Ko Kariaia Kairakim Iroun Taamnein Te Atua?

“E na kairirai Tamneim ae raoiroi n te kawai ae eti.”​—TAIAN ARERU 143:10, BG.

1, 2. (a) Taekin taai tabeua ake e kamanena iai te taamnei ae raoiroi Iehova ibukia ana toro. (b) E tianaki mwamwakurin te taamnei ae raoiroi ibukin taai aika okoro? Kabwarabwaraa.

TERA ae rio n am iango ngkana ko iaiangoa mwamwakurin te taamnei ae raoiroi? Ko iangoi aia mwakuri aika korakora Kiteon ma Tamton? (Taani Motiki-Taeka 6:33, 34; 15:14, 15) Tao ko bae n iangoa ninikoriaia Kristian ake rimoa ke raun nanon Tetebano ngke e tei i matan te Tanirim. (Mwakuri 4:31; 6:15) Tera aron te kimwareirei ae bati n taai aikai n ara bwabwaro ni katobibia te aonnaba, ni kakaonimakia tarira ake a kabureaki ibukin teia i nuka, ao n te rikirake ae kamimi n te mwakuri n uarongorongo? E noraki mwamwakurin te taamnei ae raoiroi mani katoto aikai ni kabane.

² E koaua bwa e tii mwamwakuri te taamnei ae raoiroi n taai aika okoro ke n rikini kangaanga aika rianako? Tiaki ngaia anne. A taekinaki Kristian n Ana Taeka te Atua bwa a ‘nakonako ma te taamnei,’ a “kairaki n te taamnei” ao a “maiuakina ae boraoi ma te taamnei.” (I-Karatia 5:16, 18, 25) E kaotaki n taeka aikai bwa e teimatoa ni kairi maiura te taamnei ae raoiroi. Ti riai ni butiia Iehova taamneina ni katoabong bwa e na kairi ara iango, ara taetaenikawai ao ara mwakuri. (Wareka Taian Areru 143:10.) Ngkana ti kariaia te taamnei bwa e na mwamwakuri ni maiura, e na karikirakei i nanora uaa aika kaungaia aomata ao ni karekea neboan te Atua.

3. (a) E aera ngkai ti kainnanoa kairakira iroun te taamnei ae raoiroi? (b) Baikara titiraki aika ti na rinanoi?

³ E aera ngkai e rangi ni kakawaki kairakira iroun te taamnei ae raoiroi? Ibukina, bwa iai riki te mwaaka teuana ae kataia n taua taekara, ae kaitaraa mwamwakurin te taamnei ae raoiroi. E taekinaki te mwaaka anne n te Baibara bwa “kaibwabwarun te rabwata,” ae nanonaki iai te nano ni kani bure ibukini katokan nanora are rikiara ae te aki kororaoi are ti karekea ngkai kanoan Atam ngaira. (Wareka I-Karatia 5:17.) Tera ngkanne ae irekereke ma kariaiakani kairakira iroun taamnein te Atua? Iai mwaneka aika manena ake ti kona ni karaoi ni kaitaraa iai ana katikitiki rikiara ae te bure? Ti na rinanoi titiraki aikai ngkana ti maroroakin nikiran iteran “uaan te taamnei,” aika onoua n aron te “te taotaonakinnano, te akoi, te raoiroi, te onimaki, te nimamannei, ao te taubaang.”​—I-Karatia 5:22, 23.

A Karikirakea te Rau n te Ekaretia te Nimamannei ao te Taotaonakinnano

4. E kanga n reke te rau n te ekaretia man te nimamannei ao te taotaonakinnano?

⁴ Wareka I-Korote 3:12, 13. A kaai n ibuobuoki te taotaonakinnano ao te nimamannei ni karikirakea te rau n te ekaretia. Ti buokaki n uaan te taamnei aika uoua aikai bwa ti na atataiaomata, teimatoa n rau ni kaunakira, ao n aki kabooa mwin te buakaka n te buakaka ngkana a taetae n aki akaka aomata ake ni karaoi mwakuri n ribuaka nakoira. Ngkana iai ara kangaanga ma raora ni Kristian, ti na buokaki ni bwainan te taotaonakinnano bwa a na aki bwara nanora irouia mwaanera ke tarira, ma ti na karaoa ae ti kona n raoiakina iai te kangaanga anne. E kainnanoaki te nimamannei ao te taotaonakinnano n te ekaretia? Eng, ibukina bwa ti bane n aki kororaoi.

