Maruwel Tow’ath fa Buch Waathan?

“Dariy ban’en ni kab fel’ u wan’ e girdi’ ko . . . ngan guy e tin nib fel’ ni bochan e maruwel ni ke tay nib gel.”​—Eklesiastes 2:24, New World Translation.

“KE AW parowon u tomuren e maruwel ni ke ta’ u reb e rran.” U lan reb e survey ni ka fin ta’ ni dawori n’uw nap’an, ma aram rogon ni taareb u fithik’ dalip girdien e maruwel e ke yog rogon ni yad ma thamiy. Re n’en ney e gathi ban’en ni ngan gin ngay u bang ni girdi’ riy e yad ma mochuch nib gel; yad ma maruwel nib n’uw nap’an maku yad ma fek boch e maruwel nga tabinaw​—baga’ ni bay e pi cha’ ni baga’ rorad ni gathi ri yad ma pining e magar ni ngar daged nib fel’ u wan’rad e n’en ni yad be rin’.

Bochan payngin e mon’og ni be tay e maruwel ma be k’aring boor e girdi’ ni ngar lemnaged rorad ni kemus ni yad bod bang ko masin ni de ga’ fan. Ma baga’ ni dakir fel’ u wan’uy e maruwel. Ba tamilang ni re n’ey e ma rin’ ban’en nga rogon pangin e girdi’ ko maruwel rorad. Ke war e lem ni ma mithmithegey ni ngan adag ni ngan maruweliy e maruwel ku be’. Fare lem ni ngan cheg i ngongliy ban’en nga paay e sana ke war. Angin ni ra yib riy e rayog ni nge k’aring be’ nge dabuy e maruwel ni ma rin’, sana me fanenikay e maruwel rok.

Ngad Fal’eged i Yaliy Pangidad

Riyul’, dabiyog ni ngad thilyeged rarogodad ni gubin ngiyal’. Yugu aram rogon, gathi m’agan’um ngay ni rayog ni ngad thilyeged rarogon pangidad? Faanra kam pateg ni ke magawonnigem boch e pangin ni de fel’ ko maruwel rom, ma ra yib angin ngom ni faanra mu tafinaynag e n’en ni be lemnag Got nge pi motochiyel nib l’ag rogon ko re n’ey. (Eklesiastes 5:18) Boor e girdi’ e ke pateg ni ran lemnag e pi n’ey ma ra k’aring ni nge yib e felfelan’ nge gapas ko maruwel rorad.

Got e Ta Maruwel ni Th’abi Tolang. Got e ba ta maruwel. Sana daworda lemnaged ni aram rogon, machane aram rogon ni dag ko ir mini’ u lan e Bible nsom’mon. Fare thin u Genesis e tabab ni Jehovah e ke sunmiy e tharmiy nge fayleng. (Genesis 1:1) Amu lemnag urngin mit e maruwel nib thilthil ni lemnag Got u nap’an ni tabab i lemnag ni nge sunumeg ban’en​—be’ ni ma fal’eg yaan ban’en, nge be’ ni ma yarmiy ban’en, nge engineer, be’ ni ma yoloy yaan ban’en, nge be’ ni ma mel’eg ban’en ni ngan fana’, be’ ni ma ngongliy rogon e pi n’en ni ngan maruweliy, be’ ni ma maruweliy e falay, nge be’ ni ma fil murung’agen ban’en nib fos, be’ ni ma fil murung’agen e gamanman, nge programmer, nge be’ ni boor mit e thin ni manang, nge ku boch ban’en.​—Proverbs 8:12, 22-31.

Mang felngin e maruwel rok Got? Pi n’en ni bay u lan e Bible e be yog nib “manigil,” “rib fel’ u wan’”. (Genesis 1:4, 31) Riyul’, ni pi n’en ni ke sunumeg e “be pining e sorok” ku Got, maku thingari da pininged e sorok ngak!​—Psalms 19:1; 148:1.

Machane, de mus e maruwel ku Got u nap’an ni ke sunumiy e tharmiy nge fayleng nge fa gal nsom’mon e girdi’. Jesus Kristus ni fak Jehovah e gaar: “Chitamag e gubin ngiyal’ ni be maruwel.” (John 5:17) Arrogon, be ulul Jehovah ni nge maruwel ni aram e be pi’ e tin nib t’uf ko pi n’en ni ke sunumiy, be gamaneg e tin nib t’uf rorad, ma be ayuweg e yafos ko pi tapigpig rok ni yad ba yul’yul’. (Nehemiah 9:6; Psalms 36:6; 145:15, 16) Ku ma fana’ Got e girdi, ni ngar “maruwelgad u taabang,” ni ngar uned ngak ngar mu’naged boch e maruwel.​—1 Korinth 3:9.

Maruwel e Rayog ni Nge Mang Reb e Tow’ath. Gathi be yog e Bible ni maruwel e reb e buch waathan? Genesis 3:17-19 e sana be dag ni ke gechignag Got Adam nge Efa ko togopuluw ni kar tew ni aram e ke pi’ e maruwel nib mo’maw’ ngorow. Nap’an ni ke bucheg waathan fagal nsom’mon e girdi, me gaar Got ku Adam: “Ya thingari yib e athuw u dakenam nge yog ni pi’ e but’ e ggan ngom, nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ngam sul ko but’.” Re n’em e be weliy murung’agen gubin mit e maruwel?

Danga’. Reb riy, bochan ni de yul’yul’ Adam nge Efa, ma fare Milay’ nu Eden e dabin ga’nag u rom ko ngiyal’ nem. Ke bucheg Got waathan e gi but’ nem. Thingari yib e athuw u daken be’ me maruwel nib gel ni faanra nge fel’ rogon u yong’olen fagi but’.​—Roma 8:20, 21.

Ke dag e Bible ni maruwel e reb e tow’ath ni thingar da ayuweged ko bin ni nge dag ni maruwel e buch waathan. Rogon ni ke dag u roy, Got e reb e ta maruwel nib gel. Bochan ni ke sunumeg e girdi’ ni bod yaan, Jehovah e ke pi’ mat’awun e girdi’ ni nge yog ni ra gagiyegniged e pi n’en ni ke sunumeg. (Genesis 1:26, 28; 2:15) Re maruwel nem ni kan pi u mit Got e be yog fapi thin ni kan ta’ nga Genesis 3:19. Faan ma nga maruwel e buch waathan mab kireb, ma dabi pi’ Jehovah e athamgil nga laniyan’ e girdi’ ni ngar uned nga’. Noah nge chon e tabinaw rok e boor e maruwel ni thingar rin’ed u m’on nge tomuren fare Ran ni tharey e fayleng. U nap’an e Kristiano, ma pi gachalpen Jesus e kan fonownagrad ni ngaur maruwelgad.​—1 Thessalonika 4:11.

Machane, ka gadad manang ni maruwel e rayog ni nge k’aring e magafan’ e ngiyal’ ney. Mochuch, nge riya’, nge chalban, nge mulan’, nge tagenging’, nge sasalap, nge laniyan’ e boch e pi “rachangal nge pan nib kireb” ni gadad be par u fithik’. Machane maruwel e gathi buch waathan. U Eklesiastes 3:13, ma Bible e ma yog e maruwel nge pi wom’engin ni reb e tow’ath rok Got. Mu guy e kahol ni “Ngan Gel ko Mochuch ni Bay Rogon ko Maruwel.”

Rayog ni Ngam Pining e Sorok ku Got ko Maruwel Rom. Felngiy nge cheg ko maruwel e baga’ ni yima pining e sorok riy ko girdi’ u tabon e maruwel. Felngin e ban’en ni ma dag e Bible u murung’agen e maruwel. Got e ma ngongliy e maruwel rok nib fel’ rogon. Ke pi’ ngodad e bung rogon, ma baadag ni ngad fanayed e pi n’en ni gad manang nib fel’ nge yan i mus mus rogon. Ni bod, ni nap’an ni yibe toy fare Tabernacle u Israel kakrom, ma ke suguy Jehovah e girdi’ ni bod Bezalel nge Oholiab ko gonop, nge tamilngan’, ke bung rogorow ni ngar rin’ew boch e maruwel. (Exodus 31:1-11) Re n’ey e be dag nib ga’ fan u wan’ Got rogon ni kar ngongliyew boch ban’en, nge rogon ni kar fal’egew yaan boch ban’en, nge ku boch ni kar maruweliyew ko maruwel rorow.

Re n’ey e bay fan nga rogon ni gad be sap ko bung rogon rodad nge maruwel rodad. Be ayuwegdad ni ngad guyed u reb e kanawo’ ni ir reb e tow’ath ni yib rok Got, ni susun ni dab da ted ni dariy fan. Ere, piin Kristiano e yibe tay chilen ngorad ni ngar ngongliyed e maruwel rorad ni bod ni be duguliy Got rogon ni gad be maruwel: “Demtrug e n’en ni gimed ra ngongliy ma ngam tedan’med ngay, ni gowa gimed be maruwel rok Somol, ma gathi rok e girdi’.” (Kolose 3:23) Kan motochiyelnag ko pi tapigpig rok Got ni ngar maruwel gad nib gel, ngar fal’eged fare thin ko Kristiano ni nge adag e girdi’ ni ngar motoyilgad ngay ni baga’ ni pi cha’ ni yad ma maruwel u taabang nge ku boch e girdi.​—Mu guy e kahol ni “Ngan fana’ e Pi Kenggin e Machib u Bible u Tabon e Maruwel.”

U fithik’ e pi n’ey, ma ngad fithed gadad ko uw gelngin nge fel’ngin e maruwel ni gad be tay ko maruwel rodad. Ba fel’ u wan’ Got e pi n’en ni gad be rin’? Kari fel’ u wan’dad u rogon ni gad ma maruweliy e maruwel ni kan pi’ ngodad? Faanra danga’, ma ka bay tagil’ e mon’og.​—Proverbs 10:4; 22:29.

Ngan thabthabelnag e maruwel ko tirok Got ban’en. Yugu aram rogon ni maruwel nib gel e yira pining e magar riy ngodad, ma ku bay reb e ban’en ni rayog ni nge ayuwegdad ni nge fel’ u wan’dad e maruwel rodad nge yafas rodad. Aram e ngad tedan’dad ko tha’ u thildad Got. Solomon ni Pilung, ni i maruwel nib gel mab felfelan’ ko pi flaab nge pi n’en ni ma fel’ rogoy riy ni ke ognag e yafas rok e ke yog ni gaar: “Um par ni ba’ madgun Got u wan’um ma ga be fol ko thin rok. Ya kari mus fan ni sunmiy Got e girdi’.”​—Eklesiastes 12:13.

Rib tamilang, thingar da fal’eged i lemnag e n’en nib m’agan’ Got ngay ko gubin ban’en ni gad ma rin’. Gadad be maruwel u rogon nib puluw ko n’en nib m’agan’ ngay, fa gad be maruwel nib togopuluw ngay? Gad be athamgil nib gel ni ngad fel’ gad u wan’ Got, fa ke mus ni gadad e ngad fel’ gad u wan’dad? Faanra dab da rin’ed e tin nib m’agan’ Got ngay, ma tomren ma gadad ra gafgow ko kireban’ nge lem ni dariy e athap rodad.

Be’ ni Steven Berglas e yog ni girdi’ nib tolang ko maruwel ni kar chalbangad ko maruwel rorad, e yad ma gay ban’en ni ri yad baadag ni ngar maruweliyed nge mang bang ko yafos rorad. Dariy ban’en ni kab ga’ fan ko ngan pigpig ko Cha’ ni ke pi’ ngodad e llowan’ ke bung rogodad ni ngad rin’ed boch e maruwel nib ga’ fan. Gad ra rin’ e maruwel nib fel’ u wan’ e En ni Sunumiydad ma dabi digeydad ni de fel’ u wan’dad e n’en ni kad rin’ed. Ku Jesus, ma fare maruwel ni ke pi’ Jehovah ngak e bod e ggan nib fel’ nga fithik’ i dowey, ma ma fel’ rogoy riy. (John 4:34; 5:36) Maku dab da paged talin ni Got, ni ir fa bin nth’abi Tolang e Ta Maruwel, e be pining dad ni ngad “maruwelgad u taabang.”​—1 Korinth 3:9.

Pigpig ni gad be tay ku Got nge ngan ilal ko tirok ban’en e be fal’eg rogodad ko maruwel ni ba taw’ath nge ku boch ban’en ni ke mil fan ngodad. Yugu aram rogon ni gin ni gad ma maruwel riy e ba sug ko boch ban’en ni ma magawonnag lanin’uy, nge maluagthin, ma boor ban’en ni yima yog ni ngad rin’ed, ma michan’ rodad nib to’ar nge tamilangan’ rodad ko tirok Got ban’en e rayog ni pi’ gelngidad u nap’an ni gad be athamgil ni ngad manged ta maruwel ara masta nib fel’. Ma u reb e kanawo’, pi n’en nib riyul’ u murung’agen e yafas ko re fayleng ney e be k’aringdad ni ngad fal’eged i yaliy e yungi n’en nib t’uf ni ngad gelnaged ko michan’ rodad.​—1 Korinth 16:13, 14.

Ngiyal’ ni Ra Mang Maruwel Reb e Tow’ath

Pi cha’ ni yad be maruwel nib gel ni ngar pigpiggad ku Got e rayog ni ngar sapgad nga m’on ko ngiyal’ ni ra fal’eg rogon e Paradis biyay me suguy ga’ngin e fayleng ko maruwel ni ba’ angin. Isaiah, ni ir reb e profet ku Jehovah, e weliy murung’agen e yafas ko re ngiyal’ i n’em: “Bay ra toyed e naun mi yad par u lan, ma gathi yugu be’ e bay yib i par ngay. Bay ra yunged e woldug ni grapes me fel’ rogorad u logowen, ma gathi yugu boch e girdi’ e bay ur unumed. . . . Pi n’en ni kar maruweliyed e ri bayi fel’ rogorad riy.”​—Isaiah 65:21-23.

Ri ra mang maruwel reb e tow’ath e ngiyal’ nem! Faan gad ra fil ko mang e mm’agan’ Got ngay ni fan ngodad ma gad maruwel u rogon nib puluw nga’, ma gad ra par u fithik’ e pi cha’ ni ke tow’athnagrad Jehovah ma gadad ra par ni gad be ‘guy felngin e maruwel ni gad be ta’ ni gubin ngiyal’.’​—Eklesiastes 3:13.

[Picture on page 4, 5]

Boor e tamaruwel e kar lemnaged rorad ni yad bod bang ko masin ni de ga’ fan

[Credit Line]

Japan Information Center, Consulate General ko yu Sapan u NY