កោះប្រាស្លីននៅប្រទេសសីស្ហែលនាឆ្នាំ១៨៨១ ឧត្តមសេនីយ៍ហ្គ័រដឺនបានចាត់ទុកទីនោះថាជាសួនអេដែន
ផែនដីដែលជាសួនឧទ្យាន ជាការស្រមើស្រមៃឬជាការពិត?
សួនឧទ្យាន! សៀវភៅស្តើងអំពីដំណើរកម្សាន្តដែលមានកន្លែងស្អាតៗដូចសួនឧទ្យានប្រហែលជាទាក់ទាញចិត្តយើងឲ្យចង់ធ្វើដំណើរទៅដើម្បីសម្រាកលំហែកាយនិងបំភ្លេចរាល់កង្វល់កង្វាយនិងបញ្ហារបស់យើង។ ប៉ុន្តែដូចយើងដឹងស្រាប់ហើយ ពេលយើងត្រឡប់មកផ្ទះវិញ បញ្ហាក្នុងជីវិតនៅតែដដែល។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងចំពោះសួនឧទ្យានគឺមានប្រយោជន៍ណាស់។ យើងប្រហែលជាឆ្ងល់ថា ‹តើសួនឧទ្យានគ្រាន់តែជាការស្រមើស្រមៃដែលនាំឲ្យសប្បាយចិត្តប៉ុណ្ណោះឬ? បើដូច្នេះ ហេតុអ្វីចាប់អារម្មណ៍អំពីសួនឧទ្យាន? ហើយតើនោះអាចទៅជាការពិតបានឬទេ?›។
ការដំណាលអំពីសួនឧទ្យាន
អស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍ មនុស្សចាប់អារម្មណ៍ចង់ដឹងអំពីសួនឧទ្យាន។ មនុស្សជាច្រើនចាប់អារម្មណ៍ដោយសារកំណត់ហេតុក្នុងគម្ពីរស្តីអំពី«សួនច្បារ១នៅស្រុកអេដែនទិសខាងកើត»។ ហេតុអ្វីសួននោះគួរឲ្យទាក់ទាញម្ល៉េះ? កំណត់ហេតុគម្ពីរចែងថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ាដ៏ជាព្រះទ្រង់ក៏ធ្វើឲ្យដីដុះគ្រប់អស់ទាំងដើមឈើដែលគួរពេចពិលរមឹលមើល ហើយសំរាប់ជាអាហារផង»។ សួននោះជាកន្លែងដ៏ល្អនិងគាប់ចិត្ត។ អ្វីដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍បំផុត គឺមាន«ដើមជីវិត . . . នៅកណ្ដាលសួនច្បារនោះដែរ»។—លោកុប្បត្តិ ២:៨, ៩
លើសពីនេះទៅទៀត កំណត់ហេតុក្នុងសៀវភៅលោកុប្បត្តិបានរៀបរាប់អំពីទន្លេបួនដែលហូរចេញពីសួននោះ។ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ នៅតែមានទន្លេពីរក្នុងចំណោមទន្លេទាំងបួននោះ គឺទន្លេទីហ្គ្រីស (ឬហ៊ីដេកែល) និងទន្លេអឺប្រាត។ (លោកុប្បត្តិ ២:១០-១៤) ទន្លេទាំងពីរនោះហូរចូលឈូងសមុទ្រពែកឆ្លងកាត់ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ដែលពីមុនជាប្រទេសពើស៊ីសម័យបុរាណ។
សួនឧទ្យានទំនងជាជាប់ទាក់ទងយ៉ាងខ្លាំងនឹងទំនៀមទម្លាប់របស់ជនជាតិពើស៊ី។ នៅសារមន្ទីរគំនូរភីឡាដិលភា រដ្ឋប៉ិនស៊ីវ៉ានី សហរដ្ឋអាម៉េរិក មានកម្រាលព្រំរបស់ជនជាតិពើស៊ីនៅសតវត្សរ៍ទី១៦ ដែលបង្ហាញអំពីសួនមួយដែលមានរបង ព្រមទាំងមានដើមឈើនិងក្បាច់ផ្កា។ ពាក្យ«សួនមួយដែលមានរបង»ជាភាសាពើស៊ី ក៏មានន័យថា«សួនឧទ្យាន»ដែរ ហើយរូបភាពនៅខាងលើកម្រាលព្រំឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការពិពណ៌នារបស់គម្ពីរអំពីភាពស្រស់ស្អាតនិងភាពទាក់ទាញរបស់សួនអេដែន។
តាមពិត រឿងរ៉ាវអំពីសួនឧទ្យានបានត្រូវដំណាលជាច្រើនភាសានិងវប្បធម៌នៅទូទាំងពិភពលោក។ កាលដែលមនុស្សទៅរស់នៅកន្លែងផ្សេងៗលើផែនដី ពួកគេក៏បាននាំយកសាច់រឿងដើមដែលច្រើនសតវត្សរ៍ក្រោយមកបានលាយឡំជាមួយនឹងជំនឿសាសនានិងរឿងនិទានស្របទៅតាមតំបន់ទាំងនោះ។ សូម្បីតែសព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សប្រៀបធៀបកន្លែងដែលមានធម្មជាតិស្រស់ស្អាតថាដូចសួនឧទ្យាន។