5. Tera are e riki i marenani Bauro ma Barenaba, ao tera ae katereaki iai?

⁵ Iangoa te baere riki i marenani Bauro ma Barenaba. A a tia ni kaai ni mwakuri korakora i nanon ririki aika bati ni kabutaanako te rongorongo ae raoiroi. A kaotiotii aroaro aika a riai ni kamoamoaaki iai. Ma n te taina, e a riki i marenaia ‘te kauntaeka ae korakora, ao a a raurenako.’ (Mwakuri 15:36-​39) E katereaki n te baere riki, bwa a boni kona naba n rio kauntaeka i marenaia ana toro te Atua n taai tabetai. Ngkana iai kairuan ana iango te Kristian ibukin raona n onimaki, tera ae e kona ni karaoia bwa e aonga n totokoa rikiraken te kangaanga ae kakaiaki ike e a kona iai n urua te iraorao i nanon te tai ae maan?

6, 7. (a) Tera te reirei ni kariri man te Baibara ae ti kona ni karaoia imwaini kabuebuen ara maroro ma raora n onimaki? (b) Baikara kakabwaia man ‘te aki tabwara n ongora, te iremwe n taetae, ao te iremwe n un’?

⁶ E korakora ao e karina n riki te kauntaeka i marenani Bauro ma Barenaba n aron ae kaotaki n te taeka ae “te kauntaeka ae korakora.” Ngkana e ataia te Kristian bwa e rikirake unna ni maroroakinan te kangaanga anne ma raona n onimaki, e wanawana ni mutiakinan te reirei ni kairiri ae n Iakobo 1:19, 20 aei: “A riai aomata nako n aki tabwara n ongora, a na iremwe n taetae, ao a na iremwe n un, bwa e aki kona unin te aomata ni karekea uaana ae ana raoiroi te Atua.” Ni kaineti ma baika riki imwina, e kona te Kristian anne ni kataia ni bita te maroro, e na katoka te kauntaeka, ke e kararoaa imwaini kabuebuen te taetaenikawai.​—Taeka N Rabakau 12:16; 17:14; 29:11.

⁷ Baikara kakabwaia n touani mwin te reirei ni kairiri aei? E kariaia te Kristian bwa e na kairaki n taamnein te Atua ni karekean ana tai ni katoka unna, e tataroa te kangaanga anne, ao e iangoa arona ni kaeka ae moan te raoiroi. (Taeka N Rabakau 15:1, 28) E kona ni kaotiota te nimamannei ao te taotaonakinnano ni kairakina iroun te taamnei. Ngaia are e a kona ni mutiakina te reirei ni kairiri ae n I-Ebeto 4:26, 29 aei: “Ngkana kam un ao tai bure iai . . . E na tai otinako te taeka ae buakaka mai wimi, ma a na raraoi ami taeka nako ibukini kateimatoaan te aba n aron ae kainnanoaki, bwa a aonga ni buokaki iai akana ongora.” Ni koauana, ti boutokaa te rau ao te katiteuanaaki n te ekaretia ni bwainan te nimamannei ao te taotaonakinnano.

Kaungaia Kaain Am Utu n te Akoi ao te Raoiroi

8, 9. Tera te akoi ao te raoiroi, ao tera aron rotakin te mwenga iai?

⁸ Wareka I-Ebeto 4:31, 32; 5:8, 9. E kaungaunga te akoi ao te raoiroi kaanga aron ae ko ukaki n te ang ae aamarau ao nimakin te moi ae mwaitoro n te bong ae kabuebue. A boutokaa te kakukurei n te utu. Te akoi bon te aroaro ae rangi n tangiraki ae reke man te tangira ni koaua, ao e kaotiotaki ni mwakuri n ibuobuoki ao n taeka ni mwamwannano. Te raoiroi are titeboo ma te akoi, bon te aroaro ae tamaroa are e kaotiotaki ni karaoani mwakuri aika a na kabwaia iai aomata. E teretere raoi n te nano ae tituaraoi. (Mwakuri 9:36, 39; 16:14, 15) Ma a bati riki baika a irekereke ma te raoiroi.

