Bishinka Bitanu bya ene Mambo a Kuchiina Lesa Kechi Bantu Ne
NSONGWALUME umo wakuminye bingi pa kuyuka kintu kimo kyawama. Kintu kyaubiwe kechi wikiketekejile ne. Bintu byo esambilenga na Bakamonyi ba kwa Yehoba babiji bya mufunjishe bintu byo abujilepotu ne kuyuka ne. Bwipuzho bwa ene mambo Lesa o aswishisha buyanji bwamukatezhe bingi pa myaka yavula, pano bino, bebukumbwile kwingijisha Baibolo. Kechi wayukile kuba’mba mu Baibolo muji byambo byanema bileta lusekelo ne.
Byo papichile ka kimye kacheche kufuma payijile benyi, mwine mwina nzubo waishile mu kibamba kyanji saka azhingila ne kumwipuzha’mba, “Aba bantu baji kwiya bañanyi?”
Uno mwina nzubo wakuminye bingi pa kumona’mba uno nsongwalume kechi wamukumbula ne.
Mwina nzubo wapachile’mba: “Nebayuka, kabiji inge ukesulwe malwa kwibatambwila jikwabo, po po ukaviluka ne pano, ukaye na kukeba kibamba kungi!”
Washinka ne kinzhilo na kizhi ne kuya waya.
Baana ba Bwanga ba Kine ba kwa Kilishitu Baketekela Kumanyikwa
Kintu kya mumwekejile uno nsongwalume kechi kyenyi ne. Mambo Baibolo, Mambo a Lesa aamba’mba: “Bonse bakeba kwikala na munema wa kunemeka Lesa mwi Kilishitu Yesu, bakapatwanga.” (2 Timoti 3:12) Bena Kilishitu ba kine javula kechi bebatemwa ne, kabiji ne kalatu kechi bebatemenwe ne. Mambo ka? Mutumwa Yoano waambijile bena Kilishitu bakwabo’mba: “Twayuka namba, twi ba kwa Lesa, pakuba byonse bya panopantanda biji mu bulume bwa kwa aye mubi.” Satana Diabola ubena kwimwesha nobe “bokwe wimba “upitañana na kusaka ye ayuka kuja.” (1 Yoano 5:19; 1 Petelo 5:8) Kilwilo Satana kyo abena kwingijisha ke moyo wa kuchina bantu.
Nangwatu Yesu Kilishitu waubanga byawama wabujile bundengamambo, bamwendelekelenga ne kumuyanjisha. Waambile’mba: “Banshikwatu pa kubula mambo.” (Yoano 15:25) Bufuku bwa juba ja kuba’mba kesha ukafwa, wabujile baana banji ba bwanga bino byambo: “Inge kabiji ba panopantanda bemushikwa, mwayuka’mba, babangijile kunshikwa amiwa. Vulukai byo nemwambile namba, Muzha kechi wakila nkambo yanji ne. Inge bampachile amiwa, kabiji bakemupata ne anweba.”—Yoano 15:18, 20.
Na mambo a luno lujimuno, bantu bavula bakankazhama bingi kwikala ku lubaji lwa mpopwelo ya kine. Pa boba bakebelenga Yesu pa kimye kimo, Baibolo waamba’mba: “Ka paji waambilenga patoka mambo a aye ne, mambo a kuchina Bayudea.” (Yoano 7:13; 12:42) Bantangi ba bupopweshi mu kyokya kimye bachinyanga bantu bonse bajinga na lwitabilo mwi Kilishitu. Onkao mambo, moyo wa kuchina bantu wibalengejile bavula kubula kwikala bena Kilishitu.—Byubilo 5:13.
Palutwe kacheche, panyuma ya kwikajikwa kwa bwina Kilishitu, tutanga’mba “lupato lukatampe” lwabukile mu kipwilo kya mu Yelusalema. (Byubilo 8:1) Kwambatu kine, Bufumu bwa bena Loma bwamanyikanga bingi bena Kilishitu. Muntu wayile nkuwa mu Loma waambijile mutumwa Paulo amba: “Mambo twayuka namba luno lwipatulo lunenwa bibi konse, konse.” (Byubilo 28:22) Ee kine, bena Kilishitu ba kine bebapachile konse konse.
