Ngan Gay e Pi N’en nib Fel’ ni “Ke Tay Got nib Mith”

“Yi ir fare kiy ni ma bing urngin e pi nen nib fel ni ke tay Got nib mith, ni aram e gonop rok nge llowan rok.”​—KOL. 2:3.

1, 2. (a) Mang boch ban’en ni kan pirieg ko duw ni 1922, ma uw e bay e pi n’em riy? (b) Mang e be yog e Bible?

BOOR bogi ban’en nib fel’ ni kan pirieg ni kad nanged murung’agen. Bod rogon e n’en ni kan pirieg ko duw ni 1922. Ke yan boor e duw nib gel e maruwel ni tay Howard Carter ni be’ nu England ni ma gay murung’agen boch ban’en ni ke kakrom. Ma aram me pirieg e gin ni k’eyag Farao Tutankhamen riy ma ba’ gonap’an 5,000 boor mit ban’en nib fel’ ni pirieg u rom.

² Yugu aram rogon ni boor ban’en ni ke kakrom ni ke pirieg Carter nib fel’, machane kan tay boch nga museum ma ke fek e girdi’ boch. Sana boch e girdi’ e baadag ni ngar guyed e pi n’em ya ba fel’ yaan, machane gathi ri ka ba ga’ angin ko yafas rodad e ngiyal’ ney. Thin rok Got e be yog ngodad ni ngad gayed e tin nib fel’ ni ra yib fan ko yafas rodad. Ba puf mat’awun e girdi’ ni gubin ni ngar beeged e thin rok Got, ma tow’ath ni ra yib riy e kab gel e fel’ riy ko pi n’en ni be lemnag e girdi’ nib fel’ e ngiyal’ ney.​—Mu beeg e Proverbs 2:1-6.

3. Mang boch ban’en nib fel’ ni ra yib angin ngak e pi tapigpig rok Jehovah ni faan yad ra fil e thin rok Got?

³ Mu lemnag angin nra yib ko pi n’en nib fel’ ni yog Jehovah ngak e girdi’ rok ni ngar gayed. “Madgun Somol” ni bay u wan’dad e reb e pi n’en nra ayuwegdad ko ngiyal’ ni bay boor e kireb. (Ps. 19:9) Nge “tamilang lanin’um” ko thin rok Got e ra ayuwegem ni ngam liyor ngak Got me fel’ thilmew. Ma urngin e tin nib fel’ ni pi’ Got ngodad ni bod rogon e gonop nge tamilangan’, e ra ayuwegdad ko pi magawon ni ma yib ngodad ni gubin e rran. (Prov. 9:10, 11) Uw rogon ni ga ra pirieg e pi n’en nib fel’?

Ngan Gay e Tirok Got Ban’en

4. Uw rogon ni gadra pirieg e tin nib fel’ ni ke micheg Got?

⁴ Piin ma fil murung’agen ban’en nib fel’ ni ke kakrom e ba ga’ ni yad ma yan nga bang nib palog ni ngar gayed, machane gad manang e gin gad ra pirieg e tirok Got riy. Bible e ra dag ngodad e gin gad ra pirieg e tin nib fel’ ni ke micheg Got. Ke yog Paul murung’agen Kristus ni gaar: “Yi ir fare kiy ni ma bing urngin e pi n’en nib fel’ ni ke tay Got nib mith, ni aram e gonop rok nge llowan’ rok.” (Kol. 2:3) Nap’an ni gad ra beeg e pi thin nem ma sana ngad fithed gadad: Mang fan ni thingar da gayed e pi n’em nib fel’? Uw rogon nib mith e pi n’em ni bay rok Kristus? Ma uw rogon ni gad ra pirieg e pi nem? Ra ngad nanged e fulweg riy, ma som’on e ngad fal’eged i yaliy fapi thin ni yog Paul.

