TÖHAKÖÖPÖ ĀTIKÖL 20
Havailö Inlahen Ṙôre Yin Im Vinë-ekūötēv
‘Hōngnyö ellōnre ikūö ò.’—SAL. 62:8.
TINKÖÖKÖ 45 Ṙô Ngam Elkuilōn Chu
RAHËICHTAMATa
Örheūheu man vë-ekūötēv öm vë-ekūö Yāvē ngaich havëkö inchō-okūö i nup töng sitih (Ngëichköm perekrāf 1)
1. Asuh öp ṙinūöhöl alaha hī tö Yāvē? (Ngëichkö ngam nyat.)
CHUH in chīö öi mihôiṅ yěi hòṅ teūngen tö inreuskö alahare hēk yěi öt akahakūö inrē tö inlahenre öi la-al nup kanihngenre? Ṙòkhöre in akahakūö tö sanapṙô ngih intöönö. Mihôiṅ öi chuh in Yāvē öi vë-ekūötēv öi havëkö inyöökenre. Pön hōten hī anga-aṅ öi ngatī inlahen. Ngö ṙô an ngam Paipöl “Un ṙākôre vë-ekūötēv.” (1 Tös. 5:17) In e mikahkūö ayī-ö tö Yāvē nö lōnu tö hī öi örheūheu ṙô öi vë-ekūötēv. Mihôiṅ öi öt piyū-uṙô öi vë-ekūö ò hēk havëkö inchō-okūöre in nup töng sitih la-enre. (Inch. 3:5, 6) Öt ma-iöṅhtīre Yāvē nö kē-ěkūö hī, mihôiṅ öp töng yòh ṙētak hī öi vë-ekūö ò.
2. Asuh nup haköp hī in ngih ātiköl?
2 Hö-öiny tī Yāvē in kūö ò nö kētö ṙētak hī öi vë-ekūötēv. Lohten pöri öi kihngen kē-ěny ṙētakre öi vë-ekūötēv, kūö ṙôken nup la-enre. Mihôiṅ inrē öi ngölōn töre öi hòṅ havailö ṙôre öi vë-ekūötēv. Ṙamlōn in min öi mikahtökūöre imat ngam Paipöl tö öp tö hòṅ inlahen hī öi vë-ekūötēv. In ngih ātiköl in min mikahtökūöre öi sitih inlahen kē-ěny ṙētakre öi vë-ekūötēv öi asīnken Yēsū. Ngëichkö minë tö taneui inrē min ayī-ö inlahen ṙôre hēk havailö ṙôre vë-ekūötēv.
KĒ-ĔNY ṘĒTAKRE ANG YĒSŪ NÖ VË-EKŪÖTĒV
3. Asuh öp mikahkūö Yēsū tö inlahen ngam vinë-ekūötēv?
3 Akahakūö ang Yēsū tö inlahen Yāvē nö chumkūöṙen nö hangihtöṙô hī yěi vë-ekūötēv. Urēhěkūö yanīhi ò nö ing panam meuk inlahen ngam Yöngre anga-aṅ nö sapṙô yip tö chiplö tarikre nö vë-ekūötēv. Tö sā ò nö meuk inlahen Hëna, Tāvit, Ĕlaicha inrē nö holtö ellōnre nö vë-ekūötēv ngaich hang ṙô cha ngam Tēv Yāvē. (1 Sa. 1:10, 11, 20; 1 Rā. 19:4-6; Sal. 32:5) Angū-ö chö-öny Yēsū nö tölṙô yik haköptöre nö örheūheu ṙô nö vë-ekūötēv, ṙatö-ellōnre inrē tö Yāvē min nö öthō nö öt hang ṙô cha.—Mët. 7:7-11.
4. Asuh öp haköplö hī im inlahen Yēsū nö vë-ekūötēv?
4 Tövai ang Yēsū nö inchō elmat yik haköptöre nö im vinë-ekūötēv. Ik sā ò misī nö ing panam, ngaich örheūheu ṙô anga-aṅ nö vë-ekūö Yāvē. Örheūheu anga-aṅ nö sānngen, havīlöng inrē tö yik tarik, lökten anga-aṅ nö urěhngöre inlahen nö halēnngö öp tövai ṙētakre nö vë-ekūötēv. (Māk. 6:31, 45, 46) Veutlö mat anga-aṅ tö peuheū nö choholre nö vë-ekūö Yāvē. (Māk. 1:35) Kūichi ngam inlahen ò nö imat ngam Paipöl nö hěng mitööm ṙô nö vë-ekūötēv, hē ò nö kēḵ ngam tö kiröng fësla re. (Lūk. 6:12, 13) Ṙōlvan inrē anga-aṅ nö vë-ekūötēv ik hatööm urēhěkūö kinpahare, pön hòṅ keuheūtngö nuk la-enre, nuk kinë-ekūö ò tö Yāvē.—Mët. 26:39, 42, 44.
5. Sitih inlahen öi mihôiṅ asīnken Yēsū yěi vë-ekūötēv?
5 Haköplu in öi in Yēsū tö hī pòrô öi sānngen, sön mihôiṅ öi kē-ěny ṙētakre öi vë-ekūötēv. Mihôiṅ öi sā inlahen ò öi urěhngöre inlahen öi halēnngö öp ṙētakre öi vë-ekūötēv, yěi lā peuheū hēk yěi lā harap. Yēḵ hī min öi ngatī inlahen ngaich hameuktöre min öi milēḵṙen tö ngam kahëtö Yāvē inlōnti, ngam vë-ekūötēv. Ngö ṙô ök ihih sistör hī ang Lilī, hē ò nö akahakūö töre nö mihôiṅ nö vë-ekūö Yāvē nö vë-ekūötēv, lökngöre ellōn anga-aṅ. Ngaich ngö ṙô: “Ik sā chu öich akahakūö tö ngam inlahenre öich mihôiṅ vë-ekūö Yāvē, akaha elmat ngaich chū-ö tö ò nö sā ṙēngen hol chu. Lökten öich hòṅ hēk öich ṙūöhlö inlahenre öich vë-ekūötēv.” Pōyen yip lohten in hī tö ngatī mufē. Ta-a chěi töi ngëichkö minë tö taneui inlahenre yěi hòṅ chumkūöṙen öi vë-ekūötēv.
KÖPLŌN TÖ MINË TÖ TANEUI INLAHEN HĪ ÖI VË-EKŪÖTĒV
6. Sā ṙô ngam Inmeukhömat 4:10, 11 kūö yòh ang Yāvē nöng anga-aṅ tö hòṅ ha-öinyö?
6 Eū minë la-en Yāvē. Meuk ök töhěng pinngankūö ök tanīnöṙô Yôhan, inlahen yik tö 24 tak mākūö, vamë-ekūö ngam Tēv nö el halīöngö nö ha-öinyö Yāvē, nö ngö ṙô “kanôlò ineū-euṅ minhôiṅyö inrē.” (Vë-evkūö Inmeukhömat 4:10, 11.) Pōyen nup chö-öny yip tö chiplö ma-ahānga nö ha-öinyö Yāvē, eū-an inrē. Pön in Yāvē cha-a nö el halīöngö, ngaich akahakūö inrē cha-a tö ò. Löktö in e cha-a nö akahakūö tö Yāvē nö tö sitih inlahen nö Tēv hēk akahakūö cha-a tö nup tinrīken ò. Lökten, yēḵ cha nö meuk inlahen Yāvē nö la-evṙen, ngaich öt sökngenre cha-a nö ha-öinyö ò.—Yōp 38:4-7.
7. Asuh nup mihôiṅ ṙô hī öi kētö nööinyö Yāvē?
7 Ngatī inrē ayī-ö yěi vë-ekūötēv öi hòṅ kētö nööinyö Yāvē. Vë-eny nang ò inrē ayī-ö tö nup ööilōnre ṙô ò. Lökten yēḵ hī öi vë-ekūö mat ngam Paipöl hēk haköp mat e inrē. Ngaich hòṅ fēkö nup ööilōnre ayī-ö ṙô Yāvē hēk tö nup tövai tinrīken ò inrē. (Yōp 37:23; Rōm. 11:33) Lökten yēḵ meh öm vë-ekūö Yāvē, ngaich vë-eny inlahen nup haköpre öm in ò hēk ha-öinyan inrē. Rö-ö nöng anū-ö, pöm hòṅ fēkö inlahen tī Yāvē nö hayööken më prötör sistör tökeuheūtngöre chūök ikūö ngih panam. Örheūheu anga-aṅ nö chumkūöṙen tö hī hēk laklen hī inrē, lökten ayī-ö hòṅ kētö nööinyö ò.—1 Sa. 1:27; 2:1, 2.
8. Asuh nup chö-öny hī mihôiṅ kētö nööinyö Yāvē? (1 Tösalònikē 5:18)
8 Kētö nööinyö Yāvē. Pōyen nup chö-öiny hī mihôiṅ öi kētö nööinyö Yāvē. (Vë-evkūö 1 Tösalònikē 5:18.) Mihôiṅ öi fēkö minë aṅ in re kahëtö Yāvē, ngaich hö-öiny tī ò nö kē-ěkūö hī tö u. Pön ṙòkhöre nup lamöktö in ò nö tölöök nö inlōnti. (Yāk. 1:17) Sā hī mihôiṅ öi hö-öiny tī ò nö vī ngih tövai panam hēk minë töt insā-av inrē aṅkūö e. Mihôiṅ inrē ha-öiny tī ò nö kē-ěkūö hī tö ngam nômö, mikūönö, hol hī hēk tö ngam tövai maheūkkö hī inrē ip yamih ṙētak. Kirööngen ṙô inrē öi ha-öiny tī Yāvē kūö ò nö kētö ṙētak hī öi hanôlö ò.
9. Kūö yòh öi hòṅ ha-öiny nup töng kinë-ekūöre tö Yāvē?
9 Ṙòkhöre in lohten ayī-ö fēkö nup inlahen tī Yāvē nö in hī, töp lökten hī mihôiṅ ha-öinyö ò. Yēḵ hī öi meuk vē tarik töngamuh ikūö në panam nö töng öt maha-öiny kinë-ekūöre. Öt chumkūöṙen inrē tö minë chehen aṅ in re. Yēḵ hī min öt chumkūöṙen ngaich mihôiṅ min öi sāḵta mufē hēk inlahen öi in cha, lohten min öi höng chö-öiny tö nup kuilōnre öi havëkökūö Yāvē. Pöh chěi töi hameuktöre öi ha-öiny minë kinë-ekūöre tö Yāvē.—Lūk. 6:45.
Ha-öiny nup tölöök man la-en Yāvē, hòṅ meh min öm möi el ṙētak kanihngen (Ngëichköm perekrāf 10)
10. Sitih inlahen ang ngòh sistör nö möi el ṙētak minë kanihngenre kūö ò nö ha-öiny minë kinë-ekūöre? (Ngëichkö ngam nyat.)
10 Yēḵ hī min öi ha-öiny minë tö rahëichyen kinë-ekūöre, ngaich mihôiṅ min öi la-al nup tökiröng kanihngen. Mihôiṅ öi ngëichkö inlahen ngòh sistör Kyung-suk, vënyu inlahen an nö in ngam Chūökamahati 15 Chönvörī, 2015. Vënyu nang anga-aṅ tö yip tòktör tö ò nö kensör (lung cancer). Ngö ṙô anga-aṅ: “Ik sā chu akahalōn töre öich vahavö, haṙivlōn chū-ö hēk vöö inrē.” Sitih inlahen pöri anga-aṅ nö la-al minë kanihngenre? Ngö ṙô anga-aṅ nö vë-eny inlahen re: “Urēhěkūö re öich haṙòh, ngaich chuh kui patī chū-ö öich pōitô vë-ekūötēv öich vë-ekūö Yāvē.” Asā tumheuh ò nö vë-ekūötēv kakkö minë tö taneui anga-aṅ nö kētö nööinyö Yāvē. Lökten nö kūönngöre minë tötlöng mufē ò hēk minë kanihngen ò inrē. Hameuktö ngam hanangenlōnre inrē anga-aṅ tö Yāvē. Meuk inlahen tī Yāvē anga-aṅ nö hayööken yik tarikre hē cha nö el kanihngen. Akahaiṙen inrē anga-aṅ tö tī Yāvē nö mötlö ṙôken tī nö kē-ěkūö ò tö minë inkòlô, tö ṙôken nuk kanihngen ò. Sā inlahen Kyung-suk, in inrē ayī-ö ö īnu tö minë kanihngenre. Mihôiṅ pöri ayī-ö hameuktöre öi ha-öiny minë tī Yāvē nö in hī. Ngaich yēḵ hī min öi vë-ekūö Yāvē öi kētö nööinyö ò, ngaich möi min ayī-ö el ṙētak nup kanihngenre hēk ṙamlōn inrē.
11. Kūö yòh yik mahaköp nö in Yēsū nö sōtu nö pa-ekūö unôichrit invanlö Yēsū nö chuh el halīöngö?
11 Havëkö kumlēḵre im la-en inhānga. Urēhěkūö Yēsū nö chuh el halīöngö fēḵlen yik haköptöre anga-aṅ tö ngam töt ṙanāngen la-en, vinë-eny inlahen ò nö “i Yērusalem, keuheūtngöre chūök i Yūtā, Samariā, ane inrē söl manā-angkūö ngih pangam.” (Inl. 1:8; Lūk. 24:46-48) Unôichrit e yik Yahūti mahaköptö tinlööken nö kē-ě nā Pītör nā Yôhan, ngaich chuh kūö yik Yahūti nö kahòkken cha. Tölööṙô cha-a nö ṙāngenre nö ahānga hēk pinhëlöngkūö inrē. (Inl. 4:18, 21) Sitih inlahen pöri nā pītör nā Yôhan?
12. Sā ṙô ngam Inlahen 4:29, 31 asup ök inlahen yik mahaköp?
12 Ngö ṙô nā Pītör nā Yôhan nö sapṙô yik Yahūti mahaköptö chöngö: “Öp yòh öp töheuveū nö i kūö ngam Tēv, ngam hinang ṙô yīö, tö ngam hinang ṙô ngam Tēv; ngëichken e yin yēk. Tön rö-övö in īhö kô öt ṙô-òv tö nuk maheuṅkre, ahangre inrē.” (Inl. 4:19, 20) Ik sā nā Pītör nā Yôhan nö ṙānyu, ngaich hòṅ hateungngö minë kuilōn Yāvē cha-a nö pōitô nö vë-ekūötēv. Nö ngö ṙô: “kē-ĕkūö vē kūönre Me-eṅ, hòṅ cha nö öt pinë-evkūö nö ṙô tö ngam ṙô Meh.” Hang ṙô cha ngaich ang Yāvē nö vë-ekūötēv.—Vë-evkūö Inlahen 4:29, 31.
13. Asuh öp mihôiṅ haköplö hī im inlahen prötör Chin-hiuk?
13 Yēḵ yip mahayöng ing panam nö sōten hī öi ahangkö ngam tölöök inhāngö, ngaich mihôiṅ öi fēkö inlahen yik mahaköp ik raneh senchūri. Töi ngëichkö inlahen prötör Chin-hiuk. Sō anga-aṅ nö kētöre nö im kinyūngö, lökten anga-aṅ nö chaphötvö nö el chēl. Kētu la-en anga-aṅ nö ngamëichkö yik töng hěng hěngtiṙah më-el chēl. Hōtu anga-aṅ nö kētö nup töng kuilōn yik töhakövö, ötkô pöri nö kakkö ṙô ngam Paipöl nö in cha. Havëkö kūö Yāvē pöri anga-aṅ tö kumlēḵre hēk mikahre inrē, hòṅ ò nö teungnyi ṙô nö vë-eny nang yik tarik tö ngam kanô-en. (Inl. 5:29) Ngö ṙô anga-aṅ: “Hang ṙô chu ang Yāvē nö kētö kumlēḵ chu hēk mikah chu inrē, töp lökten chu öich teunglen tö istötī re.” Höng ikūö nuk inkūp anga-aṅ nö sökhakka nöng taneui taneui minit ṙô nö kēḵ istötī cha. Höng el hatööm anga-aṅ nö kūich minë chitri. Ngaich kē-ěkūö cha hē el sakāmö. Mihôiṅ in ayī-ö öi asīnken prötör Chin-hiuk öi havëkö kūö Yāvē tö nganöötöre hēk mikahre inrē öi löktö im vinë-ekūötēv. Ngaich ṙātö-ellōnre min tö ò nö hayööken hī öi vāyö inlahen öi kēken nup la-enre.
14. Asuh öp inlahen hī mihôiṅ yěn yih minë kanihngen nö lākūö hī? (Salmai 37:3, 5)
14 Havëkö inyöökenre in Yāvē öm la-al minë kanihngenre. Ōt yip in hī tö vahav hēk töhaṙivlōn inrē. Kūö hī mihôiṅ kapahlöng tö hol maneukre, kihngen öi el minë mikūönöre, ötlēkaṙen hēk ōt inrē nup tahëng kanihngen hī. Möthë tö kūö ngih tölëlngö kūö invah hēk kinyūngö, öi kihngen la-al nup kanihngenre. Lökten man keuheūtnyö ṙô ellōnre öm vë-ekūö Yāvē, sā inlahen meh öm vë-eny ṙô ellōnre öm in öp holre. Vë-eny nang Yāvē töre öm sitih mufē tö inlahen në kanihngen. Ngaich ṙātö-ellōnre tö ò min nö hateungngö nup ṙô re.—Vë-evkūö Salmai 37:3, 5.
15. Sitih inlahen öi mihôiṅ höng möi el ṙētak nup kanihngen yēḵ hī öi vë-ekūötēv? Hachōḵ elmat.
15 Yēḵ hī örheūheu vë-ekūötēv ngaich möi min ayī-ö öi la-al nup kanihngenre. (Rōm. 12:12) Akahakūö ang Yāvē tö nuk kanihngen yik tarikre, lökten anga-aṅ nö hang ṙô cha yěn havëkö inyöökenre. (Sal. 145:18, 19) Ngatī ngòh tö 29 samyeūheu ṙēḵti painīör sistör ang Kristī nö töng öt fehnguṙen sin, töt hēngö kanihngen. Vāhavö pöri ngaich anga-aṅ lökten nö haṙivlōn. Unôichrit e hēk yik tòktör nö vë-eny nang ò tö ök yöng ò kikānö nö teunghu tö ngam invah tö kapahu kūö. Ngö ṙô ang sistör Kristī: “Örheūheu chū-ö öich peunyhö kūö Yāvē yěich vë-ekūötēv, havëkö kūö ò chū-ö tö kumlēḵ re in u anū-ö ṙētak. Pītnyöre chū-ö öt ṙākenre chuh el mīting hēk haköp inrē.” Ngö ṙô hēk anga-aṅ: “Hēṙu chū-ö öich ngölōn töre öich ötkô la-al minë kanihngenre. Löktö in ngam vinë-ekūötēv pöri chū-ö öich teūngen tö kumlēḵ re, akahakūö chū-ö inrē tö Yāvē nö örheūheu nö in chu. Reuslöre alaha chū-ö yěich fēken ò. Öt ilööṙen chin lööken töng invahre, hang ṙô chu pöri ang Yāvē yěich vë-ekūö ò. Lökten öich teūngen tö lanāmö elkuilōnre.” Ui vaichngö chěi tö tī Yāvē nö ṙānyen yip lamöklōnre nö ṙā-ang in nup kanihngen cha.—2 Pīt. 2:9.
Yěm hòṅ la-al nup tötlöng mufēelkuilōnre ngaich, (1) vë-ekūötēv öm havëkö inyöökenre in Yāvē, (2) sā nup ṙô meh vë-ekūötēv ngatī inlahen öm la-evṙen, (3) hangön ngam innôlòre inrē öm in Yāvē (Ngëichköm perekrāf 16-17)
16. Kūö yòh öi hòṅ hayöökaṙen tö Yāvē yěi hòṅ la-al nup tötlöng mufē elkuilōnre?
16 Havëkö kūö Yāvē tö inyöökenre öm ṙap minë tötlöng mufē elkuilōnre. Ṙòkhöre in ayī-ö töthet, lökten öi örheūheu la-al minë tötlöng mufē elkuilōnre. Ma-anyre inrē ngam Sī-ö nö chaphöt nup tötlöng mufē nö el kuilōn hī, töp lökten hī öi kihngen öi la-al u. Hēṙu anga-aṅ nö löktö in minë inṙamlōn tī nö hameuknyö nup tötlöng la-en. Kūö nup tö ngatī inṙamlōn, nö yih minë tötlöng mufē elkuilōn hī, töp lökten hī mihôiṅ ötlöng öi imat ngam Tēv Yāvē ngaich lohten inrē min öi teungten öi kēken nup tötlöök la-en.—Māk. 7:21-23; Yāk. 1:14, 15.
17. Hòṅ asuh öp hēk inlahen hī yēḵ hī hòṅ lāköre tö nup yamih tötlöng mufē elkuilōn? (Ngëichkö ngam nyat.)
17 Yēḵ hī hòṅ la-al minë tötlöng mufē elkuilōnre, ngaich hòṅ kēḵ inyöökenre ayī-ö öi in Yāvē. Ngö ṙô ang Yēsū hē ò nö hachōtô yik tanīnöṙô nö vë-ekūötēv: “Uh öi kētu im kinlaha; ṙānyen ih pöri, ṙā-ang im tötlöök.” (Mët. 6:13) Lōnu ang Yāvē nö hòṅ hayööken hī, ngatī inrē ayī-ö öi hòṅ havëkö inyöökenre öi in ò. Ngamuh pöri inrē tö hòṅ inlahen hī, öi hòṅ ṙūöhöngre tö nup inṙamlōn nup tö mihòiṅ min nö öt lööngö tī ngam mufē elkuilōn hī. (Sal. 97:10) Asuh öp hēk mihôiṅ inlahen hī? Mihôiṅ öi chaphöt nup tölöök ṙô nö elkuilōnre öi haköpmat ngam Paipöl hēk fēkö nup haköpre inrē. Yěi chuh el mīting hēk ahangkö ngam tölöök inhānga, ngaich fēkö nup tölöök ṙô min ayī-ö. Kilēḵngôre ang Yāvē tö hī yěi ngatī inlahen min ngaich ṙānyen hī min anga-aṅ öi ṙā-ang in nup kanihngen nup töt kanò-ò hī.—1 Kòr. 10:12, 13.
18. Hòṅ sitih inlahen öi ṙòkhöre yěn yih ngam ṙô vinë-ekūötēv?
18 Hòṅ mötlö inlahen in öi hòṅ vë-ekūötēv el ṙētak në kanihngen ing manā-aṅ sakāmö. Ngaich köp min ayī-ö im linökölōn Yāvē. Lōnu anga-aṅ tö hī öi ‘hōngnyö ellōnre ikūö ò.’ (Sal. 62:8) Lökten man kaheuk sakāmö öm kē-ěny ṙētakre vë-ekūötēv. Eū hēk ha-öiny minë kahëtö Yāvē nö in meh. Havëkö kumlēḵre öm ahangkö ngam tölöök inhāngö hēk havëkö inyöökenre öm la-al nup kanihngenre öm ṙap nup tötlöng mufē kuilōnre. Ta-a chěi töi ui halöngngenre öi asāniṙen tö nup töng sitih la-en öi im vinë-ekūötēv. Ṙatö-ellōnre tö Yāvē min nö öthō nö öt kētö sanapṙô hī yěi vë-ekūötēv. Nö sitih inlahen? Ip yamih ātiköl min öi mikahtökūöre tö sanapṙô e.
TINKÖÖKÖ 42 Ṙô Yip Tarik Ngam Tēv Yěn Vë-ekūötēv
a Lōnu ayī-ö tö nup ṙô hī vë-ekūötēv, nö sā öp kahūich hī chitri chamuh in öp hol hī. Hēṙu pöri ṙung öi kihngen kē-ěny ṙētakre öi vë-ekūötēv hēk öt akahakūö inrē tö öp ṙôre yěi vë-ekūötēv. Anū-ö nun min në tö kakkö tö hī in ngih ātiköl.