គន្លឹះសុភមង្គលគ្រួសារ
ពេលមានជម្លោះ តើគួរដោះស្រាយយ៉ាងណា?
ប្ដីនិយាយថា៖«ក្រោយពីសារ៉ាaនិងខ្ញុំរៀបការ យើងបានរស់នៅជាមួយនឹងឪពុកម្ដាយខាងខ្ញុំ។ ថ្ងៃមួយ សង្សាររបស់ប្អូនខ្ញុំបានសុំខ្ញុំជូននាងទៅផ្ទះ។ ខ្ញុំក៏យល់ព្រមជូននាងទៅ តែកូនប្រុសតូចរបស់ខ្ញុំក៏ទៅជាមួយដែរ។ ពេលត្រឡប់មកផ្ទះវិញ សារ៉ាខឹងខ្លាំងមែនទែន។ ខ្ញុំនិងនាងបានឈ្លោះគ្នានៅមុខក្រុមគ្រួសាររបស់យើងតែម្ដង។ នាងបានចោទខ្ញុំថាខ្ញុំមានស្រី។ ឮដូច្នេះខ្ញុំខឹងខ្លាំងណាស់ ហើយក៏ប្រើពាក្យដែលធ្វើឲ្យនាងកាន់តែខឹងថែមទៀត»។
ប្រពន្ធនិយាយថា៖«កូនប្រុសរបស់យើងមានបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ ហើយពេលនោះយើងក៏មានបញ្ហាខាងលុយកាក់ដែរ។ ដូច្នេះ ពេលដែលខ្ញុំឃើញហ្វេណានដូប្ដីរបស់ខ្ញុំនាំកូនឡើងឡានជាមួយសង្សារប្អូនប្រុសរបស់គាត់ ហើយបូករួមនឹងរឿងផ្សេងទៀត នោះធ្វើឲ្យខ្ញុំឈឺចិត្តខ្លាំងណាស់។ ពេលគាត់ត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ខ្ញុំបានប្រាប់អារម្មណ៍របស់ខ្ញុំដល់គាត់ ហើយយើងបានឈ្លោះគ្នាយ៉ាងខ្លាំង ថែមទាំងបានប្រើពាក្យអសុរោះដាក់គ្នាទៀតផង។ ក្រោយពីឈ្លោះគ្នារួច ខ្ញុំបន្ទោសខ្លួនខ្លាំងណាស់»។
បើប្ដីប្រពន្ធឈ្លោះគ្នា តើនេះមានន័យថាពួកគេលែងស្រឡាញ់គ្នាឬ? មិនមែនទេ! ហ្វេណានដូនិងសារ៉ាដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ពិតជាស្រឡាញ់គ្នាខ្លាំងណាស់។ ទោះជាគូអាពាហ៍ពិពាហ៍មានសុភមង្គលក្ដី តែជួនកាលក៏មានការឈ្លោះប្រកែកគ្នាដែរ។
ហេតុអ្វីប្ដីប្រពន្ធឈ្លោះប្រកែកគ្នា? ហើយតើអ្នកអាចធ្វើអ្វីដើម្បីកុំឲ្យរឿងនោះបំផ្លាញចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់អ្នក? ដោយសារព្រះជាអ្នកផ្ដើមឲ្យមានចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ដូច្នេះសមហេតុសមផលដែលយើងពិចារណាបណ្ដាំរបស់លោកដែលមានក្នុងគម្ពីរស្ដីអំពីរឿងនេះ។—ដើមកំណើត ២:២១, ២២; ធីម៉ូថេទី២ ៣:១៦, ១៧
ស្វែងយល់អំពីបញ្ហា
គូអាពាហ៍ពិពាហ៍ភាគច្រើនចង់ប្រព្រឹត្តចំពោះគ្នាដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់និងសប្បុរស។ ប៉ុន្តែ គម្ពីរបានប្រាប់អំពីការពិតមួយដែលថា៖«គ្រប់គ្នាធ្លាប់ធ្វើខុស ហើយមិនដល់កម្រិតកំណត់នៃសិរីរុងរឿងរបស់ព្រះទេ»។ (រ៉ូម ៣:២៣) ដូច្នេះ ពេលមានការខ្វែងគំនិតគ្នា យើងប្រហែលជាពិបាកទប់អារម្មណ៍របស់យើង។ ពេលមានជម្លោះផ្ទុះឡើង មនុស្សខ្លះប្រហែលជាពិបាកយកឈ្នះលក្ខណៈមិនល្អរបស់ខ្លួន ដូចជាការស្រែកគំហក និងប្រើពាក្យមិនសមរម្យជាដើម។ (រ៉ូម ៧:២១; អេភេសូរ ៤:៣១) តើមានកត្តាអ្វីទៀតដែលនាំឲ្យរឿងនេះកើតឡើង?
