Nĩ Tũheagwo Hinya Wa Gũtooria Magerio Na Gũkua Ngoro
“Nĩmũrĩheo hinya, Roho Mũtheru aarĩkia gũkinya igũrũ rĩanyu.”— ATŨM. 1:8.
1, 2. Nĩ ũteithio ũrĩkũ Jesu eerĩire arutwo ake, na mangĩaũbatarire nĩkĩ?
JESU nĩ aamenyaga atĩ arutwo ake matingĩahotire kũhingia na hinya wao ene maũndũ marĩa mothe aamathĩte. Ũngĩĩciria ũhoro wa kũrĩa guothe maagĩrĩirũo kũhunjia, ũrĩa thũ ciao ciarĩ na hinya, na ũrĩa mĩĩrĩ ya andũ ĩtarĩ hinya-rĩ, no wone nĩ maabataraga hinya ũkĩrĩte wa mũndũ. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, kahinda kanini mbere ya kwambata igũrũ, Jesu eerire arutwo ake ũũ: “Nĩmũrĩheo hinya, Roho Mũtheru aarĩkia gũkinya igũrũ rĩanyu: na mũtuĩke aira akwa o Jerusalemu na Judea guothe, na Samaria, o na kinya ituri ciothe cia thĩ.”—Atũm. 1:8.
2 Kĩĩranĩro kĩu kĩaambĩrĩirie kũhinga Bendegothito ya 33 M.M. rĩrĩa roho mũtheru wahotithirie arũmĩrĩri a Jesu Kristo kũiyũria Jerusalemu ũrutani wao. Gũtirĩ ũkararia ũngĩahotire kũmakiria. (Atum. 4:20) “Mĩthenya yothe o nginya ithirĩro rĩa mahinda maya,” arũmĩrĩri othe ehokeku a Jesu, nginya ithuĩ, nĩ mangĩkabatara mũno hinya ũcio Ngai aheanaga.—Mat. 28:20.
3. (a) Taarĩria ngũrani ya roho mũtheru na hinya. (b) Hinya ũrĩa uumaga kwĩ Jehova ũngĩtũteithia gwĩka atĩa?
3 Jesu eerĩire arutwo ake atĩ ‘nĩ mangĩkaaheo hinya rĩrĩa roho mũtheru ũngĩkaagĩa igũrũ rĩao.’ Ciugo “hinya” na “Roho” itiugĩte ũndũ ũmwe. Roho wa Ngai, kana hinya wake wa wĩki, nĩ ũhoti ũrĩa wonanagio kũgerera andũ kana indo nĩguo wendi wa Ngai ũhinge. No rĩrĩ, hinya no wĩrũo nĩ “ũhoti wa gwĩka kana gũtũma ũndũ wĩkĩke.” No ũikare thĩinĩ wa kĩndũ kana mũndũ nginya hĩndĩ ĩrĩa ũkaabatarania ũrute wĩra mũna. Kwoguo-rĩ, roho mũtheru no ũgerekanio na hinya wa thitima ũrĩa wĩkĩraga mbetiri mwaki, no hinya no ũringithanio na ũhoti ũrĩa ũkoragwo thĩinĩ wa mbetiri ĩyo. Hinya ũrĩa Jehova aheaga ndungata ciake kũgerera roho mũtheru ũhotithagia o ũmwe witũ gũkorũo na ũhoti wa kũhingia wĩyamũrĩri wake wa Gĩkristiano, na rĩrĩa twabatara, ũgatũhotithia gũtooria maũndũ mooru marĩa merekerio kũrĩ ithuĩ.—Thoma Mika 3:8; Akolosai 1:29.
