Kwashai Bantu “Kubuka mu Tulo”
“Anweba bantu mwayuka kino kimye kyo tujimo. Kino kyo kimye kyo mwafwainwa kubuka mu tulo.”—LOMA 13:11.
MWAKONSHA KULUMBULULA NYI?
․․․․․
Mambo ka bena Kilishitu o bafwainwa kwikela balaba ku mupashi?
․․․․․
Mambo ka o twafwainwa kutajila tajilanga ne kutelekesha mu mwingilo?
․․․․․
Kukoka muchima ne kutekanya kwitukwasha byepi mu mwingilo?
1, 2. Mu tulo twa mutundu ka bantu mo bafwainwa kubuka?
PA MWAKA pa mwaka bantu bavula bafwa na mambo a kukunuka nangwa kulaala pa kwendesha motoka. Bakwabo nabo bebapanga makito mambo balajijila ne kukelwa ku nkito nangwa kulaala pa nkito. Bino kulaala ku mupashi mufuma byatama kukila pa bino. O ene mambo Baibolo o ambila’mba: “Watokwa awa ulaba ne kukenkenta.”—Lum. 16:14-16.
2 Nangwa kya kuba juba jikatampe ja Yehoba jafwenya kala pepi, bantu bavula balaala ku mupashi. Nangwatu bantangi ba mu Kilishitendomu bamo baswa kuba’mba mikooko yabo iji nobe ‘babiyangala balaala.’ Kulaala ku mupashi ko ku ka? Mambo ka kulaba o kwanemena ku bena Kilishitu bakine? Twakonsha kukwasha byepi bakwetu kubuka pa tulo?
KULAALA KU MUPASHI—KO KU KA?
3. Mwakonsha kulumbulula byepi byuba muntu ubena kulaba ku mupashi?
3 Muntu inge uji mu tulo kafwako kyo akonsha kuba ne. Pa kuba balaala ku mupashi bakonsha kupayankana na mingilo, pano bino kechi mingilo ya ku mupashi ne. Bapayankana na bya kutabataba bya mu bwikalo nabiji kukeba byakisangajimbwe, kutumbalala nangwa bunonshi. Bino byonse byo boba bimweshatu patoka kuba’mba kechi bata muchima ku bintu bya ku mupashi nangwa pachechetu ne. Balaba ku mupashi bayuka kuba’mba tuji mu ‘moba apelako,’ babambakana na kuba kyaswa muchima wa Lesa.—2 Pe. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Lujimuno lwa kuba’mba, “kechi tulaale tulo byonka byuba bantu bamo ne,” lwatala mwepi?
4 Tangai 1 Tesalonika 5:4-8. Paulo wajimwineko bakwabo bena Kilishitu amba: “Kechi tulaale tulo byonka byuba bantu bamo ne.” Walumbulwilenga ka pa kwamba bino? Jishinda jimo jo twakonsha ‘kulajilamo’ ke kupichila mu kulengulula malamuna a Yehoba. Jishinda jikwabo ke kulengulula amba Yehoba kechi ukonauna bantu babula kumwakamwa katataka ne. Twafwainwa kumona kuba’mba bano bantu babula kwakamwa Lesa kechi betongola ne kwitulengela kulondela byubilo ne miteeto yabo yatama ne.
5. Balala ku mupashi balanguluka’mba ka?
5 Bantu bamo balanguluka’mba Lesa ufwako kabiji kechi ukebatotolwesha pa byubilo byabo ne. (Sala. 53:1) Bakwabo nabo balanguluka’mba Lesa kechi wata muchima bantu ne, naye kumuta muchima kutaya kimye. Kabiji bakwabo nabo balanguluka’mba kuya ku chechi kwibalengela kwikala balunda ne Lesa. Bonse balanguluka bino balaala ku mupashi. Twafwainwa kwibabusha pa tulo. Pano twakonsha kwibakwasha byepi?
NE ATWEBA TWAFWAINWA KULABANGA
6. Mambo ka bena Kilishitu o bafwainwa kwibikilako kulaba ku mupashi?
6 Pa kuba’mba tubushe bakwetu baji pa tulo, ne atweba patanshi twafwainwa kulaba. Kulaba kwavwangamo ka? Mambo a Lesa afwanyikizha kulaala mu bukifwanyikizho ku “mingilo ya mu mfishi,” nabiji ‘biwowo, kupendwapendwa, bulalelale, byubilo bya kwizozola, lutobo ne kichima.’ (Tangai Loma 13:11-14.) Kuchinuzhuka bino byubilo byatama kechi kwapela ne. Kulaba kwanema bingi. Dalaivwa ukunuka pa kwendesha motoka ubika bumi bwanji mu kizumba. Kyanema bingi bena Kilishitu kuyuka’mba kukunuka ku mupashi kuleta lufu.
7. Kulengulula bantu kwakonsha kwitulengela kuba ka?
7 Kyakumwenako, mwina Kilishitu wakonsha kulanguluka’mba bonse mu nyaunda yanji bakana mambo awama. (Maana. 6:10, 11) Wakonsha kulanguluka’mba: ‘Inge bonse bakana, pano mambo ka a kumanamina na kusapwila nangwa kwibikako na kukwasha bantu?’ Kya kine, bavula bakonsha kulaala ku mupashi, bino bwikalo ne muchima wabo wakonsha kwaluka. Bamo bakonsha kubuka ne kuswa. Kabiji twakonsha kwibakwasha inge ne atweba tubena kulaba ne kukenkenta kupichila mu kweseka mashinda apya afika bantu pa muchima pa kusapwila mambo awama a Bufumu. Kulaba ku mupashi kwavwangamo kwivululamo atweba bene buneme bwa mwingilo wetu.
ÑANYI BINTU BYALENGELA MWINGILO WETU KUNEMA?
8. Mambo ka mwingilo wetu wa bwina Kilishitu o anemena?
8 Vulukainga kuba’mba bantu nangwa bateleke nangwa ne, mwingilo wetu unemeka Yehoba, kabiji ufikizha kyaswa muchima wanji. Bonse babula kunemeka mambo awama katatakatu bakebakambule. Bantu byo boba na mambo awama byo bikebalengela kukambulwa nangwa ne. (2 Tesa. 1:8, 9) Kyakonsha kutama bingi inge mwina Kilishitu ke alanguluke’mba kusapwila na mukoyo kutayatu kimye mambo “kukekala lusanguko lwa baoloka ne babula koloka.” (Byu. 24:15) Mambo a Lesa etubula kuba’mba aba bakazhatwa’mba “bambuzhi,” bakaya ku “lufu lwa myaka.” Mwingilo wetu wa kusapwila mo mumwekela lusa lwa Lesa, ulengela bantu kupimpula byubilo pa kuba’mba bakekale na “bumi bwa myaka.” (Mat. 25:32, 41, 46; Loma 10:13-15) Inge ke tubule kusapwila, bantu bakomvwa byepi mambo aleta bumi?
9. Kusapwila mambo awama kwimukwasha byepi anwe bene ne bomusapwila?
9 Kusapwila mambo awama ne atweba kwitukwasha. (Tangai 1 Timoti 4:16.) Nanchi kechi mwimwena kwamba pe Yehoba ne pa Bufumu bo tutengela byo kukosesha lwitabilo lwenu ne kwimulengela kutemwa Lesa nenyi? Nanchi kechi kwimukwasha kwikala na byubilo bya bwina Kilishitu nenyi? Nanchi kumwesha byo mwipana kwi Lesa kupichila mu kwingilako uno mwingilo kechi kwimuletela lusekelo nenyi? Bavula bafunjisha bantu bukine bemwena mupashi wa Lesa byo akwasha bano bantu kupimpula bwikalo bwabo kabiji kibaletela bingi lusekelo.
TALATALAINGA
10, 11. (a) Yesu ne Paulo bamwesheshe byepi amba batalatalanga ne kuyuka bibena kuba bantu? (b) Lumbululai kulaba ne kutalatala ne kuyuka bintu byo biji byo kwakonsha kulengela mwingilo wetu kuwama.