ប្ដីនិងប្រពន្ធច្រើនតែមានរបៀបប្រាស្រ័យទាក់ទងខុសគ្នា។ ប្រពន្ធម្នាក់ឈ្មោះមីជីកូបាននិយាយថា៖«ពេលយើងទើបរៀបការ ខ្ញុំឃើញថារបៀបដែលខ្ញុំនិងប្ដីខ្ញុំនិយាយអំពីរឿងណាមួយគឺខុសគ្នាស្រឡះ។ ខ្ញុំចូលចិត្តនិយាយអំពីអ្វីដែលកើតឡើង ហើយក៏និយាយអំពីមូលហេតុនិងរបៀបដែលរឿងនោះកើតឡើង។ ប៉ុន្តែ ប្ដីខ្ញុំវិញ គាត់គ្រាន់តែចង់ដឹងអំពីចំណុចសំខាន់ចុងក្រោយប៉ុណ្ណោះ»។
បញ្ហារបស់មីជីកូជារឿងធម្មតាទេ។ គូអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាច្រើន តែងមានម្នាក់ចង់និយាយល្អិតល្អន់អំពីរឿងណាមួយ តែម្នាក់ទៀតមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ទេ។ ជួនកាល ពេលដែលគូរបស់ខ្លួនចង់និយាយច្រើនអំពីរឿងណាមួយ គូម្ខាងទៀតព្យាយាមបង្វែរទៅរឿងផ្សេង។ តើអ្នកសង្កេតឃើញថានេះកើតឡើងចំពោះគូអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់អ្នកឬទេ? តើអ្នកប្រហែលជាចង់និយាយអំពីរឿងនោះឲ្យបានច្បាស់លាស់ តែគូរបស់អ្នកបែរជាមិនចង់និយាយឬទេ?
ម្យ៉ាងទៀត មជ្ឈដ្ឋានគ្រួសារដែលគាត់ធំឡើងគឺអាចមានឥទ្ធិពលមកលើគាត់ រួមទាំងការប្រាស្រ័យទាក់ទងដែរ។ ប្ដីម្នាក់ឈ្មោះចាស្ទីនដែលបានរៀបការអស់ប្រាំឆ្នាំបាននិយាយថា៖«ខ្ញុំធំឡើងក្នុងក្រុមគ្រួសារដែលមិនសូវនិយាយច្រើន ហើយខ្ញុំក៏ពិបាកប្រាប់អារម្មណ៍ដែរ។ នេះធ្វើឲ្យប្រពន្ធខ្ញុំតានតឹងចិត្តណាស់ ដោយសារក្រុមគ្រួសាររបស់នាងចូលចិត្តនិយាយគ្នា ដូច្នេះសម្រាប់នាងការនិយាយប្រាប់អំពីអារម្មណ៍គឺមិនមែនជាអ្វីពិបាកទេ»។
ហេតុអ្វីត្រូវខំដោះស្រាយបញ្ហា?
