Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g93 9/8 p. 16-19
  • Maunten Tarawera—Bikpela Pairap Long Nu Silan

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Maunten Tarawera—Bikpela Pairap Long Nu Silan
  • Kirap!—1993
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Sindaun Bilong Ol Maori Long Ples
  • Tok Lukaut Long Dispela Bagarap
  • Bel i Pilim Tru Dispela Samting
  • Bihain
  • Lata i Go Antap Long Skai
    Kirap!—2000
  • Sindaun Bilong Ol Man Klostu Long Traipela Volkeno
    Kirap!—2007
  • Jehova i Bin Lukautim Mi Gut
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1992
  • Haus Paua i Stap Insait Long Wanpela Maunten
    Kirap!—1992
Lukim Moa
Kirap!—1993
g93 9/8 p. 16-19

Maunten Tarawera​—Bikpela Pairap Long Nu Silan

Wanpela man long Nu Silan i raitim dispela stori bilong Kirap!

SAPOS long biknait yu kirap, long wanem, wanpela maunten i pairap, bai yu pilim olsem wanem? Plua bilong haus bilong yu i seksek na taim yu lukluk i go longwe liklik, yu lukim paia na ol hatpela ston i sut i go antap. Ating bai yu pret nogut tru, a? Dispela samting i bin kamap long ples Rotorua long Nu Silan long Jun 10, 1886. Maunten Tarawera i bin pairap, na ol pipia samting bilong en i bin karamapim ples Te Wairoa.

Long ol man i bin stap long dispela hap na lukim dispela samting, em samting nogut tru. Wanpela i bin tok olsem: ‘Mipela i lukim wanpela samting mipela i no inap lusim tingting long en. Dispela maunten i gat 3-pela traipela hul na paia i sut i go antap inap 300 mita.’ Narapela i tok: ‘Mipela kamap long haus taim bikpela win i kirap na mipela i ting bikpela ren bai kam. Ol windo bilong haus i wok long bagarap na mipela kisim save olsem em i no ren, em ol ston na pipia bilong maunten i pairap. Mipela i bin stap namel long guria na paia, olsem na mipela i ting bai mipela i dai.’

Longpela bilong kil bilong dispela maunten em 19 kilomita, na taim em i pairap i gat 9-pela traipela hul i kamap. Smok na sit bilong paia i kamap na em i pundaun olsem ren. Ol man i ting 155 Maori na ol narapela man i stap klostu long raunwara i bin i dai taim bikpela hap graun malumalum i karamapim ol!

Ol bus na ol gaden i go inap 15,500 skwea kilomita i bagarap, long wanem, graun malumalum i karamapim ples olgeta. Na sampela sip i raun 160 kilomita longwe long nambis, tasol sampela pipia bilong dispela maunten i bin pundaun long ol dispela sip. Planti gutpela samting bilong dispela maunten na ol ples klostu i bagarap. Tru tumas, dispela bagarap em i wanpela bikpela samting tru i bin kamap long dispela naispela ailan bilong Saut Pasifik.

Sindaun Bilong Ol Maori Long Ples

Ples Te Wairoa bilong bipo i bin stap 14 kilomita long Maunten Tarawera klostu long raunwara Tarawera. Ol man i gat gutpela sindaun na ol i stap bel isi. Wara bilong dispela raunwara i kol nogut tru. Na ples Te Wairoa i no olsem ol narapela ples. Ol narapela ples i gat ol liklik hul i gat smok i kamap long wara i hat pinis na maski em taim bilong kol, gras long sampela hap i save hat liklik. Tasol ples Te Wairoa i gat ol narapela gutpela samting​—ol liklik rot, na ol haus i stap long ol blok i gat banis, na ol man yet i papa bilong dispela blok. Olsem na ol man i no sindaun klostu klostu olsem long sampela liklik ples.

Tupela haus pasindia i bin stap long ples Te Wairoa. Taim ol waitskin i raun long yia 1880 samting, ol i amamas long stap liklik long dispela ples na kisim win. Ol i amamas long malolo gut, long wanem, ol i bin raun long hos samting long ol rot nogut. Long Sande ol dispela man i save bilas gut na go kamap long wanpela hap ol i kolim Pink na Wait Teres. Planti man i laik lukim dispela ples, long wanem, em i gat nem. Ol man i tok ol dispela “teres” i olsem lata i go antap long maunten na ol wan wan lata i gat liklik raunwara. Wara long sampela raunwara i blupela na arere bilong wara i wait nogut tru. Na sampela raunwara i no gat bikpela wara, tasol wara i naispela na blupela na arere long wara i retpela liklik. Ol pikinini Maori i amamas long pilai nabaut long ol liklik hul i gat wara i hat long en, na ol man i bikpela pinis i amamas long waswas long ol liklik raunwara bilong mekim gut skin bilong ol.

Daunbilo long ol dispela lata i gat Raunwara Rotomahana. Wara bilong en i grinpela na i doti. Long sampela hap bilong dispela raunwara, wara i save boil na sut i go antap. Wara i hat nogut tru, olsem na ol Maori inap kukim kaukau o kindam long dispela wara. Ol turis i amamas long kaikai dispela ol samting taim ol i piknik wantaim ol Maori, olsem Kate na Sophia, em ol i bin kisim ol turis i kam long dispela hap. Ol turis i kamap long dispela hap long kanu.