4. Tũkwarĩrĩria ũhoro ũrĩkũ thĩinĩ wa ithomo rĩrĩ, na nĩkĩ?
4 Hinya ũrĩa tũheagwo nĩ roho mũtheru wonekaga atĩa? Roho mũtheru ũngĩtũma twĩke atĩa rĩrĩa twacemania na maũndũ matiganĩte? Rĩrĩa tũrerutanĩria gũtungatĩra Ngai na wĩhokeku, nĩ tũcemanagia na mĩhĩnga mĩingĩ kuuma kũrĩ Shaitani, mũtabarĩre wake wa maũndũ, kana mĩĩrĩ iitũ ĩtarĩ mĩkinyanĩru. Nĩ harĩ bata tũtoorie magerio ta macio nĩguo tũhote gũkirĩrĩria tũrĩ Akristiano, kũhunjia tũtegũtĩrĩria, na gũtũũria ũkuruhanu mwega na Jehova. Rekei twarĩrĩrie ũrĩa roho mũtheru ũtũteithagia gũtooria magerio, kũhiũrania na mĩnoga na gũkua ngoro.
Nĩ Tũheagwo Hinya wa Gũtooria Magerio
5. Mahoya mangĩtũhe hinya na njĩra ĩrĩkũ?
5 Jesu aarutire arutwo ake kũhoyaga ũũ: “Ndũgatũtware magerio-inĩ, no kũhonokia ũtũhonokagie ũũru-inĩ.” (Mat. 6:13) Jehova ndarĩ hĩndĩ agaatiganĩria ndungata ciake njĩhokeku iria imũhoyaga ũndũ ũcio. Jesu hĩndĩ ĩngĩ nĩ aameerire atĩ ‘Ithe wao wĩ Igũrũ nĩ angĩkaahe Roho Mũtheru arĩa mamũhoyaga.’ (Luk. 11:13) Na githĩ kĩĩranĩro kĩu kĩa Jehova gĩa gũtũhe hinya wa gwĩka maũndũ marĩa mega ti gĩa kũũmĩrĩria mũno! No ũguo ti kuuga atĩ Jehova nĩ ekũgiria tũtikagerio. (1 Kor. 10:13) No rĩrĩa twacemania na magerio-rĩ, rĩu nĩ ihinda rĩa kũhoya o na makĩria.—Mat. 26:42.
6. Jesu aahũthĩrire kĩĩ agĩcokeria shaitani rĩrĩa aageragio?
6 Agĩcokeria Mũcukani hĩndĩ ĩrĩa aageragio-rĩ, Jesu aagwetaga maandĩko. Kiugo kĩa Ngai kĩarĩ meciria-inĩ make biũ rĩrĩa aamũcokeirie ũũ: “Nĩ haandĩke atĩ . . . O na ningĩ nĩhaandĩkĩtwo ũũ, . . . Thiĩ, ndiga, Shaitani, tondũ ũhoro nĩwandĩkĩtwo, Turagia ndu ũgoocage Mwathani Ngai waku, na ũmũtungatagĩre o we wiki.” Wendo harĩ Jehova na Kiugo gĩake nĩguo watũmire Jesu eetirie magerio marĩa Mũgerania aamũrehagĩra. (Mat. 4:1-10) Thutha wa Jesu kũregana na Shaitani maita matatũ, Shaitani nĩ aamũtigire.
7. Bibilia ĩtũteithagia atĩa gwĩtiria magerio?
7 Angĩkorũo Jesu aahũthĩrire Maandĩko gũtooria magerio ma Mũcukani-rĩ, na githĩ ithuĩ tũtikĩagĩrĩirũo gũkĩmahũthĩra o na makĩria! Hatarĩ nganja-rĩ, nĩguo tũtoorie Mũcukani na arĩa ahũthagĩra, no mũhaka twambe tũmenye wega ithimi cia Ngai na tũcirũmĩrĩre biũ. Andũ aingĩ nĩ magarũrĩte mũtũũrĩre wao magaikara kũringana na ithimi cia Bibilia meruta Maandĩko na maamenya ũũgĩ na ũthingu wa Ngai. Kwaria ma, ‘kiugo kĩa Ngai’ nĩ kĩrĩ hinya wa “gũkũũrana meciria ma ngoro o na ũrĩa ĩcirĩire gwĩka.” (Ahib. 4:12) O ũrĩa mũndũ arathoma na agecũrania ũhoro wa Maandĩko-rĩ, noguo angĩtaũkĩrũo nĩ ‘ũhoro wa ma wa [Jehova].’ (Dan. 9:13) Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, nĩ wega twĩcũranie igũrũ rĩgiĩ maandĩko marĩa maarĩrĩirie thĩna witũ.