អ្នកស្រាវជ្រាវអំពីអាពាហ៍ពិពាហ៍បានរកឃើញថាអ្វីដែលជួយឲ្យប្ដីប្រពន្ធមានសុភមង្គល មិនអាស្រ័យទៅលើការពោលពាក្យថាស្រឡាញ់គ្នាច្រើនដងប៉ុណ្ណាទេ។ ហើយក៏មិនអាស្រ័យទៅលើការរួមភេទនិងការមានលុយគ្រប់គ្រាន់ដែរ។ ប៉ុន្តែ គឺអាស្រ័យទៅលើរបៀបដែលប្ដីប្រពន្ធចេះដោះស្រាយបញ្ហាពេលមានជម្លោះ។
បន្ថែមទៅទៀត លោកយេស៊ូបានប្រាប់ថាពេលដែលប្ដីប្រពន្ធរៀបការជាមួយគ្នា គឺព្រះទេដែលបានផ្សំផ្គុំពួកគេ។ (ម៉ាថាយ ១៩:៤-៦) ដូច្នេះ អាពាហ៍ពិពាហ៍ដែលមានសុភមង្គលលើកកិត្តិយសព្រះ។ ប៉ុន្តែ បើប្ដីមិនបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់និងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្រពន្ធគាត់ទេ នោះព្រះយេហូវ៉ាប្រហែលជាមិនស្ដាប់សេចក្ដីអធិដ្ឋានរបស់គាត់ឡើយ។ (ពេត្រុសទី១ ៣:៧) មួយវិញទៀត បើប្រពន្ធមិនគោរពប្ដី នាងក៏មិនគោរពព្រះយេហូវ៉ាដែរ ព្រោះលោកបានតែងតាំងប្ដីជាប្រមុខគ្រួសារ។—កូរិនថូសទី១ ១១:៣
ដំណោះស្រាយ៖ ជៀសវាងពាក្យសម្ដីដែលនាំឲ្យគូឈឺចិត្ត
អ្នកប្រហែលមានរបៀបនិយាយឬធំឡើងក្នុងមជ្ឈដ្ឋានគ្រួសារខុសៗគ្នា ទោះជាយ៉ាងនោះក្ដី អ្នកមិនត្រូវប្រើពាក្យសម្ដីមិនល្អទេ បើអ្នកចង់ធ្វើតាមគោលការណ៍គម្ពីរ ហើយចង់ដោះស្រាយជម្លោះក្នុងក្រុមគ្រួសារ។ សូមសួរខ្លួនអ្នកនូវសំណួរដូចខាងក្រោម៖
‹ដើម្បីចង់ឈ្នះ តើខ្ញុំប្រើពាក្យដែលធ្វើឲ្យគូឈឺចិត្តទេ?›។
សុភាសិតមួយបានរៀបរាប់ថា៖«ការច្របាច់ច្រមុះនាំឲ្យចេញឈាម ស្រដៀងគ្នាដែរ ការបញ្ឆេះកំហឹងក៏នាំឲ្យកើតជម្លោះដែរ»។ (សុភាសិត ៣០:៣៣) តើនេះមានន័យយ៉ាងណា? សូមពិចារណាឧទាហរណ៍នេះ។ ក្រុមគ្រួសារមួយកំពុងពិគ្រោះគ្នាអំពីការចាយវាយ។ ប្ដីប្រហែលជានិយាយថា៖«យើងត្រូវចាយវាយដោយចេះគិត»។ ពាក្យសម្ដីនេះប្រៀបដូចជាច្របាច់ច្រមុះគូរបស់ខ្លួនក្នុងន័យថា៖«ចាយអត់ចេះគិតសោះ»។ ពិតណាស់ បើយើងប្រើពាក្យសម្ដីដែលប្រៀបដូចជាយើង‹ច្របាច់ច្រមុះ›គូរបស់យើង គាត់នឹងនិយាយបែបនោះសកមកយើងវិញមិនខាន។ ដូច្នេះ ការប្រើពាក្យសម្ដីដែលបញ្ឈឺចិត្តនាំឲ្យមានកំហឹង ហើយឈានទៅដល់ការឈ្លោះប្រកែកគ្នា។
យ៉ាកុបដែលជាអ្នកសរសេរគម្ពីរបានព្រមានថា៖«មើល! គ្រាន់តែភ្លើងដ៏តូចមួយ អាចធ្វើឲ្យព្រៃធំឆេះបាន! អណ្ដាតក៏ដូចជាភ្លើងដែរ»។ (យ៉ាកុប ៣:៥, ៦) ពេលគូអាពាហ៍ពិពាហ៍មិនចេះទប់អណ្ដាតរបស់ខ្លួន នេះនាំឲ្យរឿងតូចតាចទៅជារឿងធំ។ ហើយពេលដែលពួកគេប្រើពាក្យបញ្ឈឺចិត្តម្ដងហើយម្ដងទៀត នោះធ្វើឲ្យបរិយាកាសក្នុងក្រុមគ្រួសារលែងមានសេចក្ដីស្រឡាញ់ទៀត។
