Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto
NOVEMBRE 4-10
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | 1 YONE 1-5
“Muzumbigo Mavu nu Ima Idi ha Mavu”
(1 Yone 2:15, 16, NWT) Muzumbigo mavu nga ima idi ha mavu. Gula muthu udi muzumba mavu, guzumba gua Tata gushigo mukatshi dienji; 16 handaga ima yagasue idi ha mavu gifua ngina jia muila—nu ngina ya meso nu gudihala gua umuthu—ishigo muza gudi Tata, uvi yana katuga ha mavu.
w05-F 1/1 diyiji 10 par. 13
Tulandule Gifezegeselo Giabembele Yesu
13 Athu ako ajiya guzuela egi ima yagasue ya ha mavu yanago gukhala yabola. Ngatshima idi ngenyi, ndaga jia ha mavu awa jiajiya gutuwunganesa ha gukombelela Yehowa. Luko, gushigo nga gima gia ha mavu awa, giajiya gutukuatesa ha gusuena hehi nu Nzambi. Hene, gula tuakudisa guzumba mukunda nu ima ya ha mavu awa, ikhale ima yene ishigo yabola, tuajiya gukhala mu gingonza. (1 Timote 6:9, 10) Luko, ima yavula ya ha mavu awa yakhala diago yabola nu yajiya gutubolesa. Gula tudi mutala filme nga televizio idi musunzula ndaga jia khuta, gukhala nu ima yavula-vula, nga uthambi, tuajiya gusendesa gusuanguluga najio nu jiajiya gutubuisa. Gula tuakuata ufuta nu athu ana gutshigina phamba gukhala nu umonyi wavula nu gutshita ndaga jia mingenda, esue nji tuajiya gusendesa gusha ndaga jiene ha fundo dia thomo.—Matayo 6:24; 1 Kolinto 15:33.
(1 Yone 2:17, NWT) Luko, mavu adi mubalega nu ngina yawo, uvi muthu udi mutshita gutshigina gua Nzambi mbawusala ivo nu ivo.
w13-F 15/8 diyiji 27 par. 18
Tangizenu Luholo lua Athu Mudi Naye Gukhala
18 Ndaga iko yajiya gutukuatesa ha gutuna guzumba “ndaga jia ha mavu awa” idi gutangigiza mbimbi jiasonegele Yone egi: “Mavu adi mubalega nu ngina yawo, uvi muthu udi mutshita gutshigina gua Nzambi mbawusala ivo nu ivo.” (1 Yone 2:17, NWT) Ulondegi wa Satana wana gumonega gifua mbawukhala mayilago nu udi wa giamatshidia. Uvi gudi nu lusugu ulondegi wene mbawusugishiwa. Gushigo nga gima gimoshi gia ha mavu awa a Satana mbagisala mayilago. Gujiya ndaga eyi mbagutukuatesa ha gula tubuigo mu miheto ya Diabulu.
Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma
(1 Yone 2:7, 8, NWT) Aphangi ngana guzumba, ngushigo gumisonegela mukhuala uhe-uhe, uvi mukhuala ukulu muakhalele nawo gu gisendeselo. Mukhuala wene ukulu udi mbimbi imuavuile gale. 8 Luko, ngudi gumisonegela mukhuala uhe-uhe, owu udi wa giamatshidia mukunda nu muene nu enue, handaga phipha idi mubalega nu muanya wa diago udi gale muhenya.
w13-F 15/9 diyiji 10 par. 14
Mikhuala ya Yehowa idi Yatagana ha Gushila Mutshima
14 Écritures grecques chrétiennes idi yazala nu mikhuala idi gutuwunguluisa ha guzumba athu ako. Yesu wazuelele egi mukhuala wabalega gukoma udi ‘guzumba muthu na mukuenu gifua luholo wana gudizumba.’ (Mat 22:39) Yakoba phangi’a Yesu watamegele nji guzumba egi: “mukhuala wa fumu.” (Yak. 2:8, NWT) Mupostolo Yone wasonegele egi: “Aphangi ngana guzumba, ngushigo gumisonegela mukhuala uhe-uhe, uvi mukhuala ukulu muakhalele nawo mu gisendeselo.” (1 Yone 2:7, 8, NWT) Itshi Yone gatshiginyile guzuela hasonegele muene egi “mukhuala ukulu”? Wakhalele muzuelela mukhuala wa guzumba. Wakhalele “ukulu” handaga Yesu wawuhanele ivo yavula gutuama, “gu gisendeselo.” Uvi wakhalele luko “uhe-uhe” handaga wakhalele mutoga gumonesa guzumba gua gudihana. Alandudi akhalele naye gumonesa guzumba guene mu ndaga jihe-jihe akhalele naye gutagana najio. Luholo tudi alandudi a Klisto, tuana gusuanguluga luholo mukhuala owu wana gututemesa ha gutuna gukudisa khadilo diabola dia enya ha mavu awa, dia gukamba phamba gubonga guetu, handaga diajiya gutukanga njila ha guzumba athu tuana gujinga nawo.