⁹ Te raoiroi bon te aroaro ni maiu ae te kabanea n tamaroa. E aki tii irekereke ma te bwai ae ti karaoia ma ae kakawaki riki bwa aeka n aomata raa ngaira. Iangoa te aine ae katauraoi uaanikai bwa kanaia kaain ana utu are e tuoi raoi mwakorokoroia n ana tai ni korokorei bwa e na taraia raoi bwa a kangkang ao n tawaa ao akea buakakaia i tinanikuia ao i nanoia. N aron naba anne, e kairaki maiun te Kristian ni kabane n te raoiroi ae reke mairoun te taamnei ae raoiroi.

10. Tera ae kona ni karaoaki ibukini buokaia kaain te utu bwa a na karikirakea uaan te taamnei?

¹⁰ Tera ae kona ni buokiia kaain te utu ni Kristian bwa a na akoi ao n raoiroi i marenaia? E rangi ni kainnanoaki te atatai ae eti man Ana Taeka te Atua. (I-Korote 3:9, 10) A karina te ukeuke n reirei ibukin uaan te taamnei atun utu tabeman, bwa kanoan naba aia Taromauri n Utu n te tairiki. E aki kangaanga reiakinan anne. Rinea te reirei i aon iteran nako uaan te taamnei ni kamanenaani bwaai n ibuobuoki ibukin te kakaae aika tauraoi n ami taetae. Kam kona n rinanoi barakirabe tabeua ni katoa wiki n te aro are kam kabanei wiki tabeua i aon iteran uaana ni kabane. Wareki ao maroroakini kiibu akana kaotaki n ami tai n reirei. Ukeri aanga ake kam na kona iai ni maiuakini baika kam reiakin ao tataro ni butiia Iehova bwa e na kakabwaiaa ami kekeiaki. (1 Timoteo 4:15; 1 Ioane 5:14, 15) E kona te reirei anne ni bitii raoi aroia kaain te utu n te aro are a na akoi i marenaia?

11, 12. A kanga ni kakabwaiaaki taanga ake uataanga n reiakinan te akoi?

¹¹ A baireia te taanga n ataei teuana bwa a na karaoa aia ukeuke n reirei ae nano i aon uaan te taamnei ibukini kanakoraoan aia mare. A kanga ni kakabwaiaaki man anne? E taku te buu te aine: “A bitaki aroarora i marenara ni karokoa boong aikai n ataakin ae te akoi, e irekereke ma te kakaonimaki ao te reitaki ae kaan. Ti a tia n reireinaki iai bwa ti na bwaina te nanoraoi ao n ikabwarabure. Ao ti buokaki naba bwa ti na atoatonga ae kangai, ‘ko rabwa’ ao ‘kabwaraa au bure’ ngkana e riai.”

¹² A noria naba te taanga ni Kristian riki teuana ake a kaaitara ma kangaangan te mare bwa a aki bwaina te akoi n aia iraorao. A baireia bwa a na kaai n reiakina te reirei ibukin te akoi. Tera mwina? E taku te buu te mwaane: “Ti buokaki n reiakinan te akoi bwa ti na nora riaira n onimakinira i marenara nakon are ti na bukina temanna n te bure ao n ukera naba raoiroin temanna ma temanna. Ti a moanna n tabeakina riki te baere e tangiria temanna. E irekereke naba te akoi ma kariaiakani buu bwa e na inaomata n taekina te baere e iangoia ao I aki un iai. E nanonaki n aei bwa I riai ni bita arou ae te nanorieta. E a karako riki te kabootaeka ngkana ti kaetaki, ngke ti a moanna ni maiuakina te akoi n tekatekara n taanga. E a nakoraoi riki maiura.” A na kakabwaiaaki kaain am utu n reiakinan uaan te taamnei?