Tok Lukaut Long Dispela Bagarap

Taim tripela het bilong Maunten Tarawera i pairap, ol man i kirap nogut, long wanem, ol i no ting dispela samting bai kamap. Nem bilong tripela het bilong dispela maunten long tok Maori em Wahanga, Ruawahia na Tarawera, na insait bilong dispela tripela nem em “paia.” Ating dispela tripela nem i makim retpela kala bilong graun bilong dispela maunten. Maunten i no gat hul long het bilong en, olsem na ol man i ting dispela maunten i no inap pairap. Tenpela de paslain long dispela maunten i pairap, sampela samting i bin kamap, olsem: Sophia i bin wokabaut i go long wara em ol i bin lusim ol bot long en, tasol no gat wara na ol bot i sindaun long graun. Taim Sophia i sanap na lukim dispela samting, wantu wara i kam bek olsem si na litimapim ol bot na tromoi ol i go bek long graun malumalum. Bihain ol guria i kamap klostu klostu na wara long Raunwara Rotomahana i moa hat. Ol dispela tasol i givim save long ol man olsem wanpela samting i laik kamap. Sampela man i bin tingting planti long ol dispela samting, tasol ol i no save olsem bikpela bagarap tru bai kamap.

Bel i Pilim Tru Dispela Samting

Winim 100 yia pinis dispela samting i bin kamap, na nau ol turis i kam long ples Te Wairoa bilong lukim ol samting em ol man bilong digim graun i bin painim. Tasol ol i no tingting tumas long bikpela bagarap i bin kamap bipo.

Mipela bihainim ol liklik rot i baut namel long ol pipia ston na diwai bilong ol haus Maori bilong bipo em ol man i bin painim long 1930 samting. Tasol taim mipela wokabaut, i hatwok long mipela i tingim ol samting nogut i bin kamap long ol man i bin stap long dispela ples taim maunten i pairap.

Mipela i go insait long wanpela liklik haus Maori, na mipela tingim samting mipela i bin lukim liklik taim bipo, olsem su bilong liklik pikinini em graun malumalum i karamapim, na bet bilong liklik pikinini em ros i karamapim. Olsem wanem? Ol dispela samting em bilong wanpela liklik pikinini i bin stap long dispela haus? Olsem wanem? Em i bin pilai long dispela plua ol i bin wokim long graun malumalum?

Mipela kirap nogut long lukim sampela samting moa ol man i bin painim, olsem: Wanpela botol wain ol i bin painim long yia 1949, na 3-pela botol i gat wanpela kain galip long en, ol i bin painim long yia 1963. Ol i stap gut, na tuptup bilong ol dispela botol i no bruk. Mipela tingting olsem: Swit bilong wain na galip i winim pinis 100 samting krismas i olsem wanem? Tasol bel bilong mipela i hevi taim mipela kaunim sampela olpela niuspepa ol man i putim bilong ol turis i ken lukim, na ol i stori long tok bilong ol man em ol i bin abrusim dispela hevi. Wanpela mama em i gat 4-pela pikinini, na graun malumalum i bin karamapim ol. Ol man i bin kam bilong helpim ol man i bagarap, ol i bin painim dispela mama i stap laip yet, tasol sori tru, ol pikinini bilong em i stap long han kais na han sut bilong em ol i dai pinis, na pikinini em i holim long han bilong em, em tu i dai pinis. Ol hap diwai bilong haus na graun malumalum i karamapim em, olsem na em i no gat strong long helpim ol pikinini bilong em taim ol i singaut.

Bihain

Long nau 50,000 manmeri i stap long Rotorua, tasol ol i no tingting tumas olsem ol i stap klostu long dispela maunten. Na olgeta yia 800,000 turis i save kam long dispela hap na ol i amamas long lukim ol samting. Sampela ol Nu Silan i save putim paip insait tru long graun bilong kisim smok i save kamap long wara i hat, na long dispela rot ol i save hatim ol liklik raunwara bilong ol (swimming pool) bilong waswas long en. Tasol ol dispela man i save dispela smok i kamap long wara i hat tumas insait long graun na em i save mekim graun malumalum i boil. Dispela em wanpela kain strong i stap insait long graun, na bipo dispela kain strong i bin mekim na Maunten Tarawera i bin pairap na pipia bilong dispela maunten i bin karamapim liklik ples Te Wairoa.

[Piksa long pes 16, 17]

Maunten Tarawera na traipela baret bilong en i go inap 6-pela kilomita. Raunwara Tarawera i stap longwe

[Ol Piksa long pes 18]

Pipia bilong maunten i bin karamapim dispela liklik haus Maori

Ol samting bilong kukim kaikai na ples bilong wokim paia insait long liklik haus Maori

Ol pipia ston bilong aven long haus bret em i bagarap long 1886

[Kredit Lain]

Above photos: Published with the permission of The Buried Village

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim