TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • nwt 2 Bakalenge 1:1-25:30
  • 2 Bakalenge

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • 2 Bakalenge
  • Bible—Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia
Bible—Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia
2 Bakalenge

MUKANDA MUIBIDI WA BAKALENGE

1 Panyima pa lufu lua Ahaba, Moaba+ wakatombokela Isalele.

2 Tshikondo atshi ke tshivua Ahazaya mukulukile pa disoso dia nzubu wende wa kuulu wa mu Samalea divua dijika ne tubaya tutshiamakane ne mujiwuke. Nunku wakatuma bantu ne mukenji, kubambilaye ne: “Ndayi, nuebeje Bâla-zebuba nzambi wa Ekelona+ bua kumanya bingikala mua kumvua bimpe.”+ 3 Kadi muanjelu wa Yehowa wakambila Eliya*+ muena Tishebe ne: “Juka, uye kusambakena ne bantu badi mukalenge wa mu Samalea mutume ne mukenji, ubambile ne: ‘Nudi nuya bua kuebeja Bâla-zebuba nzambi wa Ekelona malu bualu kakuena Nzambi mu Isalele anyi?+ 4 Ke bualu kayi Yehowa udi wamba ne: “Kuakujuka mu bulalu buudi mulale to, bualu neufue kakuyi mpata.”’” Nunku Eliya wakaya.

5 Pavua bantu bavuaye mutume ne mukenji balukile kudiye, wakabakonka diakamue ne: “Bua tshinyi nudi balukile?” 6 Bakamuandamuna ne: “Kuvua muntu mukuabu uvua mubande bua kusambakena netu, yeye kutuambila ne: ‘Ndayi, pinganayi kudi mukalenge udi munutume, numuambile ne: “Yehowa udi wamba ne: ‘Udi mutume bantu bua kuebeja Bâla-zebuba nzambi wa Ekelona malu bualu kakuena Nzambi mu Isalele anyi? Ke bualu kayi kuakujuka mu bulalu muudi mulale to, bualu neufue kakuyi mpata.’”’”+ 7 Ke yeye kubebeja ne: “Muntu uvua mubande bua kulua kusambakena nenu ne munuambile malu aa uvua mushindu kayi?” 8 Nunku bakamuambila ne: “Muntu au uvua ne tshilamba tshia miosa+ ne mukaba wa tshiseba mu tshimono tshiende.”+ Diakamue wakamba ne: “Au ng’Eliya muena Tishebe.”

9 Nunku mukalenge wakamutumina mfumu wa basalayi 50 ne basalayi bende 50. Pavuaye mubande kudi Eliya, Eliya uvua musombe ku lusongo lua mukuna. Yeye kumuambila ne: “Muntu wa Nzambi mulelela,+ mukalenge udi wamba ne: ‘Pueka.’” 10 Kadi Eliya wakandamuna mfumu wa basalayi 50 ne: “Mbimpe, bingikala muntu wa Nzambi, kapia kafume mu diulu+ ne kakubutule wewe ne bantu bebe 50.” Nunku kapia kakafuma mu diulu, koku kumubutula yeye ne bantu bende 50.

11 Nunku mukalenge wakamutumina kabidi mfumu mukuabu wa basalayi 50 ne basalayi bende 50. Wakaya, kumuambilaye ne: “Muntu wa Nzambi mulelela, mukalenge udi wamba nunku: ‘Pueka lukasa.’” 12 Kadi Eliya wakabandamuna ne: “Bingikala muntu wa Nzambi mulelela, kapia kafume mu diulu ne kakubutule wewe ne bantu bebe 50.” Nunku kapia ka Nzambi kakafuma mu diulu, koku kumubutula yeye ne bantu bende 50.

13 Pashishe mukalenge wakatuma kabidi mfumu muisatu wa basalayi 50 ne basalayi bende 50. Kadi mfumu muisatu wa basalayi 50 wakabanda, kutuaye binu kumpala kua Eliya, kutuadijaye kumusengelela bua amumvuile luse ne kumuambilaye ne: “Muntu wa Nzambi mulelela, bua luse, muoyo wanyi ne mioyo ya* bena mudimu bebe 50 aba yikalaku ne mushinga ku mêsu kuebe. 14 Kapia nkamane kufuma mu diulu kabutule bamfumu babidi ba kumpala ba basalayi 50 ne bisumbu biabu bia basalayi 50, kadi mpindieu muoyo* wanyi wikalaku ne mushinga ku mêsu kuebe.”

15 Ke muanjelu wa Yehowa kuambila Eliya ne: “Pueka nende. Kumutshinyi to.” Nunku wakajuka, kupuekaye nende kudi mukalenge. 16 Ke Eliya kuambila mukalenge ne: “Yehowa udi wamba ne: ‘Uvua mutume bantu ne mukenji bua kuebeja Bâla-zebuba nzambi wa Ekelona malu.+ Uvua muenze nanku bualu kakuena Nzambi mu Isalele anyi?+ Bua tshinyi kuvua muebeje bua kumanya dîyi diende? Ke bualu kayi kuakujuka mu bulalu muudi mulale to, bualu neufue kakuyi mpata.’” 17 Nunku wakafua bilondeshile dîyi dia Yehowa divua Eliya muambe; ne bu muvuaye kayi ne muana, Yeholama*+ wakalua mukalenge pa muaba wende mu tshidimu tshibidi tshia Yeholama+ muana wa Yehoshafata mukalenge wa Yuda.

18 Bua malu adi mashale a ku malu a Ahazaya,+ malu avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi?

2 Pakavua Yehowa pa kubandisha Eliya+ mu diulu* mu tshipepele tshikole,+ Eliya ne Elisha+ bakumbuka ku Gilegala.+ 2 Eliya wakambila Elisha ne: “Shala koku muaba eu, bualu Yehowa mmuntume ku Betele.” Kadi Elisha wakamba ne: “Bushuwa, anu bu mudi Yehowa ne muoyo ne bu muudi wewe* ne muoyo, tshiakukulekela to.” Nunku bakapueka ku Betele.+ 3 Pashishe bana ba baprofete* ba mu Betele bakalua kudi Elisha, kumuambilabu ne: “Udi mumanye ne: lelu Yehowa udi umbusha mfumuebe bua kikadi kabidi ku mutu kuebe anyi?”+ Ke yeye kuamba ne: “Nkadi mumanye bualu abu. Puwayi.”

4 Pashishe Eliya wakamuambila ne: “Elisha, shala koku muaba eu, bualu Yehowa mmuntume ku Yeliko.”+ Kadi yeye wakamba ne: “Bushuwa, anu bu mudi Yehowa ne muoyo ne bu muudi wewe* ne muoyo, tshiakukulekela to.” Nunku bakaya ku Yeliko. 5 Pashishe bana ba baprofete bavua mu Yeliko bakasemena kudi Elisha, kumuambilabu ne: “Udi mumanye ne: lelu Yehowa udi umbusha mfumuebe bua kikadi kabidi ku mutu kuebe anyi?” Ke yeye kuamba ne: “Nkadi mumanye bualu abu. Puwayi.”

6 Pashishe Eliya wakamuambila ne: “Shala koku muaba eu, bualu Yehowa mmuntume ku Yadene.” Kadi yeye wakamba ne: “Bushuwa, anu bu mudi Yehowa ne muoyo ne bu muudi wewe* ne muoyo, tshiakukulekela to.” Nunku bakatungunuka ne luendu bubidi buabu. 7 Bana 50 ba baprofete bakaya pabu ne kuimanyinabu pa bule bashale batangile pavuabu bobu babidi bimane ku Yadene. 8 Pashishe Eliya wakangata tshilamba tshiende tshia mudimu,+ kutshivungaye, kukumaye pa mâyi, ne mâyi akakosoloka, kuyawu ku dia bakaji ne ku dia balume, ne bubidi buabu bakasabukila pa buloba bume.+

9 Diakamue pavuabu basabuke, Eliya wakambila Elisha ne: “Lomba tshiudi musue bua meme kukuenzela kumpala kua kungumbushabu kuudi.” Nunku Elisha wakamba ne: “Ndiku mua kupeta bitupa bibidi+ bia nyuma webe anyi?”+ 10 Yeye wakandamuna ne: “Bualu buudi mulombe mbukole. Wewe mummone pangumbushabu kuudi, nebikuenzekele nanku; kadi wewe kuyi mummone, kabiakuenzeka to.”

11 Pavuabu benda baya, benda bayukila, diakamue ditempu dia kapia ne tubalu tua kapia+ biakabakosolola, ne Eliya wakabanda mu diulu* mu tshipepele tshikole.+ 12 Pavua Elisha mushale mutangile, uvua wela dîyi ne: “Tatu wanyi, tatu wanyi! Ditempu dia Isalele ne bendeshi bende ba tubalu!”+ Pavuaye kayi kabidi mua kumumona, wakadikuata mu bilamba, kubipandaye mu bipese bibidi.+ 13 Pashishe wakambula tshilamba tshia mudimu+ tshia Eliya tshivua tshimumate, ne wakapingana, kuimanaye ku muelelu kua Yadene. 14 Pashishe wakangata tshilamba tshia mudimu tshia Eliya tshivua tshimumate, kutshikumaye pa mâyi, ne kuambaye ne: “Yehowa Nzambi wa Eliya udi penyi?” Pavuaye mukume pa mâyi, mâyi akakosoloka, kuyawu ku dia bakaji ne ku dia balume, ne Elisha wakasabuka.+

15 Pavua bana ba baprofete ba mu Yeliko bamumuenene ku bule, bakamba ne: “Nyuma wa Eliya mmutulukile Elisha.”+ Nunku bakaya bua kusambakena nende ne bakinama, kutuabu mpala panshi kumpala kuende. 16 Bakamuambila ne: “Mona, bena mudimu bebe badi ne bantu 50 badi bakumbane. Balekelaku baye bua kukeba mfumuebe. Pamuapa nyuma wa* Yehowa mmumuambule ne pashishe mmumukupe pa mukuna kampanda peshi mu tshibandabanda kansanga.”+ Kadi yeye wakamba ne: “Kanubatumi to.” 17 Kadi bakatungunuka ne kumuela mutoyi too ne pakamutondabi, ke kuambaye ne: “Batumayi.” Bakatuma bantu 50 abu, bobu kutungunuka ne kukeba matuku asatu, kadi kabakamupeta to. 18 Pakapinganabu kudiye, yeye uvua mu Yeliko.+ Ke yeye kubambila ne: “Tshivua munuambile bua kanuyi anyi?”

19 Pakapita matuku, bantu ba mu tshimenga bakambila Elisha ne: “Mukalenge wanyi udi mua kumona mudi tshimenga tshikale muaba muimpe;+ kadi mâyi mmabi, ne buloba kabuena bukuatshika tshintu to.”* 20 Ke yeye kuamba ne: “Ntuadilayi katshibakudi kapiakapia ne elayimu mukele.” Nunku bakamutuadilaku. 21 Pashishe wakaya ku mpokolo wa mâyi, yeye kuelamu mukele,+ kuambaye ne: “Yehowa udi wamba ne: ‘Ndi muondope mâyi aa. Kaakukebesha kabidi lufu anyi dibenga kukuatshika dia bintu.’”* 22 Ke mâyi au kuondopibuawu too ne lelu bilondeshile dîyi divua Elisha muambe.

23 Wakumbuka kuntu aku, kubandaye ku Betele. Pavuaye wenda uya, bana ba balume bakuabu bakapatuka mu tshimenga, kutuadijabu kumuseka,+ ne bavua anu benda bamuamba ne: “Banda, wewe muena dibala! Banda, wewe muena dibala!” 24 Ndekelu wa bionso wakakudimuka, kubatangilaye ne kubelaye mulawu mu dîna dia Yehowa. Nunku nyama mikaji ya urse ibidi+ yakapatuka mu ditu, kupandululayi bana 42 ba ku bana abu mu bipese.+ 25 Wakatungunuka ne luendu luende mutangile ku mukuna wa Kâmele,+ ne kumbukila aku wakapingana ku Samalea.

3 Yeholama+ muana wa Ahaba uvua mulue mukalenge wa Isalele mu Samalea mu tshidimu tshia 18 tshia Yehoshafata mukalenge wa Yuda, ne wakakokesha bidimu 12. 2 Uvua anu wenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, kadi ki mbu tatuende anyi mamuende to, bualu uvua mumbushe makunji a tshijila a Bâla avua tatuende muenze.+ 3 Kadi wakalamata ku mpekatu ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza.+ Kavua muyilekele to.

4 Mpindieu Mesha mukalenge wa Moaba uvua mumunyi wa mikoko, ne uvua ne tshibidilu tshia kulambula mukalenge wa Isalele bana ba mikoko binunu 100 ne bimpanga bia mikoko binunu 100 bivuabu kabayi bakose miosa. 5 Diakamue pakafua Ahaba,+ mukalenge wa Moaba wakatombokela mukalenge wa Isalele.+ 6 Nunku mukalenge Yeholama wakapatuka mu Samalea tshikondo atshi ne wakasangisha Isalele mujima. 7 Wakatumina kabidi Yehoshafata mukalenge wa Yuda mukenji wamba ne: “Mukalenge wa Moaba mmuntombokele. Neuye nanyi ku mvita bua kuluisha Moaba anyi?” Ke yeye kuamba ne: “Nenye.+ Meme ndi bu wewe. Bantu banyi badi bu bantu bebe. Tubalu tuanyi tudi bu tubalu tuebe.”+ 8 Pashishe wakebeja ne: “Netubandile njila kayi?” Wakandamuna ne: “Njila wa tshipela tshia Edome.”

9 Nunku mukalenge wa Isalele wakasa luendu ne mukalenge wa Yuda ne mukalenge wa Edome.+ Bobu bamane kuenza luendu matuku muanda mutekete benda banyunguluka, kuakapangika mâyi bua tshiluilu ne bua bimuna bivua bienda bibalonda. 10 Mukalenge wa Isalele wakamba ne: “Edi ndiakabi kayi edi! Yehowa mmubikile bakalenge basatu aba anu bua kubafila mu tshianza tshia Moaba!” 11 Ke Yehoshafata kuebeja ne: “Kakuenaku muprofete wa Yehowa muaba eu utudi mua kuebeja Yehowa malu ku butuangaji buende anyi?”+ Nunku umue wa ku bena mudimu ba mukalenge wa Isalele wakandamuna ne: “Elisha+ muana wa Shafata uvua wela Eliya mâyi ku bianza* udiku.”+ 12 Nunku Yehoshafata wakamba ne: “Yeye udi ne dîyi dia Yehowa.” Ke mukalenge wa Isalele ne Yehoshafata ne mukalenge wa Edome kupuekabu kudiye.