10 Kuji mashinda avula a kulengela bantu kutako muchima ku mambo awama. Onkao mambo, bena Kilishitu bafwainwa kutalatalanga ne kuyuka bibena kubiwa. Yesu ye wakumwenako wetu wawama. Byo ajinga walumbuluka, wayukanga biji mu michima ya Bafaliseo, wayukile’mba mwanamukazhi pite walapijile na muchima yense kabiji wamwene kwipana kwa mwanamukazhi wafwilwa. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu wakwashanga bantu bonse ku mupashi. Nangwa byonkabyo, kalume wa Lesa kechi ukebwa kwikala walumbuluka pa kuba’mba ayuke bibena kukeba bantu ne. Byaubile mutumwa Paulo byo bimwesha kino. Waingijishanga mashinda apusana pusana pa kuba’mba afike bantu bavula pa muchima bajinga na byubilo byapusana pusana.—Byu. 17:22, 23, 34; 1 Ko. 9:19-23.
11 Inge saka tutalatala ne kuyuka bintu byo biji byonka byaubanga Yesu ne Paulo, tukayukanga bya kulengela bantu bo tusapwila kutako muchima. Kyakumwenako, inge mwatana bantu, monainga bintu bisakwimulengela kuyuka kisho kyabo, bintu byo batemwa nangwa biji bwikalo bwa kisemi kyabo. Mwakonsha kumona byo babena kuba pa kyo kyo kimye kabiji kwambapo na mushingi kwakonsha kwimukwasha kutendeka mwisambo.
12. Kimye kyo tuji mu mwingilo, twafwainwa kujimuka byepi na misambo?
12 Batalatala ne kuyuka bibena kubiwa bayuka bya kuchinuzhuka bintu byakonsha kwibalabika. Kimye kyo tuji mu mwingilo, kwisamba na ye tubena kwingila nanji kwakonsha kwitukosesha. Twafwainwa kuvulukanga kuba’mba kyo tuyila mu mwingilo wa mu bujimi ke kusapwila bantu. (Sapwi. 3:1, 7) Onkao mambo, twafwainwa kujimuka pa kuba’mba misambo yetu ibulenga kuvulañanya mwingilo wetu pa kufuma pa nzubo imo kuya pa ikwabo. Kwisamba pa bintu byo tukeba’mba tukesambepo na ye tufunjisha jo jishinda jawama ja kwitukwasha kuta muchima ku mwingilo wetu. Kabiji nangwa kya kuba twakonsha kwingijisha foni mu mwingilo, kechi twafwainwa kuleka foni kuvulañanya byo tubena kwisamba na bo tufunjisha ne.
TAINGA BANTU MUCHIMA
13, 14. (a) Twakonsha kuyuka byepi mutwe wawama wa kwisambapo na muntu? (b) Ñanyi bintu byakonsha kulengela bantu kutako muchima ku bintu bya ku mupashi?
13 Basapwishi balaba ne kukenkenta batelekesha byamba bantu bo batana mu mwingilo. Mwakonsha kwipuzha ñanyi mepuzho pa kuba’mba muntu ye mwatana asolole biji ku muchima wanji? Nanchi baakamwa na kuvula kwa machechi, bukapondo nangwa makafulumende byo akankalwa kulama bulongo bantu nyi? Nanchi mwakonsha kulengela muntu kutako muchima kupichila mu kwamba pa bilengwa nangwa pa mafunde a mu Baibolo byo akwasha bantu nyi? Milombelo ilengela bantu bavula nangwatu babula kwitabila mwi Lesa kutako muchima. Bavula bazhinauka inge kujipo umvwa milombelo. Bamo nabo batako muchima ku mepuzho nabiji a kuba’mba: Nanchi Lesa ukumbula milombelo yonse nyi? Inge ne, twafwainwa kuba ka pa kuba’mba Lesa etumvwe?
14 Kwingila na basapwishi bavula kwakonsha kwimukwasha kuyuka bya kutendeka misambo mu mwingilo. Monainga byo bachinuzhuka kubula kumweka nobe babena kutebausha ye babena kwisamba nanji nangwa nobe babena kukeba kuyuka bya mu bwikalo bwanji. Jiwi ne kilungi kyabo byo bimwesha byo bata muchima ku bibena kwamba mwina nzubo?—Maana. 15:13.
INGILAINGA BULONGO NA MUCHIMA WAKOKA
15. Mambo ka o twafwainwa kwikela na muchima wakoka pa kwisamba na bantu?
15 Nanchi mutemwa kwimubusha pa tulo nyi? Bavula kechi bomvwa bulongo kwibabazhimuna ne. Kyawama kutekanya pa kubusha muntu. Byo byo twafwainwa kuba ne pa kubusha bantu ku mupashi. Kyakumwenako, inge muntu wazhingila mwakonsha kuba byepi? Mweshai kuba’mba mwayuka byo abena kwiumvwa, musanchilai pa kwamba biji ku muchima ne kumushajikapo mu mushingi. (Maana. 15:1; 17:14; 2 Timo. 2:24) Kukoka muchima kwenu kwakonsha kulengela bantu kutako muchima kimye kikwabo kyo bakebasolomoka ku Kamonyi.
16, 17. Kwikala ba milangwe kwakonsha kwitukwasha byepi mu mwingilo wetu?
16 Mwakonsha kwisamba na bantu babula kukeba kwisamba nabo. Bamo bakonsha kwamba’mba: “Ine nasanta. Ne amiwa ngya ku chechi,” nangwa’mba, “kechi mbena kukeba ne,” mambo bayuka’mba jo jishinda japela kukibilamo mwisambo. Bino inge mwayuka bya kwisamba kabiji mukebesha kwibakwasha mwakonsha kwibepuzha bwipuzho bwakonsha kwibalengela kutako muchima ku mambo a Lesa.—Tangai Kolose 4:6.
17 Inge twatana bantu bamba’mba bapayankana kyawama kumvwa ne kufumapo. Bino bimye bimo mwakonsha kuyuka inge kijitu bulongo kwambapo byambo bicheche. Kwa kubula kupitaila pa miniti umo, balongo bamo bazhikula Baibolo ne kutanga kinembelo kyakonsha kufika mwina nzubo pa muchima ne kumushila bwipuzho. Kwambatu byambo bicheche kimye kimo kulengela bantu kutako muchima nangwa bapayankana mambo bayuka’mba kechi basakwisamba kimye kyabaya ne. Mambo ka akubujila kuba bino inge pamweka kanya?
18. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twingilenga bulongo busapwishi bwa kushukilwa?
18 Bantu botutana pa juba pa juba twakonsha kwibalengela kutako muchima ku mambo awama inge twinengezha kusapwila busapwishi bwa kushukilwa. Balongo ne banyenga bavula basenda mabuku alumbulula Baibolo kufwangalito nangwa mu ka kyola. Balabijila kinembelo kya kwisamba na muntu inge bashukilwapo ka kimye. Mwakonsha kwisamba na kalama wa mwingilo nangwa na bapainiya mu kipwilo kyenu pa bya kwinengezha kuba bino.
KUBUSHA BULONGO BALONGO BETU
19. Mambo ka o twafwainwa kubujila kuleka kukwasha bakilongo?
19 Mwayilatu kisemwa tukeba kukwasha bakilongo kutambwila mambo awama. (Yosh. 2:13; Byu. 10:24, 48; 16:31, 32) Kwitukaina kimye kitanshi kwakonsha kwitulefula ne kwitulengela kubula kumusapwila jibiji. Twakonsha kumona’mba kafwako byo tukoba nangwa kwamba bikamulengela kutako muchima. Bino kuji bintu byakonsha kulengela bwikalo nangwa muchima wa mulongo wenu kwaluka. Nangwa kampe inge mwawamishako busendwe bwenu bwa kufunjisha bukine mwakonsha kwibafika pa muchima.
