzamupolota mwa iwe),+ mwakuti maghanoghano gha mitima yinandi ghavumbukwe.”

36 Kukaŵa ntchimi yanakazi, zina lake Ana, mwana mwanakazi wa Fanuyeli, wa fuko la Asheri. Mwanakazi uyu wakaŵa muchekuru, ndipo wakakhala na mfumu wake vyaka 7 kufuma apo ŵakatolerana.* 37 Wakaŵa chokoro cha vyaka 84. Nyengo zose wakasangikanga pa tempile. Wakachitanga uteŵeti wakupatulika usiku na muhanya pamoza na kuziŵizga kurya na maŵeyelero. 38 Mu ora lenelira wakiza pafupi na kwamba kuwonga Chiuta na kuyowoya vya mwana ku wose awo ŵakalindiliranga kuwombokwa kwa Yerusalemu.+

39 Ŵakati ŵachita vinthu vyose kuyana na Dango la Yehova,*+ ŵakawelera ku Galileya ku msumba wawo wa Nazarete.+ 40 Mwana wakalutilira kukura na kuŵa wankhongono, wakaŵa na vinjeru, ndipo wakatemwekanga na Chiuta.+

41 Chaka chilichose ŵapapi ŵake ŵakazgoŵera kuluta ku Yerusalemu ku chiphikiro cha Paska.+ 42 Ndipo apo wakaŵa na vyaka 12, ŵakakwelera ku chiphikiro kuyana na kaluso.+ 43 Mazuŵa gha chiphikiro ghakati ghamara, apo ŵakaweranga, Yesu wakakhalira mu Yerusalemu, ndipo ŵapapi ŵake ŵakamanya yayi. 44 Pakuti ŵakatenge wali mkati mu ŵanthu, ŵakenda mtunda wa zuŵa limoza, ndipo ŵakamba kumupenja mu ŵabali ŵawo na mu ŵanyawo. 45 Kweni ŵakati ŵatondeka kumusanga, ŵakawelera ku Yerusalemu, na kukamupenja chomene. 46 Pamanyuma pa mazuŵa ghatatu ŵakamusanga mu tempile, wakhala pakati pa ŵasambizgi ndipo wakapulikizganga kwa iwo na kuŵafumba mafumbo. 47 Kweni wose awo ŵakamupulikizganga ŵakazizwa chomene chifukwa wakapulikiskanga luŵiro vinthu kweniso wakaŵazgoranga makora.+ 48 Ŵapapi ŵake ŵakati ŵamuwona ŵakazizikika, ndipo anyina ŵakati kwa iyo: “Wamwana, wachitirachi nthena? Awuso na ine tasuzgika chomene kukupenja.” 49 Yesu wakati kwa iwo: “Mwanipenjerangachi? Kasi mwamanyanga chara kuti nkhwenera kuŵa mu nyumba ya Adada?”+ 50 Kweni ŵakapulikiska chara ivyo wakayowoyanga kwa iwo.

51 Ndipo wakakhira pamoza nawo na kuwelera ku Nazarete, wakalutilira kujilambika* kwa iwo.+ Kweniso anyina ŵakasungilira mazgu ghose agha mu mtima wawo.+ 52 Yesu wakalutilira kukura, vinjeru vyake vikasazgikiranga ndipo wakatemwekanga na Chiuta kweniso ŵanthu.

3 Mu chaka cha 15 cha ufumu wa Tiberiyo Kesare, Pontiyo Pilato wakaŵa kazembe wa Yudeya. Herode*+ wakalamuliranga chigaŵa cha Galileya ndipo Filipu mukuru wake wakalamuliranga chigaŵa cha Itureya na Tirakoniti. Lusaniya wakalamuliranga chigaŵa cha Abilene. 2 Mu mazuŵa gha mulara wa ŵasembe* Anasi na gha Kayafa,+ mazgu gha Chiuta ghakiza kwa Yohane+ mwana wa Zekariya mu mapopa.+

3 Ntheura wakenda mu charu chose cha Yorodani, wakapharazganga kuti ubatizo ntchimanyikwiro cha kung’anamuka mtima kuti zakwananga zigowokereke.+ 4 Nga umo kuli kulembekera mu buku la mazgu gha ntchimi Yesaya kuti: “Mazgu gha munthu uyo wakuchemerezga mu mapopa, ghakuti: ‘Nozgani nthowa ya Yehova!* Nyoloskani misewu yake.+ 5 Dambo lililose liwundike, ndipo phiri lililose na tumapiri vikhizgikire pasi. Nthowa zakuzgomba zinyoloke ndipo malo gha mabonkho* ghaŵe skee. 6 Ŵanthu wose ŵazamuwona chiponosko cha Chiuta.’”*+

7 Ntheura wakamba kuyowoya ku mizinda iyo yikizanga kwa iyo kuti wayibatize, wakati: “Imwe mphapu za vipiri, ni njani wamuchenjezgani kuti muchimbire ku ukali uwo ukwiza?+ 8 Ntheura pambikani vipambi vyakulongora kuti mwang’anamuka mtima. Lekani kujipusika mu mitima yinu kuti, ‘Tili na dada withu Abrahamu.’ Pakuti nkhumuphalirani kuti Chiuta wangamuwuskira ŵana Abrahamu kufuma mu malibwe agha. 9 Mbavi yili kale musi mu makuni. Khuni lililose lambura kupambika vipambi viwemi lidumulikenge na kuponyeka pa moto.”+

10 Mizinda yikamufumbanga kuti: “Ipo tichitechi?” 11 Yohane wakaŵazgora kuti: “Munthu uyo wali na malaya ghaŵiri* wapeko munthu uyo walije, ndipo uyo wali na vyakurya nayo wachite ntheura pera.”+ 12 Ŵakusonkheska msonkho nawo ŵakiza kuzakabatizika,+ ndipo ŵakati kwa iyo: “Msambizgi, kasi tichitechi?” 13 Wakati kwa iwo: “Mungakhumbanga* kanthu kanyake chara padera pa msonkho wakupimika.”+ 14 Kweniso ŵasilikari ŵakamufumbanga kuti: “Kasi tichitechi?” Ndipo wakati kwa iwo: “Mungasuzganga munthu chara panji kupusikizgira munthu waliyose,+ kweni mukhorwenge na ivyo mukupika.”*

15 Ŵanthu ŵakalindiliranga Khristu ndipo wose mu mitima yawo ŵakayowoyanga vya Yohane kuti: “Kasi uyu wangaŵa kuti ni Khristu?”+ 16 Yohane wakaŵazgora wose kuti: “Ine nkhumubatizani na maji, kweni uyo wakwiza ngwankhongono kuluska ine, ndipo ine nili wakwenelera yayi kusutura nthambo za vilyato* vyake.+ Iyo wazamumubatizani na mzimu utuŵa ndiposo na moto.+ 17 Chakuwuluskira chake chili mu woko lake, ndipo wazamuphyera tetete luŵaza lwake lwakupwanthirapo. Wazamulonga tirigu mu nthamba yake, kweni mwelero wazamuwuwotcha na moto wambura kuzimwika.”

18 Wakaŵachiskaso munthowa zinandi na kulutilira kupharazga makani ghawemi ku ŵanthu. 19 Yohane wakasuska Herode uyo wakalamuliranga chigaŵa cha Galileya, pa nkhani ya Herodiya muwoli wa mukuru wake kweniso pa milimo yose yiheni iyo Herode wakachita. 20 Herode wakachitaso chinthu chinyake chiheni: Wakajalira Yohane mu jele.+

21 Apo ŵanthu wose ŵakabatizikanga, Yesu nayo wakabatizika.+ Apo wakalombanga, kuchanya kukajulika.+ 22 Ndipo mzimu utuŵa wakuwoneka nga ni nkhunda ukakhira pa iyo, ndipo mazgu ghakafuma kuchanya ghakati: “Ndiwe Mwana wane wakutemweka, nkhukondwa nawe.”+

23 Yesu+ wakamba mulimo wake apo wakaŵa na vyaka pafupifupi 30.+ Ŵanthu ŵakaghanaghananga kuti wakaŵa mwana,

wa Yosefe,+

mwana wa Heli,

24 mwana wa Matati,

mwana wa Levi,

mwana wa Meleki,

mwana wa Yanayi,

mwana wa Yosefe,

25 mwana wa Matatiya,

mwana wa Amosi,

mwana wa Nahumu,

mwana wa Eseli,

mwana wa Nagayi,

26 mwana wa Maati,

mwana wa Matatiya,

mwana wa Semini,

mwana wa Yoseke,

mwana wa Yoda,

27 mwana wa Yowanani,

mwana wa Resa,

mwana wa Zerubabeli,+

mwana wa Shalatiyeli,+

mwana wa Neri,

28 mwana wa Meleki,

mwana wa Adi,

mwana wa Kosamu,

mwana wa Elemadamu,

mwana wa Eri,

29 mwana wa Yesu,

mwana wa Eliyezeri,

mwana wa Yorimu,

mwana wa Matati,

mwana wa Levi,

30 mwana wa Simiyoni,

mwana wa Yudasi,

mwana wa Yosefe,

mwana wa Yonamu,

mwana wa Eliyakimu,

31 mwana wa Meleya,

mwana wa Mena,

mwana wa Matata,

mwana wa Natani,+

mwana wa Davide,+

32 mwana wa Yese,+

mwana wa Obedi,+

mwana wa Bowazi,+

mwana wa Salimoni,+

mwana wa Nashoni,+

33 mwana wa Aminadabu,

mwana wa Arini,

mwana wa Hezironi,

mwana wa Perezi,+

mwana wa Yuda,+

34 mwana wa Yakhobe,+

mwana wa Yisake,+

mwana wa Abrahamu,+

mwana wa Tera,+

mwana wa Nahori,+

35 mwana wa Sarugi,+

mwana wa Rewu,+

mwana wa Pelegi,+

mwana wa Eberi,+

mwana wa Shela,+

36 mwana wa Kayinani,

mwana wa Aripakishadi,+

mwana wa Shemu+,

mwana wa Nowa,+

mwana wa Lameki,+

37 mwana wa Metusela,+

mwana wa Enoki,

mwana wa Yaredi,+

mwana wa Mahalalelu,+

mwana wa Kayinani,+

38 mwana wa Enoshi,+

mwana wa Seti+,

mwana wa Adamu,+

mwana wa Chiuta.

4 Yesu wakati wazura na mzimu utuŵa, wakafumako ku Yorodani, ndipo mzimu ukamulongozgera mu mapopa+ 2 umo wakakhalamo mazuŵa 40, ndipo wakayezgekanga na Dyabulosi.+ Wakaryanga kanthu chara mu mazuŵa ghara, ndipo ghakati ghamara, njara yikamukora. 3 Dyabulosi wakati kwa iyo: “Usange ndiwe mwana wa Chiuta, phalira libwe ili kuti lizgoke chingwa.” 4 Kweni Yesu wakamuzgora kuti: “Kuli kulembeka, ‘Munthu wakhalenge wamoyo na chingwa pera chara.’”+

5 Ntheura wakamutolera pachanya na kumulongora maufumu ghose gha charu mu kanyengo kachoko waka.+ 6 Ndipo Dyabulosi wakati kwa iyo: “Nikupenge mazaza ghose agha na uchindami wake, chifukwa ghali kupelekeka kwa ine,+ ndipo uyo nakhumba nkhumupa. 7 Usange unganisopa panthazi pane, vyose ivi viŵenge vyako.” 8 Yesu wakamuzgora kuti: “Kuli kulembeka, ‘Yehova* Chiuta wako ndiyo ukwenera kumusopa, ndipo ndiyo pera uyo ukwenera kumuchitira uteŵeti wakupatulika.’”+

9 Wakamulongozgera mu Yerusalemu na kumuyimika pachanya pa linga la tempile ndipo wakati kwa iyo: “Usange ndiwe mwana wa Chiuta, jiponya pasi,+ 10 pakuti kuli kulembeka, ‘Watumenge ŵangelo ŵake kwa iwe, kuti ŵakuvikilire.’ 11 ‘Ŵazamukwankha mu mawoko ghawo, mwakuti uleke kutimbiska lundi lako pa libwe.’”+ 12 Yesu wakamuzgora kuti: “Kuli kuyowoyeka kuti, ‘Ungayezganga Yehova* Chiuta wako chara.’”+ 13 Ntheura Dyabulosi, wakati wamalizga viyezgo vyose, wakafumako kwa iyo kulindilira m’pata unyake uwemi.+

14 Sono Yesu wakawelera ku Galileya+ mu nkhongono ya mzimu. Nkhani yiwemi yakuyowoya vya iyo yikathandazgika mu charu chose. 15 Wakamba kusambizga mu masunagoge ghawo, ndipo wose ŵakamuchindikanga.

16 Wakiza ku Nazarete,+ uko wakalelekera. Wakanjira mu sunagoge+ pa zuŵa la Sabata kuyana na kaluso kake, ndipo wakimilira kuti waŵazge Malemba. 17 Ŵakamupa mupukutu wa ntchimi Yesaya, ndipo wakajura mupukutu wura na kusanga apo pakalembeka kuti: 18 “Mzimu wa Yehova* uli pa ine, chifukwa wakaniphakazga kuti nipharazge makani ghawemi ku ŵakavu. Wakanituma kuti nipharazge kufwatuka kwa ŵakukoleka, kujura maso gha ŵachibulumutira, kufwatura ŵakuyuzgika,+ 19 kupharazga chaka chakuzomerezgeka cha Yehova.”*+ 20 Wakazinga mupukutu, wakawuwezgera kwa muteŵeti na kukhala pasi. Wose mu sunagoge ŵakamudodoliska. 21 Penepapo wakamba kuyowoya kwa iwo kuti: “Muhanya uno lemba ilo mwapulika lafiskika.”+

22 Wose ŵakamba kumuchitira ukaboni na kuzizwa na mazgu ghawemi ghakufuma mu mulomo wake,+ ndipo ŵakatenge: “Asi uyu ni mwana wa Yosefe?”+ 23 Yesu wakati kwa iwo: “Kwambura kukayika muzamuniyowoyera mazgu agha, ‘Wakuchizga, jichizga wekha. Uchite na muno wuwo mu chikaya chakwako vinthu ivyo tikapulika kuti ukachita mu Kaperenaumu.’”+ 24 Ntheura wakati: “Nadi nkhumuphalirani kuti palije ntchimi iyo yikupokelereka mu chigaŵa chakwake.+ 25 Mwachiyelezgero, nkhumuphalirani unenesko kuti: Mukaŵa vyokoro vinandi mu Israyeli mu mazuŵa gha Eliya, apo kuchanya kukajalika vyaka vitatu na myezi 6. Kukawa njara yikuru mu charu chose ichi.+ 26 Ndipouli, Eliya wakatumika ku ŵanakazi aŵa chara, kweni wakatumika ku chokoro cha ku Zarefati mu charu cha Sidoni.+ 27 Mukaŵaso ŵavyoni ŵanandi mu Israyeli mu nyengo ya ntchimi Elisha. Ndipouli palije na yumoza uyo wakatozgeka,* kweni Namani wa ku Siriya.”+ 28 Sono wose awo ŵakapulika vinthu ivi mu sunagoge mura ŵakakwiya chomene.+ 29 Ŵakawuka na kufumira nayo kuwaro kwa msumba luŵiroluŵiro. Ŵakaluta nayo pachanya pa phiri apo ŵakazenga msumba wawo, mwakuti ŵamukantchizgire pasi kuti wakawe kapingizgori. 30 Kweni wakasolota mukati mwawo na kuluta.+

31 Sono wakakhilira ku Kaperenaumu, msumba wa Galileya. Pa zuŵa la Sabata+ wakamba kuŵasambizga, 32 ndipo ŵakazizikika na kasambizgiro kake,+ chifukwa wakayowoyanga na mazaza. 33 Sono mu sunagoge mukaŵa munthu uyo wakaŵa na mzimu, chiŵanda chaukazuzi, ndipo wakachemerezga mazgu pachanya, wakati:+ 34 “Tili namwe na kanthu wuli, imwe Yesu Munazarete?+ Kasi mwiza kuzakatiparanya? Nkhumumanyani makora kuti ndimwe Mutuŵa wa Chiuta.”+ 35 Kweni Yesu wakawuchenya, wakati: “Khala chete, ndipo fumamo mwa iyo.” Ndipo chiŵanda chikati chamuwiskira pasi munthu yura pakati pawo, chikafumamo mwa iyo kwambura kumupweteka. 36 Wose ŵakazizikika, ndipo ŵakamba kuyowoyeskana kuti: “Kasi nkhayowoyero wuli aka? Pakuti wakuchenya mizimu yaukazuzi na mazaza kweniso nkhongono, ndipo yikufumamo.” 37 Sono mbiri yake yikalutilira kuthandazgika mu vigaŵa vyose vya charu chira.

38 Wakati wafumamo mu sunagoge wakanjira mu nyumba ya Simoni. Sono nyinavyara wa Simoni wakalwara chomene, wakathukira muthupi, ndipo ŵakamupempha kuti wamovwire.+ 39 Ntheura wakimilira pafupi na kuchenya kuthukira kwa muthupi, ndipo thupi likaleka kuthukira. Nyengo yeneyiyo wakawuka na kwamba kuŵateŵetera.

40 Kweni apo dazi likanjiranga, wose awo ŵakaŵa na ŵanthu ŵakulwara matenda gha mitundumitundu ŵakizanga nawo kwa iyo. Wakaŵikanga mawoko ghake pa yumozayumoza na kuŵachizga.+ 41 Viŵanda navyo vikafuma mu ŵanthu ŵanandi, vikachemerezganga na kuyowoya kuti: “Ndimwe Mwana wa Chiuta.”+ Kweni wakavichenyanga, ndipo wakavizomerezga chara kuyowoya,+ chifukwa vikamumanyanga kuti ni Khristu.+

42 Kukati kwacha, wakafuma na kuya ku malo ghamayiyi.+ Kweni mizinda yikamba kumupenja ndipo yikiza uko iyo wakaŵa. Ŵakayezga kumukanizga kuti waleke kufumako kwa iwo. 43 Kweni wakati kwa iwo: “Nkhweneraso kukapharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta ku misumba yinyake, pakuti ndicho nkhatumikira.”+ 44 Ntheura wakalutilira kupharazga mu masunagoge gha mu Yudeya.

5 Nyengo yinyake, mzinda ukapulikizganga kwa Yesu apo wakasambizganga mazgu gha Chiuta mumphepete mwa nyanja ya Genesarete,*+ ndipo ukamba kumufyenyelezga. 2 Wakawona maboti ghaŵiri ghali mumphepete mwa nyanja, kweni ŵalovi ŵakafumamo, ŵakachapanga mikwawu yawo.+ 3 Wakati wakwera mu boti limoza, ilo likaŵa la Simoni, wakapempha kuti wavuŵire pataliko na mtunda. Wakakhala pasi mu boti lira na kwamba kusambizga mizinda. 4 Wakati wamara kuyowoya, wakati kwa Simoni: “Vuŵira apo mphakunyang’amira, ndipo ponyani mikwawu yinu kuti mukore somba.” 5 Kweni Simoni wakamuzgora kuti: “Msambizgi, taphyoka usiku wose kwambura kukorapo kanthu,+ kweni pakuti mwayowoya niponyenge mikwawu.” 6 Sono ŵakati ŵaponya mikwawu, ŵakakora somba zinandi chomene. Nakuti mikwawu yawo yikamba kupaluka.+ 7 Ntheura ŵakachewuzga ŵanyawo awo ŵakaŵa mu boti linyake kuti ŵize na kuŵawovwira. Ŵakati ŵiza, ŵakazuzga maboti ghose ghaŵiri, mwakuti ghakamba kubira. 8 Simoni Petrosi wakati wawona ivi, wakajikama panthazi pa Yesu, wakati: “Fumu, fumaniko kwa ine, chifukwa ndine munthu wakwananga.” 9 Iyo pamoza na awo ŵakaŵa nayo ŵakazizwa chomene na unandi wa somba izo ŵakakora. 10 Yakobe na Yohane, ŵana ŵa Zebediya,+ awo ŵakateŵetanga pamoza na Simoni nawo ŵakazizwa chomene. Kweni Yesu wakati kwa Simoni: “Leka kopa. Kufuma sono ukolenge ŵanthu.”+ 11 Sono ŵakiza na maboti ku mtunda, ndipo ŵakasida vyose na kumulondezga.+

12 Pa nyengo yinyakeso apo wakaŵa mu msumba unyake, wonani, kukaŵa munthu uyo wakaŵa na vyoni thupi lose. Wakati wawona Yesu wakawa kavunama ndipo wakamupempha kuti: “Fumu, usange mukukhumba, munganitozga.”+ 13 Ntheura wakanyoloska woko lake, wakamukhwaska, wakati: “Nkhukhumba! Tozgeka.” Nyengo yeneyiyo vyoni vikafumako kwa iyo.+ 14 Ndipo Yesu wakaphalira munthu yura kuti waleke kuphalira munthu waliyose, wakati: “Kweni luta, ukajilongore kwa wasembe. Ukapeleke sembe ya kutozgeka kwako, nga umo Mozesi wakayowoyera,+ kuti uŵe ukaboni kwa iwo.”+ 15 Kweni mbiri yake yikathandazgikanga chomene, ndipo mizinda yikuru yikizanga pamoza kuzakapulikizga na kuchizgika ku maulwari ghawo.+ 16 Ndipouli, kanandi wakalutanga ku mayiyi kukalomba.

17 Zuŵa linyake apo wakasambizganga, Ŵafarisi na ŵasambizgi ŵa Dango awo ŵakafuma mu mizi yose ya mu Galileya na Yudeya na Yerusalemu ŵakaŵapo. Ndipo wakaŵa na nkhongono za Yehova* kuti wachizge ŵanthu.+ 18 Ndipo wonani, ŵanthu ŵakanyamura munthu pa kasalasala, uyo wakaŵa wakufwa viŵaro, ndipo ŵakapenjanga nthowa yakumunjizgira mukati na kumuŵika panthazi pa Yesu.+ 19 Ŵakati ŵatondeka kusanga nthowa yakumunjizgira mukati chifukwa cha mzinda, ŵakakwera pa mtenje. Ŵakawuskapo matayilosi na kukhizgira pasi kasalasala uyo pakagona mulwari. Ŵakamukhizgira pakati pa awo ŵakakhala panthazi pa Yesu. 20 Wakati wawona chipulikano chawo, wakati: “Iwe wamunthu, zakwananga zako zagowokereka.”+ 21 Penepapo ŵalembi na Ŵafarisi ŵakamba kudumbirana, ŵakati: “Ni njani uyu, uyo wakuyowoya miyuyuro? Ni njani wangagowokera zakwananga padera pa Chiuta?”+ 22 Kweni Yesu wakati wamanya maghanoghano ghawo, wakaŵazgora kuti: “Mukughanaghana vichi mu mitima yinu? 23 Chipusu ni ntchi, kuyowoya kuti, ‘Zakwananga zako zagowokereka,’ panji kuyowoya kuti, ‘Wuka wendenge’? 24 Kweni kuti mumanye kuti Mwana wa munthu wali na mazaza pa charu chapasi ghakugowokera zakwananga—” Yesu wakati kwa munthu wakufwa viŵaro: “Nkhukuphalira, wuka, tora kasalasala wako, ndipo lutanga ku nyumba yako.”+ 25 Nyengo yeneyiyo wakawuka uku wose ŵakuwona, wakanyamura icho wakagonangapo na kuluta ku nyumba yake, wakachindikanga Chiuta. 26 Penepapo ŵanthu wose ŵakazukuma na kwamba kuchindika Chiuta, ndipo ŵakaŵa na wofi chomene, ŵakati: “Tawona vinthu vyachilendo muhanya uno!”