(1 Yone 5:16, 17, NWT) Gula muthu wamona phangi’enji mutshita ndaga yabola ishigo mutuala gu gufua, amutogele mu gisambu, ngenyi Nzambi mbawumuhana monyo. Ndaga eyi idi mutadila athu anyi anago gutshita gubola gudi mubata gu gufua. Uvi gudi nu gubola gudi mutuala muthu gu gufua. Ngamutogelego ha gukombelela mukunda nu gubola gua luholo elu. 17 Ndaga jiagasue jishigo jia nduedi jidi gubola, uvi gudi nu gubola guko gushigo mutuala muthu gu gufua.
it-2-F diyiji 491 par. 1
Gutotesela
Idi ndaga yabonga ha gutoga Yehowa mu gisambu hagula atotesele athu ako nga aphangi agasue a mu hungu gubola guawo. Moize wakalegele ndaga yene mukunda nu gifutshi gia Isalele, wamonesele gubola guawo gudi Nzambi nu wamutogele hagula a atotesele gubola guene, hene, Yehowa watshiginyile gukombelela guenji. (Lutang 14:19, 20) Mu inauguration ya tempelo, Salomo watogele Yehowa ha gutotesela akombeledi enji gula abalumuna mitshima gu gubola guawo. (1Maf 8:30, 33-40, 46-52) Esdrase watshitshile mudimo wa muzueledi ha gumonesa gubola gua enya Yuda anyi akatugile mu uhiga ha meso a athu agasue gudi Yehowa. Gisambu nu gububila guenji gua giamatshidia gudi Yehowa, guatumine enya Yuda ha gusombegesa hagula Yehowa a atotesele gubola guawo. (Ez 9:13–10:4, 10-19, 44) Yakoba wakolesele muthu udi nu ukhashi mu nyuma ha gutamega akulu a mu hungu ha gukombelela mukunda nu muene, luko, “gula watshitshi gubola, gubola guene mbagutotesewa.” (Yak 5:14-16, NWT) Uvi, gudi nu “gubola guko gudi mutuala muthu gu gufua,” gutshitshila nyuma ya Nzambi gubola. Muthu watshita gubola gua luholo elu Nzambi gajiyilego gumutotesela. Muklisto gajiyilego gutoga Yehowa mu gisambu hagula atotesele athu atshitshi gubola gua luholo elu.—1Yone 5:16; Mat 12:31; Heb 10:26, 27; tala ESPRIT; PÉCHÉ.
NOVEMBRE 11-17
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | 2 YONE 1–YUDA
“Tudi Naye Gutshita Ngolo ha Gusala mu Giamatshidia”
(Yuda 3, NWT) Aphangi ngana guzumba, ngatshima ngakhalele mutshita ngolo ha gumisonegela ndaga jiatadila guhuluga tudi nago hamoshi, ngamonele egi idi nu ndando ha gumisonegela mukunda nu gumikolesa ha gulua muavula mukunda nu gutshigina guahanewe giphungu gimoshi gudi athu agijila.
w04-F 15/9 diyiji 11-12 par. 8-9
“Landulenu Guheta Ngolo Gudi Fumu”
8 Tuana gujiya muabonga matangi a Satana handaga Biblia yana gutumonesa ba metode enji. (2 Kolinto 2:11) Ha gubolesa gutshigina gua Yobo, Diabulu watotesele umonyi wenji, washiyile athu Yobo gakhalele muzumba, watshitshile hagula Yobo atagane nu umbalaji mu fami, wamulowele misongo yakola nu watumine mafuta a mambo ha gumulela. Yobo wamonele lamba nu wadivuile gifua Yehowa wamutunyile. (Yobo 10:1, 2) Ngatshima Satana gajiyilego gukhala ha gishina gia malamba awa mangino, uvi Aklisto avula ana gutagana nawo, nu Diabulu wajiya gukalegela malamba ene ha gulebesa gutshigina guawo.
