Ma Ayuweg Jehovah E Girdi’ Ngar Thapgad Ngak

“Bin riyul’ e Got e ir ba Got ni ma ayuweg e girdi’ ngar thapgad ngak.”​—PSALM 68:20, New World Translation.

1, 2. (a) Mang fan nrayog ni ngan nog ni Jehovah e ir Tapgin e Ayuw ni ma thapeg e girdi’ ngak? (b) Mu weliy ko mang fan e thin ko Proverbs 21:31?

JEHOVAH e Ta Ayuw ko girdi’ ni ba t’uf Got rorad. (Isaiah 43:11) I nang David ni Pilung nu Israel e re n’em, ma ke yin’ e tang ni gaar: “Ma ayuweg Jehovah e girdi’ ngar thapgad ngak.” (Psalm 3:8) Ku aram rogon ni yog Jonah ni profet u fithik’ e meybil u nap’an ni bay u yin fare nig.​—Jonah 2:9.

² Ki nang Solomon ni fak David ni Jehovah e ir Tapgin e ayuw, ye gaar: “Os e fan ko ngiyal’ ni ran un ko mahl, machane Jehovah e ir e ma ayuweg e girdi’ ngar thapgad.” (Proverbs 21:31) U lan e binaw nu Middle East kakrom, ma gamanman ni oxen e ma gi’ e but’, ma gamanman ni ass e ma fek e gilab nib tomal, ma ma yan e girdi’ u daken e mule, ma os e fan ko mahl. U m’on ni yan yu Israel nga lan fare Binaw ni Kan Micheg ngorad, me tay Got chilen ni en ni ra mang pilung rorad u ba ngiyal’ nga m’on e “dabi yoor e os ni nge kunuy ni fan ngak.” (Deuteronomy 17:16) De t’uf e os ni boor ni fan ko mahl ya Jehovah e ra ayuweg e girdi’ rok ngar pared nib fas.

3. Mang boch e deer nib manigil ni ngad lemnaged?

³ Somol Jehovah e ir “ba Got ni ma ayuweg e girdi’ ngar thapgad ngak.” (Psalm 68:20) Re n’em e ma fl’eg lanin’uy! Machane mang e rin’ Jehovah nge “ayuweg e girdi’ ngar thapgad ngak”? Ma mini’ e ke ayuweg?

Ma Ayuweg Jehovah e Piin nib Mat’aw

4. Uw rogon ni gad manang ni ma ayuweg Jehovah e girdi’ ni ma fol rok?

⁴ Urngin e piin ni be lek e kanawo’ nib mat’aw ni kar ognaged yad ku Got ni yad e pi tapigpig rok e rayog ni nge fl’eg lanin’rad ko pi thin ney ni yog apostal Peter ni gaar: “[Jehovah] e manang rogon ni nge ayuweg e piin ni yad ma fol rok ko gafgow ni ma yib ngorad, nge rogon ni nge tay e piin nib kireb u fan e gechig rok nge yan i mada’ ko Chirofen ni bayi pufthinnagrad.” I micheg Peter e re n’em ya ke yog ni “Got e de pag e piin ni kakrom nde gechignagrad, yi pag e ran nge tharey e nam ni tafen e girdi’ ni kireb; ma ke mus ni piin ni ayuwegrad ndar uned ko yam’ e Noah, ni i machibnag e tin nib mat’aw, nge ku medlip i girdi’.”​—2 Peter 2:5, 9.

5. Uw rarogon e fayleng u nap’an ni par Noah ni “i machibnag e tin mat’aw”?

⁵ Mu lemnag ni ga bay ko ngiyal’ u nap’an Noah. Bay e pi moonyan’ ni kar ngal’gad nib girdi’ u fayleng. Ma pi fak e pi engel nib kireb nem e yad ma gafgownag e girdi’, ma ‘kireb rorad e ke wer nga gubin yang.’ (Genesis 6:1-12) Machane, dabiyog ni ngan n’igin ni nge digey Noah e pigpig ku Jehovah. Ya “i machibnag e tin nib mat’aw.” Ir nge tabinaw rok e kar toyed ba arke, ma de maruwaran’rad ni ran chuweg e kireb u nap’an ni ka yad ba fas. Michan’ rok Noah e ke gagiyelnag nib kireb e rok e girdi’ nu fayleng. (Hebrews 11:7) Rarogon e fayleng ko ngiyal’ ney e taareb rogon ko fa ngiyal’ u nap’an Noah, ma aram e pow ni ereray e tin tomren e rran ko re m’ag nib kireb ney. (Matthew 24:37-39; 2 Timothy 3:1-5) Me gur, ga ra bod Noah ngam par nib yul’yul’ ni ngam machibnag e tin mat’aw ngam pigpig u taabang ko girdi’ rok Got mi gimed sonnag e ngiyal’ nra ayuweg Jehovah e girdi’ rok ngar thapgad ngak?

6. Uw rogon ni be micheg e thin ko 2 Peter 2:7, 8 ni ma ayuweg Jehovah e piin nib mat’aw?

⁶ Miki weliy Peter boch ban’en ni nge micheg ni ma ayuweg Jehovah e piin mmat’aw. I gaar: “Me chuweg [Got] Lot u rom nde buch ban’en rok, ni ir be’ nib [mat’aw] ni i kireban’ ko ngongol ndarngal ni be ngongliy e girdi’ ni dariy fan e motochiyel u wun’rad. Ya re moon nem nib fel’ nib [mat’aw] ni i par u fithik’rad u reb e rran nge reb e i guy ma i rung’ag e pi n’em, ma be kireban’ ko ngongol rorad nib kireb.” (2 Peter 2:7, 8; Genesis 19:1-29) Bokum milyon e girdi’ ko ngiyal’ ney ni tin tomren e rran e yugu yima par ni yibe un ko ngongol ndarngal. Ga bod Lot ni ke ‘kireban’um ko ngongol nib kireb’ ni be rin’ boor e girdi’ ko ngiyal’ ney? Faanra er rogon, ma faanra ga be ngongliy e tin mat’aw, ma rayog ni ngam mang bagayad e pi girdi’ ni ra thapegrad Jehovah ngak u nap’an ni ra m’ay e re m’ag nib kireb ney.

Ma Ayuweg Jehovah e Girdi’ Rok u Pa’ e Girdi’ ni ma Gafgownagrad

7. Uw rogon ni i ngongol Jehovah ngak piyu Israel u nap’an ni yad bay u Egypt ma aram e mich riy ni ma ayuweg e girdi’ rok u fithik’ e gafgow?

⁷ N’umngin nap’an e re m’ag nib kireb ney, ma bayi gafgownag e pi toogor e pi tapigpig rok Jehovah. Machane rayog ni nge mich u wan’rad ni ra ayuwegrad Jehovah u pa’ rad, ya arrogon ni rin’ kafram. Susun gur reb e girdi’ nu Israel ni be gafgow u pa’ piyu Egypt u nap’an Moses. (Exodus 1:1-14; 6:8) I pi’ Got e gafgow nga lan yu Egypt ni reb nge reb. (Exodus 8:5–10:29) Nap’an ni yim’ bokum milyon piyu Egypt ko fa bin ragag e gafgow ma aram mfini pag Farao ni nge chuw yu Israel u rom, machane munmun me kunuy e pi salthaw rok mar lol’oged yad. Machane de n’uw nap’an nga tomren min thang e fan rorad u lan fare Day nib Row. (Exodus 14:23-28) Ma ga ra un ngak Moses nge urngin piyu Israel ko re tang ney ni be gaar: “I [Jehovah] e be’ ni girdien e mahl; i [Jehovah] fithingan. Ke yin’ e pi karrow nge salthaw rok Farao nga maday; ma tin th’abi fel’ ko salthaw rok nib tolang e kar limachgad u lan fa gi day ni Day ni Rouy fithingan. Ke thareyrad e day nib dib’ag; ra ligilgad nga ar ni bod ba malang.” (Exodus 15:3-5) Ban’en ni aram rogon e ku ra buch ko piin ni ma gafgownag e girdi’ rok Got ko ngiyal’ ney ni tin tomren e rran.