20. Mambo ka o twafwainwa kujimukila pa kwisamba na bakilongo?
20 Twafwainwa kutangako muchima ku biumvwa balongo betu. (Loma 2:4) Nanchi kechi twafwainwa kukoka muchima pa kwisamba nabo byonka byo tuba na botutana mu mwingilo wa kusapwila nenyi? Tekanyainga pa kwisamba nabo ne kwibanemeka. Mu kifulo kya kwibasapwilangatu, byubilo byenu nabyo byafwainwa kumweshanga’mba bukine bwimulengela kwikala na muchima wawama. (Efi. 4:23, 24) Balumbulwilai Yehoba byo alengela bwikalo bwenu kuwama ne kuba’mba ye “wimufunjisha’mba mukamwenemo byawama.” (Isa. 48:17) Lekai balongo benu bamonenga bwikalo bwenu bwa bwina Kilishitu.
21, 22. Ambai kyakumwenako kibena kumwesha buneme bwa kwikala na mukoyo wakukwasha bakilongo ku mupashi.
21 Katatakatu papo, nyenga umo wanembele’mba: “Ngeseka kusapwila bankasami ne bakolojami kupichila mu ñambilo ne mu byubilo byami, bonse pamo baji 13. Kechi papita mwaka kwa kubula kwibanembelapo makalata ne. Nangwa byonkabyo, pa myaka 30 yapichilepo yamitu yenka najinga Kamonyi mu kisemi kyetu.”
22 Uno nyenga waambile ne kuba’mba: “Juba jimo natumijile foni bakolojami babakazhi baikalanga kwalepa. Bambujile’mba baambijile ntangi wabo umo kuba’mba afundenga nabo Baibolo, bino kechi waishile ne. Byo nebambijile kuba’mba nkafundenga nabo, bakumbwile’mba: ‘Kijitu bulongo, pano kechi nkekala Kamonyi wa kwa Yehoba ne.’ Panyuma ya kwibatumina buku wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka?, natendekele kwibatumina mafoni javula. Bino kechi batanganga uno buku ne. Kyapeleleko, nebambijile kuba’mba batole buku wabo, pa maminiti 15 twatangilenga ne kwisamba pa binembelo bijimo. Byo papichile moba acheche, bakebelenga kufunda kukila pa maminiti 15. Kabiji mukuya kwa moba batendekele kuntumina mafoni amba tufunde, batumanga lukelokelo saka nkyangye ne kubuka, kimo kimye batumanga ne jibiji pa juba. Mwaka walondejilepo babatizhiwe, kabiji byo papichile mwaka umo batendekele bupainiya.”
23. Mambo ka o twafwainwa kubujila kuleka kukwasha bantu kubuka mu tulo twa ku mupashi?
23 Kukwasha bantu kubuka mu tulo twa ku mupashi kukebwa kwikala sendwe ne kwibikishako. Bino bantu ba michima yawama baswa kwibabusha pa tulo. Pa ñondo pa ñondo bantu kukila pa 20,000 babena kubatizhiwa ne kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. Onkao mambo, twayai tuteko muchima ku lujimuno Paulo lo apele mulongo Akipusa wa mu myaka kitota kitanshi lwa kuba’mba: “Teshako muchima kwingila bulongo mwingilo ye watambwile byo uji mwana wa bwanga wa Nkambo.” (Kolo. 4:17) Mutwe walondelapo uketukwasha bonse kuyuka byo kilumbulula kusapwila na mukoyo byo twayuka’mba kwashalatu kimye kicheche.
Kitenguluzha pa peja]
BYA KUBA PA KUBA’MBA MULABENGA
▪ Payankanai na kuba kyaswa muchima wa Lesa
▪ Chinuzhukainga mingilo ya mu mfishi
▪ Jimukai na bintu byakonsha kwimulengela kulaala ku mupashi
▪ Kechi mwafwainwa kulengulula bantu ba mu nyaunda yenu ne
▪ Esekainga kwingijisha mashinda akatataka pa kusapwila bantu
▪ Vulukainga buneme bwa mwingilo wenu