27 Pamanyuma pa vinthu ivi, wakafuma ndipo wakawona munthu wakusonkheska msonkho zina lake Levi, wakhala pa nyumba yakusonkherapo msonkho. Yesu wakati kwa iyo: “Uŵe mulondezgi wane.”+ 28 Wakasida vyose kumasinda, wakawuka na kwamba kumulondezga. 29 Levi wakamunozgera chiphikiro chikuru mu nyumba yake. Mukaŵa mzinda ukuru wa ŵakusonkheska msonkho na ŵanyake awo ŵakaryanga* nawo.+ 30 Ŵafarisi na ŵalembi ŵawo ŵakamba kunyunyuta ku ŵasambiri ŵake, ŵakati: “Chifukwa wuli mukurya na kumwa pamoza na ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga?”+ 31 Yesu wakaŵazgora kuti: “Awo ŵali makora ŵakukhumbikwira dokotala yayi, kweni ŵalwari ndiwo.+ 32 Nkhizira kuzakachema ŵanthu ŵarunji yayi, kweni ŵakwananga kuti ŵang’anamuke mtima.”+

33 Ŵakati kwa iyo: “Ŵasambiri ŵa Yohane na ŵasambiri ŵa Ŵafarisi ŵakuziŵizga kurya kanandi waka na kuŵeyelera, kweni ŵinu ŵakurya na kumwa.”+ 34 Yesu wakati kwa iwo: “Kasi ŵabwezi ŵa mweneko wa nthengwa ŵangaziŵizga kurya uku mweneko wa nthengwa wachali nawo? 35 Kweni mazuŵa ghizenge apo mweneko wa nthengwa+ wazamutolekako kwa iwo, apo ndipo ŵazamuziŵizga kurya mu mazuŵa agho.”+

36 Kweniso wakaŵayowoyera ntharika yakuti: “Palije munthu uyo wakudumura chigamba ku laya lakuwaro liphya na kuchisona pa laya lakale. Usange wachita nthena, chigamba chiphya chikupalura laya lakale, ndipo chigamba cha laya liphya chikuyana chara na laya lakale.+ 37 Kweniso palije munthu uyo wakuŵika vinyo liphya mu mathumba gha vikumba vyakale. Usange wachita nthena, vinyo liphya liphumurenge mathumba gha vikumba na kuthika, ndipo mathumba gha vikumba ghanangikenge. 38 Kweni vinyo liphya likwenera kuŵikika mu mathumba gha vikumba viphya. 39 Palije uyo wakukhumba vinyo liphya para wamwa lakale, chifukwa wakuti, ‘Lakale ndiwemi.’”

6 Sono pa sabata wakajumphanga mu minda ya tirigu, ndipo ŵasambiri ŵake ŵakapuluranga mphonje za tirigu,+ ŵakazipikisanga na mawoko ghawo na kurya.+ 2 Ŵafarisi ŵanyake ŵakati: “Chifukwa wuli mukuchita icho ntchambura kuzomerezgeka pa Sabata?”+ 3 Kweni Yesu wakaŵazgora kuti: “Kasi mundaŵazgepo icho Davide wakachita apo iyo na ŵanalume awo wakaŵa nawo njara yikaŵakora?+ 4 Asi wakanjira mu nyumba ya Chiuta na kupokera vingwa vyakulongora na kurya ndipo vinyake wakapako ŵanalume awo wakaŵa nawo, nangauli ŵanthu ŵanyake ŵakazomerezgekanga yayi kurya vingwa ivi kweni ŵasembe pera?”+ 5 Ndipo wakati kwa iwo: “Mwana wa munthu ndiyo ni Fumu ya Sabata.”+

6 Pa zuŵa linyake la Sabata,+ wakanjira mu sunagoge na kwamba kusambizga. Ndipo mura mukaŵa munthu uyo woko lake lamalyero likaŵa lakuphapa.+ 7 Sono ŵalembi na Ŵafarisi ŵakamulaŵisiskanga kuti ŵawone usange wachizgenge pa Sabata, mwakuti ŵamupe mulandu. 8 Ndipouli, Yesu wakamanya maghanoghano ghawo,+ ntheura wakati kwa munthu wakuphapa woko: “Wuka ndipo yimilira pakati.” Ndipo wakawuka na kwimilira. 9 Penepapo Yesu wakati kwa iwo: “Nkhumufumbani imwe mwaŵanthu, Kasi ntchakuzomerezgeka pa Sabata kuchita uwemi panji uheni, kuponoska umoyo panji kukoma?”+ 10 Wakati waŵalaŵiska wose uku na uku, wakati kwa munthu yura: “Nyoloska woko lako.” Wakanyoloska, ndipo woko lake likawelerapo. 11 Kweni iwo ŵakakwiya chomene, ndipo ŵakamba kuyowoyeskana icho ŵangamuchitira Yesu.

12 Mu mazuŵa agha, wakaluta mu phiri kukalomba,+ ndipo wakatchezera usiku wose kulomba kwa Chiuta.+ 13 Kweni kukati kwacha, wakachema ŵasambiri ŵake ndipo wakasorapo 12 pakati pawo, awo wakaŵachemaso kuti ŵapositole:+ 14 Simoni, uyo wakamuchemaso kuti Petrosi, munung’una wake Andireya, na Yakobe, Yohane, Filipu,+ Baratulumeyu, 15 Mateyu, Tomasi,+ Yakobe mwana wa Alifeyu, Simoni uyo wakuchemeka “wamwamphu,” 16 Yudasi mwana wa Yakobe, na Yudasi Isikariyoti, uyo pamasinda wakazgoka wakumwendera mphiska.

17 Wakakhira pamoza nawo na kuyima pa malo ghakuthambalara. Pakaŵa mzinda ukuru wa ŵasambiri ŵake na wumba ukuru wa ŵanthu uwo ukafuma ku Yudeya, Yerusalemu, na vigaŵa vya Ture na Sidoni ivyo vikaŵa mumphepete mwa nyanja. Wose ŵakiza kuzakamupulika na kuchizgika ku maulwari ghawo. 18 Awo ŵakasuzgikanga na mizimu yaukazuzi nawo ŵakachizgika. 19 Ndipo mzinda wose ukakhumbanga kumukhwaska, chifukwa nkhongono zikafumanga mwa iyo+ na kuchizga wose.

20 Ndipo wakalaŵiska ŵasambiri ŵake na kwamba kuyowoya kuti:

“Ŵakukondwa ndimwe ŵakavu, chifukwa Ufumu wa Chiuta ngwinu.+

21 “Ŵakukondwa ndimwe muli na njara sono, chifukwa muzamukhuta.+

“Ŵakukondwa ndimwe mukulira sono, chifukwa muzamuseka.+

22 “Ŵakukondwa ndimwe para ŵanthu ŵakumutinkhani,+ ndiposo para ŵakumukanani+ na kumutombozgani na kunanga zina linu chifukwa cha Mwana wa munthu. 23 Sekelerani mu zuŵa ilo na kukondwa chomene, chifukwa wonani, njombe yinu njikuru kuchanya, pakuti vinthu ivi ndivyo ŵasekuru ŵawo ŵakachitiranga ntchimi.+

24 “Kweni soka kwa imwe ŵasambazi,+ chifukwa mukupokerathu malipiro ghinu ghakukwana.+

25 “Soka kwa imwe mukukhuta sono, chifukwa muzamuŵa na njara.

“Soka kwa imwe mukuseka sono, chifukwa muzamutengera na kulira.+

26 “Soka kwa imwe usange ŵanthu wose ŵakumulumbani,+ pakuti ndimo ŵasekuru ŵawo ŵakachitiranga na ntchimi zitesi.

27 “Kweni imwe mukupulikizga nkhumuphalirani kuti: Lutilirani kutemwa ŵalwani ŵinu, kuŵachitira viwemi awo ŵakumutinkhani,+ 28 kutumbika awo ŵakumutembani, na kulombera awo ŵakumunenani.+ 29 Uyo wakupamantha pa thama limoza, umupeso linyake. Uyo wakupoka laya lako lakuwaro, umupeso lamukati.+ 30 Peleka kwa waliyose uyo wakupempha.+ Uyo wakuphanga vinthu vyako, leka kumufumba kuti wakuwezgere.

31 “Kweniso ivyo mukukhumba kuti ŵanthu ŵamuchitiraninge, ndivyo namwe muŵachitirenge.+

32 “Kasi pali phindu wuli usange mukutemwa awo ŵakumutemwani? Pakuti ŵakwananga nawo ŵakutemwa awo ŵakuŵatemwa.+ 33 Kasi pali phindu wuli usange mukuchitira viwemi awo ŵakumuchitirani viwemi? Ŵakwananga nawo ŵakuchita mwakuyana waka. 34 Kweniso, kasi pali phindu wuli usange mukukongozga* awo mukumanya kuti ŵamuwezgeraninge?+ Ŵakwananga nawo ŵakukongozga ŵakwananga ŵanyawo pakuti ŵakumanya kuti ŵaŵawezgerenge zose. 35 Kweni lutilirani kutemwa ŵalwani ŵinu na kuŵachitira viwemi, na kukongozga kwambura kulindilira kanthu kalikose.+ Njombe yinu yizamuŵa yikuru, ndipo muzamuŵa ŵana ŵa Wapachanya Nkhanira, chifukwa iyo wakuchitira lusungu ŵambura kuwonga na ŵaheni.+ 36 Lutilirani kuŵa ŵalusungu, nga umo Awiskemwe ŵaliri ŵalusungu.+

37 “Kweniso lekani kweruzga, ndipo muzamweruzgika chara.+ Lekani kususka, ndipo muzamususkika chara. Lutilirani kugowokera,* ndipo muzamugowokereka.*+ 38 Mupelekenge, ndipo ŵanthu ŵamupaninge.+ Ŵazamukhutulira pa chipakato chinu mweso uwemi, wakusindilika, wakusunkhunyika, na wakufuluka. Pakuti mweso uwo mukupimira ŵanyinu, ndiwo ŵazamumupimiranipo.”

39 Penepapo wakaŵaphalira ntharika, wakati: “Kasi munthu wachibulumutira wangalongozga wachibulumutira munyake? Asi wose ŵaŵiri ŵawenge mu buwu?+ 40 Msambiri wali pachanya pa msambizgi wake chara, kweni waliyose uyo wakusambizgika makora waŵenge nga ni msambizgi wake. 41 Chifukwa wuli pera ukulaŵiska kachiswaswa ako kali mu jiso la mubali wako, kweni ukuzerezga phaso ilo lili mu jiso lako?+ 42 Kasi ungaphalira wuli mubali wako kuti, ‘Mubali wane, leka nikuwuskemo kachiswaswa ako kali mu jiso lako,’ uku iwe ukuliwona chara phaso ilo lili mu jiso lako? Wamupusikizgi iwe! Uskamo dankha phaso mu jiso lako, apo ndipo uwonenge makora umo ungawuskiramo chiswaswa icho chili mu jiso la mubali wako.

43 “Kulije khuni liwemi ilo likupambika vipambi vyakuvunda. Kulije khuni liheni ilo likupambika vipambi viwemi.+ 44 Pakuti khuni lililose likumanyikwa na vipambi vyake.+ Ŵanthu ŵakuponthora vikuyu mu minga chara, nesi kutonthora mpheska mu chivwati chaminga. 45 Munthu muwemi wakufumiska viwemi mu usambazi uwemi wa mu mtima wake, kweni munthu muheni wakufumiska viheni mu usambazi wake uheni. Pakuti ivyo vili kuzura mu mtima ndivyo mulomo wake ukuyowoya.+

46 “Chifukwa wuli mukunichema kuti ‘Fumu, Fumu!’ kweni mukuchita chara ivyo nkhuyowoya?+ 47 Waliyose uyo wakwiza kwa ine na kupulika mazgu ghane na kughachita, nimulongoraninge uyo wakuyana nayo:+ 48 Wakuyana na mwanalume uyo wakazenga nyumba, uyo wakajima pasi m’paka pa jalawe na kuzengapo fawundeshoni.* Maji ghakati ghatutuka, ghakatimba nyumba yira, kweni ghakatondeka kuyisunkhunya, chifukwa yikazengeka makora.+ 49 Kweni uyo wakupulika na kuleka kuchita,+ wakuyana na munthu uyo wakazenga nyumba kwambura kujima fawundeshoni. Maji gha mu mlonga ghakayitimba, ndipo yikawa luŵiro. Ndipo nyumba yira yikabwangandukirathu.”

7 Wakati wamara kuyowoya na ŵanthu, wakanjira mu Kaperenaumu. 2 Mulara munyake wa ŵasilikari wakaŵa na muzga uyo wakamutemwanga chomene. Muzga uyu wakalwara ndipo wakaŵa pafupi kufwa.+ 3 Wakati wapulika vya Yesu, wakatuma ŵalara ŵanyake ŵa Ŵayuda kwa iyo kukamupempha kuti wize kuzakachizga muzga wake. 4 Penepapo awo ŵakiza kwa Yesu ŵakamba kumuŵeya chomene, ŵakati: “Ngwakwenelera kuti mumovwire, 5 chifukwa wakutemwa mtundu withu ndipo wali kutizengera sunagoge.” 6 Ntheura Yesu wakanyamuka nawo. Kweni apo wakaŵa pafupi na nyumba, mulara wa ŵasilikari yura wakaŵa kuti watuma kale ŵabwezi ŵake kukamuphalira kuti: “Dada, mungasuzgikanga yayi, pakuti ndine munthu wakwenelera chara kuti imwe munjire mu nyumba yane.+ 7 Lekani nkhatondeka kwiza ndekha kwa imwe. Kweni yowoyani waka mazgu, kuti muteŵeti wane wachire. 8 Pakuti nane nili pasi pa mazaza gha munthu munyake, kweni nili na ŵasilikari pasi pane. Ndipo nkhuti kwa yumoza, ‘Lutanga!’ ndipo wakuluta, ndiposo kwa munyake, ‘Zanga!’ ndipo wakwiza, na kwa muzga wane, ‘Chita ichi!’ ndipo wakuchita.” 9 Yesu wakati wapulika mazgu agha wakazizwa. Wakang’anamukira ku mzinda uwo ukamulondezganga, wakati: “Nkhumuphalirani kuti, mu Israyeli nindasangemo chipulikano chikuru nthena.”+ 10 Awo ŵakatumika ŵakati ŵafika ku nyumba, ŵakasanga kuti muzga yura wachira.+

11 Mwaluŵiro pamanyuma pa ivi, wakaluta ku msumba wakuchemeka Nayini, ndipo ŵasambiri ŵake na mzinda ukuru ŵakendanga nayo. 12 Apo wakaŵa pafupi na chipata cha msumba, wonani, ŵanthu ŵakayegha munthu wakufwa kufuma mu msumba. Munthu uyu wakaŵa yekha pa anyina.+ Kweniso nyina wakaŵa chokoro. Mzinda ukuru uwo ukafuma mu msumba ukaŵa na chokoro ichi. 13 Fumu yikati yamuwona, yikamuchitira chitima,+ ndipo yikati kwa iyo: “Leka kulira.”+ 14 Penepapo Yesu wakasendelera pafupi na kukhwaska machira, ndipo awo ŵakanyamura machira ŵakimilira. Yesu wakati: “Munyamata, nkhukuphalira, Wuka!”+ 15 Munthu wakufwa yura wakawuka na kwamba kuyowoya, ndipo Yesu wakamupeleka kwa anyina.+ 16 Sono wose ŵakachita wofi, ŵakamba kupeleka uchindami kwa Chiuta, ŵakatenge: “Pakati pithu pawuka ntchimi yikuru,”+ ndiposo “Chiuta wakumbuka ŵanthu ŵake.”+ 17 Ivyo Yesu wachita apa vikathandazgika mu Yudeya mose na charu chose chira.

18 Sono ŵasambiri ŵa Yohane ŵakamuphalira vinthu vyose ivi.+ 19 Ntheura Yohane wakachema ŵasambiri ŵake ŵaŵiri na kuŵatuma kwa Fumu kukafumba kuti: “Kasi Uyo Wakwiza ndimwe,+ panji tilindilire munyake?” 20 Ŵakati ŵafika kwa iyo, ŵanalume aŵa ŵakati: “Yohane Mubatizi watituma kwa imwe kuzakafumba kuti, ‘Kasi Uyo Wakwiza ndimwe, panji tilindilire munyake?’” 21 Mu ora lira, wakachizga ŵanthu ŵanandi ŵalwari,+ ŵanyake ŵakaŵa na matenda ghakofya, mizimu yiheni, kweniso wakajura maso gha ŵanthu ŵanandi ŵachibulumutira. 22 Ntheura wakaŵazgora kuti: “Lutani, mukamuphalire Yohane ivyo mwawona na kupulika: Ŵachibulumutira ŵakuwona,+ ŵakupendera ŵakwenda, ŵavyoni ŵakutozgeka, ŵakumangwa makutu ŵakupulika,+ ŵakufwa ŵakuwuskika, ndipo makani ghawemi ghakupharazgika ku ŵakavu.+ 23 Wakukondwa ni uyo wandakhuŵare nane.”+

24 Mathenga gha Yohane ghakati ghaluta, Yesu wakamba kuyowoya na mizinda vya Yohane, wakati: “Kasi mukaluta ku mapopa kukawona vichi? Kasi mukawona thete lakusunkhunyika na mphepo?+ 25 Mukaluta kukawona vichi pera? Munthu wakuvwara vyakuvwara vyakulipwitika?*+ Awo ŵakuvwara vyakuvwara viwemi chomene na kukhala mwakuzaya ŵali mu nyumba zauthemba. 26 Ipo mukaluta kukawona vichi pera? Ntchimi? Enya, nkhumuphalirani, wakuluska ntchimi.+ 27 Uyu ndiyo kuli kulembeka vya iyo kuti: ‘Wona! Ine nkhutuma thenga lane panthazi pako,* ilo lizamunozga nthowa yako panthazi pako.’+ 28 Nkhumuphalirani kuti, pakati pa awo ŵali kubabika na ŵanakazi, palije munthu mukuru wakuluska Yohane. Kweni munthu uyo ni muchoko mu Ufumu wa Chiuta ni mukuru kuluska iyo.”+ 29 (Ŵanthu wose na ŵakusonkheska msonkho, ŵakati ŵapulika ichi, ŵakamanya kuti Chiuta ni murunji, pakuti iwo ŵakabatizika na ubatizo wa Yohane.+ 30 Kweni Ŵafarisi na ŵakumanya Dango ŵakasulako fundo* ya Chiuta,+ pakuti ŵakakana kubatizika na Yohane.)

31 “Kasi ningaŵayaniska na njani ŵanthu ŵa muwiro uwu, ndipo ŵakuyana na njani?+ 32 Ŵali nga mbana ŵachoko awo ŵakukhala mu msika na kuchemerezga ku ŵanyawo kuti: ‘Tikamulizgirani fyoliro, kweni mukavina chara. Tikatengera, kweni mukalira chara.’ 33 Mwakuyana waka, Yohane Mubatizi wali kwiza kwambura kurya chingwa nesi kumwa vinyo,+ kweni imwe mukuti: ‘Wali na chiŵanda.’ 34 Mwana wa munthu wali kwiza wakurya na kumwa, kweni imwe mukuti: ‘Wonani! Munthu wakutemwa kurya na kumwa vinyo, mubwezi wa ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga!’+ 35 Vilije kanthu, vinjeru vikuwoneka vyaurunji na ŵana ŵake wose.”*+

36 Sono Mufarisi munyake wakapempha Yesu kuti wakarye nayo chakurya. Ntheura wakanjira mu nyumba ya Mufarisi yura na kukhala pa thebulu. 37 Ndipo wonani, mwanakazi uyo wakamanyikwanga mu msumba kuti ngwakwananga wakamanya kuti Yesu wakurya* mu nyumba ya Mufarisi. Mwanakazi uyu wakiza na supa yasangalawe iyo mukaŵa mafuta ghakununkhira.+ 38 Wakajikama ku malundi gha Yesu, wakalira na kwamba kunyeweska malundi ghake na masozi ndipo wakaghapuputa na sisi la ku mutu wake. Kweniso wakafyofyontha malundi ghake na kughaphakazga mafuta ghakununkhira. 39 Pakuwona ichi, Mufarisi uyo wakamuchema wakati mu mtima wake: “Munthu uyu waŵenge ntchimi nadi, mphanyi wamumanya kuti ni njani ndipo ngwa mtundu wuli mwanakazi uyo wakumukhwaska. Mwanakazi uyu ngwakwananga.”+ 40 Kweni Yesu wakamuzgora kuti: “Simoni, nili na chakuyowoya kwa iwe.” Iyo wakati: “Yowoyani Msambizgi!”

41 “Ŵanthu ŵaŵiri ŵakakongora kwa munthu wakukongozga ndalama. Yumoza wakakongora madinari* 500, munyake madinari 50. 42 Ŵakati ŵatondeka kuwezga, wose ŵaŵiri wakaŵagowokera na mtima wose. Ntheura, pa ŵaŵiri aŵa, ni nju uyo watemwenge chomene mwenecho wa ndalama?” 43 Simoni wakazgora kuti: “Nkhuwona kuti ni uyo wakamugowokera zinandi.” Yesu wakati kwa iyo: “Weruzga makora.” 44 Yesu wakang’anamukira ku mwanakazi yura, ndipo wakati kwa Simoni: “Wamuwona mwanakazi uyu? Nangunjira mu nyumba yako, wangunipa chara maji ghakugeziskira malundi ghane. Kweni mwanakazi uyu wanyeweska malundi ghane na masozi ghake na kughapuputa na sisi lake. 45 Wangunifyofyontha chara, kweni mwanakazi uyu kufuma pa ora ilo nangunjilira muno, wandalekepo kufyofyontha malundi ghane. 46 Mutu wane wanguwuphakazga chara mafuta, kweni mwanakazi uyu waphakazga malundi ghane mafuta ghakununkhira. 47 Pa chifukwa ichi, nkhukuphalira kuti nangauli zakwananga zake ni zinandi,* zagowokereka,+ chifukwa walongora chitemwa chikuru. Kweni uyo wakugowokereka pachoko, wakulongora chitemwa chichoko.” 48 Penepapo wakati ku mwanakazi: “Zakwananga zako zagowokereka.”+ 49 Awo ŵakakhala nayo pa thebulu ŵakamba kuyowoyeskana kuti: “Ni njani munthu uyu, uyo wakugowokera na zakwananga wuwo?”+ 50 Kweni wakati ku mwanakazi: “Chipulikano chako chakuponoska.+ Lutanga mu mtende.”