8. Tũngĩgĩa na roho mũtheru kũgerera njĩra irĩkũ?
8 Makĩria ma gũkorũo oĩ Maandĩko, Jesu aatooririe magerio tondũ nĩ “aiyũrĩtwo nĩ Roho Mũtheru.” (Luk. 4:1) Nĩgetha tũgĩe na hinya na ũhoti o ta ũcio-rĩ, tũrabatara gũkuhĩrĩria Jehova na njĩra ya kũhũthĩra biũ maũndũ marĩa atũheete ma gũtũiyũria roho wake. (Jak. 4:7, 8) Mamwe mamo nĩ wĩruti wa Bibilia, mahoya, na kũnyitanĩra na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Andũ aingĩ nao nĩ mamenyete ũguni wa gũkorũo na maũndũ maingĩ ma kĩĩroho ma gwĩka, marĩa mateithagĩrĩria mũndũ kũiga meciria maũndũ-inĩ ma kĩĩroho.
9, 10. (a) Nĩ Magerio marĩkũ kaingĩ ũkoranaga namo? (b) Gwĩcũrania na kũhoya kũngĩgwĩkĩra hinya wa kũrũa na magerio atĩa o na rĩrĩa waigua ũnogete?
9 Hihi nĩ merirĩria marĩkũ ũrabatara gũtooria marĩa makũgucagĩrĩria wĩhie? Ũrĩ wagĩa na merirĩria ma gũthaakĩra mũndũ ũtarĩ mũthuri kana mũtumia waku? Angĩkorũo ndũhikanĩtie-rĩ, ũrĩ waigua ũkĩĩrirĩria kwambĩrĩria ũrata na mũndũ ũtarĩ Mũkristiano wa ma? Rĩrĩa Akristiano marerorera TV kana marahũthĩra Intaneti-rĩ, no mekore makĩgucĩrĩrio kwĩrorera maũndũ mooru materĩgĩrĩire. Hihi wanakorana na ũndũ ta ũcio, na angĩkorũo nĩguo-rĩ, wekire atĩa? No ũkorũo arĩ ũndũ wa ũũgĩ gwĩcũrania ũrĩa ikinya rĩmwe rĩũru rĩngĩtongoria mũndũ harĩ rĩngĩ na marigĩrĩrio-inĩ harĩ mehia maritũ. (Jak. 1:14, 15) Ta wĩcirie ũhoro wa ruo rũrĩa gĩĩko kĩmwe kĩa wagi wa wĩhokeku kĩngĩrehera Jehova, kĩũngano, na famĩlĩ yanyu. Mũgarũ na ũguo, thamiri njega yumanaga na gũikaraga tũrĩ ehokeku harĩ mawatho ma Ngai. (Thoma Thaburi 119:37; Thimo 22:3.) Hĩndĩ o yothe wacemania na magerio ta macio, wĩrutanagĩrie kũhoya hinya wa kũmatooria.
10 Harĩ ũndũ ũngĩ twagĩrĩirũo kũririkana wĩgiĩ magerio ma Mũcukani. Thutha wa Jesu kũniina thikũ 40 atekũrĩa kĩndũ werũ-inĩ, nĩrĩo Shaitani aamũkorire. No mũhaka Mũcukani akorũo nĩ eeciragia atĩ rĩu rĩarĩ “ihinda” rĩagĩrĩru rĩa kũgeria wĩkindĩru wa Jesu. (Luk. 4:13) Shaitani ethaga ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩru nĩguo agerie wĩkindĩru witũ o na ithuĩ. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, harĩ bata tũikarage tũrĩ na hinya kĩĩroho. Shaitani kaingĩ atharĩkagĩra rĩrĩa arona atĩ mũndũ nĩ orĩtwo nĩ hinya biũ. Kwoguo rĩrĩa rĩothe twaigua tũnogete kana tũgakua ngoro, twagĩrĩirũo nĩ kwĩrutanĩria kũhoya Jehova o na makĩria, atũhe ũgitĩri hamwe na roho wake mũtheru.—2 Kor. 12:8-10.