ការស្វែងរកសួនឧទ្យាន
អ្នករុករកខ្លះបានព្យាយាមរកទីតាំងសួនឧទ្យានដែលបានបាត់បង់។ ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងអំឡុងពេលឆាល ហ្គ័រដឺនដែលជាឧត្តមសេនីយ៍ជនជាតិអង់គ្លេសបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសសីស្ហែលនៅឆ្នាំ១៨៨១ គាត់បានកោតស្ងើចយ៉ាងខ្លាំងនឹងភាពស្អាតរបស់សួនវ៉ាលី ដេ ម៉ា បានជាគាត់បានប្រកាសថានោះគឺជាសួនអេដែន។a នៅសតវត្សរ៍ទី១៥ អ្នករុករកជនជាតិអ៊ីតាលីឈ្មោះគ្រិស្តតូហ្វើនៅក្រុងកូឡាំបឺស បានគិតថាគាត់ជិតរកឃើញសួនអេដែនឡើងវិញ ពេលដែលគាត់បានទៅកោះមួយលើសមុទ្រការីប ដែលឥឡូវនេះជាសាធារណរដ្ឋដូមីនីកនិងហៃទី។
ផែនទីអំពីសួនឧទ្យាន ជាសៀវភៅប្រវត្ដិសាស្ត្រសម័យថ្មីដែលរៀបរាប់យ៉ាងល្អិតល្អន់អំពីផែនទីសម័យបុរាណជាង១៩០ ផែនទីជាច្រើននោះបង្ហាញអំពីអាដាមនិងអេវ៉ាក្នុងសួនអេដែន។ ក្នុងចំណោមផែនទីទាំងនោះមានផែនទីមួយពីឯកសារចម្លងបេអាធូសនៃឡេអាបាណានៅសតវត្សរ៍ទី១៣។ នៅចុងខាងលើនៃផែនទីនោះមានរូបសួនឧទ្យានរាងការេតូចនៅកណ្ដាល។ ពីទីនោះហូរទៅទន្លេទាំងបួន គឺ«ទីហ្គ្រីស» «អឺប្រាត» «ពិសុន» និង«គីហុន» ជ្រុងនៃទន្លេទាំងបួននោះទំនងជាតំណាងការរីករាលដាលនៃពិភពគ្រិស្តសាសនានៅជ្រុងទាំងបួននៃផែនដី។ រូបភាពបែបនោះបង្ហាញថាទោះជាមិនដឹងថាទីតាំងរបស់សួនឧទ្យានដើមដំបូងនៅឯណាក្ដី តែនៅតែបន្សល់ការចងចាំ។
មនុស្សបានស្គាល់ចន មីលថុនដែលជាកវីជនជាតិអង់គ្លេសនៅសតវត្សរ៍ទី១៧ ដោយសារកំណាព្យរបស់គាត់ដែលមានចំណងជើងថាការបាត់បង់សួនឧទ្យាន ដែលបានតែងដោយមានមូលដ្ឋានពីកំណត់ហេតុក្នុងសៀវភៅលោកុប្បត្តិស្តីអំពីអំពើខុសឆ្គងរបស់អាដាមនិងការបណ្ដេញចេញពីសួនអេដែន។ ក្នុងសៀវភៅនោះ គាត់បានលើកបញ្ជាក់សេចក្ដីសន្យាអំពីការធ្វើឲ្យមនុស្សជាតិមានជីវិតដែលគ្មានទីបញ្ចប់ឡើងវិញនៅលើផែនដីនេះ ដោយថា៖ «នៅគ្រានោះ ផែនដីទាំងមូលនឹងទៅជាសួនឧទ្យាន»។ ក្រោយមក មីលថុនបានសរសេររឿងដែលមានចំណងជើងថាការមានសួនឧទ្យានឡើងវិញ។
ការផ្ដោតអារម្មណ៍បានត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ
គឺច្បាស់ណាស់ថាក្នុងប្រវត្ដិសាស្ត្ររបស់មនុស្ស គេច្រើនតែបានគិតថាធ្លាប់មានសួនឧទ្យានដែលបានត្រូវបាត់បង់នៅផែនដី។ ដូច្នេះ ហេតុអ្វីឥឡូវនេះមិនដូចគ្នា? បើនិយាយទៅគឺដោយសារសៀវភៅផែនទីអំពីសួនឧទ្យាន រៀបរាប់ថា៖ «សាសនវិទូ . . . បានបោះបង់ការស្វែងរកទីតាំងនៃសួនឧទ្យាន»។
អ្នកទៅវិហារភាគច្រើនបានត្រូវបង្រៀនថាគោលដៅសំខាន់បំផុតរបស់ពួកគេគឺឡើងស្ថានសួគ៌ មិនមែនជីវិតនៅលើផែនដី ដែលជាសួនឧទ្យានឡើយ។ ប៉ុន្តែ គម្ពីរចែងនៅទំនុកតម្កើង ៣៧:២៩ថា៖ «ពួកអ្នកសុចរិតនឹងបានស្រុក[ផែនដី]ទុកជាមរដក ហើយនឹងនៅក្នុងស្រុកនោះជានិច្ច»។ ដោយសារពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះមិនមែនជាសួនឧទ្យាន ដូច្នេះតើមានសេចក្ដីសង្ឃឹមអ្វីចំពោះសេចក្ដីសន្យានេះដែលថានឹងក្លាយទៅជាការពិត?
