ជំពូកទី៦
«ព្រះយេហូវ៉ាជាអ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»មានតេជានុភាពដើម្បីបំផ្លាញ
១-៣. (ក) តើជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានប្រឈមមុខគ្រោះថ្នាក់អ្វី? (ខ) តើព្រះយេហូវ៉ាបានច្បាំងជំនួសរាស្ត្រទ្រង់យ៉ាងដូចម្ដេច?
ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលគេចចេញពុំបានឡើយ។ ពួកគេអស់ផ្លូវហើយ ម្ខាងមានភ្នំចោទឡើងពុំរួច និងម្ខាងទៀតមានសមុទ្រដ៏ធំធេងឆ្លងមិនបាន។ នៅខាងក្រោយគេ ទាហានដ៏ឃោរឃៅគ្មានមេត្ដារបស់សាសន៍អេស៊ីបកំពុងតែដេញតាមក្នុងបំណងសម្លាប់ពួកគេចោលទាំងអស់។a យ៉ាងណាក៏ដោយ ម៉ូសេបានលើកទឹកចិត្តរាស្ត្ររបស់ព្រះកុំឲ្យអស់សង្ឃឹមឡើយ។ គាត់បានធានានឹងពួកអ៊ីស្រាអែលថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ាទ្រង់នឹងច្បាំងជំនួសអ្នករាល់គ្នា»។—និក្ខមនំ ១៤:១៤
២ យ៉ាងណាក៏ដោយ ម៉ូសេទំនងជាបានអំពាវនាវសុំជំនួយពីព្រះយេហូវ៉ា និងព្រះបានមានបន្ទូលតបឆ្លើយថា៖ ‹អ្នកអំពាវនាវរកយើងធ្វើអ្វី . . . អ្នកត្រូវលើកដំបងលូកដៃទៅលើសមុទ្រញែកទឹកចេញពីគ្នាទៅ›។ (និក្ខមនំ ១៤:១៥, ១៦) សូមគិតក្នុងចិត្តអំពីព្រឹត្ដិការណ៍ដែលបានកើតឡើងពេលនោះ។ ភ្លាមនោះ ព្រះយេហូវ៉ាបង្គាប់ទេវតារបស់ទ្រង់ធ្វើឲ្យបង្គោលពពកចេញពីមុខអ៊ីស្រាអែលទៅនៅខាងក្រោយវិញ។ ពពកនោះប្រហែលជាបានរីកធំទៅជារបាំងមួយដែលបាំងមិនឲ្យទាហានអេស៊ីបវាយលុកពួកអ៊ីស្រាអែលឡើយ។ (និក្ខមនំ ១៤:១៩, ២០; ទំនុកដំកើង ១០៥:៣៩) ម៉ូសេក៏លូកដៃទៅ រំពេចនោះ ខ្យល់យ៉ាងខ្លាំងមួយបានបក់បោកទឹកសមុទ្រឲ្យញែកចេញពីគ្នា។ ទឹកនោះបាននៅនឹង ហើយឡើងជាគំនរធំទាំងសងខាងដើម្បីបើកផ្លូវធំល្មមឲ្យសាសន៍អ៊ីស្រាអែលទាំងអស់ដើរឆ្លងកាត់តាមបាតសមុទ្រ!—និក្ខមនំ ១៤:២១; ១៥:៨
៣ ពេលស្តេចផារ៉ូឃើញព្រះចេស្ដាដ៏ខ្លាំងក្លានេះ ស្តេចផារ៉ូគួរបង្គាប់ទាហានរបស់ទ្រង់ឲ្យដកថយវិញប្រសើរជាង។ តែផ្ទុយទៅវិញ ស្តេចផារ៉ូដ៏ក្រអឺតក្រទមនេះបានបង្គាប់កងទ័ពឲ្យដេញតាមប្រហារជនជាតិអ៊ីស្រាអែល។ (និក្ខមនំ ១៤:២៣) កងទ័ពអេស៊ីបបានស្ទុះចូលកណ្ដាលសមុទ្រដេញតាមអ៊ីស្រាអែល ប៉ុន្តែ ការសម្រុកដេញតាមនេះបានទៅជាច្របូកច្របល់ទៅវិញ ព្រោះរទេះចំបាំងរបស់អេស៊ីបចាប់ផ្ដើមរបូតកង់ចេញអស់។ ពេលជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានឡើងលើឆ្នេរដោយសុវត្ថិភាពអស់ហើយ នោះព្រះយេហូវ៉ាបញ្ជាម៉ូសេថា៖ ‹ចូរអ្នកលើកដៃទៅលើសមុទ្រទៅ ដើម្បីឲ្យទឹកបានហូរត្រឡប់ទៅគ្របលើពួកសាសន៍អេស៊ីព្ទ ព្រមទាំងរទេះ នឹងពួកទ័ពសេះគេ›។ ពេលនោះ ទឹកក៏ធ្លាក់មកលេបត្របាក់ស្តេចផារ៉ូនិងកងទ័ពរបស់ទ្រង់ទាំងអស់ទៅ!—និក្ខមនំ ១៤:២៤-២៨; ទំនុកដំកើង ១៣៦:១៥
នៅឯសមុទ្រក្រហមព្រះយេហូវ៉ាបានសម្ដែងអង្គទ្រង់ជា«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»
៤. (ក) នៅឯសមុទ្រក្រហម តើព្រះយេហូវ៉ាបានសម្ដែងអង្គទ្រង់ជាព្រះបែបណា? (ខ) ពេលមនុស្សខ្លះឮការពណ៌នាបែបនេះ តើពួកគេមានអារម្មណ៍យ៉ាងណា?
៤ ការសង្គ្រោះជនជាតិអ៊ីស្រាអែលនៅឯសមុទ្រក្រហម គឺជាព្រឹត្ដិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយក្នុងចំណោមព្រឹត្ដិការណ៍ទាំងឡាយដែលព្រះយេហូវ៉ាធ្លាប់បានធ្វើដើម្បីប្រយោជន៍មនុស្សជាតិ។ នៅគ្រានោះ ព្រះយេហូវ៉ាបានសម្ដែងអង្គទ្រង់ជា«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»។ (និក្ខមនំ ១៥:៣, ព.ថ.) ប៉ុន្តែ តើអ្នកមានអារម្មណ៍យ៉ាងណាពេលអ្នកស្ដាប់ឮបន្ទូលនេះអំពីព្រះយេហូវ៉ា? ការពិត សង្គ្រាមបាននាំឲ្យមនុស្សជាតិឈឺចាប់រងទុក្ខវេទនាណាស់។ តើហេតុថាព្រះមានតេជានុភាពដើម្បីបំផ្លាញជាហេតុធ្វើឲ្យអ្នកមិនចង់ចូលទៅជិតទ្រង់ឬ?
ភាពខុសគ្នារវាងសង្គ្រាមរបស់ព្រះនិងសង្គ្រាមរបស់មនុស្ស
៥, ៦. (ក) ហេតុអ្វីបានជាព្រះត្រូវពណ៌នាយ៉ាងសមរម្យថា«ព្រះយេហូវ៉ានៃពួកពលបរិវារ»? (ខ) តើសង្គ្រាមរបស់ព្រះខុសគ្នាពីសង្គ្រាមរបស់មនុស្សយ៉ាងដូចម្ដេច?
៥ ក្នុងភាសាដើម ព្រះយេហូវ៉ាត្រូវហៅថា«ព្រះយេហូវ៉ានៃពួកពលបរិវារ»ជិត៣០០ដងក្នុងបទគម្ពីរភាសាហេព្រើរ និងពីរដងក្នុងបទគម្ពីរភាសាក្រិច។ (សាំយូអែលទី១ ១:១១) ដោយសារព្រះយេហូវ៉ាជាអ្នកគ្រប់គ្រងដ៏ខ្ពស់បំផុត ទ្រង់ជាមេបញ្ជាការនៃពលទ័ពដ៏ធំមួយ ដែលមានសមាសភាពជាទេវតា។ (យ៉ូស្វេ ៥:១៣-១៥; ពង្សាវតារក្សត្រទី១ ២២:១៩) សមត្ថភាពបំផ្លិចបំផ្លាញរបស់ពលទ័ពនេះគឺអស្ចារ្យនឹកស្មានមិនដល់។ (អេសាយ ៣៧:៣៦) ការបំផ្លាញចោលមនុស្សជាតិមិនមែនជាគំនិតមួយដែលនាំឲ្យយើងសប្បាយចិត្តឡើយ។ ប៉ុន្តែ យើងត្រូវចាំថា សង្គ្រាមរបស់ព្រះគឺមិនដូចសង្គ្រាមតូចតាចរបស់មនុស្សជាតិឡើយ។ មេដឹកនាំទាហានឬអ្នកនយោបាយប្រហែលជាខំពោលអះអាងថា ពួកគេធ្វើសង្គ្រាមដោយមានហេតុដ៏ត្រឹមត្រូវ។ ប៉ុន្តែ សង្គ្រាមរបស់មនុស្សតែងតែផុសចេញពីចិត្តលោភលន់និងអត្តទត្ថភាពជានិច្ច។
៦ ផ្ទុយទៅវិញ ព្រះយេហូវ៉ាមិនដែលប្រព្រឹត្តដោយមោហ៍បាំងឡើយ។ ចោទិយកថា ៣២:៤ ចែងថា៖ «ទ្រង់ជាថ្មដា ការរបស់ទ្រង់សុទ្ធតែគ្រប់ល័ក្ខណ៍ ដ្បិតអស់ទាំងផ្លូវទ្រង់ សុទ្ធតែប្រកបដោយយុត្ដិធម៌។ ទ្រង់ជាព្រះដ៏ស្មោះត្រង់ ឥតមានសេចក្ដីទុច្ចរិតណាឡើយ ទ្រង់ក៏ត្រឹមត្រូវ ហើយទៀងត្រង់»។ ព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះចែងថាអំពើឃោរឃៅ អំពើហិង្សា និងការមិនទប់កំហឹងគឺជាទង្វើដ៏ទុច្ចរិត។ (លោកុប្បត្តិ ៤៩:៧; ទំនុកដំកើង ១១:៥) ដូច្នេះ ព្រះយេហូវ៉ាមិនដែលប្រព្រឹត្តដោយគ្មានហេតុនោះឡើយ។ ទ្រង់មិនប្រើតេជានុភាពរបស់ទ្រង់ដើម្បីបំផ្លាញរាល់តែដងនោះទេ គឺទ្រង់ធ្វើនៅពេលណាដែលគ្មានផ្លូវជ្រើសរើសទៀតប៉ុណ្ណោះ។ គឺដូចដែលព្យាការីអេសេគាលបានពោលថា៖ ‹តើយើងមានសេចក្ដីអំណរដោយមនុស្សទុច្ចរិតស្លាប់ទៅឬ? តើមិនមែនអរដោយគេបែរចេញពីផ្លូវរបស់ខ្លួនវិលមក ឲ្យបានរស់នៅវិញទេឬ?›។—អេសេគាល ១៨:២៣
៧, ៨. (ក) តើយ៉ូបបានយល់ច្រឡំអំពីការរងទុក្ខវេទនារបស់ខ្លួនយ៉ាងណា? (ខ) តើអេលីហ៊ូវបានកែតម្រង់គំនិតរបស់យ៉ូបយ៉ាងដូចម្ដេច? (គ) តើយើងអាចរៀនមេរៀនអ្វីពីបទពិសោធន៍របស់យ៉ូប?
៧ បើដូច្នេះ ហេតុដូចម្ដេចបានជាព្រះយេហូវ៉ាប្រើតេជានុភាពរបស់ទ្រង់ដើម្បីបំផ្លាញ? មុននឹងឆ្លើយសំនួរនេះ យើងសូមគិតអំពីលោកយ៉ូបដែលជាបុរសដ៏សុចរិតម្នាក់។ សាតាំងបានចោទសួរថា តើយ៉ូបឬក៏មនុស្សជាតិណាក៏ដោយនឹងរក្សាភាពស្មោះត្រង់របស់ខ្លួនពេលពួកគេត្រូវល្បងលនោះឬទេ? ព្រះយេហូវ៉ាបានឆ្លើយតបដោយអនុញ្ញាតឲ្យសាតាំងសាកល្បងលភាពស្មោះត្រង់របស់លោកយ៉ូប។ ហេតុនេះ លោកយ៉ូបត្រូវរងទ្រាំនឹងជំងឺ ការបាត់បង់នូវទ្រព្យសម្បត្ដិ និងការស្លាប់កូនទាំងអស់របស់គាត់។ (យ៉ូប ១:១–២:៨) ដោយសារយ៉ូបមិនយល់ដឹងអំពីរឿងចំណោទដែលពាក់ព័ន្ធនឹងទុក្ខលំបាករបស់គាត់ នោះយ៉ូបបានយល់ច្រឡំថា ព្រះកំពុងតែដាក់ទោសគាត់ដោយអយុត្ដិធម៌។ យ៉ូបបានទូលសួរព្រះឲ្យដឹងពីមូលហេតុព្រះបានយកគាត់ជា«ផ្ទាំងស៊ីប»និង«ជាសត្រូវ»របស់ទ្រង់។—យ៉ូប ៧:២០; ១៣:២៤, ខ.ស.
៨ យុវជនម្នាក់ឈ្មោះអេលីហ៊ូវ បានបង្ហាញឲ្យយ៉ូបឃើញថា យ៉ូបកំពុងតែវែកញែកមិនត្រឹមត្រូវឡើយ។ អេលីហ៊ូវបានពោលថា៖ «លោកចង់ថា‹សេចក្ដីសុចរិតរបស់លោក នោះលើសជាងសេចក្ដីសុចរិតរបស់ព្រះ›»។ (យ៉ូប ៣៥:២) ពិតណាស់ យើងជាមនុស្សគ្មានប្រាជ្ញាទេបើយើងគិតថា យើងចេះជាងព្រះឬក៏នឹកស្មានថាព្រះបានប្រព្រឹត្តដោយអយុត្ដិធម៌។ អេលីហ៊ូវបានប្រកាសថា៖ «ព្រះជាម្ចាស់មិនដែលប្រព្រឹត្តអាក្រក់ឡើយ ហើយព្រះដ៏មានឫទ្ធានុភាពខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ក៏មិនដែលប្រព្រឹត្តអំពើទុច្ចរិតដែរ!»។ ក្រោយមកទៀតអេលីហ៊ូវបានពោលថា៖ «ឯព្រះដ៏មានគ្រប់ព្រះចេស្ដា យើងរាល់គ្នាពុំអាចនឹងរកទ្រង់ឃើញទេ ទ្រង់មានតេជានុភាពដ៏ខ្ពស់បំផុត តែដោយទ្រង់មានសេចក្ដីយុត្ដិធម៌នឹងសេចក្ដីសុចរិតពោរពេញ បានជាទ្រង់នឹងមិនធ្វើទុក្ខទេ»។ (យ៉ូប ៣៤:១០, ខ.ស.; ៣៦:២២, ២៣; ៣៧:២៣) ដូច្នេះយើងអាចជឿជាក់ថា ពេលព្រះតយុទ្ធនោះ ទ្រង់មានហេតុដ៏ល្អ។ ដោយគិតអំពីចំណុចនេះ យើងសូមពិចារណានូវមូលហេតុដែលព្រះនៃសេចក្ដីសុខសាន្តជួនកាលសម្ដែងអង្គទ្រង់ជាអ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច។—កូរិនថូសទី១ ១៤:៣៣
មូលហេតុដែលព្រះនៃសេចក្ដីសុខសាន្តត្រូវតយុទ្ធ
៩. ហេតុអ្វីព្រះនៃសេចក្ដីសុខសាន្តត្រូវតយុទ្ធ?
៩ ក្រោយម៉ូសេបានសរសើរថា ព្រះជា«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»នោះ គាត់បានប្រកាសថា៖ «ឱព្រះយេហូវ៉ាអើយ! តើមានព្រះឯណាឲ្យដូចទ្រង់? តើមានអ្នកឯណាដែលមានសេចក្ដីបរិសុទ្ធដ៏វិសេសដូចទ្រង់?» (និក្ខមនំ ១៥:១១) ព្យាការីហាបាគុកបានសរសេរស្រដៀងគ្នាដែរថា៖ «ទ្រង់មានព្រះនេត្របរិសុទ្ធក្រៃលែង នឹងទតមើលការអាក្រក់មិនបាន ក៏នឹងពិនិត្យមើលការទុច្ចរិតមិនបានដែរ»។ (ហាបាគុក ១:១៣) ទោះជាព្រះយេហូវ៉ាជាព្រះនៃសេចក្ដីស្រឡាញ់ក៏ពិតមែន តែទ្រង់ក៏ជាព្រះនៃសេចក្ដីបរិសុទ្ធ សេចក្ដីសុចរិត និងយុត្ដិធម៌ផងដែរ។ ជួនកាល គុណសម្បត្ដិទាំងនេះជំរុញព្រះទ័យទ្រង់ឲ្យប្រើតេជានុភាពរបស់ទ្រង់ដើម្បីបំផ្លាញ។ (អេសាយ ៥៩:១៥-១៩; លូកា ១៨:៧) ដូច្នេះ ពេលទ្រង់ច្បាំងតយុទ្ធ ទ្រង់មិនបាត់បង់នូវភាពបរិសុទ្ធរបស់អង្គទ្រង់ឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់តយុទ្ធពីព្រោះទ្រង់បរិសុទ្ធ។—និក្ខមនំ ៣៩:៣០
១០. (ក) តើមានសេចក្ដីត្រូវការឲ្យព្រះធ្វើសង្គ្រាមតាំងពីពេលណាមក? ហើយហេតុអ្វី? (ខ) តើវិធីតែមួយគត់ដែលសេចក្ដីខ្មាំងនៅលោកុប្បត្តិ ៣:១៥ អាចត្រូវបញ្ចប់ជាអ្វី? តើមានប្រយោជន៍អ្វីដល់មនុស្សជាតិដែលសុចរិត?
១០ សូមពិចារណាស្ថានភាពដែលបានកើតឡើងក្រោយពីអ័ដាមនិងអេវ៉ា ដែលជាគូស្វាមីភរិយាទីមួយបានបះបោរប្រឆាំងនឹងព្រះ។ (លោកុប្បត្តិ ៣:១-៦) បើព្រះយេហូវ៉ាបានប្រណីនឹងអំពើទុច្ចរិតរបស់ពួកគេ នោះទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យអំណាចគ្រប់គ្រងរបស់ទ្រង់ជាព្រះមហាក្សត្រសកលលោកទៅជាខ្សោយវិញ។ ក្នុងនាមជាព្រះដ៏សុចរិត ទ្រង់ត្រូវតែកាត់ទោសឲ្យមនុស្សពីរនាក់នេះស្លាប់។ (រ៉ូម ៦:២៣) ក្នុងទំនាយទីមួយក្នុងព្រះគម្ពីរ ព្រះយេហូវ៉ាបានទាយថា ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យមានសេចក្ដីខ្មាំងរវាងអ្នកបំរើរបស់ទ្រង់និងអ្នកកាន់តាមសាតាំងដែលជា«ពស់»នោះ។ (វិវរណៈ ១២:៩; លោកុប្បត្តិ ៣:១៥) នៅទីបំផុត មានតែការបំផ្លាញសាតាំងចោលប៉ុណ្ណោះ ទើបសេចក្ដីខ្មាំងនេះអាចត្រូវបញ្ចប់បាន។ (រ៉ូម ១៦:២០) ប៉ុន្តែ ការកាត់ទោសនេះនឹងនាំឲ្យមានពរអស្ចារ្យៗជាច្រើនសំរាប់មនុស្សជាតិដ៏ស្មោះត្រង់ ពីព្រោះឥទ្ធិពលរបស់សាតាំងនឹងត្រូវកំចាត់ចេញពីផែនដី ហើយនេះក៏នឹងបើកមាគ៌ានាំទៅដល់សួនមនោរម្យពេញផែនដី។ (ម៉ាថាយ ១៩:២៨) ទាល់តែពេលនោះមកដល់ អស់អ្នកដែលគាំទ្រខាងសាតាំងនឹងបង្កការគំរាមកំហែងដល់សុខុមាលភាពខាងវិញ្ញាណនិងខាងផ្លូវកាយរបស់រាស្ត្រព្រះ។ ម្ដងម្កាល ព្រះយេហូវ៉ានឹងត្រូវធ្វើអន្តរាគមន៍។
ព្រះចាត់វិធានការដើម្បីបំបាត់អំពើអាក្រក់
១១. ហេតុអ្វីបានជាព្រះទ្រង់មានព្រះចិន្ដាថា ត្រូវឲ្យមានទឹកជំនន់ពេញពិភពលោក?
១១ ទឹកជំនន់នៅសម័យលោកណូអេគឺជាឧទាហរណ៍ដែលបង្ហាញពីការធ្វើអន្តរាគមន៍ដោយព្រះ។ លោកុប្បត្តិ ៦:១១, ១២ ចែងថា៖ «ឯផែនដី នោះបានខូចអាក្រក់នៅចំពោះព្រះ ក៏មានពេញជាសេចក្ដីកាចសហ័សផង ហើយព្រះទ្រង់ទតមើលផែនដី ឃើញថាខូចអាក្រក់ដូច្នេះ ដ្បិតគ្រប់ទាំងសាច់បានបង្ខូចផ្លូវខ្លួននៅផែនដីទៅហើយ»។ តើព្រះនឹងអនុញ្ញាតឲ្យមនុស្សទុច្ចរិតបំផ្លាញសីលធម៌ចេញអស់ពីផែនដីទៅឬ? អត់ទេ! ព្រះយេហូវ៉ាមានព្រះចិន្ដាថា ត្រូវឲ្យមានទឹកជំនន់ពេញពិភពលោកដើម្បីបំផ្លាញចោលនូវមនុស្សដែលចង់តែធ្វើអំពើឃោរឃៅនិងប្រព្រឹត្តអំពើអសីលធម៌នោះ។
១២. (ក) តើព្រះយេហូវ៉ាបានទាយអ្វីស្តីអំពី«ពូជ»របស់អ័ប្រាហាំ? (ខ) តើសាសន៍អាម៉ូរីនឹងត្រូវបំផ្លាញចោលដោយព្រោះអ្វី?
១២ គឺស្រដៀងគ្នានេះដែរពេលព្រះកាត់ទោសជនជាតិកាណាន។ ព្រះយេហូវ៉ាបានបើកសម្ដែងឲ្យដឹងថា នឹងមាន«ពូជ»មួយចេញពីលោកអ័ប្រាហាំ ដែលពូជនេះនឹងទៅជាខ្សែរយៈឲ្យមនុស្សគ្រប់សាសន៍នៅលើផែនដីបានពរពីព្រះ។ សមស្របទៅតាមគោលបំណងនេះ ព្រះបានប្រកាសថា កូនចៅរបស់លោកអ័ប្រាហាំនឹងត្រូវទទួលទឹកដីរបស់សាសន៍កាណាន ដែលជាស្រុករបស់សាសន៍អាម៉ូរី។ បើព្រះកំចាត់សាសន៍អាម៉ូរីចេញពីស្រុកខ្លួន តើនេះត្រឹមត្រូវទេ? ព្រះយេហូវ៉ាបានទាយថា ការកំចាត់នេះនឹងមិនកើតឡើងទាល់តែ៤០០ឆ្នាំក្រោយមក ពេល«សេចក្ដីទុច្ចរិតរបស់ពួកសាសន៍អាម៉ូរី»បាន«ពោរពេញ»។b (លោកុប្បត្តិ ១២:១-៣; ១៣:១៤, ១៥; ១៥:១៣, ១៦; ២២:១៨) ក្នុងកំឡុង៤០០ឆ្នាំនោះ សាសន៍អាម៉ូរីបានលិចលង់ជ្រៅទៅៗក្នុងភាពខូចអាក្រក់ខាងសីលធម៌។ ស្រុកកាណានបានក្លាយជាស្រុកមួយពេញទៅដោយការថ្វាយបង្គំរូបព្រះ ការកំចាយឈាម និងការប្រព្រឹត្តដ៏លាមកអាក្រក់ខាងកាម។ (និក្ខមនំ ២៣:២៤; ៣៤:១២, ១៣; ជនគណនា ៣៣:៥២) សាសន៍នៅស្រុកកាណានរហូតដល់ដុតកូនរបស់ខ្លួនចោលដើម្បីបូជាថ្វាយព្រះរបស់ពួកគេ។ តើព្រះមួយអង្គដ៏បរិសុទ្ធអាចអនុញ្ញាតឲ្យរាស្ត្ររបស់ទ្រង់ទទួលឥទ្ធិពលពីសេចក្ដីទុច្ចរិតបែបនេះឬ? ទ្រង់មិនអនុញ្ញាតសោះឡើយ! ព្រះយេហូវ៉ាបានប្រកាសថា៖ ‹ស្រុកគេគឺស្មោកគ្រោក បានជាយើងទំលាក់អំពើទុច្ចរិតរបស់គេទៅលើគេវិញ ឯស្រុកក៏ក្អួតគេចេញទៅផង›។ (លេវីវិន័យ ១៨:២១-២៥) ប៉ុន្តែ ព្រះយេហូវ៉ាមិនបានសម្លាប់ពួកគេដោយមិនរើសមុខនោះទេ។ ព្រះបានឲ្យជនជាតិកាណានខ្លះដែលមានចិត្តស្មោះសររួចរស់ជីវិត ដូចជានាងរ៉ាហាបនិងសាសន៍គីបៀនជាដើម។—យ៉ូស្វេ ៦:២៥; ៩:៣-២៧
ព្រះយេហូវ៉ាតយុទ្ធដើម្បីព្រះនាមទ្រង់
១៣, ១៤. (ក) ហេតុអ្វីបានជាព្រះយេហូវ៉ាត្រូវលើកព្រះនាមទ្រង់ឲ្យបានបរិសុទ្ធ? (ខ) តើព្រះយេហូវ៉ាបានជំរះការតិះដៀលចេញពីព្រះនាមទ្រង់យ៉ាងដូចម្ដេច?
១៣ ដោយសារព្រះយេហូវ៉ាគឺបរិសុទ្ធ នោះព្រះនាមទ្រង់ក៏បរិសុទ្ធដែរ។ (លេវីវិន័យ ២២:៣២) ព្រះយេស៊ូបានបង្រៀនសិស្សរបស់ទ្រង់ឲ្យអធិស្ឋានថា៖ «សូមឲ្យព្រះនាមទ្រង់បានបរិសុទ្ធ»។ (ម៉ាថាយ ៦:៩) ការបះបោរប្រឆាំងនៅសួនច្បារអេដែនបានបង្អាប់ដល់ព្រះនាមរបស់ព្រះ និងបានទម្លាក់ការសង្ស័យទៅលើកិត្ដិនាមរបស់ទ្រង់និងរបៀបដែលទ្រង់គ្រប់គ្រង។ ព្រះយេហូវ៉ាមិនអាចត្រាប្រណីនឹងការបង្កាច់បង្ខូចហើយការបះបោរបែបនេះឡើយ។ ទ្រង់ត្រូវតែជំរះអស់ទាំងការតិះដៀលពីព្រះនាមទ្រង់ចេញ។—អេសាយ ៤៨:១១
១៤ សូមគិតអំពីសាសន៍អ៊ីស្រាអែលម្ដងទៀត។ ដរាបណាពួកគេនៅស្រុកអេស៊ីបជាខ្ញុំកញ្ជះ នោះសេចក្ដីសន្យារបស់ព្រះថាគ្រប់សាសន៍នៅផែនដីនឹងបានព្រះពរតាមរយៈពូជរបស់អ័ប្រាហាំគឺហាក់បីដូចជាសេចក្ដីសន្យាឥតន័យ។ ប៉ុន្តែ ដោយរំដោះអ៊ីស្រាអែលចេញ និងដោយរៀបចំពួកគេជាសាសន៍មួយ នោះព្រះយេហូវ៉ាបានជំរះការតិះដៀលចេញពីព្រះនាមទ្រង់អស់ទៅ។ ដូច្នេះ ព្យាការីដានីយ៉ែលអាចទូលក្នុងសេចក្ដីអធិស្ឋានថា៖ «ឱព្រះអម្ចាស់ ជាព្រះនៃយើងខ្ញុំ . . . [ទ្រង់]បាននាំរាស្ត្ររបស់ទ្រង់ចេញពីស្រុកអេស៊ីព្ទ ដោយព្រះហស្តខ្លាំងពូកែ ហើយបានល្បីព្រះនាមខ្ចរខ្ចាយ»។—ដានីយ៉ែល ៩:១៥
១៥. ហេតុអ្វីបានជាព្រះយេហូវ៉ាបានរំដោះសាសន៍យូដាចេញពីបាប៊ីឡូន?
១៥ គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ណាស់ថា ដានីយ៉ែលបានអធិស្ឋានយ៉ាងនេះ នៅគ្រាមួយដែលសាសន៍យូដាត្រូវការឲ្យព្រះយេហូវ៉ាចាត់វិធានការជួយពួកគេម្ដងទៀតដើម្បីព្រះនាមទ្រង់។ សាសន៍យូដាដែលមិនព្រមស្ដាប់បង្គាប់នេះ បានជាប់ជាឈ្លើយនៅបាប៊ីឡូន។ ទីក្រុងយេរូសាឡិម រាជធានីរបស់ពួកគេគឺនៅសល់តែសំណង់បាក់បែកប៉ុណ្ណោះ។ ដានីយ៉ែលដឹងថាការនាំសាសន៍យូដាទៅស្រុកវិញ នឹងលើកដំកើងព្រះនាមរបស់ព្រះយេហូវ៉ា។ ដូច្នេះ ដានីយ៉ែលបានអធិស្ឋានថា៖ «ឱព្រះអម្ចាស់អើយ! សូមទ្រង់អត់ទោស។ ឱព្រះអម្ចាស់អើយ! សូមទ្រង់ស្ដាប់ ហើយប្រោសមេត្ដាផង។ ឱព្រះនៃទូលបង្គំអើយ! សូមកុំបង្អង់ឡើយ ដោយយល់ដល់អង្គទ្រង់[«ព្រះនាមទ្រង់», ព.ថ.] ដ្បិតទីក្រុងនៃទ្រង់ នឹងរាស្ត្ររបស់ទ្រង់ បានហៅតាមព្រះនាមទ្រង់ហើយ»។—ដានីយ៉ែល ៩:១៨, ១៩, កំណែជាអក្សរទ្រេត
ការតយុទ្ធដើម្បីរាស្ត្រទ្រង់
១៦. សូមពន្យល់ពីហេតុថាទោះជាព្រះយេហូវ៉ាយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងការតយុទ្ធដើម្បីព្រះនាមទ្រង់ក៏ពិតមែន តែនេះមិនបានន័យថាទ្រង់ព្រះចិន្ដាតែអំពីប្រយោជន៍អង្គទ្រង់ឬមិនយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងយើងនោះទេ។
១៦ ដោយសារព្រះយេហូវ៉ាតយុទ្ធដើម្បីព្រះនាមទ្រង់ តើនេះបានន័យថាទ្រង់ព្រះចិន្ដាតែអំពីប្រយោជន៍អង្គទ្រង់ និងមិនយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងយើងឬ? មិនមែនទេ! ដ្បិតទ្រង់ការពាររាស្ត្រទ្រង់ ដោយសារទ្រង់បរិសុទ្ធ និងស្រឡាញ់យុត្ដិធម៌។ សូមមើលលោកុប្បត្តិជំពូកទី១៤។ នៅទីនោះយើងអានអំពីស្តេចបួនអង្គដែលចាប់យកលោកឡុតដែលត្រូវជាក្មួយប្រុសរបស់អ័ប្រាហាំព្រមទាំងក្រុមគ្រួសាររបស់ឡុតផងដែរ។ ដោយជំនួយពីព្រះ អ័ប្រាហាំបានវាយឈ្នះកងទ័ពមួយដ៏ខ្លាំងជាងគាត់ឆ្ងាយណាស់! កំណត់ហេតុនេះទំនងជាកំណត់ហេតុទីមួយក្នុង«សៀវភៅ ដែលនិទានពីចំបាំងផងព្រះយេហូវ៉ា»តាមមើលទៅជាសៀវភៅបញ្ជាក់ចំបាំងខ្លះៗដែលគ្មានរៀបរាប់ក្នុងសៀវភៅព្រះគម្ពីរទេ។ (ជនគណនា ២១:១៤) តាំងពីពេលនោះមកក៏មានជ័យជំនះជាច្រើនឯទៀតដែរ។
១៧. តើអ្វីបង្ហាញថាព្រះយេហូវ៉ាបានតយុទ្ធដើម្បីអ៊ីស្រាអែលក្រោយពួកគេបានចូលស្រុកសន្យា? សូមលើកឧទាហរណ៍។
១៧ មុនដែលអ៊ីស្រាអែលចូលទៅក្នុងស្រុកកាណាន ម៉ូសេបានធានាពួកគេថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ា ជាព្រះនៃឯងរាល់គ្នា ដែលទ្រង់យាងនាំមុខឯង ទ្រង់នឹងច្បាំងជំនួសឯង តាមគ្រប់ទាំងការដែលទ្រង់បានប្រោសដល់ឯងនៅស្រុកអេស៊ីព្ទ»។ (ចោទិយកថា ១:៣០; ២០:១) ចាប់ផ្ដើមពីយ៉ូស្វេដែលជាអ្នកនាំមុខបន្ទាប់ពីម៉ូសេ រហូតដល់កំឡុងពេលពួកចៅហ្វាយនិងស្តេចស្មោះត្រង់នៃយូដានោះ ព្រះយេហូវ៉ាពិតជាបានច្បាំងដើម្បីរាស្ត្រទ្រង់ ដោយជួយពួកគេឲ្យទទួលជ័យជំនះយ៉ាងអស្ចារ្យពីពួកសត្រូវ។—យ៉ូស្វេ ១០:១-១៤; ពួកចៅហ្វាយ ៤:១២-១៧; សាំយូអែលទី២ ៥:១៧-២១
១៨. (ក) ហេតុអ្វីយើងគួរសប្បាយចិត្តដែលព្រះយេហូវ៉ាមិនចេះប្រែប្រួលនោះ? (ខ) តើអ្វីនឹងកើតឡើងពេលសេចក្ដីខ្មាំងនៅលោកុប្បត្តិ ៣:១៥មកដល់គ្រាដែលមានការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងធំនោះ?
១៨ ព្រះយេហូវ៉ាមិនបានកែប្រែឡើយ ហើយគោលបំណងរបស់ទ្រង់ដែលជាការធ្វើឲ្យផែនដីនេះទៅជាសួនមនោរម្យដ៏សុខសាន្តក៏មិនបានផ្លាស់ប្ដូរដែរ។ (លោកុប្បត្តិ ១:២៧, ២៨) ព្រះនៅតែស្អប់អំពើទុច្ចរិត ដំណាលគ្នានេះ ទ្រង់ស្រឡាញ់រាស្ត្ររបស់ទ្រង់យ៉ាងស្មោះអស់ពីព្រះទ័យ ហើយបន្ដិចទៀតទ្រង់នឹងចាត់វិធានការដើម្បីរាស្ត្រទ្រង់។ (ទំនុកដំកើង ១១:៧) ការពិត បន្ដិចទៀតនៅថ្ងៃខាងមុខ សេចក្ដីខ្មាំងដែលត្រូវរៀបរាប់នៅលោកុប្បត្តិ ៣:១៥ នឹងមកដល់គ្រាដ៏សំខាន់មួយ ដែលគ្រានោះនឹងមានការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងធំទាំងមានព្រឹត្ដិការណ៍ដ៏ឃោរឃៅនិងអស្ចារ្យដែលនឹកស្មានមិនដល់បានកើតឡើង គឺព្រះយេហូវ៉ានឹងក្លាយជា«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»ម្ដងទៀត ដើម្បីលើកព្រះនាមទ្រង់ឲ្យបានបរិសុទ្ធនិងការពាររាស្ត្ររបស់ទ្រង់!—សាការី ១៤:៣; វិវរណៈ ១៦:១៤, ១៦
១៩. (ក) សូមលើកឧទាហរណ៍បញ្ជាក់របៀបដែលតេជានុភាពរបស់ព្រះអាចទាក់ទាញទឹកចិត្តយើងឲ្យចង់ចូលទៅជិតទ្រង់។ (ខ) ហេតុដែលថាព្រះប្រុងប្រៀបតយុទ្ធជានិច្ចដើម្បីការពារយើង តើនេះគួរមានអានុភាពយ៉ាងណាមកលើចិត្តយើង?
១៩ សូមពិចារណាឧទាហរណ៍ដូចតទៅនេះ៖ ឧបមាថាក្រុមគ្រួសាររបស់បុរសម្នាក់កំពុងតែត្រូវសត្វសាហាវមួយបោលមកសង្គ្រុបបំរុងត្របាក់ស៊ី តែបុរសនោះស្ទុះទៅសម្លាប់សត្វសាហាវនោះ។ តើអ្នកគិតថាភរិយានិងកូនរបស់បុរសនោះនឹងរង្កៀសចិត្តទេ? ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកដឹងថាក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់នឹងមានមនោសញ្ចេតនាដ៏ជ្រាលជ្រៅចំពោះគាត់ ដែលបានបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់យ៉ាងនេះដោយមិនគិតអំពីប្រយោជន៍ខ្លួនសោះ។ ស្រដៀងគ្នាដែរ យើងមិនគួររង្កៀសចិត្តនឹងព្រះដោយសារទ្រង់ប្រើតេជានុភាពដើម្បីបំផ្លាញឡើយ។ ហេតុដែលថា ទ្រង់ប្រុងប្រៀបតយុទ្ធដើម្បីប្រយោជន៍យើង នេះគួរចំរើនសេចក្ដីស្រឡាញ់ដែលយើងមានចំពោះទ្រង់។ ការគោរពរបស់យើងចំពោះតេជានុភាពដែលគ្មានកំរិតរបស់ទ្រង់គួរតែមានកាន់តែខ្លាំងឡើងដែរ ប្រយោជន៍ឲ្យយើងអាច«មានចិត្តគោរពប្រតិបត្ដិ ហើយកោតខ្លាចដល់ទ្រង់»។—ហេព្រើរ ១២:២៨
ចូរចូលទៅជិត«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»
២០. ពេលអានកំណត់ហេតុព្រះគម្ពីរអំពីសង្គ្រាមរបស់ព្រះ ហើយមិនសូវយល់ច្បាស់នោះ តើយើងគួរធ្វើអ្វី? ហើយហេតុអ្វី?
២០ ទោះជាព្រះគម្ពីរមិនតែងតែពន្យល់យ៉ាងល្អិតល្អន់អំពីមូលហេតុព្រះយេហូវ៉ាសម្រេចព្រះទ័យធ្វើសង្គ្រាមក៏ពិតមែន តែយើងអាចជឿជាក់ជានិច្ចថា៖ ព្រះយេហូវ៉ាមិនដែលប្រើតេជានុភាពដើម្បីបំផ្លាញដោយអយុត្ដិធម៌ ដោយគ្មានហេតុ ឬតាមរបៀបកាចសាហាវនោះទេ។ ធម្មតា បើយើងពិចារណាបរិបទនៃកំណត់ហេតុព្រះគម្ពីរឬក៏ស្រាវជ្រាវពត៌មានថែមទៀត យើងអាចមានទស្សនៈត្រឹមត្រូវវិញ។ (សុភាសិត ១៨:១៣) សូម្បីតែពេលយើងនៅតែមិនយល់ច្បាស់ក៏ដោយ តែការរៀនឲ្យបានច្រើនថែមទៀតអំពីព្រះយេហូវ៉ានិងការរំពឹងគិតអំពីគុណសម្បត្ដិដ៏វិសេសរបស់ទ្រង់ អាចជួយយើងជំរះអស់ការសង្ស័យពីចិត្តយើង។ ពេលយើងធ្វើដូច្នេះ យើងយល់ឃើញថាមានហេតុជាច្រើនដែលយើងគួរទុកចិត្តព្រះយេហូវ៉ាជាព្រះរបស់យើង។—យ៉ូប ៣៤:១២
២១. ទោះជាជួនកាលព្រះយេហូវ៉ាគឺ«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»ក៏ដោយ តើទ្រង់មានព្រះទ័យយ៉ាងណា?
២១ ទោះជាព្រះយេហូវ៉ាជា«អ្នកចំបាំងដ៏អង់អាច»ពេលកាលៈទេសៈទាមទារឲ្យធ្វើក៏ពិតមែន តែនេះមិនបានន័យថាទ្រង់សាហាវចូលចិត្តធ្វើសង្គ្រាមនោះទេ។ ក្នុងចក្ខុនិមិត្តរបស់អេសេគាលអំពីរទេះចំបាំងនៅស្ថានសួគ៌ អេសេគាលឃើញព្រះយេហូវ៉ាប្រុងប្រៀបតយុទ្ធនឹងសត្រូវរបស់ទ្រង់។ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ អេសេគាលក៏ឃើញឥន្ទធនូព័ទ្ធជុំវិញព្រះយេហូវ៉ា ដែលតំណាងសេចក្ដីសុខសាន្ត។ (លោកុប្បត្តិ ៩:១៣; អេសេគាល ១:២៨; វិវរណៈ ៤:៣) ដូច្នេះ គឺច្បាស់ហើយថា ព្រះយេហូវ៉ាជាព្រះមួយអង្គដ៏ស្លូត។ សាវ័កយ៉ូហានបានសរសេរថា៖ «ព្រះទ្រង់ជាសេចក្ដីស្រឡាញ់»។ (យ៉ូហានទី១ ៤:៨) គុណសម្បត្ដិទាំងអស់របស់ព្រះយេហូវ៉ាមានតុល្យភាពគ្រប់ល័ក្ខណ៍។ ដូច្នេះ យើងមានឯកសិទ្ធិដ៏ពិសេសណាស់ដែលយើងអាចចូលទៅជិតព្រះមួយអង្គដ៏ខ្លាំងក្លាតែប្រកបទៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់!
a យោងទៅតាមលោកយ៉ូសេហ្វឺស ប្រវត្ដិវិទូមួយរូបខាងប្រវត្ដិសាស្ត្រសាសន៍យូដា លោករៀបរាប់ថាមាន«៦០០រទេះចំបាំង ព្រមទាំង៥០.០០០ទ័ពជិះសេះ និងទាហានថ្មើរជើង២០០.០០០នាក់ដែលប្រដាប់អាវុធជាច្រើន»បានដេញតាមពួកអ៊ីស្រាអែល។—ប្រវត្ដិសាស្ត្របុរាណនៃសាសន៍យូដា, ក្បាលទី២ ទំព័រ៣២៤ [វគ្គ៣]
b តាមមើលទៅ ពាក្យថា«សាសន៍អាម៉ូរី»នៅទីនេះសំដៅទៅលើគ្រប់សាសន៍ដែលរស់នៅស្រុកកាណាន។—ចោទិយកថា ១:៦-៨, ១៩-២១, ២៧; យ៉ូស្វេ ២៤:១៥, ១៨