8, 9. Rogon ni bay ko babyor ni Judges, ma mang e be micheg ni ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok ko piin ni be togopuluw ngorad.

⁸ In e duw nga tomren ni yan yu Israel nga lan fare Binaw ni Kan Micheg ngorad, ma bay e piin tapuf oloboch ni yad be yal’uweg e magawon rorad. Yu ngiyal’ ma ke yib boch e nam ni ngar chamgad ngorad, ma aram me fanay Got e pi tapuf oloboch nib yul’yul’ ni ngar ayuweged e girdi’ rok u pa’rad. Ku gadad e gad be ‘gel’gel’ ko gafgow ni ma yib ngodad nge togopuluw ni i tay e pi toogor rodad ngodad,’ ma ra ayuwegdad Jehovah ya gad e pi tapigpig rok nib yul’yul’. (Judges 2:16-18; 3:9, 15) Ma riyul’, fare babyor ni Judges u lan e Bible e ma micheg e re n’em ngodad ma ra gel boch rogon ni ra ayuwegdad Got u daken Jesus Kristus ni ir e Tapuf Oloboch.

⁹ Ngad sulod ko ngiyal’ u nap’an Barak ni reb e Tapuf Oloboch. Ke gel Jabin ni Pilung nu Kanaan ngak yu Israel me par ni be gagiyegnagrad u lan 20 e duw ni bochan e kar uned ko liyor ni googsur ma daki felan’ Got ngorad. Sisera e ir pilungen e pi salthaw nu Kanaan. Ma dariy be’ ‘u fithik’ fa aningeg i ragag i biyu’ i pumoon nu Israel ni fek fa gi wasey ni yima mith nga fon ko mahl ara fek e sarey,’ ni yugu aram rogon nib boor ko aningeg i milyon e girdi’ ko re nam nem nu Israel. (Judges 5:6-8) I kalngan’ yu Israel mi yad wenig ku Jehovah. Me yog Got ngorad u daken Deborah ni be’ ni ppin ni ir e profet, ni nge kunuy Barak 10,000 e pumoon nga daken fare Burey nu Tabor, ma aram me n’igin Jehovah nge yib e pi toogor rorad nga lang u lan fare loway ni bay u peening ko fare Burey nu Tabor. Me yib e pi salthaw rok Sisera ni yad bokum miriay e salthaw nge 900 e karro ni ma girngiy e os mar th’abed fare lul’ nu Kishon ni ke milik’. Ma aram me aw e n’uw nib ga’ me sugubur fare lul’ ni Kishon. Ma nap’an ni be yan Barak nge pi salthaw rok u but’ iyan ko Burey nu Tabor, ma yad be guy e n’en ni rin’ Jehovah u fithik’ e damumuw. Pi salthaw rok Barak e lol’og piyu Kanaan ni kar thaygad ma yad be mil, ma dariy be’ ni magay nib fas. Aram ban’en ni be ginang e piin ni ma gafgownagdad ni yad be togopuluw ngak Got!​—Judges 4:3-16; 5:19-22.

10. Mang fan nrayog ni nge mich u wan’dad ni ra ayuweg Got e pi tapigpig rok ko ngiyal’ ney u pa’ e piin ni ma gafgownagrad?

¹⁰ Ra ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok ko ngiyal’ ney u pa’ e piin ni be gafgownagrad, ni bod rogon ni ke ayuweg piyu Israel ni bay madgun Got u wan’rad ko ngiyal’ ni ke yib e riya’ ngorad. (Isaiah 43:3; Jeremiah 14:8) I ayuweg Got David “u pa’ e pi toogor rok.” (2 Samuel 22:1-3) Ere mus ni kan gafgownagdad fa kan togopuluw ngodad ya gad e girdi’ rok Jehovah, ma dabda rusgad, ya ra ayuwegdad fare Pilung ni Messiah ko gafgow ni ma yib ngodad. Arrogon, “Ma ayuweg e pogofan rok e piin ni gafgow. Ma chuwegrad u fithik’ urngin mit e gafgow nib gel ni yibe tay ngorad.” (Psalm 72:13, 14) Kari chugur ko ngiyal’ nran rin’ e re n’em.

Ma Ayuweg Got e Piin ni ma Pagan’ Ngak

11. Mang kanawo’ ni dag David u nap’an ni kab pagal me taga’ nga daken Jehovah?

¹¹ Thingari pagan’dad ku Jehovah ma aram e gad ra guy e ngiyal’ nra thapeg e girdi’ ngak. I taga’ David nga daken Got ma ke par nde rus u nap’an ni ke yan i mada’nag Goliath ni ir ba giant. Mu lemnag e re giant nem nu Filistia ni be par u p’eowchen David ni ka bochi pagal me tolul ni gaar: “Kam fek e sayden nge sarey ni yima rugoy nge sarey ni yima yin’, machane gag e ku gub ngom u fithingan [Jehovah] ni Gubin ma Rayog Rok, ni ir e Got rok e salthaw nu Israel ni ga be dariy fannagrad. Daba’ e nge piem [Jehovah] nga paag; ya bay gu gel ngom, mu gu th’ab e k’ong rom nggu luf lolugem, mu gu pi’ downgin e pi salthaw ko pi Filistia ngak e arche’ nge gamanman ngar longuyed. Ma bayi nang e re nam ney ni ga’ngin ni piyu Israel e bay ba Got rorad, ma urngin e girdi’ ni bay u roy ni bay ra guyed ndariy fan e sayden nge sarey ni nge maruwel [Jehovah] ngay nge ayuweg e girdi’ rok. Ya ma gel ko mahl, ma bayi pi’med ni gimed gubin nga pa’mad.” Ma de n’uw nap’an nga tomren ma kem’ Goliath, ma kan gel ngak yu Filistia. Rib gagiyel ni ke ayuweg Jehovah e girdi’ rok.​—1 Samuel 17:45-54.

12. Mang fan nib fel’ ni ngan lemnag Eleazer ni reb e ga’ ko pi pumoon rok David?

¹² Nap’an ni gad bay u p’eowchen e piin toogor, ma ba t’uf ni ngad pared ni “dabda rusgad” ma gad pagan’ ngak Got nge mus rogon. (Isaiah 46:8-13; Proverbs 3:5, 6) Mu lemnag e n’en ni buch ko gin ni kan nog Pas-dammim ngay. Ke mil yu Israel rok e pi salthaw nu Filistia. Machane de rus Eleazar, ni ir bagayad e pi pumoon rok David nib gel. Ke par nib mudugil u lan bangi falang ni bay e milay’ riy ma ke li’ yu Filistia ko sayden rok. Ere ‘ke ayuweg Jehovah yu Israel u rogon nib lingagil.’ (1 Kronicles 11:12-14; 2 Samuel 23:9, 10) Gathi yibe yog ni ngad uned ko cham ni ra be’ ma goo ir. Machane, rayog ni nge aw ni yu ngiyal’ ma goo gadad ma be magawonnagdad e pi toogor rodad. Gad ra taga’ nga daken Jehovah u fithik’ e meybil ni ir fare Got ni ma thapeg e girdi’ ngak fa? Gad ra gayiy e ayuw rok ma ngad siyeged i egnag e pi walagdad ngak e pi toogor fa?

Ma Ayuweg Jehovah e Piin nib Yul’yul’

13. Mang fan nib mo’maw ko girdien fa ragag i ganong nu Israel ni ngar pared nib yul’yul’?

¹³ Thingarda pared nib yul’yul’ ngak Jehovah u gubin ngiyal’ ma aram e ra thapegdad ngak. Ke yib e gafgow ngak e girdi’ rok Got yu ngiyal’ nkakrom. Mu lemnag e pi n’en nrayog ni nge buch ngom nfaan mang e ga be par ko fa ragag i ganong nu Israel. Bochan nib gel e thin rok Rehoboam me chuw fa ragag i ganong rok mar tababnaged fare nam nu Israel u le’luch. (2 Kronicles 10:16, 17; 11:13, 14) U fithik’ urngin e pilung ko re nam nem ma Jehu e bin th’abi fel’, machane mus ngak ma de ‘yan u taabang rok Jehovah u polo’ i gum’erchaen.’ (2 Kings 10:30, 31) Machane immoy boch e girdi’ ko fa ragag i ganong ni yad ba yul’yul’. (1 Kings 19:18) Ke michan’rad ku Got ma aram me ayuwegrad. Yugu demtrug rogon ni be skengnag e michan’ rom ma ga be par nib yul’yul’ ku Jehovah fa?

14. Mang e ke rin’ Jehovah ni nge ayuweg e girdi’ u nap’an Hezekiah ni Pilung, ma mang e buch me gel yu Babylon ngak yu Judah?

¹⁴ Bochan ni ke dariy fannag fare nam nu Israel e pi Motochiyel ku Got ma wenegan ni yib riy e kar gafgowgad. Nap’an ni gel yu Assyria ngorad ko 740 B.C.E., ma girdi’ ko fa ragag i ganong e kar milgad nga ranod nga lan e binaw ko fagali ganong nu Juah, ni aram e gin nrayog ni ngar liyorgad riy ku Jehovah u lan e tempel rok. Aningeg ko fa 19 i pilung nu Judah ni yad e girdi’ ku David ni​—Asa, Jehoshafat, Hezekiah, nge Josiah​—e yad ba lingagil u rogon ni kar liyorgad ku Got. Nap’an Hezekiah ni be’ nib yul’yul’ ma ke yib yu Assyria ni ba’ ulung i salthaw nib ga’ ni ngar chamgad ngak yu Judah. Ke fulweg Got e meybil ni tay Hezekiah ni be ning e ayuw rok, ma kari mus ni taareb e engel ni l’og me li’ 185,000 e salthaw nu Assyria kar m’ad u reb e nep’, ma aram me thapeg e piin ni ma liyor ngak! (Isaiah 37:36-38) Me munmun ma daki fol e girdi’ rok ko fare Motochiyel ma dar folgad ko n’en ni yog e pi profet rok Got ma aram me gel yu Babylon ngak yu Judah min gothey e tochuch rorad u Jerusalem, nge fare tempel ko duw ni 607 B.C.E.

15. Mang fan nib t’uf ni nge gum’an’ e pi Jew ni kan fekrad nga Babylon, ma uw rogon ni ke ayuwegrad Jehovah?

¹⁵ Piyu Jew ni kan fekrad nga Babylon e ba t’uf ni ngar gum’an’gad ni ngar pared nib yul’yul’ ku Got u nap’an ni yad bay u rom ni gonapan 70 e duw n’umngin nap’an. (Psalm 137:1-6) Daniel ni profet e reb e girdi’ nib lingagil u rogon ni ke par nib yul’yul’. (Daniel 1:1-7; 9:1-3) Mu lemnag fene falfalan’ u nap’an ni pi’ Cyrus ni Pilung nu Persia fare thin ko 537 B.C.E., ni rayog ni nge sul piyu Jew nga Judah ni ngar ngongliyed fare tempel! (Ezra 1:1-4) I gum’an’ Daniel nge yugu boch e girdi’ u lan in e duw, me munmun mar guyed e ngiyal’ ni ke war yu Babylon ma kan thapeg e girdi’ rok Jehovah. Re n’ey e susun ni nge ayuwegdad ni ngad gum’an’gad u nap’an ni gad be sonnag e ngiyal’ ni ran thang “Babylon nib Gilbuguwan,” ni aram e pi yuraba’ i teliw ni googsur.​—Revelation 18:1-5.