ផែនដីទាំងមូលនឹងក្លាយទៅជាសួនឧទ្យានពិតមែន
ព្រះយេហូវ៉ាដែលបានបង្កើតសួនឧទ្យាននៅដើមដំបូង បានសន្យាថានឹងធ្វើឲ្យមានសួនឧទ្យានឡើងវិញ។ តើតាមរបៀបណា? លោកយេស៊ូបានបង្រៀនយើងឲ្យអធិដ្ឋានថា៖ «សូមឲ្យរាជាណាចក្ររបស់លោកបានមកដល់។ សូមឲ្យបំណងប្រាថ្នារបស់លោកបានសម្រេចនៅផែនដី ដូចនៅស្ថានសួគ៌ដែរ»។ (ម៉ាថាយ ៦:១០) រាជាណាចក្រនោះគឺជារដ្ឋាភិបាលដែលគ្រប់គ្រងដោយលោកយេស៊ូគ្រិស្ត។ រដ្ឋាភិបាលមនុស្សជាតិទាំងអស់នឹងត្រូវជំនួសដោយរដ្ឋាភិបាលនោះ។ (ដានីយ៉ែល ២:៤៤) ក្រោមការគ្រប់គ្រងនៃរាជាណាចក្រនោះ បំណងប្រាថ្នារបស់ព្រះស្តីអំពីផែនដីដែលជាសួនឧទ្យាននឹង«បានសម្រេច»។
ក្រោមការដឹកនាំពីព្រះ អេសាយដែលជាអ្នកប្រកាសទំនាយបានរៀបរាប់អំពីស្ថានភាពក្នុងសួនឧទ្យានដែលព្រះបានសន្យា។ នៅពេលនោះនឹងលែងមានបញ្ហាទាំងអស់របស់មនុស្សជាតិដែលមាននៅសព្វថ្ងៃនេះ។ (អេសាយ ១១:៦-៩; ៣៥:៥-៧; ៦៥:២១-២៣) យើងលើកទឹកចិត្តអ្នកឲ្យចំណាយពេលបន្ដិចដើម្បីអានខគម្ពីរទាំងនោះក្នុងគម្ពីររបស់អ្នក។ ការធ្វើដូច្នេះនឹងពង្រឹងទំនុកចិត្តអ្នកថាព្រះបានត្រៀមទុកអ្វីទាំងនោះសម្រាប់មនុស្សដែលស្ដាប់បង្គាប់។ យ៉ាងនេះ ពួកអ្នកទាំងនោះនឹងរស់នៅក្នុងសួនឧទ្យានហើយក៏នឹងទទួលការពេញចិត្តពីព្រះដែរ នេះជាអ្វីដែលអាដាមបានបាត់បង់។—ការបើកបង្ហាញ ២១:៣
ហេតុអ្វីយើងអាចប្រាកដថាសេចក្ដីសង្ឃឹមអំពីផែនដីដែលជាសួនឧទ្យានគឺជាការពិតមិនមែនជាការស្រមើស្រមៃ? ដោយសារគម្ពីរប្រាប់យើងថា៖ «ស្ថានសួគ៌គឺជាស្ថានរបស់ព្រះយេហូវ៉ា ចំណែកផែនដីវិញ នោះទ្រង់បានប្រគល់ដល់មនុស្សជាតិ»។ សេចក្ដីសង្ឃឹមនេះគឺជាសេចក្ដីសន្យារបស់«ព្រះដែលមិនអាចកុហក បានសន្យាតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ»។ (ទំនុកតម្កើង ១១៥:១៦; ទីតុស ១:២) ផែនដីដែលជាសួនឧទ្យានគឺពិតជាសេចក្ដីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យពីគម្ពីរមែន!
a ឥឡូវនេះសួនវ៉ាលី ដេ ម៉ាបានត្រូវបញ្ចូលជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។