9 Mu masugu awa a gisugishilo, ndaga jiajiya gutulebesa mu nyuma jidi gudivudisa. Athu a ha mavu awa ana gusha umonyi ha fundo dia thomo gubalega mafelela a mu nyuma. Internet nu televizio yana monesa tangua diagasue gifua gutshita uthambi guana gukhala ha gishina gia gusuanguluga uvi ishigo ngenyi. Athu avula ana ‘guzumba gusuanguluga gua ha mavu ha fundo dia guzumba Nzambi.’ (2 Timote 3:1-5) Gukhala nu matangi a luholo elu guajiya gubolesa nyuma yetu gula tushigo “mulua muavula mukunda nu gutshigina.”—Yuda 3, NWT.
Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma
(Yuda 4, NWT) Ngudi gumisonegela handaga athu ako adinginyishile mu mafumbe mukatshi dienu, atombewe gale sendese mu ginono gudi Mbimbi ya Nzambi mukunda nu usopheshi owu. Adi athu anago gunemesa Nzambi, ana balumuna mutshima wabonga wa Nzambi wetu ha guwubuisa gibingishilo gia ndaga jia musonyi. Ene adi mutuna fumi’etu mumoshi’a mumoshi, Yesu Klisto.
(Yuda 12, NWT) Adi maseso anyi asuegewe goshi’a muta ha mudi mutshita mawano ha gumonesa guzumba tangua adi mudia n’enu, adi abambi anyi ana gudidisa ene hakhawo guvua woma ndo, adi gifua matuta adi muhungumuga gu funji, ashigo munogesa mvula. Adi mitshi ishigo muyima mabundu ngatshima idi mu sungi yayo, adi mitshi yavujiwe gale, idi ya gufua;
it-1-F diyiji 879
Mawano ha Gumonesa Guzumba
Biblia yanago guzuelela mawano ene nu yanago gumonesa luholo akhalele mukalegewa. (Yuda 12) Fumu Yesu Klisto nga apostolo enji atogelego athu ha gutshita mawano ene, nu idi mumonega haphelo egi gushigo nu mukhuala udi gututoga ha gutshita mawano ene tangua diagasue. Athu ako ana guzuela egi Aklisto anyi akhalele nu umonyi akhalele mutamega aphangi’awo a Aklisto anyi akhalele phutu ha gutshita nawo mawano ene. Mukut’awo agasue, ikhale ana shiye, akhetu a gafunda, enya umonyi nu phutu akhalele mudia hamoshi mu uphangi.
it-2-F diyiji 805 par. 3
Seso
Mbimbi iko ya zuelelo dia Greki, spilas yana gukalegewa diago ha guzuelela seso nga hunji dia maseso agudisuega goshi’a muta. Mulandudi Yuda udi guakalegela ha guzuelela athu anginyile mu mafumbe mukatshi dia hungu dia Uklisto nu matangi abola. Luholo lumoshi nu maseso akhalele musagesa masuwa ha gubalega, athu ene akhalele diago gingoza gudi athu ako mukatshi dia hungu. Yuda udi muzuela mukunda nu athu ene egi: “Adi maseso anyi asuegewe goshi’a muta ha mudi mutshita mawano ha gumonesa guzumba tangua adi mudia n’enu.”—Yuda 12, NWT.
(Yuda 14, 15, NWT) Ayi, Henoke mujigulu’a Adama, ya mu gindongo gia sambadi, wazuelele nji mukunda nu ene egi: “Talenu! Yehowa wajile nu anjelo a gijila inunu nu inunu, 15 ha gusophesa athu agasue, nu ha gufuisa athu agasue anago gunemesa Nzambi milonga mukunda nu ndaga jiabola jiagasue atshitshile ene nu ndaga jiagasue jiabola azuelele mukunda nu muene.”
wp17.1-F diyiji 12 par. 1
“Wasuanguluishile Nzambi”
Ndaga itshi yazuelele Henoke mu profesi yenji? Wazuelele egi: “Talenu! Yehowa wajile nu anjelo agijila inunu nu inunu, ha gusophesa athu agasue, nu ha gufuisa athu agasue anago gunemesa Nzambi milonga mukunda nu ndaga jiabola jiagasue atshitshile ene nu ndaga jiagasue jiabola azuelele mukunda nu muene.” (Yuda 14, 15, NWT) Mu verse yene, thomo tudi mumona egi Henoke wazuelele gifua ndaga yene yabalegele gale. Gifua Nzambi wakalegele gale ndaga profesi idi muzuelela. Profesi jiko jiavula jialanduile profesi eyi. Ndaga ya ndando idi egi: Profete Henoke udi muzuelela ndaga idi naye diago gukalegewa eyi idi mumonesewa gifua yakalegewe gale!—Yeshaya 46:10.
wp17.1-F diyiji 12 par. 3
“Wasuanguluishile Nzambi”
Gutshigina gua Henoke guajiya gututuma ha gudihula gula tuana gutadila mavu awa luholo Nzambi wana guatadila. Usopheshi Henoke galongesele nu gikhesa giagasue udi nu ndando mangino; udi mutadila nji mavu tudi mujinga gifua luholo wakhalele mutadila mavu a mu tangua dia Henoke. Luholo Henoke gazuelele, mu tangua dia Nowa, Yehowa wanogesele Mvula yakola ha gushiya athu abola. Gushiyiwa gua athu abola guamonesele diago gushiyiwa guakola gua athu abola mbagukalegewa masugu adi muza. (Matayo 24:38, 39; 2 Phetelo 2:4-6) Luholo lumoshi nu mu tangua dia Nowa, mangino Nzambi nu anjelo enji agijila adi hehi ha guza musophesa athu anago gunemesa mikhuala yenji. Mukut’etu agasue tudi naye gulandula ndaga jiazuelele Henoke nu gujilongesa gudi athu ako. Enya fami yetu nu mafuta etu ajiya gututuna. Matangua ako tuajiya gudivua gifua tudi hakhetu. Uvi Yehowa gabembelego Henoke nga hazonda; mangino nji, mbagashigo mubemba akombeledi enji agujinginyina nga hazonda!
NOVEMBRE 18-24
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | YATUWUWE 1-3
“Ngudi Mujiya Makalegelo Aye”
(Yatuwuwe 1:20, NWT) Ukoteleshi wa gisuegi gia gijila giatadila themua sambadi jiwamonyi ha koko diami dia madia nu ihagelo ya mienda sambadi ya utadi wa wolo unyowu: Themua sambadi jidi mukotelesa anjelo a mu mahungu sambadi, nu ihagelo ya mienda sambadi idi mukotelesa mahungu sambadi.
w12-F 15/10 diyiji 14 par. 8
Khadilo dia Luholo Lutshi Wana Gumonesa?
8 Ha gutuna khadilo dia luholo elu, tudi naye guwunguluga ndaga Biblia yana zuela mukunda nu Yesu egi udi nu “themua sambadi ha koko dienji dia madia.” “Themua” jidi mumonesa akulu ambiwe maji mu nyuma, nu akulu agasue a mu mahungu. Yesu wajiya gutuameza “Themua” jidi ha koko dienji mu luholo luagasue luatshigina muene. (Yat. 1:16, 20) Hene, luholo Yesu udi Muto wa hungu dia Uklisto, wana gutuameza muabonga mahunji a akulu. Gula mukulu mumoshi udi naye guhanewa disipline, Muthu [Yesu] yago udi nu “meso adi muhenya gifua tshuya” mbawuyitshita mu tangua diatagana nu mu luholo luatshigina muene. (Yat. 1:14) Uvi hatudi munenga egi ayitshite, tudi naye gunemesa athu atombewe mu njila ya nyuma yabonga gifua luholo Phaula wayisonegele egi: “Munemese atuameji enu nu muatumagele handaga ene adi mubamba mionyo yenu nu adi nu ginemo gia gutela Nzambi lumene; ngenyi, ajiya gutshita mudimo wawo nu gusuanguluga uvi nu gikenene ndo, handaga mbayikhala ndaga yabola mukunda nu enue.”—Heb. 13:17, NWT.
(Yatuwuwe 2:1, 2, NWT) “Sonegela muanjelo wa hungu dia gu Efeso egi: Muthu yago udi nu themua sambadi ha koko dienji dia madia, yago udi muwenda hakhatshi dia ihagelo sambadi ya mienda ya utadi wa wolo, udi muzuela gamba: 2 ‘Ngudi mujiya makalegelo aye nu midimo yaye wana tshita nu gukolesela guaye nu wanago gutshigina athu abola. Aye walolele athu ana guditamega egi apostolo, uvi ene ashigo apostolo. Aye wakotelesele egi adi enya mambo.
w12-F 15/4 diyiji 29 par. 11
Yehowa Wana Gutubamba ha Gutuhuluisa
11 Mu vizio idi mu Yatuwuwe 2 nu 3, Yesu Klisto mu lutumbu luenji udi mutala mahungu sambadi a gu Asie mineure. Vizio yene idi mumonesa egi Klisto gashigo mutala phamba makalegelo a Aklisto uvi udi mumona ndaga yagasue idi mukalegewa mu hungu. Matangua ako, udi mutanga majina a athu, udi nji mushimana nga guhana malongo gula idi mutoga ngenyi. Ndaga yene idi mumonesa itshi? Mu gutaganesewa gua vizio yene, mahungu sambadi adi mumonesa Aklisto ambiwe maji mu nyuma gungima dia givo 1914. Luko, malongo ahanewe gudi mahungu sambadi adi mutadila nji mahungu agasue a akombeledi a Nzambi mangino. Hene, tuajiya diago guzuela egi Yehowa udi mutuameza akombeledi enji mu njila ya Mun’enji. Luholo lutshi tuajiya guheta gubonga mu utuameji wene?
w01-F 15/1 diyiji 20-21 par. 20
Tuwendenu Hamoshi nu Organizasio wa Yehowa
20 Ha guwenda hamoshi nu organizasio wa Yehowa owu udi muya gutuama, tudi naye gujiya egi Nzambi wahanele Yesu Klisto ginemo gia gukhala “fumu ya hungu.” (Efeso 5:22, 23, NWT) Tudi naye nji gujiya ndaga idi muzuela Yeshaya 55:4 egi: ‘Talenu! Ame [Yehowa] ngamuhagele temue wami mukatshi dia athu a ifutshi yagasue, ngamuhagele fumu nu mutuameji wa ifutshi yagasue.’ Yesu wana gujiya diago luholo lua gutuameza. Wana gujiya nji imeme yenji nu makalegelo awo. Hene, tangua gatalele mahungu sambadi a gu Asie mineure, wazuelele mahugo atano egi: “Ngudi mujiya makalegelo aye.” (Yatuwuwe 2:2, 19; 3:1, 8, 15, NWT) Yesu wana gujiya nji ndaga tudi najio funu, gifua luholo Shenji Yehowa wana gujiya. Gutuama egi Yesu atshite Gisambu gia Gifezegeselo, wazuelele egi: “Tata wenu wana gujiya ndaga mudi najio funu gutuama egi mumutoge najio.”—Matayo 6:8-13, NWT.
Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma
(Yatuwuwe 1:7, NWT) Talenu! Muene yowu muza mu matuta, nu athu agasue mbaamumona, nu athu anyi amutuile mulumbu; iphuta yagasue ya ha mavu mbayidila mukunda nu muene. Ayi, Amen.
kr-F diyiji 226 par. 10
Ufumu wa Nzambi udi Mukatula Mbalagaji Jienji
10 Tangua dia usopheshi. Mbalagaji jiagasue jia Ufumu wa Nzambi mbajimona ndaga mbajikolesa luko lamba diawo. Yesu wazuelele egi: ‘Mbaamona Muna muthu muza mu matuta nu ngolo jiavula nu lutumbu.’ (Mako 13:26) Ndaga eyi mbayimonesa diago guza gua Yesu ha gusophesa athu. Mu gitshinyi giko gia profesi idi mutadila masugu a gisugishilo, Yesu wamonesele ndaga jiavula jiatadila usopheshi mbawukalegewa mu tangua diene. Ndaga jiene jidi mu gishima giatadila imeme nu khombo. (Tanga Matayo 25:31-33, 46.) Athu ana gutumagela Ufumu wa Nzambi mbaakhala gifua “imeme” nu “mbaazumbula mito [yawo],” tangua mbaakotelesa egi “guhuluishiwa [guawo] guasuena hehi.” (Luka 21:28, NWT) Uvi, mbalagaji jia Ufumu mbajikhala gifua “khombo” nu “mbaadila,” tangua mbaakotelesa egi “gufua gua mayilago” gudi guanengena.—Mat. 24:30, NWT; Yat. 1:7, NWT.