8 Pamanyuma wakamba kwenda mu msumba na msumba kweniso muzi na muzi, kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta.+ Ndipo ŵasambiri ŵake 12 ŵakaŵa pamoza nayo. 2 Pakaŵaso ŵanakazi ŵanyake awo ŵakachizgika ku mizimu yiheni na maulwari: Mariya uyo wakachemekanga Mumagadala, uyo mukafuma viŵanda 7, 3 Yohana+ uyo mfumu wake wakaŵa Chuza mulaŵiliri wa ŵantchito wa Herode, Suzana, na ŵanakazi ŵanyake ŵanandi, awo ŵakaŵateŵeteranga na vyuma vyawo.+

4 Sono mzinda ukuru ukati wawungana pamoza na awo ŵakiza kwa iyo kufuma mu msumba na msumba, wakayowoya nawo mu ntharika kuti:+ 5 “Mulimi wakaluta kukaseŵa mbuto yake. Apo wakaseŵanga, mbuto zinyake zikawa mumphepete mwa nthowa na kukandika, ndipo tuyuni twamudera tukazirya.+ 6 Zinyake zikawa pa malibwe, ndipo zikati zamera, zikomira chifukwa pakaŵavya mtika.+ 7 Zinyake zikawa pakati pa minga, ndipo minga zikakura pamoza na mbuto na kuzifyolonganiska.+ 8 Zinyake zikawa pa dongo liwemi, ndipo zikati zamera, zikapambika vipambi 100.”+ Apo wakayowoyanga vinthu ivi, wakachemerezga kuti: “Uyo wali na makutu ghakupulika, wapulike.”+

9 Kweni ŵasambiri ŵake ŵakamufumba ng’anamuro la ntharika iyi.+ 10 Iyo wakati: “Imwe mwapika mwaŵi wa kupulikiska chisisi chakupatulika* cha Ufumu wa Chiuta, kweni ku ŵanyake wose vili mu ntharika,+ mwakuti nangauli ŵali na maso, ŵaleke kuwona, nangauli ŵali na makutu, ŵaleke kumanya ng’anamuro.+ 11 Sono ng’anamuro la ntharika iyi ni ili: Mbuto ni mazgu gha Chiuta.+ 12 Mbuto izo zikawa mumphepete mwa nthowa mbanthu awo ŵapulika mazgu, ndipo Dyabulosi wakwiza na kupoka mazgu mu mitima yawo mwakuti ŵaleke kugomezga na kuponoskeka.+ 13 Izo zikawa pa malibwe mbanthu awo para ŵapulika mazgu, ŵakughapokelera na chimwemwe, kweni ŵalije misisi. Ŵakugomezga kanyengo kachoko, kweni mu nyengo ya kuyezgeka ŵakuwa.+ 14 Izo zikawa pa minga, aŵa mbanthu awo ŵapulika mazgu, kweni ŵakuyegheka na vyenjezgo, mausambazi,+ na vyakukondweska vya umoyo uno,+ ŵakufyolongana ndipo ŵakupambika vipambi vyakukhoma chara.+ 15 Ndipo za pa dongo liwemi, aŵa mbanthu awo ŵati ŵapulika mazgu na mtima uwemi chomene,+ ŵakughasunga ndipo ŵakuzizipizga na kupambika vipambi.+

16 “Palije uyo wakukozga nyali na kuyibenekelera chiŵiya panji kuyiŵika kusi ku bedi, kweni wakuyiŵika pa chakuŵikapo nyali, mwakuti awo ŵakunjiramo ŵawone ungweru.+ 17 Pakuti palije chinthu chakubisika icho chizamuleka kuvumbukwa, nesi chinthu icho chabenekelereka icho chizamuleka kumanyikwa na kuwoneka pakweru.+ 18 Ntheura pwelelerani umo mukupulikira, pakuti waliyose uyo wali navyo, vinandi vizamupika kwa iyo,+ kweni waliyose uyo walije, wazamupokeka nanga ni icho wakughanaghana kuti wali nacho.”+

19 Sono anyina na ŵanung’una ŵake+ ŵakiza kwa iyo, kweni chifukwa cha mzinda ŵakatondeka kufika apo iyo wakaŵa.+ 20 Ŵanthu ŵakamuphalira kuti: “Anyinamwe na ŵanung’una ŵinu ŵimilira kuwaro ŵakukhumba kumuwonani.” 21 Wakaŵazgora kuti: “Amama na ŵanung’una ŵane ni aŵa, awo ŵakupulika mazgu gha Chiuta na kughachita.”+

22 Zuŵa linyake iyo na ŵasambiri ŵake ŵakanjira mu boti, ndipo wakati kwa iwo: “Tiyeni tambukire ku sirya linyake la nyanja.” Ntheura ŵakanyamuka.+ 23 Kweni apo ŵakendanga pa nyanja iyo wakagona tulo. Sono chimphepo chikuru chikawuka pa nyanja, ndipo boti likamba kuzura na maji ndipo iwo ŵakaŵa pangozi.+ 24 Ntheura ŵakaluta kwa iyo na kumuwuska, ŵakati: “Msambizgi, Msambizgi, tikufwa!” Wakati wawuka, wakachenya mphepo na majigha gha nyanja ndipo kukaŵa bata.+ 25 Penepapo wakati kwa iwo: “Kasi chipulikano chinu chili nkhu?” Kweni ŵakachita wofi, ŵakazizwa, ndipo ŵakayowoyeskananga kuti: “Kasi uyu ni njani? Pakuti wakuchenya mphepo na majigha wuwo, ndipo vikumupulikira.”+

26 Ndipo ŵakafika ku mtunda mu chigaŵa cha Ŵagerasa,+ icho chikathyana na Galileya. 27 Yesu wakati wakhira kuya ku mtunda, mwanalume munyake waviŵanda wakafuma mu msumba na kukumana nayo. Mwanalume uyu wakakhala nyengo yitali kwambura kuvwara malaya, ndipo wakakhalanga pa nyumba chara, kweni ku malaro.*+ 28 Wakati wawona Yesu, wakakolomoka na kuwa pasi panthazi pake, ndipo wakachemerezga kuti: “Nili namwe na kanthu wuli imwe, Yesu Mwana wa Chiuta Wapachanya Nkhanira? Nkhumupemphani kuti munganiyuzganga chara.”+ 29 (Pakuti Yesu wakaphalira mzimu waukazuzi kuti ufumemo mwa munthu yura. Mzimu uwu ukamukoranga kanandi waka,*+ ndipo nyengo zinandi ŵanthu ŵakamukakanga na matcheni mu mawoko na malundi na kumulindilira. Kweni wakabanthulanga matcheni ndipo chiŵanda chikamuchimbizgiranga ku malo ghamayiyi.) 30 Yesu wakamufumba kuti: “Kasi zina lako ndiwe njani?” Wakati: “Chimzinda,” chifukwa viŵanda vinandi vikanjira mwa iyo. 31 Ndipo vikamuŵeyanga kuti waleke kuvifumiska na kuvituma ku chizongwe.+ 32 Sono mskambo ukuru wa nkhumba+ ukaryanga penepara pa phiri. Ntheura vikamuŵeya kuti wavizomerezge kuti vikanjire mu nkhumba. Ndipo wakavizomerezga.+ 33 Penepapo viŵanda vikafuma mwa munthu yura na kunjira mu nkhumba, ndipo mskambo ukachimbilira pakusendemuka na kugodobokera mu nyanja na kubira. 34 Kweni ŵaliska ŵakati ŵawona icho chikachitika, ŵakachimbira na kukaphara ku msumba na ku vikaya.

35 Ŵanthu ŵakafuma kuzakawona icho chikachitika. Ŵakiza kwa Yesu na kusanga munthu uyo viŵanda vikafumamo, wavwara ndipo wakaŵa na mahara ghake, wakhala pasi ku malundi gha Yesu, ndipo ŵakawopa chomene. 36 Awo ŵakawona, ŵakaŵaphalira umo munthu uyo wakaŵa na viŵanda wakachizgikira. 37 Wumba wakufuma mu chigaŵa cha Ŵagerasa ukamupempha kuti wafumeko kwa iwo, chifukwa ukaŵa na wofi. Penepapo wakakwera boti na kufumako. 38 Munthu uyo viŵanda vikafumamo wakamupemphanga kuti walute nayo, kweni Yesu wakamuwezga munthu yura, wakati:+ 39 “Welera ku nyumba, ukayowoye vinthu ivyo Chiuta wakuchitira.” Ntheura wakaluta, wakapharazganga mu msumba wose wura vinthu ivyo Yesu wakamuchitira.

40 Yesu wakati wawerako, mzinda ukamupokelera makora, chifukwa wose ŵakamulindizganga.+ 41 Kweni wonani, munthu munyake zina lake Yayiro wakiza. Yayiro wakaŵa mulara wa sunagoge. Wakawa pa malundi gha Yesu na kwamba kumuŵeya kuti wakanjire mu nyumba yake.+ 42 Mwana wake msungwana yumoza pera, wa vyaka pafupifupi 12 wakaŵa pafupi kufwa.

Apo wakalutanga, mizinda yikamufyenyelezganga. 43 Pakaŵa mwanakazi uyo wakaŵa na nthenda yakusulura ndopa+ vyaka 12, ndipo ŵanthu ŵakatondeka kumuchizga.+ 44 Wakiza kumasinda na kukhwaska mphonje ya laya lake lakuwaro,+ ndipo nyengo yeneyiyo ndopa zikaleka kusulura. 45 Sono Yesu wakati: “Ni njani uyo wanikhwaska?” Apo wose ŵakakananga, Petrosi wakati: “Msambizgi, mizinda yikumuwungilirani na kumufyenyelezgani.”+ 46 Kweni Yesu wakati: “Munthu munyake wanikhwaska, chifukwa namanya kuti nkhongono+ zafumamo mwa ine.” 47 Mwanakazi yura wakati wawona kuti wamanyikwa, wakatenthema ndipo wakiza na kuwa pasi panthazi pa Yesu. Wakayowoya panthazi pa ŵanthu wose chifukwa icho wakakhwaskira Yesu ndiposo umo wakachizgikira nyengo yeneyiyo. 48 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Wamwana, chipulikano chako chakuchizga. Luta mu mtende.”+

49 Uku wachali kuyowoya, mwimiliri munyake uyo wakafuma kwa mulara wa sunagoge wakiza, wakati: “Mwana wako msungwana wafwa. Leka kumusuzgaso Msambizgi.”+ 50 Yesu wakati wapulika ichi, wakamuphalira kuti: “Kopa chara, uŵe waka na chipulikano, mwana wako waponoskekenge.”+ 51 Wakati wafika ku nyumba ya Yayiro, wakazomerezga munthu waliyose yayi kunjira pamoza na iyo. Kweni wakanjira waka na Petrosi, Yohane, Yakobe, na ŵapapi ŵa msungwana. 52 Ŵanthu wose ŵakaliranga na kujipamantha chifukwa cha chitima. Ntheura wakati: “Lekani kulira,+ chifukwa msungwana wandafwe kweni wakugona.”+ 53 Ŵanthu ŵakamba kumuseka mwamsinjiro, chifukwa ŵakamanya kuti mwana wafwa. 54 Kweni iyo wakakora mwana pa woko na kumuchema kuti: “Msungwana, wuka!”+ 55 Ndipo mzimu* wake+ ukaweleramo, ndipo nyengo yeneyiyo wakawuka.+ Yesu wakati mwana ŵamupe kanthu kakuti warye. 56 Sono ŵapapi ŵake ŵakakondwa chomene, kweni wakaŵakanizga kuphalira waliyose icho chachitika.+

9 Yesu wakachemera pamoza ŵasambiri ŵake 12, wakaŵapa nkhongono na mazaza ghakufumiskira viŵanda vyose+ na kuchizga matenda.+ 2 Wakaŵatuma kukapharazga Ufumu wa Chiuta na kuchizga ŵalwari. 3 Wakati kwa iwo: “Pa ulendo uwu, kuyegha kanthu chara, nesi ndodo nesi thumba la chakurya, nesi chingwa nesi ndalama,* nesi kuŵa na malaya ghaŵiri.*+ 4 Kweni kulikose uko mwamunjira mu nyumba, mukakhale mwenemumo m’paka mufumemo.+ 5 Ndipo kulikose uko ŵanthu ŵamumupokelerani chara, pakufuma mu msumba uwo phatani fuvu ku malundi ghinu kuti uŵe ukaboni kwimikana nawo.”+ 6 Penepapo ŵakanyamuka ŵakenda mu chigaŵa chose, muzi na muzi, kulikose uko ŵakenda ŵakapharazga makani ghawemi na kuchizga ŵanthu.+

7 Sono Herode* uyo wakalamuliranga chigaŵa wakapulika vinthu vyose ivyo vikachitikanga, ndipo wakahangayika chomene chifukwa ŵanthu ŵanyake ŵakatenge Yohane wali kuwuskika ku ŵakufwa.+ 8 Kweni ŵanyake ŵakatenge Eliya wawoneka, ŵanyakeso ŵakatenge yumoza wa ntchimi zakale wawuka ku ŵakufwa.+ 9 Herode wakati: “Yohane nkhamudumura mutu.+ Ni njani pera uyo wakuchita vinthu ivyo nkhupulika?” Ntheura wakakhumbanga kumuwona.+

10 Ŵapositole ŵakati ŵawerako, ŵakaphalira Yesu vinthu vyose ivyo ŵakachita.+ Yesu wakaŵatora na kuluta nawo kwaŵekha mu msumba wakuchemeka Betesayida.+ 11 Kweni mizinda yikati yamanya, yikamulondezga. Wakaŵapokelera makora na kwamba kuyowoya nawo vya Ufumu wa Chiuta, ndipo wakachizga awo ŵakaŵa ŵalwari.+ 12 Apo zuŵa likaŵa pafupi kunjira, ŵasambiri ŵake 12 ŵakiza kwa iyo ndipo ŵakati: “Wezgani mzinda, ulute mu mizi na mu vikaya vyapafupi kuti ŵakasange malo ghakugona na vyakurya, chifukwa kuno tili nkhumayiyi.”+ 13 Kweni iyo wakati kwa iwo: “Imwe ndimwe muŵape chakuti ŵarye.”+ Ŵakati: “Tilije kanthu padera pa vingwa vinkhondi na somba ziŵiri. Kasi tilute ndise na kukagura vyakurya vya ŵanthu wose aŵa?” 14 Nakuti pakaŵa ŵanalume pafupifupi 5,000. Kweni iyo wakati ku ŵasambiri ŵake: “Ŵakhalikani pasi mu magulu gha ŵanthu 50.” 15 Ndimo ŵakachitira, wose ŵakaŵakhalika pasi. 16 Wakati wakatora vingwa vinkhondi na somba ziŵiri, wakalaŵiska kuchanya, na kulomba. Wakamenya na kupeleka ku ŵasambiri kuti ŵapeleke ku mzinda. 17 Ntheura wose ŵakarya na kukhuta. Ŵakatora vimenyu ivyo vikakhalapo, vyakuzura vidunga 12.+

18 Pamanyuma pake, apo wakalombanga payekha, ŵasambiri ŵakiza kwa iyo, ndipo wakaŵafumba kuti: “Kasi mizinda yikuti ndine njani?”+ 19 Ŵakazgora kuti: “Yohane Mubatizi, kweni ŵanyake ŵakuti Eliya, ŵanyakeso ŵakuti yumoza wa ntchimi zakale wawuka ku ŵakufwa.”+ 20 Iyo wakati kwa iwo: “Kweni imwe mukuti ndine njani?” Petrosi wakazgora kuti: “Ndimwe Khristu wa Chiuta.”+ 21 Ndipo wakaŵakanizga kuphalira munthu waliyose,+ 22 kweni wakati: “Mwana wa munthu wakwenera kujumpha mu visuzgo vinandi, wakanikenge na ŵalara, ŵalara ŵa ŵasembe, na ŵalembi, na kukomeka,+ ndipo pa zuŵa lachitatu wazamuwuskika.”+

23 Penepapo wakalutilira kuyowoya ku wose kuti: “Usange munthu wakukhumba kunilondezga, wajipate+ na kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo* zuŵa na zuŵa ndipo walutilire kunilondezga.+ 24 Chifukwa waliyose uyo wakukhumba kuponoska umoyo wake wawutayenge, kweni waliyose uyo wakutaya umoyo wake chifukwa cha ine ndiyo wawuponoskenge.+ 25 Nakuti chingamovwira vichi munthu usange wangasanga vinthu vyose mu charu kweni wataya umoyo wake panji kujipweteka?+ 26 Pakuti waliyose uyo wakukhozgeka soni na ine kweniso mazgu ghane, Mwana wa munthu nayo para wakwiza mu uchindami wake na wa Awiske na wa ŵangelo ŵatuŵa wazamukhozgeka soni na munthu uyu.+ 27 Nadi nkhumuphalirani kuti, ŵalipo ŵanyake awo ŵimilira pano awo ŵachetenge nyifwa chara m’paka ŵazakawone dankha Ufumu wa Chiuta.”+

28 Pakati pajumpha mazuŵa pafupifupi 8 kufuma apo wakayowoyera mazgu agha, wakatora Petrosi, Yohane, na Yakobe ndipo wakakwera nawo mu phiri kukalomba.+ 29 Apo wakalombanga chisko chake chikasintha ndipo chakuvwara chake chikazgoka chituŵa chomene. 30 Kweniso wonani, ŵanalume ŵaŵiri ŵakayowoyanga nayo, ŵakaŵa Mozesi na Eliya. 31 Aŵa ŵakawonekera na uchindami ndipo ŵakamba kuyowoya vya kuwukapo kwake uko wakaŵa pafupi kufiska mu Yerusalemu.+ 32 Sono Petrosi na awo ŵakaŵa nayo ŵakaŵa mu tulo twakufwa nato, kweni ŵakati ŵawuka ŵakawona uchindami wake+ na ŵanalume ŵaŵiri ŵimilira pamoza nayo. 33 Apo ŵanalume aŵa ŵakawukangapo, Petrosi wakati kwa Yesu: “Msambizgi, ntchiwemi kuti tili pano. Ntheura tiyeni tijinthe mahema ghatatu, limoza linu, limoza la Mozesi, na limoza la Eliya.” Wakamanya chara icho wakayowoyanga. 34 Kweni apo wakayowoyanga vinthu ivi, bingu likiza na kuŵabenekelera. Apo ŵakanjiranga mu bingu, ŵakawopa. 35 Ndipo mu bingu mukafuma mazgu+ ghakuti: “Uyu ni Mwana wane wakusoleka.+ Mupulikirani.”+ 36 Apo mazgu agha ghakapulikikwanga, Yesu wakasangika yekha. Kweni ŵakakhala chete ndipo vinthu ivyo ŵakawona ŵakaphalirapo munthu chara mu mazuŵa ghara.+

37 Pa zuŵa lakulondezgapo, ŵakati ŵakhira mu phiri, mzinda ukuru ukakumana nayo.+ 38 Ndipo wonani, munthu wakachemerezga kufuma mu mzinda, wakati: “Msambizgi, nkhumupemphani kuti mumuwone mwana wane, chifukwa njumoza pera.+ 39 Wonani, mzimu ukumukora, ndipo mwamabuchi wakukolomoka. Ukumuponya pasi na kumuziliriska m’paka mphovu nyuku ku mulomo. Ukumuleka para wamupweteka ndipo pakufumamo pakuŵa suzgo. 40 Nangupempha ŵasambiri ŵinu kuti ŵawufumiske, kweni ŵangutondeka.” 41 Yesu wakazgora kuti: “Imwe ŵa muwiro wambura chipulikano na wakubendera,+ kasi niŵenge namwe na kumuzizipizgirani m’paka pawuli? Zanayo kuno mwana wako.”+ 42 Kweni nanga ni apo wakasendeleranga, chiŵanda chikamuponya pasi na kumuziliriska chomene. Ndipouli, Yesu wakachenya mzimu waukazuzi na kumuchizga msepuka ndipo wakamupeleka kwa wiske. 43 Wose ŵakazizwa na nkhongono zikuru za Chiuta.

Apo wose ŵakazizwanga na vinthu vyose ivyo wakachitanga, Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: 44 “Tegherezgani chomene na kusungilira mazgu agha, chifukwa Mwana wa munthu wamupelekeka mu mawoko gha ŵanthu.”+ 45 Kweni ŵakapulikiska yayi ivyo wakayowoya. Nakuti vikabisika kwa iwo mwakuti ŵaleke kuvipulikiska, ndipo ŵakawopanga kumufumba ivyo wakayowoya.

46 Ŵasambiri ŵakamba kukwesana za uyo ni mukuru kuluska wose.+ 47 Yesu wakati wamanya maghanoghano gha mitima yawo, wakatora mwana muchoko na kumuyimika pafupi na iyo. 48 Wakati kwa iwo: “Waliyose uyo wakupokelera mwana muchoko uyu mu zina lane, wakupokeleraso ine. Ndipo waliyose uyo wakupokelera ine wakupokeleraso Uyo wakanituma.+ Pakuti uyo wakuchita nga ni muchoko chomene pakati pa mose ndiyo ni mukuru.”+

49 Yohane wakati: “Msambizgi, tanguwona munthu munyake wakufumiska viŵanda mu zina linu ndipo tanguyezga kumukanizga, chifukwa wakumulondezgani pamoza na ise chara.”+ 50 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Mungayezganga chara kumukanizga, chifukwa uyo wakwimikana namwe chara, wali kwa imwe.”

51 Apo mazuŵa ghakasendeleranga* kuti watolekere kuchanya,+ wakakhumbisiska kuluta ku Yerusalemu. 52 Ntheura wakatuma mathenga munthazi mwake. Ndipo ŵakaluta na kunjira mu muzi wa Ŵasamariya, kuti ŵakamunozgere malo. 53 Kweni ŵakamupokelera chara,+ chifukwa wakakhumbisiska* kuluta ku Yerusalemu. 54 Ŵasambiri ŵake, Yakobe na Yohane,+ ŵakati ŵawona ichi, ŵakati: “Fumu, kasi mukukhumba kuti ticheme moto wize kufuma kuchanya na kuŵamara?”+ 55 Kweni wakang’anamuka na kuŵasuska. 56 Ntheura ŵakaluta ku muzi unyake.

57 Sono apo ŵakaŵa mu nthowa, munthu munyake wakati kwa iyo: “Nimulondezganinge kulikose uko mukuya.” 58 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Ŵakambwe ŵali na michembo ndipo viyuni vyamudera vili na vivwimbo, kweni Mwana wa munthu walije malo ghakugonekapo mutu wake.”+ 59 Penepapo wakati ku munyake: “Uŵe mulondezgi wane.” Munthu yura wakati: “Fumu, nizomerezgani kuti nilute dankha nkhasunge adada.”+ 60 Yesu wakati kwa iyo: “Ŵakufwa+ uŵaleke ŵasunge ŵakufwa ŵawo, kweni iwe lutanga ndipo ukapharazge kutali Ufumu wa Chiuta.”+ 61 Ndipo munyakeso wakati: “Fumu, nimulondezganinge, kweni nizomerezgani dankha kuti nkhalayire ŵamunyumba yane.” 62 Yesu wakati kwa iyo: “Palije munthu uyo waŵika woko lake pa chakulimira* na kulaŵiska ku vinthu vyakumasinda+ uyo wakwenelera nadi Ufumu wa Chiuta.”+

10 Pamanyuma pa vinthu ivi, Fumu yikasora ŵanyakeso 70 na kuŵatuma ŵaŵiriŵaŵiri+ kudangira mu msumba uliwose na malo agho iyo yikakhumbanga kufikako. 2 Yikati kwa iwo: “Nadi, vuna njinandi chomene, kweni ŵantchito mbachoko. Ntheura lombani Mwenecho wa vuna kuti watume ŵantchito ku vuna yake.+ 3 Lutaninge. Wonani, nkhumutumani nga twana twa mberere pakati pa mphumphi.+ 4 Mungayeghanga kachikwama ka ndalama chara, nesi thumba la chakurya, nesi vilyato,*+ ndipo kutawuzga waliyose* chara mu msewu. 5 Nyumba yiliyose iyo mwamunjiramo, pakwamba mukati: ‘Mtende uŵe mu nyumba iyi.’+ 6 Ndipo usange muli mubwezi wa mtende, mtende winu wamuŵa pa iyo. Kweni usange mulije, mtende wamuwelera kwa imwe. 7 Ntheura mukakhale mu nyumba yeneyiyo,+ mukarye na kumwa ivyo ŵamupani,+ pakuti wantchito wakwenera kupokera malipiro ghake.+ Mungakasamanga chara kuya ku nyumba iyi na iyi.

8 “Kweniso mu msumba uliwose uwo mwamunjiramo, para ŵamupokelerani mukaryenge ivyo ŵamukhalikirani. 9 Mukachizgenge ŵalwari awo ŵalimo, na kuŵaphalira kuti: ‘Ufumu wa Chiuta waneng’enera.’+ 10 Kweni mu msumba uliwose uwo mwamunjiramo, para ŵaleka kumupokelerani, mukalute mu misewu yikuru ya mu msumba uwo ndipo mukati: 11 ‘Fuvu la mu msumba winu ilo langudemelera ku malundi ghithu tikumuphatirani.+ Kweni manyani kuti Ufumu wa Chiuta waneng’enera.’ 12 Nkhumuphalirani kuti pa zuŵa ilo, vinthu vizamuŵako makora ku Sodomu kuluska msumba uwo.+

13 “Soka kwa iwe, Korazini! Soka kwa iwe, Betesayida! chifukwa milimo yankhongono iyo yachitika mwa imwe yichitikirenge mu Ture na Sidoni, mphanyi ŵali kung’anamuka kale mtima na kuvwara chigudulu na kukhala mu vyoto.+ 14 Pa cheruzgo vinthu vizamuŵako makora kwa Ture na Sidoni kuluska kwa imwe. 15 Ndipo iwe Kaperenaumu, kasi ukwezgekenge kuchanya? Ukhilirenge ku Dindi!*

16 “Uyo wakupulikizga kwa imwe wakupulikizgaso kwa ine.+ Ndipo uyo wakuyuyura imwe wakuyuyuraso ine. Nakuti uyo wakuyuyura ine wakuyuyuraso Uyo wakanituma.”+

17 Ndipo ŵasambiri 70 ŵara ŵakawerako na chimwemwe, ŵakati: “Fumu, na viŵanda wuwo vikatipulikira mu zina linu.”+ 18 Yesu wakati kwa iwo: “Nkhuwona Satana wawa kale+ nga ni leza kufuma kuchanya. 19 Wonani, namupani mazaza ghakukandira pasi njoka na ŵakalizga. Namupaniso mazaza pa nkhongono zose za mulwani,+ ndipo palije kanthu ako kamupwetekaninge. 20 Ndipouli, lekani kusekelera chifukwa chakuti mizimu yikumupulikirani, kweni sekelerani chifukwa chakuti mazina ghinu ghalembeka kuchanya.”+ 21 Mu ora lenelira, Yesu wakakondwa chomene chifukwa wakapokera mzimu utuŵa ndipo wakati: “Nkhumulumbani pakweru Adada, Fumu yakuchanya na charu chapasi, chifukwa mwabisa vinthu ivi ku ŵavinjeru na ŵamahara+ ndipo mwavivumbura ku ŵana ŵachoko. Enya Adada, chifukwa ili ndilo likaŵa khumbo linu.+ 22 Adada ŵanipa vinthu vyose, ndipo palije uyo wakumanya Mwana, kweni Adada. Palije uyo wakumanya Adada, kweni Mwana+ na waliyose uyo Mwana wakukhumba kumuvumbulira za iwo.”+

23 Yesu wakang’anamukira ku ŵasambiri ŵake ndipo wakayowoya nawo kumphepete wakati: “Ŵakukondwa mbanthu awo maso ghawo ghakuwona vinthu ivyo imwe mukuwona.+ 24 Pakuti nkhumuphalirani kuti, ntchimi zinandi na mathemba ŵakakhumbanga kuwona vinthu ivyo imwe mukuwona kweni ŵakaviwona chara.+ Ŵakakhumbanga kupulika vinthu ivyo imwe mukupulika kweni ŵakavipulika chara.”

25 Sono wonani, munthu munyake wakumanya Dango wakawuka, kuti wamuyezge, ndipo wakati: “Msambizgi, nichitechi kuti nihare umoyo wamuyirayira?”+ 26 Wakati kwa iyo: “Kasi mu Dango muli kulembeka vichi? Ukuŵazga wuli?” 27 Wakazgora kuti: “‘Utemwenge Yehova* Chiuta wako na mtima wako wose na umoyo wako wose na nkhongono zako zose na maghanoghano ghako ghose,’+ ndiposo utemwenge ‘mzengezgani wako nga umo ukujitemwera wamwene.’”+ 28 Yesu wakati kwa iyo: “Wazgora makora; lutilira kuchita ichi ndipo uzamusanga umoyo.”+

29 Kweni munthu yura wakakhumba kujilongora kuti ni murunji,+ wakati kwa Yesu: “Kasi mzengezgani wane ni njani?” 30 Yesu wakamuzgora kuti: “Munthu munyake wakakhiranga kufuma ku Yerusalemu kuya ku Yeriko ndipo wakasangana na vigeŵenga ivyo vikamuvura na kumutimba, ndipo vikaluta, kweni vikamuleka kuti wakhala pa singo pera.* 31 Sono wasembe munyake wakakhiranga mu msewu wenewura, kweni wakati wamuwona, wakajumpha kumphepete. 32 Mulevi nayo wakati wafika pa malo ghara na kumuwona, wakajumpha kumphepete. 33 Kweni Musamariya+ munyake uyo wakendanga mu msewu uwu wakati wafika pa iyo na kumuwona, chitima chikamukora. 34 Ntheura wakiza pafupi na kumukaka vilonda, wakapungulirapo mafuta na vinyo. Wakamukwezga pa mbunda yake na kuluta nayo ku nyumba ya ŵalendo na kumupwelelera. 35 Zuŵa lakulondezgapo, wakatora madinari* ghaŵiri, wakapeleka kwa uyo wakalaŵiliranga nyumba ya ŵalendo, ndipo wakati: ‘Mumupwelelere, ndipo ndalama zose izo mungananga padera pa izi, nizamuwezgerapo para nakawera.’ 36 Ni nju pa ŵatatu aŵa, uyo iwe ukuwona kuti wakaŵa mzengezgani+ wa munthu uyo wakapwetekeka na vigeŵenga?” 37 Wakati: “Uyo wakamulengera lusungu.”+ Penepapo Yesu wakati kwa iyo: “Lutanga ndipo nawe ukachitenge nthena.”+

38 Sono apo ŵakaŵa pa ulendo wawo, wakanjira mu muzi unyake. Kura mwanakazi munyake zina lake Marita+ wakamupokelera kuŵa mulendo mu nyumba yake. 39 Mwanakazi uyu wakaŵa na munung’una wake zina lake Mariya, uyo wakakhala musi mu malundi gha Fumu ndipo wakapulikizganga ivyo yikayowoyanga.* 40 Kweni Marita wakatangwanika na milimo yinandi. Ntheura wakiza kwa Yesu ndipo wakati: “Fumu, chifukwa wuli mwakhala waka chete uku mukuwona kuti munung’una wane wanilekera nekha ntchito? Muphalirani kuti wazakanovwireko.” 41 Fumu yikamuzgora kuti: “Marita, Marita, ukwenjerwa na kutangwanika na vinthu vinandi. 42 Kweni vinthu ivyo vikukhumbikwa ni vichoko waka, panji chimoza pera. Mariya wasora chigaŵa chiwemi,+ ndipo palije uyo wamupokenge.”

11 Sono wakaŵa pa malo ghanyake wakalombanga, ndipo wakati wamara, yumoza wa ŵasambiri ŵake wakati kwa iyo: “Fumu, mutisambizge kulomba, umo Yohane nayo wakasambizgira ŵasambiri ŵake.”

2 Wakati kwa iwo: “Para mukulomba, mutenge, ‘Adada, zina linu lituŵiskike.+ Ufumu winu wize.+ 3 Mutipe chakurya* chithu cha zuŵa lililose kuyana na ivyo tikusoŵerwa zuŵa lililose.+ 4 Ndipo mutigowokere zakwananga zithu,+ pakuti ise nase tikugowokera waliyose uyo watinangira.*+ Mungatitoleranga mu kuyezgeka chara.’”+

5 Kweniso wakati kwa iwo: “Tiyelezgere kuti muli na mubwezi ndipo usiku pakati mwaluta kwa iyo na kumupempha kuti, ‘Nganya, nibwelekako vingwa vitatu, 6 chifukwa kwiza mubwezi wane wafuma kutali ndipo nilije kanthu kakuti nimupe.’ 7 Ndipo mubwezi winu wakuzgora mu nyumba kuti: ‘Leka kunisuzga. Najarako kale ku mulyango, ndipo ine na ŵana ŵane tagona. Ningawuka yayi kuti nikupe kanthu.’ 8 Nkhumuphalirani kuti, wawukenge nadi na kumupa kanthu chifukwa chakuti ni mubwezi wake chara, kweni wawukenge na kumupa vinthu ivyo wakukhumba chifukwa cha kukosera kwake.+ 9 Ntheura nkhumuphalirani kuti, lutilirani kulomba,+ ndipo mupikenge. Lutilirani kupenja, ndipo musangenge. Lutilirani kukhung’uska, ndipo kumujulikiraninge.+ 10 Pakuti waliyose uyo wakulomba wakupokera,+ ndipo waliyose uyo wakupenja wakusanga, ndipo waliyose uyo wakukhung’uska kumujulikirenge. 11 Ni dada nju pakati pinu uyo, usange mwana wake wakumupempha somba, wakumupa njoka m’malo mwa somba?+ 12 Panji usange wakumupempha sumbi, wakumupa kalizga? 13 Ntheura, usange imwe, nangauli muli ŵaheni, mukumanya kupeleka vyawanangwa viwemi ku ŵana ŵinu, ipo kuli wuli Adada ŵakuchanya? Asi ŵapelekenge mzimu utuŵa ku awo ŵakuŵalomba?”+

14 Pamanyuma wakafumiska chiŵanda icho chikatondeskanga munthu kuyowoya.+ Chiŵanda ichi chikati chafuma, munthu yura wakamba kuyowoya. Ndipo mizinda yikazizwa.+ 15 Kweni ŵanyake ŵakati: “Wakufumiska viŵanda na nkhongono za Belezebule,* fumu ya viŵanda.”+ 16 Ŵanyake pakukhumba kumuyezga, ŵakamba kupenja chimanyikwiro+ kwa iyo chakufuma kuchanya. 17 Yesu wakati wamanya maghanoghano ghawo,+ wakati kwa iwo: “Ufumu uliwose uwo ukugaŵikana ukupasuka, ndipo nyumba iyo yagaŵikana yikuwa. 18 Mwakuyana waka, usange Satana wakujiwukira yekha, kasi ufumu wake ungima wuli? Chifukwa imwe mukuti ine nkhufumiska viŵanda na nkhongono za Belezebule. 19 Usange ine nkhufumiska viŵanda na nkhongono za Belezebule, kasi ŵana ŵinu ŵakuvifumiska na nkhongono za njani? Lekani ŵaŵenge ŵeruzgi ŵinu. 20 Kweni usange nkhufumiska viŵanda na munwe wa Chiuta,+ ipo Ufumu wa Chiuta wamubuchizgani.+ 21 Para munthu wankhongono uyo wali na vilwero wakulinda nyumba yake, katundu wake wakuvikilirika. 22 Kweni para kwiza munthu munyake wankhongono chomene kuluska iyo, wakumuthereska na kumupoka vilwero vyake vyose ivyo wagomezganga, ndipo katundu uyo wapoka wakugaŵirako ŵanyake. 23 Uyo wali ku chigaŵa chane chara, wakususkana nane, ndipo uyo wakuwunjika lumoza na ine chara, wakuparanya.+

24 “Para mzimu waukazuzi wafuma mwa munthu, ukujumpha mu charu chambura maji kupenja malo ghakupumulirapo, kweni para ukughasanga yayi, ukuti, ‘Niwelerenge ku nyumba yane uko nkhafuma.’+ 25 Para wafika ukusanga nyumba yaphyereka makora na kutozgeka. 26 Ndipo ukuluta na kukatora mizimu yinyake 7 yiheni chomene yakuluska iwo, ndipo para yanjira mukati, yikukhala mwenemumo. Ndipo munthu uyo wakuŵa muheni chomene kuluska pakwamba.”

27 Sono apo wakayowoyanga vinthu ivi, mwanakazi munyake mu mzinda wakachemerezga ndipo wakati kwa iyo: “Wakukondwa ni mwanakazi uyo nthumbo yake yikayegha imwe na mabere agho mukawonkha!”+ 28 Kweni iyo wakati: “Chara, kweni ŵakukondwa ni awo ŵakupulika mazgu gha Chiuta na kughasungilira!”+

29 Apo mizinda yikawunjikananga pamoza, wakamba kuyowoya kuti: “Muwiro uwu ni muwiro uheni. Ukupenja chimanyikwiro, kweni upikenge chimanyikwiro chilichose chara, kupaturako chimanyikwiro cha Yona.+ 30 Pakuti nga umo Yona+ wakaŵira chimanyikwiro ku Ŵanineve, Mwana wa munthu nayo ndimo waŵirenge chimanyikwiro ku muwiro uwu. 31 Fumukazi ya kumwera+ yizamuwuskika pa nyengo ya cheruzgo pamoza na muwiro uwu ndipo yizamuŵasuska, chifukwa yikafuma ku vigoti vya charu chapasi kuti yizakapulike vinjeru vya Solomoni. Kweni, wonani, wakuluska Solomoni wali pano.+ 32 Ŵanthu ŵa ku Nineve ŵazamuwuka pa nyengo ya cheruzgo pamoza na muwiro uwu ndipo ŵazamuwususka, chifukwa iwo ŵakang’anamuka mtima ŵakati ŵapulika ivyo Yona wakapharazga.+ Kweni wonani, wakuluska Yona wali pano. 33 Para munthu wakozga nyali, wakuyiŵika pakubisika chara nesi kuyibenekelera na chidunga, kweni wakuyiŵika pa chakuŵikapo nyali,+ mwakuti awo ŵakunjiramo ŵawone ungweru. 34 Nyali ya thupi ni jiso lako. Para jiso lako likudodoliska pa chimoza, thupi lako lose nalo likuŵa lakungweluka. Kweni para jiso lako ndiheni*, thupi lako nalo likuŵa chisi.+ 35 Ntheura chenjera, kuti ungweru uwo uli mwa iwe uleke kuŵa chisi. 36 Ipo usange thupi lako lose ndakungweluka, ndipo lilije kachigaŵa ako kali na chisi, thupi lose liŵarenge nga umo nyali yikupelekera ungweru kwa iwe.”

37 Wakati wayowoya ichi, Mufarisi munyake wakamupempha kuti wakarye nayo. Ntheura wakanjira na kukhala pa thebulu. 38 Ndipouli, Mufarisi yura wakazizwa wakati wawona kuti Yesu wandageze* mu mawoko pakurya chakurya.+ 39 Kweni Fumu yikati kwa iyo: “Imwe Ŵafarisi, mukusuka kuwaro kwa nkhombo* na mbale, kweni mukati mwinu mwazura uryezi na uheni.+ 40 Ŵanthu ŵazeleza imwe! Asi uyo wakapanga kuwaro ndiyo wakapanga na mukati wuwo? 41 Kweni vinthu ivyo vili mukati muvipeleke nga ni vyawanangwa vyalusungu,* ndipo wonani, vinthu vyose viŵenge vyakutowa kwa imwe. 42 Kweni soka kwa imwe Ŵafarisi, chifukwa mukupeleka chakhumi cha minti na peganoni na mphangwe yinyake yiliyose,+ kweni mukuzerezga urunji na chitemwa cha Chiuta! Vinthu ivi chikaŵa chakwenelera kuvichita, kweni kwambura kuzerezga vinthu vinyake.+ 43 Soka kwa imwe Ŵafarisi, chifukwa mukutemwa vitengo vyakunthazi* mu masunagoge na kutawuzgika mwantchindi mu misika!+ 44 Soka kwa imwe, chifukwa muli nga ni madindi* agho ghakuwoneka yayi,+ agho ŵanthu ŵakwenda pachanya pake kwambura kumanya!”

45 Wakumanya Dango munyake wakamuzgora kuti: “Msambizgi, pakuyowoya vinthu ivi mukunena na ise wuwo.” 46 Penepapo iyo wakati: “Soka na kwa imwe wuwo ŵakumanya Dango, chifukwa mukuthwikiska ŵanthu katundu muzito, kweni imwe mukumukhwaska chara na munwe winu!+

47 “Soka kwa imwe, chifukwa mukuzenga madindi* gha ntchimi, kweni ŵasekuru ŵinu ndiwo ŵakazikoma!+ 48 Imwe muli ŵakaboni ŵa milimo ya ŵasekuru ŵinu, ndipo mukuŵakhozgera, chifukwa iwo ŵakakoma ntchimi+ kweni imwe mukuzenga madindi ghawo. 49 Pa chifukwa ichi vinjeru vya Chiuta navyo vikuti, ‘Nizamuŵatumira ntchimi na ŵapositole, ndipo ŵazamukoma na kutambuzga ŵanyake ŵa iwo, 50 mwakuti ndopa izo zakathiskika za ntchimi zose kufuma apo charu chikambira zifumbike ku muwiro uwu.+ 51 Kwamba na ndopa za Abelu+ m’paka ndopa za Zekariya, uyo wakakomekera pakati pa jotchero na nyumba.’*+ Nadi nkhumuphalirani kuti zizamufumbika ku muwiro uwu.

52 “Soka kwa imwe ŵakumanya Dango, chifukwa mukabisa kiyi wakujulira ŵanthu kuti ŵamanye Chiuta. Imwe mukanjiramo chara, ndipo awo ŵakanjiranga mukaŵajandizga!”+

53 Sono Yesu wakati wafuma mura, ŵalembi na Ŵafarisi ŵakamba kumuwungilira na kumuphulunga na mafumbo ghanandi. 54 Ŵakamukhazganga kuti ŵamusange kafukwa pa icho wayowoyenge.+

12 Pa nyengo iyi, mzinda wa ŵanthu masauzandi ghanandi chomene ukawungana mwakuti ŵakakandananga. Yesu wakamba kuyowoya ku ŵasambiri ŵake kuti: “Chenjerani na nthukumusi ya Ŵafarisi, iyo mbupusikizgi.+ 2 Kweni palije chinthu chakubenekelereka icho chizamuŵa chambura kubenulika, na chakubisika icho chizamuŵa chambura kumanyikwa.+ 3 Ntheura vinthu ivyo mukuyowoya mu chisi vizamupulikikwa mu ungweru, ndipo ivyo mukuphwepwerezgana mu vipinda vizamupharazgika pachanya pa nyumba. 4 Kweniso, nkhumuphalirani ŵabwezi ŵane+ kuti mungopanga yayi awo ŵakukoma thupi chifukwa palije chinyake icho ŵangachita.+ 5 Kweni nimulongoraninge uyo mukwenera kopa: Mopenge Uyo para wakoma munthu, wali na mazaza kumuponya mu Gehena.*+ Enya, nkhumuphalirani, ndiyo mopenge.+ 6 Asi mpheta zinkhondi zikuguliskika tumanjawala tuŵiri twakuzirwa pachoko?* Kweni palije nanga njimoza iyo Chiuta wakuyiluwa.+ 7 Kweni nanga ni masisi gha kumutu kwinu ghose ghali kupendeka.+ Kopa chara, imwe muli ŵakuzirwa kuluska mpheta zinandi.+

8 “Nkhumuphalirani kuti, waliyose uyo wakunizomera panthazi pa ŵanthu,+ Mwana wa munthu nayo wazamumuzomera panthazi pa ŵangelo ŵa Chiuta.+ 9 Kweni waliyose uyo wakunikana panthazi pa ŵanthu nane nizamumukana panthazi pa ŵangelo ŵa Chiuta.+ 10 Ndipo waliyose uyo wakuyowoyera mazgu ghaheni Mwana wa munthu wazamugowokereka. Kweni waliyose uyo wakuyuyura mzimu utuŵa wazamugowokereka chara.+ 11 Para ŵamutolerani panthazi pa wumba,* ŵalara ŵa boma, na ŵamazaza, kwenjerwa chara na umo mwamuyowoyera panji umo mwamujivikililira panji icho mwamuyowoya,+ 12 chifukwa mzimu utuŵa wamumusambizgani mu ora lenelira vinthu ivyo mwamuyowoya.”+

13 Ndipo munthu munyake mu mzinda wakati kwa iyo: “Msambizgi, phalirani mukuru wane kuti wanigaŵireko chiharo.” 14 Yesu wakati kwa iyo: “Wamunthu iwe, ni njani wakanimika kuŵa mweruzgi panji wakugaŵa chiharo chinu?” 15 Penepapo wakati kwa iwo: “Muŵenge maso ndipo chenjerani na mtundu uliwose wa uryezi,*+ chifukwa nanga munthu wangaŵa na vinthu vinandi, umoyo wake ukufuma mu ivyo wali navyo yayi.”+ 16 Yesu wakaŵayowoyera ntharika, wakati: “Munda wa munthu munyake musambazi ukapambika makora. 17 Ntheura wakamba kughanaghana mu mtima wake kuti, ‘Sono pakuti nilije malo ghakulongapo vyakurya vyane, kasi nichitechi?’ 18 Sono wakati, ‘Nichitenge ichi:+ Nipasulenge nthamba zane na kuzenga zikuruko. Mwenemumo ndimo nilongenge vyakurya vyane vyose na katundu wane yose. 19 Ndipo nitenge ku umoyo wane: “Uli na vinthu viwemi vinandi ivyo ukondwenge navyo kwa vyaka vinandi. Sono fwasa, urye, umwe na kusangwa.”’ 20 Kweni Chiuta wakati kwa iyo, ‘Muzeleza iwe, usiku uno ŵakhumbenge umoyo wako. Ipo ni njani waŵenge na vinthu ivyo wasunga?’+ 21 Ntheura ndimo viliri na munthu uyo wakujisungira usambazi kweni ni musambazi chara kwa Chiuta.”+

22 Penepapo wakati ku ŵasambiri ŵake: “Pa chifukwa ichi nkhumuphalirani kuti, lekani kwenjerwa na umoyo winu kuti muryengechi panji kuti mathupi ghinu mughavwalikenge vichi.+ 23 Pakuti umoyo ngwakuzirwa chomene kuluska chakurya ndipo thupi likuluska chakuvwara. 24 Wonani ŵachaholi: Ŵakuseŵa chara nesi kuvuna, ndipo ŵalije nthamba nesi pakulonga, ndipouli, Chiuta wakuŵalyeska.+ Asi imwe muli ŵakuzirwa chomene kuluska viyuni?+ 25 Ni njani wa imwe uyo chifukwa cha kwenjerwa wangasazgirako mkono umoza* ku utali wa umoyo wake? 26 Ntheura usange mungachita chara kanthu kachoko aka, chifukwa wuli mukwenjerwa na vinthu vinyake ivi?+ 27 Wonani umo maluŵa ghakukulira: Ghakugwira ntchito chara nesi kupanga salu. Kweni nkhumuphalirani kuti, nanga ni Solomoni mu uchindami wake wose wandavwarepo laya lakutowa lakuyana na maluŵa agha.+ 28 Sono usange ndimo Chiuta wakuvwalikira vyakumera vyamuthengere, ivyo muhanya uno vilipo ndipo namachero vikuponyeka pa moto,* asi wavwalikenge chomene imwe, imwe ŵachipulikano chichoko? 29 Ntheura lekani kwenjerwa kuti muryengechi panji mumwengechi, ndipo lekani kufipa mtima.+ 30 Chifukwa vyose ivi ni vinthu ivyo mitundu ya charu yikupenja chomene, kweni Awiskemwe ŵakumanya kuti mukusoŵerwa vinthu ivi.+ 31 Kweni lutilirani kupenja Ufumu wake, ndipo vinthu ivi visazgikirengeko kwa imwe.+

32 “Kopa chara imwe ŵakamskambo kachoko,+ chifukwa Awiskemwe ŵazomerezga kumupani Ufumu.+ 33 Guliskani vinthu ivyo muli navyo ndipo pelekani vyawanangwa vyalusungu.*+ Pangani tuvikwama twa ndalama uto tukumara chara, uwo mbusambazi wambura kumara kuchanya,+ uko munkhungu wakufikako chara ndipo vidoyo vikurya yayi. 34 Pakuti uko kuli usambazi winu, ndiko kuŵengeso mitima yinu.

35 “Muvware na kunozgeka*+ ndipo nyali zinu zigolerenge.+ 36 Ndipo muŵe nga mbanthu awo ŵakulindilira+ fumu yawo kufuma ku chiphikiro cha nthengwa,+ mwakuti para yikwiza na kukhung’uska ŵayijulire nyengo yeneyiyo. 37 Ŵakukondwa mbazga awo fumu yawo pakwiza yikuŵasanga ŵakulinda. Nadi nkhumuphalirani, yizamunozgeka* na kuŵakhalika pa thebulu ndipo yizamwiza na kuŵateŵetera. 38 Mbakukondwa usange para yikwiza pa ulinda wachiŵiri,* nanga ngwachitatu,* yikuŵasanga kuti mbakunozgeka. 39 Kweni manyani kuti usange mweneko wa nyumba wangamanya ora ilo munkhungu wangizira, wangazomerezga yayi kuti munkhungu wagumure na kunjira mu nyumba yake.+ 40 Imwe namwe, muŵe ŵakunozgeka, chifukwa Mwana wa munthu wakwiza pa ora ilo mukughanaghana kuti ndilo chara.”+

41 Penepapo Petrosi wakati: “Fumu, kasi mukuyowoya ntharika iyi kwa ise pera panji ku waliyose?” 42 Ndipo Fumu yikati: “Kasi muteŵeti mulara wakugomezgeka, uyo ngwavinjeru ni njani, uyo fumu yake yimwimikenge pa gulu la ŵateŵeti ŵake kuti waŵapenge chakurya chakukwana pa nyengo yakwenelera?+ 43 Ngwakukondwa muzga uyo, usange fumu yake pakwiza yizamumusanga wakuchita nthena. 44 Nkhumuphalirani unenesko kuti, yizamumwimika pa vyose ivyo yili navyo. 45 Kweni usange muzga yura wayowoyenge mu mtima wake kuti, ‘Fumu yane yikuchedwa kwiza,’ na kwamba kutimba ŵateŵeti ŵanalume na ŵateŵeti ŵanakazi, ndiposo kurya na kumwa na kuloŵera,+ 46 fumu ya muzga yura yizenge pa zuŵa ilo wakuyilindizga yayi kweniso mu ora ilo wakumanya chara. Ndipo yizamumulanga chomene na kumupa chigaŵa pamoza na ŵambura kugomezgeka. 47 Ndipo muzga uyo wakapulikiska khumbo la fumu yake kweni wakanozgeka chara panji kuchita ivyo wakaphalirika* wazamutimbika vikoti vinandi.+ 48 Kweni uyo wakapulikiska chara ndipo wakachita vinthu vyakwenelera chilango, wazamutimbika vikoti vichoko waka. Nadi, waliyose uyo wapika vinandi, vinandi vizamukhumbikwa kwa iyo. Ndipo uyo ŵanthu ŵamuŵika kuŵa mulaŵiliri pa vinandi, ŵazamukhumbaso vinandi kwa iyo.+

49 “Nkhiza kuzakabuska moto pa charu chapasi, ndipo nikhumbengeso vichi usange wabuskika kale? 50 Nadi, nili na ubatizo uwo nkhwenera kubatizika, ndipo nkhutambura m’paka uzakamare.+ 51 Kasi mukughanaghana kuti nkhiza kuzakapeleka mtende pa charu chapasi? Nkhumuphalirani kuti, nkhiza kuzakapeleka mtende yayi kweni kugaŵikana.+ 52 Pakuti kufuma sono muzamuŵa ŵanthu ŵankhondi mu nyumba yimoza, ŵakugaŵikana, ŵatatu kwimikana na ŵaŵiri ndipo ŵaŵiri kwimikana na ŵatatu. 53 Pazamuŵa kugaŵikana, dada na mwana wake mwanalume, mwana mwanalume na wiske, mama na mwana wake msungwana, mwana msungwana na nyina, mamavyara na mkamwana wake, ndipo mkamwana na nyinavyara.”+

54 Ndipo wakayowoyaso na mizinda kuti: “Para mwawona bingu likukwera kuzambwe,* nyengo yeneyiyo mukuti, ‘Vula ya mphepo yikwiza,’ ndipo vikuchitika nadi. 55 Para mwawona mphepo yamwera yikuputa, mukuti, ‘Kuŵenge chithukivu,’ ndipo vikuchitika nadi. 56 Ŵapusikizgi, mukumanya kawonekero ka charu chapasi na mtambo, kweni chifukwa wuli mukutondeka kumanya nyengo iyi?+ 57 Kasi mukutondekerachi kujeruzga mwekha na kumanya icho ntchaurunji? 58 Para ukuluta kwa mweruzgi lumoza na uyo uli nayo na mulandu, apo muchali mu nthowa chitapo kanthu kuti umazge mphindano iyo yilipo, mwakuti waleke kukutolera panthazi pa mweruzgi, chifukwa mweruzgi wamukupeleka kwa msilikari wa pa khoti, ndipo msilikari wa pa khoti wamukuponya mu jele.+ 59 Nkhukuphalira kuti, uzamufumamo chara mura m’paka upeleke dankha kandalama kaumaliro.”*

13 Pa nyengo yira, pakaŵa ŵanthu ŵanyake awo ŵakaphalira Yesu kuti Pilato wakakoma Ŵagalileya awo ŵakapelekanga sembe. 2 Yesu wakaŵazgora kuti: “Kasi mukughanaghana kuti Ŵagalileya aŵa ŵakaŵa ŵakwananga chomene kuluska Ŵagalileya ŵanyake wose chifukwa chakuti vinthu ivi vikaŵawira? 3 Yayi. Namwe muzamufwa mwakuyana waka para mundang’anamuke mtima.+ 4 Kasi mukughanaghana kuti ŵanthu 18 awo chigongwe cha Siloamu chikaŵawira na kuŵakoma, ŵakaŵa ŵakwananga chomene kuluska ŵanthu ŵanyake wose awo ŵakukhala mu Yerusalemu? 5 Yayi. Namwe muzamufwa mwakuyana waka para mundang’anamuke mtima.”

6 Ndipo wakayowoyaso ntharika iyi: “Munthu munyake wakaŵa na khuni la mkuyu lakupandika mu munda wake wa mpheska, ndipo wakiza kuzakapenja vipambi mu khuni kweni wakasangamo kanthu yayi.+ 7 Ndipo wakati kwa wakupwelelera munda wa mpheska, ‘Ni vyaka vitatu sono nkhwiza kuzakapenja vipambi mu khuni ili la mkuyu, kweni nindasangemo kanthu. Lidumura! Kasi pali chifukwa chakuti linangenge waka dongo?’ 8 Wakamuzgora kuti, ‘Fumu, mulilekeso dankha chaka chino, nijime musi na kuŵikamo manyoŵa. 9 Usange munthazi lizamupambika vipambi, ntchiwemi, kweni usange chara, muzamulidumulira pasi.’”+

10 Sono wakasambizganga mu sunagoge pa Sabata. 11 Ndipo wonani, pakaŵa mwanakazi uyo wakaŵa na mzimu uheni uwo ukamulwariska vyaka 18. Wakakokonyara msana ndipo wakatondekanga kwinuka. 12 Yesu wakati wamuwona, wakati: “Wamwanakazi, wafwatuka ku ulwari wako.”+ 13 Yesu wakaŵika mawoko ghake pa mwanakazi yura, nyengo yeneyiyo wakanyoloka na kwamba kupeleka uchindami kwa Chiuta. 14 Kweni mulara wa sunagoge wakakwiya chifukwa chakuti Yesu wakachizga munthu pa Sabata. Wakaphalira mzinda kuti: “Pali mazuŵa 6 ghakugwilira ntchito,+ ntheura mu mazuŵa agha mwizenge na kuzakachizgika, kweni pa zuŵa la Sabata chara.”+ 15 Kweni Fumu yikati kwa iyo: “Ŵapusikizgi,+ asi mose pa Sabata mukusutura ng’ombe yinu panji mbunda yinu mu chiŵaya na kuyilongozga kuti yikamwe maji?+ 16 Kasi ntchakwenelera chara kuti mwanakazi uyu, uyo ni mwana wa Abrahamu, ndiposo uyo Satana wakamukaka vyaka 18, kuti wasutulike ku suzgo ili pa zuŵa la Sabata?” 17 Sono wakati wayowoya vinthu ivi, wose awo ŵakamususkanga soni zikamba kuŵakora. Kweni mzinda wose ukamba kusekelera pa vinthu vyose vyauchindami ivyo wakachita.+

18 Ntheura wakayowoyaso kuti: “Kasi Ufumu wa Chiuta ukuyana na vichi, ndipo ningawuyaniska na vichi? 19 Uli nga ni njere ya sinapi iyo munthu wakatora na kupanda mu munda wake, ndipo yikakura na kuŵa khuni likuru, ndipo tuyuni twamudera tukakhalanga mu minthavi yake.”+

20 Ndipo wakayowoyaso kuti: “Kasi Ufumu wa Chiuta ningawuyaniska na vichi? 21 Uli nga ni nthukumusi iyo mwanakazi wakatora na kusazga na ufu wakukwana vipimo vitatu vikuru,* m’paka bulunga lose likatukumuka.”+

22 Ndipo wakendanga mu msumba na msumba ndiposo muzi na muzi, kusambizga na kulutilira ulendo wake wa kuya ku Yerusalemu. 23 Sono munthu munyake wakati kwa iyo: “Fumu, kasi awo ŵazamuponoskeka mbachoko waka?” Iyo wakati kwa iwo: 24 “Limbikirani chomene kunjira pa mulyango ufinyi,+ chifukwa ŵanandi, nkhumuphalirani, ŵazamukhumba kunjiramo kweni ŵazamutondeka. 25 Para mweneko wa nyumba wawuka na kujara chijaro, muzamuyimilira kuwaro na kukhung’uska pa chijaro, na kuyowoya kuti: ‘Fumu, tijuliraniko.’+ Kweni iyo wazamumuzgorani kuti, ‘Nkhumanya chara uko mwafuma.’ 26 Penepapo muzamwamba kuyowoya kuti, ‘Tikarya na kumwa panthazi pinu, ndipo mukasambizganga mu misewu yithu yikuru.’+ 27 Kweni iyo wazamuti kwa imwe, ‘Nkhumanya yayi uko mwafuma. Fumaniko kwa ine, mose imwe mukuchita ubendezi!’ 28 Kwenekura ndiko mwamulilira na kuska mino ghinu, apo muzamuwona Abrahamu, Yisake, Yakhobe, na ntchimi zose mu Ufumu wa Chiuta, kweni imwe mwaponyeka kuwaro.+ 29 Kweniso ŵanthu ŵazamufuma kumafumiro gha dazi na kumanjiliro gha dazi, ndiposo kumpoto na kumwera. Ŵazamukhala pa thebulu mu Ufumu wa Chiuta. 30 Ndipo wonani, pali awo mbaumaliro awo ŵazamuŵa ŵakwamba, ndipo pali awo mbakwamba awo ŵazamuŵa ŵaumaliro.”+

31 Mu ora lenelira Ŵafarisi ŵanyake ŵakiza na kumuphalira kuti: “Fumanimo muno ndipo lutaninge, chifukwa Herode wakukhumba kumukomani.” 32 Yesu wakati kwa iwo: “Lutani, mukamuphalire kambwe yura kuti, ‘Wona, nkhufumiska viŵanda na kuchizga ŵanthu muhanya uno na namachero, ndipo zuŵa lachitatu nizamuŵa kuti namara.’ 33 Ndipouli, nkhwenera kulutilira ulendo wane muhanya uno, machero, na namachero ghara, chifukwa chingachitika yayi kuti ntchimi yikomekere kuwaro kwa Yerusalemu.+ 34 Yerusalemu, Yerusalemu, uyo wakukoma ntchimi na kudinya na malibwe awo ŵakatumika kwa iyo.+ Nkhakhumbanga kuwunganya ŵana ŵako kanandi waka, nga umo nyatazi wakuwunganyira twana twake kusi ku mapapindo ghake. Kweni imwe mukakhumba chara.+ 35 Wonani, nyumba yinu yajowoleka.+ Nkhumuphalirani kuti, muzamuniwonaso chara m’paka muzakayowoye kuti, ‘Ngwakutumbikika uyo wakwiza mu zina la Yehova!’”*+

14 Nyengo yinyake pa Sabata, apo Yesu wakaluta kukarya chakurya mu nyumba ya mulongozgi munyake wa Ŵafarisi, ŵakamulaŵisiskanga. 2 Ndipo wonani, panthazi pake pakaŵa munthu uyo wakaŵa na mburu.* 3 Ntheura Yesu wakafumba ŵakumanya Dango na Ŵafarisi, kuti: “Kasi pa Sabata ntchakuzomerezgeka kuchizga panji yayi?”+ 4 Kweni ŵakakhala chete. Penepapo wakamutora munthu yura, wakamuchizga na kumutuma kuti walutenge. 5 Ndipo wakati kwa iwo: “Ni njani wa imwe, uyo wangaleka kumufumiska mwaluŵiro mwana wake panji ng’ombe yake para yawa mu chisimi+ pa zuŵa la Sabata?”+ 6 Ŵakatondeka kumuzgora.

7 Yesu wakati wawona umo ŵanthu awo ŵakachemeka ŵakasankhiranga malo ghakuzirwa chomene, wakaŵaphalira ntharika.+ Wakati kwa iwo: 8 “Para wachemeka ku chiphikiro cha nthengwa, ungakhalanga pa malo ghakuzirwa chomene chara.+ Panji munthu munyake wakuzirwa chomene kuluska iwe nayoso wachemeka. 9 Uyo wamuchemani mose mwaŵaŵiri, wangiza kwa iwe na kukuphalira kuti, ‘Pa malo agha pakhale munthu uyu.’ Mbwenu iwe ufumengepo na soni kukakhala pa malo ghapasi chomene. 10 Kweni para wachemeka, luta ukakhale pa malo ghapasi chomene, mwakuti para munthu uyo wakuchema wakwiza, wakuphalire kuti, ‘Nganya, luta pachanya para.’ Ndipo uchindikikenge panthazi pa ŵalendo ŵanyako wose.+ 11 Pakuti waliyose uyo wakujikuzga wazamuyuyulika ndipo waliyose uyo wakujiyuyura wazamukwezgeka.”+

12 Wakayowoyaso na munthu uyo wakamuchema wakati: “Para ukunozga chakurya cha muhanya panji chakurya cha mise, kuchema ŵabwezi ŵako yayi panji ŵana ŵakwako panji ŵabali ŵako panji ŵazengezgani ŵako awo mbasambazi. Nyengo yinyake nawo ŵangakuchema ndipo chizamuŵa nga ŵakukuwezgerapo. 13 Kweni para wanozga chiphikiro, chema ŵakavu, ŵakulemara, ŵakupendera, na ŵachibulumutira.+ 14 Uzamuŵa wakukondwa, chifukwa ŵalije kanthu kakukuwezgerapo. Pakuti uzamupoka njombe yako pa chiwuka+ cha ŵarunji.”

15 Mulendo munyake wakati wapulika mazgu agha, wakati kwa Yesu: “Wakukondwa ni uyo wakurya* mu Ufumu wa Chiuta.”

16 Yesu wakati kwa iyo: “Munthu munyake wakanozga chiphikiro chikuru,+ ndipo wakachema ŵanthu ŵanandi. 17 Ndipo pa ora la chiphikiro, wakatuma muzga wake kuti wakaphalire awo ŵachemeka kuti, ‘Zaninge, chifukwa vinthu vyose vyanozgeka kale.’ 18 Kweni wose ŵakamba kugwentha.+ Wakwamba wakati kwa iyo, ‘Nagura munda ndipo nkhwenera kuluta kuti nkhawuwone, phepani nifikenge yayi.’ 19 Ndipo munyake wakati, ‘Nagura ng’ombe 10* ndipo nkhuluta kukaziyezga, phepani nifikenge yayi.’+ 20 Munyakeso wakati, ‘Natora waka mwanakazi ndipo pa chifukwa ichi ningiza yayi.’ 21 Sono muzga wakiza na kuphalira fumu yake vinthu ivi. Penepapo mweneko wa nyumba wakakwiya ndipo wakati kwa muzga wake, ‘Luta luŵiro mu misewu yikuru na nthowa ya mu msumba. Ukatole ŵakavu, ŵakulemara, ŵachibulumutira, na ŵakupendera.’ 22 Ndipo muzga yura wakati, ‘Fumu, nachita ivyo mukanituma, kweni malo ghachalipo.’ 23 Ntheura fumu yira yikati kwa muzga wake, ‘Luta mu misewu na mu nthowa, ndipo ukaŵachichizge kuti ŵize, mwakuti nyumba yane yizure.+ 24 Pakuti nkhumuphalirani kuti, palije nanga njumoza wa ŵanthu awo ŵakachemeka wachetenge chiphikiro chane.’”+

25 Sono mizinda yikuru yikendanga nayo, ndipo wakang’anamuka, wakati kwa iwo: 26 “Usange munthu wakwiza kwa ine ndipo wakutinkha chara wiske, nyina, muwoli wake, ŵana ŵake, ŵakuru panji ŵanung’una ŵake, ŵadumbu ŵake, nanga mbumoyo wake,+ wangaŵa msambiri wane chara.+ 27 Waliyose uyo wakuleka kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo* na kwiza pamanyuma pane, wangaŵa msambiri wane yayi.+ 28 Pakuti ni njani wa imwe uyo wakukhumba kuzenga chigongwe kwambura kukhala dankha pasi na kupendesera mtengo, kuti wawone usange wali na ndalama zakukwana kuti wachimalizge? 29 Kwambura kuchita nthena, wangazenga waka fawundeshoni na kutondeka kuchimalizga, ndipo wose awo ŵakuwona ŵangamba kumuseka. 30 Ŵayowoyenge kuti: ‘Munthu uyu wakamba kuzenga kweni wakutondeka kumalizga.’ 31 Panji ni themba ndi, ilo likuluta kukakumana na themba linyake ku nkhondo, kwambura kukhala dankha pasi na kufumbilira fundo kuti liwone usange lingamanya kwima na ŵankhondo 10,000 kwa uyo wakwiza na ŵankhondo 20,000? 32 Nakuti usange wangima yayi, apo munyake yura wachali kutali, iyo wakutuma gulu la ŵimiliri na kuŵeyelera mtende. 33 Mwakuyana waka, palije yumoza wa imwe uyo wakutondeka kuleka katundu wake wangaŵa msambiri wane.+

34 “Mchere nguwemi. Kweni usange mchere wasukuluka, kasi nkhongono yake yingaweleramo wuli?+ 35 Ulije ntchito ku dongo nesi manyoŵa. Ŵanthu ŵakuwutaya waka. Uyo wali na makutu ghakupulika, wapulike.”+

15 Sono ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga wose ŵakiza kwa Yesu kuti ŵamupulike.+ 2 Ŵafarisi na ŵalembi ŵakasinginikanga, ŵakatenge: “Munthu uyu wakupokelera ŵakwananga na kurya nawo.” 3 Penepapo wakaŵayowoyera ntharika iyi, wakati: 4 “Ni munthu nju wa imwe uyo wali na mberere 100, para yimoza yazgeŵa, wangatondeka kusida mberere 99 mu mapopa na kuluta kukapenja yakuzgeŵa m’paka wayisange?+ 5 Ndipo para wayisanga wakuyiŵika pa viŵeya vyake na kusekelera. 6 Ndipo para wafika ku nyumba, wakuchema ŵabwezi ŵake na ŵazengezgani ŵake pamoza, wakuti kwa iwo, ‘Sekelerani pamoza na ine, chifukwa nayisanga mberere yane iyo yikazgeŵa.’+ 7 Nkhumuphalirani kuti ndimo kuzamuŵira chimwemwe chikuru kuchanya para wakwananga yumoza wang’anamuka mtima,+ kuluska ŵarunji 99 awo ŵakukhumbikwira kung’anamuka mtima yayi.

8 “Ni mwanakazi nju uyo wali na madirakima* 10, usange dirakima* limoza lazgeŵa, wakuleka kukozga nyali na kuphyera nyumba yake na kupenja makoramakora m’paka walisange? 9 Ndipo para walisanga wakuchema ŵabwezi ŵake* na ŵazengezgani ŵake, wakuti, ‘Sekelerani pamoza na ine, chifukwa nalisanga dirakima* ilo likazgeŵa.’ 10 Ntheura nkhumuphalirani kuti, ndimo ŵangelo ŵa Chiuta ŵakuŵira na chimwemwe para wakwananga yumoza wang’anamuka mtima.”+

11 Ndipo wakati: “Munthu munyake wakaŵa na ŵana ŵaŵiri ŵanalume. 12 Muchoko wakati ku awiske, ‘Adada, munipe katundu uyo wakwenera kuŵa chiharo chane.’ Ntheura wakaŵagaŵira ivyo wakaŵa navyo. 13 Pamanyuma pa mazuŵa ghachoko waka, mwana muchoko yura wakawunjika vinthu vyose pamoza na kuluta ku charu chinyake chakutali, ndipo kura wakasakaza katundu wake mu makhaliro ghaheni. 14 Wakati wasakaza vyose, mu charu chose chira mukawa njara yikuru, ndipo wakakavuka. 15 Nakuti wakaluta na kujibatika kwa munthu munyake wa mu charu chira, ndipo munthu yura wakamutuma ku minda yake kukaliska nkhumba.+ 16 Ndipo wakadokeranga kurya misekese iyo nkhumba zikaryanga, kweni pakaŵavya munthu uyo wakamupako kakurya kalikose.

17 “Wakati wajinyumwa, wakayowoya kuti, ‘Adada ŵali na ŵantchito ŵanandi awo ŵakurya chingwa na kukhuta, apo ine kuno nkhufwa na njara! 18 Niwukenge na kuluta kwa adada ndipo namuti kwa iwo: “Adada, nanangira kuchanya na imwe wuwo. 19 Ndine wakwenelera chara kuchemeka mwana winu. Munizgore nga njumoza wa ŵantchito ŵinu.”’ 20 Ntheura wakawuka na kuluta kwa awiske. Apo wakaŵa patali, awiske ŵakamuwona ndipo chitima chikaŵakora. Ŵakachimbira na kumuvumbatira* na kumufyofyontha. 21 Mwana wakati kwa iwo, ‘Adada, nanangira kuchanya na imwe wuwo.+ Ndine wakwenelera chara kuchemeka mwana winu.’ 22 Kweni awiske ŵakati ku ŵazga ŵawo, ‘Torani luŵiro munjilira uwemi chomene, mumuvwalike. Muvwalikaniso mphete pa woko lake na vilyato ku malundi ghake. 23 Mutore tholi lakututuŵa, mukome ndipo tirye na kusangwa. 24 Pakuti mwana wane uyu wakafwa ndipo sono waŵaso wamoyo.+ Wakazgeŵa ndipo wasangika.’ Ntheura ŵakamba kusangwa.

25 “Sono mwana wake mulara wakaŵa ku munda. Apo wakizanga kufupi na nyumba wakapulika ŵanthu ŵakwimba na kuvina. 26 Ntheura wakachema yumoza wa ŵateŵeti na kumufumba icho chikachitikanga. 27 Muteŵeti wakati kwa iyo, ‘Munung’una winu wiza, ndipo awiskemwe ŵakoma tholi lakututuŵa, chifukwa ŵamupokelera wamoyo.’ 28 Kweni iyo wakakwiya ndipo wakakana kunjiramo. Penepapo awiske ŵakafuma na kwamba kumuŵeyelera. 29 Awiske wakaŵazgora kuti, ‘Wonani, namuteŵeterani vyaka vinandi chomene ndipo nindaswepo dango linu, kweni mundanipepo kana ka mbuzi kuti nisangwe pamoza na ŵabwezi ŵane. 30 Kweni wati wiza waka mwana winu uyu, uyo wakarya ivyo mukaŵa navyo pamoza na mahule, mwamukomera tholi lakututuŵa.’ 31 Penepapo ŵakati kwa iyo, ‘Mwana wane, nyengo zose waŵa pamoza nane, ndipo vinthu vyane vyose ni vyako. 32 Kweni tikwenera kusangwa na kusekelera, chifukwa munung’una wako uyu wakafwa ndipo waŵaso wamoyo. Wakazgeŵa ndipo wasangika.’”

16 Yesu wakaphaliraso ŵasambiri ŵake kuti: “Munthu munyake musambazi wakaŵa na muteŵeti mulara, ndipo ŵanthu ŵakamuphara kwa bwana wake kuti wakasakazanga vinthu. 2 Ntheura bwana wakamuchema ndipo wakati kwa iyo, ‘Ukuti wuli na vinthu ivyo nkhupulika vya iwe? Lemba lipoti la umo wendeskera uteŵeti wako, chifukwa upwelelerengeso nyumba yane chara.’ 3 Ndipo muteŵeti mulara wakati mu mtima wake, ‘Kasi nichitechi, pakuti bwana wane wanilekeskenge ntchito? Nilije nkhongono zakulimira, ndipo nkhuchita soni kupempheska. 4 Sono namanya icho nichitenge, mwakuti para wanilekeska ntchito, ŵanthu ŵazakanipokelere mu nyumba zawo.’ 5 Ndipo wakati wachema awo ŵakaŵa na ngongoli kwa bwana wake, wakaŵafumba yumozayumoza. Wakati ku wakwamba, ‘Kasi ukakongora vichi kwa bwana wane?’ 6 Wakazgora kuti, ‘Mabati* 100 gha mafuta gha olive.’ Wakati kwa iyo, ‘Tora icho ukalembapo phangano lako la ngongoli, ukhale pasi ndipo ulembepo 50 mwaluŵiro.’ 7 Kufuma apo, wakati kwa munyake, ‘Sono iwe, ukakongora vichi?’ Wakati, ‘Makoro* 100 gha tirigu.’ Wakati kwa iyo, ‘Tora icho ukalembapo phangano lako la ngongoli ndipo ulembepo 80.’ 8 Ndipo bwana wake wakamulumba muteŵeti mulara yura, nangauli wakaŵa wambura urunji, chifukwa wakachita mwavinjeru,* pakuti ŵana ŵa mu nyengo iyi* mbavinjeru mu muwiro wawo kuluska umo ŵaliri ŵana ŵa ungweru.+

9 “Nkhumuphaliraniso kuti: Sangani ŵabwezi kwizira mu usambazi wambura urunji,+ mwakuti para uwu wamara, ŵazakamupokelerani mu malo ghakukhalamo ghamuyirayira.+ 10 Munthu uyo ngwakugomezgeka mu vichoko, ngwakugomezgeka na mu vinandi, ndipo munthu uyo ngwambura kugomezgeka mu vichoko, ngwambura kugomezgeka na mu vinandi. 11 Ntheura usange muli ŵambura kugomezgeka pa usambazi wambura urunji, ni njani wangamuŵikizgani usambazi weneko? 12 Ndipo usange muli ŵambura kugomezgeka pa icho ntchamwene, ni njani wamupaninge icho ntchinu?+ 13 Palije uyo wangateŵetera nga ni muzga wa mabwana ghaŵiri, chifukwa panji watinkhenge yumoza na kutemwa munyake, panji wademelerenge kwa yumoza na kuyuyura munyake. Vingachitika yayi kuti pa nyengo yimoza muŵe ŵazga ŵa Chiuta na Usambazi.”+

14 Sono Ŵafarisi awo ŵakaŵa ŵakutemwa ndalama, ŵakapulikizganga vinthu vyose ivi, ndipo ŵakamba kumung’ora.+ 15 Ntheura wakati kwa iwo: “Imwe mukujiwona kuŵa ŵarunji panthazi pa ŵanthu,+ kweni Chiuta wakumanya mitima yinu.+ Pakuti icho ŵanthu ŵakuwona kuti ntchakuzirwa ntchinthu chakuseluska pamaso pa Chiuta.+

16 “Dango na ivyo Ntchimi zikalemba vikapharazgika m’paka mu nyengo ya Yohane. Kufuma nyengo yira makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta ghakupharazgika, ndipo ŵanthu ŵa mitundu yose ŵakulimbikira kuti ŵawusange.+ 17 Ntchipusu kuti kuchanya na charu chapasi vimare kweni kadontho kamoza ka lemba la mu Dango lingamara yayi kwambura kufiskika.+

18 “Waliyose uyo wakupata muwoli wake na kutora munyake wakuchita uleŵi, ndipo waliyose uyo wakutora mwanakazi wakuti mfumu wake wamupata, wakuchita uleŵi.+

19 “Kukaŵa munthu munyake musambazi, uyo wakavwaranga malaya ghatchesamu na salu ziwemi. Wakasangwanga zuŵa na zuŵa na vinthu viwemi. 20 Kweni wakupempheska munyake zina lake Lazaro wakaŵa na vilonda thupi lose. Ŵanthu ŵakamuŵikanga pa chipata cha musambazi. 21 Wakadokeranga kurya vinthu ivyo vikambotokanga kufuma pa thebulu la munthu musambazi. Ntcheŵe nazo zikizanga na kumyanga vilonda vyake. 22 Sono nyengo yikati yajumphapo, wakupempheska yura wakafwa ndipo ŵangelo ŵakamutolera uko kukaŵa Abrahamu.*

“Kweniso munthu musambazi wakafwa na kusungika. 23 Ndipo mu Dindi* wakinuska maso ghake, uku wakupulika vyakuŵinya, wakawona Abrahamu patali wali pafupi na Lazaro. 24 Ntheura wakachema ndipo wakati, ‘Adada Abrahamu, munilengere lusungu. Tumani Lazaro kuti wabizge songo ya munwe wake mu maji na kuzizimiska lulimi lwane, chifukwa nkhukomwa mu moto uwu wakugolera.’ 25 Kweni Abrahamu wakati, ‘Mwana wane, kumbuka kuti mu nyengo ya umoyo wako ukapokeranga viwemi, kweni Lazaro wakapokera vinthu viheni. Sono wakusanguluskika kuno kweni iwe ukukomwa. 26 Ndipo padera pa vinthu vyose ivi, pakati pa ise na imwe pali chibuwu chikuru, mwakuti awo ŵakukhumba kwambukira kwa imwe ŵakutondeka, kweniso awo ŵali uko awo ŵakukhumba kwambukira kwa ise ŵakutondeka.’ 27 Musambazi wakati, ‘Pakuti vili nthena, adada nkhumulombani kuti mumutume ku nyumba ya adada, 28 wakaŵape ukaboni wakukwana ŵabali ŵane ŵankhondi awo nili nawo, kuti nawo ŵaleke kwiza ku malo agha ghakuyuzga.’ 29 Kweni Abrahamu wakati, ‘Ŵali na mabuku gha Mozesi na Ntchimi, ŵapulikire ivyo vili mu mabuku agha.’+ 30 Musambazi wakati, ‘Yayi, adada Abrahamu, kweni usange munyake wakufuma ku ŵakufwa waluta kwa iwo, ŵamung’anamuka mtima.’ 31 Kweni Abrahamu wakati kwa iyo, ‘Usange ŵakutondeka kupulikira ivyo vili mu mabuku gha Mozesi+ na Ntchimi, ŵamukhorwa yayi nanga munyake wangawuka ku ŵakufwa.’”

17 Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: “Ntchambura machitiko kuti vikhuŵazgo vileke kwiza. Kweni soka kwa uyo vikwiziramo. 2 Chingaŵa chiwemi chomene kuti libwe lakusilira likakike mu singo yake ndipo waponyeke mu nyanja kuluska kuti wakhuŵazge yumoza wa ŵachoko aŵa.+ 3 Muŵe maso pa mwaŵene. Usange mubali wako wananga umuchenye,+ ndipo usange wazomera kwananga kwake umugowokere.+ 4 Nanga wangakunangira maulendo 7 pa zuŵa, ndipo wakwiza kwa iwe maulendo 7, kuyowoya kuti, ‘Nigowokera,’ ukwenera kumugowokera.”+

5 Sono ŵapositole ŵakati kwa Fumu: “Mutisazgireko chipulikano.”+ 6 Fumu yikati: “Usange mungaŵa na chipulikano uchoko nga ni njere ya sinapi, muphalirenge khuni la matubeni ili kuti, ‘Zgulika ndipo ukapandike mu nyanja!’ limupulikiraninge.+

7 “Ni njani uyo wali na muzga wakulima panji wakuliska mskambo, uyo para wawerako ku munda wamuphalirenge kuti, ‘Zakuno luŵiro uzakarye’? 8 Kweni asi wamuphalirenge kuti, ‘Ninozgera chakurya cha mise nirye. Vwara epuroni na kuniteŵetera m’paka nimare kurya na kumwa, ndipo pamanyuma ungarya na kumwa’? 9 Kasi wamuwongenge muzga yura chifukwa chakuti wachita mulimo uwo weneranga kuchita nakale? 10 Ntheura, namwe para mwachita vinthu vyose ivyo mweneranga kuchita, mutenge: ‘Tili waka ŵazga ŵambura ntchito. Icho tachita ndicho tangwenera kuchita.’”+

11 Apo wakalutanga ku Yerusalemu wakajumpha pakati pa Samariya na Galileya. 12 Ndipo apo wakanjiranga mu muzi unyake, ŵanthu 10 ŵavyoni ŵakakumana nayo, kweni ŵakimilira patali.+ 13 Ndipo ŵakachemerezga kuti: “Yesu, Msambizgi, mutilengere lusungu!” 14 Yesu wakati waŵawona, wakati kwa iwo: “Lutani ndipo mukajilongore ku ŵasembe.”+ Ndipo apo ŵakalutanga ŵakatozgeka.+ 15 Yumoza wakati wawona kuti wachira, wakawelera, wakachemerezganga na kupeleka uchindami kwa Chiuta. 16 Ndipo wakawa kavunama pa malundi gha Yesu, wakamuwonganga. Munthu uyu wakaŵa Musamariya.+ 17 Pakuzgora Yesu wakati: “Asi awo ŵatozgeka ŵanguŵapo 10? Kasi ŵanyake 9 ŵali nkhu? 18 Kasi palije uyo wawelera kuti wazakapeleke uchindami kwa Chiuta, padera pa munthu uyu wa mtundu unyake?” 19 Ndipo wakati kwa iyo: “Wuka ndipo lutanga. Chipulikano chako chakuchizga.”+

20 Ŵafarisi ŵakati ŵamufumba apo Ufumu wa Chiuta wizirenge,+ wakaŵazgora kuti: “Ni wose yayi awo ŵazamuwona Ufumu wa Chiuta ukwiza. 21 Ŵanthu ŵazamuyowoyapo yayi kuti, ‘Wonani kuno!’ panji ‘Kura!’ Pakuti wonani, Ufumu wa Chiuta uli pakati pinu.”*+

22 Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: “Mazuŵa ghizenge apo muzamukhumba kuwona limoza la mazuŵa gha Mwana wa munthu kweni muzamuliwona chara. 23 Ndipo ŵanthu ŵazamuti kwa imwe, ‘Wonani kura!’ panji ‘Wonani kuno!’ Kuyako chara nesi kuŵalondezga.+ 24 Pakuti nga ni umo leza wakumwetukira kufuma ku chigaŵa chimoza cha mtambo m’paka ku chigaŵa chinyake cha mtambo, ndimo Mwana wa munthu+ wazamuŵira mu zuŵa lake.+ 25 Kweni wakwenera kujumpha dankha mu visuzgo vinandi na kukanika na muwiro uwu.+ 26 Nakuti nga umo vikaŵira mu mazuŵa gha Nowa,+ ndimo vizamuŵira mu mazuŵa gha Mwana wa munthu:+ 27 ŵakaryanga, ŵakamwanga, ŵanalume ŵakatoranga, ŵanakazi ŵakatengwanga, m’paka pa zuŵa lira apo Nowa wakanjira mu chingalaŵa,+ ndipo Chigumula chikiza na kuparanya wose.+ 28 Nga ni umo vikaŵiraso mu mazuŵa gha Loti:+ ŵakaryanga, ŵakamwanga, ŵakaguranga, ŵakaguliskanga, ŵakapandanga, na kuzenga. 29 Kweni pa zuŵa ilo Loti wakafumira mu Sodomu, kukalokwa moto na sulefure kufuma kuchanya na kuparanya wose.+ 30 Ndimo kuzamuŵira pa zuŵa ilo Mwana wa munthu wazamuvumbukwira.+

31 “Pa zuŵa ilo, munthu uyo wali pachanya pa nyumba kweni vinthu vyake vili mu nyumba wangakhiranga chara kuti wakavitore. Ndipo munthu uyo wali ku munda waleke kuwelera ku vinthu ivyo wavileka kumasinda. 32 Kumbukani muwoli wa Loti.+ 33 Waliyose uyo wakukhumba kusunga umoyo wake wawutayenge, kweni waliyose uyo wakuwutaya wawusungenge.+ 34 Nkhumuphalirani kuti, mu usiku uwo, ŵanthu ŵaŵiri ŵazamuŵa pa bedi limoza, yumoza wazamutolekapo, kweni munyake wazamulekeka.+ 35 Pazamuŵa ŵanakazi ŵaŵiri ŵakusira pa libwe limoza, yumoza wazamutolekapo, kweni munyake wazamulekeka.” 36 *—— 37 Sono ŵakamuzgora kuti: “Nkhu Fumu?” Wakati kwa iwo: “Uko kuli chitanda, nombo zizamuwungana kwenekuko.”+

18 Ntheura Yesu wakaŵaphalira ntharika yakulongora kuti ntchakukhumbikwa kuti ŵalombenge nyengo zose kweniso kwambura kuleka.+ 2 Wakati: “Mu msumba unyake mukaŵa mweruzgi uyo wakopanga Chiuta chara ndipo wakapwelerangako vya munthu chara. 3 Mu msumba wura mukaŵa chokoro icho chikalutanga kwa iyo, chikatenge, ‘Londezgani urunji pakweruzga mulandu uwo uli pakati pa ine na mulwani wane.’ 4 Sono kwa kanyengo wakakhumbanga chara kumovwira, kweni pamanyuma wakati mu mtima wake, ‘Nangauli nkhopa Chiuta chara panji kupwelerako vya munthu, 5 kweni pakuti chokoro ichi chikulutilira kunisuzga, niwoneseskenge kuti chapokera urunji, mwakuti chileke kwizaso na kunivuska na pempho lake.’”+ 6 Penepapo Fumu yikati: “Pulikani icho mweruzgi wakayowoya, nangauli wakaŵa wambura urunji. 7 Kasi Chiuta wangatondeka kuwoneseska kuti ŵakusoleka ŵake awo ŵakumulilira muhanya na usiku+ ŵapokera urunji nangauli wakuchita nawo mwakuzikira?+ 8 Nkhumuphalirani kuti, wawoneseskenge kuti ŵapokera urunji mwaluŵiro. Ndipouli, para Mwana wa munthu wakwiza, kasi wazamusanga nadi chipulikano ichi pa charu chapasi?”

9 Wakayowoyaso ntharika iyi ku ŵanthu ŵanyake awo ŵakagomezganga urunji wawo na awo ŵakawonanga ŵanyawo wose nga nkhanthu yayi, wakati: 10 “Ŵanthu ŵaŵiri ŵakakwelera ku tempile kukalomba, yumoza wakaŵa Mufarisi ndipo munyake wakusonkheska msonkho. 11 Mufarisi wakimilira na kwamba kulomba vinthu ivi mu mtima wake, ‘A Chiuta, nkhumuwongani kuti nili nga mbanthu ŵanyake chara, ŵakuphanga, ŵambura urunji, ŵaleŵi, panji nga ngwakusonkheska msonkho uyu. 12 Nkhuziŵizga kurya kaŵiri pa sabata. Nkhupeleka chakhumi cha vinthu vyose ivyo nkhusanga.’+ 13 Kweni wakusonkheska msonkho wakimilira pataliko, wakakhumba yayi nanga nkhulaŵiska kuchanya, kweni wakajitimbanga pa nganga, wakatenge, ‘A Chiuta, munilengere lusungu, nawakwananga.’+ 14 Nkhumuphalirani kuti, apo munthu uyu wakakhiliranga ku nyumba yake wakalongora kuti ni murunji kuluska Mufarisi.+ Pakuti waliyose uyo wakujikuzga wazamuyuyulika, kweni waliyose uyo wakujiyuyura wazamukwezgeka.”+

15 Sono ŵanthu ŵakamba kumutolera ŵabonda ŵawo kuti waŵakhwaske, kweni ŵasambiri ŵakati ŵawona ichi, ŵakamba kuŵakalipira.+ 16 Kweni Yesu wakachemera ŵabonda kwa iyo, wakati: “Ŵalekani ŵana ŵachoko ŵize kwa ine. Lekani kuŵakanizga, pakuti Ufumu wa Chiuta ngwa ŵanthu nga ni aŵa.+ 17 Nadi nkhumuphalirani kuti, waliyose uyo wakupokelera chara Ufumu wa Chiuta nga ni mwana muchoko wazamunjiramo chara.”+

18 Ndipo wakulamulira munyake wakamufumba kuti: “Msambizgi muwemi, kasi nichitechi kuti nihare umoyo wamuyirayira?”+ 19 Yesu wakati kwa iyo: “Chifukwa wuli ukunichema muwemi? Palije uyo ni muwemi, kweni Chiuta pera ndiyo ni muwemi.+ 20 Ukughamanya malango ghakuti, ‘Ungaleŵanga chara,+ ungakomanga munthu chara,+ ungibanga chara,+ ungapelekanga ukaboni wautesi chara,+ chindika awuso na anyoko.’”+ 21 Penepapo wakati: “Nasungilira vyose ivi kufuma pa uwukirano wane.” 22 Yesu wakati wapulika nthena, wakamuphalira kuti: “Pachali chinthu chimoza icho chikupeleŵera kwa iwe: Ukaguliske vinthu ivyo uli navyo na kugaŵira ŵakavu, ndipo uŵenge na usambazi kuchanya. Wize uŵe mulondezgi wane.”+ 23 Wakati wapulika mazgu agha, wakaŵa na chitima, pakuti wakaŵa musambazi chomene.+

24 Yesu wakamulaŵiska ndipo wakati: “Chizamuŵa chinthu chinonono nadi ku awo ŵali na ndalama kunjira mu Ufumu wa Chiuta!+ 25 Nakuti ntchipusu kuti ngamila yisolote mu jiso la sindano yakusonera kuluska kuti munthu musambazi wanjire mu Ufumu wa Chiuta.”+ 26 Awo ŵakapulika ichi ŵakati: “Ipo ni njani wangaponoskeka?”+ 27 Yesu wakati: “Vinthu ivyo ni vyambura machitiko ku ŵanthu ni vyamachitiko kwa Chiuta.”+ 28 Kweni Petrosi wakati: “Wonani, ise tasida vinthu vithu na kumulondezgani.”+ 29 Yesu wakati kwa iwo: “Nadi nkhumuphalirani kuti, palije uyo wasida nyumba panji muwoli panji ŵakuru panji ŵanung’una panji ŵapapi panji ŵana chifukwa cha Ufumu wa Chiuta+ 30 uyo walekenge kusanga vinandi chomene mu nyengo yino, ndipo mu nyengo iyo yikwiza,* umoyo wamuyirayira.”+

31 Penepapo wakatolera kumphepete ŵasambiri ŵake 12, ndipo wakati kwa iwo: “Wonani, tikukwelera ku Yerusalemu, ndipo vinthu vyose ivyo vili kulembeka na ntchimi vya Mwana wa munthu vyamufiskika.+ 32 Iyo wamupelekeka ku ŵanthu ŵamitundu+ ndipo ŵamumuhoya,+ kumuchitira msinjiro, na kumuthunyira mata.+ 33 Para ŵamuthyapura ŵamumukoma,+ kweni pa zuŵa lachitatu wamuwuka.”+ 34 Ŵasambiri ŵake ŵakapulikiska yayi ng’anamuro la vinthu ivi, chifukwa mazgu agha ghakabisika kwa iwo, ndipo ŵakapulikiska yayi ivyo wakayowoya.

35 Apo Yesu wakasendeleranga ku Yeriko, mumphepete mwa msewu mukakhala munthu wachibulumutira uyo wakapempheskanga.+ 36 Chifukwa chakuti wakapulika mzinda ukujumpha, wakamba kufumba icho chikachitikanga. 37 Ŵakamuphalira kuti: “Yesu Munazarete wakujumpha!” 38 Wakachemerezga kuti: “Yesu, Mwana wa Davide, munilengere lusungu!” 39 Ndipo awo ŵakendanga panthazi ŵakamba kumukanizga, ŵakamuphalira kuti wakhale chete. Kweni wakalutilira kuchemerezga chomene kuti: “Mwana wa Davide, munilengere lusungu!” 40 Penepapo Yesu wakimilira na kuchema munthu yura kuti wize kwa iyo. Wakati wafika pafupi, Yesu wakamufumba kuti: 41 “Kasi ukukhumba kuti nikuchitire vichi?” Wakati: “Fumu, nambeso kuwona.” 42 Sono Yesu wakati kwa iyo: “Yambaso kuwona, chipulikano chako chakuchizga.”+ 43 Ndipo nyengo yeneyiyo wakambaso kuwona, ndipo wakamba kumulondezga,+ wakapelekanga uchindami kwa Chiuta. Kweniso ŵanthu wose ŵakati ŵawona ichi, ŵakalumba Chiuta.+

19 Yesu wakanjira mu Yeriko na kujumphamo. 2 Sono kura kukaŵa mwanalume munyake zina lake Zakeyu. Wakaŵa mulara wa ŵakusonkheska msonkho, ndiposo wakaŵa musambazi. 3 Sono iyo wakakhumbanga kuwona Yesu, kweni wakatondeka chifukwa cha mzinda, pakuti wakaŵa mufupi. 4 Ntheura wakachimbira panthazi na kukwera mu khuni la mkuyu kuti wawone Yesu, chifukwa wakaŵa pafupi kujumpha mu nthowa yeneyira. 5 Sono Yesu wakati wafika pa malo ghara, wakalaŵiska muchanya ndipo wakati kwa iyo: “Zakeyu, khira mwaluŵiro, pakuti muhanya uno nkhwenera kukhala mu nyumba yako.” 6 Wakakhira luŵiro uku wakusekelera, ndipo wakamupokelera kuŵa mulendo wake. 7 Ŵanthu ŵakati ŵawona ichi, wose ŵakamba kusinginika, ŵakati: “Waluta kukaŵa mulendo ku nyumba ya munthu wakwananga.”+ 8 Kweni Zakeyu wakimilira ndipo wakati kwa Fumu: “Fumu, wonani, hafu ya ivyo nili navyo nipelekenge ku ŵakavu, ndipo munthu waliyose uyo nkhamulyera* kake nimuwezgerengepo kanayi.”+ 9 Yesu wakati kwa iyo: “Muhanya uno chiponosko chiza mu nyumba iyi, chifukwa nayo ni mwana wa Abrahamu. 10 Pakuti Mwana wa munthu wakiza kuzakapenja na kuponoska icho chikazgeŵa.”+

11 Apo ŵakapulikizganga vinthu ivi, wakayowoya ntharika yinyake, chifukwa wakaŵa pafupi na Yerusalemu ndipo ŵanthu ŵakaghanaghananga kuti Ufumu wa Chiuta uwonekenge nyengo yeneyiyo.+ 12 Ntheura iyo wakati: “Munthu munyake wakuzirwa wakaluta ku charu chakutali+ kuti wakimikike kuŵa fumu na kuwerako. 13 Pambere wandalute wakachema ŵazga ŵake 10, wakaŵapa mamina* 10 na kuŵaphalira kuti, ‘Chitani malonda na ndalama izi m’paka nize.’+ 14 Kweni ŵanthu ŵa mu charu chake ŵakamutinkha ndipo ŵakatuma ŵimiliri pamanyuma pake, kukayowoya kuti, ‘Tikukhumba chara kuti munthu uyu waŵe themba lithu.’

15 “Wati wapokera mazaza gha kuwusa, wakawerako ndipo wakachema ŵazga awo wakaŵapa ndalama,* kuti wawone phindu ilo ŵasanga pa malonda.+ 16 Penepapo wakwamba wakafika, wakati, ‘Fumu, pa mina yinu nasangirapo mamina 10.’+ 17 Wakati kwa iyo, ‘Wachita makora, muzga muwemi. Pakuti wagomezgeka mu kanthu kachoko chomene, uŵe na mazaza pa misumba 10.’+ 18 Wachiŵiri wakiza, wakati, ‘Fumu, mina yinu yapanga mamina ghankhondi.’+ 19 Wakamuphaliraso uyu kuti, ‘Iwe nawe, uŵe mulaŵiliri wa misumba yinkhondi.’ 20 Kweni munyake wakiza, wakati, ‘Fumu, enani mina yinu iyi, nkhayisunga mu salu. 21 Mwawona, nkhawopanga imwe, chifukwa ndimwe munthu munonono. Mukutora icho mukasunga yayi ndipo mukuvuna icho mundaseŵe.’+ 22 Wakati kwa iyo, ‘Nkhukweruzga na mazgu ghako, muzga muheni iwe. Asi ukamanya kuti ndine munthu munonono, nkhutora icho nkhaleka kusunga na kuvuna icho nkhaleka kuseŵa?+ 23 Ukalekerachi kuŵika ndalama yane* ku banki? Ndipo pakwiza mphanyi nayitora pamoza na yapachanya.’

24 “Penepapo wakati ku awo ŵakimilira pafupi, ‘Mupokani mina na kuyipeleka kwa uyo wali na mamina 10.’+ 25 Kweni ŵakati kwa iyo, ‘Fumu, wali na mamina 10!’— 26 ‘Nkhumuphalirani kuti, waliyose uyo wali navyo wazamupika vinandi, kweni uyo walije, wazamupokeka nanga ni icho wali nacho.+ 27 Kweniso zani nawo kuno ŵalwani ŵane aŵa, awo ŵakakhumbanga yayi kuti ine niŵe themba lawo, ndipo muŵakomere panthazi pane.’”

28 Ntheura Yesu wakati wayowoya vinthu ivi, wakadangira kukwelera ku Yerusalemu. 29 Wakati wafika pafupi na Betifage na Betaniya pa phiri lakuchemeka Phiri la Maolive,+ wakatuma ŵasambiri ŵaŵiri,+ 30 wakati: “Lutani mu muzi uwo mukuwuwona, ndipo para mwanjira mwamusanga mwana wa mbunda ŵamukakilira, uyo munthu nanga njumoza wandakwerepo. Mukamusuture na kwiza nayo. 31 Kweni usange munyake wamumufumbani kuti, ‘Kasi mukumusutulirachi?’ Mukati, ‘Fumu yikumukhumba.’” 32 Ntheura awo ŵakatumika ŵakaluta ndipo ŵakamusanga nga umo wakayowoyera.+ 33 Kweni apo ŵakasutulanga mwana wa mbunda, ŵenecho ŵakati kwa iwo: “Kasi mukusutulirachi mwana wa mbunda?” 34 Iwo ŵakati: “Fumu yikumukhumba.” 35 Ŵakaluta nayo kwa Yesu, ndipo ŵakaŵika malaya ghawo ghakuwaro pa mwana wa mbunda na kumukhalikapo Yesu.+

36 Apo wakendanga ŵakatandikanga malaya ghawo ghakuwaro mu nthowa.+ 37 Wakati wafika pa msewu wakufuma ku Phiri la Maolive, wumba wose wa ŵasambiri ukamba kusekelera na kulumba Chiuta na mazgu ghakuru chifukwa cha milimo yose yankhongono iyo ŵakawona, 38 ŵakati: “Wakutumbikika ni uyo wakwiza nga ni Themba mu zina la Yehova!* Mtende uŵe kuchanya, na uchindami mu malo ghakuchanya nkhanira!”+ 39 Kweni Ŵafarisi ŵanyake mu mzinda ŵakati kwa Yesu: “Msambizgi, ŵalekeskani ŵasambiri ŵinu.”+ 40 Kweni wakazgora kuti: “Nkhumuphalirani kuti, usange aŵa ŵangakhala chete, malibwe ghachemerezgenge.”

41 Ndipo wakati wafika pafupi, wakawona msumba na kuwulilira,+ 42 wakati: “Okwe, muhanya uno uŵenge kuti wamanya vinthu vyamtende . . . kweni sono vyabisika ku maso ghako.+ 43 Chifukwa mazuŵa ghizenge pa iwe, apo ŵalwani ŵako ŵazamuzenga linga lakuzingilizga na makuni ghakusongoka ndipo ŵazamukuzingilizga na kukujalira vigaŵa vyose.+ 44 Ŵazamukutaya pasi, iwe na ŵana ŵako awo ŵali mukati mwako,+ ndipo pa iwe ŵazamulekapo chara libwe pachanya pa libwe linyake,+ chifukwa ukamanya chara nyengo ya kweruzgika kwako.”

45 Ndipo wakanjira mu tempile na kwamba kuchimbizgira kuwaro awo ŵakaguliskanga vinthu,+ 46 wakati kwa iwo: “Kuli kulembeka, ‘Nyumba yane yiŵenge nyumba yakusoperamo,’+ kweni imwe muli kuyizgora mphanji ya ŵankhungu.”+

47 Wakasambizganga zuŵa lililose mu tempile. Kweni ŵalara ŵa ŵasembe, ŵalembi, na ŵalaraŵalara ŵa ŵanthu ŵakakhumbanga kumukoma,+ 48 ndipouli, ŵakasanga yayi nthowa yakumukomera, pakuti ŵanthu wose ŵakakhalanga pafupi na iyo kuti ŵamupulike.+

20 Zuŵa linyake, apo Yesu wakasambizganga ŵanthu mu tempile na kupharazga makani ghawemi, ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi pamoza na ŵalara ŵakiza, 2 ndipo ŵakati kwa iyo: “Utiphalire, kasi ukuchita vinthu ivi na mazaza wuli? Ndipo ni njani wakakupa mazaza agha?”+ 3 Wakaŵazgora kuti: “Nane nimufumbaninge fumbo, ndipo munizgore: 4 Kasi ubatizo wa Yohane ukafuma kuchanya panji ku ŵanthu?” 5 Ntheura ŵakadumbirana pakati pawo, ŵakati: “Usange titenge, ‘Ukafuma kuchanya,’ iyo watenge, ‘Ipo mukalekerachi kumugomezga?’ 6 Kweni usange titenge, ‘Ukafuma ku ŵanthu,’ ŵanthu wose ŵatiswenge na malibwe, chifukwa ŵakukhorwa kuti Yohane wakaŵa ntchimi.”+ 7 Ntheura ŵakamuzgora kuti ŵakamanyanga yayi uko ukafuma. 8 Yesu wakati kwa iwo: “Mbwenu nane nimuphaliraninge chara mazaza agho nkhuchitira vinthu ivi.”