ជាជាងប្រើពាក្យសម្ដីបញ្ឈឺចិត្ត សូមធ្វើតាមគំរូរបស់លោកយេស៊ូ ពេលដែលគេប្រមាថលោក «លោកមិនបានប្រមាថគេវិញទេ»។ (ពេត្រុសទី១ ២:២៣) របៀបល្អបំផុតដើម្បីកុំឲ្យមានជម្លោះ គឺដោយទទួលយកទស្សនៈរបស់គូ ហើយសុំទោសចំពោះកំហុសរបស់ខ្លួន។
សូមសាកធ្វើតាមយោបល់នេះ៖ លើកក្រោយពេលមានជម្លោះ សូមសួរខ្លួនអ្នកថា‹តើខាតបង់ទេ បើខ្ញុំទទួលស្គាល់អារម្មណ៍របស់គូខ្ញុំ? តើខ្ញុំបានធ្វើអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យមានបញ្ហានេះ? តើអ្វីធ្វើឲ្យខ្ញុំពិបាកនិយាយសុំទោស?›។
‹តើខ្ញុំមើលស្រាលអារម្មណ៍គូខ្ញុំឬទេ?›។
បណ្ដាំរបស់ព្រះចែងថា៖«ចូរអ្នកទាំងអស់គ្នាមានចិត្តគំនិតតែមួយ . . . ស្រឡាញ់រាប់អានគ្នាជាបងប្អូន»។ (ពេត្រុសទី១ ៣:៨) សូមពិចារណាមូលហេតុពីរដែលអ្នកប្រហែលពិបាកធ្វើតាមដំបូន្មាននេះ។ មូលហេតុមួយគឺអ្នកប្រហែលជាមើលស្រាលអារម្មណ៍របស់គូ។ ជាឧទាហរណ៍ បើគូរបស់អ្នកបារម្ភច្រើនជាងអ្នកអំពីរឿងណាមួយ អ្នកប្រហែលជានិយាយថា៖«គិតច្រើនពេកហើយ»។ អ្នកនិយាយដូច្នេះក្នុងបំណងល្អ តែគូរបស់អ្នកប្រហែលជាមានអារម្មណ៍ថាអ្នកមិនខ្វល់ពីគាត់ទៅវិញ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកខ្លះប្រហែលទទួលការសម្រាលទុក្ខពីពាក្យទាំងនោះ។ មិនថាក្នុងករណីណាក៏ដោយ ទាំងប្ដីទាំងប្រពន្ធចង់ទទួលបានការយល់អារម្មណ៍ពីអ្នកដែលគាត់ស្រឡាញ់។
ការមានអំណួតអាចធ្វើឲ្យបុគ្គលម្នាក់មើលស្រាលអារម្មណ៍របស់គូខ្លួន។ បុគ្គលដែលមានអំណួតអាចគិតថាខ្លួនល្អជាងគេ ហើយគិតថាអ្នកឯទៀតអន់ជាងខ្លួន។ គាត់ប្រហែលជាធ្វើដូច្នេះដោយប្រើពាក្យប្រមាថមើលងាយឬប្រើពាក្យប្រៀបធៀបមិនល្អ។ សូមពិចារណាគំរូមិនល្អរបស់ពួកផារិស៊ីនិងអ្នកជំនាញខាងច្បាប់នៅសម័យលោកយេស៊ូ។ ពួកគេជាមនុស្សមានអំណួត ព្រោះពេលនរណាម្នាក់ឬសូម្បីតែផារិស៊ីគ្នាឯងបញ្ចេញទស្សនៈផ្សេង ពួកគេប្រើពាក្យប្រមាថមើលងាយនិងរិះគន់អ្នកទាំងនោះ។ (យ៉ូហាន ៧:៤៥-៥២) ប៉ុន្តែ លោកយេស៊ូខុសគ្នា។ លោកយោគយល់អ្នកឯទៀត ពេលពួកគេប្រាប់អារម្មណ៍ដល់លោក។—ម៉ាថាយ ២០:២៩-៣៤; ម៉ាកុស ៥:២៥-៣៤
សូមគិតអំពីប្រតិកម្មរបស់អ្នកពេលគូប្រាប់អារម្មណ៍ដល់អ្នក។ តើពាក្យសម្ដី ទំហំសំឡេង និងទឹកមុខបង្ហាញថាអ្នកយល់អារម្មណ៍គាត់ឬទេ? ឬតើអ្នករហ័សនិយាយ ហើយប្រព្រឹត្តហាក់ដូចជាអារម្មណ៍គូរបស់អ្នកមិនសូវសំខាន់ឬទេ?