Maiuakina te Onimaki Ngkana Tii Ngkoe

13. Tera te karuanikai nakon ara iraorao ma Iehova ae ti riai ni kawakinira mai iai?

¹³ A riai Kristian ni kariaia kairakia iroun taamnein te Atua i mataia aomata ao ngkana tii ngaiia naba. A a rikirake ni boong aikai n ana waaki Tatan taamnei aika bwaitingako ao kaakibotu aika kammaira. E kona aei n urua ara iraorao ma Iehova. Tera ae e riai ni karaoia te Kristian? Iai te reirei ni kairiri ibukira n Ana Taeka te Atua ae kangai: “Kaaki baika kamwara ni kabane ao te aroaro ane akea uaana anne, ae te buakaka, ao bwaina te nimamannei ni kariaia unikan te taeka i nanomi, are e kona ni kamaiuingkami.” (Iakobo 1:21) Ti na rinanon aron iteran uaan te taamnei ae te onimaki, ni kona ni buokira n teimatoa n itiaki i matan Iehova.

14. E kanga ni kairiri nakoni karaoani mwakuri aika bure, akean te onimaki?

¹⁴ Ti kinaa raoi Iehova ngkana iai ara onimaki ni koaua. Ti na kai karaoi mwakuri aika bure ngkana ti aki kinaa raoi te Atua. Iangoi baike a riki i marenaia ana aomata te Atua n taai ake rimoa. E kaotia Iehova nakon te burabeti are Etekiera bwa a karabaaki ni kakaraoaki baika bati n ribaaki ngke e kangai: “Natin te aomata, ko nori baikana a karaoi aia unimwaane te bata are Iteraera i nanon te ro, temanna ma temanna n aia ru n tamnei nako? Ba a taku, E aki norira Iehova; E a kitana aon te aba Iehova.” (Etekiera 8:12, BG) Ko noria bwa tera ae karika te kangaanga anne? A aki kakoauaa ae Iehova e atai baike a kakaraoi. A aki kinaa raoi Iehova.

15. Ti na kanga ni kamanoaki ngkana e korakora onimakinan Iehova iroura?

¹⁵ Ni kaitaraan anne, iangoa ana katoto Ioteba. E rawa ni wene ni kimoa ma buuni Botiba, e ngae ngke e raroanako ma ana utu ao kaain abana. Bukin tera? E taku: “N na iranna iai ni karaoa te bure ae ababaki aei, ma ni bure nakon te Atua?” (Karikani Bwaai 39:7-9, BG) Eng, e kinaa raoi Iehova. Ti na aki matakuakin taamnei aika kammaira ke ni karaoi bwaai riki tabeua ake ti atai bwa a karawawataa te Atua, ngkana ti kinaa raoi. Titeboo ngkanne ara motinnano ma te tia areru are e anene ni kangai: “N na nakonako ma raoiroin nanou i nanon au auti. N na aki kaki te bwai ae buakaka i matau.”​—Taian Areru 101:2, 3, BG.

Kawakina Nanom ni Bwainan te Taubaang

16, 17. (a) E na kanga ni mwane n te bure “te rorobuaka ae akea ana ataibwai” n aron ae taekinaki n Taeka N Rabakau? (b) E na kanga n riki naba anne ni boong aikai n aki ongeia bwa iraua ana ririki te aomata, n aron ae kaotaki mai ieta?

¹⁶ Ti kona n rawa nakoni baike e kabuakakai te Atua ngkana ti bwaina te taubaang ae kabanean uaan te taamnei. E kona ni buokira bwa ti na kawakin nanora. (Taeka N Rabakau 4:23) Iangoa te rongorongo ae n Taeka N Rabakau 7:6-​23, are e taekinaki iai aron “te rorobuaka ae akea ana ataibwai” ngke e mwane n ana waaki ni kabwakabwaka te tia wewene ni bure. E mwane ngke e “rinanon te kawai i rarikin ana maninganinga neierei.” Tao e neweaba n ana tabo neiei ibukini kiriuriun nanona. N te tai ae waekoa, e kabwaka n ataia ae e a kairaki nakon te kawai n nanobaba are ai “kabaneani maiuna te aro aei.”

