ទស្សនៈត្រឹមត្រូវចំពោះកំហុស
ដននិងម៉ាគ្រិតaបានទៅសួរសុខទុក្ខកូនស្រីរបស់ពួកគាត់និងក្រុមគ្រួសាររបស់នាង។ នៅថ្ងៃចុងក្រោយកាលបរិភោគអាហារជាមួយគ្នា ម៉ាគ្រិតដែលជាចុងភៅដ៏ចំណានដែលបានចូលនិវត្តន៍ហើយ បានរៀបចំម្ហូបដែលចៅប្រុសពីរនាក់របស់គាត់ចូលចិត្ត នោះគឺម៉ាការ៉ូនីនិងឈីស។b
កាលដែលទាំងអស់គ្នាកំពុងអង្គុយចាំ ម៉ាគ្រិតបានយកម្ហូបពិសេសនោះចូលមក ហើយដាក់នៅចំកណ្ដាលតុ។ គាត់បានបើកគម្របឆ្នាំង ស្រាប់តែមិនឃើញម៉ាការ៉ូនី មានតែឈីសប៉ុណ្ណោះក្នុងឆ្នាំងនោះ។ ម៉ាគ្រិតភ្លេចដាក់ម៉ាការ៉ូនីដែលជាអ្វីសំខាន់ជាងគេក្នុងម្ហូបនោះ។
ទោះជាយើងមានអាយុ បទពិសោធន៍តិចឬច្រើនក្ដី យើងទាំងអស់គ្នាចេះធ្វើខុស។ ការធ្វើខុសអាចមកពីយើងនិយាយដោយមិនបានគិត ឬក៏ប្រហែលយើងបានធ្វើល្អរឿងណាមួយតែខុសពេល ឬយើងប្រហែលជាភ្លេចធ្វើអ្វីដែលយើងគួរធ្វើ។ ហេតុអ្វីមានកំហុសទាំងនេះ? តើយើងអាចធ្វើយ៉ាងណាចំពោះកំហុសទាំងនេះ? តើអាចជៀសវាងបានទេ? ទស្សនៈត្រឹមត្រូវចំពោះកំហុសនឹងជួយយើងឆ្លើយសំណួរទាំងនេះ។
ទស្សនៈរបស់យើងនិងទស្សនៈរបស់ព្រះចំពោះកំហុស
ពេលយើងធ្វើអ្វីមួយល្អ យើងសប្បាយចិត្តទទួលការសរសើរ ហើយមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនសមនឹងទទួល។ ពេលយើងធ្វើខុស ទោះជាអ្នកឯទៀតមិនចាប់អារម្មណ៍ឬមិនឃើញក៏ដោយ យើងគួរតែសារភាពកំហុសរបស់ខ្លួន មែនទេ? ការធ្វើដូច្នេះតម្រូវឲ្យមានចិត្តរាបទាប។
បើយើងគិតហួសហេតុពេកអំពីខ្លួនឯង យើងប្រហែលជាព្យាយាមលាក់បាំងកំហុសរបស់យើង ទម្លាក់កំហុសលើអ្នកឯទៀត ឬថែមទាំងប្រកែកថាយើងមិនបានធ្វើខុស។ ទង្វើបែបនេះច្រើនតែនាំឲ្យមានលទ្ធផលមិនល្អ។ បញ្ហានៅតែមិនអាចដោះស្រាយបាន ហើយមនុស្សឯទៀតអាចរងការស្តីបន្ទោសដោយអយុត្ដិធម៌។ ទោះជាឥឡូវនេះយើងអាចរួចខ្លួននិងមិនទទួលលទ្ធផលណាមួយពីកំហុសរបស់យើងក្ដី តែយើងត្រូវចាំថាពេលអនាគត «ព្រះនឹងវិនិច្ឆ័យយើងម្នាក់ៗតាមការប្រព្រឹត្តរបស់យើង»។—រ៉ូម ១៤:១២
ព្រះមានទស្សនៈត្រឹមត្រូវចំពោះកំហុស។ សៀវភៅទំនុកតម្កើងបានរៀបរាប់ថា ព្រះ«មានសេចក្ដីមេត្ដាករុណា ហើយនឹងសេចក្ដីអាណិតអាសូរ» ហើយលោក«នឹងមិនបន្ទោសជាដរាប ក៏មិនប្រកាន់ជារៀងរាបតទៅដែរ»។ លោកជ្រាបថាមនុស្សជាតិគឺមិនល្អឥតខ្ចោះ ហើយដឹងថា«យើងគ្រាន់តែជាធូលីដីប៉ុណ្ណោះ»។—ទំនុកតម្កើង ១០៣:៨, ៩, ១៤
លើសពីនេះទៀត ដូចឪពុកដែលប្រកបដោយចិត្តមេត្ដាករុណា ព្រះចង់ឲ្យយើងដែលជាកូនរបស់លោកមានទស្សនៈដូចលោកចំពោះកំហុស។ (ទំនុកតម្កើង ១៣០:៣) ដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ លោកបានផ្ដល់ឱវាទនិងការណែនាំជាច្រើនក្នុងបណ្ដាំរបស់លោកដែលជួយយើងពេលយើងធ្វើខុសឬពេលអ្នកឯទៀតធ្វើខុស។
តើគួរធ្វើយ៉ាងណាចំពោះកំហុស?
ច្រើនដង ពេលកំហុសកើតឡើង បុគ្គលម្នាក់ចំណាយពេលច្រើនទៅលើការបន្ទោសអ្នកឯទៀត ឬរកលេសចំពោះអ្វីដែលខ្លួនបាននិយាយឬធ្វើ។ ពេលយើងនិយាយអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកណាម្នាក់ឈឺចិត្តឬខឹង ជាការល្អយើងនិយាយសុំទោស កែប្រែកំហុសរបស់យើង ហើយរក្សាចំណងមិត្តភាពកុំឲ្យបែកបាក់។ តើអ្នកធ្លាប់ធ្វើខុសដែលនាំឲ្យមានបញ្ហាឬកាន់តែពិបាកដល់ខ្លួនឬអ្នកឯទៀតឬទេ? ជាជាងបន្ទោសខ្លួន ឬអ្នកឯទៀត យើងគួរខំអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។ ពេលព្យាយាមទម្លាក់កំហុសលើអ្នកឯទៀត នោះនឹងធ្វើឲ្យមានការទើសចិត្តគ្នា ហើយបញ្ហាកាន់តែរីកធំឡើង។ ផ្ទុយទៅវិញ ចូរទាញមេរៀន កែប្រែ និងឈប់គិតអំពីបញ្ហានោះទៀត។
ប៉ុន្តែ ពេលគេធ្វើខុស យើងងាយបង្ហាញការមិនពេញចិត្ត។ គឺជាការប្រសើរជាងដែលធ្វើតាមឱវាទរបស់លោកយេស៊ូគ្រិស្ត ដែលថា៖ «ម្ល៉ោះហើយ អ្នកចង់ឲ្យមនុស្សប្រព្រឹត្តយ៉ាងណាចំពោះអ្នក អ្នកក៏ត្រូវប្រព្រឹត្តយ៉ាងនោះចំពោះពួកគេដែរ»។ (ម៉ាថាយ ៧:១២) ពេលអ្នកធ្វើខុស សូម្បីតែតូចក្ដី អ្នកច្បាស់ជាចង់ឲ្យអ្នកឯទៀតបង្ហាញសេចក្ដីអាណិតមេត្ដាចំពោះអ្នក ឬបំភ្លេចកំហុសរបស់អ្នកទាំងស្រុង។ ដូច្នេះ អ្នកក៏គួរព្យាយាមប្រព្រឹត្តដោយសប្បុរសដូចគ្នាចំពោះអ្នកឯទៀតដែរ មែនទេ?—អេភេសូរ ៤:៣២
គោលការណ៍ដែលអាចជួយ កាត់បន្ថយការធ្វើខុស
វចនានុក្រមមួយពន្យល់ថា កំហុសកើតឡើងពី«ការសម្រេចចិត្តខុស ការដឹងអ្វីមួយមិនច្បាស់ ឬការមិនបានពិចារណាដិតដល់»។ យើងដឹងថាបុគ្គលគ្រប់រូបជួនកាលធ្វើខុស ដោយសារមូលហេតុណាមួយឬច្រើនក្នុងចំណោមមូលហេតុទាំងនេះ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី យើងនឹងធ្វើខុសតិចជាង បើយើងពិចារណាអំពីគោលការណ៍ខ្លះក្នុងបទគម្ពីរ។
គោលការណ៍មួយគឺនៅសុភាសិត ១៨:១៣ ដែលចែងថា៖ «អ្នកណាដែលឆ្លើយមុនដែលបានស្ដាប់រឿង នោះរាប់ជាចំកួតហើយ ក៏ជាសេចក្ដីខ្មាសដល់ខ្លួនផង»។ មែនហើយ ការចំណាយពេលយូរជាងដើម្បីស្ដាប់រឿងឲ្យចប់សិននិងពិចារណាថាត្រូវឆ្លើយតបរបៀបណា ប្រាកដជានឹងជួយអ្នកមិនឲ្យនិយាយដោយមិនបានគិតពិចារណា ឬប្រតិកម្មរហ័សពេក។ ការយកចិត្តទុកដាក់ស្ដាប់ដើម្បីដឹងអំពីរឿងណាមួយគឺមានប្រយោជន៍ នោះជួយជៀសវាងកំហុសដែលមកពីការសម្រេចចិត្តខុស។