សូមសាកធ្វើតាមយោបល់នេះ៖ សូមគិតអំពីរបៀបដែលអ្នកនិយាយទៅកាន់គូនៅប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ទៅមុខ។ បើអ្នកព្រងើយកន្តើយឬនិយាយបែបមើលស្រាល អ្នកគួរសុំទោសភ្លាមៗ។
‹តើខ្ញុំច្រើនតែសន្និដ្ឋានបំណងចិត្តគូរបស់ខ្ញុំថាគាត់គិតតែពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនឬ?›។
សាថានបានចោទប្រកាន់យ៉ូបថា៖«ការដែលយ៉ូបកោតខ្លាចព្រះ តើមិនមែនដោយសារគាត់បានទទួលប្រយោជន៍ទេឬ? តើលោកមិនបានដាក់របងការពារគាត់ និងក្រុមគ្រួសារគាត់ ព្រមទាំងការពារអ្វីៗទាំងអស់ដែលគាត់មានទេឬ?»។ (យ៉ូប ១:៩, ១០) សាថានប្រើពាក្យទាំងនេះ ដើម្បីចោទប្រកាន់បំណងចិត្តដ៏ស្មោះត្រង់របស់យ៉ូប។
បើគូអាពាហ៍ពិពាហ៍មិនប្រុងប្រយ័ត្នទេ ពួកគេក៏អាចប្រព្រឹត្តដូចនោះដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ បើគូរបស់គាត់ធ្វើល្អដាក់គាត់ តើគាត់សន្និដ្ឋានថាមកពីគូចង់បានអ្វីមួយ ឬមួយក៏លាក់បាំងអ្វីមួយទេ? បើគូរបស់អ្នកធ្វើខុស តើអ្នកសន្និដ្ឋានថាកំហុសដែលគាត់មានដោយសារតែគាត់គិតពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនឬគ្មានសេចក្ដីស្រឡាញ់ឬ? ណាមួយទៀត ពេលគូរបស់អ្នកធ្វើខុស តើអ្នកចងចាំកំហុសនោះទុក ហើយភ្លាមៗនឹកចាំពីកំហុសដែលគាត់ធ្លាប់ធ្វើពីមុនទេ?
សូមសាកធ្វើតាមយោបល់នេះ៖ សូមកត់ទុកអ្វីល្អៗដែលគូរបស់អ្នកបានធ្វើសម្រាប់អ្នក និងបំណងចិត្តដែលជំរុញគាត់ឲ្យធ្វើបែបនេះ។
សាវ័កប៉ូលបានសរសេរថា៖«សេចក្ដីស្រឡាញ់ . . . មិនចាំទុកក្នុងចិត្តនូវអ្វីដែលគេធ្វើឲ្យយើងឈឺចិត្ត»។ (កូរិនថូសទី១ ១៣:៤, ៥) នេះមិនមែនមានន័យថា សេចក្ដីស្រឡាញ់ពិតនាំឲ្យយើងមើលរំលងកំហុសរបស់គូទេ តែយើងមិនចាំទុកនូវអ្វីដែលគាត់ធ្វើឲ្យយើងឈឺចិត្ត។ ប៉ូលក៏បានប្រាប់បន្ថែមទៀតថាសេចក្ដីស្រឡាញ់«ជឿអ្វីៗទាំងអស់»។ (កូរិនថូសទី១ ១៣:៧) នេះមិនមែនបានន័យថាគាត់ជឿលើអ្វីៗទាំងអស់ដែលគូរបស់គាត់ប្រាប់ទេ តែគាត់ទុកចិត្តគូរបស់គាត់ដោយមិនសង្ស័យ។ សេចក្ដីស្រឡាញ់ដែលគម្ពីរបានលើកទឹកចិត្តនេះជួយអ្នកឲ្យបម្រុងតែនឹងអភ័យទោស ហើយមិនសង្ស័យបំណងចិត្តរបស់គូ។ (ចម្រៀងសរសើរព្រះ ៨៦:៥; អេភេសូរ ៤:៣២) ពេលដែលគូអាពាហ៍ពិពាហ៍បង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់បែបនេះចំពោះគ្នា ពួកគេនឹងមានសុភមង្គលក្នុងក្រុមគ្រួសារ។
សូមសួរខ្លួនអ្នកថា . . .
តើប្ដីប្រពន្ធដែលបានត្រូវរៀបរាប់នៅដើមអត្ថបទមានកំហុសអ្វីខ្លះ?
តើអ្នកអាចជៀសវាងកុំឲ្យមានកំហុសស្រដៀងគ្នាយ៉ាងណាក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់អ្នក?
ក្នុងអត្ថបទនេះតើមានចំណុចណាដែលអ្នកចង់ធ្វើតាមជាងគេ?
a ឈ្មោះបានត្រូវប្ដូរ។