Nĩ Tũheetwo Hinya wa Gũtooria Mĩnoga na Gũkua ngoro
11, 12. (a) Andũ aingĩ maiguaga makuĩte ngoro nĩkĩ ũmũthĩ? (b) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũhe hinya tũtoorie gũkua ngoro?
11 Nĩ ũndũ wa kwaga gũkinyanĩra-rĩ, rĩngĩ na rĩngĩ nĩ tũiguaga tũkuĩte ngoro. Ũndũ ũcio no wĩkĩke kaingĩ ũmũthĩ tondũ wa mahinda maritũ marĩa tũratũũra. No kũhoteke atĩ ihinda rĩrĩa tũratũũra nĩ rĩritũ gũkĩra rĩngĩ o rĩothe. (2 Tim. 3:1-5) O ũrĩa Hari-Magedoni ĩrakuhĩrĩria-rĩ, mathĩna ma mbeca, ma ngoro na mangĩ noguo maraingĩha. Kwoguo tũtikĩagĩrĩirũo nĩ kũgega, rĩrĩa andũ amwe mona arĩ ũndũ mũritũ kũhingĩria famĩlĩ ciao mabataro ma cio. Maiguaga marĩ anogu, maritũhĩirũo mũno, na maagĩte hinya. Angĩkorũo nĩ ũiguaga ũguo-rĩ, ũngĩhiũrania atĩa na hatĩka icio?
12 Ririkana atĩ, Jesu omĩrĩirie arutwo ake atĩ nĩ angĩkaamahe mũteithia—roho mũtheru wa Ngai. (Thoma Johana 14:16, 17.) Ũcio nĩguo hinya ũrĩa mũnene mũno thĩ na igũrũ. Jehova aũhũthagĩra “agakĩrĩrĩria mũno mũno” gũtũhe hinya ũrĩa tũbataraga nĩguo tũkirĩrĩrie igerio o rĩothe. (Ef. 3:20) Mũtũmwo Paulo oigire atĩ tũngĩwĩhoka, nĩ tũheagwo “ũhoti . . . ũrĩa mũnene, ũkĩrĩrĩirie,” o na gũtuĩka no “tũhatĩkagwo na mbarĩ ciothe.” (2 Kor. 4:7, 8) Jehova ndoigĩte atĩ nĩ ekweheria hatĩka, no nĩ aratũũmĩrĩria atĩ kũgerera harĩ roho wake, nĩ arĩtũheaga hinya wa gũtooria.—Afil. 4:13.
13. (a) Mũirĩtu ũmwe aheetwo atĩa hinya wa kũhiũrania na ũndũ mũritũ? (b) Hihi nĩ ũĩ andũ angĩ mahiũranĩtie na maũndũ ta macio?
13 Ta wĩcirie ũhoro wa painia ũmwe wa mĩaka 19 wĩtagwo Stephanie. Arĩ na ũkũrũ wa mĩaka 12 nĩ aakuire ciĩga imwe, na akĩrwara kansa ya tombo. Kuuma hĩndĩ ĩyo nĩ athĩnjĩtwo maita merĩ, akarigitwo na thitima, na agacokererũo nĩ gũkua ciĩga maita mangĩ merĩ, kũrĩa gwatũmire aremwo nĩ kũhũthĩra ciĩga cia mwena wa ũmotho na maitho magĩtiga kuona wega. Stephanie erutanagĩria kũhũthĩra hinya wake maũndũ-inĩ marĩa onaga marĩ ma bata makĩria, ta mĩcemanio ya Gĩkristiano na kũhunjia. Ĩndĩ, nĩonaga guoko kwa Jehova gũkĩmũteithia gũkirĩrĩria na njĩra nyingĩ. Maũndũ marĩa moonetwo marĩ mabuku-inĩ marĩ na mũthingi wa Bibilia nĩmamũheaga hinya rĩrĩa akuĩte ngoro. Aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ mamũũmagĩrĩria na njĩra ya kũmwandĩkĩra marũa kana na kũmwĩkĩra ngoro na njĩra ya kũmwarĩria mbere na thutha wa mĩcemanio. Andũ arĩa Stephanie arutaga Bibilia o nao nĩ monanagia ngatho ciao harĩ maũndũ marĩa amarutaga amu merehaga gwake mũciĩ nĩguo marutwo. Nĩũndũ wa maũndũ macio mothe, Stephanie nĩ aiguaga arĩ na ngatho nyingĩ mũno harĩ Jehova. Rĩandĩko rĩrĩa eendete mũno nĩ Thaburi 41:3 rĩrĩa etĩkĩtie nĩ rĩhingĩte harĩ we.
