Ku Pfumelelana Ni Tindlela Ta Yehova

Hi nhlamuselo ya Arthur Worsley

HI MASIKU manharhu a hi ri vonanga dyambu; moya ni Iwandle a swi hungela eka hina. A hi sukile eCape Hatteras leyi tivekaka ya N’walungu wa Carolina hi ri endleleni yo ya exiavelweni xerhu xo chumayela eBahamas. A ku ri November 1948. Hi mune ka hina, mina ni mathwasani manharhu ya varhumiwa va Xikolo xa Bibele xa Gilead xa Watchtower, hi sungule ku kanakana loko ku ri leswaku hi ta kala hi fika.

A ndzi fambisa, Sibia, xikepe xa 60 wa tifidi (18 m) xa Sosayiti ya Watch Tower. Etlhelweni ra xinene ra xikepe enkarhini wo wisa a ku ta mpfumawulo lowu fanaka ni nkahelo wa mati lama khulukaka loko magandlati lamakulu ma hi funengeta, naswona hi tsakamile loko ya ri karhi ya khulukela ehenhla ka hina. Tingoti a ti tsondzele banti hinkwaro exisutini xa mina ivi ti bohiwa emabawutini ya tinsimbi exikepeni. Loko hi ri karhi hi fambisana ni moya, xikepe xi hungute huwa, kutani loko hi ri karhi hi fularhela moya, xi ba huwa leyikulu swinene.

Lava a va khomiwe hi vuvabyi lebyikulu bya vanhu va le Iwandle eka xikamarana-nkulu xa le hansi exikepeni a ku ri Stanley Carter na Ron Parkin. Gust Maki wa malembe ya 50 hi vukhale, loyi a ndza ha ku n’wi ntshunxa eku chayeleni,a a karhele ngopfu. Emahlweni ka ku sungula ku chayela, ndzi endle xakunwa lexi dakwaka lexi hlanganisiweke ni matandza ni rivisi ivi ndzi byela Gust laha a nga xi kumaka kona. Wolowo a wu ri wona nkarhi wo hetelela lowu ndzi n’wi voneke ha wona eka tiawara leti nga vaka khume.

Ndzi nga ka ndzi nga xi rivali xivundza xa vusiku byebyo, ndzi yingisela huwa ya moya, ndzi Iwisana ni xikongomiso lexi “kutla-kutlaka,” ndzi ri karhi ndzi tshemba leswaku ngoti leyi ndzi sirheleleke a yi ta khomelela. Ndzi nghenise ku yini exiyin’weni lexi?

Vutomi Byo Sungula eNghilandi Ni Le Canada

Tatana a a ri eka swikepe swa Manghezi, naswona mina minkarhi yo tala a ndzi kumeka eka vatirhi va le swikepeni swa nyimpi ni le ka vavanuna van’wana va nyimpi. Loko manana a lovile swi nga rindzeriwanga, ndzi rhumeriwe ku ya tirha tanihi muleteriwa loyi swi n’wi bohaka elwandle. Hi 1923, loko ndzi ri na 16 wa malembe, ndzi endle pfhumba ra misava hinkwayo hi xikepe xo letela.

Loko ndzi ri eSingapore, ndzi twe makwerhu wa xinuna leswaku Tatana u tlhele a teka ni leswaku ndyangu se a wu ri eAlberta, le Canada. Kutani ke, hi 1924, ndzi tihlanganise ni ndyangu wa ka hina epurasini ra tiekere ta 320 (130 ha) kusuhi na Lethbridge. Huvo ya mabindzu yi vulavule hi rona tanihi “dzonga wa Alberta leyi hisaka, tiko ra koroni ya nsuku,” leswi a swi ri ntiyiso.

Riendzo Leri Cinceke Vutomi Bya Mina

Nchumu wun’we lowu huvo ya mabindzu yi vonakeke yi rivale ku wu boxa a ku ri vuxika lebyi titimelaka swinene. Mahiselo a ya ehlela eka 30 wa tidigri ehansi ka ti-Fahrenheit ta ziro (-34° C) minkarhi yin’wana, naswona kumbexana ku tlula. Eka siku rin’wana ro tano hi xixika xa 1926-27, Model T Ford ya khale yi nghenile ejarateni ra ka hina ivi yi duma yi kala yi yima yi ri karhi yi tsekatseka ekusuhi swinene ni yindlu. Loko a rhamberiwe ku ta kuma kofi ni makokisi lama hisaka, muchayeli wa yona u hlamusele leswaku gondzo a ri pfariwile hi gamboko leyi rhetaka, naswona a a nga tiyiseki leswaku u le kwihi. Kavula, sweswo swi twisiseke hi ku hatlisa, kutani endzhaku a sungula ku vulavula hi ta Bibele. Ndzi n’wi nyike dolara yin’we ya buku leyi nge Deliverance na swibukwana swa nkombo.

Vatswari va mina a va ye edorobeni ku ya xava, kutani mina ni makwerhu hi hlaya-hlaye buku leyi swa xinkarhana. Endzhaku yi nghenisiwe ebokisini ra tibuku ivi yi rivariwa tanihi leswi a hi lava ku khathalela swifuwo. Hambi swi ri tano, swin’wana swa swilo leswi ndzi swi hlayeke a swi tshama swi ri karhi swi ta emianakanyweni. A ndzi pfuka ni navusiku ndzi anakanya ha swona. Eku heteleleni, ndzi kunguhate ku vona leswi swilo leswi a swi vula swona.

Loko ndzi pfumale swo endla swona, ndzi koke xibukwana lexi nge Our Lord’s Return. Endzhaku ka loko ndzi rindze ku kondza loko un’wana ni un’wana a etlele, ndzi hlaye xibukwana kutani ndzi langutisa tsalwa rin’wana ni rin’wana eBibeleni ya ndyangu wa ka hina. Hi ku hlamarisiwa ni ku tsakisiwa hi tinhlamuselo, ndzi sungule “ku veka vumbhoni” endyangwini wa ka hina mixo lowu tlhandlamaka eswakudyeni swo fihlula. A va nga swi tsakeli, kambe sweswo a swi ku tsanisanga ku hiseka ka mina.

Matshalatshala Yo Chumayela

Ndzi tsalele Sosayiti ya Watch Tower, ndzi rhumela mavito ni tiadirese ta van’wamapurasi va le kusuhi kutani ndzi kombela leswaku va rhumeriwa tikopi ta Our Lord’s Return. Endzhakunyana, loko ndzi tlhelerile ku ya va vutisa ndlela leyi va tsakeleke xibukwana ha yona, ndzi hlamarisiwe hi tinhlamulo leti tsemaka nhlana, to fana ni leti, ‘kambe, jaha ro fana na wena ri nga tihlanganisa ni ntlawa walowuya,’ kumbe, ‘byebyo i vu-Russell. Va nghenisa vanhu volavo ekhotsweni eUnited States.’

Hambi leswi a ndzi khomisiwe tingana, a ndzi tshikanga. Ndzi ode tibuku hinkwato leti Sosayiti ya Watch Tower yi ti kandziyisaka, ku katsa ni tikopi leti engetelekeke leswaku ndzi ta ti lomba ni van’wana. Ndzi hlaye nkarhi wun’wana ni wun’wana, ndzi anakanya ndlela leyi a ndzi ta avelana leswi a ndzi swi dyondza ni van’wana ha yona. Sosayiti yi ndzi tivise leswaku bandlha ra le kusuhi kumbe “eklesia,” a ri ri eka timayele ta dzana (160 km) ku suka eCalgary, leri a ri ri kule eka mina lerova ndzi nga hlanganyela.

Hi 1928 ndzi sukile ekaya ndzi ya entirhweni, ndzi hetelela ndzi ri karhi ndzi tirha xiphemu xa kotara, 160 wa tiekere (65 ha), laha ndzi pfumeleke ku nyika vathori kotara ya leswi a swi kumiwa lembe na lembe. Hi December 1929 a ndzi ri enkarhini wo wisa, kutani ndzi ye ndzi ya tihlanganisa na Tatana na manana wa muundli, lava rhurheleke eVancouver, eColombia ya Manghezi. Masiku ma nga ri mangani endzhaku ka loko ndzi fikile, wansati u tile enyangweni a ri karhi a fambisa tibuku leti kandziyisiweke hi Sosayiti ya Watch Tower. Eka yena ndzi kume xivandla lexi Swichudeni swa Bibele (leswi sweswi swi vitaniwaka Timbhoni ta Yehova) a swi hlangana eka xona, kutani hi Sonto leyi landzelaka ndzi fambe ntlhanu wa timayele (8 km) exihangwini lexikulu leswaku ndzi ta va kona.

A swi tsakisa ku va kona enhlanganweni ni van’wana lava hlanganyeleke eku tsakeleni ka mina Bibele. Vhiki leri tlhandlamaka, kun’we ni vhiki rin’wana ni rin’wana endzhaku ka kwalaho, a ndzi tihlanganise ni ntlawa entirhweni wo chumayela hi yindlu na yindlu. Manuku Xihondzo xo Rindza xa Xinghezi xa January 15, 1930, xi fike ni xirhambo xo pfuneta hi ntirho eyindlu-nkulu ya Sosayiti ya Watch Tower eBrooklyn, leyi vuriwaka Bethele. Ndzi tinyikele ku ya tirha kona, kutani lexi ndzi hlamariseke, ndzi rhambiwile leswaku ndzi ta. Swi ndzi teke nkarhinyana ku lulamisa timhaka ta mina, se a ndzi khuvuriwile. Eku heteleleni ndzi fikile eBethele hi June 13, 1930.

Ku Tirha eBethele

Loko ndzi averiwe laha ku bohiwaka tibuku, ndzi hetelele ndzi ri karhi ndzi tirhisa muchini wa xiticara (stitcher), lowu bohaka swibukwana hi swinsimbha-nsimbhana. Mawaku ntsako lowu a wu ri kona loko ndzi tirha eka Our Lord’s Return, xona xibukwana lexi nga xitirho lexi hundzuleke vutomi bya mina! Hi ku hatlisa a ndzi boha xibukwana lexintshwa lexi nge The Kingdom, the Hope of the World hi swinsimbha-nsimbhana.

Nhlengeletano ya mina yo sungula, eColombus, le Ohio, hi July 1931 hakunene a yi ri leyi tsundzukekaka. Ndzi nga ka ndzi nga rivali ku phokoteriwa lokukulu ka mavoko loko ku tivisiwa leswaku ku sukela enkarhini wolowo a hi ta tiviwa hi vito ra Timbhoni ta Yehova. Endzhaku xibukwana lexi nge The Kingdom, the Hope of the World xi humesiwile. Xona xi hlamusele mhaka leyi ha yona vito leri ri amukeriweke. Endzhaku hi xi hangalase eka mavuthu hinkwawo, politiki, mabindzu ni vafundhisi, mina hi ndzexe a ndzi averiwe ku endla leswi ekusuhi na Bethele eBrooklyn Heights ni le ka Xihlala xa Governor.

Hlaluko ra New York ri le nyangweni wa Bethele, naswona leswi a ndzi tolovelane ni swikepe, rivala ra le kusuhi na mati ri ve nsimu ya mina yo chumayela eka yona. Siku rin’wana mufambisi-nkulu wa xikepe xa nhundzu u te: “Sweswi, u nga yi emahlweni ni ku ringeta ku ndzi xavisela tibuku teto. Ndzi ni buku yin’we leyi hakunene yi ndzi byelaka ntiyiso hi ta Bibele.”

Ndzi ku: “Ndzi kombe leyi u nga na yona.”

U humese kopi yo hlakala ya buku leyi nge Government, a ku: “Ndzi yi tsavule enambyeni ivi ndzi yi omisa. I buku yo antswa leyi ndzi tshameke ndzi yi hlaya.”

Endzhaku ko n’wi komba etlukeni ra vakandziyisi leswaku tibuku leti ndzi ti fambisaka a ti huma eka mukandziyisi loyi a fanaka, letin’wana a ti famba hi ‘ku olova.’ Hi ve ni nkarhi lowu hlamarisaka kun’we!

Hi xiringaniso a ku ri ni vantsongo lava a va chumayela emasikwini wolawo, kutani hi ringete hi matlhelo hinkwawo ku endla leswaku mahungu lamanene ma fika evanhwini emahlweni ka Armagedoni. Muti wa New York a wu ri ni bandlha rin’we ntsena. Sweswi ku ni mabandlha lama tlulaka 300 ni vahuweleri lava nga vaka 30 000 emutini lowu, naswona tindhawu tin’wana ti tirhiwa n’hweti yin’wana ni yin’wana!

Rutherford—Mutirhi La Nga Karhaliki

Joseph F. Rutherford, muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower enkarhini wa malembe ya mina ya 11 yo sungula eBethele,a a ndzi hlamarisa hi mpimo lowukulu wa ntirho lowu a wu endleke. A nga tsalanga tibuku terhu ta Bibele ntsena, a dyondzisa hi matimba, ni ku Iwa tinyimpi ta le hubyeni, kambe u tlhele a kombisa ku tsakela ka munhu hi xiyexe etimhakeni ta ndyangu wa Bethele, lowu hi nkarhi wolowo a wu ri na kwalomu ka 200.

Hi xikombiso, hi 1932 u anakanye leswaku hi fanele ku endla swo tala swa swakudya swa hina vini, ngopfu-ngopfu nyama. Kutani u lunghiselele leswaku tindlu to karhi ta tihuku ti akiwa epurasini ra tiekere ta 15 (6-ha) ra Sosayiti eXihlaleni xa Staten. Hi ndlela yo karhi u twe leswaku ndzi tivanyana swintsongo hi ta ku kurisiwa ka tihuku. Leswi swi endle leswa- ku ndzi heta Mugqivela ni Sonto na yena hi ri karhi hi kunguhata tindlu ta tihuku ni ku pima-pima xivandla xa kona leswaku hi ta ti aka.

Eka rin’wana ra maendzo lawa, Makwerhu Rutherford u vonake a karhateke ngopfu hi nchumu wun’wana. Endzhakunyana ka nkarhi ndzi kume xivindzi xo n’wi vutisa loko ku ri ni nchumu lowu hoxekeke ni loko ndzi nga swi kota ku endla xa nchumu ku pfuneta. U ndzi byele leswaku ndzi nga ka ndzi nga swi koti ku pfuna. Kambe loko hi ri karhi hi hambeta hi famba hi ya entangeni, u te: “A ndzi si tshama ndzi vona swi hluleka. Nkarhi na nkarhi loko ndzi tirhana ni mhaka ya nkoka, xihinga xo karhi xa humelela, kutani sweswi ndzi endla xin’wana xa swihloko swa nkoka swinene ematin’wini.” Hakunene a ndzi hlamarisiwe ngopfu leswi a ndzi boxeleke yona, yi nga leyi a yi vonaka yi ri yintshwa eBethele.

Endzhakunyana ka mavhiki ma nga ri mangani, vanhu va Yehova va nyikiwe minkandziyiso ya Xihondzo xo Rindza xa Xinghezi ya August 15 na September 1, 1932, leyi nga ni swiyenge swimbirhi swa xihloko lexi nge “Nhlengeletano ya Yehova.” Swihloko leswi swi paluxe fambiselo ra ku hlawuriwa ka vakulu ri ri leri nga riki ra matsalwa. Swi vange mpfilumpfilu, kambe a swi ri goza rin’wana ro ya eku chaputeni ka vukongomisi bya le tiIweni.

Emasikwini wolawo Makwerhu Rutherford u kongomane ni nkaneto lowukulu lowu humaka eka lava a va ringeta ku n’wi humesa eka magandlati ya moya. Kambe a a ri nhenha naswona a nga kalanga a tinghenisa eka vakaneti vakwe va vukhongeri.

Mintshikilelo Ya Andza, Rutherford A Fa

Nxaniso wu engetelekile hi va-1930. Le Jarimani ya Vunazi vo tala va rhumeriwe etikampeni ta nxaniso ni ku dlayiwa hikwalaho ka ripfumelo ra vona. Hambi ku ri le United States vamakwerhu van’wana a va cheriwa hi swihalaki leswi dlayaka kutani va funengetiwa hi tinsiva; van’wana a va sindzisiwa ku nwa mafurha ya nhlampfurha. Nhundzu a yi onhiwa, naswona vana a va hlongoriwa exikolweni.

Hi 1941 Makwerhu Rutherford u sungule ku vabya, kambe hambi swi ri tano a ha ri ni vurhangeri lebyikulu ni lebyi nga hlulekiki. Eka hina lava a hi n’wi tiva khwatsi, ku onhaka ka rihanyo rakwe a ku tikomba hi ndlela yo vavisa. Miri wa yena a wu hunguteke lerova timpahla takwe ti lenga-lenga eka yena. Hambi leswi miri wa yena a wu fa, mianakanyo yakwe a yi phaphamile naswona ku gingiritekela ka yena ntiyiso ni ku huwelela vito ra Yehova a ku tsananga.

Endzhaku ka swakudya swo fihlula hi mixo wun’wana eku heleni ka 1941, u tiyisekise ndyangu leswaku a ta va ni vuhandzuri lebyikulu. U vulavule hi ndlela leyi khutazaka ndyangu nkarhinyana wo leha, a hetelela hi ku: “Hikwalaho loko Xikwembu xi swi rhandza, ndzi ta tlhela ndzi mi vona. Loko swi nga ri tano, ndza swi tiva leswaku n’wina vafana mi ta hambeta mi Iwa nyimpi.” Ndyangu a wu tshama wu n’wi languterile, naswona a hi tlhelanga hi n’wi vona nakambe. U suke siku rero a ya eCalifornia laha a feke hi January 8, 1942.

Hi malembe yo tala, a ku ri ni minhlaselo leyikulu eka Makwerhu Rutherford, kambe ku lumbetiwa ko tano a ku fana ni musi lowu nga emoyeni eka hina lava tirheke na yena ni lava va n’wi tweke siku na siku a nyikela vuleteri bya moya evugandzerini bya nimixo. Hi n’wi tive hi leswi a ri xiswona hakunene—un’wana wa Timbhoni ta Yehova. I yini xin’wana lexi nga vuriwaka?

Swiavelo Leswintshwa

Hi ku hatlisa endzhaku ka loko Nathan H. Knorr a ve muungameri, u vitane va nga ri vangani va hina ehofisini ya yena, a xaxameta makungu yo pfuxeta maendzo ya vayimeri va Sosayiti eMabandlheni, ivi a hi vutisa loko hi tsakela ku hlanganyela. Ndzi swi amukerile kutani ndzi sungula ntirho wo famba-famba hi 1942. Hi hlawuleriwe ku va malandza ya vamakwerhu, vito leri endzhaku ri cinciweke ku va “nandza wa xifundza.”

Hi May 1948, eka ntsombano wo sungula wa muganga eHouston, le Texas, Makwerhu Knorr u ndzi vitanile eHofisini yakwe. Endzhaku ka tinhlamuselo ti nga ri tingani malunghana ni ntirho endhawini leyi ni rihanyo ra mina, u ndzi vutisile a ku: “Xana u anakanya ku teka ke?”

Kahle-kahle, a ndzi swi kotanga ku vula hi ku tiyiseka ndzi ku e-e, naswona hi nkarhi lowu fanaka a ndzi swi kotanga ku ina. Kutani ndzi hlamula ndzi ku: “Makwerhu, a ndzi ri karhi ndzi ehleketa hi swona ku sukela loko ndzi ri ni ntlhanu wa malembe hi vukhale.” Sweswo naswona swi ndzi siye exikarhi. Makwerhu Knorr manuku u hlamuserile leswaku Sosayiti yi xave xikepe, kutani a ndzi vutisa loko ndzi nga tsakela ku ya entirhweni wa vurhumiwa hi xikepe.

Yoleyo i ndlela leyi hi November 1948, ndzi veke mufambisi wa Síbia ha yona evusikwini byebyo bya bubutsa lerikulu eCape Hatteras.

Ku Veka Vumbhoni Eswihlaleni

Emasikwini ma nga ri mangani hi swi kotile ku fika eBahamas laha hi kumeke leswaku vanhu va kona va ni mapfundza swinene naswona a va ri ni ndlala ya ntiyiso wa Bibele. Hi veke vumbhoni eka swihlala hinkwaswo leswikulu, hi endzela swin’wana swa swona minkarhi yo hambana-hambana enkarhini wa tin’hweti ta nkombo leti a hi ri kwalaho ha tona. Endzhaku hi kongome eSwihlaleni swa Virgin, hi veka vumbhoni entlaweni wa xihlala lexi hinkwaxo.

Vusiku byin’wana eSt. Martin, mufambisi wa doroba, kumbe khomixinara wa xihlala, u tile ka mina kutani a ku: “Ku sukela emavhikini ma nga ri mangani lama hundzeke, loko ndzi karhi ndzi famba emutini, leswi a wu twa ku vulavuriwa ha swona a ku ri ku Iwa ka minkuku ni vavasati. Sweswi kun’wana ni kun’wana laha ndzi yaka kona ndzi va twa va vulavula hi Yehova ni Bibele. N’wina vafana va Yehova mi endle ntirho lowunene, naswona ndza mi nkhensa hikwalaho ka wona.”

Ndzi ve ni lunghelo ro nyikela nkulumo yo sungula ya Xilalelo leyi a yi nga si tshama yi nyikeriwa eSt. Vincent. Endzhaku wansati un’wana u te: “Mr. Brown a ta va a tsakele ku twa nkulumo yoleyo, kambe u tshama ekule.” Ndzi kombiwe tlhelo leri tolovelekeke, naswona hi mahlambandlopfu ya mixo lowu landzelaka, ndzi sungule ku lava doroba leri.

A ku ri hava magondzo, a ku ri ni tindlela ntsena. Ndzi fambe tiawara to tala, ndzi ri karhi ndzi vutisa tlhelo ra kona nkarhi na nkarhi. A ndzi hlakale hi laha ku heleleke, hi awara ya mbirhi nindzhenga ndzi sungule ku vona tindlu ti nga ri tingani leti tsalanganeke. Ndzi kunguhate ku ya eka yin’wana kutani ndzi wisa. Loko ndzi ri karhi ndzi tshinela, ndzi vone tinomboro ehenhla ka nyangwa, ti ku: “Holo Ya Mfumo Ya Timbhoni ta Yehova.” Ku karhala ka mina ku suke ku fana ni xifunengelo.

Hi ku hatlisa wanuna un’wana u tile kutani a vutisa loko ku ri leswaku a nga ndzi pfuna. “Ndzi nga va kuma njhani vanhu lava va akeke holo leyi yintsongo ke?” Ku vutisa mina.

A ku: “Ndzi un’wana wa vona.”

Ndzi n’wi byele leswaku a ndzi huma eSibia, kambe a nga swi twisisanga. Kutani ndzi ku, “Xana a wu xi tivi? I xikepe xa Yehova.” Endzhaku u sungule ku yima-yimeka,a a tsake ngopfu. Hi ku hatlisa, ndzi tive ndlela leyi holo leyi yi akiweke ha yona.

U hlamuserile a ku: “Loko ndzi ya eTrinidad, va ndzi byela hi ta ntiyiso. Kutani loko ndzi vuya ndzi byela vanhu van’wana.” U ndzi vutisile loko ku ri leswaku ndzi nga tsakela ku nyikela nkulumo.

Ndzi ku: “Ndzi nga tsaka.” Kutani a ba mhalamhala, ivi hi ku anghwetla xiholwana xi tala futhi vanhu a va yime hi mafasitere. Ndzi nyikele nkulumo, ivi endzhaku ku khomiwa dyondzo ya Xihondzo xo Rindza, leyi fambisiweke khwatsi! Endzhaku ka leswi hinkwaswo, makwerhu u ndzi rhambele ekaya ka yena leswaku ndzi ya kuma swakudya. Dyambu a ri ri karhi ri pela, kutani ndzi va byela leswaku ndzi fanele ku famba. Va ndzi khapile swintsongo. Endzhaku ka loko va tlherile, a ndza ha ri na timayele ti nga ri tingani leswaku ndzi fika exikepeni, kambe a byi ri vusiku byo xonga.

EBethele Nakambe

Ntsombano lowukulu wo sungula wa Yankee Stadium wu khomiwile hi 1950. Hina lava a hi ri eSibia hi rhambiwile leswaku hi va kona. Loko ndzi ri eNew York, ndzi tlhele ndzi averiwa ntirho wo famba-famba eUnited States. Endzhaku ka malembe ma nga ri mangani, ndzi khomiwe hi vuvabyi kutani ndzi tlhela ndzi vitaniwa eBethele hi 1956. Rihanyo ra mina ri antswile hakatsongo-ntsongo, kambe ndzi tshamile eBethele.

Nkarhi wun’wana loko Makwerhu Knorr a vulavula hi xilaveko xa varhumiwa lava engetelekeke eAfrika, ndzi ringanyete leswaku a ndzi rhumela kona. Hambi swi ri tano, u ndzi tsundzuxe hi ta malembe ya mina ni makhamba lawa ndzi veke exibhedlele ha wona, kutani a ndzi byela leswaku swa antswa ndzi tshama laha ndzi nga ta khathaleriwa loko ndzi swi lava.

Sweswi eka malembe ya 79 hi vukhale, ni malembe lama nga vaka 56 ya ntirho wa nkarhi hinkwawo yo languta endzhaku eka wona, i ntsako ku tiva leswaku ndzi nghenele ntirho wo tano evuntshweni bya mina. Hakanyingi, endzhaku ko vuya hi le minhlanganweni kumbe entirhweni, ndzi tshama ekamereni ya mina leyinene eBethele ivi ndzi anakanya hi swiendlakalo swa 60 wa malembe lama hundzeke. Hakunene, ndzi katekisiwile hikwalaho ka ku fambisana ka mina ni tindlela ta Yehova.

[Xifaniso eka tluka 23]

Loko ndzi ri karhi ndzi chumayela eAlabama hi 1934, ndzi cincanise tibuku ta Bibele hi tihuku