Okavango—Ples Paradais Long Wesan Nating Bilong Afrika
Wanpela man long Saut Afrika i raitim dispela stori
MIPELA i gat lam, tasol lait i no bikpela tumas, olsem na mipela i no stap isi taim wanpela lain elefan i wokabaut isi klostu long mipela long tudak. Ol i mekim wanpela kain pairap na meknaisim sampela han bilong diwai, olsem na mipela i save ol i stap. Taim tudak i kamap mipela save planti animal samting i lukluk long mipela.
Ples Wesan Nating
Mipela stap long ples stret long maus bilong sampela wara ol i kolim Okavango Delta—em narapela kain ples, olsem ples bilong wara, na i olsem dispela wara i kirap insait tasol long wesan na i pinis olsem tasol. Na tru tumas, em i pinis long wesan nating bilong Kalahari long noten Botswana. Mipela bin lusim Saut Afrika na ron i kam long ka inap 640 kilomita long bus na ples tais na kunai. Ka inap ron 20 kilomita tasol insait long wanpela aua.
Long namba 4 de mipela i lukim olsem ples i senis liklik—nau skai i kamap blupela na em i lait tru. Olsem na mipela save klostu nau mipela bai kamap long wara—em planti wara tru! Mipela kamap long wanpela ples tais i gat ol liklik baret na i olsem wanpela traipela han, na ol baret i olsem pinga bilong han na ol dispela pinga i laik holim ples drai na kamapim wanpela gaden i gat ol plaua samting long en. Namel long ples Angola antap long hailans, Wara Okavango i kirap na em i wok long kam kam 1,600 kilomita insait long Afrika long painim wanpela solwara. Tasol nogat, dispela wara i pinis olgeta namel long wesan nating bilong Kalahari. Tasol taim dispela wara i no pinis yet em i mekim wanpela gutpela wok tru.
Ples Stret Long Maus Bilong Wara
Wara i kapsait i go nabaut long wesan na dispela i kamapim ol baret baret, na ol raunwara na ol wara i gat wanpela kain longpela gras i kamap arere long en ol i kolim papairas. Ol diwai na gras samting i wok long pulim ai bilong mipela long wanem, ol i kain kain na ol i gat kain kain kala. Diwai pam na diwai fik bilong bus na ol narapela kain diwai ol i stap arere long dispela wara. Longpela kunai na ol gras bilong wara na kain kain narapela gras na plaua ol i stap. Long olgeta moningtaim i kol, tasol i no longtaim na bikpela san bilong Afrika bai kam antap. Mipela amamas long stap insait long ol dispela diwai na kunai samting, long wanem, em ples kol. Ol diwai i opim rot bilong mipela i ken raun long dispela hap, long wanem, sampela diwai i kamap olsem bris na mipela i ken brukim ol wara na tais samting.
Ol Animal Samting i Stap Long Dispela Ples
I gat kain kain naispela samting i stap long dispela hap. Mipela i lusim wesan nating na i olsem i no gat wanpela samting i stap laip long dispela wesan, tasol long dispela hap klostu long wara ol animal samting i amamas na pilai na i olsem ol i no tingim wanem samting bai kamap long tumora. I gat 30 traipela hipopotamus ol i bin kaikai planti na ol i patpela tru. Ol i lukluk long mipela na i olsem ai bilong ol i laik slip. Ol i mekim pairap long maus bilong ol na dispela i olsem bilong toksave long mipela olsem mipela i no ken go klostu long ol. Winim 100 elefan i wokabaut na bikpela das i kirap na mipela i no inap lukluk gut.
Planti kain kain animal i stap long dispela ples Okavango Delta. I gat 20,000 bafalo na ol i stap wantaim lain bilong ol yet, olsem 200 200 long ol wan wan lain. Ol i stap isi na kaikai gras arere long wara. Wan wan taim laion na lepat na hai-ina na wel dok i bagarapim sindaun bilong ol animal. Long moningtaim yu inap lukim wanpela lain pisin i bung kaikai na yu inap save, long nait laion o lepat samting i bin kilim wanpela animal.
Planti anis i bungim graun malumalum na wokim haus bilong ol na dispela ol haus i wok long go bikpela. Taim wara bilong Okavango i haiwara ol haus bilong anis i kamap olsem ailan. I gat planti bilong wanpela kain dia ol i kolim antelop na ol i amamas long raun long ol dispela ailan. Sampela antelop i gat nem sasabi, welbes, kudu, lekwe, roan, sitatunga. Dia man i save hait long wel pitpit na wan wan taim tasol em i raun long ples klia. Sapos em i ting wanpela samting inap bagarapim em, em i save go insait tru long wara na nus bilong em tasol i kam antap bilong pulim win.
Wara—gutpela samting bilong givim laip! Dispela Okavango Delta i no ples tais tasol. Long yia 1849 wanpela dokta i mekim wok misineri (David Livingston) i kamap long dispela hap na em i bin tok: ‘Mipela kamap long wanpela bikpela wara . . . na mi askim ol long dispela wara i kirap we. Ol i bekim tok olsem, “Long wanpela kantri i gat planti wara . . . ” Mipela lukim dispela wara i olsem em i klin tru, na em i kol . . . mipela ting dispela wara i kirap long wanpela hap i gat ais na ais i kamap wara!’ I gat planti pis long dispela wara, na ol manmeri na ol animal pisin samting i stap klostu long dispela wara ol inap kaikai ol dispela pis.
Insait long planti yia planti senis i no kamap long dispela hap. I gat wanpela lang ol i kolim tsetse na em i givim bikpela sik long ol man, na i gat ol natnat i pasim ol man long kam na bagarapim dispela gutpela hap. Bipo wanpela lain i save tru long raun long dispela wara Okavango, em ol i kolim Busman, na bihain lain baYei i raun wantaim ol long dispela wara. Long nau ating wan wan taim yu inap lukim dispela ol man i save tru long kanu ol i raun long taim san i go daun. Ol i raun long wara na bihain ol i go insait long ol baret i hait insait long wel pitpit.
Dispela hap bilong Okavango i gat planti pisin. Sampela handet kain pisin i save stap sampela mun long dispela hap. Long nait ating yu inap harim krai bilong tarangau i flai long nait, em ol i kolim Pel. Dispela tarangau i wok long painim pis long nait. O long san yu inap harim krai bilong kain kain pisin. Yu no inap kaunim hamas kain pisin ol i stap, long wanem, i gat planti. Bihain san i go daun na skai i olsem paia, olsem na narapela de long dispela gutpela ples paradais namel long wesan nating i pinis. Sebra na jiraf na elefan i lusim ples kunai na i kam long wara bilong dring. Ol i sanap klostu klostu na dring.
Hamas Yia Moa na Dispela Ples Bai Stap?
Das wantaim tuhat i pas long skin bilong mipela taim mipela wok long stretim ka. Wesan olsem paura i mekim na ol wil bilong ka i go daun tru, na taim mipela wok long subim ka, wanpela hap aninit long ka i bruk. Mipela wok long stretim.
Mipela laik stretim ka hariap, olsem na mipela i no tingim ol elefan i stap klostu long mipela, na ol i no pret long mipela tu. Taim mipela i lukim dispela samting mipela i bin tingim taim ol man na animal bai stap isi wantaim. (Stat 2:19; Aisaia 11:6-9) Wanpela samting tasol mipela i no amamas long en em olsem: Klostu nau bai mipela wok long go bek long ples bilong mipela. Em longwe na das i pulap long rot.
Tasol long olgeta hap graun i gat ol gutpela hap olsem paradais, na planti man i tingting planti long ol narapela man bai mekim wanem long dispela ol gutpela ples. Wanpela man (Creina Bond) long buk bilong em (Okavango—Sea of Land, Land of Water) em i tok: ‘Long olgeta yia 8,000 animal i save dai long dispela ples long han bilong 1,300 man bilong bus na long han bilong 200 man i wok long raunim abus olsem pilai bilong ol.’ Na tu, sampela man i ting long wokim baret samting na wara bilong Okavango i ken mekim sampela samting bilong helpim ol man.
Maski man i mekim wanem samting, mipela i tingim Man i bin wokim yumi na dispela gutpela ples em bai truim tok bilong em long mekim graun olgeta i kamap ples paradais. Long dispela taim bihain, graun bai i gat gutpela bilas tru, winim bilong nau, long wanem, “ples wesan nating wantaim ples drai bai ol i amamas tru, . . . ol naispela plaua bai i kamap na karamapim ol dispela hap. Na ples wesan nating bai i kamap olsem raunwara. Na wara bai i kamap tu long aninit bilong graun i drai pinis. Na planti gras na ol pitpit samting bai i kamap long ol ples bipo i drai tru.”—Aisaia 35:1, 7.
[Mep/Ol Piksa long pes 24, 25]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
ANGOLA
SAMBIA
SIMBABWE
NAMIBIA
BOTSWANA
SAUT AFRIKA
SOLWARA ATLANTIK
SOLWARA INDIA