14. Nĩ ũndũ ũrĩkũ arĩ o mũhaka twĩtheme rĩrĩa tũkuĩte ngoro, na nĩkĩ?
14 Hĩndĩ ĩrĩa tũnogete kana tũrĩ hatĩka-inĩ, tũtiagĩrĩirũo nĩ gwĩciria atĩ njĩra ya kũhiũrania na moritũ nĩ gũtiga maũndũ mamwe ma kĩĩroho. Ũcio no ũkorũo arĩ guo ũndũ ũrĩa mũũru biũ tũngĩka. Nĩkĩ? Tondũ tũheagwo roho mũtheru, ũrĩa ũtwĩkĩraga hinya, kũgerera maũndũ ta wĩruti witũ wa famĩlĩ na wa mũndũ kĩũmbe, kũhunjia na gũthiĩ mĩcemanio. Maũndũ ma kĩĩroho hĩndĩ ciothe nĩ matũcanjamũraga. (Thoma Mathayo 11:28, 29.) Githĩ ti maita maingĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ mokaga mĩcemanio morĩtwo nĩ hinya, no magĩcooka mũciĩ, hinya wao ũgakorũo nĩ werũhio, nĩ ta mbetiri ciao cia kĩĩroho ciongererũo mwaki!
15. (a) Hihi Jehova nĩ eranĩire atĩ hatirĩ thĩna o na ũmwe Akristiano marĩonaga? Hũthĩra Maandĩko gũtaarĩria. (b) Nĩ kĩĩ Ngai atwĩrĩire, na ũndũ ũcio ũtũmaga twĩyũrie kĩũria kĩrĩkũ?
15 No ũguo ti kuuga atĩ mũrigo wa Ũkristiano ndũrĩ ũritũ o na mũnini. No mũhaka wĩrutanĩrie nĩguo ũkorũo ũrĩ Mũkristiano mwĩhokeku. (Mat. 16:24-26; Luk. 13:24) O na kũrĩ ũguo-rĩ, Jehova no ahe arĩa anogu hinya kũgerera roho mũtheru. Mũnabii Isaia aandĩkire ũũ: “Andũ arĩa mehokete Jehova nĩo magacokererũo nĩ hinya wao ũrĩa morĩtwo nĩguo; o na ningĩ magetwaraga o ro ũguo na magũrũ na matiũrũo nĩ hinya o na atĩa.” (Isa. 40:29-31) Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, twagĩrĩirũo nĩ kwĩyũria ũũ: Nĩ kĩĩ kũna kĩratũma nogio nĩ maũndũ ma kĩĩroho?
16. Tũngĩka atĩa nĩguo tũniine maũndũ marĩa matũmaga tũnoge kana tũkue ngoro?
16 Kiugo kĩa Jehova gĩtwĩraga ‘tũthuurage maũndũ marĩa maagĩrĩire kũrĩ marĩa mangĩ.’ (Afil. 1:10) Akĩgerekania mũtũũrĩre wa Ũkristiano na ihenya iraya-rĩ, mũtũmwo Paulo agĩtongorio nĩ roho eerire Akristiano ũũ: “O na ithuĩ nĩ twĩaũre kĩrĩa gĩothe gĩtũritũhĩire, . . . tũgĩtengʼere kĩhĩtahĩtano-inĩ kĩrĩa tũigĩirũo mbere iitũ tũkirĩrĩirie.” (Ahib. 12:1) Ũndũ ũrĩa eendaga kũrutana nĩ atĩ no nginya twĩtheme maũndũ marĩa matarĩ ma o mũhaka, ũritũ ũtarĩ wa o mũhaka, ũrĩa ũngĩtũnogia. No kũhoteke atĩ amwe aitũ marageria kuongerera maũndũ mangĩ maingĩ igũrũ rĩa marĩa marĩ namo ũtũũro-inĩ. Kwoguo angĩkorũo kaingĩ nĩ ũiguaga ũnogete na ũritũhĩirũo-rĩ, hihi no ũteithĩke ũngĩthuthuria mĩrutĩre yaku ya wĩra, maita marĩa ũceraga ũgĩĩkenia, na mahinda marĩa ũhũthagĩra mathaako-inĩ kana maũndũ-inĩ mangĩ ma gwĩkenia. Kũgĩa na ũigananĩru na wĩnyihia no gũtũme tũkũũrane maũndũ marĩa tũtangĩhota na tũnyihie marĩa matarĩ ma o mũhaka.
17. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma andũ amwe maigue makuĩte ngoro, no Jehova atũheete ũũma ũrĩkũ?
17 Ningĩ no gũkorũo amwe aitũ nĩ maiguaga makuĩte ngoro nĩũndũ mũico wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ ndwakinyire narua ta ũrĩa twerĩgĩrĩire. (Thim. 13:12) No rĩrĩ, mũndũ o wothe ũngĩkorũo akĩigua ũguo-rĩ, no ekĩrũo ngoro nĩ ciugo ici irĩ thĩinĩ wa Habakuku 2:3: “Nĩ ũndũ-rĩ, kĩoneki gĩkĩ nĩ kĩa ihinda rĩrĩa gĩathĩrĩirio, narĩo ihinda rĩu rĩĩhĩkĩte rĩkinye, naguo ũhoro wakĩo ndũrĩ nganja; o na kĩngĩonwo ta gĩgũikara mũno gĩgĩkahingio-rĩ, wee gĩta o gũkirĩrĩria ũgĩetereire, nĩ ũndũ ti-itherũ gĩtirĩ hingo gĩtakahingio, na gĩtigatĩrio.” Jehova nĩ atwĩrĩte na ma atĩ mũthia wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ ũgoka ihinda rĩrĩa aigĩte.
18. (a) Nĩ ciĩranĩro irĩkũ ikũheaga hinya? (b) Gĩcunjĩ gĩkĩ kĩrũmĩrĩire gĩgũtũguna atĩa?
18 Nĩ ma, ndungata ciothe njĩhokeku cia Jehova nĩ ciĩriragĩria hĩndĩ ĩrĩa gũkua ngoro na mĩnoga yothe igaathira, rĩrĩa andũ othe magacokerera hinya wa “ũnyinyi.” (Ayub. 33:25) O na rĩu no twĩkĩrũo hinya kũgerera roho mũtheru rĩrĩa tũrĩ maũndũ-inĩ ma kĩĩroho marĩa matwĩkagĩra hinya. (2 Kor. 4:16; Ef. 3:16) Ndũgetĩkĩrie mĩnoga ĩtũme ũte irathimo cia tene na tene. Ũritũ wothe nĩ ũgaathira, kana uumanĩte na magerio, mĩnoga kana gũkua ngoro, o na angĩkorũo ti rĩu, thĩinĩ wa thĩ njerũ. Thĩinĩ wa gĩcunjĩ kĩrĩa gĩkũrũmĩrĩra, nĩ tũkuona ũrĩa roho mũtheru ũheaga Akristiano hinya wa gwĩtiria mĩnyamaro, gũtooria hatĩka cia riika o hamwe na kũũmĩrĩria moritũ mangĩ.
Ũngĩcokia Atĩa?
• Gũthoma Bibilia gũtwĩkĩraga hinya na njĩra ĩrĩkũ?
• Kũhoya na gwĩcũrania gũtũheaga hinya na njĩra ĩrĩkũ?
• Ũngĩniina atĩa maũndũ marĩa mangĩtũma ũkue ngoro?
[Mbica karatathi ka 26]
Mĩcemanio ya Gĩkristiano no ĩtwĩkĩre hinya kĩĩroho