Ma Ayuweg Jehovah e Girdi’ Rok u Gubin Ngiyal’

16. Uw rogon ni ke ayuweg Got e girdi’ rok u nap’an Esther ni Queen?

¹⁶ Gubin ngiyal’ ma ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok u nap’an ni yad ma par nib yul’yul’ ngak. (1 Samuel 12:22; Isaiah 43:10-12) Mu sul ko ngiyal’ u nap’an Esther ni Queen​—ni bin lal e chibog B.C.E. Ahasuerus ni Pilung (Xerxes I) e ke dugliy Haman ni ir e prime minister. Ke damumuw ya de siro’ Mordekai ni be’ nu Jew ngak, ma aram me makathnag Haman e n’en ngan rin’ min thang e fan rok nge urngin e girdi’ ni Jew u lan e binaw nu Persia. Ke adawnagrad me yog ni yad e piin ni ma th’ab e motochiyel, ma ke yog nran pi’ e salpiy ko piin nra li’rad, ma ke fanay e luwew ko pilung ni nge yip’ e hang ko fare babyor ni be yog ni ngan chuwegrad u lan e binaw. De rus Esther ni nge yog ko fare pilung ni ir e girdi’ nu Jew me tamilangnag e n’en ni ke makathnag Haman. Ere de n’uw nap’an nga tomren ma kan tining Haman nga lang ko fare ley i gek’iy ni ke fl’eg rogon ni fan ngak Mordekai. Kan dugliy Mordekai nge mang prime minister, ma kan pi’ mat’awun ni nge pag piyu Jew ni ngar chamgad ngak e piin ni be guy rogon ni ngar thanged e fan rorad. Kar gelgad ko pi toogor rorad. (Esther 3:1–9:19) Re n’ey e susun ni nge gelnag e michan’ rodad ni ku ra ayuweg Jehovah e girdi’ ni ma fol rok ko ngiyal’ ney.

17. Uw rogon ma bochan e fol ma ar fan ni kan thapeg e pi Kristiano ni Jew u nap’an e bin som’on e chibog?

¹⁷ Ku reb i fan ni ma ayuweg Got e girdi’ rok e bochan ni yad ma fol rok ma yad ma fol rok Fak. Mu lemnag ni gur bagayad e pi gachalpen Jesus u nap’an e bin som’on e chibog. Me gaar ngorad: “Faanra mu guyed yu Jerusalem ni ke longobiy yu raba’ i salthaw, ma aram e kam nanged ndab ki n’uw nap’an min kirebnag. Ma aram e piin ni yad bay u lan yu Judea e thingar ra milgad nga daken e pi burey.” (Luke 21:20-22) Bokum e duw ni ke yan, ma ga be lemnag ko wuin nra taw ko ngiyal’ nra lebug e pi thin nem. Ma aram me togopuluw boch e Jew ko duw ni 66 C.E. Ma pi salthaw nu Roma ni Cestius Gallus e ga’ riy e ur longobiyed yu Jerusalem ma ranod nga lang ko yoror ko tempel. Ma rib tomgin me chuw e pi salthaw nu Roma ni dariy tapgin. Mang e ra rin’ e pi Jew ni yad e Kristiano? U lan e babyor ni Ecclesiastical History (Book III, chapter V, 3), e weliy Eusebius ni kar milgad u Jerusalem nge Judea. Kar magaygad nib fas ni bochan e kar folgad ko n’en ni yiiynag Jesus. Gur, gab papey ni ngam fol ko thin ko Bible ni kan nog u daken “fare tapigpig nib yul’yul’” ni kan dugliy ni nge mil fan ngak urngin ban’en ni “tirok” Jesus fa?​—Luke 12:42-44.

Ran Thapegey ko Yafas Ndariy N’umngin Nap’an

18, 19. (a) Mang ayuw ni ke yognag Jesus, ma fan ku mini’? (b) Mang e ke mudugilan’ apostal Paul ngay ni nge rin’?

¹⁸ Ke magay e pi Kristiano ni Jew u Judea nib fas ni bochan e ur folgad ko n’en ni yog Jesus. Ma bochan e yam’ ni tay Jesus ma rayog e yafas ni manemus ngak “urngin e girdi’.” (1 Timothy 4:10) Ba t’uf ko girdi’ ni ngan biyuliyrad ni bochan ni denen Adam, me mul e yafas rok u pa’ miki par urngin e girdi’ ni yad e sib ko denen nge yam’. (Roma 5:12-19) Pi gamanman ni un pi’ ni maligach ko fare Motochiyel rok Moses e ke mus ni nge upunguy e denen. (Hebrews 10:1-4) Dariy chitamangin Jesus nib girdi’ ya kan ni thothup rok Got e ‘ke yib’ ngak Maria ko ngiyal’ ni ke diyen nge mada’ ko ngiyal’ ni kan gargelnag Jesus, ere de af e denen nge rarogon ndan flont ngak. (Luke 1:35; John 1:29; 1 Peter 1:18, 19) Nap’an ni yim’ Jesus ni ke par nib yul’yul’, me pi’ e yafas rok ni nge chuw’iy e girdi’ min pithigrad ndabkur pared ni yad sib. (Hebrews 2:14, 15) Ere pi’ Kristus ir “nge biyuliy urngin e girdi’ ngak Got.” (1 Timothy 2:5, 6) Gathi gubin e girdi’ e ra yog e re ayuw ney ngorad mi yad thap ngak Got, ya ke mus nra felan’ Got ni nge yib angin e biyul ngak e piin ni ra michan’rad ngay.

¹⁹ I pi’ Kristus puluwon e maligach ni biyul’ ngak Got u tharmiy, ma aram me chuw’iy pi fak Adam. (Hebrews 9:24) Ere ke yognag Jesus be’ ni ppin ngak, ni aram Leengin ni fare 144,000 ni piin ni yad pi gachalpen ni ran fasegrad ko yam’ ngar pared rok u tharmiy. (Efesus 5:25-27; Revelation 14:3, 4; 21:9) Miki mang “Chitamangiy ni Manemus” ko piin ni ke felan’rad ko biyul ni pi’ ma aram mi yad un ko yafas ndariy n’umngin nap’an u fayleng. (Isaiah 9:6, 7; 1 John 2:1, 2) Rib fel’ e re yaram nem! Kari tay Paul fan e re n’em ma be tamilangnag u lan e bin l’agruw e babyor rok ni kan thagthagnag nga laniyan’ ni nge yol ngak piyu Korinth, ma aram e n’en nran weliy ko bin migid e article. Ma rriyul’ nib mudugilan’ Paul ni dariy ban’en nra siyeg i ayuweg e girdi’ nge yog ngorad e ayuw rok Jehovah ni ma thapeg e girdi’ ko yafas ni manemus.

Mang e Fulweg Rom?

◻ Mang thin ko Bible ni ma micheg ni ma ayuweg Got e girdi’ nib mat’aw?

◻ Uw rogon ni gad manang ni ma ayuweg Jehovah e piin ni ma pagan’rad ngak ma yad ma par nib yul’yul’ ngak?

◻ Mang ayuw ni pi’ Got ni fan ni nge thapeg e girdi’ ngak nge yog e yafas ni manemus ngorad?

[Sasing ko page 22]

I pagan’ David ku Jehovah, ni ir ba “Got ni ma ayuweg e girdi’ rok.” Me gur?

[Sasing ko page 25]

Gubin ngiyal’ ma ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok ni bod ni rin’ u nap’an Esther ni Queen