គោលការណ៍មួយទៀតក្នុងគម្ពីរចែងថា៖ «ចូរខំអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីធ្វើឲ្យមានសន្ដិភាពជាមួយនឹងមនុស្សទាំងអស់ ប្រសិនបើអាចធ្វើទៅបាន»។ (រ៉ូម ១២:១៨) ចូរព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីបង្កើតសន្ដិភាពនិងចេះសហការគ្នា។ ពេលធ្វើកិច្ចការជាមួយអ្នកឯទៀត សូមគិតអំពីគាត់ គោរពគាត់ ហើយព្យាយាមសរសើរនិងលើកទឹកចិត្តគាត់។ យ៉ាងនេះ បើយើងនិយាយឬប្រព្រឹត្តអ្វីមួយដោយមិនបានពិចារណា នោះអ្នកឯទៀតងាយស្រួលអភ័យទោសឲ្យយើងឬបំភ្លេចកំហុសរបស់យើង ហើយកំហុសធ្ងន់ធ្ងរជាងអាចដោះស្រាយតាមសម្រួលបាន។
ចូររៀនទាញយកកំហុសនោះទុកជាមេរៀនឬជាបទពិសោធន៍សម្រាប់ខ្លួន។ ជាជាងខំរកលេសចំពោះអ្វីដែលអ្នកបាននិយាយឬធ្វើ សូមចាត់ទុកថានោះជាឱកាសដើម្បីឲ្យអ្នកបណ្ដុះគុណសម្បត្ដិ។ តើអ្នកប្រហែលជាត្រូវការចិត្តអត់ធ្មត់ ចិត្តសប្បុរស ឬត្រូវចេះទប់ចិត្តថែមទៀតឬទេ? ចុះយ៉ាងណាចិត្តស្លូតបូត សេចក្ដីសុខសាន្ត និងសេចក្ដីស្រឡាញ់? (កាឡាទី ៥:២២, ២៣) យ៉ាងហោចណាស់ អ្នកអាចទាញមេរៀនថាមិនធ្វើដូច្នេះទៀតលើកក្រោយ។ ដោយមានទំនួលខុសត្រូវចំពោះកំហុសរបស់ខ្លួន សូមព្យាយាមមិនផ្ដោតអារម្មណ៍ខ្លាំងពេកទៅលើអារម្មណ៍របស់ខ្លួន។ ការចេះនិយាយលេងដើម្បីសម្រួលបរិយាកាសក៏អាចជួយកាត់បន្ថយអារម្មណ៍តានតឹង។
ប្រយោជន៍ដែលមកពីការមានទស្សនៈត្រឹមត្រូវ
ការមានទស្សនៈត្រឹមត្រូវចំពោះកំហុសនឹងជួយយើងឲ្យកាន់តែងាយស្រួលដោះស្រាយបញ្ហាពេលមានកំហុស។ យើងនឹងកាន់តែមានសេចក្ដីសុខសាន្តចំពោះខ្លួនឯងនិងអ្នកឯទៀត។ បើយើងព្យាយាមរៀនពីកំហុសរបស់ខ្លួន យើងនឹងកាន់តែមានប្រាជ្ញា ហើយមានគុណសម្បត្ដិកាន់តែប្រសើរ។ យើងនឹងមិនពិបាកចិត្តហួសហេតុពេក ហើយក៏មិនគិតអវិជ្ជមានចំពោះខ្លួនឯងដែរ។ ការដឹងថាអ្នកឯទៀតក៏កំពុងយកឈ្នះកំហុសរបស់ពួកគេ នោះនឹងជួយយើងឲ្យកាន់តែចូលទៅជិតពួកគេ។ សំខាន់បំផុត យើងអាចទទួលប្រយោជន៍ពីការរៀនយកតម្រាប់ព្រះក្នុងការបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់និងការអភ័យទោសដោយគ្មានល័ក្ខខ័ណ្ឌ។—កូឡុស ៣:១៣
តើកំហុសរបស់ម៉ាគ្រិតដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ បានបង្ខូចការជួបជុំក្រុមគ្រួសារឬទេ? មិនមែនទាល់តែសោះ។ គ្រប់គ្នាអស់សំណើចចំពោះរឿងនោះ ជាពិសេសម៉ាគ្រិតផ្ទាល់ ហើយពួកគាត់សប្បាយបរិភោគម្ហូបនោះដែលគ្មានម៉ាការ៉ូនី។ ច្រើនឆ្នាំក្រោយមក ចៅប្រុសពីរនាក់នោះបាននិយាយរឿងដែលបំភ្លេចមិនបានរបស់ក្រុមគ្រួសារតទៅកូនរបស់ពួកគេ ហើយនឹកចាំអំពីអនុស្សាវរីយ៍ល្អៗដែលពួកគេមានជាមួយនឹងតាយាយរបស់ពួកគេ។ យ៉ាងណាមិញ នោះគ្រាន់តែជាកំហុសមួយប៉ុណ្ណោះ។
a ឈ្មោះខ្លះបានត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ។
b ម៉ាការ៉ូនីគឺជាមីម្យ៉ាង។ ឈីសធ្វើមកពីទឹកដោះគោ។ ម្ហូបនេះមានឈីសដែលរលាយនៅពីលើ។