5. Mang fan ni yoloy Paul e thin nge yan ngak e pi Kristiano u Kolose?

⁵ Ke yoloy Paul e pi thin nem ni nge yan ngak e pi Kristiano u Kolose. Ke yog ni be magafan’ ngorad ma ‘nge athamgil lanin’rad ma ra chichirgad nga taabang u fithik’e t’ufeg.’ (Mu beeg e Kolose 2:1, 2.) Ere mang fan ni ke magafan’ Paul ngorad? Manang ni pi Kristiano u rom e bay boch i yad ni be fol ko machib rok piyu Greece ma ku yad be sul nguur ted fan e motochiyel rok Moses ma ki yog ngorad ni gaar: “Mu guyed rogomed ya ri kolmed be’ ngam manged kalbus rok ni be’ ni be maruwel ko gonop rok e girdi’ nge sabanban ndariy rogon nga bayang, ni yib ko machib ni sum rok e girdi’ ni yibe fil ngak reb e mfen nge reb, ma ki yib ko pi kan ni yad be gagiyeg u lan e gin’en ni ba’ urngin ban’en nu lan e lang riy nib muun e fayleng ngay, ma gathi Kristus e yib rok.”​—Kol. 2:8.

6. Mang fan ni thingarda folgad ko fonow ni pi’ Paul?

⁶ Ku arrogodad e ngiyal’ ney ni gad ma pirieg e magawon ni ma yib rok Satan nge re fayleng ney nib sug ko kireb. Lem ko re fayleng ney, nib muun e girdi’ ngay ni dariy fan e teliw u wan’rad ma yad ma yog ni sum e girdi’ ko gamanman, maku yad ma yog ko mang e fel’ ni ngan lemnag nge rogon e ngongol nge n’en ni ngan nameg nge rogon e yafas ko girdi’. Pi yurba’ i teliw ni googsur e baga’ ni yad ma tay nib ga’ fan ni ngan madnomnag boch e rran. Boor ban’en ni yima ngongliy e ngiyal’ ney ni bay boch ban’en riy ni ba kireb ni nge adag e girdi’ ni bay ko kachido nge musik nge ku boch e fafel nge Internet ni ma fek e girdi’ i yan ko ngongol nib kireb. Faanra gubin ngiyal’ ni gad ma un i yaliy e pi n’ey nib kireb u fayleng mab mom ni nge kirebnag e yafas rodad ma rayog ni ngad togopuluwgad ko thin rok Jehovah, ma ku ra k’aringdad ni ngad paged e bin riyul’ e kanawo’ ko yafas. (Mu beeg e 1 Timothy 6:17-19.) Ere ba t’uf ni ngad nanged ko mang fan fapi thin ni yoloy Paul nge yan ngak e pi Kristiano u Kolose ma gad fol ko fonow ni ke pi’ ya nge dabda awgad ko wup rok Satan.

7. Mang l’agruw ban’en ni yog Paul ni ra ayuweg e pi Kristiano u Kolose?

⁷ Tomren ni ke yog Paul ni ke magafan ngak e Kristiano u Kolose ma aram ma ki yog l’agruw ban’en nra ayuwegrad ni nge athamgil lanin’rad ma ngar taarebgad u fithik’ e t’ufeg. Som’on e ke yog ni nge “paganrad ko tin kar nanged fan ni ir e ba riyul.” Thingari pagan’rad ni ke tamilang u wan’rad e thin rok Got u Bible ya nge par e michan’ rorad ni ba mudugil. (Heb. 11:1) Ma aram ma ki yog ngorad ni ngar nanged “e tin rib fel’ ni ke m’ay i lemnag rok Got.” Ba t’uf ni nge yoor boch ban’en ni ngar nanged u murung’agen e tin riyul’ me tamilang u wan’rad boch e thin rok Got nib mo’maw’ ni ngan nang fan. (Heb. 5:13, 14) Rib manigil e pi fonow nem ngak e pi Kristiano u Kolose, maku ba ga’ fan ngodad e ngiyal’ ney! Uw rogon ni ra pagan’dad ni ke tamilang u wan’dad e thin rok Got? Ke tamilangnag Paul ko thin rok u murung’agen Jesus Kristus ni gaar: “Yi ir fare kiy ni ma bing urngin e pi n’en nib fel ni ke tay Got nib mith, ni aram e gonop rok nge llowan rok.”

Pi N’en nib Fel “nib Mith” ni Bay Rok Kristus

8. Mu tamilangnag fare thin “nib mith” ni bay rok Kristus.

⁸ Fapi n’en nib fel’ ni aram e gonop nge llowan’ rok Got “nib mith” ni bay rok Kristus e gathi be yip fan ni dabiyog ni ngad pirieged. Rayog ni ngad pirieged ni faan gad ra athamgil ma da tedan’dad ngak Jesus Kristus. Mab puluw e re thin ney ko n’en ni yog Jesus ni gaar: “I gag e kanawo’, me gag e tin riyul’, me gag e yafos; dariy be’ nrayog ni nge yan ngak e en ni Chitamangiy ya ke mus ni gag e ra yan rog ngak.” (John 14:6) Ere faanra nge tamilang e thin rok Got u wan’dad ma thingari t’uf rodad e ayuw nge kanawo’ ni pi’ Jesus.

9. Mang e maruwel rok Jesus?

⁹ Ke yog Jesus ni ir e “kanawo’” ma ki yog ni ir e ‘tin riyul’ nge yafas.’ Fan e re thin ney e gathi kemus ni maruwel rok e nge thapeg e girdi’ ngak e Chitamangin. Ku bay e maruwel rok nib ga’ fan ni aram e nge tamilangnag e thin riyul’ u Bible nge rogon ni nge yog e yafas ni manemus. Riyul’ ni pi n’ey nib fel’ nib mith ni bay rok Jesus e dariy ban’en nrayog ni ngan taareb rogonnag ngay, ma thingar da fal’eged i gay u Bible. Ere ngad guyed boch e pi n’en nib fel’ nra yib fan ngodad boch nga m’on ma ra fal’eg thildad Got.

10. Mang e rayog ni ngad filed u murung’agen Jesus ni bay u Kolose 1:19 nge 2:9?

¹⁰ “Ya rarogon Got ni polo e ba rok Kristus ni ngal nib girdi.” (Kol. 1:19; 2:9) Immoy Jesus u tharmiy ko Chitamangin ni boor e duw, dariy be’ ni taareb rogon ngak ma ri manang rarogon e Chitamangin nge tin nib m’agan’ ngay. Nap’an ni i machib u fayleng ma i fil ngak boch e girdi’ e pi n’en ni i fil e Chitamangin ngak ma ki m’ug fel’ngin e Chitamangin rok. Aram fan ni yog ni gaar: “Cha’ ni ke guyeg e ke guy e en ni Chitamangiy.” (John 14:9) Rayog ni ngad filed e gonop nge llowan’ rok Got nib mith ni faanra da tedan’dad ngad filed gubin ban’en u murung’agen Jesus.

11. Uw rogon nib l’ag e thin ni kan yiinag u Bible ngak Jesus?

¹¹ “Tin nib riyul’ ni yib i yog Jesus ngan nang e ereram fapi thin ni yib i yog . . . Got u l’ugun e pi profet.” (Rev. 19:10) Pi thin ney e be dag ni boor e thin ni kan yiiynag u Bible e ba l’ag rogon ngak Jesus. Pi yiiy u Bible ni bay ko Genesis 3:15 nge mada’ ko Revelation e rayog ni ngan nang fan ni faanra ngan fil nib fel’ rogon e maruwel rok Jesus ni bay rogon ko Gil’ilungun. Arfan ni girdi’ ni de michan’rad ni Jesus e ir fare Mesiah ni kan micheg ni nge yib e ba mo’maw’ rorad ni ngar nanged fan e pi yiiy ni bay ko Genesis nge mada’ ko Malaki. Maku piin ni yad be lemnag ni dariyfan e pi thin nem e gathi rib ga’ fan Jesus u wan’rad. Ra nge nang e girdi’ murung’agen Jesus ma ku rayog ni ngar nanged fan e pi yiiy u Bible ni dawori lebug.​—2 Kor. 1:20.

12, 13. (a) Uw rogon ni Jesus e ir e “tamilang ko girdi’ nu fayleng”? (b) Ke chuw e pi Kristiano u fithik’ e lumor ko pi yurba’ i teliw, ere mang e thingara rin’ed?

¹² “I gag e tamilang ko girdi’ nu fayleng.” (Mu beeg e John 8:12; 9:5.) U m’on ni gargeleg Jesus me gaar Isaiah ni profet: “Girdien fare nam ni uranod u fithik e lumor e kar guyed ba tamilang ni ba ga ramaen! Ur pired u lan ba nam u fithik e rumug ni yam, machane chiney e ke gal e tamilang nga dakenrad.” (Isa. 9:2) Miki yog Matthew ni ke lebguy Jesus fare yiiy u nap’an ni i machib ni gaar: “Mpied keru’med ko denen ni gimed be rin’! Ya gagiyeg nu tharmiy e ke chugur!” (Matt. 4:16, 17) I machibnag Jesus e girdi’ ni nge tamilangan’rad ko thin ni be weliy ni bay ko thin rok Got u Bible ya nge yog ni chuweg e girdi’ ko machib ko pi yurba’ i teliw ni googsur. Ke gaar: “Ku gub nga fayleng ni gag e tamilang, ni urngin e girdi ni gu ra mich u wunrad e dab kur pired u fithik e lumor.”​—John 1:3-5; 12:46.

¹³ Boor e duw nga tomren me yog Paul ngak e pi Kristiano ni gaar: “Um moyed u fithik’ e lumor, machane nap’an ni mmanged girdien Somol ma gimed be par u fithik’ e tamilang. Ere thingar um ngongolgad ni bod rogon e girdi’ nib mil suwrad ko tamilang.” (Efe. 5:8) Ke chuw e pi Kristiano u fithik e lumor ko pi yurba’ i teliw ni googsur ere thingar ra ngongolgad ni yad e girdi’ ni yad be yan u fithik’ e tamilang. Ba puluw e re thin ney ko n’en ni yog Jesus ngak e pi gachalpen ni gaar: “Nge gal raamed u p’eowchen e girdi’, ya ngar guyed e tin nib fel’ ni gimed be rin’ mi yad yog e sorok ngak e Chitamangimed ni bay u tharmiy.” (Matt. 5:16) Ere gur kam felfelan’ ko tin nib fel’ ni kam pirieg ni bay rok Jesus, ma ga baadag ni ngam weliy ngak boch e girdi’ ma ga dag ko thin rom nge ngongol rom?

14, 15. (a) Uw rogon ni kan fanay e saf nge ku boch e gamanman ni fan ko liyor kakrom? (b) Mang fan ni dariy ban’en ni ran taareb rogonnag ngak Jesus ni ir “fare Fak e Saf rok Got”?

¹⁴ Jesus e ir “fare Fak e Saf rok Got.” (John 1:29, 36) U lan e Bible e ma weliy murung’agen e saf ni yima pi’ ni maligach ya nge n’ag Got fan e denen. Bod rogon Abraham ni ke m’agan’ ngay ni nge pi’ fak ni maligach machane me yog Got ngak ni nge pi’ ba saf ni pumoon. (Gen. 22:12, 13) Maku nap’an ni chuweg Jehovah piyu Israel u Egypt ma kur fanayed e saf ko “Paluk’af ni fan ngak Somol.” (Ex. 12:1-13) Ma Motochiyel rok Moses e ku be yog ni rayog ni ngan fanay boch e gamanman ni maligach nib muun e saf nge kaming ngay.​—Ex. 29:38-42; Lev. 5:6, 7.

¹⁵ Dariy reb ko pi maligach nem ni i pi’ e girdi’ kakrom nrayog ni nge chuwegey ko denen nge yam’. (Heb. 10:1-4) Kemus ni Jesus e ir “fare Fak e Saf rok Got ni ir e nge chuweg e denen rok e girdi’ nu fayleng.” Re thin ney e be micheg ni dariy ban’en ni kan pirieg nrib fel’ ni bod rogon e n’en ni ke rin’ Jesus. Ere thingarda filed nib fel’ rogon murung’agen e biyul ni ke pi’ Jesus ma gad maruweliy e n’en ni ke michan’dad ngay. Ra rin’ fa “chi ulung” ni aram rogon ma rayog ngorad e tow’ath nrib fel’ ni aram e yafas u tharmiy ma “yugu boch e saf” e rayog e yafas u Paradis u fayleng ngorad.​—Luke 12:32; John 6:40, 47; 10:16.

16, 17. Mang fan ni ngad ‘l’eged owchedad ngak Jesus me tor e michan’ rodad ngak.’?

¹⁶ “Kad l’eged owchedad ngak Jesus, yi ir e be tor e michan’ rodad ngak.” (Mu beeg e Hebrews 12:1, 2.) U Hebrew guruy ni 11 e ba tamilang rogon ni weliy Paul murung’agen e michan’ rok boch e pumoon nge ppin ni bod rogon Noah, Abraham, Sarah nge Rahab. Yog Paul ngak e pi Kristiano ni ngar ‘l’eged owcherad ngak Jesus, yi ir e be tor e michan’ rorad ngak’ u nap’an ni i lemnag e michan’ rok e pi girdi’ nem. Mang fan ni yog Paul ni ngad tedan’dad ngak Jesus?

¹⁷ Yugu aram ni kan weliy u Hebrew guruy ni 11 rogon ni i yul’yul’ fapi pumoon nge ppin ma i par nib gel e michan’ rorad, machane da ur nanged ko uw rogon ni ra lebug e pi n’en ni ke micheg Got u daken Gil’ilungun fare Messiah. Ere boor ban’en ni de yog ni ngar guyed. Mus ngak e piin ni ra yoloyed e Bible ma de yog ni nge tamilang u wan’rad e pi n’en nib ga’ fan ni ur yoloyed. (1 Pet. 1:10-12) Pi n’en ni ke rin’ Jesus e ke gelnag e michan’ rodad. Rib ga’ fan ni ke tamilang u wan’dad ni kad nanged ni Jesus e ‘kad l’eged owchedad ngak, yi ir e be tor e michan’ rodad ngak’!

Mu Gay

18, 19. (a) Mang boch ban’en nib fel’ nib mith rok Kristus? (b) Mang fan ni thingarda sapgad ko tin nib fel’ ban’en ni bay rok Jesus?

¹⁸ Kad weliyed boch ban’en ni ke rin’ Jesus ni bay rogon ko tin nib m’agan’ Got ngay ni fan ko girdi’. Ku bay boch ban’en nib mith rok Kristus ni daworda pirieged. Gad ra pirieg ma gad ra felfelan’ ngay ma ku ra yib angin ngodad. Susun, bod rogon apostal Peter ni ke yog ni Jesus e “ir tabolngin e yafas” ma ku ir e “fasuran.” (Acts 3:15; 5:31; 2 Pet. 1:19) Ma ki yog e Bible ni Jesus e ir fare “Amen.” (Rev. 3:14) Ga manang fan ni ka nog ni ir tabolngin e yafas, fasuran, nge Amen? Be gaar Jesus, “mu gayed mi gimed pirieg.”​—Matt. 7:7.

¹⁹ Dariy murung’agen be’ u lan e chep kakrom ni rib ga’ fan e yafas rok ni bod rogon e n’en ni kad filed ni ke rin’ Jesus ni fan ko girdi’. Pi n’en nib fel’ ni bay rok Jesus e ba mom ni nge pirieg be’ nib fel’ gum’irchaen ni faanra gay. Rayog ni ngam felfelan’ u nap’an ni ga be fil murung’agen Jesus ma ga nang e tin ‘nib mith’ ni bay rok.

Ka Ga Manang?

• Mang e tin nib fel’ ni ka nog ni nge gay e piin Kristiano?

• Mang fan ni fonow ni pi’ Paul ngak e pi Kristiano u Kolose e ku bay fan ngodad e ngiyal’ ney?

• Mog boch fapi n’en nib fel’ “nib mith” ni bay rok Kristus.

[Pictures on page 12]

Bible e bod e map ni be pow’iydad ko tin ra fel’ rogodad riy “nib mith” ni bay rok Kristus