Ne lelo jino, Satana ukingijisha moyo wa kuchina bantu kwikala kilwilo kya kulengela bantu bavula kubula kwikala baana ba bwanga ba kine ba Kilishitu. Bantu babena kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba bamanyikwa ne kwibendeleka ku sukulu, ku nkito, ku bakinkalankulo nangwa ku bakwabotu. Bakonsha kuchina kubula kwibanemeka, kwela balunda nangwa kubula kwibakwasha ku mubiji. Mu mapunzha amo a ku muzhi, banjimi bachina’mba ba mu kinkalankulo bakonsha kukana kwibakwashako kunowa bya kuja nangwa kwibalamina bilelwa byabo. Nangwa kya kuba bachina, bantu bavula bafuukulapo kuketekela mwi Lesa ne kwikala mwayila Mambo a Lesa, kulondela Yesu Kilishitu. Yehoba wibapesha pa kuba bino.
Ene Mambo a Kuchiina Lesa, Kechi Muntu Ne
Baibolo witukambizha’mba chinai Lesa, kechi muntu ne. Waamba’mba: ‘Moyo wa kumuchina Yehoba, yo ntendekelo ya maana.’ (Salamo 111:10) Uno moyo kechi wa kuzakama ne, bino ke moyo wakonsha kwitulengela kubula kufichisha yewa Witupa Bumi ku muchima. Uno moyo wa kuchina Lesa wendela pamo na butemwe. Pano mambo ka o twafwainwa kuchiina Lesa, kechi bantu ne? Twayai tumone bino bishinka bitanu.
1 Yehoba ye Mwine Wakila. Yehoba uji na bulume bukatampe kukila muntu yense. Umvwe ke tuchine Lesa tukekala ku lubaji lumo ne aye wa Bulume Bonse, kwi aye “mikoka ya bantu yauba nobe mundondo umo wa mema wayengelela ku mulondo.” (Isaya 40:15) Na mambo a kuba Lesa wa bulume bonse, uji nangovu ya kushinda ‘kyela kyonse kyo bakabunda kya kulwishako’ aba bonse bakishinka kwi aye. (Isaya 54:17) Kabiji byo kiji kuba’mba mwine ukafuukulapo bafwainwa kwikala na bumi bwa myaka ne myaka, twafwainwa kumona’mba kafwako kitulengela kwikileka kufunda pe aye ne kuba kyaswa muchima wanji ne.—Lumwekesho 14:6, 7.
2 Lesa uketukwasha ne kwituzhikijila. Baibolo mu Byambo bya Mana 29:25 waamba’mba, “Moyo wa kuchina bantu wauba nobe wita obe mwine kitewa; pakuba awa uketekela Yehoba bakamukankalwa.” Moyo wa kuchina bantu ke kitewa mambo wakonsha kwitulengela kuleka kwamba pa lwitabilo lwetu pe Lesa. Lesa witubujishatu pa mambo a bulume bwanji kuba’mba: “Kuba moyo ne, mambo amiwa nji nobe. Kukakilwa ne, mambo amiwa ne Lesa wobe. Amiwa nkakukosesha. Kine, nkakukwasha. Kine, nkakulama na kuboko kwami kwa kilujo kwa lushinjilo.”—Isaya 41:10.
3 Lesa watemwa boba bafwenya kwipi ne aye. Mutumwa Paulo wanembele bino byambo bitufika pa muchima’mba: “Mambo amiwa nayukishatu namba, nangwa lufu, nangwa bumi, nangwa bamalaika, nangwa bene bakatampe, nangwa bintu bya katataka, nangwa bintu bikeyako, nangwa bya bulume, nangwa bula bwa mwiulu, nangwa bula bwa panshi, nangwa kilengwa kingi, nangwa kya byepi, nangwa kya byepi, kechi bikakonsha kwitwabanya na butemwe bwa Lesa mwi Kilishitu Yesu Nkambo yetu ne.” (Loma 8:37-39) Inge twafunda ku muketekela ne ku mukokela Lesa, tukeyowa butemwe bukabula kupwa na Nkambo Walengele bintu byonse. Byo jijipo jishuko!
4 Tusanchila Lesa pa bintu byonse byo etubila. Yehoba ye Mulenga wetu walengela’mba bwikalo bwetu buwame. Kunungapo, kechi witupatu bintu bikebewa mu bwikalo ne, bino ne bintutu bikwabo bilengela bwikalo kuwama. Ee kine, ye Nsulo upana byonse byawama. (Yakoba 1:17) Davida muntu wakishinka wanemekele butemwe bwa Lesa bubula kwaluka, wanembele’mba: “Anweba Yehoba Lesa wami, mingilo ya kukumya yo mwaingila yo yavula, ne milanguluko yenu yo mwitulanguluka nayo pamo . . . Yakila mu kuvula kechi yakonsheka kubalwa ne.”—Salamo 40:5.