9 Penepapo wakamba kuphalira ŵanthu ntharika iyi: “Munthu wakalima munda wa mpheska+ na kulekera ŵalimi, ndipo mweneko wakaluta ku charu chinyake kukakhalako kanyengo.+ 10 Nyengo ya vipambi yikati yakwana, wakatuma muzga ku ŵalimi kuti ŵakamupeko vipambi vya munda wa mpheska. Kweni ŵalimi ŵakamutimba na kumuwezga mawoko ghawaka.+ 11 Kweni wakaŵatumiraso muzga munyake. Uyu nayo ŵakamutimba na kumuyuyura* ndipo ŵakamuwezga mawoko ghawaka. 12 Wakatumaso wachitatu, uyu nayo ŵakamupweteka na kumuponya kuwaro. 13 Mweneko wa munda wa mpheska wakati, ‘Kasi nichitechi? Nitumenge mwana wane wakutemweka.+ Uyu ŵamumuchindika.’ 14 Ŵalimi ŵara ŵakati ŵamuwona, ŵakadumbiskana kuti, ‘Uyu ndiyo ni muhaliri. Tiyeni timukome, mwakuti chiharo chiŵe chithu.’ 15 Ntheura ŵakamutaya kuwaro kwa munda wa mpheska na kumukoma.+ Kasi mweneko wa munda wa mpheska wazamuchita nawo vichi? 16 Wazamwiza na kukoma ŵalimi aŵa na kupeleka munda wa mpheska ku ŵanyake.”

Pakupulika ichi, ŵakati: “Vingaŵanga nthena chara!” 17 Kweni wakaŵalaŵiska ndipo wakati: “Kasi malemba agha ghakung’anamurachi: ‘Libwe ilo ŵakuzenga ŵakalikana ndilo lazgoka libwe lakuzirwa la pakona’?*+ 18 Waliyose uyo wakuwa pa libwe ili watekenyulikenge.+ Ndipo waliyose uyo lamuwira, limutikinyurenge.”

19 Sono ŵalembi na ŵalara ŵa ŵasembe ŵakakhumba kumukora mu ora lenelira, kweni ŵakawopa ŵanthu, chifukwa ŵakamanya kuti mu ntharika iyi wakayowoyanga vya iwo.+ 20 Ndipo ŵakati ŵamuwoneseska, ŵakatuma ŵanthu awo ŵakaŵalemba ganyu mwachibisibisi kuti ŵakapusikizgire nga mbarunji. Ŵakakhumbanga kuti ŵakamukore mu kayowoyero kake+ mwakuti ŵamupeleke ku boma na kwa kazembe.* 21 Ndipo ŵakamufumba, ŵakati: “Msambizgi, tikumanya kuti mukuyowoya na kusambizga makora ndipo mukutemwera chara, kweni mukusambizga nthowa ya Chiuta mu unenesko: 22 Kasi ntchakuzomerezgeka* kwa ise kupeleka msonkho kwa Kesare panji yayi?” 23 Kweni iyo wakamanya uchenjezi wawo ndipo wakati kwa iwo: 24 “Nilongorani dinari.* Kasi chithuzi ichi na zina ili ni vya njani?” Ŵakati: “Vya Kesare.” 25 Wakati kwa iwo: “Ipo kwambura kutondeka, pelekani vinthu vya Kesare kwa Kesare,+ kweni vinthu vya Chiuta kwa Chiuta.”+ 26 Sono ŵakatondeka kumukora panthazi pa ŵanthu mu kayowoyero kake, kweni ŵakazukuma na kazgolero kake, ndipo ŵakakhala chete.

27 Sono Ŵasaduki ŵanyake awo ŵakatenge chiwuka kulije,+ ŵakiza kwa Yesu na kumufumba kuti:+ 28 “Msambizgi, Mozesi wakatilembera kuti, ‘Usange munthu wafwa ndipo wasida mwanakazi, kweni wandaside mwana, mubali wake watore mwanakazi uyu na kuwuskira mphapu mubali wake yura.’+ 29 Pakaŵa ŵana ŵanalume 7 ŵa nyumba yimoza. Wakwamba wakatora mwanakazi kweni wakafwa kwambura mwana. 30 Wachiŵiri 31 na wachitatu ŵakamutora. Wose 7 ŵakamutorapo ndipo wose ŵakafwa kwambura mwana. 32 Paumaliro, mwanakazi nayo wakafwa. 33 Kasi pa chiwuka wazamuŵa muwoli wa njani? Pakuti wose 7 ŵakamutorapo kuŵa muwoli wawo.”

34 Yesu wakati kwa iwo: “Ŵana ŵa mu nyengo yino* ŵakutora na kutengwa, 35 kweni awo mbakwenelera kuwuka ku ŵakufwa na kuŵa ŵamoyo mu nyengo iyo yikwiza, ŵazamutora chara nesi kutengwa.+ 36 Nakuti ŵangafwaso chara, pakuti ŵali nga mbangelo. Iwo mbana ŵa Chiuta chifukwa mbana ŵa chiwuka. 37 Kweni mu nkhani yakuyowoya vya chivwati, Mozesi nayo wakayowoyapo kuti ŵakufwa ŵakuwuskika, apo wakuyowoya kuti Yehova* ni, ‘Chiuta wa Abrahamu, Chiuta wa Yisake, na Chiuta wa Yakhobe.’+ 38 Iyo ni Chiuta wa ŵakufwa yayi, kweni wa ŵamoyo, pakuti wose mbamoyo kwa iyo.”*+ 39 Ŵalembi ŵanyake ŵakamuzgora kuti: “Msambizgi, mwayowoya makora.” 40 Pakuti ŵakaŵavya chikanga chakuti ŵamufumbireso mafumbo ghanyake.

41 Sono iyo wakaŵafumba kuti: “Kasi vili wuli apo ŵakuti Khristu ni mwana wa Davide?+ 42 Pakuti mu buku la Masalimo Davide wakati, ‘Yehova* wakati kwa Fumu yane: “Khala ku woko lane lamalyero 43 m’paka niŵike ŵalwani ŵako kuŵa chakukandapo malundi ghako.”’+ 44 Usange Davide wakamuchema kuti Fumu, kasi wangaŵa wuli mwana wake?”

45 Sono apo ŵanthu wose ŵakapulikizganga, wakati ku ŵasambiri ŵake: 46 “Chenjerani na ŵalembi. Ŵakutemwa kuvwara minjilira yitali na kwendendeka uku na uku. Ŵakutemwa kuti ŵanthu ŵaŵatawuzgenge mwantchindi mu misika. Ŵakutemwa vitengo vyakunthazi* mu masunagoge kweniso malo ghakuzirwa chomene pa viphikiro.+ 47 Ŵakumilimitizga nyumba* za vyokoro ndipo pakukhumba kujilongora, ŵakulomba malurombo ghatali. Iwo ŵazamupokera cheruzgo chikuru.”

21 Sono Yesu wakati winuka, wakawona ŵasambazi ŵakuponya vyawanangwa vyawo mu chakuponyamo vyakupeleka.+ 2 Wakawona chokoro chinyake chikavu chikuponyamo tundalama tuŵiri twakuzirwa pachoko.*+ 3 Yesu wakati: “Nadi nkhumuphalirani kuti chokoro chikavu ichi, chaponyamo zinandi kuluska wose.+ 4 Chifukwa wose aŵa ŵaponyamo vyawanangwa kufuma pa unandi wa usambazi wawo, kweni chokoro ichi, mu ukavu wake, chaponyamo vyose ivyo chikaŵa navyo, ivyo vyate vichovwirenge.”+

5 Pamanyuma, apo ŵanyake ŵakayowoyanga vya tempile umo likatozgekera na malibwe ghawemi na vinthu vyakupelekeka kwa Chiuta,+ 6 iyo wakati: “Kweni vinthu ivi, ivyo mukuwona, mazuŵa ghizenge ndipo pano pazamuŵavya libwe ilo lizamulekeka pachanya pa linyake, ghose ghazamuwiskikira pasi.”+ 7 Ndipo ŵakamufumba kuti: “Msambizgi, kasi vinthu ivi vizamuŵako pawuli, ndipo ntchivichi chizamuŵa chimanyikwiro chakuti vinthu ivi vili pafupi kuchitika?”+ 8 Iyo wakati: “Chenjerani kuti muleke kupuluskika.+ Pakuti ŵanandi ŵazamwiza mu zina lane na kuyowoya kuti, ‘Khristu ndine,’ ndipo ‘Nyengo yake yasendelera.’ Kuŵalondezga chara.+ 9 Nakuti para mukupulika vya zinkhondo na mautimbanizgi,* kopa chara. Pakuti vinthu ivi vikwenera kuchitika dankha, kweni mbumaliro chara.”+

10 Yesu wakati kwa iwo: “Mtundu uzamuwukirana na mtundu unyake,+ ufumu na ufumu unyake.+ 11 Kuzamuŵa vindindindi vikuru, kweniso njara na nthenda zakwambukira mu malo na malo.+ Kuzamuwoneka vyakofya na vimanyikwiro vikuru kufuma kuchanya.

12 “Kweni pambere vinthu ivi vindachitike, ŵanthu ŵazamumukorani, kumutambuzgani,+ na kumupelekani mu masunagoge na mu majele. Ŵazamumutolerani panthazi pa mathemba na ŵakazembe chifukwa cha zina lane.+ 13 Uzamuŵa mwaŵi winu kuti muchitire ukaboni. 14 Ntheura kunozgekerathu yayi mu mitima yinu umo mwamujivikililira,+ 15 chifukwa nizamumupani mazgu na vinjeru, ndipo wose awo ŵakumususkani ŵazamutondeka kulimbana navyo panji kuvisuska.+ 16 Kweniso muzamupelekeka na ŵapapi ŵinu, ŵana ŵanyinu, ŵabali, na ŵabwezi ŵinu, ndipo mwaŵanyake ŵazamumukomani.+ 17 Ndipo ŵanthu wose ŵazamumutinkhani chifukwa cha zina lane.+ 18 Kweni nanga ni sisi limoza la ku mitu yinu lizamutayikapo chara.+ 19 Para muzamuzizipizga, muzamusungilira* umoyo winu.+

20 “Para mukuwona Yerusalemu wakuzingilizgika na ŵankhondo,+ penepapo manyani kuti kupasuka kwake kuli pafupi.+ 21 Ndipo awo ŵali mu Yudeya ŵambe kuchimbilira ku mapiri,+ awo ŵali mukati mwake ŵafumemo, ndipo awo ŵali kuwaro ŵaleke kunjiramo, 22 chifukwa agha ni mazuŵa ghakuwezgera nduzga, mwakuti vinthu vyose ivyo vili kulembeka vifiskike. 23 Soka ku ŵanakazi ŵanthumbo na awo ŵakonkheska mu mazuŵa agho!+ Pakuti pa charu pazamuŵa masuzgo ghanandi ndipo ŵanthu aŵa ŵazamulangika. 24 Ŵanyake ŵazamukomeka na lupanga lwakuthwa ndipo ŵanyake ŵazamulongozgekera ku wuzga mu mitundu yose.+ Yerusalemu wazamukandilizgika na ŵamitundu m’paka nyengo zakutemeka za ŵamitundu zifiskike.+

25 “Kweniso kuzamuŵa vimanyikwiro mu dazi na mwezi na nyenyezi,+ ndipo mitundu yizamukomwa pa charu chapasi na kusoŵa chakuchita chifukwa cha kupoma kwa nyanja na kuŵinduka kwake. 26 Ŵanthu ŵazamufwa chipoyo chifukwa cha wofi apo ŵakulindilira vinthu ivyo vikwiza pa charu, pakuti nkhongono zakuchanya zizamusunkhunyika. 27 Ndipo ŵazamuwona Mwana wa munthu+ wakwiza mu bingu pamoza na nkhongono na uchindami ukuru.+ 28 Kweni apo vinthu ivi vikwamba kuchitika, yimilirani na kwinuska mitu yinu, chifukwa kuwombokwa kwinu kuli pafupi.”

29 Yesu wakaŵaphalira ntharika, wakati: “Laŵiskani khuni la mkuyu na makuni ghanyake ghose.+ 30 Para mwawona kuti ghakusunda, mukumanya kuti chifuku* chili pafupi. 31 Namwe para mukuwona vinthu ivi vikuchitika, manyani kuti Ufumu wa Chiuta uli pafupi. 32 Nadi nkhumuphalirani kuti, muwiro uwu umalenge chara m’paka vinthu vyose vichitike.+ 33 Kuchanya na charu chapasi vimalenge, kweni mazgu ghane ghamalenge chara.+

34 “Kweni muŵe maso, mitima yinu yileke kutangwanika na vinthu nga nkhurya mwakujumphizga, kumwa chomene,+ ndiposo vyenjezgo vya umoyo,+ mwakuti zuŵa lira lileke kuzakamuchuluskani 35 nga ntchipingo.+ Pakuti lizamwiza pa wose awo ŵakukhala pa charu chose chapasi. 36 Ipo muŵe maso,+ nyengo zose muŵeyelerenge+ kuti mupone ku vinthu vyose ivyo vichitikenge, na kwimilira panthazi pa Mwana wa munthu.”+

37 Namuhanya wakasambizganga mu tempile, kweni usiku wakafumanga na kukhala mu phiri lakuchemeka Phiri la Maolive. 38 Ndipo na mulenjilenji, ŵanthu wose ŵakizanga kwa iyo mu tempile kuzakamupulika.

22 Sono Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi, icho chikachemekanga Paska,+ chikaŵa pafupi kuchitika.+ 2 Ndipo ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi ŵakapenjanga nthowa yiwemi yakuti ŵamukomere,+ chifukwa ŵakawopanga ŵanthu.+ 3 Kweni Satana wakanjira mwa Yudasi, uyo wakachemekanga Isikariyoti, uyo nayo wakaŵa yumoza wa ŵasambiri 12.+ 4 Yudasi wakaluta na kuyowoya na ŵalara ŵa ŵasembe na ŵakapitawo ŵa pa tempile umo wangamupelekera Yesu kwa iwo.+ 5 Ŵakasekelera na kuzomera kuti ŵamupe ndalama zasiliva.+ 6 Ntheura iyo wakazomerezga, ndipo wakamba kupenja m’pata uwemi wakumupelekera kwa iwo, kwambura ŵanthu kumanya.

7 Zuŵa la Vingwa Vyambura Nthukumusi likakwana, ilo ŵakapelekeranga sembe ya Paska,+ 8 Yesu wakatuma Petrosi na Yohane, wakati: “Lutani ndipo mukatinozgere Paska kuti tirye.”+ 9 Iwo ŵakamufumba kuti: “Kasi mukukhumba kuti tikamunozgerani nkhu?” 10 Wakati kwa iwo: “Wonani, para mwanjira mu msumba, mwanalume uyo wayegha chiŵiya cha maji wamukumana namwe. Mukamulondezge m’paka mu nyumba iyo wamunjira.+ 11 Ndipo mukati kwa mweneko wa nyumba, ‘Msambizgi wakuti kwa imwe: “Kasi chipinda cha ŵalendo chili nkhu, umo ningalyera Paska pamoza na ŵasambiri ŵane?”’ 12 Ndipo munthu yura wamumulongorani chipinda chikuru chamuchanya chakunozgeka. Ndimo mukatinozgere.” 13 Ntheura ŵakaluta na kusanga nga umo wakaŵaphalilira, ndipo ŵakanozga Paska.

14 Ora likati lafika, wakakhala pa thebulu pamoza na ŵapositole ŵake.+ 15 Ndipo wakati kwa iwo: “Nakhumbisiska kurya Paska ili pamoza na imwe pambere nindasuzgike. 16 Pakuti nkhumuphalirani kuti, niryengeso Paska chara m’paka ivyo likwimira vizakafiskike mu Ufumu wa Chiuta.” 17 Wakati wapokera nkhombo, wakawonga ndipo wakati: “Torani iyi ndipo pilanani yumoza na munyake pakati pinu, 18 chifukwa nkhumuphalirani kuti, kufuma sono nimwengeso vinyo chara m’paka Ufumu wa Chiuta wize.”

19 Kweniso wakatora chingwa,+ wakawonga, wakachimenya na kuŵapa, wakati: “Ichi chikwimira thupi lane+ ilo lipelekekenge chifukwa cha imwe.+ Lutilirani kuchita ichi kuti munikumbukenge.”+ 20 Ndimo wakachitiraso na nkhombo, ŵakati ŵamara kurya mugonero, wakati: “Nkhombo iyi yikwimira phangano liphya+ chifukwa cha ndopa zane,+ izo zithiskikenge chifukwa cha imwe.+

21 “Kweni wonani, woko la wakunipeleka liri nane pa thebulu.+ 22 Mwana wa munthu wakuluta nadi nga umo vili kunozgekera.+ Vilije kanthu, kweni soka kwa munthu uyo wakumupeleka!”+ 23 Sono ŵakamba kufumbana vya uyo wakaŵa pafupi kuchita ichi.+

24 Ŵasambiri ŵakamba kupindana chomene pa nkhani ya uyo ni mukuru pakati pawo.+ 25 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Mathemba gha mitundu ghakuchita ufumu pa ŵanthu ŵawo, ndipo awo ŵali na mazaza pa iwo ŵakuchemeka Ŵachileraŵalanda.+ 26 Kweni imwe mukwenera kuŵa nthena chara.+ Kweni uyo ni mukuru pakati pinu waŵe nga ni muchoko,+ ndipo uyo wakulongozga waŵe nga ni uyo wakuteŵetera. 27 Pakuti mukuru ni nju, uyo wakurya pa thebulu panji uyo wakuteŵetera? Asi ni uyo wakurya pa thebulu? Kweni ine nili pakati pinu nga ni uyo wakuteŵetera.+

28 “Kweni imwe ndimwe mwakhala nane+ mu viyezgo vyane.+ 29 Ndipo nkhuchita namwe phangano, nga umo Adada ŵachitira phangano na ine la ufumu,+ 30 mwakuti mukarye na kumwa pa thebulu lane mu Ufumu wane,+ ndiposo kukhala pa vitengo+ na kweruzga mafuko 12 gha Israyeli.+

31 “Simoni, Simoni, wona, Satana wakukhumba mose imwe kuti wamupetani nga ni tirigu.+ 32 Kweni nakuŵeyelelera kwa Chiuta kuti chipulikano chako chileke kulopwa.+ Ndipo iwe, para wawelera, uzakakhozge ŵabali ŵako.”+ 33 Penepapo wakati kwa iyo: “Fumu, nili wakunozgeka kuluta namwe ku jele na ku nyifwa wuwo.”+ 34 Kweni iyo wakati: “Petrosi, nkhukuphalira kuti, pambere tambala wandalire muhanya uno, unikanenge katatu kuti ukunimanya yayi.”+

35 Yesu wakatiso kwa iwo: “Para nkhamutumani kwambura kachikwama ka ndalama na thumba la vyakurya na vilyato,+ kasi mukasoŵerwa kanthu?” Ŵakati: “Yayi!” 36 Penepapo wakati kwa iwo: “Kweni sono uyo wali na kachikwama ka ndalama wayeghe, kweniso thumba la vyakurya, ndipo uyo walije lupanga waguliske laya lake lakuwaro na kugura lupanga. 37 Pakuti nkhumuphalirani kuti icho chili kulembeka chikwenera kufiskika pa ine, chakuti, ‘Ndipo wakapendekera pamoza na ŵakuswa malango.’+ Chifukwa vya ine ivyo vili kulembeka vikufiskika.”+ 38 Penepapo ŵakati: “Fumu, wonani, pano pali malupanga ghaŵiri.” Wakati kwa iwo: “Ngakukwana.”

39 Wakati wafuma, kuyana na kaluso kake wakaluta ku Phiri la Maolive, ndipo ŵasambiri nawo ŵakamulondezga.+ 40 Wakati wafika pa malo ghara, wakati kwa iwo: “Lutilirani kulomba kuti muleke kuthera ku chiyezgo.”+ 41 Ndipo iyo wakafumako kwa iwo kuya pa mtunda uwo libwe lingafika para laponyeka, ndipo wakajikama na kwamba kulomba, 42 wakati: “Adada, usange mukukhumba, sezganiko nkhombo iyi kwa ine. Ndipouli, khumbo linu lichitike, lane chara.”+ 43 Mungelo wakawonekera kwa iyo kufuma kuchanya ndipo wakamukhozga.+ 44 Kweni wakasuzgika chomene mu mtima ndipo wakalutilira kulomba chomene,+ ndipo mavuchi ghake ghakaŵa nga ni manthonyezi gha ndopa ghakunthonyera pasi. 45 Wakati wawuka kufuma apo wakalombanga, wakiza ku ŵasambiri ŵake ndipo wakaŵasanga ŵakugona chifukwa cha chitima.+ 46 Yesu wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukugona? Wukani ndipo lutilirani kulomba kuti muleke kuthera ku chiyezgo.”+

47 Uku wachali kuyowoya, wonani, kukiza mzinda uwo ukalongozgekanga na yumoza wa ŵasambiri ŵake 12, zina lake Yudasi, ndipo wakasendelera kwa Yesu kuti wamufyofyonthe.+ 48 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Yudasi, kasi ukupeleka Mwana wa munthu na mufyofyontho?” 49 Awo ŵakaŵa pafupi nayo ŵakati ŵawona icho chichitikenge, ŵakati: “Fumu, kasi tiŵahete na lupanga?” 50 Yumoza wawo wakaheta na kuwunguzura khutu lamalyero la muzga wa wasembe mukuru.+ 51 Kweni Yesu wakati: “Mbwenu, vimalire papa.” Ndipo wakakhwaska khutu lira na kumuchizga. 52 Yesu wakati ku ŵalara ŵa ŵasembe na ŵakapitawo ŵa pa tempile na ŵalara awo ŵakiza kuzakamukora: “Kasi mwiza na malupanga na zinthonga nga ni para mukulimbana na chigeŵenga?+ 53 Apo zuŵa lililose nkhaŵanga namwe mu tempile,+ mukanikora chara.+ Kweni ili ni ora linu kweniso la ŵamazaza awo ŵali mu chisi.”+

54 Penepapo ŵakamukaka na kuluta nayo,+ na kwiza nayo ku nyumba ya wasembe mukuru, kweni Petrosi wakalondezganga patali.+ 55 Ŵakati ŵapemba moto mukati mu luŵaza, wose ŵakakhala pasi. Petrosi nayo wakakhala pakati pawo.+ 56 Kweni muteŵeti msungwana, wakati wawona Petrosi wakhala pafupi na moto wakugolera, wakamulaŵisiska, wakati: “Munthu uyu nayo wakaŵa pamoza nayo.” 57 Kweni wakakana, wakati: “Nkhumumanya yayi, iwe wamwanakazi.” 58 Ndipo pakati pajumpha kanyengo kachoko, munthu munyake wakamuwona, wakati: “Iwe nawe uli yumoza wa iwo.” Kweni Petrosi wakati: “Wamunthu iwe, ndine yayi.”+ 59 Ndipo pakati pajumpha ora limoza munthu munyake wakamba kuyowoya mwakusimikizga kuti: “Nadi, munthu uyu nayo wakaŵa pamoza nayo, nakuti ni Mugalileya!” 60 Kweni Petrosi wakati: “Wamunthu iwe, nkhumanya chara ivyo ukuyowoya.” Ndipo nyengo yeneyiyo, uku wachali kuyowoya, tambala wakalira. 61 Fumu yikang’anamuka na kulaŵiska Petrosi, ndipo Petrosi wakakumbuka mazgu gha Fumu apo yikati kwa iyo: “Pambere tambala wandalire muhanya uno unikanenge katatu.”+ 62 Petrosi wakaluta kuwaro na kulira chomene.

63 Sono ŵanalume awo ŵakamukaka ŵakamba kumuhoya+ na kumutimba.+ 64 Ŵakati ŵamujara ku maso ŵakamufumbanga kuti: “Chima. Ni njani wakutimba?” 65 Ndipo ŵakamuyowoyera vinthu vinandi vyamuyuyuro.

