“Aja Juba Jikatampe Ja Yehoba Jijitu Pepi”
“Aja juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi, jiji pepi kabiji jibenakupelawizha’mba: Mfike.”—ZEFWANIYA 1:14.
1, 2. (a) Juba ka janema jo babena kupembelela bena Kilishitu? (b) Mepuzho ka o twafwainwa kushikisha, kabiji mambo ka?
NSONGWAKAZHI ubena kutengela na lusekelo juba ja masongola anji. Mwanamukazhi wanema pa muchima ubena kupembelela kusampuluka. Wa mingilo ubena kutonga bingi kimye kya kukokolokapo. Nanchi bano bonse babena kupembelela ka? Babena kupembelelapo juba jimo janema bingi mu bwikalo bwabo. Baji bingi na lusekelo nangwa kya kuba babena kupembelela bintu byapusana pusana. Juba jo babena kupembelela jikafika, kabiji baketekela kwinengezhezha jimo.
2 Ano moba bena Kilishitu ba kine nabo babena kupembelela juba janema bingi. Ke “juba jikatampe ja Yehoba.” (Isaya 13:9; Yoela 2:1; 2 Petelo 3:12) Nga jino “juba ja Yehoba” jibena kwiya jo ji ka, kabiji ki ka kikamwekela bantu inge jafika? Kabiji twakonsha kwinengezhezha byepi jimo ku jino juba? Kyanema bingi kwi atweba kuyuka lonka luno mikumbu ya ano mepuzho mambo bishinka bimwesha bukine bwa byambo biji mu Baibolo byaamba’mba: “Aja juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi, jiji pepi kabiji jibenakupelawizha’mba: Mfike.”—Zefwaniya 1:14.
“Aja Juba Jikatampe ja Yehoba”
3. “Juba ja Yehoba” jo ji ka?
3 “Aja juba jikatampe ja Yehoba” jo ji ka? Ñambilo iji mu Binembelo ya kuba’mba “juba ja Yehoba” ilumbulula bimye byanema Yehoba mo aonawine balwanyi banji ne kutumbijika jizhina janji jikatampe. Bantu babujile lwitabilo bajinga mu Yuda ne mu Yelusalema kubikapotu ne bangikazhi bajinga mu Babilona ne mu Ijipita bonse batalañene na ‘moba a Yehoba’ kimye kyo aletele lukabisho lwanji. (Isaya 2:1, 10-12; 13:1-6; Yelemiya 46:7-10) Nangwa byonkabyo, “juba jikatampe ja Yehoba” jikiji kulutwe. Ke “juba” Yehoba jo akonawinamo bonse batamisha jizhina janji. Jikatendeka na konaunwa kwa “Babilona Mukatampe,” ko kuba’mba bufumu bwa ntanda yonse bwa bupopweshi bwa bubela, ne kupwishiwa na konaunwa kwa buno bwikalo bonse bwatama pa nkondo ya Amagedonyi.—Lumwekesho 16:14, 16; 17:5, 15-17; 19:11-21.
4. Mambo ka bantu bavula o bafwainwa kuchiina juba ja Yehoba jafwenya kala pepi?
4 Kikale bayuka nangwa ne, bantu bavula bafwainwa kuchina jino juba jafwenya kala pepi. Mambo ka? Yehoba wakumbula kupichila mwi ngauzhi Zefwaniya amba: “Aja juba jo juba ja bukaji, jo juba ja kupelelwa ne ja malwa, jo juba ja kwalwilamo ntanda ke yatu yabulamo kintu, jo juba ja mfishi, ja mfishi ine ikatampe, jo juba ja makumbi, ja makumbi afitatu bwi.” Kine ke juba jileta moyo! Kabiji ngauzhi watwajijila na kwamba bino amba: “Amiwa Yehoba nkaleta bya malwa pa bantu, . . . mambo bandengamambo amiwa.”—Zefwaniya 1:15, 17.