(Yatuwuwe 2:7, NWT) Muthu udi nu matshui avue ndaga nyuma idi muwambela mahungu: Muthu yonu mbawubinga, mbangumuhana njila ha gudia mabundu a mutshi wa monyo udi mu phaladiso ya Nzambi.’
w09-F 15/1 diyiji 31 par. 1
Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Yatuwuwe—I
2:7—“Phaladiso ya Nzambi” idi itshi? Luholo mbimbi eji jidi muwambelewa Aklisto ambiwe maji mu nyuma, phaladiso idi muzuelewa mu verse yene idi naye gukhala phaladiso ya mu dilu—fundo diana gukhala Nzambi. Aklisto ambiwe maji mu nyuma anyi mbaasala agujinginyina mbaheta gishimbigo gia gudia “mabundu a mutshi wa monyo.” Mbaheta monyo wajiyilego gufua.—1 Kol. 15:53.
NOVEMBRE 25–DECEMBRE 1
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | YATUWUWE 4-6
“Athu Nguana adi Muwendesa Tubalu”
(Yatuwuwe 6:2, NWT) Ngatalele, ngamonele gabalu galaphe; muthu wakhaIele holu diago wakhalele nu uta wa manana, nu amuhanele gipho gia gutumbuga, wazogele ha gubinga nu ha gubinga uu nu gu gisugishilo.
wp17.3-F diyiji 4 par. 3
Athu Nguana adi Holu dia Tubalu adi Akuatshi?
Muthu udi holu dia gabalu galaphe udi nanyi? Mukanda wa Yatuwuwe wene hakhenji udi gutukuatesa ha gujiya muthu muene. Mikhapho yalandula idi mutamega muthu udi holu dia gabalu ga mu dilu egi “Mbimbi ya Nzambi.” (Yatuwuwe 19:11-13) Yesu Klisto udi Mbimbi handaga udi mubati wa mbimbi ya Nzambi. (Yone 1:1, 14) Luko, Biblia yana gumutamega egi “Fumu wa mafumu nu Muhinyinyi wa ahinyinyi” nu udi ‘Wagujinginyina nu wa Giamatshidia.’ (Yatuwuwe 19:16) Idi diago mumonega haphelo egi Yesu udi nu ufumu wa gutshita ndaga gifua fumu udi gu ita, nu gashigo mukalegela ngolo jienji mu luholo luabola. Uvi, ndaga yene yajiya gutuma athu ha gudihula mihu.
wp17.3-F diyiji 4 par. 5
Athu Nguana adi Holu dia Tubalu adi Akuatshi?
Tangua ditshi athu ene asendesele guwendesa tubalu? Tumumona egi muwendeshi wa thomo, Yesu, udi musendesa guwendesa gabalu genji tangua diaheta muene gipho gia gutumbuga. (Yatuwuwe 6:2) Tangua ditshi Yesu wahetele gipho gia Ufumu mu dilu? Gagihetelego tangua gavutugile mu dilu gungima dia gufua guenji. Biblia idi mumonesa egi wasendesele gunengena havutugile muene. (Hebelu 10:12, 13) Yesu wawambelele alandudi enji ndaga mbayakuatesa ha gukotelesa gisugishilo gia sungi yene ya gunengena nu ya gisendeselo gia uhinyinyi wenji mu dilu. Wazuelele egi mu gisendeselo gia uhinyinyi wenji, ndaga jia ha mavu mbajibola muavula gubalega. Ita mbayikhala guene, nzala yakola nu misongo yavula. (Matayo 24:3, 7; Luka 21:10, 11) Matangua azonda gungima dia Ita ya Thomo ya ha Mavu Agasue mu givo 1914, yamonegele diago haphelo egi athu asendesele gujinga mu sungi yene ya lamba. Biblia yana tamega sungi yene egi “masugu a gisugishilo.”—2 Timote 3:1-5.
(Yatuwuwe 6:4-6, NWT) Gabalu gako gazogele, gakhalele galababa, muthu wakhalele holu diago wahuiwe ngolo jia gukatula guhuima ha mavu ha gula athu adishiye; muene wahuiwe phogo ya khusa yakoma. 5 Hangima Mona Gimeme wakangudile njimbu ya thathu, ngavuile gima gia thathu gia ima ya monyo muzuela egi: “Iza!” Ngatalele nu ngamonele gabalu galabui; muthu wakhalele holu diago wakhalele nu kilo ha koko dienji. 6 Ngavuile gifua dijui diakhalele muzoga mukatshi dia ima iwana ya monyo muzuela egi: “litre imoshi ya bule mukunda nu kiamo gimoshi gia denye, nu ba litre thathu a orje mukunda nu kiamo gimoshi gia denye uvi uzangelago maji nu matombe.”
wp17.3-F diyiji 5 par. 2
Athu Nguana adi Holu dia Tubalu adi Akuatshi?
