“Ngari Falan’um Ngak Jehovah”
“Ngari felan’um ngak Jehovah, ma ra pi’ ngom e tin ga baadag.”—PSALM 37:4, NW.
1, 2. Mini’ e tabolngin e falfalan’ nib riyul’, ma uw rogon ni ke k’aring David ni Pilung ni ngan tiyan’uy ngay?
“NGE FELAN’ e piin nri yad ma lemnag nib t’uf rorad e tirok Got, . . . nge felan’ e piin tarunguyey, . . . nge felan’ e piin ni ba gapas laniyan’rad.” Bang ko fa nel ban’en ni ka nog ni ke falfalan’ e girdi’ ngay, ma pi thin ney eram e tin som’mon e thin ko Welthin rok Jesus u daken e Burey, rogon ni yog Matthew ni be’ ni yoloy fare Gospel. (Matthew 5:3-11, NW) Thin rok Jesus e be micheg ni nge yog e falfalan’ ngodad.
2 Reb e tang nib thothup ni yoloy David ni Pilung nu Israel kakrom e be k’aringey ni ngan tiyan’uy ngak e en Ir e yib e falfalan’ nib riyul’ rok, ni Jehovah. “Ngari felan’um ngak Jehovah,” ireray e n’en ni yog David, me ulul ngay ni gaar, “ma ra pi’ ngom e tin ga baadag.” (Psalm 37:4, NW) Machane mang e ra rin’ min nang Jehovah nge boor yang ko ngongol rok ni ra k’aring e “falfalan’” nib gel? Uw rogon ni yira weliy e n’en ni ke rin’ nge tin bayi rin’ ni fan ni nge lebuguy e tin nib m’agan’ ngay e ra pi’ ngom e athap ni nge yog ngom e “tin ga baadag”? Ngan yaliy nib fel’ rogon e thin bay ko Psalm 37, ko verse 1 nge mada’ ko 11, e ra pi’ e fulweg.
“Dabi Awan’um”
3, 4. Rogon ni bay ko Psalm 37:1, mang fonow e ke pi’ David, ma mang fan nib puluw ni ngan fol riy e chiney?
3 Gad be par ko “ngiyal’ nib mo’maw’ e par riy,” ma ke yoor i yoor e tin kireb. Kad guyed rogon ni ke lebug e thin rok Paul ni apostal ni be gaar: “Machane girdi’ nib kireb nge piin ni yad be dake girdien Kirtus e bayi gel farad kireb nguur banniged boch e girdi’ ma yibe lemnagrad.” (2 Timothy 3:1, 13) Rib mom ni nge kireb lanin’uy nra ngan guy rogon ni ke fel’ rogon ma be mon’og e piin nib kireb! Urngin e pi n’em e rayog ni sornag lanin’dad nga bang, ma ra kirebnag e changar rodad nib spiritual ma dabkiyog ni ngan guy ban’en nib fel’ rogon. Mu tiyan’um ko uw rogon ni be ginangdad e thin ni bay ko Psalm 37 (NW) ko riya’ ni aray rogon ni be gaar: “Kireb ni be ngongliy e girdi’ ni kireb e dab mpag nge wageynag lanin’um. Dabi awan’um ngak e piin ni yad be ngongliy e kireb.”
4 Girdien e media u fayleng e ma yog ngodad boor e ngongol ni de yal’uw u gubin e rran. Piin ma pi’ ban’en ni chuway’ e ma sasaliyeb ma dan gechignagrad. Piin ma rin’ e tin rib kireb e ma magawonnag e piin dariy be’ ni be ayuwegrad. Piin ni ma li’ e girdi’ ngem’ e dawor ni kolrad ara dawor ni gechignagrad. Urngin e pi n’ey ni be dariy fannag e motochiyel e ra k’aring e damumuw ma ra wageynag lanin’dad. Tin baaray ni gowa ra fel’ rogon e piin nib kireb e ku ma k’aring e awan’. Machane gad ra damumuw ma ra ayuweg nge achichignag e magawon? Nguun awan’ ko piin nib kireb ya yad ba flaab e ra thiliyeg wenegan e ngongol rorad fa? Ri danga’! Ma de t’uf ni ngada “damumuwgad.” Mang fan?
5. Mang fan ni piin ma rin’ e tin nib kireb e kan taarebnag ko pan?
5 Be fulweg fare psalmist ni gaar: “Ya bayi math owcherad ni bod e pan ni mororoy’; bay ra m’ad ni bod rogon e woldug ni mororoy.” (Psalm 37:2) Pan nib fas e sana fel’ yaan, machane dabi n’uw ma ra mororoy’ yuwan me yim. Ku aram rogon e piin nib kireb. Mon’og ni yad be tay e dabi par nib n’uw nap’an. Yad ra yim’, ma chugum rorad ni kar feked u daken e ngongol nib kireb e dabiyog ni nge ayuwegrad. Tomur riy e urngin e girdi’ e dabra thaygad ko n’en ni be ning e motochiyel nib mat’aw. “Ya denen e ma pi’ puluwoy ni yam’,” ireray e n’en ni yoloy Paul. (Roma 6:23) Tomur riy ma piin ma rin’ e tin kireb nge urngin e girdi’ ni de mat’aw e yad ra fek “puluwrad” nge ma’. Ireray kanawoen e yafas ni ri dariy fan!—Psalm 37:35, 36; 49:16, 17.
6. Mang e gad ra fil ko Psalm 37:1, 2?
6 Ere, ngada paged ni chugum nge mon’og ni be tay e piin nib kireb e ra magawonnagdad fa? N’en ni rayog ni ngan fil ko l’agruw e verse u tabolngin e Psalm 37 e baaray: Dabmu pag ni mon’og ni yad be tay e ra palognagem ko kanawo’ ni kam mel’eg ni ga be pigpig ku Jehovah. Tin ngam rin’, e nguum tiyan’um ko taw’ath nib spiritual nge n’en ga be nameg.—Proverbs 23:17.
“Mu Pagan’um Ngak Jehovah Maga Rin’ e Tin nib Fel’”
7. Mang fan ni nge pagan’dad ngak Jehovah?
7 “Mu pagan’um ngak Jehovah mu um rin’ e tin nib fel’,” be fonownagdad fare psalmist. (Psalm 37:3a) Nap’an ni ra magafan’dad ara be maruwaran’dad, ma pagan’ rodad e ba t’uf ni ngarda dugliyed nga daken Jehovah. Ye ir e En ni be pi’ e pagan’ ko tirok ngodad nib polo’. “Urngin e girdi’ ni be par ko gin nib mith ni en Th’abi Tolang e ma par riy,” ereray e n’en ni yoloy Moses, me ulul ngay ni gaar: “e ra toffan u tan e tagulul ko En Th’abi Gel Gelngin.” (Psalm 91:1) Nap’an ni ke magawon lanin’dad ni bochan ke yoor e kireb ko re m’ag ney, ma rib t’uf ni ngarda pagedan’dad Jehovah. Faanra ke kireb e richib u aydad, gad ra falfalan’ nfaanra reb e fager rodad e ra ayuwegdad. Maku, nap’an ni gadad be athamgil ngau darod u fithik’ e yul’yul’, mab t’uf rodad e ayuw rok Jehovah.—Isaiah 50:10.
8. Uw rogon ma ma un ko machib ni gad ma tay e ra ayuwegdad ni ri dabi wageynag lanin’dad nbochan ke mon’og e piin nib kireb?
8 Reb e ayuw ku be’ ni ke wagay laniyan’ ya bochan ke fel’ rogon e girdi’ nib kireb e nge ta’ boor e tayim rok nge gay mar ayuweg e piin yad bod e saf ni ngari tamilang u wan’rad e tin nib m’agan’ Jehovah ngay. Bochan ke yoor e kireb, mab t’uf ni ngarda maruweliyed ngad ayuweged yugu boch e girdi’. “Dabmu pagtalin ngam rin’ed e tin nib fel’ ma ngam foth boch ban’en rom ngak yugu boch e girdi’,” ireray e n’en ni yog Paul ni apostal, me ulul ngay ni gaar, “ya ireray e maligach ni ri baadag Got.” Bin th’abi “fel’” nrayog ni rin’ed e ngad pied ngak yugu boch e girdi’ fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun. Machib rodad ngak e girdi’ ni yoor e riyul’ ni “reb e maligach ni be pining e sorok.”—Hebrews 13:15, 16; Galatia 6:10.
9. Mu weliy fan e fonow rok David ni “ngam par u fayleng.”
9 “Mu par u fayleng,” me ulul David ngay ni gaar, “ma ngam rin’ ban’en ngak e girdi’ u fithik’ e yul’yul’.” (Psalm 37:3b) “Fare fayleng” u nap’an David e eram fare binaw ni i pi’ Jehovah ngak piyu Israel, fare Binaw ni kan Micheg. Nap’an e gagiyeg rok Solomon ma mathil riy e aram Dan ni bay u lel’uch nge mada’ko yimuch u Beer-sheba. Ireray e tabinaw rok piyu Israel. (1 Kings 4:25) Ngiyal’ ney, demtrug e binaw u fayleng ni gad be par riy, ma gad be sap nga m’on ko ngiyal’ ni fare fayleng ni polo’ e ra paradis u lan fa bin nib biech e fayleng nib sug ko tin nib mat’aw ban’en. Ngiyal’ ney, e gad be par ko gin ni bay e pagan’ riy ko tirok Got ban’en.—Isaiah 65:13, 14.
10. Mang e ra buch u nap’an ni ngad “rin’ed ban’en u fithik’ e yul’yul’”?
10 Manga angin ni ra yib nfaan gad ra “rin’ ban’en u fithik’ e yul’yul’”? Thin ko proverb ni kan thagthagnag e be puguran ngodad ni gaar: “Girdi’ nib yul’yul’ ko maruwel rok e ra fek boor e flaab.” (Proverbs 28:20) Bochan gad be ulul i machibnag fare thin nib fel’ u fithik’ e yul’yul’ ndemtrug e binaw ni gad ma par riy nge demtrug ko mini’ ma ba mudugil ni ra taw’athnagdad Jehovah. No bod, Frank nge leengin, ni Rose fithingan, e ke tabab ni nge un ko pioneer kafram ni 40 e duw ni ke yan u reb e binaw ni lel’uch u Scotland. Boch e girdi’ u rom ni kar adaged e machib fram e kar wargad. De mulan’row, ma aram ke tabab e wu’ i mabgol ney ko machib ma ra pingegew e girdi’ ngar manged pi gachalpen. Chiney e bay e ulung u rom ni be mon’og i yan. Yul’yul’ ni tay e gali cha’ nem e riyul ni ke flaabnagrow Jehovah. I weliy Frank u fithik’ e sobutan’ ni gaar, “Bin th’abi ga’ e flaab e aram e ka gamow bay ko tin riyul’ ma be fanaymow Jehovah.” Arrogon, nap’an ni “gad ra rin’ ban’en u fithik’ e yul’yul’,” ma ra yib ngodad boor e flaab ma gad falfalan’ ngay.
“Ngari Falfalan’um Ngak Jehovah”
11, 12. (a) Uw rogon ni “ngarda falfalan’gad ngak Jehovah”? (b) Mang e gad ra nameg u murung’agen e fol babyor ni goo gadad, ma mang e rayog ni nge buch riy?
11 Rogon ni ngari fel’ thildad Jehovah me par ni gad ba pagan’ ngak, ma thingar “felan’dad ngak Jehovah.” (Psalm 37:4a) Uw rogon ni ngada rin’ed ban’en ni aram rogon? Dabda paged ni ngarda tedan’dad ko magawon rodad, sana rib mo’maw’, machane ngarda tedan’dad ngak Jehovah. Reb e kanawo’ e ngad ted e tayim ngada bieged e Thin rok. (Psalm 1:1, 2) Ma falfalan’nagem e bieg Bible ni ga ma ta’? Ra falfalan’nagem nfaan ga ra bieg ni ga be nameg ni ngam nang boch murung’agen Jehovah. Mang fan ni dab mu tal u tomuren ni kam bieg bang riy ma ngam fithem, ni ‘Mang e be fil ngog re thin ney u murung’agen Jehovah?’ Sana ra ayuwegem ni nap’an ni ga be bieg fare Bible e ngam ta’ reb e notebook ara boch e babyor u toobem. Gubin ngiyal’ ni ram tal ni fan ni ngam fal’eg i lemnag e tin kam bieg, mag yoloy boch e thin nra puguran ngom murung’agen e pi felngin Got nri yib baadag. U reb e psalm, i yon’ David reb e tang ni gaar: “Yibe athapeg ni thin u l’ugunag nge rogon ni be fal’eg i lemnag gum’ircheg e ra falfalan’nagem, O Jehovah ni fare War rog nib ga’ nge Tabiyul rog.” (Psalm 19:14, NW) Gad ra tiyan’ ko Thin rok Got ma ra “falfalan’nag” Jehovah ngodad.
12 Uw rogon ni nge falfalan’nagdad e fol Bible rodad nge nguud fal’eged i lemnag? Rayog ni ngad nameged ni ngad filed ban’en rogon ni rayog rodad u murung’agen Jehovah nge kanawoen. Ngam rin’ e n’en ni aram rogon e ra k’aringdad ngad pininged e magar. Ke micheg David ngak e piin nib mat’aw ni, ra pi’ Jehovah “e tin kari t’uf rom.” (Psalm 37:4b) Baga’ ni ireray mit i pagan’ ni ke k’aring John ni apostal ni nge yoloy e pi thin ney ni be gaar: “Ireray e pagan’ rodad ngak, ni, demtrug ko mang e n’en gad ra ning nib m’agan’ ngay, ma ra motoyil ngodad. Maku, faanra gad manang ni ma motoyil ndemtrug ko mang e gad be ning, ma gad manang ni ra pi’ ngodad e tin kad ninged ngak.”—1 John 5:14, 15.
13. U lan e pi duw ni dawori n’uw nap’an ni ke yan, ma mang e mon’og ko machib ko Gil’ilungun e kan guy u boor e binaw?
13 Bochan gadad e girdi’ nib yul’yul’, n’en ni ngari falfalan’nagdad e aram ngad guyed ni ngari tamilang u wan’uy e liw rok Jehovah ni th’abi tolang. (Proverbs 27:11) Gathi ri gad ba falfalan’ ni kad nanged e maruwel nib gel ni be rin’ e pi walagdad ko pi binaw ni kafram e ur moyed u tan e am ni ka nog totalitarian ara dictatorial ngay? Ri gad baadag ni ngad guyed boch nga m’on e puf rogoy ni ra yib u m’on ni nge m’ay e re m’ag ney. Boor e pi tapigpig rok Jehovah ni yad be par ko pi nam nu ngal e rib gel e maruwel rorad ni yad be machibnag ngak e piin ma un ko skul, refugees, nge boch e girdi’ ni ma par u ngal ni ba’ n’umngin nap’an ma puf rogorad ko liyor rorad. Ri gad be athapeg ni nap’an ni ngar sulod nga tabinaw rorad, e nguura ululgad i wereg e tamilang rorad ko thin riyul’ u fithik’ e lumor nib gel.—Matthew 5:14-16.
“Mu Pagfan Ngak Jehovah e Kanawo’ Rom”
14. Mang e mich riy ni rayog ni ngad pagedan’dad ngak Jehovah?
14 Ri be fal’eg lanin’dad ni ngad nanged ni fapi magafan’ rodad nge n’en ni gad be lemnag ni rib tomal e ra m’ay! Uw rogon? “Mu pagfan ngak Jehovah e kanawo’ rom, ma ngam pagan’um ngak,” ireray e n’en ni yog David, me ulul ngay ni gaar, “me ayuwegem.” (Psalm 37:5, NW) U lan e pi ulung rodad, ri bay e mich riy ni rayog ni ngad pagedan’dad ya Jehovah e ra ayuwegdad. (Psalm 55:22) Piin ma pigpig ni polo’ e tayim rorad, ndemtrug ko pioneer, ara piin ma lekag e ulung, nge pi missionary, ara piin ma maruwel u Bethel, e rayog ni ngar micheged ni Jehovah e ri ma ayuweg. Mang fan ni dabmu non ngak e en ga manang ma ngam fith ko uw rogon ni ke ayuweg Jehovah? Dariy e maruwar riy ni ga ra rungaag boor ban’en ni buch rorad ni be dag ni mus u nap’an e tayim nib mo’maw’, de ngoch pa’ Jehovah. Ma pi’ e tin nib t’uf ko yafas ni gubin ngiyal’.—Psalm 37:25; Matthew 6:25-34.
15. Uw rogon ni ma galgal ramaen e ngongol nib mat’aw rok girdien Got?
15 Nap’an ni nguuda pagedan’dad ngak Jehovah, ma ra buch rodad e n’en ki yog fare psalmist ni gaar: “Me gagiyegnag pangim nib fel’ nge gal ni bod ramaen e tamilang, nge rogon ni gab mat’aw ni bod rogon e yal’ ni misiw.” (Psalm 37:6) Gadad e Pi Mich rok Jehovah, e baga’ ni yima yog e thin nib togopuluw ngodad. Machane Jehovah e be bing owchen e piin nib yul’yul’ ngar naabgad ni t’ufeg ngak Jehovah nge en buguli yoror e ir e ke k’aringdad ngad machibgad u fithik’ e yoor. Maku, ngongol rodad nib mat’aw, e dabiyog ni mith nyugu aram rogon ni boor e girdi’ ni ma kirebnag. Ma gelnagdad Jehovah u fithik’ urngin mit e togopuluw nge gafgow. Ma angin ni ra yib, e ngongol nib mat’aw rok e girdi’ rok Got e ra galgal ramaerad ni bod fare yal’ ko misiw.—1 Peter 2:12.
“Mu Par ni Kam Thab Gulngam . . . Mu Son u Fithik’ e Athap”
16, 17. Rogon nib puluw ko Psalm 37:7, ma chiney ireray e ngiyal’ ni fan ko mang, ma mang fan?
16 Bin migid e thin ko fare psalmist e be gaar: “Mu par ni thab gulingam u mit Jehovah ma ngam sonnag u fithik’ e athap. Dab mu damumuw ngak e en ni keb angin ngak ko n’en ma rin’, nge ngak be’ ni yugu be rin’ e tin be lemnag.” (Psalm 37:7, NW) U roy ri be weliy David nib t’uf ni nguud sonnaged Jehovah u fithik’ e sobutan’ ni nge rin’ Jehovah ban’en. Yugu aram rogon ni dawori yib e tomur ko re m’ag ney, susun gathi ireray tapgin ni ngad gungungad. Gathi kad guyed ni runguy nge guman’ rok Jehovah e ri kab ga’ ko n’en ni kuud lemnaged kafram? (Mark 13:10) Chiney e ireray ngiyal’ ni ngad siyeged i rin’ ban’en ni dada lemnaged u m’on riy ni ireray e n’en nra kirebnag e falfalan’ nge pagan’ ko tirok Got ban’en. Chiney e ireray e ngiyal’ ni ri ngan togopuluw ko gelngin e fayleng rok Satan nra kirebnagey. Ma chiney e aray e ngiyal’ ni ngada ayuwgad nge par ni ba machalbog e ngongol rodad ma dab da kirebnaged e tha’ u thildad Jehovah nib mat’aw. Nguuda ululgad ngad chuweged e lem nib kireb ma ngad siyeged e ngongol nib kireb ngak e piin ni pumoon ara ppin.—Kolose 3:5.
17 “Dabmu damumuw ma dabi yib e puwan’ ngom,” e fonownagda David. “Dabmu damumuw ni ra k’aringem ngam rin’ e kireb. Ya piin nib kireb e yira thang owcherad, machane piin ni be pagan’rad ngak Jehovah e yad ra tafanay e fayleng.” (Psalm 37:8, 9, NW) Arrogon, rayog ni ngad sonnaged u fithik’ e pagan’ ba ngiyal’—ni chiney e kari chugur—nap’an ni ra chuweg Jehovah urngin e tin kireb u fayleng nge urngin e piin yad ma rin’ e kireb.
“Dabki N’uw Nap’an”
18, 19. Mang thin ni be pi’ e athamgil nga lanin’uy e rayog ni ngan fek ko Psalm 37:10?
18 “Dabki n’uw nap’an, ma piin nib kireb e dakuriy; ra mu gayiyrad, ma dabmu piriegrad.” (Psalm 37:10, NW) Ri be pi’ e athamgil nga lanin’dad e pi thin nem ni gadad e gad be chuchugur ko tomur ko re m’ag ney nge tomur ko ngongol ni dabi par u tan pa’ Jehovah! Demtrug e mit i am ara mat’awuy ni girdi’ e ke sunmiy e kari aw nib m’ay fan. Ma chiney e gad be chuchugur i yan ko tayim ni yira sulwegdad ko gaigiyeg rok Got, ni fare Gil’ilungun Jehovah u pa’ Jesus Kristus. Ra gagiyegnag urngin ban’en u fayleng ma ra chuweg urngin ban’en ni ma togopuluw ko Gil’ilungun Got.—Daniel 2:44.
19 U lan fa bin nib biech e fayleng u tan Gil’ilungun Got, ra ngam gayiy, ma dabkiyog ni ngam pirieg e “piin nib kireb.” Riyul’, ni urngin nra togopuluw ku Jehovah e ngiyal’ nem e yira chuweg nib tomgin. Dariy be’ nra magawonnag e gagiyeg rok nib th’abi tolang ara en dabun ni nge fol ko mat’awuy nib m’agan’ Got ngay nra moy u rom. Urngin e piin ni buguli yoror rom e bay e lem rorad nib taareb rogon ko lem rom ni yad baadag ni ngar falfalan’naged Jehovah. Ri bayi fek i yib e pagan’—dariy e lok ara ban’en ni ma loknag e mab, dariy ban’en nra kirebnag e pagan’ nge falfalan’ ni polo’!—Isaiah 65:20; Mikah 4:4; 2 Peter 3:13.
20, 21. (a) Mini’ e “piin nib sobut’an’rad” ni be yog ko Psalm 37:11, ma u uw e yad ra pirieg e “gapas ni boor”? (b) Mang e pi flaab ni ngeb ngodad nfaanra ngad folwokgad rok David ni kab ga’?
20 Ma, “piin nib sobut’an’rad e yad ra tafanay e fayleng.” (Psalm 37:11a) Machane mini’ e “piin nib sobut’an’rad”? Fare bugithin ni kan thiliyeg ni “sobutan’”, i yib ko likngin fan ni “ngan gafgow, sobut’, ngan tamra’nag.” Arrogon, “piin nib sobut’an’rad” e yad e piin yad be sonnag Jehovah u fithik’ e sobut’an ni nge yal’uweg urngin ban’en nde mat’aw ni kan pi’ ngorad. “Ma ur pired u fithik’ e gapas ni yad be falfalan’.” (Psalm 37:11b) Mus ko chiney gad ra pirieg e gapas ni boor u lan e paradis nib spiritual nib peth ko ulung ko tin riyul’ e Kristiano.
21 Yugu aram rogon ni dawori m’ay e gafgow rodad, ma ra bagadad ma be ayuweg bagadad ma gad ma fal’eg laniyan’ e piin ni ke kireban’rad. Bochan e re n’en ney, ke mon’og e falfalan’ nib riyul’ u fithik’ e girdi’ rok Jehovah. Pi walag ni kan dugliyrad kar manged ta chugul saf e yad be pi’ ngodad e tin nib t’uf rodad nib spiritual—ma yu ngiyal’ tin nib t’uf nga dowdad—nra ayuwegdad ni ngad kadedan’dad ko magawon rodad nbochan gad be rin’ e tin nib mat’aw ban’en. (1 Thessalonika 2:7, 11; 1 Peter 5:2, 3) Rib ga’ fan e re gapas ney ni bay rodad! Maku bay e athap rodad ni yafas ni manemus u Paradis nib gapas ni ke chuchugur. Ere, yibe athapeg ni ngad folwokgad rok Kristus Jesus, ni ir David ni kab ga’, ni pasig rok e fan ku Jehovah ni ir e ke k’aring ni nge pigpig u fithik’ e yul’yul’ nge mada’ko tomur. (1 Peter 2:21) Gad ra rin’ ban’en ni aram rogon, ma nguura falan’gad, ni gad be pining e sorok ngak e en ni gad be falfalan’ ngak, ni Jehovah, ni Got rodad.
Rayog ni Ngam Pi’ e Fulweg?
• Mang e n’en ni kam fil ko Psalm 37:1, 2?
• Uw rogon ma “ngarim falfalan’ ngak Jehovah”?
• Mang e mich riy nrayog ni ngad pagedan’dad ngak Jehovah?
[Picture on page 21]
Piin Kristiano e ‘dabi awan’rad ngak e piin ma rin’ e tin nib kireb’
[Picture on page 22]
“Mu pagan’um ngak Jehovah ma ngam rin’ e tin nib mat’aw”
[Picture on page 23]
Ngarim falfalan’ ngak Jehovah ma aram ngam fil ban’en u murung’agen nrogon ni rayog rom
[Picture on page 24]
“Piin nib sobut’an’rad e yad ra tafanay e fayleng”