5. Mambo ka bantu bavula o batengela kwiya kwa juba ja Yehoba, kabiji mambo ka?
5 Nangwa byonkabyo, bantu bakwabo babena kutengela kufika kwa juba ja Yehoba. Mambo ka? Bayuka’mba jo juba ja kwibapulushishamo ne kwibapokolola na mambo a bololoke bwabo, kabiji jo juba Yehoba jo akatumbijikilwamo ne kuzhijika jizhina janji ja lukumo. (Yoela 3:16, 17; Zefwaniya 3:12-17) Bantu byo babena kuba mu bwikalo bwabo ano moba byo bibalengela kuchina nangwa kutengela joja juba. Nga anweba, jino juba jafwenya kala pepi mwijimona byepi? Abya mwinengezhezha jimo nyi? Nanchi kuyuka kuba’mba aja juba ja Yehoba jafwenya kala pepi kwimulengela kuba ka mu bwikalo bwenu kino kyonka kimye?
“Ba Mwenga Bakeya na Mwenga”
6. Bantu bavula bejimona byepi “juba ja Yehoba,” kabiji mambo ka bena Kilishitu kyo babujila kukumya pa kino?
6 Nangwa kya kuba “juba ja Yehoba” jafwenya kala pepi, bangikazhi bavula ba panopantanda kechi batako muchima ne. Bakabisha ne kwambila mwenga bantu bebajimunako pa kwiya kwa joja juba. Kino kechi kilengela bena Kilishitu kukumya ne. Bavuluka byambo bya lujimuno byanembele mutumwa Petelo amba: “Patanshi kasa muyuka kino amba, mu moba akapelako ba mwenga bakeya na mwenga, kasa balonda bya lwiso lwabo, ne kwamba’mba, Mulaye wa kwiya kwanji uji kwepi? mambo kufuma mu juba jo baponene mu tulo bashakulu, bintu byonse kasa byaikala byo byajinga ne ku ntendekelo ya lulengelo.”—2 Petelo 3:3, 4.
7. Ki ka kiketukwasha kutwajijila kwikala bajimuka?
7 Ki ka kyakonsha kwitukwasha kuchinuzhuka uno mulanguluko watama ne kutwajijila kwikala bajimuka? Petelo witubula’mba: “Mbusha michima yenu yawama na kwimuvulula, namba, muvulukenga byambo byaambilwe kala ku bangauzhi bazhila, ne mukambizho wa Nkambo Mupulushi ye mwaumvwine ku batumwa benu.” (2 Petelo 3:1, 2) Kuta muchima ku lujimuno lwa bungauzhi kwitulengela ‘kubusha michima yetu yawama.’ Apo kampe tumvwa ino milaye saka yambiwapo javula, pano bino kyanema bingi luno lonka, kutwajijila kuteshako muchima ku luno lujimuno.—Isaya 34:1-4; Luka 21:34-36.
8. Mambo ka bavula o bavulaminako milaye ya mu Baibolo?
8 Mambo ka bamo o bavulaminako ino milaye? Petelo watwajijila’mba: ‘[Kwesakana na milanguluko yabo, NW], baswa kwikivulama kino amba, kufuma ne ku kala kwaji ne bya mwiulu, ne ntanda yalengelwe kasa yalupuka mu mema kabiji yaya ne mu mema, konka, ku jiwi ja Lesa; ko konka ko yaonaikijile ntanda yajipo, byo yalobele mu mema.’ (2 Petelo 3:5, 6) Ee, bantu bamo kechi bakeba’mba juba ja Yehoba jiye ne. Kechi bakeba kintu nangwa kimo kwibalekesha byo babena kuba mu bwikalo bwabo ne. Kechi bakeba amba Yehoba akebonaune na mambo a lwiso lwabo ne! Byonkatu byaamba Petelo, bwikalo bwabo ke bwa ‘kulonda bya lwiso lwabo.’
9. Ñanyi byubilo byamwesheshe bantu ba mu myaka ya Nowa ne Lota?