¹⁷ E na kanga te rorobuaka aei n tuka rikin te kairua ae karuanikai aei? Boni mani mutiakinan te kauring aei: “E na tai rairaki nanom nakon aron neiei.” (Taeka N Rabakau 7:25, BG) Iai reireiara: Ti riai ni kararoaira mani kariri ngkana ti kani kairaki iroun taamnein te Atua. Te anga teuana ae e kona n iraraang iai temanna n toua kawain “te rorobuaka ae akea ana ataibwai,” boni man te kabanetai n neneri taabo nako n te T.V ke kakabonganaan te Internet. A kona ni karina n tei i matana taamnei aika kairiri nakon tangiran te wene ni bure, e ngae ngkana tao nanona ke tiaki. E kona ni karikirakea anuana ae kamwara ae matakuakinan te bwaitingako teutana imwin teutana ake iai mwia aika kakaiaki nakoni mataniwin nanona ao ana iraorao ma te Atua. E kona naba n rotaki iai maiuna.​—Wareka I-Rom 8:5-8.

18. Baikara babaire ake e kona ni karaoi te Kristian ibukini kawakinan nanona, ao a kanga n irekereke ma bwainan te taubaang?

¹⁸ Ni koauana, ti kona ao ti riai ni bwaina te taubaang n arora ni waekoa ni karaoa te bwai teuana ngkana ti nora te taamnei ae kabwakabwaka. Ma e rangi n tamaroara riki ngkana ti moantaai n totokoa rikin te bwai teuana! (Taeka N Rabakau 22:3) E irekereke bwainan te taubaang ma bairean aanga ake ti na kamanoaki iai ao irakin raoi nanoia. N te katoto, ti kona ni kamanoaki ngkana ti katuka te kaombiuta n te tabo are a kona n noria aomata. A iangoia tabeman bwa moan te raoiroi riki kamanenaan aia kaombiuta ke ni mataku n te T.V tii ngkana iai kaain rarikia. A baireia tabeman riki bwa a na aki kamanena te Internet. (Wareka Mataio 5:27-​30.) Ti bia karaoi babaire aika riai ibukini kamanoara ma ara utu, bwa ti aonga ni kona n taromauria Iehova “man te nano ae itiaki, ao mani mataniwin te nano ae raoiroi, ao man te onimaki ae aki mwamwanaa te aba.”​—1 Timoteo 1:5.

19. Baikara kakabwaia ngkana ti kariaia kairakira iroun te taamnei ae raoiroi?

¹⁹ E karekei kakabwaia aika bati uaani mwamwakurin te taamnei ae raoiroi. E boutokaaki te rau n te ekaretia n te nimamannei ao te taotaonakinnano. E karikirakea te utu ae kakukurei te akoi ao te raoiroi. Ti buokaki n teimatoa ni kaaniaki ma Iehova ao n itiaki i matana n te onimaki ao te taubaang. Irarikin anne, a karauaki nanora n ae taekinaki n I-Karatia 6:8 ni kangai: “Ane ununiki ibukin te taamnei ae raoiroi e na taia te maiu are aki toki man te taamnei.” Eng, e na kamanena taamneina ae raoiroi Iehova, n anga iai te maiu ae akea tokina ae boto i aon ana karea ni kaboomwi Kristo nakoia te koraki ake a kariaia kairakia iroun te taamnei.

Ko na Kanga ni Kaeka?

• E na kanga ni karikirakeaki te rau n te ekaretia n te nimamannei ao te taubaang?

• Tera ae kona ni buokia Kristian bwa a na kaotiota te akoi ao te raoiroi ni mwengaia?

• E na kanga ni buokaki te Kristian ni kawakina nanona n te onimaki ao te taubaang?

[Taamnei n iteraniba 29]

E kona ni kakabwaiaaki am utu n reiakinan uaan te taamnei

[Taamnei n iteraniba 30]

Baikara ruanikai aika ti na rarawa nako iai rinanoni maiuakinan te onimaki ao te taubaang?