Muwendeshi wa gabalu aga udi mumonesa ita. Tudi mumona egi muthu muene gashigo mukatula guhuima phamba mu ifutshi yazonda uvi ha mavu a mudidi. Mu 1914, ita yakalegewe ha mavu agasue, mu hugo dia thomo. Ita ya mbadi ya ha mavu agasue yalanduile nu yashiyile athu avula diago. Athu ako ana guzuela egi mutango wagasue wa athu afuile mukunda nu ita yene sendese mu givo 1914 udi mubalega 100 milio! Luko, ita yene yabuishile athu avula akhashi luholo anamanele.
wp17.3-F diyiji 5 par. 4-5
Athu Nguana adi Holu dia Tubalu adi Akuatshi?
“Ngatalele nu ngamonele gabalu galabui; muthu wakhalele holu diago wakhalele nu kilo ha koko dienji. Ngavuile gifua dijui diakhalele muzoga mukatshi dia ima iwana ya monyo muzuela egi: ‘Litre imoshi ya bule mukunda nu kiamo gimoshi, nu ba litre thathu a orje mukunda nu kiamo gimoshi gia denye uvi uzangelago maji nu matombe.’”—Yatuwuwe 6:5, 6, NWT.
Muwendeshi wa gabalu aga udi mumonesa nzala. Tudi mumona luholo ima ya gudia idi muzondesewa handaga litre imoshi (1.08 L) ya bule idi muta kiamo gimoshi gia denye, [denye idi lufuto lua mudimo wa lusugu lumoshi lua mu siekle ya thomo!] (Matayo 20:2) Makuta ene amoshi akhalele mukuatesa ha gusumba ba litre mutatu (3.24 L) a orje, yago yakhalelego nu ndando gula ayifuanesa nu bule. Luholo lutshi akhalele naye gudisa fami yakoma? Hene, athu adi mutemesewa ha gubamba ima ya gudia, ikhale ima ya gudia ya lusugu nu lusugu, nu idi mumonega diago mu ima athu akhalele mudia mu tangua diene nu mu kutime yawo, gifua maji a olive nu matombe.
(Yatuwuwe 6:8, NWT) Ngatalele nu ngamonele gabalu galawangulugu, nu muthu wakhalele holu diago jina dienji Gufua. Malumba akhalele gumulandula hehi. Ene ahanewe ngolo jia guhinyina gitshidi gimoshi mukatshi dia itshidi nguana ya mavu, ha gushiya nu phogo ya khusa nu nzala nu misongo nu shitu jia ha mavu.
wp17.3-F diyiji 5 par. 8-10
Athu Nguana adi Holu dia Tubalu adi Akuatshi?
Muwendeshi wa gabalu ga nguana udi mumonesa gufua gudi mukatuga gu misongo nu ndaga jiko. Ivo yazonda gungima dia 1914, grippe espagnole yashiyile ba milio a athu. Yajiya gukhala egi athu 500 milio akatele misongo yene, yakotelesa egi mukatshi dia athu mutatu, mumoshi wakatele misongo yene!
Uvi grippe espagnole yene yakhalele phamba gisendeselo. Enya ndunge ana guzuela egi mu siekle ya 20, ba milio a athu afuile mukunda nu misongo ya mabobo. Mangino, ba milio a athu adi mufua mukunda nu misongo ya SIDA, ya mu thulo (tuberculose), nu malaria ngatshima minganga idi mutshita ba recherche avula.
Athu adi mulandula gufua mukunda ita, nzala nga misongo. Malumba adi mulandula guzala nu athu agufua, ashigo muhana felela.
Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma
(Yatuwuwe 4:4, NWT) Nguasa jia gutumbuga 24 jiajietele nguasa inyi ya gutumbuga, nu akulu 24 akhalele aguditumbiga ha nguasa jiene, akhalele agusudiga milele ilaphe nu ipho ya gutumbuga ya utadi wa wolo mu mito yawo.