9 Na mambo a ‘milanguluko yabo’ ba mwenga bavulama kuba’mba Yehoba waletelapo kala bantu malwa. Yesu Kilishitu ne mutumwa Petelo baambapo pa byamwekele mu “myaka ya Nowa” ne “mu myaka ya Lota.” (Luka 17:26-30; 2 Petelo 2:5-9) Muyulo saka akyangye kwiya, bantu kechi bateleko muchima ku lujimuno Nowa lo apainenga ne. Nangwatu mizhi ya Sodoma ne Gomola kasa ikyangye konaunwa ne, ku bako banji, Lota “wamwekele nobe muntu ubena kukayatu”.—Ntendekelo 19:14.
10. Bi ka Yehoba byo akobila bantu babula kutako muchima?
10 Nangwatu lelo jino byubilo kechi byapusana ne. Pano bino monai Yehoba byo akobila bantu babula kutako muchima: “Nkebakabisha banabalume baikalatu nzo kwa kubula kwisunsunya, nobe binyu byaikala pa nshipwa yabyo, bonkaba balanguluka mu michima yabo amba: Yehoba kechi ukoba kyawama nangwa kyatama ne. Bakebapukwila bintu byabo ne konauna mazubo abo. Nangwa bakatunga mazubo kechi bakekalamo ne, kabiji nangwa bakajimba majimi a miñanzañanza kechi bakatoma binyu bikafumamo ne.” (Zefwaniya 1:12, 13) Bantu bakonsha kutwajijila na “bwikalo bwabo bwa kwitobwela” bwa pa juba pa juba, pano bino kechi bakamwenamo bintu byawama bya myaka yonsetu mu mingilo yabo ne. Mambo ka? Mambo juba ja Yehoba jikeya kya kwibabazhimunatu, kabiji bunonshi bwabo bo banonka kechi bukebapulusha ne.—Zefwaniya 1:18.
“Wibipembelele”
11. Ñanyi lujimuno lo twafwainwa kuvulukanga?
11 Kupusanako na bantu babi ba ino ntanda, atweba twafwainwa kulabijila byambo bya lujimuno byanembele ngauzhi Habakuka amba: “Bintu byamweka mu kimwesho bibena kupembelela kimye kyabyo kya kumwekelamo, kabiji bibena kusakisha kumweka bukiji, kechi bya bubela ne; nangwa byamweka nobe byabanda wibipembelele, mambo kine bikamweka, kechi bikabanda ne.” (Habakuka 2:3) Nangwa kya kuba aja juba jamwekana kubanda kwi atweba bambulwakoloka, twafwainwa kuvulukanga kuba’mba Yehoba kechi wabanda ne. Juba janji jikeya mu kimye kyajo, mu juba jo bakabula nangwa kuketekela bantu ne.—Mako 13:33; 2 Petelo 3:9, 10.
12. Yesu wapaine ñanyi lujimuno, kabiji nga kino kyapusanako byepi na byubilo bya baana ba bwanga bakishinka ba kwa Yesu?
12 Kwamba pa buneme bwa kulabijila juba ja Yehoba, Yesu wajimwine’mba nangwatu baana banji ba bwanga bamo bakejivulama. Waambile pe abo amba: “Umvwe kalume watama wiambila mu muchima wanji amba, Nkambo yami wabanda; kapume bakalume bakwabo, kaje ne kutoma pamo na bashetwa; nkambo ya yewa kalume ukeya mu juba jo abula kuketekela ne mu kimye kyo abula kuyuka, kamututaule bingi.” (Mateo 24:48-51) Mu kupusanako, jibumba ja kalume wa kishinka ne wa maana ajo jajimuka. Jibumba ja kalume jibena kulaba ne kukenkenta kabiji jinengezhezha jimo. Yesu wijipa bukulumpe bwa “bintu byanji byonsetu” panopantanda.—Mateo 24:42-47.
Kyanemena Kwikala Bajimuka
13. Yesu waambilepo byepi pa mambo a kwikala bajimuka?
13 Kyanemene bingi ku bena Kilishitu ba mu kitota kya myaka kitanshi kwikala bajimuka. Bakebewenga kunyemamo ponkapotu byo bamwene muzhi wa Yelusalema “bamuzhokoloka ku mazhita.” (Luka 21:20, 21) Kino kyamwekele mu 66 C.E. Monai Yesu byo aambilepo pa bena Kilishitu kala byo bafwainwe kwikala bajimuka. Waambile’mba: “Awa uji pa mutenge kechi akekile amba, nkalupule biji mu nzubo yami ne: kabiji ne aye uji mu bujimi, naye kechi akabwele amba, nkashikule munkukumba wami ne.” (Mateo 24:17, 18) Nangwa kya kuba kyashimunwa’mba papichile myaka ina kwa kubula kumonauna Yelusalema ne, mambo ka bena Kilishitu o bafwainwe kumvwina bukiji bukiji byambo bya kwa Yesu mu 66 C.E.?
14, 15. Mambo ka o kyanemejile bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi kulupukamo bukiji, byo bamwene Yelusalema bamuzhokoloka ku mazhita?
14 Kya kine kuba’mba nzhita ya bena Loma yaishiletu konauna Yelusalema mu 70 C.E., bino aya myaka ina yapichilepo yajinga ya lumanamo. Lwajinga lumanamo lwa mama nafwa! Kyajinga kimye kya bukapondo ne kwipayañana. Shayuka wa mpito umo walondolwele kuba’mba mu oa moba bantu mu Yelusalema “bamanamine bingi na mambo a nkondo ya mulwabo ne byubilo byatama bya bukapondo.” Pa kuba’mba bakoseshe luzhikijilo, bansongwalume bebatwezhezhe bushilikale ne kwibafunjisha kwingijisha bilwilo bya nkondo. Moba onse bafunjilenga bya kulwa nkondo. Aba babujilenga kulondela yoya mizhilo bebamwenenga’mba bansatuki. Umvwe bena Kilishitu babanjilemo mu yewa muzhi, inge bajinga mu malwa a mama nafwa.—Mateo 26:52; Mako 12:17.
15 Apano Yesu waambile’mba “baji mu Yudea” bafwainwe kutendeka kulupukamo, kechi bonka bajingatu mu Yelusalema ne. Kino kyanemene bingi mambo mu bañondo bachechetu panyuma ya kunyemamo mu Yelusalema, nzhita ya bena Loma yatendekele kulwa jibiji. Patanshi batebelejile muzhi wa Ngalilea mu 67 C.E., kabiji mu mwaka walondejilepo bashinjile muzhi wa Yudea. Kino kyalengejile muzhi yense kwikala mu malwa akatampe. Kabiji kyakatezhe bingi Bayudea kulupukamo mu Yelusalema. Pa bibelo pajinga bakusopa, kabiji yense waesekelenga kunyema bamumwenenga’mba wibalukamo ne kukeba kwinunga ku bena Loma.
16. Bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi bafwainwe kuba byepi pa kuba’mba bapuluke oa moba a malwa?
16 Umvwe twalanguluka pa bino byonse, kitulengela kuyuka kine kintu Yesu kyo aambijile bingi pa mambo a kwikala bajimuka. Bena Kilishitu bafwainwe kwipana, kechi kulabama na kukeba bintu bya ku mubiji ne. Bafwainwe “kuleka byonse byo [bajinga] nabyo” ne kukokela lujimuno lwa kwa Yesu. (Luka 14:33) Bonse bakokejile ne kunyemena bushiya bwa Yodano bapulukile.
Kwikala Bajimuka
17. Mambo ka o twafwainwa kwikelanga bajimuka?
17 Bungauzhi bwa mu Baibolo bwamweshatu patoka kuba’mba tuji mu moba apelako. Kukilatu ne kala, kitufwainwa atweba kwikalanga bajimuka. Umvwe nkondo kafwako, mushilikale naye wikalatu byonkabyo kwa kubula kulwa ne. Nangwa byonkabyo, umvwe inge kechi wajimuka ne kukenkenta ne, kimye kya kumwita amba nkondo yaangala ukakankalwa kwizhikijila ku malwa mambo kechi winengezhejile jimo ne. Byo byo kiji ne na nkondo ya ku mupashi yo tulwa atweba bena Kilishitu. Umvwe kechi tubena kwikala bajimuka ne, twakonsha kukankalwa kwizhikijila umvwe twalukukwa kabiji juba ja Yehoba jakonsha kwitufikila sa tuji mu bwilube. (Luka 21:36; 1 Tesalonika 5:4) Umvwe paji “babwela munyuma ne kumulondela Yehoba ne,” kino kyo kimye kya kumukeba jibiji.—Zefwaniya 1:3-6; 2 Tesalonika 1:8, 9.
18, 19. Ki ka kyakonsha kwitulengela kwikusakisha “kwiya kwa juba ja Yehoba”?
18 Kyo kine kintu mutumwa Petelo kyo etukambizhizha amba twikusakishenga “kwiya kwa juba ja [Yehoba]”! Twakonsha kuba byepi kino? Jishinda jimo ke kwikala “bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa.” (2 Petelo 3:11, 12) Kuswikwa na ino mingilo kuketukwasha kutengelanga “juba ja Yehoba” na mukoyo. Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa’mba “kwikusakisha” kilumbulula “kulengela kintu kwenda lubilo.” Kechi twakonsha kulengela kimye kyashalako kwenda lubilo ne, kanatu juba ja Yehoba jikafike. Bino, byo tubena kutengela joja juba, kimye kikamweka kwenda lubilo umvwe saka tukelwa kwingijisha mu mwingilo wa Lesa.—1 Kolinda 15:58.
19 Kulanguluka languluka pa Mambo a Lesa ne pa milaye ijimo nako kuketulengela “kwikusakisha (kwikuketekela) kwiya” kwa joja juba, ee, kuteshapotu muchima na ‘kwijitengelanga.’ (2 Petelo 3:12) Ino milaye kechi yaambatu pa bungauzhi bwa kufikizhiwa kwa juba ja Yehoba ne, bino yaamba ne pa mapesho akatambula bonse ‘bapembelela juba ja Yehoba.’—Zefwaniya 3:8.
20. Ñanyi byambo byo twafwainwa kulabijila?
20 Kino kyo kimye atweba bonse kyo twafwainwa kulabijila byambo byaambiwa kupichila mwi ngauzhi Zefwaniya bya kuba’mba: “Bukaji bwa malwa bwa Yehoba kasa bukyangye kwimufikila, ne juba ja bukaji bwa Yehoba kasa jikyangye kwimufikila. Mukebai Yehoba anweba bakimote bonse ba mu ntanda yenkanweba muba byo atongola; kebai bololoke, kebai bukimote; apo kampe mukafiwa mu juba ja bukaji ja Yehoba.”—Zefwaniya 2:2, 3.
21. Bantu ba Lesa bafwainwa kuba ka mu 2007?
21 Onkao mambo, byambo byasalwa bya kinembelo kya mwaka wa 2007 byafwainwa bingi bya kuba’mba: “Juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi.” Bantu ba Lesa basumininwa’mba “jiji pepi kabiji jibenakupelawizha’mba: Mfike.” (Zefwaniya 1:14) ‘Kechi jikabanda ne.’ (Habakuka 2:3) Onkao mambo, byo tubena kupembelela joja juba, twayai kimye kyonse twikalenga balaba ne kukenkenta mu ano moba o tubena kwikalamo, byo twayuka kuba’mba kufikizhiwa kwa buno bungauzhi kujitu pepi!
Musakukumbula’mba Ka?
• “Juba jikatampe ja Yehoba” jo ji ka?
• Mambo ka bavula o babujila kwikela bajimuka mu bimye bya malwa?
• Mambo ka bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi o bakebewenga kwikela bajimuka?
• Bi ka byakonsha kwitukwasha kutwajijila kwikala bajimuka?
[Mabulañano pa peja 12]
Byambo bya kinembelo kya mwaka wa 2007 ke bya kuba’mba: “Juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi.”—Zefwaniya 1:14.
[Bipikichala pa peja 9]
Byonka byo kyajinga mu myaka ya Nowa, Yehoba ukonauna ba mwenga kya kwibabazhimunatu
[Kipikichala pa peja 10]
Bena Kilishitu bafwainwe kunyemamo bukiji mu Yelusalema byo “bamuzhokolokele ku mazhita”