66 Kukati kwacha, wumba wa ŵalara ŵa ŵanthu, ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi, ŵakawungana pamoza,+ ndipo ŵakamutolera mu Khoti lawo Likuru,* ŵakati: 67 “Utiphalire usange ndiwe Khristu.”+ Kweni iyo wakati kwa iwo: “Nanga nimuphalirani, mungagomezga chara. 68 Kweniso usange ningamufumbani, mungazgora chara. 69 Ndipouli, kufuma sono Mwana wa munthu+ wakhalenge ku woko lamalyero lankhongono la Chiuta.”+ 70 Wose ŵakati: “Ipo kasi ndiwe Mwana wa Chiuta?” Iyo wakati kwa iwo: “Mwayowoya mwekha kuti ndine.” 71 Ŵakati: “Tikukhumbirachi ukaboni unyakeso? Pakuti tajipulikira tekha kufuma mu mulomo wake.”+

23 Sono wumba wose ukawuka na kuluta nayo kwa Pilato.+ 2 Ŵakamba kumupusikizgira,+ kuti: “Munthu uyu tamusanga kuti wakupatuska mtundu withu, wakukanizga ŵanthu kupeleka misonkho kwa Kesare,+ ndipo wakuti iyo ni Khristu themba.”+ 3 Sono Pilato wakamufumba kuti: “Kasi ndiwe Themba la Ŵayuda?” Yesu wakamuzgora kuti: “Mwayowoya mwekha.”+ 4 Penepapo Pilato wakati ku ŵalara ŵa ŵasembe na mizinda: “Munthu uyu nkhumusanga na mulandu yayi.”+ 5 Kweni ŵakakosera ŵakati: “Na kasambizgiro kake wakuwuska chivulupi mu ŵanthu ŵa mu Yudeya mose, kwambira ku Galileya m’paka kuno.” 6 Pilato wakati wapulika ichi, wakafumba usange munthu uyu wakaŵa Mugalileya. 7 Wakati wamanya kuti wakaŵa wa mu chigaŵa cha Herode,+ wakamutuma kwa Herode, uyo wakaŵaso mu Yerusalemu mu mazuŵa ghara.

8 Herode wakati wawona Yesu wakasekelera chomene. Pakuti nyengo yitali wakakhumbanga kuwona Yesu chifukwa wakapulika vinandi vya iyo,+ ndipo wakakhazganga kuti wawonenge Yesu wakuchita munthondwe. 9 Ntheura wakamufumba kanyengo kataliko, kweni wakamuzgora chara.+ 10 Ndipouli, ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi ŵakimiliranga na kumupusikizgira vinthu vinandi. 11 Penepapo Herode pamoza na ŵasilikari ŵake ŵakamulengeska.+ Herode wakamuvwalika laya lakugabuka kuti wamuhoye,+ ndipo wakamuwezgera kwa Pilato. 12 Kwamba pa zuŵa lenelira, Herode na Pilato ŵakamba kutemwana chifukwa pambere ichi chindachitike, ŵakatinkhananga.

13 Pilato wakachemera pamoza ŵalara ŵa ŵasembe, ŵalongozgi,* na ŵanthu 14 ndipo wakati kwa iwo: “Mwangwiza na munthu uyu kwa ine kuti wakuchiska ŵanthu kuti ŵagaluke. Kweni wonani, namufumba panthazi pinu ndipo nkhusangamo kafukwa chara mwa munthu uyu pa milandu iyo mukuti wali nayo.+ 15 Nakuti Herode nayo wandamusange na mulandu lekani wamuwezgera kwa ise. Ndipo wonani, palije kanthu ako wachita kuti m’paka wakomeke. 16 Ntheura nimuthyapulenge+ na kumufwatura.” 17 *—— 18 Kweni wumba wose ukachemerezga kuti: “Munthu uyu wakomeke,* kweni mutifwatulire Baraba!”+ 19 (Baraba wakaponyeka mu jele chifukwa cha chigaluka icho chikachitika mu msumba kweniso wakakoma munthu.) 20 Pilato wakachemerezgaso kwa iwo, chifukwa wakakhumbanga kumufwatura Yesu.+ 21 Penepapo ŵakamba kuchemerezga, ŵakati: “Wapayikike! Wapayikike!”+ 22 Kachitatu wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli? Kasi munthu uyu wachita chinthu wuli chiheni? Nindamusange na mulandu wakwenelera nyifwa. Ntheura nimuthyapulenge na kumufwatura.” 23 Ŵakakosera ndipo ŵakamba kuchemerezga chomene kuti wapayikike. Ndipo Pilato wakathera.+ 24 Ntheura Pilato wakadumura mulandu kuyana na ivyo ŵakakhumbanga. 25 Wakafwatura munthu uyo ŵakakhumbanga, uyo wakaponyeka mu jele chifukwa cha chigaluka na kukoma munthu, kweni wakamupeleka Yesu kuyana na umo iwo ŵakakhumbiranga.

26 Sono apo ŵakalutanga nayo, ŵakakora Simoni, wa ku Kurene, uyo wakafumanga mu muzi, ndipo ŵakamuthwikiska khuni lakusuzgikirapo,* kuti walinyamure na kulondezga Yesu mumasinda.+ 27 Ŵanthu ŵanandi ŵakamulondezganga, pakaŵaso ŵanakazi awo ŵakajipamanthanga chifukwa cha chitima na kumulilira. 28 Yesu wakang’anamukira ku ŵanakazi aŵa ndipo wakati: “Ŵana ŵasungwana ŵa Yerusalemu, lekani kulilira ine. Mujililire mwekha na ŵana ŵinu,+ 29 chifukwa wonani, mazuŵa ghakwiza agho ŵanthu ŵazamuti, ‘Ŵakukondwa mbanakazi awo ni vyumba, na nthumbo izo zikababa chara, na mabere agho ghandawonkheskepo!’+ 30 Penepapo ŵazamwamba kuyowoya na mapiri, ‘Wirani pa ise!’ ndiposo ku tumapiri, ‘Tibenekelerani!’+ 31 Usange ŵakuchita vinthu ivi para khuni ndiŵisi, ntchivichi chizamuchitika para lawomira?”

32 Ŵanalume ŵanyake ŵaŵiri awo ŵakaŵa vigeŵenga, nawo ŵakaŵa paulendo wa kukakomeka pamoza na Yesu.+ 33 Ndipo ŵakati ŵafika pa malo ghakuchemeka Bwaza,+ ŵakamukhoma pa khuni pamoza na vigeŵenga, yumoza kumalyero, munyake kumazere.+ 34 Kweni Yesu wakati: “Adada, muŵagowokere, chifukwa ŵakumanya chara icho ŵakuchita.” Kweniso ŵakachita mphenduzga kuti ŵagaŵane malaya ghake.+ 35 Ndipo ŵanthu awo ŵakimilira penepara ŵakalaŵiliranga. Kweni ŵalongozgi ŵakamung’oranga, ŵakatenge: “Wakaponoska ŵanyake, lekani wajiponoske yekha usange ni Khristu wa Chiuta, Wakusoleka.”+ 36 Na ŵasilikari wuwo ŵakamuhoya, ŵakiza pafupi na kumupa vinyo lakuŵaŵa+ 37 ndipo ŵakatenge: “Usange ndiwe Themba la Ŵayuda, jiponoska wekha.” 38 Pakaŵaso malemba pachanya pake ghakuti: “Ili ni Themba la Ŵayuda.”+

39 Kweni chigeŵenga chinyake icho chikapayikika chikamba kumunena+ kuti: “Asi ndiwe Khristu? Jiponoska wekha na ise wuwo.” 40 Kweni chigeŵenga chinyake chikasuska, ndipo chikati: “Kasi ukopa Chiuta chara chifukwa chakuti wapokera cheruzgo chakuyana na cha munthu uyu? 41 Ise mphake kupokera chilango ichi chifukwa cha vinthu ivyo tikachita. Kweni munthu uyu wandachitepo kanthu kaheni.” 42 Ndipo wakati: “Yesu, muzakanikumbuke para mukunjira mu Ufumu winu.”+ 43 Yesu wakati kwa iyo: “Nadi nkhukuphalira muhanya uno, iwe uzamuŵa na ine mu Paradiso.”+

44 Sono likaŵa pafupifupi ora la 6,* kweni chisi chikawa pa charu chose m’paka ora la 9,*+ 45 chifukwa dazi likachita mdima. Penepapo chisalu chakutchinga malo ghakupatulika+ chikapaluka pakati kufuma pachanya m’paka pasi.+ 46 Ndipo Yesu wakachemerezga na mazgu ghakuru, wakati: “Adada, nkhuŵikizga mzimu wane mu mawoko ghinu.”+ Wakati wayowoya mazgu agha, wakafwa.*+ 47 Mulara wa ŵasilikari wakati wawona icho chikachitika, wakamba kupeleka uchindami kwa Chiuta, wakati: “Nadi, munthu uyu wakaŵa murunji.”+ 48 Ndipo mizinda yose iyo yikawungana para kuzakawonelera ichi, yikati yawona vinthu ivyo vikachitika, yikamba kuwelera ku nyumba uku ŵakujipamantha pa nganga. 49 Nakuti wose awo ŵakamumanyanga ŵakimilira patali. Kweniso ŵanakazi awo ŵakamulondezga kufuma ku Galileya, ŵakimilira na kuwonelera vinthu ivi.+

50 Ndipo wonani, kukiza mwanalume munyake zina lake Yosefe, munthu wakuzirwa mu Mphara ya Ŵayuda, wakaŵa munthu muwemi na murunji.+ 51 (Munthu uyu wakazomerezga chara chiŵembu chawo na ivyo ŵakachita.) Wakaŵa wa ku Arimatiya, msumba wa Ŵayudeya, ndipo wakalindiliranga Ufumu wa Chiuta. 52 Munthu uyu wakaluta kwa Pilato na kupempha thupi la Yesu. 53 Ndipo wakalikhizga+ na kulivunga mu salu yiwemi, ndipo wakaligoneka mu dindi* ilo likajobeka mu jalawe,+ umo ŵakaŵa kuti ŵandasungemo munthu nakale. 54 Sono likaŵa zuŵa Lakunozgekera,+ ndipo zuŵa la Sabata+ likaŵa pafupi kwamba. 55 Kweni ŵanakazi awo ŵakiza nayo kufuma ku Galileya, ŵakalondezga na kuwona dindi* ndiposo umo ŵakagonekera thupi lake,+ 56 ndipo ŵakawelera kuti ŵakanozge vyakununkhira na mafuta ghakununkhira. Kweni pa zuŵa la Sabata+ ŵakapumura kuyana na dango.

24 Pa zuŵa lakwamba la sabata, ŵakaluta mulenjilenji ku dindi,* ŵakayegha vyakununkhira ivyo ŵakanozga.+ 2 Kweni ŵakasanga kuti libwe lakunkhuzgikira pamphepete pa dindi.*+ 3 Ndipo ŵakati ŵanjiramo ŵakalisanga chara thupi la Fumu Yesu.+ 4 Uku ŵachali kutindikika, wonani, ŵanalume ŵaŵiri awo ŵakavwara vyakuvwara vyakugabuka ŵakimilira pafupi na iwo. 5 Ŵanakazi ŵara ŵakatenthema na kulazgira pasi visko vyawo, ntheura ŵanalume ŵara ŵakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukupenja uyo ngwamoyo pakati pa ŵakufwa?+ 6 Wali muno chara, kweni wawuskika. Kumbukani ivyo wakamuphalirani apo wakaŵa mu Galileya. 7 Wakati Mwana wa munthu wakwenera kupelekeka ku ŵanthu ŵakwananga ndipo ŵamupayikenge pa khuni, kweni wazamuwuka pa zuŵa lachitatu.”+ 8 Ntheura ŵakakumbuka mazgu ghake.+ 9 Ndipo ŵakati ŵawerako ku dindi,* ŵakaphalira vinthu vyose ivi ŵasambiri ŵake 11 na ŵanyake wose.+ 10 Ŵanakazi aŵa ŵakaŵa Mariya wa ku Magadala, Yohana, na Mariya nyina wa Yakobe. Ndiposo ŵanakazi ŵanyake wose awo ŵakaŵa nawo ŵakaphaliranga ŵapositole vinthu ivi. 11 Kweni mazgu agha ghakawoneka kuŵa ghawaka ku ŵasambiri ndipo ŵakaŵagomezga chara ŵanakazi aŵa.

12 Kweni Petrosi wakawuka na kuchimbilira ku dindi,* ndipo wakati wakotama, wakawona salu pera. Ntheura wakaluta uku wakuzizwa mu mtima wake na icho chachitika.

13 Kweni wonani, pa zuŵa lira, ŵasambiri ŵaŵiri ŵakalutanga ku muzi unyake wakuchemeka Emausi, uwo ukaŵa pa mtunda wa makilomita pafupifupi 11* kufuma ku Yerusalemu. 14 Ŵakadumbiskananga vinthu ivyo vikachitika.

15 Sono apo ŵakayowoyanga na kudumbiskana vinthu ivi, Yesu wakiza na kulongozgana nawo, 16 kweni ŵakamumanya yayi.+ 17 Wakati kwa iwo: “Kasi ni nkhani wuli izo mukudumbiskana uku mukwenda?” Ndipo ŵakimilira, ŵakawonekanga ŵachitima. 18 Yumoza wa ŵasambiri aŵa zina lake Kileopa wakamuzgora kuti: “Kasi ndiwe mulendo ndipo ukukhala wekha mu Yerusalemu apo ukuleka kumanya* ivyo vyachitika mu mazuŵa agha?” 19 Ndipo wakaŵafumba kuti: “Vinthu wuli?” Iwo ŵakati: “Vinthu vyakukhwaskana na Yesu Munazarete,+ uyo wakaŵa ntchimi yankhongono mu milimo na mazgu panthazi pa Chiuta na ŵanthu wose.+ 20 Kweni ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalongozgi ŵakamupeleka ku cheruzgo cha nyifwa+ na kumukhoma pa khuni. 21 Ise tikagomezganga kuti munthu uyu ndiyo wawomborenge Israyeli.+ Ndipo padera pa vinthu vyose ivi, ili ni zuŵa lachitatu kufuma apo vinthu ivi vikachitikira. 22 Nakuti ŵanakazi ŵanyake kufuma pakati pithu nawo ŵangutizizika, chifukwa ŵanguchelera ku dindi*+ 23 kweni thupi lake ŵangulisanga chara ndipo ŵangwiza na kutiphalira kuti ŵanguwonakoso mboniwoni ya ŵangelo, awo ŵanguti iyo ngwamoyo. 24 Kweniso ŵanyake ŵa ise ŵanguluta ku dindi,*+ ndipo ŵangusanga kuti vili nga umo ŵanakazi ŵanguyowoyera, kweni iyo ŵangumuwona chara.”

25 Sono iyo wakati kwa iwo: “Ŵambura mahara imwe na ŵazito mu mtima kugomezga vinthu vyose ivyo ntchimi zikayowoya! 26 Asi chikaŵa chakwenelera kuti Khristu wakomwe na vinthu ivi+ na kunjira mu uchindami wake?”+ 27 Ndipo wakaŵalongosolera vinthu vyakukhwaskana na iyo ivyo vili mu Malemba, kwambira na ivyo wakalemba Mozesi kweniso Ntchimi zose.+

28 Paumaliro, ŵakafika kufupi na muzi uwo ŵakalutangako, ndipo wakaŵa nga wakujumphilira. 29 Kweni ŵakamuchichizga, ŵakati: “Khalani nase, chifukwa kwafipa kale ndipo zuŵa lamara.” Penepapo wakanjira na kukhala nawo. 30 Ndipo apo wakaŵa nawo pa chakurya,* wakatora chingwa, wakachitumbika, wakachimenya na kwamba kuchipeleka kwa iwo.+ 31 Ntheura maso ghawo ghakajulika ndipo ŵakamumanya, kweni iyo wakazgeŵelekera.+ 32 Ndipo ŵakati kwa yumoza na munyake: “Asi mitima yithu yaphyanga mukati mwithu apo wayowoyanga nase mu nthowa, apo watijuliranga makora Malemba?”* 33 Ndipo mu ora lenelira ŵakawuka na kuwelera ku Yerusalemu, ŵakasanga ŵapositole 11 na ŵasambiri ŵanyake awo ŵakawungana nawo, 34 ŵakuti: “Fumu yili kuwuskika nadi, ndipo yanguwonekera kwa Simoni!”+ 35 Sono iwo nawo ŵakalongosora vinthu ivyo vikachitika mu nthowa na umo ŵakamumanyira apo wakamenya chingwa.+

36 Apo ŵakayowoyanga za vinthu ivi, Yesu wakimilira pakati pawo ndipo wakati kwa iwo: “Mtende uŵe namwe.”+ 37 Kweni chifukwa chakuti ŵakachita wofi kweniso ŵakatenthema, ŵakaghanaghananga kuti ŵawona mzimu. 38 Ntheura iyo wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukusuzgika maghanoghano na kukayika mu mitima yinu? 39 Wonani mawoko ghane na malundi ghane, kuti ndine. Nikhwaskani na kuwona, chifukwa mzimu ulije thupi na viwangwa nga umo mukuniwonera.” 40 Ndipo apo wakayowoyanga vinthu ivi, wakaŵalongora mawoko ghake na malundi ghake. 41 Kweni iwo ŵakagomezga chara chifukwa cha chimwemwe ndiposo kuzizwa, Yesu wakati kwa iwo: “Kasi muli na chakurya pano?” 42 Ndipo ŵakamupa chipitika cha somba yakocha. 43 Wakatora na kurya pamaso pawo.

44 Sono wakati kwa iwo: “Agha ni mazgu ghane agho nkhamuphalirani apo nkhaŵa namwe,+ kuti vinthu vyose ivyo vili kulembeka mu Dango la Mozesi na mu Ntchimi na Masalimo ivyo vikuyowoya vya ine, vikwenera kufiskika.”+ 45 Penepapo wakajura maghanoghano ghawo kuti ŵapulikiske ng’anamuro la Malemba.+ 46 Ndipo wakati kwa iwo: “Ivi ndivyo vili kulembeka: kuti Khristu wazamusuzgika na kuwuka pakati pa ŵakufwa pa zuŵa lachitatu,+ 47 ndipo mu zina lake, uthenga wakuti ŵanthu ŵang’anamuke mtima kuti zakwananga+ zigowokereke uzamupharazgika ku mitundu yose,+ kwambira mu Yerusalemu.+ 48 Imwe mukwenera kuŵa ŵakaboni ŵa vinthu ivi.+ 49 Ndipo wonani, nizamumutumirani icho Adada ŵali kulayizga. Kweni imwe mukhale mu msumba m’paka muzakavwalikike nkhongono zakufuma kuchanya.”+

50 Penepapo, Wakaŵalongozgera kuwaro m’paka ku Betaniya, ndipo wakawuska mawoko ghake na kuŵatumbika. 51 Apo wakaŵatumbikanga, wakapatukako kwa iwo ndipo wakatolekera kuchanya.+ 52 Ndipo iwo ŵakamusindamira* na kuwelera ku Yerusalemu na chimwemwe chikuru.+ 53 Ndipo nyengo zose ŵakaŵanga mu tempile, kulumba Chiuta.+

Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu ghanyake, “musofi.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “kaluso ako kakaŵikika.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “mwali uyo wakajalirika.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “mpando wachifumu wa; chizumbe.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu gheneko, “mbuto.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu ghanyake, “mphondo.”

Panji kuti, “mponoski wankhongono.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu, “Sengwe.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “ŵanthu awo wakuŵatemwa.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu gheneko, “Mwana mwanalume waliyose uyo wajura nthumbo.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu gheneko, “kufuma pa umwali wake.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “kuŵapulikira.”

Ndiko kuti, Herode Antipasi. Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu ghanyake, “vibuwu.”

Panji kuti, “nthowa yakuponoskera ya Chiuta.”

Panji kuti, “laya lapadera.”

Panji kuti, “Kutora.”

Panji kuti, “malipiro.”

Mazgu ghanyake, “nkhwaŵira; nkhwato.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “wakachizgika.”

Ndiko kuti, Nyanja ya Galileya.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “ŵakakhalanga nawo pa thebulu.”

Ndiko kuti, kukongozga kwambura katapira.

Panji kuti, “kufwatura.”

Panji kuti, “muzamufwatulika.”

Mazgu ghanyake, “lufura.”

Panji kuti, “vyakuvwara viwemi.”

Mazgu gheneko, “pa chisko chako.”

Panji kuti, “ulongozgi.”

Panji kuti, “milimo yake.”

Panji kuti, “wakhala pa thebulu.”

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “zikuru.”

Panji kuti, “vyamuchindindi vyakupatulika.”

Panji kuti, “malaro ghachikumbusko.”

Pangayowoyekaso kuti, “ukamukoranga kwa nyengo yitali.”

Panji kuti, “nkhongono ya umoyo.”

Mazgu gheneko, “siliva.”

Panji kuti, “laya lapadera.”

Ndiko kuti, Herode Antipasi. Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu gheneko, “ghakakwananga.”

Mazgu gheneko, “chisko chake chikalazga.”

Mazgu ghanyake, “pulawu.”

Mazgu ghanyake, “nkhwaŵira; nkhwato.”

Panji kuti, “pakutawuzga mungavumbatiranga waliyose.”

Panji kuti, “Hadesi,” ndiko kuti, malaro. Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Mazgu ghanyake, “wali pafupi kufwa.”

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Mazgu gheneko, “mazgu ghake.”

Mazgu gheneko, “chingwa.”

Mazgu gheneko, “wali nase na ngongoli.”

Ili ni zina la Satana.

Ndiko kuti, kugeza kwa mwambo panji mutheto.

Mazgu ghenekoonan, “ndabina.”

Mazgu ghanyake, “kapu.”

Panji kuti, “vyawanangwa ku ŵakavu.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Panji kuti, “viwemi chomene.”

Panji kuti, “madindi ghachikumbusko.”

Panji kuti, “madindi ghachikumbusko.”

Panji kuti, “tempile.”

Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu gheneko, “na masariyoni ghaŵiri.” Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “sunagoge.”

Panji kuti, “udokezi.”

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji, “uvuno.”

Panji kuti, “vyawanangwa ku ŵakavu.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu gheneko, “Muvware zikhore mu viwuno vinu.”

Panji kuti, “yizamujikaka mu chiwuno.”

Kwamba cha m’ma 9 koloko usiku m’paka pakati pa usiku.

Kwamba pakati pa usiku m’paka 3 koloko mulenji.

Panji kuti, “kuchita mwakuyana na khumbo lake.”

Mazgu ghanyake, “kumanjiliro gha dazi.”

Mazgu gheneko, “lepitoni laumaliro.” Wonani Vyakusazgirapo B14.

Mazgu gheneko, “seya.” Seya yumoza wakuyana na malita 7.33. Wonani Vyakusazgirapo B14.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Nthenda iyo yikutupiska munthu chifukwa cha maji agho ghazura mu thupi.

Mazgu gheneko, “wakurya chingwa.”

Panji kuti, “vipani vinkhondi vya ng’ombe.”

Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “ŵanakazi awo mbabwezi ŵake.”

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Mazgu gheneko, “kumuwira mu singo.”

Bati limoza likuyana na malita 22. Wonani Vyakusazgirapo B14.

Koro yumoza wakuyana na malita 220. Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “mwakuchenjera.”

Panji kuti, “mgonezi uwu.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Mazgu gheneko, “pa chifuŵa cha Abrahamu.”

Panji kuti, “Hadesi,” ndiko kuti, malaro. Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Panji kuti, “mukati mwinu.”

Wonani Vyakusazgirapo A3.

Panji kuti, “mgonezi.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Panji kuti, “nkhamulyera pakumupa mulandu wautesi.”

Mina yimoza ya Ŵagiriki yikuyana na magiramu 340, yikayananga na madirakima 100. Wonani Vyakusazgirapo B14.

Mazgu gheneko, “siliva.”

Mazgu gheneko, “siliva lane.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “kumulengeska.”

Mazgu gheneko, “mutu wapakona.”

Mazgu gheneko, “ku mazaza gha kazembe.”

Panji kuti, “ntchakwenelera.”

Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “mgonezi.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “mu kawonero kake.”

Wonani Vyakusazgirapo A5.

Panji kuti, “viwemi chomene.”

Panji kuti, “katundu wa.”

Mazgu gheneko, “malepita ghaŵiri.” Wonani Vyakusazgirapo B14.

Panji kuti, “vivulupi; vitimbaheti.”

Panji kuti, “muzamusanga.”

Panji kuti, “nyengo ya vula.”

Panji kuti, “Sanihedirini.”

Mazgu ghanyake, “ŵawusi.”

Wonani Vyakusazgirapo A3.

Mazgu gheneko, “Muwuskaniko munthu uyu.”

Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.

Ndiko kuti, cha m’ma 12 koloko muhanya.

Ndiko kuti, cha m’ma 3 koloko mise.

Panji kuti, “wakathuta kaumaliro.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Mazgu gheneko, “masitadiya 60.” Sitadiya limoza likuyana na mamita 185 (mafiti 606.95). Wonani Vyakusazgirapo B14.

Pangayowoyekaso kuti, “Kasi ndiwe wekha mulendo mu Yerusalemu uyo wakuleka kumanya?”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “dindi lachikumbusko.”

Panji kuti, “apo wakakhala nawo pa thebulu.”

Panji kuti, “watilongosoleranga.”

Panji kuti, “kumujikamira.”

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani