Ko Te Faitotonu—ʼE Ina Hikihiki Te Puleʼaga
ʼI TE hili ʼo te ʼu ʼaho ʼaē neʼe ʼua ai, ko he meʼa fakafiafia tatatou tuʼu ake pea mo tou sio ki te laʼā ʼi he lagi ʼe mole kau ʼaoa! Neʼe fakavai te kele pea ʼi te temi leva ʼaia, ʼe feala ke tuputupu te ʼu ʼakau ʼo mātala. ʼI te tahi temi, neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova he paki feiā moʼo fakahā te ʼu tapuakina ʼaē ʼe hifo mai he pule faitotonu. Neʼe ina ʼui fēnei ki te Hau ko Tavite: “Ka agatonu ia ia ʼaē ʼe pule ki te hahaʼi, ʼo pule ʼi te manavasiʼi ki te ʼAtua, pea ʼe hage ia ko te mālama ʼo te uhu, mokā hā te laʼā, ko he uhu ia ʼe mole kau ʼaoa. ʼI te gigila ʼo te laʼā, pea mo te ʼua, ʼe tupu ai te luna ʼi te kele.”—2 Samuele 23:3, 4.
Neʼe hā lelei te moʼoni ʼo te ʼu palalau ʼa te ʼAtua ʼi te pule faitotonu ʼo te foha ʼo Tavite, te Hau ko Salomone. ʼE fakamatala fēnei e te Tohi-Tapu: “Pea ko Suta mo Iselaele neʼe hoko atu pe tanā maʼuli fīmālie, ʼo tahi nofo pe ʼi tona lalo vite pea mo tona lalo fiku, ʼo kamata mai Tane ʼo aʼu ki Pelesepa, ʼi te ʼu ʼaho fuli ʼo Salomone.”—1 Hau 4:25.
Ko te Iselaele ʼāfea neʼe ko te puleʼaga ʼaē neʼe fili e Sehova. Neʼe ina foaki age kia nātou tana ʼu lao pea mo ina ʼui age, kapau ʼe nātou fakalogo ki tona leʼo pea ʼe ina ‘hikihiki anai nātou ke nātou māʼoluga age ʼi te ʼu puleʼaga fuli ʼo te kele.’ (Teutalonome 28:1) Neʼe mole ko te faitotonu ʼa Iselaele ʼaē neʼe tupu ai tona hikihiki, kae neʼe hikihiki ʼuhi ko te faitotonu ʼa Sehova. Neʼe māʼoluga age te ʼu fakatotonu ʼaē neʼe foaki e Sehova kia nātou ʼi te ʼu lao ʼo te ʼu fenua ʼi ʼonatou tafa. Neʼe ko he puleʼaga heʼe haohaoa, ohage ko te ʼu puleʼaga fuli ʼaia. Koia, ʼaki te lao māʼoluga ʼa Sehova pea mo tanatou mulimuli lelei kiai, neʼe nātou liliu ai ʼo māʼoluga age ʼi te ʼu puleʼaga fuli ʼaē. ʼI te ʼu temi ʼaē neʼe nātou mulimuli ai ki te ʼu lao ʼa Sehova, neʼe nātou maʼu ai tona ʼofa pea mo tana ʼu tapuakina. Neʼe hoko te faʼahi ʼaia ki te Hau ko Salomone ʼi te lolotoga ʼo tona temi hau. Neʼe ina ʼui fēnei: “Ko te faitotonu, koʼena te meʼa ʼaē ʼe ina hikihiki he puleʼaga, kae ko te agahala ko he meʼa fakatupu lainoa ki te ʼu kūtuga faka puleʼaga.”—Tāʼaga Lea 14:34.
Meʼa fakaʼofaʼofa foki, ʼaki tanatou talagataʼa tuʼumaʼu, neʼe fakamālaloʼi te puleʼaga ʼo Iselaele. Neʼe fakalainoaʼi tonatou puleʼaga. Neʼe iku ai mo te līaki ʼo talu ai ʼo tonatou puleʼaga, kae fili te puleʼaga foʼou pea mo fakalaumālie.—Mateo 21:43.
Te Iselaele Fakalaumālie
ʼI te fono ʼa te kolesi pule faka Kilisitiano ʼaē neʼe fai ʼi Selusalemi, ʼaki te laumālie ʼo te ʼAtua neʼe ʼui e Sake, te tagata Sutea, ko te ʼAtua kua ina “fulihi tana tokaga ki te ʼu puleʼaga ke toʼo mai ai he hahaʼi ki tona huafa.” (Gāue 15:14) Neʼe fakahigoa e te ʼapositolo ko Paulo te puleʼaga faka Kilisitiano foʼou ʼaia ko “te Iselaele ʼa te ʼAtua.” (Kalate 6:16) ʼO mulimuli ki te fakatuʼutuʼu ʼo tonatou pāui, neʼe tohi fēnei e Petelo: “Ko koutou, ko te ‘hahaʼi kua fili, ko he kau pelepitelo faka hau, ko he puleʼaga maʼoniʼoni, ko he hahaʼi kua tuku ke liliu ko hana meʼa makehe ke koutou faka mafola te ʼu kalitate’ ʼo ia ʼaē neʼe ina pāui koutou mai te fakapōʼuli ki tona mālama taulekaleka.” (1 Petelo 2:9) ʼI tonatou ʼuhiga kau hahaʼi ʼaē neʼe fili e te ʼAtua, neʼe tonu ke nātou mū ohage ko he ʼu nofoʼaga mālama ʼi te malamanei. Ko te faitotonu ʼa Sehova neʼe ina hikihiki nātou.—Filipe 2:15.
Ko te filifili ʼo te kau Iselaelite fakalaumālie ʼaia, ʼe feala ke fakatatau ki te ʼu taimani ʼi te ʼu lameni. ʼI te temi ʼaē ʼe fetuku ai te kele ʼaē ʼe nofo ai te taimani maʼuhiga, e lagi ko kalama pe e 0,2 ʼo te taimani ʼaē ʼe maʼu ʼi he ʼu tane kele e tolu. Ko te faʼahiga fai moʼo vaheʼi ʼo te ʼu taimani mai te kele ʼaē ʼe pipiki kiai, ko te fakafiofio ʼaki te vai pea mo huaʼi ki he hiliʼaga meʼa halafalafa ʼe gakoʼia. ʼE mole feala ke ulu te vai ki te ʼu taimani, pea ʼe pipiki te gako ki te ʼu taimani, kae ʼalu te ʼu meʼa ʼaē ʼe mole ʼaoga. ʼOsi ʼaia, pea fakamomole te ʼu taimani. Koia, ʼi te kua tele pea mo fakamomole ʼo te ʼu taimani, ʼe nātou fakatapa te gigila ʼo te mālama ʼi te ʼu faʼahi fuli.
Ohage ko te tō kehe ʼo te taimani mai te ʼu kele ʼaē ʼe mole honatou ʼaoga, neʼe mavae te hahaʼi ʼa Sehova mai te malamanei. (Soane 17:16) ʼI te temi ʼaē neʼe nātou maʼu ai te mālama ʼo te moʼoni, lagi neʼe mole nātou gigila ʼi te faʼahi fakalaumālie. Kae ʼe fakatupu ia nātou, e te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo te laumālie, he ʼuhiga tagata foʼou, pea ʼe nātou mū ohage ko he ʼu nofoʼaga mālama ʼi te malamanei ʼaenī. ʼE ko te faitotonu ʼa Sehova ʼaē ʼe ina hikihiki nātou pea mo ina faka fealagia ke hā ia nātou ʼi te potu fuli, te mālama faka kolōlia ʼo te moʼoni ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga, kae ʼe mole hoko te ʼu meʼa ʼaia ʼuhi ko tanatou faitotonu.
Kae, ʼi te fakaʼosi ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi, neʼe hū te ʼapositasia ki te ʼu kokelekasio pea tokolahi neʼe nātou liliu ko te kau ʼaposita. Neʼe liliu ia nātou ʼaē neʼe lau ko he kau Kilisitiano ʼo nātou kau ki te ʼu puleʼaga ʼo te mālama, pea neʼe mole kei nātou kehekehe mo te mālama.
Ia ʼaho nei, neʼe toe maʼu e te toe ʼo te kau Iselaelite fakalaumālie agatonu te ʼofa ʼa Sehova. Neʼe nātou mavae mai te mālama pea neʼe nātou fakamaʼa ia nātou mai “te ʼu meʼa ʼuli fuli pe ʼo te kakano pea mo te laumālie.” (2 Kolonito 7:1) ʼI tonatou ʼuhiga maʼa pea mo totonu ia muʼa ʼo Sehova, ʼe nātou lagolago ki tana faitotonu. Ko te faʼahi ʼaia neʼe ina hikihiki nātou ki he tuʼulaga ʼofa ʼi te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei. ʼI tanatou faka mafola fakamalotoloto te logo lelei ʼo te Puleʼaga, ko te toe hahaʼi tokolahi mai te malamanei katoa neʼe nātou ʼōmai kia Sehova pea nātou liliu ko he koga ʼo tana hahaʼi.—Fakahā 7:9, 10.
ʼE Feala Ke Sio Te Malamanei Ki Te Kehekehe
ʼI ʼihi temi, ʼe fakavikiviki e te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei te aga ʼa te kau kaugana ʼa te ʼAtua. Ki muʼa atu, ko te tagata pule ʼo te tokalelei ʼi te ʼu fale gaoʼi lalahi ʼi Pretoria, ʼi te Potu Toga ʼo Afelika, neʼe talanoa ʼo ʼuhiga mo te aga ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova mai te ʼu lanu kehekehe, ʼaē neʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu fale ʼaia ki tanatou ʼu fakatahi ʼaē ʼe fai ʼi te taʼu fuli. ʼI te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina ʼui, neʼe ina tohi fēnei: “Ko te hahaʼi fuli ʼe nātou fakaʼapaʼapa, mo nātou fepalalau lelei ʼaki, neʼe hā te taʼi aga ʼaia ʼi te ʼu ʼaho ʼaē neʼe nātou fakatahi ai—ko te ʼu meʼa fuli ʼaia ʼe nātou fakamoʼoni te aga ʼo takotou hahaʼi, pea ʼe nātou maʼuʼuli fakatahi ohage ko he famili fiafia.”
ʼE feala ke lagolago te hahaʼi ʼa Sehova ki te faitotonu ʼo tona puleʼaga, ʼo mole gata pe ʼi te ʼu fakatahi lalahi kae ke nātou toe lagolago pe foki ki te faʼahi ʼaia ʼi tonatou maʼuli. Ohage la, neʼe maʼu e te filiale ʼo te Sosiete Watch Tower ʼo te Potu Toga ʼo Afelika te tohi mai te fafine ʼi Johannesburg, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼI te vāhaʼa ʼaenī kua ʼosi, neʼe ʼau toe liliu ki toku ʼapi kae neʼe tuku taku kato paʼaga veliveli ʼi taku fuga motokā. Neʼe tō taku kiʼi kato ʼi te ala ʼi Jan Smuts Avenue pea neʼe maʼu e te tagata ʼe kau ʼi tokotou kokelekasio mo te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe ʼi loto, pea neʼe telefoni mai kia ʼau, pea mo ina fakaliliu mai taku kiʼi kato. . . . ʼE ʼau leleiʼia ʼaupito te agatonu ʼaia heʼe kua tahitahiga te taʼi aga ʼaia ʼi te temi ʼaenī, pea ʼe ʼau fakamālo ʼaupito ki tokotou kokelekasio ki te ʼu lekula ʼaē ʼe ina fakatuʼu pea mo mulimuli kiai te hahaʼi ʼo te kokelekasio.”
Ei, ʼi tanatou muliʼi te ʼu lekula faitotonu ʼa Sehova, ʼe mole nātou tatau mo te hahaʼi ʼo te malamanei. ʼI tanatou fakahā te faitotonu ʼa Sehova, ʼe tupu ai te ʼōmai ʼa te hahaʼi fakamalotoloto ki te kokelekasio faka Kilisitiano. ʼE ko te ʼaluʼaga ʼaia ʼo te tagata, ʼe fia ʼalu ki te meʼa ʼaē ʼe maʼa. Ohage la, ʼi te tahi ʼaho, neʼe kau te tagata matāpule ki te fono ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Zurich, ʼi Suisi, pea neʼe ina ʼui ʼe fia liliu ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova. Neʼe ina fakamatala ko tona tuagaʼane neʼe fakamavae he neʼe ina fai te aga heʼeʼaoga, pea neʼe ina toe ʼui ʼe fia fakatahi mo he kautahi “ ʼe mole ina tali te ʼu aga ʼaē ʼe kovi.” Neʼe ʼui e te tohi New Catholic Encyclopedia, ʼe ʼiloa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova “ko te kautahi ʼi te ʼatu ʼu kautahi ʼo te malamanei ʼaē ʼe lelei tanatou ʼu aga.”
Logope la ko te faitotonu ʼe ina hikihiki he tahi, kae ʼe feala ki te agahala ke ina ʼulihi tona matagafua, tāfito la mo kapau ʼe ʼiloʼi e te kokelekasio te hala ʼaē neʼe ina fai. ʼI ʼihi temi, ʼe tonu ke faʼa kātakiʼi e te kokelekasio faka Kilisitiano te ufiufi ʼaē neʼe tupu ʼuhi ko te agahala mamafa ʼaē neʼe fai e he tahi ʼi te kokelekasio. ʼE mahino ia, ʼe feala ki te hahaʼi agatonu ʼo te kokelekasio ke nātou lagolago ki te matagafua ʼo te kokelekasio, ʼo nātou fakahā neʼe fakatonutonuʼi ia ia ʼaē neʼe talagataʼa ʼaki he loto manavaʼofa, ʼo mulimuli ki te ʼu lekula faka Tohi-Tapu. Kapau ʼe agahala he tahi kae mole fakahemala, ʼe fakamavae anai ia ʼi te kokelekasio.—1 Kolonito 5:9-13.
Te Tupuʼaga ʼo Te Fakamavae ʼo Niʼihi
Logope la ko te toko lauʼi afe hahaʼi ʼaē ʼe fakamavae ʼi te taʼu fuli ʼi te ʼu kokelekasio, ʼe nātou tokosiʼi nātou mo kapau ʼe fakatatau ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼaē kua teitei ke nātou toko nima miliona ʼi te malamanei katoa. He koʼe koa ʼe tonu ke fai te aga fefeka ʼaia ki he tahi ʼi te kokelekasio faka Kilisitiano? Ka fakamavae he tahi ʼi te kokelekasio, ʼe fakafuafua pe koteā te faʼahiga agahala ʼaē neʼe ina fai. Kae ko te faʼahi ʼaē ʼe maʼuhiga age, ko te fakahemala moʼoni ʼa ia ʼaē neʼe agahala mamafa. ʼE feala ke fai he tokoni kia ia ke ina toe maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua pea mo toe kau ki te kokelekasio, mo kapau ʼe fakahemala moʼoni, mo faikole fakamalotoloto kia Sehova, ʼo kole ke Ina fakamolemole te agahala ʼaē neʼe ina fai, pea mo ina kumi te tokoni ʼa te kau tagata ʼāfea ʼi te kokelekasio.—Tāʼaga Lea 28:13; Sake 5:14, 15.
Ko he tamasiʼi ʼe felogoi lelei mo tana matuʼa, kapau ʼe ina fai he meʼa ʼe fakatupu lotomamahi ki tana matuʼa, ʼe nā faiga toko lua anai ke nā toe maʼu te felogoi lelei ʼaia. ʼE toe feiā pe, ʼi te temi ʼaē ʼe tou foaki ai totatou maʼuli kia Sehova, ʼe tou maʼu te ʼu felogoi makehe mo ia. Koia, mokā tou fai he meʼa ʼe fakatupu lotomamahi kia Sehova, ʼe tonu ke tou faiga ke tou toe maʼu te ʼu felogoi ʼaia mo tatatou Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo.
Meʼa fakafiafia foki, ko ʼihi ia nātou ʼaē neʼe fakamavae ʼi te kokelekasio, neʼe nātou tokagaʼi fakamalotoloto te lea fakatātā ʼo te foha maumau koloā. ʼE fakatatau ʼi te lea fakatātā ʼaia ia Sehova ki he Tāmai ʼe ina tali te fakahemala ʼa ia ʼaē neʼe agahala, mo kapau ʼe toe liliu mai pea mo ina kumi ke fakamolemole age te ʼAtua kia ia. (Luka 15:11-24) Ko te fakahemala moʼoni pea mo fakamalotoloto pea mo te maliu mai te ʼu meʼa ʼaē ʼe kovi, ʼe ko he ʼu faʼahiga fai ʼaia ke toe maʼu te ʼofa ʼo Sehova pea mo te ʼofa ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano. Ko te kau fakahemala ʼaē neʼe taʼomia ʼi te hala ʼaē neʼe nātou fai, neʼe uga nātou ke nātou fakahemala pea mo fai he ʼu meʼa ke nātou toe maʼu te ʼofa ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano. ʼE mahino papau ia neʼe nātou leleiʼia te ʼu palalau ʼa Sehova ʼaē ʼe tuʼu ia Isaia 57:15.
Moʼo tāʼofi te hahaʼi ke ʼaua naʼa nātou toe maʼu te ʼofa ʼo Sehova, ʼe lau e Satana ʼe mole ʼi ai he fakamolemole ki te ʼu agahala ʼaē neʼe nātou fai. Kae ʼe tau pea mo feʼauga te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu Kilisito moʼo pulihi ʼo te ʼu agahala ʼo ia ʼaē ʼe fakahemala—ei, māʼia mo te ʼu agahala ʼo “te malamanei katoa.” (1 Soane 2:1, 2) Ko te agahala e tahi ʼe mole pulihi ʼaki te faitotogi ʼa Kilisito ʼe ko te agahala ki te laumālie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua, heʼe faka ʼuhiga ki he agatuʼu ki te gāue ʼo te laumālie ʼo te ʼAtua, ohage ko te ʼu agahala mamafa ʼa Sutasi Isikaliote pea mo te tokolahi ʼo te kau Sekelipa mo te kau Faliseo.—Mateo 12:24, 31, 32; 23:13, 33; Soane 17:12.
Tou Lagolago Ki Te Faitotonu ʼa Sehova
Talu te maʼu e te toe ʼo te Iselaele fakalaumālie, te ʼofa ʼo Sehova, ʼi te taʼu 1919, kua ʼāsili age tonatou hikihiki ʼi te malamanei. ʼE mole tupu te faʼahi ʼaia ʼuhi heʼe lelei tanatou ʼu aga, kae ʼe hoko te faʼahi ʼaia ʼuhi ko tanatou lotolelei ʼaē ke nātou fakalogo ki te ʼu lao pea mo te ʼu lekula ʼa Sehova. Neʼe tupu ai te fakatahitahi ʼa te ʼu lauʼi miliona ʼo te “tahi ʼu ōvi” ʼa Kilisito, ki te Iselaele fakalaumālie, ʼo nātou kaugā gāue agatonu. (Soane 10:16) Ko nātou ʼaia ʼe nātou foaki te kolōlia pea mo te fakaʼapaʼapa kia Sehova ʼi te malamanei ʼaē kua mamaʼo mai te ʼu lekula faitotonu ʼa te ʼAtua. Neʼe ko te meʼa ʼaia ʼaē neʼe fakatokagaʼi ʼi te tahi lakaga e te nusipepa ʼo te Potu Toga ʼo Afelika Personality, ʼo ina ʼui fēnei: “ ʼE mahu te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu kalitate ʼaē ʼe lelei pea ʼe nātou ʼāteaina mai te ʼu meʼa ʼaē ʼe kovi.”
Moʼo taupau ʼo te tuʼulaga māʼoluga ʼaia ʼi he malamanei ʼe heʼe aga faka lotu, ʼe ʼaoga kia nātou takitokotahi ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano ke nātou maʼu he maʼuli ʼe maʼa pea mo totonu ia muʼa ʼo Sehova. ʼI te Tohi-Tapu, ʼe fakamatalatala te kautahi ʼa Sehova ʼaē ʼe ʼi selo ʼaki he ʼu meʼa ʼe maʼa. ʼE hage ko he fafine ʼe finemui ʼe kofu ʼaki te laʼā pea ko te māhina ʼe ʼi ʼona lalo vaʼe. (Fakahā 12:1) ʼE fakamatalatala te Selusalemi Foʼou ohage ko he kolo tapu, ʼe matalelei tona agaaga. (Fakahā 21:2) ʼE foaki age kia nātou ʼaē ʼe nātou faʼufaʼu te ʼohoana ʼo Kilisito “te lino mānifi gigila pea mo maʼa.” (Fakahā 19:8) ʼE kofuʼi e te toe hahaʼi tokolahi “te ʼu kofu hina.” (Fakahā 7:9) Ko te hahaʼi ʼaē ʼe ʼoʼofa ki te faitotonu, ʼe nātou fia ʼolo ki he kautahi ʼe maʼa. Heʼe ko te kautahi ʼa Satana ʼe mole maʼa. ʼE fakatātā tona tuʼu faka lotu ki he fafine paomutu, pea ko nātou ʼaē ʼe nonofo ʼi tuʼa ʼo te kolo tapu ʼe nātou ʼuli.—Fakahā 17:1; 22:15.
ʼE fakapapau te maʼuli heʼegata kia nātou ʼaē ʼe faitotonu. Ko te hahaʼi ʼaē ʼe lagolago ki te faitotonu ʼa Sehova, ʼe nātou maʼu te ʼamanaki ʼaē ke nātou hāo ʼi te fakaʼosi ʼo te tuʼu agakovi ʼaenī. ʼE fakapapau fēnei mai e te ʼAtua ia Tāʼaga Lea 1:33: “Ko ia ʼaē ʼe fakalogo kia te ʼau, ʼe maʼuli fīmālie anai pea mo tokalelei, ʼo mole ina tuʼania he malaʼia.”
ʼE ko he meʼa fakafiafia anai te temi ʼaē ka pule ai te Salomone Lahi, ia Kilisito Sesu, ʼaki te faitotonu ki te kele foʼou ʼaia, ʼi te manavasiʼi kia Sehova! (2 Petelo 3:13) ʼE hage anai ko te mālama ʼo te ʼaho mokā laʼā, he ʼaho ʼe mole kau ʼaoa. ʼE nonofo anai te hahaʼi ʼo te kele ʼi te fīmālie, ʼo tahi heka, ʼi hona ʼaluʼaga fakatātā, ʼi tona lalo vite peʼe ʼi tona lalo fiku. Ko te hahaʼi faitotonu ʼe nātou fakamatalelei anai te kele pea mo nātou maʼu anai tonatou tuʼulaga tonu ʼi te ʼatulaulau, ʼo fakavikiviki ʼo heʼegata ki totatou ʼAtua, ia Sehova.—Mikea 4:3, 4; vakaʼi mo Isaia 65:17-19, 25.
[Haʼuʼaga ʼo te paki pasina 26]
Garo Nalbandian