Pagpaniid sa Kalibotan
Mga Makililimos nga Nagpakaaron-ingnong Makililimos
Sa Tsina, ang pagpakilimos nahimong dalan paingon sa bahandi alang sa pipila ka mangingilad, nagtaho ang Worker’s Daily. Kon ang mga batang makililimos makakita ug tawo nga ilang gihunahunang maluluy-on, sila “mosugod sa paghilak ug sa pag-ingong ‘tiyo, tiya—gigutom kaayo ko.’ Ang potensiyal nga maghahatag walay mahimo kondili mohatag,” matud sa mantalaang Insek. Kusion sa mga ginikanan ang ilang mga anak aron pahilakon sila ug moingon nga “ang mga bata masakiton ug walay salapi nga ipahiling sa mga doktor.” Ang mga tigulang, kana nag-ingon, moluhod, “moyukbo, ug mamugos ug donasyon.” Ang pagpangutana sa 25,000 ka makililimos latas sa yugto nga tulo ka tuig nagpadayag nga 8.5 porsiento lamang kanila ang walay nagsuportar ug 18.5 porsiento lamang niadtong daw baldado ang tinuod nga baldado, matud sa usa ka Insek nga opisyal.
Dugang Pang mga Biktima ang Nagkiha sa Iglesya
Ang mga biktima sa seksuwal nga pag-abuso sa relihiyosong mga institusyon sa Australia nga gipadagan sa Katolikong “mga hermano” naghiusa aron sa paghimo sa gibatbat sa The Canberra Times nga usa sa kinadak-ang legal nga aksiyon sa katawhan sa legal nga kasaysayan sa Australia. Ang usa ka aplikasyon nga magtugot ug kapin sa 250 ka kiha nga ipasaka alang sa danyos gipayl di pa dugay sa usa ka organisasyon nga naghawas sa kanhing mga batang biktima. Ang pag-abuso nahitabo matud pa gikan sa katuigang 1940 hangtod sa katuigang 1980, ug ang pangunang mga sinumbong nga gihisgotan sa mga kiha naglakip sa daghang Katolikong arsdiosesis. Usa ka pari nga Marist nahukman nang sad-an sa seksuwal nga pag-atake. Ang abogado nga naglaban sa biktima niining kasoha miingon: “Diyutay pa lang nga bahin sa suliran ang atong nakita kay ang dakong bahin niini nagpabiling tinago. Lagmit mahitabo ang pagbaha sa legal nga mga aksiyon sa mosunod nga pipila ka tuig. Ang tanang relihiyosong mga institusyon kinahanglang mabalaka.”
Kinsa ang Adunay Kinadaghanang Bata?
Haing nasora ang adunay kinatas-ang proporsiyon sa pertilidad sa kalibotan? Sumala sa United Nations, ang anaa sa unang dapit mao ang Rwanda, diin ang mga babaye nga anaa sa panuigong manganak magpahimugso, sa aberids, sa 8.5 ka bata matag usa. Mosunod ang Malawi nga adunay 7.6 ka bata, Côte d’Ivoire nga adunay 7.4, ug ang Uganda nga adunay 7.3. Ang aberids sa kalibotan maoy 3.3 ka bata, samtang sa naugmad nga mga nasod kana maoy 1.9. Ikatingala, ang nasod nga adunay kinamub-ang proporsiyon sa pertilidad sa kalibotan, nga aduna lamang ing 1.3 ka bata matag babaye sa panuigong manganak, mao ang kanhi palaanak nga Italya. Natapos na ang mga adlaw dihang komon alang sa Italyanong pamilya nga magbaton ug tulo, upat, o kapin pang mga bata. Dayag, ang mga yugto natapos na usab diin ang mga Italyano nagsunod sa mga instruksiyon sa Katolikong Iglesya maylabot sa pagpugong sa pagpanganak ug pagmabdos.
Kontak sa mga Ginikanan Una pa sa Pagkatawo
Nganong makigsulti sa usa ka bata nga anaa pa sa tagoangkan sa inahan niini? Sa Brazilianhong magasin nga Veja, ang Swiss nga sikyatrista sa bata nga si Bertrand Cramer nag-ingon: “Kining matanga sa pakigsulti nagtugot sa mga ginikanan, ilabina sa inahan, ug unang kontak sa bata una pa matawo.” Bisan tuod dili pa bug-os nga nahibaloan kon unsaon pagsabot sa bata ang maong pakigsulti, “ang katinoan lamang mao nga ang panumdoman naglihok na, nga maoy talagsaon,” sumala ni Cramer. Dugang pa, human sa pagkahimugso, sanglit ang bata naniid pag-ayo sa mga ekspresyon sa nawong sa mga ginikanan, si Dr. Cramer nag-ingon nga “ang tanang gagmayng hitabo sa kinabuhi hinungdanon na kaayo sa unang mga adlaw.” Hinuon, siya nagpasidaan: “Inay mabalaka kaayo nga mahingpit ang mga bata, kinahanglang likayan sa mga ginikanan ang dili maayong relasyon uban sa mga anak, nga mahimong moresulta sa umaabot nga schizophrenic, magul-anong mga hamtong. Igo na ang pagpangandoy ug normal nga mga bata—ug dili potensiyal nga mga mananaog ug ganti sa Nobel.”
Ang mga Iglesya sa Hungaria Sad-an Usab
Mga tunga sa milyong Hudiyo ang nahisgotang gipamatay sa Hungaria panahon sa Gubat sa Kalibotan II. Unsay sanong sa mga iglesya sa Kakristiyanohan didto sulod nianang makalilisang nga yugto? Usa ka taho nga gihimo sa mga teologo sa Luterano, Baptist, ug Romano Katolikong mga relihiyon nagpadayag nga kining mga iglesyaha “nagbasol nga wala kaayo manglimbasog sa pagpanalipod sa kaubang-molupyo nga mga Hudiyo sa ilang nasod.” Nganong ang mga iglesya nagpanuko sa pagsupak sa paglutos? Ang maduhaduhaong baroganan mao kono ang “resulta sa kontra-Hudiyong tradisyon sa mga iglesya, maingon man sa kasagarang suod nga kalangkitan sa mga awtoridad,” matud sa Süddeutsche Zeitung.