5 Bamo betukanya bakonsha kwaluka. Mwakonsha kukwasha boba betukanya kupichila mu kutwajijila kunemeka Lesa ne kumutemwa. Akilangulukai pa balongo ba kwa Yesu. Kimye kitanshi, byo bakibujile kwikala na lwitabilo mwi aye, Baambile’mba: “wakonya kala.” (Mako 3:21; Yoano 7:5) Palutwe kacheche, panyuma ya lufu ne lusanguko lwa kwa Yesu, bavula mwi abo baitabijile. Yakoba ne Yuda balongo ba kwa Yesu bevwangilemo ne mu kunemba Binembelo. Kabiji kwajinga ne Saulo wayanjishanga bantu, waishile kwikala ke mutumwa Paulo. Bamo betukatazha luno bakonsha kumona’mba tuji na bukine bwa mu Baibolo mambo a kuchinchika kwetu.—1 Timoti 1:13.
Kya kumwenako, mwanamukazhi umo, aye Aberash mu Africa, walombelenga’mba akatane bukine. Panyuma ya kutendeka kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, watendekele kupita mu makatazho kufuma ku ba mu kisemi kyanji ne bantangi ba mu bupopweshi. Kabiji balongo banji batendekele kufunda bukine, balekele na mambo a moyo wa kuchina bantu. Bino aye walombele kwi Lesa amba amupe ngovu ne kuchinchika kabiji wabatizwe ne kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba. Ki ka kyafuminemo? Balongo banji batanu na basatu batendekele kufunda Baibolo jibiji, kabiji babena kuba bingi bulongo ku mupashi.
Mwakonsha Kushinda Moyo wa Kuchina Bantu
Pa kuba’mba mubulenga kwikala na moyo wa kuchina bantu, ingilai papelela ngovu yenu kukosesha butemwe bwenu pe Yehoba. Mwakonsha kuba bino kupichila mu kufunda Baibolo ne kulanguluka languluka pa binembelo nabiji kya Bahebelu 13:6, kyaamba’mba: “Nkambo ye nkwasho wami; kechi nchine ne. Muntu akangube ka?” Kechi mwafwainwa kulubako bishinka bya ene mambo kuchina Lesa o kwaikela kwawama kabiji kwa maana kukila kuchina bantu ne.
Kabiji vulukainga ne mapesho avula afuma mu kwingijisha byo mufunda mu Baibolo. Mwakonsha kutana mikumbu isangajika ku ano mepuzho anema mu bwikalo. Mwakonsha kwikala na maana a kwimukwasha mwa kubila na makatazho a mu bwikalo bwenu. Mwakonsha kwikala na luketekelo lwawama nangwa kya kuba kuji bintu byatama bibena kubiwa lelo jino. Kabiji mwakonsha kulomba kwi Lesa wa bulume bonse kimye kyonse kyo mukeba.
Mutumwa Yoano wanembele’mba: “Kabiji panopantanda pakapita ne lwiso lwapo: pakuba aye uba kyaswa muchima wa Lesa ukekala myaka ne myaka.” (1 Yoano 2:17) Akino kyo kimye kya kwikala bakosa ne kwenda mu moyo wa kuchina Lesa. Mu kifulo kya kuleka lwitabilo lwenu na kubwela panyuma na mambo a moyo wa kuchina bantu, mwakonsha kufuukulapo kuba Lesa byo emutundaika amba: “Mwanami, wikale wa mana, usangajike muchima wami, namba mone mwa kumukumbwila awa uñendeleka.” (Byambo bya Mana 27:11) Byo kyanemapo kulondela luno lutundaiko!
Vulukai’mba kafwako muntu ukemupa kintu Lesa kyo akapa boba bamuchina ne, mambo: “Mfweto ya kwipelula ne ya kwakamwa Yehoba bo bunonshi ne buneme ne bumi.”—Byambo bya Mana 22:4.
[Kipikichala pa peja 14]
Na mambo a kuchinchika kwa kwa Aberash balongo banji bana batwajijila kufunda mafunjisho a Baibolo a pa bunke