(Yatuwuwe 4:6, NWT) Gutuama dia nguasa ya gutumbuga guakhalele mumonega gima gimoshi gifua kianga gia thala-thala gifua kristale. Ima iwana ya monyo yakhalele nu meso gutuama nu gungima yajietele nguasa ya gutumbuga ha khatshi na khatshi nu khanda nu khanda.
re-F diyiji 77 par. 8
Lutumbu lua Nguasa ya Ufumu ya Yehowa
8 Yone wajiyile egi nganga-nzambi jiatombewe ha gutshita mudimo gu inzo ya tenta ikulu. Hene, yajiya gukhala egi wadihudile tangua gamonele ndaga jidi muzuela muene egi: “Nguasa jia gutumbuga 24 jiajietele nguasa inyi ya gutumbuga, nu akulu 24 akhalele aguditumbiga ha nguasa jiene akhalele agusudiga milele ilaphe nu ipho ya gutumbuga ya utadi wa wolo mu mito yawo.” (Yatuwuwe 4:4, NWT) Ayi, ha fundo dia nganga-nzambi, Yone udi mumona akulu 24 ha nguasa jia gutumbuga nu ipho ya gutumbuga gifua mafumu. Akulu ene adi akuatshi? Adi aklisto a mu hungu ambiwe maji mu nyuma, anyi afuzumugile nu adi mu dilu, fundo Yehowa waalayele. Luholo lutshi tudi guyijiya?
re-F diyiji 80 par. 19
Lutumbu lua Nguasa ya Ufumu ya Yehowa
19 Ima yene ya monyo idi mumonesa itshi? Vizio ya profete Ezekiele idi gutukuatesa ha guheta mvutu. Ezekiele wamonele Yehowa holu dia phusu-phusu ya mu dilu yakhalele nu ima ya monyo eyi yakhalele nu ndaga jia luholo lumoshi gifua jinyi jiamonele Yone. (Ezekiele 1:5-11, 22-28) Gungima, Ezekiele wamonele luko phusu-phusu yene yakhalele nu ima ya monyo. Uvi, mu hugo edi, wamonesele egi ima ya monyo yene idi akeluba. (Ezekiele 10:9-15) Idi naye gukhala egi ima iwana ya monyo Yone gamonele idi mumonesa akeluba avula a Nzambi adi ha fundo diabalega ndando dia organizasio Wenji wa mu dilu. Yajiya gukhala egi Yone gadihudilego luholo akeluba adi hehi nu Yehowa handaga mu inzo ya tenta ikulu, guakhalele nu akeluba mbadi alondewe nu wolo holu dia gitshuigilo gia mushete wa gikotelo, owu wakhalele mumonesa nguasa ya gutumbuga ya Yehowa. Dijui dia Yehowa diakhalele muzoga mukatshi dia akeluba ene ha guhana mikhuala gudi enya Isalele.—Guzoga 25:22; Ngimbo 80:1.
(Yatuwuwe 5:5, NWT) Uvi mukulu mumoshi wanguwambelele egi: “Bemba gudila. Tala! Khoshi ya giphuta gia enya Yuda, mujigulu wa Davidi, muene wabalegele jingolo, muene wajiya gukangula rulo nu njimbu jienji sambadi.”
cf-F diyiji 36 par. 5-6
“Tala! Khoshi ya giphuta gia Enya Yuda”
5 Matangua avula, ana guzuelela khoshi ha gumonesa khadilo dia gikhesa. Wataganele gale nu gishina gia khoshi ya mulume ba? Gula wataganele gale naye, yajiya gukhala tangua yakhalele yene ya gukanga mu luphango lua shitu. Ngatshima idi ngenyi, wajiya guvua woma. Ha udi mutala gukoma gua khoshi nu ngolo jienji nu luholo luenji lua gugutala, yajiya gukhala lamba ha gutangiza egi khoshi yana guvua woma nga wa gima gimoshi. Biblia yana guzuela egi “khoshi, idi shitu yabalega shitu jiagasue gu ngolo, yanago guvutuga gungima gula yatagana nu muthu.” (Ishima 30:30, NWT) Klisto wana khala nu gikhesa gia luholo elu.
6 Tuzuelelenu maluholo thathu Yesu gamonesele gikhesa gifua khoshi: walongesele giamatshidia, watshitshile ndaga nu nduedi, nu wabingile umbalagaji. Tuza mumona nji egi mukut’etu agasue, ikhale tuavualewe nu gikhesa nga ndo, tuajiya gulandula khadilo dia gikhesa gia Yesu.