13 Elisha wakambila mukalenge wa Isalele ne: “Ndi nebe tshilumbu kayi?*+ Ndaku kudi baprofete ba tatuebe ne kudi baprofete ba mamuebe.”+ Kadi mukalenge wa Isalele wakamba ne: “Tòo, bualu Yehowa ke udi mubikile bakalenge basatu aba bua kubafila mu tshianza tshia Moaba.” 14 Ke Elisha kuamba ne: “Bushuwa anu bu mudi Yehowa wa biluilu undi ngenzela mudimu* muikale ne muoyo, bu meme tshiyi nnemeka Yehoshafata+ mukalenge wa Yuda, tshivua mua kukutangila anyi kutangila bualu buebe to.+ 15 Mpindieu luayi ne muimbi wa lunzenze.”*+ Diakamue pakatuadija muimbi wa lunzenze kuimba, tshianza tshia Yehowa tshiakalua kudiye.+ 16 Wakamba ne: “Yehowa udi wamba nunku: ‘Umbulayi minkoloji milondangane mu tshibandabanda* emu, 17 Bualu Yehowa udi wamba ne: “Kanuakumona lupepele, kanuakumona mvula to; kadi tshibandabanda* etshi netshiuwule ne mâyi,+ ne nenunue mâyi au, nuenu ne bimuna bienu ne nyama yenu mikuabu.”’ 18 Kadi ebu mbualu bukese ku mêsu kua Yehowa,+ bualu neafile kabidi Moaba mu tshianza tshienu.+ 19 Nudi ne bua kubutula tshimenga tshionso tshikolesha+ ne tshimenga tshionso tshimpe menemene, nudi ne bua kukosa mutshi muimpe wonso, nudi ne bua kujika mishimi ya mâyi yonso, ne nudi ne bua kunyangakaja tshitupa tshionso tshia buloba buimpe ne mabue.”+

20 Nunku mu dinda, dîba divuabu bafila mulambu wa ntete wa mu dinda,+ mâyi akafumina diakamue luseke lua ku Edome, ne buloba buakuwula ne mâyi.

21 Bena Moaba bonso bakumvua ne: bakalenge bavua babande bua kuluangana nabu, nunku bakabikila bantu balume bonso bavua mua kuambula bia mvita,* ne bakimana ku mikalu ya buloba buabu. 22 Pakajukabu mu dinda menemene, dîba divua dikenkesha mâyi, ne mâyi avua amueneka bu mashi kudi bena Moaba bavua dia muamua. 23 Bakamba ne: “Mmashi! Bakalenge mbashipangane ne muele wa mvita bulelela. Nunku mpindieu wewe Moaba, ndaku upawule bintu!”+ 24 Pakabuelabu mu tshitudilu tshia Isalele, bena Isalele bakajuka ne bakatuadija kushipa bena Moaba, bena Moaba kutuadijabu kubanyema.+ Bakabuela mu Moaba, benda bashipa bena Moaba benda baya. 25 Bakabumbula bimenga, ne muntu yonso wakakupa dibue mu tshitupa tshionso tshia buloba buimpe, batshiuwuja ne mabue; bakajika mushimi wonso wa mâyi,+ ne bakupula mutshi muimpe wonso.+ Ndekelu wa bionso anu bimanu bia mabue bia Kile-halaseta+ ke bivua bishale bimane, ne bantu bavua bakupa mabue ne ndundu ya kukupa nayi mabue bakamujingila ne kumupulabu.

26 Pavua mukalenge wa Moaba mumone ne: uvua mupangile mvita, wakangata bantu 700 bikale ne miele ya mvita bua kupanda njila kuya kudi mukalenge wa Edome;+ kadi kabakakumbana to. 27 Nunku wakangata muanende muanabute uvua ne bua kukokesha pa muaba wende, kumulambulaye pa tshimanu bu mulambu wa kuosha.+ Nunku kuakajuka tshiji tshikole bua Isalele, ke kulekelabu kumuluisha, kupinganabu mu buloba buabu.

4 Mpindieu umue wa ku bakaji ba bana ba baprofete+ wakadidila Elisha wamba ne: “Bayanyi muena mudimu webe mmufue, ne wewe udi mumanye bimpe ne: muena mudimu webe uvua anu utshina Yehowa.+ Mpindieu muntu undi nende ne dibanza mmulue bua kuangata bana banyi bonso babidi bua kubavuija bapika bende.” 2 Ke Elisha kumuambila ne: “Ndi mua kukuenzela tshinyi? Ngambila, udi ne tshinyi mu nzubu?” Wakandamuna ne: “Muena mudimu webe kena ne tshintu nansha tshimue mu nzubu, anu mulondo* wa mafuta.”+ 3 Nunku Elisha wakamuambila ne: “Patuka, ulombe bena mutumba bebe bonso milondo, milondo ya munda mutupu. Kulombi anu mikese to. 4 Pashishe ubuele mu nzubu, udikangile wewe ne bana bebe. Uwuje milondo yonso ayi ne uteke idi miuwule kumpenga.” 5 Nunku wakamushiya.

Pavuaye mudikangile yeye ne bana bende mu nzubu, bana bavua bamupetesha milondo, ne yeye uvua anu upongoluelamu mafuta.+ 6 Pavua milondo miuwule, wakambila umue wa ku bana bende ne: “Ntuadila mulondo mukuabu.”+ Kadi yeye wakamuambila ne: “Kakutshiena milondo mikuabu to.” Diakamue mafuta akakama.+ 7 Nunku wakalua, kuambilaye muntu wa Nzambi mulelela, ne yeye wakamba ne: “Ndaku, upane mafuta au ne ufute mabanza ebe, ne wewe ne bana bebe nudi mua kudia adi ashala.”

8 Dituku dikuabu, Elisha wakaya ku Shunema+ kuvua mukaji mukuabu muende lumu, ne mukaji au wakamusengelela bua kudia biakudia kuntu aku.+ Misangu yonso ivuaye upitshilaku, uvua uyaku bua kudia. 9 Nunku mukaji au wakambila bayende ne: “Ndi mumanye ne: muntu utu upitshila misangu yonso muaba eu au mmuntu wa tshijila wa Nzambi. 10 Tumuenzelaku kazubu pa mutu pa nzubu+ ne tumutekelamu bulalu, mêsa, nkuasa, ne tshitekelu tshia miendu. Nunku, misangu yonso idiye ulua kutudi, udi mua kusombelamu.”+

11 Dituku dikuabu wakalua kuntu aku, ne wakaya mu nzubu uvua pa mutu pa nzubu bua kulala. 12 Ke yeye kuambila Gehazi+ muambuluishi wende ne: “Bikila mukaji muena Shunema+ au.” Nunku wakamubikila, ne mukaji au wakimana kumpala kuende. 13 Pashishe Elisha wakambila Gehazi ne: “Muambila koku ne: ‘Tangila, udi muditatshishe bikole bua bualu buetu.+ Ntshinyi tshindi mua kukuenzela?+ Nkuakuile kudi mukalenge+ peshi kudi mfumu wa tshiluilu tshia basalayi anyi?’” Kadi diandamuna dia mukaji au divua ne: “Ndi musombele munkatshi mua tshisamba tshietu.” 14 Nunku Elisha wakamba ne: “Mpindieu ntshinyi tshitudi mua kumuenzela?” Ke Gehazi kuamba ne: “Bushuwa, yeye kena ne muana wa balume to,+ ne bayende ukadi mukulakaje.” 15 Diakamue wakamba ne: “Mubikila.” Nunku yeye wakamubikila, ne mukaji au wakimanyina ku mushiku wa mbelu. 16 Pashishe Elisha wakamba ne: “Tshidimu tshidi tshilua, dîba edi, newikale muambule muana wa balume.”+ Kadi yeye wakamba ne: “Tòo, mfumuanyi muntu wa Nzambi mulelela! Kuambidi muena mudimu webe malu a dishima to.”

17 Kadi mukaji au wakapeta difu, kulelaye muana wa balume dîba dia muomumue tshidimu tshiakalonda, anu muvua Elisha mumuambile. 18 Muana wakakola, ne dituku dikuabu wakapatuka, kuyaye kudi tatuende uvua ne bapuodi ba bintu. 19 Uvua anu udidila tatuende ne: “Mutu wanyi, eyi mutu wanyi!” Ke tatuende kuambila muena mudimu ne: “Muambula, uye nende kudi mamuende.” 20 Nunku wakamuambula, kupinganaye nende kudi mamuende, ne muana wakasomba pambidi pa mamuende too ne munda munya, pashishe wakafua.+ 21 Nunku mamu wakabanda, kumuladikaye pa bulalu bua muntu wa Nzambi mulelela,+ yeye kupatuka, kuinjila tshiibi, kuyaye. 22 Ke yeye kubikila bayende, kuambaye ne: “Ntumina koku umue wa ku bena mudimu, untumine ne mpunda umue, ne anyisha nye lukasa kudi muntu wa Nzambi mulelela, pashishe mpingane.” 23 Kadi bayende wakamba ne: “Udi uya kumumona lelu bua tshinyi? Ngondo ki mmubale lelu to,+ peshi katuena dituku dia nsabatu to.” Kadi wakamba ne: “Malu onso adi bimpe.” 24 Nunku mamu wakasuika tshiseba pa mpunda, kuambilaye muambuluishi wende ne: “Ndaku lukasa. Kutekeshi buanyi meme to, anu meme mukuambile.”

25 Nunku wakaya kudi muntu wa Nzambi mulelela ku mukuna wa Kâmele. Diakamue pavua muntu wa Nzambi mulelela mumumuenene ku bule, wakambila Gehazi muambuluishi wende ne: “Tangila! Mukaji muena Shunema nyeye wawa. 26 Nyemaku bua kusambakena nende, ne muebeja ne: ‘Wewe udi bimpe anyi? Bayebe udi bimpe anyi? Muanebe udi bimpe anyi?’” Ke mukaji au kuamba ne: “Malu onso adi bimpe.” 27 Pakafikaye kudi muntu wa Nzambi mulelela ku mukuna, wakamukuata diakamue ku makasa.+ Ke Gehazi kusemenaye pabuipi bua kumumbusha, kadi muntu wa Nzambi mulelela wakamba ne: “Mulekela, bualu udi ne kanyinganyinga kakole,* ne Yehowa mmunsokoke bualu ebu, ki mmungambile to.” 28 Ke mukaji au kuamba ne: “Mvua mulombe mfumuanyi muana anyi? Tshivua muambe ne: ‘Kuena ne bua kumpesha ditekemena dia mafi’ anyi?”+

29 Diakamue Elisha wakambila Gehazi ne: “Suika bilamba biebe mu tshimono+ ne angata dikombo dianyi, uye. Wewe musambakene ne muntu, kumuedi muoyo to; ne muntu yeye mukuele muoyo, kumuitabi to. Ndaku uteke dikombo dianyi pa mpala pa muana.” 30 Ke mamuende wa muana kuamba ne: “Bushuwa, anu bu mudi Yehowa ne muoyo, ne bu muudi wewe muine* ne muoyo, tshiakukushiya to.”+ Nunku wakajuka, kuyaye nende. 31 Gehazi wakadianjila kumpala kuabu, kutekaye dikombo ku mêsu kua muana, kadi muana kakakula anyi kakanyunga to.+ Wakapingana bua kusambakena ne Elisha, kumuambilaye ne: “Muana ki mmujuke to.”

32 Pavua Elisha mubuele mu nzubu, muana uvua mulale mufue pa bulalu buende.+ 33 Wakabuela, kukangaye tshiibi. Bavua anu bobu babidi mu nzubu amu. Pashishe Elisha wakatuadija kusambila Yehowa.+ 34 Nunku wakabanda pa bulalu, kuladilaye muana, kutekaye mishiku yende yeye pa mishiku ya muana, mêsu ende yeye pa mêsu ende, ne bianza biende yeye mu bianza biende, ne wakashala muiname pa mutu pende, ne mubidi wa muana wakatuadija kupeta luya.+ 35 Wakatuadija kutua eku ne eku mu nzubu, kubandaye pa bulalu, kuinamaye kabidi pa mutu pende. Muana wakela nyashi misangu muanda mutekete, pashishe wakabulula mêsu.+ 36 Ke Elisha kubikila Gehazi, kuambaye ne: “Bikila mukaji muena Shunema.” Nunku wakamubikila, yeye kulua kudiye. Ke Elisha kuamba ne: “Ambula muanebe.”+ 37 Nunku mukaji au wakabuela, kudielaye ku makasa ende ne kuinamaye kumpala kuende, pashishe wakambula muanende, kupatukaye.

38 Pavua Elisha mupingane ku Gilegala, kuvua tshiyole tshia nzala mu buloba.+ Bana ba baprofete+ bavua basombe kumpala kuende, yeye kuambila muambuluishi wende ne:+ “Teka luesu lunene pa kapia ne ulambile bana ba baprofete biakudia.” 39 Nunku umue wa kudibu wakaya muitu bua kuaka bisekiseki, yeye kusangana muonji mukuabu wa tshisuku, yeye kutulaku bilowalowa bia tshisuku, uwuja tshilamba tshiende. Pashishe wakapingana, kubikoselaye mu luesu lua biakudia kayi mumanye ne: bivua binganyi to. 40 Bakalua kupesha bantu biakudia abi bua bobu kudia, kadi diakamue pavuabu babidie, bakela mbila ne: “Eyi, muntu wa Nzambi mulelela, lufu ludi mu luesu!” Nunku kabavua mua kubidia to. 41 Ke yeye kuamba ne: “Luayi ne ndambu wa bukula.” Yeye mumane kubukupa mu luesu, wakamba ne: “Bipesha bantu.” Kakuvua kabidi tshintu tshivua mua kuenzela bantu bibi mu luesu to.+

42 Muntu kampanda wakafuma ku Bâla-shalisha,+ ne wakatuadila muntu wa Nzambi mulelela mampa 20 a orje+ menza ne bintu bia pa madimi bidi bikola bia kumpala, pamue ne mufuku wa ntete mipiamipia.+ Ke Elisha kuamba ne: “Bipesha bantu bua badie.” 43 Kadi muambuluishi wende wakamba ne: “Ndi mua kubiteka kumpala kua bantu lukama mushindu kayi?”+ Ke yeye kuamba ne: “Bipesha bantu bua badie, bualu Yehowa udi wamba ne: ‘Nebadie ne nekushale bikuabu.’”+ 44 Ke yeye kubiteka kumpala kuabu, bobu kudia, kushalaku bikuabu+ bilondeshile dîyi dia Yehowa.

5 Mpindieu Nâmana mfumu wa tshiluilu tshia mukalenge wa Sulia uvua muntu muende lumu uvua mfumuende unemeka bikole, bualu ku diambuluisha diende Yehowa uvua mupeshe Sulia ditshimuna.* Yeye uvua tshilobo tshia mvita, nansha muvuaye muena nsudi.* 2 Musangu mukuabu uvua bena Sulia babuele kabidi mu buloba bua Isalele bua kupawula bintu, bavua bakuate muana wa bakaji mutekete uvua mulue muena mudimu wa mukaji wa Nâmana. 3 Wakambila mukalenge wende mukaji ne: “Bu mfumuanyi mua kuya nansha kumonangana ne muprofete+ wa mu Samalea! Dîba adi udi mua kumuondopa nsudi yende.”+ 4 Nunku wakaya,* kukuatshilaye mfumuende bualu ebu, umuambila tshivua muana wa bakaji wa mu Isalele muambe.

5 Pashishe mukalenge wa Sulia wakamba ne: “Ndaku mpindieu! Meme nentumine mukalenge wa Isalele mukanda.” Nunku wakaya muambule ntalanta* dikumi ya tshiamu tshia arjan, bitupa 6 000 bia or, ne bilamba dikumi. 6 Wakatuadila mukalenge wa Isalele mukanda uvua wamba ne: “Ndi mutume mukanda eu kuudi pamue ne muena mudimu wanyi Nâmana bua umuondope nsudi yende.” 7 Diakamue pavua mukalenge wa Isalele mubale mukanda au, wakadipanda bilamba, kuambaye ne: “Meme ndi Nzambi bua kushipa ne kulama ne muoyo anyi?+ Bualu yeye udi untumina muntu eu, ungambila bua kumuondopa nsudi! Nudi mua kudimuena nuenu nkayenu mudiye unkeba bilumbu.”

8 Kadi pavua Elisha muntu wa Nzambi mulelela mumvue ne: mukalenge wa Isalele uvua mudipande bilamba, diakamue wakatumina mukalenge mukenji wamba ne: “Bua tshinyi udi mudipande bilamba? Ndi nkulomba umulekele alue kundi bua amanye ne: kudi muprofete mu Isalele.”+ 9 Nunku Nâmana wakalua ne tubalu tuende ne matempu ende a mvita, kuimanaye ku tshibuelelu tshia nzubu wa Elisha. 10 Kadi Elisha wakamutumina muntu ne mukenji bua amuambile ne: “Ndaku, wowe mâyi mu Yadene+ misangu muanda mutekete,+ ne mubidi webe neupingane muvuawu, neulengejibue.” 11 Ke Nâmana kufiika munda, kutuadijaye kuya wamba ne: “Mona, mvua mudiambile ne: ‘Neapatuke bua kulua kundi, neimane muaba eu ne neabile dîna dia Yehowa Nzambi wende wenda ulaba tshianza pa nsudi bua kuyondopa.’ 12 Abana ne Pâpâ, misulu ya mu Damaseke,+ ki mmimpe mipite mâyi onso a mu Isalele anyi? Tshiena mua kuowamu mâyi meme kulengejibua anyi?” Ke yeye kukudimuka, kuyaye mu tshiji tshikole.

13 Nunku bena mudimu bende bakaya kudiye, kuambabu ne: “Tatu wanyi, bu muprofete mukuambile bua kuenza bualu kampanda bua pa buabu, kuvua mua kubuenza anyi? Kadi netuambe tshinyi bua mudiye mukuambile anu ne: ‘Owa mâyi, ulengejibue’?” 14 Ke yeye kupueka, kudielaye* mu Yadene misangu muanda mutekete bilondeshile dîyi dia muntu wa Nzambi mulelela.+ Pashishe mubidi wende wakapingana bu wa muana mutekete;+ yeye kualengejibua.+

15 Pashishe wakapingana kudi muntu wa Nzambi mulelela,+ yeye ne bantu bonso bavuaye nabu,* kuimanaye kumpala kuende, kuambaye ne: “Mpindieu ndi mumanye ne: kakuena Nzambi muaba mukuabu pa buloba bujima to, anu mu Isalele.+ Mpindieu itabaku dipa* dia kudi muena mudimu webe.” 16 Kadi Elisha wakamba ne: “Bushuwa, anu bu mudi Yehowa undi ngenzela mudimu* muikale ne muoyo, tshiakuitaba dipa edi to.”+ Yeye wakasuminyina bua aditabe, kadi uvua anu ubenga. 17 Ndekelu wa bionso Nâmana wakamba ne: “Wewe mubenge, itabaku bua bapeshe muena mudimu webe buloba bua mu ditunga edi bungi budi mpunda ibidi mua kuambula, bualu muena mudimu webe kakufila mulambu wa kuosha peshi mulambu mukuabu kudi nzambi mikuabu yonso to, anu kudi Yehowa. 18 Kadi Yehowa afuilaku muena mudimu webe luse bua bualu ebu: Padi mfumuanyi uya ku nzubu* wa Limona bua kuinama kuntu aku, utu ushindamena pa diboko dianyi bienza bua nginame ku nzubu wa Limona. Pandi nginama ku nzubu wa Limona, Yehowa afuilaku muena mudimu webe luse bua bualu ebu.” 19 Ke yeye kumuambila ne: “Ndaku mu ditalala.” Yeye mumane kumbuka kudiye ne muende ntanta bule kampanda, 20 Gehazi+ muambuluishi wa Elisha muntu wa Nzambi mulelela+ wakadiambila ne: ‘Mona, mfumuanyi mmulekele Nâmana+ muena Sulia eu uya tshianana kayi witaba bintu bivuaye mulue nabi. Bushuwa, anu bu mudi Yehowa ne muoyo, ndi mmulonda lubilu ngangate tshintu kampanda kudiye.’ 21 Nunku Gehazi wakalonda Nâmana. Pavua Nâmana mumone muntu wenda umulonda lubilu, wakatuluka mu ditempu diende bua kusambakena nende, kuebejaye ne: “Malu onso adi bimpe anyi?” 22 Ke yeye kuamba ne: “Malu onso adi bimpe. Mfumuanyi mmuntume wamba ne: ‘Tangila! Bansongalume babidi ba munkatshi mua bana ba baprofete mbalue kundi anu mpindieu bafumina mu buloba bua mikuna bua Efelayima. Bapeshaku ntalanta wa tshiamu tshia arjan ne bilamba bibidi.’”+ 23 Nâmana wakamba ne: “Angata ntalanta ibidi.” Wakamusengelela,+ ne pashishe wakasuikila ntalanta ibidi ya tshiamu tshia arjan mu bibombi bibidi pamue ne bilamba bibidi, kubipeshaye bena mudimu bende babidi, bobu kubiambula kumpala kuende.

24 Pavuaye mufike ku Ofele,* wakabiangata ku tshianza tshiabu, kubitekaye mu nzubu ne kupingajaye bantu abu. Bobu bamane kuya, 25 wakabuela muaba uvua mfumuende, kuimanaye ku luseke luende. Ke Elisha kumuebeja ne: “Gehazi, udi ufumina penyi?” Kadi yeye wakamba ne: “Muena mudimu webe kavua muye muaba nansha umue to.”+ 26 Elisha wakamuambila ne: “Muoyo wanyi kawuvua nebe kuntu aku pavua muntu au mutuluke mu ditempu diende bua kusambakena nebe anyi? Edi ndîba dia kuitaba arjan, peshi kuitaba bilamba, madimi a mitshi ya olive, madimi a tumuma tua mvinyo, mikoko, ngombe, bena mudimu balume peshi bena mudimu bakaji anyi?+ 27 Nunku nsudi ya Nâmana+ neyikulamate wewe ne ndelanganyi yebe bua kashidi.” Diakamue wakumbuka kumpala kuende muikale muena nsudi, mutoke anu bu neje.+

6 Bana ba baprofete+ bakambila Elisha ne: “Tangila! Muaba utudi basombele nebe mmufimpakane bikole buetu tuetu. 2 Anyishaku tuye ku Yadene. Muntu yonso wa kutudi angate mutshi kuntu aku ne tuenze muaba kuntu aku wa tuetu kusombela.” Wakamba ne: “Ndayi.” 3 Umue wa kudibu wakamba ne: “Neuluaku ne bena mudimu bebe anyi?” Ke yeye kuamba ne: “Nendue.” 4 Nunku wakaya nabu, bobu kufika ku Yadene ne kubangabu kutapa mitshi. 5 Pavua umue wa kudibu wenda utapa mutshi, kasuyi kakabafuka mu mulabi, kumataku mu mâyi, kuelaye dîyi ne: “Eyi, mfumuanyi, kasuyi kavua ka bende kasomba!” 6 Muntu wa Nzambi mulelela wakebeja ne: “Nkamatshile penyi?” Ke yeye kumuleja muaba. Nunku wakakosa tshitupa tshia mutshi, kutshikupaye muaba au ne kulelemijaye kasuyi. 7 Wakamba ne: “Kambula.” Nunku wakolola tshianza, kukangataye.

8 Mpindieu mukalenge wa Sulia wakaya bua kuluangana ne Isalele.+ Wakayukila ne bena mudimu bende, kuambaye ne: “Nengase nenu tshitudilu muaba kampanda ne muaba kansanga.” 9 Pashishe muntu wa Nzambi mulelela+ wakatumina mukalenge wa Isalele mukenji wamba ne: “Udimuke, kupitshidi muaba kampanda au to, bualu ke muaba wapuekela bena Sulia.” 10 Nunku mukalenge wa Isalele wakatuma mukenji kudi bantu bende bavua muaba uvua muntu wa Nzambi mulelela mumudimuije. Uvua anu umudimuija, ne yeye uvua wepuka miaba ayi; biakenzeka nanku misangu ndambu.*+

11 Bualu ebu buakafiikisha mukalenge* wa Sulia munda bikole, ke yeye kubikidisha bena mudimu bende, kubebejaye ne: “Ngambilayi! Nnganyi wa munkatshi muetu udi ku luseke lua mukalenge wa Isalele?” 12 Nunku umue wa ku bena mudimu bende wakamba ne: “Mfumu mukalenge wanyi, nansha muntu umue wa kutudi! Muprofete Elisha wa mu Isalele ke udi wambila mukalenge wa Isalele malu audi wamba mu nzubu webe wa bulalu.”+ 13 Wakamba ne: “Ndayi, nukebe muaba udiye bua ntume bantu bamukuate.” Pashishe bakalua kumuambila ne: “Yeye udi mu Dotana.”+ 14 Diakamue wakatuma tubalu ne matempu a mvita kuntu aku pamue ne tshiluilu tshinene tshia basalayi; bakalua butuku butuku, kujingilabu tshimenga.

15 Pavua muambuluishi* wa muntu wa Nzambi mulelela mujuke mu dinda menemene ne mupatuke pambelu, wakamona ne: tshiluilu tshia basalayi tshivua ne tubalu ne matempu a mvita tshivua tshijingile tshimenga. Diakamue muambuluishi au wakamba ne: “Aka, mfumuanyi! Tuenze tshinyi?” 16 Kadi yeye wakamba ne: “Kutshinyi to!+ Bualu badi netu mba bungi kupita badi nabu.”+ 17 Ke Elisha kutuadija kusambila, kuambaye ne: “Yehowa, bulula koku mêsu ende bua amone.”+ Diakamue Yehowa wakabulula mêsu a muambuluishi wende, yeye kumona, ne tangila! buloba bua mikuna buvua buwule ntete ne tubalu ne matempu a mvita bia kapia,+ binyunguluke Elisha.+

18 Pavua bena Sulia bapueke kudi Elisha, yeye wakasambila Yehowa, kuambaye ne: “Fofomijaku mêsu a tshisamba etshi.”+ Ke yeye kubafofomija mêsu anu muvua Elisha mulombe. 19 Mpindieu Elisha wakabambila ne: “Njila ki ngeu to, ne tshimenga ki ngetshi to. Ndondayi, nye nenu kudi muntu unudi nukeba.” Kadi wakaya nabu mu Samalea.+

20 Pakafikabu mu Samalea, Elisha wakamba ne: “Yehowa, bulula koku mêsu abu bua bamone.” Nunku Yehowa wakabulula mêsu abu, ne bakamona ne: bavua munkatshi mua Samalea. 21 Pavua mukalenge wa Isalele mubamone, wakebeja Elisha ne: “Mbashipe anyi, mbashipe anyi tatuanyi?” 22 Kadi wakamba ne: “Kuena ne bua kubashipa to. Bantu bautu ukuata ne muele webe wa mvita ne buta buebe bua mikete, utu ubashipa anyi? Bapesha mampa ne mâyi, bua badie, banue+ ne bapingane kudi mfumuabu.” 23 Nunku wakabalambishila biakudia bia bungi, bakadia ne bakanua, pashishe wakabalekela bua bapingane kudi mfumuabu. Nunku bisumbu bia benzavi bia bena Sulia+ kabiakalua kabidi mu buloba bua Isalele musangu nansha umue to.

24 Panyima pa bualu ebu, Bene-hadada mukalenge wa Sulia wakasangisha tshiluilu* tshiende tshionso pamue, kubandaye ne kutshintshimikaye Samalea.+ 25 Nunku kuakenzeka tshiyole tshia nzala tshikole+ mu Samalea, ne bakamutshintshimika too ne pavua mutu wa mpunda+ mulue ne mushinga wa bitupa 80 bia arjan, ne tshia binayi tshia tshipiminu tshia kaba* tshia bibolela bia nkutshi tshilue ne mushinga wa bitupa bitanu bia arjan. 26 Pavua mukalenge wa Isalele wenda upitshila pa tshimanu, mamu kampanda wakamuela dîyi ne: “Tuambuluishaku, mfumu mukalenge wanyi!” 27 Ke yeye kuamba ne: “Yehowa yeye kayi mukuambuluishe, ndi mua kupeta tshia kukuambuluisha natshi kuepi? Muaba wa tshishipuidi anyi? Peshi ku tshikaminu tshia mvinyo peshi tshia mafuta?” 28 Mukalenge wakamuebeja ne: “Udi ne tshilumbu kayi?” Yeye wakandamuna ne: “Mamu eu uvua mungambile ne: ‘Fila muanebe tumudie lelu, netudie wanyi malaba.’+ 29 Ke tuetu kulamba muananyi tuetu kumudia.+ Meme kumuambila dituku diakalonda ne: ‘Filaku muanebe bua tumudie.’ Kadi yeye uvua musokoke muanende.”

30 Diakamue pavua mukalenge mumvue mêyi a mamu au, wakadipanda bilamba.+ Pavuaye upitshila pa tshimanu, bantu bakamona ne: uvua muvuale tshilamba tshikayabale muinshi mua bilamba biende.* 31 Pashishe wakamba ne: “Nzambi angenzele nunku ne apitshishe apu bikala Elisha muana wa Shafata mushale ne mutu wende lelu!”+

32 Elisha uvua musombe mu nzubu muende ne bakulu bavua basombe nende. Mukalenge wakatuma muntu ne mukenji kumpala kuende, kadi kumpala kua muntu au kufikaye, Elisha wakambila bakulu ne: “Nudi bamone mudi muana wa mushipianganyi+ eu mutume muntu bua kukosa mutu wanyi anyi? Tangilayi padi muntu udibu batume ne mukenji ufika, nukange tshiibi ne nutshilame tshikanga bua kabuedi to. Mikuma ya makasa a mfumuende kayena yumvuika panyima pende anyi?” 33 Patshivuaye wakula nabu, muntu uvuabu batume ne mukenji wakafika kudiye, ne mukalenge wakamba ne: “Edi dikenga ndifume kudi Yehowa. Ndi mua kushala kabidi muindile Yehowa bua tshinyi?”

7 Nunku Elisha wakamba ne: “Telejayi dîyi dia Yehowa. Yehowa udi wamba ne: ‘Malaba ku mêba aa, tshipiminu tshia seha* wa bukula bunefuke netshikale ne mushinga wa nshekele* umue, ne bipiminu bibidi bia seha bia orje nebikale ne mushinga wa nshekele umue ku tshiibi tshia* Samalea.’”+ 2 Pakumvua mfumu wa basalayi uvua mukalenge weyemena nanku, wakambila muntu wa Nzambi mulelela ne: “Nansha bu Yehowa mua kukangula biibi bia mu diulu, bualu bua nunku budi* mua kuenzeka anyi?”+ Ke yeye kuamba ne: “Neubumone ne mêsu ebe abidi,+ kadi kuakudia bintu abi to.”+

3 Kuvua bena nsudi banayi ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga,+ ne bakambilangana ne: “Bua tshinyi tudi basombe muaba eu too ne patuafua? 4 Tuetu bambe ne: ‘Tuyayi mu tshimenga,’ padi tshiyole tshia nzala tshikale mu tshimenga,+ netufuilamu. Tuetu basombe muaba eu, netufue anu kufua. Nunku mpindieu, tuyayi mu tshitudilu tshia bena Sulia. Bobu batushiye ne muoyo, netushale ne muoyo, kadi bobu batushipe, dîba adi netufue.” 5 Nunku bakajuka pakavua panshi pafiika, bobu kuya muaba uvua tshitudilu tshia bena Sulia. Pavuabu bafike kumpenga kua tshitudilu tshia bena Sulia, kabakasangana muntu nansha umue to.

6 Bualu Yehowa uvua muenze bua bena mu tshitudilu tshia bena Sulia bumvue mikuma ya matempu a mvita ne ya tubalu, mikuma ya tshiluilu tshinene menemene.+ Nunku bakambilangana ne: “Tangilayi! Mukalenge wa Isalele mmufute bakalenge ba bena Hiti ne bakalenge ba Ejipitu bua kulua kutuluisha!” 7 Diakamue bakajuka, bobu kunyema pakavua panshi pafiika, bobu kushiya ntenta yabu, tubalu tuabu, mpunda yabu, ne tshitudilu tshijima anu muvuatshi, bobu kunyema bua kusungila mioyo* yabu.

8 Pavua bena nsudi aba bafike kumpenga kua tshitudilu, bakabuela mu ntenta umue, bobu kubanga kudia ne kunua. Bakambula arjan, or, ne bilamba, bobu kuya nabi ne kubisokokabu. Pashishe bakapingana kabidi, kubuelabu mu ntenta mukuabu, bobu kuangatamu bintu, kuyabu nabi ne kubisokokabu.

9 Ndekelu wa bionso bakambilangana ne: “Tshitudi tuenza etshi ki ntshimpe to. Dituku edi ndituku dia lumu luimpe! Tuetu belakane ne bindile too ne padibu butshia, netukumbanyine dinyoka. Nunku tuyayi, tumanyishe bualu ebu ku nzubu wa mukalenge.” 10 Nunku bakaya, bobu kuela balami ba ku tshiibi tshia tshimenga dîyi, kubambilabu ne: “Tuvua baye mu tshitudilu tshia bena Sulia, kadi kamuvua muntu nansha umue to, katuvua bumvue muntu nansha umue to. Muvua anu tubalu ne mpunda bisuika, ne ntenta mishiya anu muvuayi amu.” 11 Diakamue balami ba ku tshiibi bakela dîyi, ne bakamanyisha bualu abu mu nzubu mua mukalenge.

12 Diakamue mukalenge wakajuka butuku, kuambilaye bena mudimu bende ne: “Lekelayi nnuambile tshidi bena Sulia batuenze. Mbamanye ne: tudi ne nzala,+ nunku mbumbuke mu tshitudilu bua kusokoma mu tshisuku bamba ne: ‘Nebapatuke mu tshimenga, netubakuate ne muoyo, ne netubuele mu tshimenga.’”+ 13 Ke umue wa ku bena mudimu bende kuambaye ne: “Anyishaku bua bantu ndambu bangate tubalu tutanu tua ku tubalu tudi tushale mu tshimenga. Tangila! Nebafike ku dikala anu bu musumba mujima wa Isalele udi mushale muaba eu. Tangila! Nebafike ku dikala anu bu musumba mujima wa Isalele ukadi mujimine. Nunku anyisha tubatume baye pambelu bua batangile.” 14 Nunku bakangata matempu abidi ne tubalu, ne mukalenge wakabatuma bua kuya mu tshitudilu tshia bena Sulia wamba ne: “Ndayi, nutangile.” 15 Bakabalonda too ne ku Yadene, ne njila mujima au uvua ne bilamba ne bintu bivua bena Sulia bimanshe pavuabu banyema mu dipampakana. Bantu bavuabu batume ne mukenji bakapingana, bobu kuambila mukalenge bualu abu.

16 Nunku bantu bakapatuka, bobu kupawula tshitudilu tshia bena Sulia, kuenzekabi ne: tshipiminu tshia seha wa bukula bunefuke tshilue ne mushinga wa nshekele umue, ne bipiminu bibidi bia seha bia orje bilue ne mushinga wa nshekele umue, bilondeshile dîyi dia Yehowa.+ 17 Mukalenge uvua muteke mfumu wa basalayi uvuaye weyemena au bua atangile tshiibi tshia tshimenga, kadi bantu bakamudiatakaja, kufuilaye ku tshiibi aku, anu muvua muntu wa Nzambi mulelela muambile mukalenge pavuaye mupueke kudiye. 18 Biakenzeka anu muvua muntu wa Nzambi mulelela muambile mukalenge ne: “Bipiminu bibidi bia seha bia orje nebikale ne mushinga wa nshekele umue, ne tshipiminu tshia seha wa bukula bunefuke netshikale mushinga wa nshekele umue ku tshiibi tshia Samalea malaba ku mêba aa.”+ 19 Kadi mfumu wa basalayi au uvua muambile muntu wa Nzambi mulelela ne: “Nansha bu Yehowa mua kukangula biibi bia mu diulu, bualu bua nunku budi* mua kuenzeka anyi?” Pakumvua Elisha bualu ebu wakamuambila ne: “Neubumone ne mêsu ebe abidi, kadi kuakudia bintu abi to.” 20 Biakamuenzekela anu nanku, bualu bantu bavua bamudiatakaje, yeye kufuila ku tshiibi tshia tshimenga aku.

8 Elisha wakambila mamu muena muana uvuaye mubishe ku lufu*+ ne: “Juka, ndaku, wewe ne ba mu nzubu muebe, ne usombe bu muntu wa ku babende muaba wonso uudi mua kusombela, bualu Yehowa mmuambe ne: nekuikale tshiyole tshia nzala,+ ne netshienze bidimu muanda mutekete mu buloba.” 2 Nunku mamu au wakajuka, ne wakenza tshivua muntu wa Nzambi mulelela muambe. Wakaya ne ba mu nzubu muende, kusombaye mu buloba bua bena Peleshete+ bidimu muanda mutekete.

3 Ku ndekelu kua bidimu muanda mutekete, mamu au wakapingana ufumina mu buloba bua bena Peleshete, ne wakaya bua kulomba mukalenge bua nzubu wende ne budimi buende. 4 Mpindieu mukalenge uvua uyukila ne Gehazi muambuluishi wa muntu wa Nzambi mulelela wamba ne: “Ndondelaku malu manene onso adi Elisha muenze.”+ 5 Pavuaye ulondela mukalenge muvua Elisha mubishe muana uvua mufue,+ mamu muena muana uvuabu bajule ku lufu wakalua kudi mukalenge ulomba bua nzubu wende ne budimi buende.+ Diakamue Gehazi wakamba ne: “Mfumu mukalenge wanyi, mamu au nyeye eu, ne muanende uvua Elisha mujule ku lufu nyeye eu.” 6 Ke mukalenge kuambila mamu au bua amulondele bualu buonso, ne mamu au wakalondela mukalenge bualu abu. Pashishe mukalenge wakamupesha muena mudimu wa mu lubanza lua mukalenge umuambila ne: “Mupingajila bintu biende bionso ne bia pa madimi bionso bia kumbukila ku dituku divuaye mumbuke mu buloba too ne mpindieu.”

7 Elisha wakaya ku Damaseke+ pavua Bene-hadada+ mukalenge wa Sulia usama. Nunku bakambila mukalenge ne: “Muntu wa Nzambi mulelela+ mmulue munemu.” 8 Ke mukalenge kuambila Hazaele+ ne: “Angata dipa, uye nadi ne umonangane ne muntu wa Nzambi mulelela.+ Webeje Yehowa ku butuangaji buende ne: ‘Nengumvue bimpe ku disama edi anyi?’” 9 Hazaele wakaya bua kumonangana nende, kuyaye ne dipa, bintu bimpe bia mishindu yonso bia mu Damaseke, bujitu buvua tumelu 40 mua kuambula. Wakalua, kuimanaye kumpala kuende, kuambaye ne: “Muanebe, Bene-hadada mukalenge wa Sulia, mmuntume kuudi webeja ne: ‘Nengumvue bimpe ku disama edi anyi?’” 10 Elisha wakamuandamuna ne: “Ndaku, umuambile ne: ‘Wewe neumvue bimpe bushuwa,’ kadi Yehowa mmundeje ne: neafue bushuwa.”+ 11 Elisha wakashala anu mutangile Hazaele too ne pavuabi bimutonde. Pashishe muntu wa Nzambi mulelela wakatuadija kudila. 12 Hazaele wakebeja ne: “Bua tshinyi mfumuanyi udi udila?” Yeye wakandamuna ne: “Bualu ndi mumanye malu mabi awenzela tshisamba tshia Isalele.+ Miaba yabu mikolesha newoshe, bilobo biabu neushipe ne muele wa mvita, bana babu neutayishe bipese bipese, ne bakaji babu badi ne mafu neupande.”+ 13 Hazaele wakamba ne: “Mmunyi mudi muena mudimu webe udi mbua wetu wa tshianana eu mua kuenza bualu bua mushindu eu?” Kadi Elisha wakamba ne: “Yehowa mmundeje ne: wewe neulue mukalenge wa Sulia.”+

14 Pashishe Hazaele wakashiya Elisha, kupinganaye kudi mfumuende; mfumuende wakamuebeja ne: “Elisha mmukuambile tshinyi?” Wakandamuna ne: “Mmungambile ne: neumvue bimpe bushuwa.”+ 15 Kadi dituku diakalonda, Hazaele wakangata tshilamba tshia kubuikila bulalu, kutshituaye mu mâyi, kutshishindikilaye* ku mêsu kuende too ne muakafuaye.+ Nunku Hazaele wakalua mukalenge pa muaba wende.+

16 Mu tshidimu tshitanu tshia Yeholama+ muana wa Ahaba mukalenge wa Isalele, pavua Yehoshafata muikale mukalenge wa Yuda, Yeholama+ muana wa Yehoshafata mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge. 17 Uvua ne bidimu 32 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu muanda mukulu mu Yelushalema. 18 Wakendela mu njila wa bakalenge ba Isalele,+ anu muvua ba mu nzubu wa Ahaba benze,+ bualu muana wa bakaji wa Ahaba uvua mulue mukajende;+ ne wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa.+ 19 Kadi Yehowa kavua musue kubutula Yuda bua bualu bua muena mudimu wende Davidi to,+ bualu uvua mumulaye bua kumupesha yeye ne bana bende ba balume muendu+ bua kashidi.

20 Mu matuku ende Edome wakatombokela Yuda+ ne pashishe kuditekelaye wende mukalenge.+ 21 Nunku Yeholama wakasabuka, kuyaye ku Saî ne matempu ende onso, ne wakajuka butuku butuku, kutshimunaye bena Edome bavua bamunyunguluke yeye ne balombodi ba matempu; ne bisumbu bia basalayi biakanyemena ku ntenta yabi. 22 Kadi Edome mmushale mutombokele Yuda too ne lelu. Libina+ pende uvua mutomboke tshikondo atshi.

23 Malu adi mashale a ku malu a Yeholama, malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 24 Pashishe Yeholama wakalala bua kuikisha ne bankambua bende ne bakamujiika ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi.+ Nunku muanende Ahazaya+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

25 Mu tshidimu tshia 12 tshia Yeholama muana wa Ahaba mukalenge wa Isalele, Ahazaya muana wa Yeholama mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge.+ 26 Ahazaya uvua ne bidimu 22 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha tshidimu tshimue mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Atalaya+ muikulu* wa Omeli+ mukalenge wa Isalele. 27 Wakendela mu njila wa nzubu wa Ahaba+ ne wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, anu bu nzubu wa Ahaba, bualu tatuende uvua musele mu nzubu wa Ahaba.+ 28 Nunku wakaya ne Yeholama muana wa Ahaba bua kuluangana ne Hazaele mukalenge wa Sulia ku Lamota-gilada,+ kadi bena Sulia bakatapa Yeholama.+ 29 Nunku mukalenge Yeholama wakapingana ku Yizelele+ bua mputa ivua bena Sulia bamutape ku Lama pavuaye muluangane ne Hazaele mukalenge wa Sulia yuume.+ Ahazaya muana wa Yeholama mukalenge wa Yuda wakapueka ku Yizelele bua kumona Yeholama muana wa Ahaba, bualu bavua bamutape.*

9 Pashishe muprofete Elisha wakabikila umue wa ku bana ba baprofete, kumuambilaye ne: “Suika bilamba biebe mu tshimono, ne angata kalondo ka manyi lukasa lukasa, uye naku ku Lamota-gilada.+ 2 Paudi ufika kuntu aku, ukebe Yehu+ muana wa Yehoshafata muana wa Nimishi; ubuele, umujule munkatshi mua bana babu ne ubuele nende mu nzubu wa munda menemene. 3 Pashishe wangate kalondo ka manyi, ukapongoluele pa mutu pende ne wambe ne: ‘Yehowa udi wamba nunku: “Ndi nkuela manyi bua wikale mukalenge wa Isalele.”’+ Pashishe ukangule tshiibi ne unyeme kuyi ujingakana.”

4 Nunku muambuluishi wa muprofete wakamata mu njila mutangile ku Lamota-gilada. 5 Pakafikaye, bamfumu ba tshiluilu bavua basombe kuntu aku. Wakamba ne: “Mfumu, ndi ne mukenji webe.” Yehu kuebeja ne: “Bua nganyi wa kutudi?” Yeye kuandamuna ne: “Buebe wewe mfumu.” 6 Nunku Yehu wakajuka, kubuelaye mu nzubu; muambuluishi wa muprofete wakapongolola manyi pa mutu pende, kumuambilaye ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele udi wamba ne: ‘Ndi nkuela manyi bua wikale mukalenge ku mutu kua tshisamba tshia Yehowa, ku mutu kua Isalele.+ 7 Udi ne bua kushipa nzubu wa mfumuebe Ahaba, ne meme nensombuele mashi a bena mudimu banyi baprofete ne a bena mudimu bonso ba Yehowa bavua bafuile ku bianza bia Yezabele.+ 8 Nzubu mujima wa Ahaba neajimine; ne nembutule muntu mulume yonso* wa kua Ahaba, kusangisha ne bantu badi kabayi ne bukole ne badi bateketangane mu Isalele.+ 9 Nemvuije nzubu wa Ahaba bu nzubu wa Yalobama+ muana wa Nebata ne bu nzubu wa Bâsha+ muana wa Ahiya. 10 Kadi bua Yezabele, mbua neyimudie mu tshitupa tshia buloba tshia Yizelele,+ ne muntu nansha umue kakumujiika to.’” Pakajikijaye, wakakangula tshiibi, kunyemaye.+

11 Pavua Yehu mupingane kudi bena mudimu ba mfumuende, bakamuebeja ne: “Malu onso adi bimpe anyi? Mupale eu uvua mulue kuudi bua tshinyi?” Wakabandamuna ne: “Nuenu nudi bamanye mushindu utu muntu au ne mushindu wa malu atuye wakula.” 12 Kadi bakamba ne: “Ki mmuomu to! Tuambila koku.” Ke yeye kuamba ne: “Ebu ke bualu buvuaye mungambile, ne pashishe uvua muambe kabidi ne: ‘Yehowa udi wamba nunku: “Ndi nkuela manyi bua wikale mukalenge wa Isalele.”’”+ 13 Pakumvuabu nanku, yonso wa kudibu wakangata tshilamba tshiende lukasa lukasa, kutshiadijaye pa tubandilu tuvua katuyi ne tshintu bua yeye kuendelapu,+ bobu kuela mpungi, kuambabu ne: “Yehu mmulue mukalenge!”+ 14 Nunku Yehu+ muana wa Yehoshafata muana wa Nimishi wakelela Yeholama tshifufu.

Yeholama uvua ulama Lamota-gilada,+ yeye ne Isalele mujima, bua Hazaele+ mukalenge wa Sulia. 15 Pashishe mukalenge Yeholama uvua mupingane ku Yizelele+ bua ne: mputa ivua bena Sulia bamutape pavuaye muluangane ne Hazaele mukalenge wa Sulia yuume.+

Nunku Yehu wakamba ne: “Binuikala bitabe,* kanulekedi muntu nansha umue unyema mu tshimenga bua kuya kuamba bualu ebu mu Yizelele to.” 16 Pashishe Yehu wakabanda mu ditempu diende, kuyaye ku Yizelele, bualu Yeholama uvua mulale kuntu aku mutapike, ne Ahazaya mukalenge wa Yuda uvua mupueke bua kumona Yeholama. 17 Bu muvua nsentedi muimane pa tshibumba mu Yizelele, wakamona musumba wa bantu ba Yehu wenda usemena. Ke kuambaye diakamue ne: “Ndi mmona musumba wa bantu.” Yeholama wakamba ne: “Angata muendeshi wa kabalu, umutume bua asambakene nabu, ebeje ne: ‘Udi ulua mu ditalala anyi?’” 18 Nunku muendeshi wa kabalu wakaya bua kusambakena nende, kuambaye ne: “Mukalenge udi wamba ne: ‘Udi ulua mu ditalala anyi?’” Kadi Yehu wakamba ne: “Udi tshilumbu kayi ne ‘ditalala’? Pita panyima panyi!”

Pashishe nsentedi wakamanyisha ne: “Muntu uvua muye ne mukenji mmufike muaba udibu, kadi ki mmupingane to.” 19 Nunku wakatuma muendeshi wa kabalu muibidi; pakafikaye kudibu, wakamba ne: “Mukalenge udi wamba ne: ‘Udi ulua mu ditalala anyi?’” Kadi Yehu wakamba ne: “Udi tshilumbu kayi ne ‘ditalala’? Pita panyima panyi!”

20 Pashishe nsentedi wakamanyisha ne: “Mmufike muaba udibu, kadi ki mmupingane to, ne ngendeshilu wa ditempu udi anu bu ngendeshilu wa Yehu, muikulu* wa Nimishi, bualu udi wendesha anu bu muntu mupale.” 21 Yeholama wakamba ne: “Longololayi ditempu!” Nunku bakalongolola ditempu diende dia mvita, ne Yeholama mukalenge wa Isalele ne Ahazaya+ mukalenge wa Yuda bakapatuka muntu yonso muikale mu ditempu diende dia mvita bua kusambakena ne Yehu. Bakasambakena nende mu tshitupa tshia buloba tshia Nabota+ muena Yizelele.

22 Diakamue pavua Yeholama mumone Yehu, wakebeja ne: “Yehu, udi ulua mu ditalala anyi?” Kadi wakamba ne: “Nekuikale ditalala dia mushindu kayi patshidiku bundumba bua mamuebe Yezabele+ ne malu ende a mupongo mapite bungi?”+ 23 Ke Yeholama kukudimuna ditempu diende diakamue bua kunyema, ne wakambila Ahazaya ne: “Ahazaya, mbatukuate mu buteyi!” 24 Yehu wakangata buta buende bua mikete mu tshianza, kuasaye Yeholama pankatshi pa makaya, ne mukete wakamupatukila pa muoyo, yeye kukulukila mu ditempu diende dia mvita. 25 Pashishe wakambila Bidikâ mfumu wa basalayi bende ne: “Muambula, umuimanshe mu budimi bua Nabota muena Yizelele.+ Vuluka, meme ne wewe tuvua tuendesha ditempu pamue* panyima pa tatuende Ahaba pavua Yehowa nkayende muambe dîyi edi bua bualu buende ne:+ 26 ‘“Bushuwa, bu mumvua mumone mashi a Nabota+ ne mashi a bana bende malaba,” ke mudi Yehowa wamba, “Nenkufute+ wewe mu tshitupa tshia buloba etshi menemene,” ke mudi Yehowa wamba.’ Nunku mpindieu muambula, umuimanshe mu tshitupa tshia buloba atshi bilondeshile dîyi dia Yehowa.”+

27 Pavua Ahazaya+ mukalenge wa Yuda mumone tshivua tshienzeka, wakanyemena mu njila wa ku nzubu wa lupangu lua mitshi ne bilongo. (Pashishe Yehu wakamulondakaja, kuambaye ne: “Mushipayi pende!” Nunku bakamuashila mu ditempu pavuaye ubanda mutangile ku Gû udi pabuipi ne Yibelama.+ Kadi wakatungunuka ne kunyema too ne ku Megido, yeye kufuila kuntu aku. 28 Pashishe bena mudimu bende bakamuambula mu ditempu, kuyabu nende ku Yelushalema, ne bakamujiika mu lukita luende pamue ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi.+ 29 Mu tshidimu tshia 11 tshia Yeholama muana wa Ahaba+ ke muvua Ahazaya mulue mukalenge wa Yuda.)

30 Pavua Yehu mufike mu Yizelele,+ Yezabele+ wakumvua bualu abu. Nunku wakadipenta pa mêsu ne tshilabu tshifiike, kudilengejaye ku mutu ne kutangilaye panshi ku dididishi. 31 Pavua Yehu ubuela ku tshiibi, Yezabele wakebeja ne: “Malu avua mende bimpe bua Zimeli, mushipi wa mfumuende anyi?”+ 32 Yehu wakabandisha mêsu mutangile ku dididishi, kuambaye ne: “Nnganyi udi ku luseke luanyi? Nnganyi?”+ Diakamue bena mudimu babidi anyi basatu ba mu lubanza lua mukalenge bakatangila panshi kudiye. 33 Wakamba ne: “Mukupayi panshi!” Ke bobu kumukupa panshi, ne mashi ende ndambu akasampukila ku tshimanu ne pa tubalu, ne wakamudiatakaja ne tubalu tuende. 34 Panyima pa bualu abu, wakabuela, yeye kudia ne kunua. Pashishe wakamba ne: “Tangilayi koku bualu bua mukaji udi muedibue mulawu eu ne numujiike. Tuamba eku tuela eku, si mmuana wa mukalenge.”+ 35 Kadi pakayabu bua kumujiika, kabakasangana tshintu nansha tshimue to, anu kabalubalu ka mutu wende, makasa ne bia munda mua bianza.+ 36 Pavuabu bapingane ne bamuambile bualu ebu, wakamba ne: “Bualu ebu budi bukumbaja dîyi dia Yehowa+ divuaye muambe ku butuangaji bua muena mudimu wende Eliya muena Tishebe dia ne: ‘Mbua neyidie mubidi wa Yezabele mu tshitupa tshia buloba tshia Yizelele.+ 37 Tshitalu tshia Yezabele netshilue anu bu tumvi mu budimi budi mu tshitupa tshia buloba tshia Yizelele, bua kabambi ne: “Eu n’Yezabele” to.’”

10 Mpindieu Ahaba+ uvua ne bana ba balume 70 mu Samalea. Nunku Yehu wakafunda mikanda, kuyitumaye ku Samalea kudi bakokeshi ba mu Yizelele, bakulu,+ ne balami ba bana ba Ahaba* wamba ne: 2 “Mpindieu nudi ne bana ba mfumuenu, pamue ne matempu a mvita, tubalu, tshimenga tshikolesha, ne bia mvita. Padi mukanda eu ufika kunudi, 3 sungulayi umue wa ku bana ba mfumuenu udi mupite bakuabu ne mukumbane* menemene, numuteke mu nkuasa wa bukalenge wa tatuende. Pashishe nuluangane bua nzubu wa mfumuenu.”

4 Kadi bakumvua buôwa bua bungi menemene, kuambabu ne: “Tangila! Bikala bakalenge babidi kabayi bakumbane mua kuimana kumpala kuende,+ mmunyi mutudi tuetu mua kuimana?” 5 Nunku mutangidi wa dibalasa* ne nguvena wa tshimenga ne bakulu ne balami abu bakatumina Yehu mukenji eu ne: “Tuetu tudi bena mudimu bebe, ne netuenze tshionso tshiudi utuambila. Katuakuteka muntu nansha umue mukalenge to. Enza tshionso tshidi tshimueneka tshimpe ku mêsu kuebe.”

6 Nunku wakabafundila mukanda muibidi wamba ne: “Binuikala bantu banyi ne basue bua kuntumikila, ntuadilayi mitu ya bana ba mfumuenu ne nulue kundi malaba pa dîba edi ku Yizelele.”

Mpindieu, bana ba balume 70 ba mukalenge bavua ne bantu banene ba mu tshimenga bavua babakolesha. 7 Diakamue pavua mukanda mufike kudibu, bakakuata bana ba mukalenge, kubashipabu, bantu 70,+ ne bakela mitu yabu mu bisaka, kuyitumabu kudiye ku Yizelele. 8 Muntu uvua mulue ne mukenji wakabuela, kumuambilaye ne: “Mbalue ne mitu ya bana ba mukalenge.” Ke yeye kuamba ne: “Itekayi mu mishiki ibidi ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga too ne mu dinda.” 9 Pakapatukaye mu dinda, wakimana kumpala kua bantu bonso, kuambaye ne: “Nuenu kanuena ne bualu to.* Bushuwa, meme mvua muelele mfumuanyi tshifufu, ne mvua mumushipe,+ kadi nnganyi udi mushipe bonso aba? 10 Nunku numanye ne: dîyi dia Yehowa nansha dimue didi Yehowa muambe bua nzubu wa Ahaba kadiakupanga kukumbana* to,+ ne Yehowa mmuenze tshivuaye muambe ku butuangaji bua muena mudimu wende Eliya.”+ 11 Yehu wakashipa kabidi bantu bonso bavua bashale ba mu nzubu wa Ahaba mu Yizelele, pamue ne bantu bende banene bonso, bantu bavuaye mumanyangane nabu, ne bakuidi bende,+ too ne pavuaye kayi mumushile muntu nansha umue ne muoyo.+

12 Pashishe wakajuka, kumataye mu njila mutangile ku Samalea. Nzubu wa tshisuikidi wa balami ba mikoko* uvua mu njila au. 13 Yehu wakapetangana ne bana babu ne Ahazaya+ mukalenge wa Yuda kuntu aku, kubebejaye ne: “Nuenu nudi banganyi?” Bakamba ne: “Tudi bana babu ne Ahazaya, ne tudi tupueka bua kuya kuebeja bikala malu onso enda bimpe bua bana ba mukalenge ne bana ba mamu mukalenge mukaji.”* 14 Wakamba diakamue ne: “Bakuatayi ne muoyo!” Nunku bakabakuata ne muoyo, kubashipabu ku tshina tshia kulamina mâyi tshia ku nzubu wa tshisuikidi wa balami ba mikoko, bantu 42. Kavua mushiye muntu nansha umue wa kudibu ne muoyo to.+

15 Pavuaye umbuka kuntu aku, wakapetangana ne Yehonadaba+ muana wa Lekaba+ uvua ulua bua kusambakena nende. Pavuaye mumuele muoyo,* yeye wakamuebeja ne: “Muoyo webe wonso udi* kundi, anu bu mudi muoyo wanyi muikale ne muoyo webe anyi?”

Yehonadaba wakandamuna ne: “Eyowa.”

“Bikalabi nanku, mpesha tshianza tshiebe.”

Nunku wakamupesha tshianza tshiende, ne Yehu wakamukoka, kumubandishaye mu ditempu muvuaye. 16 Pashishe wakamba ne: “Luaku tuye, umone mundi tshiyi ngitaba bua muntu atendelele nzambi mukuabu pa kumbusha* Yehowa.”+ Nunku bakaya nende mu ditempu diende dia mvita. 17 Pashishe wakaya ku Samalea, kushipaye bonso bavua bashale ba mu nzubu wa Ahaba mu Samalea too ne pavuaye mubajikije bonso,+ bilondeshile dîyi dia Yehowa divuaye muambile Eliya.+

18 Yehu wakasangisha kabidi bantu bonso pamue, kubambilaye ne: “Ahaba uvua mutendelele Bâla kakese,+ kadi Yehu yeye neamutendelele bikole menemene. 19 Nunku mbikidilayi baprofete ba Bâla bonso,+ batendeledi bende bonso, ne bakuidi bende bonso.+ Muntu nansha umue kashadi to, bualu ndi ne mulambu munene bua kulambula Bâla. Muntu yonso udi ushala kakushala ne muoyo to.” Kadi Yehu uvua wenza malu ne mayele bua kubutula batendeledi ba Bâla.

20 Yehu wakamba kabidi ne: “Manyishayi* disangisha dia pa buadi bua Bâla.” Nunku bakadimanyisha. 21 Pashishe Yehu wakatuma mukenji mu Isalele mujima, ne batendeledi ba Bâla bonso bakalua. Kakuvua muntu nansha umue uvua mushale kayi mulue to. Bakabuela mu nzubu* wa Bâla,+ ne nzubu wa Bâla wakuwula tente kumbukila eku ne eku. 22 Wakambila muntu uvua utangila muaba wa kutekela bilamba ne: “Patula bilamba bua batendeledi ba Bâla bonso.” Nunku yeye wakabapatuila bilamba. 23 Pashishe Yehu ne Yehonadaba+ muana wa Lekaba bakabuela mu nzubu wa Bâla. Ke yeye kuambila batendeledi ba Bâla ne: “Kebayi bimpe ne numone ni kakuena batendeledi ba Yehowa muaba eu, anu batendeledi ba Bâla.” 24 Ndekelu wa bionso, bakabuela bua kulambula milambu ne milambu ya kuosha. Yehu uvua muteke bantu bende 80 pambelu, mubambile ne: “Bikala muntu nansha umue wa mu bantu bandi nteka mu bianza bienu munyeme, muoyo wenu newikale pa muaba wa muoyo wende.”*

25 Diakamue pakajikija Yehu kulambula mulambu wa kuosha, wakambila balami* ne banene ba basalayi ne: “Buelayi, nubashipe! Muntu nansha umue kanyemi to!”+ Nunku balami ne banene ba basalayi bakabashipa ne muele wa mvita, kubakupabu pambelu, ne bakaya too ne muaba munsantu wa munda menemene* wa mu nzubu wa Bâla. 26 Pashishe bakapatula makunji a tshijila+ a mu nzubu wa Bâla, kuoshabu dionso dia kudiwu.+ 27 Bakupula dikunji dia tshijila+ dia Bâla, ne bakupula nzubu wa Bâla,+ kumushiyabu nkumba, bu mudiye mushale too ne lelu.

28 Nunku Yehu wakajimija Bâla mu Isalele. 29 Kadi Yehu kavua mumbuke ku mpekatu ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza bua tshilumbu tshia tuana tua ngombe tua or tuvua mu Betele ne mu Dana to.+ 30 Ke bualu kayi Yehowa wakambila Yehu ne: “Bu muudi muenze malu mimpe ne muenze tshidi tshimpe ku mêsu kuanyi pa kukumbaja malu onso avua mu muoyo wanyi bua kuenzela nzubu wa Ahaba,+ bana bebe ba mu bipungu binayi nebasombe mu nkuasa wa bukalenge wa Isalele.”+ 31 Kadi Yehu kavua mudimuke bua kuendela mu Mikenji ya Yehowa Nzambi wa Isalele ne muoyo wende mujima to.+ Kavua mumbuke ku mpekatu ivua Yalobama mufikishe Isalele ku dienza to.+

32 Mu matuku au, Yehowa wakatuadija kukosa* buloba bua Isalele ku kakese ku kakese. Hazaele uvua ubela mvita mu buloba buonso bua Isalele,+ 33 kumbukila ku Yadene lua ku est, buloba buonso bua Gilada, mmumue ne: bua bena Gada, bena Lubena, ne bena Manashe;+ kumbukila ku Aloê, udi pabuipi ne Tshibandabanda tshia Ânona,* too ne ku Gilada ne Bashana.+

34 Malu adi mashale a ku malu a Yehu, malu onso avuaye muenze pamue ne bukole buende buonso, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 35 Pashishe Yehu wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, ne bakamujiika mu Samalea; muanende Yehoaza+ wakalua mukalenge pa muaba wende. 36 Bule bua* bukokeshi bua Yehu mu Isalele buvua bua bidimu 28 mu Samalea.

11 Mpindieu pavua Atalaya,+ mamuende wa Ahazaya, mumone ne: muanende uvua mufue,+ wakajuka, kushipaye ndelanganyi yonso ya bukalenge.*+ 2 Kadi Yehosheba muana wa mukalenge Yeholama, muanabu ne Ahazaya wa bakaji, wakangata Yoasha+ muana wa Ahazaya, kumuibaye mu bana ba mukalenge bavuabu ne bua kushipa, kumulamaye yeye ne ndeji wende mu nzubu wa bulalu wa munda. Bakakokesha bua kumusokoka ku mêsu kua Atalaya, ke bualu kayi kabakamushipa to. 3 Yoasha wakashala nende bidimu bisambombo, musokoka mu nzubu wa Yehowa, pavua eku Atalaya ukokesha mu buloba.

4 Mu tshidimu tshia muanda mutekete, Yehoyada wakabikidisha bamfumu ba bantu lukama lukama ba balami ba mukalenge bena Kala ne ba balami ba dibalasa,*+ yeye kubabikidisha kudiye ku nzubu wa Yehowa. Wakasuika nabu dîyi,* kubatshipishaye bua dîyi adi ku nzubu wa Yehowa, ne pashishe wakabaleja muana wa mukalenge.+ 5 Wakabatumina dîyi ne: “Nudi ne bua kuenza nunku: Tshia bisatu tshia kunudi netshikale ku mudimu dia Nsabatu ne netshilame nzubu* wa mukalenge ne muoyo mujima,+ 6 tshia bisatu tshikuabu netshikale ku Tshiibi tshia Tshishimikidi, ne tshia bisatu tshikuabu netshikale ku tshiibi panyima pa balami ba dibalasa. Nenulame nzubu nuenda nushintulukangana. 7 Bisumbu bienu bibidi bidi kabiyi ne bua kuikala ku mudimu dia Nsabatu bidi ne bua kulama nzubu wa Yehowa ne muoyo mujima bua kulama mukalenge. 8 Nudi ne bua kunyunguluka mukalenge ku nseke yonso, muntu yonso muikale ne bia mvita biende mu tshianza. Muntu yonso udi ubuela mu milongo yenu neashipibue. Nuikale ne mukalenge muaba wonso udiye uya.”*

9 Bamfumu ba bantu lukama lukama+ bakenza anu muvua muakuidi Yehoyada mutume dîyi bua kuenza. Nunku muntu yonso wakangata bantu bende bavua ku mudimu dia Nsabatu, pamue ne bavua kabayi ku mudimu dia Nsabatu, bobu kubuela kudi muakuidi Yehoyada.+ 10 Pashishe muakuidi wakapesha bamfumu ba bantu lukama lukama mafuma ne ngabu ya bijengu bivua bia mukalenge Davidi, bivua mu nzubu wa Yehowa. 11 Nunku balami ba dibalasa+ bakimana miaba yabu, yonso muikale ne bia mvita biende mu tshianza, kumbukila ku luseke lua dia balume lua nzubu too ne ku luseke lua dia bakaji lua nzubu, lua ku tshioshelu+ ne lua ku nzubu, banyunguluke mukalenge nseke yonso. 12 Pashishe Yehoyada wakapatula muana wa mukalenge,+ kumutekaye tshifulu tshia bukalenge* ne Bujadiki* pa mutu,+ bobu kumuvuija mukalenge ne kumuelabu manyi. Bakabanga kukuma bikashi bamba ne: “Mukalenge ikale ne muoyo matuku a bungi!”+

13 Pavua Atalaya mumvue mikuma ya bantu benda banyema, diakamue wakalua kudi bantu abu ku nzubu wa Yehowa.+ 14 Pashishe wakamona mukalenge muimane kuntu aku lua ku dikunji bilondeshile tshilele tshivuaku.+ Bamfumu ne bedi ba mpungi+ bavua ne mukalenge, ne bantu bonso ba mu buloba bavua basanka, bela mpungi. Ke Atalaya kudipanda bilamba ne kuelaye lubila ne: “Mbantungile tshitungu! Mbantungile tshitungu!” 15 Kadi muakuidi Yehoyada wakatumina bamfumu ba bantu lukama lukama,+ bantu bavuabu bateke ku mutu kua tshiluilu dîyi, yeye kubambila ne: “Mumbushayi mu milongo yenu, ne bikala muntu mumulonde, numushipe ne muele wa mvita!” Bualu muakuidi uvua muambe ne: “Kanumushipi mu nzubu wa Yehowa to.” 16 Nunku bakamukuata, ne pakafikaye muaba utu tubalu tubuelela mu nzubu* wa mukalenge,+ bakamushipela muaba au.

17 Pashishe Yehoyada wakenza tshipungidi pankatshi pa Yehowa ne mukalenge ne bantu+ tshia ne: bavua ne bua kutungunuka ne kuikala tshisamba tshia Yehowa, ne wakenza kabidi tshipungidi pankatshi pa mukalenge ne bantu.+ 18 Panyima pa bualu ebu bantu bonso ba mu buloba bakaya ku nzubu* wa Bâla, kupulabu bioshelu biende,+ kuzazabu bimfuanyi biende bionso nkong,+ ne kushipabu Matane muakuidi wa Bâla+ kumpala kua bioshelu.

Pashishe muakuidi wakateka batangidi ku nzubu wa Yehowa.+ 19 Wakangata kabidi bamfumu ba bantu lukama lukama,+ balami ba mukalenge bena Kala, balami ba dibalasa,+ ne bantu bonso ba mu buloba bua kupueka ne mukalenge bumbukila ku nzubu wa Yehowa, ne bakaluila njila wa tshiibi tshia mulami wa dibalasa, kufikabu ku nzubu* wa mukalenge. Pashishe wakasomba mu nkuasa wa bukalenge wa bakalenge.+ 20 Nunku bantu bonso ba mu buloba bakasanka, ne tshimenga tshivua talalaa, bualu bavua bashipe Atalaya ku muele wa mvita ku nzubu wa mukalenge.

21 Yoasha+ uvua ne bidimu muanda mutekete pavuaye mulue mukalenge.+

12 Mu tshidimu tshia muanda mutekete tshia Yehu,+ Yoasha+ wakalua mukalenge, ne wakakokesha bidimu 40 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Sibeya wa ku Bê-sheba.+ 2 Yoasha wakatungunuka ne kuenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa matuku onso avua muakuidi Yehoyada umulongesha. 3 Kadi miaba mitumbuke+ kayivua miumbusha to, ne bantu batshivua balambula milambu ne bafuimisha muishi wa milambu miaba mitumbuke.

4 Yoasha wakambila bakuidi ne: “Angatayi makuta onso adibu balua nawu ku nzubu wa Yehowa bua mapa a tshijila,+ makuta adibu batuile muntu yonso,+ makuta adibu bafila bu mushinga udibu bakose bua muntu,* ne makuta onso adi muoyo wa muntu yonso umusaka bua kulua nawu ku nzubu wa Yehowa.+ 5 Bakuidi nebadiangatshilawu nkayabu kudi bantu badi baafila* ne nebalongolueshe nawu nzubu, muaba wonso udibu basangana munyanguke.”*+

6 Mu tshidimu tshia 23 tshia mukalenge Yoasha, bakuidi kabavua banji kulongolola miaba ivua minyanguke ku nzubu to.+ 7 Ke mukalenge Yoasha kubikila muakuidi Yehoyada+ ne bakuidi bakuabu, kubambilaye ne: “Bua tshinyi kanuena nulongolola miaba idi minyanguke ku nzubu? Nanku, kanuangatshi kabidi makuta kudi bantu badi banupeshawu biobi kabiyi bua kulongolola nzubu to.”+ 8 Ke bakuidi kuitababu bua kubenga kuangata kabidi makuta kudi bantu ne bua kubenga kuikala ne bujitu bua kulongoluesha nzubu.

9 Nunku muakuidi Yehoyada wakangata mushete,+ kutubula disoso pa tshibuikidiji tshiawu ne kuwutekaye kumpenga kua tshioshelu ku dia balume padi muntu ubuela mu nzubu wa Yehowa. Ke muaba uvua bakuidi bavua balama ku tshiibi bela makuta onso avua bantu balua nawu mu nzubu wa Yehowa.+ 10 Dîba dionso divuabu bamona ne: kuvua makuta a bungi mu mushete, mufundi wa mukalenge ne muakuidi munene bavua babanda, bangata* makuta avua bantu balue nawu ku nzubu wa Yehowa ne baabala.+ 11 Bavua bafila makuta akavuabu babale kudi bantu bavuabu bateke bua kutangila mudimu uvua wenzeka ku nzubu wa Yehowa. Bobu pabu bavua baafuta bena mabaya ne bibaki bavua benza mudimu ku nzubu wa Yehowa,+ 12 pamue ne bashi ba nzubu ne bapandi ba mabue. Bakalua kabidi ne mabaya ne mabue masonga bua kulongolola miaba ivua minyanguke ku nzubu wa Yehowa ne kutulabu makuta bua malu makuabu onso avua atangila dilongolola nzubu.

13 Kadi kabavua batula dikuta nansha dimue dia ku makuta avua bantu balua nawu ku nzubu wa Yehowa bua kuenza malongo manene a tshiamu tshia arjan, bintu bia kujima nabi kapia, bibakudi, mpungi,+ anyi tshintu kayi tshionso tshia or anyi tshia arjan bua nzubu wa Yehowa to.+ 14 Bavua baapesha anu bantu bavua benza mudimu, ne bobu bavua balongoluesha nawu nzubu wa Yehowa. 15 Kabavua balondolola bantu bavuabu bapesha makuta bua kuapesha bena mudimu to, bualu bavua bantu ba kueyemena.+ 16 Kadi kabavua balua ne makuta a milambu ya dipila+ ne makuta a milambu ya mpekatu ku nzubu wa Yehowa to; avua a bakuidi.+

17 Tshikondo atshi ke tshivua Hazaele+ mukalenge wa Sulia mubande bua kuluisha Gata,+ ne wakamukuata, pashishe wakangata dipangadika dia kuluisha* Yelushalema.+ 18 Ke Yoasha mukalenge wa Yuda kuangata mapa a tshijila onso avuabu bajidile kudi bankambua bende Yehoshafata, Yeholama, ne Ahazaya, bakalenge ba Yuda, pamue ne mapa ende yeye a tshijila ne or yonso uvuabu mua kusangana mu bibutshilu bia nzubu wa Yehowa ne nzubu* wa mukalenge, kubituminaye Hazaele mukalenge wa Sulia.+ Nunku yeye wakalekela bua kuluisha Yelushalema.

19 Bua malu adi mashale a ku malu a Yoasha, malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 20 Kadi bena mudimu bende bakadisangisha bua kumuelela tshifufu+ ne bakashipa Yoasha ku nzubu wa Kakunakuna,*+ mu njila udi upueka ku Sila. 21 Bena mudimu bende Yozakâ muana wa Shimeta ne Yehozabada muana wa Shomê ke bavua bamukume ne bamushipe.+ Bakamujiika ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi, ne muanende Amasaya wakalua mukalenge pa muaba wende.+

13 Mu tshidimu tshia 23 tshia Yoasha+ muana wa Ahazaya+ mukalenge wa Yuda, Yehoaza muana wa Yehu+ wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea, ne wakakokesha bidimu 17. 2 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, ne wakashala mu mpekatu uvua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza.+ Kavua mumulekele to. 3 Nunku tshiji tshia Yehowa+ tshiakatemena Isalele,+ ke yeye kubafila mu tshianza tshia Hazaele+ mukalenge wa Sulia ne mu tshianza tshia Bene-hadada+ muana wa Hazaele matuku abu onso.

4 Pakapita matuku, Yehoaza wakalomba luse kudi* Yehowa, ne Yehowa wakamuteleja, bualu uvua mumone dikenga divua mukalenge wa Sulia mukengeshe nadi Isalele.+ 5 Nunku Yehowa wakapesha bena Isalele mupandishi+ bua kubumbusha mu tshianza tshia Sulia, ne bena Isalele bakashala mu nzubu yabu anu bu kumpala.* 6 (Kadi kabavua balekele mpekatu wa nzubu wa Yalobama uvuaye mufikishe Isalele ku dienza to.+ Bakashala mu mpekatu au,* ne mutshi wa tshijila*+ uvua anu mushale muimane mu Samalea.) 7 Yehoaza uvua mushale anu ne tshiluilu tshia bendeshi ba tubalu 50, matempu dikumi, ne basalayi bavua benda ku makasa binunu 10, bualu mukalenge wa Sulia uvua mubabutule,+ mubadiatakaje anu bu lupuishi lua tshikondo tshia dishipula bintu.+

8 Bua malu adi mashale a ku malu a Yehoaza, malu onso avuaye muenze pamue ne bukole buende, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 9 Pashishe Yehoaza wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, ne bakamujiika mu Samalea;+ muanende Yoasha wakalua mukalenge pa muaba wende.

10 Mu tshidimu tshia 37 tshia Yoasha+ mukalenge wa Yuda, Yoasha muana wa Yehoaza wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea, ne wakakokesha bidimu 16. 11 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa kayi ulekela mpekatu yonso ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza.+ Wakashala* mu mpekatu ayi.

12 Bua malu adi mashale a ku malu a Yoasha, malu onso avuaye muenze pamue ne bukole buende ne muvuaye muluangane ne Amasaya mukalenge wa Yuda,+ ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 13 Pashishe Yoasha wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, ne Yalobama*+ wakasomba mu nkuasa wende wa bukalenge. Nunku bakajiika Yoasha mu Samalea ne bakalenge ba Isalele.+

14 Mpindieu, pavua Elisha+ mutuadije kusama disama divua ndekelu wa bionso dimufikishe ku lufu, Yoasha mukalenge wa Isalele wakapueka kudiye ne kumudidilaye pambidi wamba ne: “Tatu wanyi, tatu wanyi! Ditempu dia Isalele ne bendeshi bende ba tubalu!”+ 15 Ke Elisha kumuambila ne: “Angata buta ne mikete.” Nunku wakangata buta ne mikete. 16 Pashishe wakambila mukalenge wa Isalele ne: “Teka tshianza tshiebe ku buta bua mikete.” Nunku yeye wakateka tshianza tshiende ku buta, pashishe Elisha wakateka bianza biende pa bianza bia mukalenge. 17 Ke yeye kumuambila ne: “Kangula dididishi dia ku luseke lua ku est.” Nunku yeye wakadikangula. Elisha wakamba ne: “Kupa mukete!” Nunku wakakupa mukete. Mpindieu wakamba ne: “Mukete wa Yehowa wa ditshimuna,* mukete wa ditshimuna nawu* Sulia! Neukume* Sulia ku Afeke+ too ne pawamujikija yonso.”

18 Wakamba kabidi ne: “Angata mikete,” ne wakayangata. Pashishe wakambila mukalenge wa Isalele ne: “Kuma panshi.” Nunku wakakuma panshi misangu isatu ne kulekelaye. 19 Ke muntu wa Nzambi mulelela kumufiikilaye munda, kuambaye ne: “Uvua ne bua kuikala mukume panshi misangu itanu anyi isambombo! Dîba adi uvua mua kukuma Sulia too ne pauvua umujikija yonso, kadi mpindieu neukume Sulia anu misangu isatu tshianana.”+

20 Panyima pa bualu abu Elisha wakafua ne bakamujiika. Kuvua bisumbu bia benzavi bena Moaba+ bivua bilua mu buloba ku ntuadijilu kua tshidimu.* 21 Pavua bantu kampanda bajiika muntu, bakamona tshisumbu tshia benzavi, nunku bakimansha muntu au lukasa muaba uvuabu bajiikile Elisha, kunyemabu. Pavua muntu au mulenge mifuba ya Elisha, wakabika ku lufu+ ne kuimanaye.

22 Nunku Hazaele+ mukalenge wa Sulia wakakengesha Isalele+ matuku onso a Yehoaza. 23 Kadi Yehowa wakabaleja dianyisha ne luse+ ne kulejaye muvuaye ubelela meji bua tshipungidi tshivuaye mudie ne Abalahama,+ Izaka,+ ne Yakoba.+ Kavua musue kubabutula to, ne ki mmubipate kumpala kuende too ne lelu. 24 Pavua Hazaele mukalenge wa Sulia mufue, muanende Bene-hadada wakalua mukalenge pa muaba wende. 25 Pashishe Yoasha muana wa Yehoaza wakanyenga Bene-hadada muana wa Hazaele bimenga bivuaye munyenge tatuende Yehoaza mu mvita. Yoasha wakamukuma* misangu isatu,+ yeye kuangatulula bimenga bia Isalele.

14 Mu tshidimu tshibidi tshia Yoasha+ muana wa Yehoaza mukalenge wa Isalele, Amasaya muana wa Yoasha mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge. 2 Uvua ne bidimu 25 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 29 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Yehoadina wa mu Yelushalema.+ 3 Wakatungunuka ne kuenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa, kadi ki mbu nkambua wende Davidi to.+ Wakenza malu onso anu muvua tatuende Yoasha muenze.+ 4 Kadi miaba mitumbuke kayivua miumbusha to,+ ne bantu batshivua balambula milambu ne bafuimisha muishi wa milambu miaba mitumbuke.+ 5 Diakamue pavua bukalenge bushindame mu tshianza tshiende, wakashipa bena mudimu bende bavua bashipe tatuende mukalenge.+ 6 Kadi kavua mushipe bana ba bashipianganyi abu to, mu diumvuangana ne dîyi dia Yehowa didi difunda mu mukanda wa Mikenji ya Mose dia ne: “Kabena ne bua kushipa batatu bua bana babu, ne kabena ne bua kushipa bana bua batatuabu to; kadi badi ne bua kushipa muntu yonso bua mpekatu wende nkayende.”+ 7 Wakashipa bena Edome+ mu Tshibandabanda tshia Mukele,+ bantu binunu 10, ne wakakuata tshimenga tshia Sela mu mvita,+ ne dîna diatshi diakalua Yoketêle too ne lelu.

8 Pashishe Amasaya wakatuma bantu ne mukenji kudi Yoasha muana wa Yehoaza muana wa Yehu mukalenge wa Isalele wamba ne: “Luaku tuluangane mvita.”*+ 9 Yoasha mukalenge wa Isalele wakatumina Amasaya mukalenge wa Yuda mukenji eu ne: “Tshisonsa tshia mêba tshia mu Lebanona tshiakatumina mutshi wa sedre wa mu Lebanona mukenji ne: ‘Fila muanebe wa bakaji kudi muananyi wa balume bua ikale mukajende.’ Kadi nyama wa tshisuku wa mu Lebanona wakapitshila muaba au, kudiatakajaye tshisonsa tshia mêba. 10 Bulelela, wewe udi mutshimune Edome,+ ke bualu kayi muoyo webe mmulue ne lutambishi. Sanka ne butumbi buebe, kadi shala mu nzubu* muebe wewe. Bua tshinyi udi ukeba kujudija dikenga ne kukuluka, uya panshi wewe ne Yuda?” 11 Kadi Amasaya kakateleja to.+

Nunku Yoasha mukalenge wa Isalele wakabanda, ne yeye ne Amasaya mukalenge wa Yuda bakaluangana mvita ku Bete-shemeshe+ wa mu Yuda.+ 12 Isalele wakatshimuna Yuda, nunku muntu yonso wakanyemena kuende.* 13 Yoasha mukalenge wa Isalele wakakuata Amasaya mukalenge wa Yuda, muana wa Yoasha muana wa Ahazaya, ku Bete-shemeshe. Pashishe bakalua ku Yelushalema, ne yeye kupula tshimanu tshia Yelushalema kumbukila ku Tshiibi tshia Efelayima+ too ne ku Tshiibi tshia ku Ditumba,+ nkubita 400.* 14 Wakangata or yonso ne arjan ne bintu bionso bivuaye musangane mu nzubu wa Yehowa ne mu bibutshilu bia nzubu* wa mukalenge, pamue ne bantu bavuaye mukuate lukole. Pashishe wakapingana ku Samalea.

15 Bua malu adi mashale a ku malu a Yoasha, malu avuaye muenze pamue ne bukole buende ne muvuaye muluangane ne Amasaya mukalenge wa Yuda, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 16 Pashishe Yoasha wakalala bua kuikisha ne bankambua bende ne bakamujiika mu Samalea+ ne bakalenge ba Isalele; muanende Yalobama *+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

17 Amasaya+ muana wa Yoasha mukalenge wa Yuda wakashala ne muoyo bidimu 15 panyima pa lufu lua Yoasha+ muana wa Yehoaza mukalenge wa Isalele.+ 18 Bua malu adi mashale a ku malu a Amasaya, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 19 Pashishe bakamuelela tshifufu+ ku Yelushalema, yeye kunyemena ku Lakisha, kadi bakatuma bantu bua kumulonda ku Lakisha ne kumushipelabu kuntu aku. 20 Nunku bakapingana nende muambula pa tubalu, bobu kumujiika mu Yelushalema ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi.+ 21 Pashishe bantu bonso ba mu Yuda bakangata Azaya*+ uvua ne bidimu 16,+ kumutekabu mukalenge pa muaba wa tatuende Amasaya.+ 22 Wakibakulula Elata,+ kumupingajilaye Yuda panyima pa mukalenge* mumane kulala bua kuikisha ne bankambua bende.+

23 Mu tshidimu tshia 15 tshia Amasaya muana wa Yoasha mukalenge wa Yuda, Yalobama+ muana wa Yoasha mukalenge wa Isalele wakalua mukalenge mu Samalea, ne wakakokesha bidimu 41. 24 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa. Kavua mulekele mpekatu yonso ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza to.+ 25 Wakapingaja mikalu ya Isalele kumbukila ku Lebo-hamate*+ too ne ku mbuu wa mu Alabâ*+ bilondeshile dîyi divua Yehowa Nzambi wa Isalele muambe ku butuangaji bua muena mudimu wende Yona+ muana wa Amitayi, muprofete wa ku Gata-hefê.+ 26 Bualu Yehowa uvua mumone dikenga dikole menemene dia Isalele.+ Kakutshivua kabidi muntu uvua mua kuambuluisha Isalele to, nansha mu bantu bavua kabayi ne bukole anyi mu bantu bavua bateketangane. 27 Kadi Yehowa uvua mulaye bua kubenga kukupula dîna dia Isalele muinshi mua diulu.+ Ke bualu kayi wakabapandisha ku tshianza tshia Yalobama muana wa Yoasha.+

28 Bua malu adi mashale a ku malu a Yalobama, malu onso avuaye muenze pamue ne bukole buende, muvuaye muluangane mvita ne muvuaye mupingaje Damaseke+ ne Hamate+ kudi Yuda mu Isalele, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 29 Pashishe Yalobama wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, ne bakalenge ba Isalele; muanende Zekâya+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

15 Mu tshidimu tshia 27 tshia Yalobama* mukalenge wa Isalele, Azaya*+ muana wa Amasaya+ mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge.+ 2 Uvua ne bidimu 16 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 52 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Yekoliya wa mu Yelushalema. 3 Wakatungunuka ne kuenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa, anu bu muvua tatuende Amasaya muenze.+ 4 Kadi miaba mitumbuke kayivua miumbusha to,+ ne bantu batshivua balambula milambu ne bafuimisha muishi wa milambu miaba mitumbuke.+ 5 Yehowa wakakengesha mukalenge, ne yeye wakashala muena nsudi+ too ne dituku dia lufu luende; wakasombela mu nzubu wa pa nkayende,+ pavua eku Yotama+ muana wa mukalenge utangila nzubu,* ulumbuluisha bantu ba mu buloba.+ 6 Bua malu adi mashale a ku malu a Azaya,+ malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 7 Pashishe Azaya wakalala bua kuikisha ne bankambua bende,+ ne bakamujiika ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi; ne muanende Yotama wakalua mukalenge pa muaba wende.

8 Mu tshidimu tshia 38 tshia Azaya+ mukalenge wa Yuda, Zekâya+ muana wa Yalobama wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea, ne wakakokesha ngondo isambombo. 9 Wakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa anu bu muvua bankambua bende benze. Kavua mulekele mpekatu ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza to.+ 10 Pashishe Shaluma muana wa Yabesha wakamuelela tshifufu ne wakamushipa+ ku Yibelama.+ Yeye mumane kumushipa, wakalua mukalenge pa muaba wende. 11 Malu adi mashale a ku malu a Zekâya mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele. 12 Bualu ebu buakakumbaja dîyi divua Yehowa muambile Yehu ne: “Bana bebe ba mu bipungu binayi+ nebasombe mu nkuasa wa bukalenge wa Isalele.”+ Ke muvuabi bienzeke nanku.

13 Shaluma muana wa Yabesha wakalua mukalenge mu tshidimu tshia 39 tshia Uziya+ mukalenge wa Yuda, ne wakakokesha ngondo mujima mu Samalea. 14 Pashishe Menahema muana wa Gadi wakafuma ku Tîsa+ kubandaye ku Samalea ne kushipaye Shaluma+ muana wa Yabesha mu Samalea. Yeye mumane kumushipa, wakalua mukalenge pa muaba wende. 15 Bua malu adi mashale a ku malu a Shaluma ne tshifufu tshivuaye muele, mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele. 16 Tshikondo atshi ke tshivua Menahema mufume ku Tîsa ne mubutule Tifesa ne bantu bonso bavuamu ne bavua mu maloba ende, bualu benamu bavua babenge kumunzuluila biibi bia tshimenga. Wakatshibutula ne kupandaye bakaji bavua ne mafu bavuamu.

17 Mu tshidimu tshia 39 tshia Azaya mukalenge wa Yuda, Menahema muana wa Gadi wakalua mukalenge wa Isalele, ne wakakokesha bidimu dikumi mu Samalea. 18 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa. Kakalekela mpekatu yonso ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza,+ matuku ende onso. 19 Pula+ mukalenge wa Ashû wakalua mu buloba, ne Menahema wakapesha Pula ntalanta* tshinunu ya arjan bua amuambuluishe bua kukolesha bukokeshi buende mu bukalenge.+ 20 Nunku Menahema wakabandisha bungi bua arjan pa kuyilomba kudi bantu babanji bavua bende lumu ba mu Isalele.+ Wakapesha mukalenge wa Ashû nshekele* 50 ya arjan bua muntu yonso. Pashishe mukalenge wa Ashû wakapingana, kakashala mu buloba to. 21 Bua malu adi mashale a ku malu a Menahema,+ malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele anyi? 22 Pashishe Menahema wakalala bua kuikisha ne bankambua bende; ne muanende Pekaya wakalua mukalenge pa muaba wende.

23 Mu tshidimu tshia 50 tshia Azaya mukalenge wa Yuda, Pekaya muana wa Menahema wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea, ne wakakokesha bidimu bibidi. 24 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa. Kakalekela mpekatu ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza to.+ 25 Pashishe mfumu wa basalayi bende Peka+ muana wa Lemalaya wakamuelela tshifufu ne wakamushipa mu Samalea mu tshibumba tshikolesha tshia nzubu* wa mukalenge pamue ne Âgoba ne Aliye. Uvua ne bantu 50 ba mu Gilada; ne yeye mumane kumushipa, wakalua mukalenge pa muaba wende. 26 Bua malu adi mashale a ku malu a Pekaya, malu onso avuaye muenze, mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele.

27 Mu tshidimu tshia 52 tshia Azaya mukalenge wa Yuda, Peka+ muana wa Lemalaya wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea, ne wakakokesha bidimu 20. 28 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, ne kakalekela mpekatu ivua Yalobama muana wa Nebata mufikishe Isalele ku dienza to.+ 29 Mu matuku a Peka mukalenge wa Isalele, Tigelata-pelesê+ mukalenge wa Ashû wakabuela ne kukuata Iyona, Abele-bete-mâka,+ Yanoa, Kedeshe,+ Hasô, Gilada,+ ne Galela, buloba buonso bua Nafatale,+ ne wakakuata benamu, kuyaye nabu mu Ashû.+ 30 Pashishe Hoshea+ muana wa Elaha wakelela Peka muana wa Lemalaya tshifufu, kumukumaye, yeye kumushipa; ne wakalua mukalenge pa muaba wende mu tshidimu tshia 20 tshia Yotama+ muana wa Uziya. 31 Bua malu adi mashale a ku malu a Peka, malu onso avuaye muenze, mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Isalele.

32 Mu tshidimu tshibidi tshia Peka muana wa Lemalaya mukalenge wa Isalele, Yotama+ muana wa Uziya+ mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge. 33 Uvua ne bidimu 25 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 16 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Yelusha muana wa Sadoka.+ 34 Wakatungunuka ne kuenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa anu muvua tatuende Uziya muenze.+ 35 Kadi miaba mitumbuke kayivua miumbusha to, ne bantu batshivua balambula milambu ne bafuimisha muishi wa milambu miaba mitumbuke.+ Yeye ke uvua muase tshiibi tshia kuulu tshia nzubu wa Yehowa.+ 36 Bua malu adi mashale a ku malu a Yotama, malu avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 37 Mu matuku au Yehowa wakabanga kutuma Lesine mukalenge wa Sulia ne Peka+ muana wa Lemalaya bua kuluisha Yuda.+ 38 Pashishe Yotama wakalala bua kuikisha ne bankambua bende ne bakamujiika ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi nkambua wende. Muanende Ahaza wakalua mukalenge pa muaba wende.

16 Mu tshidimu tshia 17 tshia Peka muana wa Lemalaya, Ahaza+ muana wa Yotama mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge. 2 Ahaza uvua ne bidimu 20 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 16 mu Yelushalema. Kavua muenze malu mimpe ku mêsu kua Yehowa Nzambi wende bu muvua nkambua wende Davidi muenze to.+ 3 Kadi yeye wakendela mu njila wa bakalenge ba Isalele,+ ne wakapitshisha too ne muanende wa balume mu kapia,+ ulonda bilele bibi menemene bia bisamba+ bivua Yehowa muipate kumpala kua bena Isalele. 4 Wakatungunuka kabidi ne kulambula milambu ne kufuimisha muishi wa milambu miaba mitumbuke,+ pa mikuna mikese, ne muinshi mua mutshi wonso uvua musampile bikole.+

5 Tshikondo atshi ke tshivua Lesine mukalenge wa Sulia ne Peka muana wa Lemalaya, mukalenge wa Isalele, babande bua kuela Yelushalema mvita.+ Bakatshintshimika Ahaza kadi kabavua bakumbane bua kukuata tshimenga to. 6 Tshikondo atshi Lesine mukalenge wa Sulia wakapingaja Elota+ kudi Edome, pashishe wakipata bena Yuda* mu Elota. Nunku bena Edome bakabuela mu Elota, ne mbasombamu too ne lelu. 7 Nunku Ahaza wakatuma bantu ne mukenji kudi Tigelata-pelesê+ mukalenge wa Ashû wamba ne: “Ndi muena mudimu webe ne muanebe. Banda umpandishe mu tshianza tshia mukalenge wa Sulia ne mu tshianza tshia mukalenge wa Isalele badi banduisha.” 8 Pashishe Ahaza wakangata arjan ne or bivua ku nzubu wa Yehowa ne mu bibutshilu bia nzubu* wa mukalenge, kubituminaye mukalenge wa Ashû bu nkosa mishiku.+ 9 Mukalenge wa Ashû wakitaba dilomba diende, ne wakabanda ku Damaseke, kumukuataye, kukuataye bantu bavuamu, kuyaye nabu ku Kî,+ ne kushipaye Lesine.+

10 Pashishe mukalenge Ahaza wakaya bua kumonangana ne Tigelata-pelesê mukalenge wa Ashû ku Damaseke. Pavua mukalenge Ahaza mumone tshioshelu tshivua ku Damaseke, wakatumina muakuidi Uliya tshioshelu tshizola, uleja tshimfuanyi tshiatshi ne muvuabu batshienze.+ 11 Muakuidi Uliya+ wakasa tshioshelu+ bilondeshile bionso bivua mukalenge Ahaza mumutumine dîyi kumbukila ku Damaseke bua kuenza. Muakuidi Uliya wakajikija kutshiasa kumpala kua mukalenge Ahaza kupingana ufumina ku Damaseke. 12 Pavua mukalenge mupingane ufumina ku Damaseke ne mumone tshioshelu, wakaya ku tshioshelu, yeye kulambulapu milambu.+ 13 Wakatungunuka ne kufuimisha milambu yende ya kuosha ne milambu yende ya ntete pa tshioshelu atshi; uvua kabidi mupongololapu milambu yende ya bia kunua ne mumiaminapu mashi a milambu yende ya diumvuangana. 14 Pashishe wakumbusha tshioshelu tshia tshiamu tshia mitaku+ tshivua kumpala kua Yehowa muaba uvuatshi kumpala kua nzubu, kutshiumbushaye pankatshi pa tshioshelu tshiende yeye ne nzubu wa Yehowa, ne wakatshiteka ku luseke lua ku nord kua tshioshelu tshiende yeye. 15 Mukalenge Ahaza wakatumina muakuidi Uliya+ dîyi ne: “Fuimishila mulambu wa kuosha wa mu dinda pa tshioshelu tshinene,+ kabidi ne mulambu wa ntete wa dilolo,+ mulambu wa kuosha wa mukalenge, ne mulambu wende wa ntete, pamue ne milambu ya kuosha, milambu ya ntete, ne milambu ya bia kunua ya bantu bonso. Udi kabidi ne bua kumiaminapu mashi onso a milambu ya kuosha ne mashi onso a milambu mikuabu. Bua tshioshelu tshia tshiamu tshia mitaku, lekela nkebe tshia kuenza natshi.” 16 Nunku muakuidi Uliya wakenza malu onso avua mukalenge Ahaza mumutumine dîyi bua kuenza.+

17 Mukalenge Ahaza wakakosa kabidi bitata bia mu nseke bia ku matempu+ tutupa tutupa ne wakumbusha malongo manene avuamu,+ ne wakatulula Mbuu pa ngombe ya tshiamu tshia mitaku+ pavuabu bamuteke, kumutekaye panshi pavua palamika mabue.+ 18 Wakumbusha muaba mubuikila kuulu bua Nsabatu uvuabu benze mu nzubu ne tshibuelelu tshia pambelu tshia mukalenge bivua ku nzubu wa Yehowa, kubitekaye muaba mukuabu; uvua muenze nanku bua mukalenge wa Ashû.

19 Bua malu adi mashale a ku malu a Ahaza, malu avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi?+ 20 Pashishe Ahaza wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, bakamujiika ne bankambua bende mu Tshimenga tshia Davidi; muanende Hezikiya*+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

17 Mu tshidimu tshia 12 tshia Ahaza mukalenge wa Yuda, Hoshea+ muana wa Elaha wakalua mukalenge wa Isalele mu Samalea; wakakokesha bidimu tshitema. 2 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, kadi ki mbu bakalenge ba Isalele bavua kumpala kuende to. 3 Shalamanesê mukalenge wa Ashû wakabanda bua kumuluisha,+ ne Hoshea wakalua muena mudimu wende, kubangaye kumulambula milambu.+ 4 Kadi mukalenge wa Ashû wakumvua ne: Hoshea uvua mubuelakane mu tshifufu kampanda, bualu uvua mutume bantu ne mukenji kudi So mukalenge wa Ejipitu+ ne kavua mutumine mukalenge wa Ashû mulambu bu muvuaye wenza bidimu bia kumpala to. Ke bualu kayi mukalenge wa Ashû wakamukuata, kumulama musuika mu buloko.

5 Mukalenge wa Ashû wakabuela mu ditunga dijima, ne wakalua ku Samalea, kumutshintshimikaye bidimu bisatu. 6 Mu tshidimu tshia tshitema tshia Hoshea, mukalenge wa Ashû wakakuata Samalea.+ Pashishe wakakuata bena Isalele, kuyaye nabu+ mu Ashû, kubatekaye mu Halaha, mu Habô ku musulu wa Gozana+ ne mu bimenga bia bena Madayi.+

7 Bualu ebu buakenzeka bualu bena Isalele bavua benzele Yehowa Nzambi wabu mpekatu, yeye uvua mubapatule mu buloba bua Ejipitu ku bukokeshi bua Palô mukalenge wa Ejipitu.+ Bakatendelela* nzambi mikuabu,+ 8 bakalonda bilele bia bisamba bivua Yehowa muipate kumpala kua bena Isalele, ne bakalonda bilele bivua bakalenge ba Isalele bapatule.

9 Bena Isalele bavua balonda bintu bivua kabiyi biakane ku mêsu kua Yehowa Nzambi wabu. Bakatungunuka ne kuasa miaba mitumbuke mu bimenga biabu bionso,+ kumbukila ku tshibumba tshia nsentedi too ne ku tshimenga tshikolesha.* 10 Bakatungunuka ne kudimanyikijila makunji a tshijila ne mitshi ya tshijila*+ pa mukuna mukese wonso mule ne muinshi mua mutshi wonso uvua musampile bikole;+ 11 ne bavua bafuimisha muishi wa milambu pa miaba mitumbuke yonso anu bu muvua bisamba bivua Yehowa muipate kumpala kuabu bienza.+ Bakatungunuka ne kuenza malu mabi bua kufiikisha Yehowa munda.

12 Bakatungunuka ne kuenzela mpingu ya muendi* mudimu,+ mpingu ivua Yehowa mubambile bua bualu buayi ne: “Kanuena ne bua kuenza nunku to!”+ 13 Yehowa uvua anu udimuija Isalele ne Yuda ku butuangaji bua baprofete bende bonso ne mumonyi yonso wa bikena kumona+ wamba ne: “Lekelayi njila yenu mibi!+ Lamayi mêyi anyi ne mikenji yanyi mifunda bilondeshile mikenji yonso imvua muelele bankambua benu ne imvua munutumine ku butuangaji bua bena mudimu banyi baprofete.” 14 Kadi kabakateleja to, ne bakashala ne tshitunu* anu bu bankambua babu bavua kabayi baleje ditabuja kudi Yehowa Nzambi wabu.+ 15 Bakatungunuka ne kubenga mêyi ne mikandu biende ne tshipungidi tshiende+ tshivuaye mudie ne bankambua babu ne mavuluija ende avuaye mufile bua kubadimuija,+ ne bakatungunuka ne kulonda mpingu ya tshianana,+ kuluabu pabu bantu tshianana,+ bidikija bisamba bivua bibanyunguluke bivua Yehowa mubatumine dîyi bua kubenga kuidikija.+

16 Bakatungunuka ne kulekela mêyi onso a Yehowa Nzambi wabu, ne bakenza mpingu ya tshiamu* ya tuana tua ngombe tubidi,+ bakenza ne mutshi wa tshijila,*+ bakinamina musumba wonso wa bintu bia mu diulu+ ne bakenzela Bâla mudimu.+ 17 Bavua kabidi bapitshisha bana babu ba balume ne ba bakaji mu kapia,+ bavua babukisha+ ne bakeba bimanyinu bia malu atshilualua, ne bavua badifila* bua kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bua kumufiikisha munda.

18 Nunku Yehowa wakafiikila Isalele munda bikole, ke bualu kayi wakabumbusha ku mêsu kuende.+ Kakalekela muntu nansha umue ushala to, anu tshisa tshia Yuda nkayatshi.

19 Nansha bena Yuda kabavua balame mêyi a Yehowa Nzambi wabu to;+ bakendela pabu mu bilele bivua Isalele mulonde.+ 20 Yehowa wakabenga ndelanganyi yonso ya Isalele, yeye kuyifuisha bundu ne kuyifila mu tshianza tshia bapawudi too ne pakayumbushaye kumpala kuende. 21 Yeye wakatula Isalele ku nzubu wa Davidi, ne bakateka Yalobama muana wa Nebata mukalenge.+ Kadi Yalobama wakasesuisha Isalele, kubafikisha ku dibenga kulonda Yehowa, ne wakabafikisha ku dienza mpekatu munene. 22 Bena Isalele bakatungunuka ne kuendela mu mpekatu yonso ivua Yalobama muenze.+ Kabakayilekela 23 too ne pavua Yehowa mumbushe Isalele ku mêsu kuende, anu muvuaye muambe ku butuangaji bua bena mudimu bende bonso baprofete.+ Nunku bakakuata bena Isalele mu buloba buabu, kuyabu nabu mu Ashû+ mudibu too ne lelu.

24 Pashishe mukalenge wa Ashû wakalua ne bantu ba mu Babilona, mu Kuta, mu Awa, mu Hamate, ne mu Sefâwayima,+ kubatekaye mu bimenga bia Samalea pa muaba wa bena Isalele; bakangata Samalea, kusombelabu mu bimenga biende. 25 Pakabangabu kusombela muaba au kumpalampala, kabavua batshina* Yehowa to. Nunku Yehowa wakabatumina ntambue,+ yoyi kushipa bamue ba kudibu. 26 Bakalua kuambila mukalenge wa Ashû ne: “Bisamba biudi mukuate muye nabi ne muteke mu bimenga bia Samalea ki mbimanye ntendelelu* wa Nzambi wa buloba abu to. Ke bualu kayi yeye udi anu utuma ntambue munkatshi muabu idi ibashipa, bualu kakuena muntu nansha umue wa kudibu udi mumanye ntendelelu wa Nzambi wa buloba abu to.”

27 Ke mukalenge wa Ashû kutumaye dîyi ne: “Pingajayi muakuidi umue wa ku bakuidi banuvua bakuate kuntu aku baye nabu, bua asombelaku ne abalongeshe ntendelelu wa Nzambi wa buloba abu.” 28 Nunku muakuidi umue wa ku bakuidi bavuabu bakuate ku Samalea baye nabu wakapingana bua kusombela mu Betele,+ ne wakabanga kubalongesha mushindu uvuabu ne bua kutshina* Yehowa.+

29 Kadi tshisamba ne tshisamba tshionso tshiakenza nzambi watshi,* kuyitekabu mu nzubu ya kutendelela pa miaba mitumbuke ivua bena Samalea benze; tshisamba ne tshisamba tshionso tshiakenza nanku mu bimenga biabu muvuabu basombela. 30 Nunku bantu ba ku Babilona bakenza Sukota-benota, ba ku Kuta kuenzabu Nêgala, ba ku Hamate+ kuenzabu Ashima, 31 ne bena Awa kuenzabu Nibehaza ne Tâtaka. Bena Sefâwayima bavua buosha bana babu mu kapia bua Adelameleke ne Anameleke, nzambi ya Sefâwayima.+ 32 Nansha muvuabu batshina Yehowa, bakasungula bakuidi mu bantu tshianana tshianana bua miaba mitumbuke, ne bakuidi aba bavua babenzela mudimu ku nzubu ya kutendelela ivua miaba mitumbuke.+ 33 Nunku bavua batshina Yehowa, kadi bavua batendelela nzambi yabu bobu bilondeshile ntendelelu* wa bisamba bivuabu babangatshile.+

34 Too ne lelu badi balonda ntendelelu* yabu ya kale. Muntu nansha umue wa kudibu kena utendelela* Yehowa to, ne muntu nansha umue kena ulonda mikenji yende mifunda, mêyi ende a dilumbuluisha, Mikenji, ne mêyi bivua Yehowa mupeshe bana ba Yakoba, muena dîna divuaye mushintulule dilue Isalele.+ 35 Pavua Yehowa mudie nabu tshipungidi,+ uvua mubelele mukenji ne: “Kanuena ne bua kutshina nzambi mikuabu, ne kanuena ne bua kuyinamina, kuyenzela mudimu anyi kuyilambula milambu to.+ 36 Kadi Yehowa, uvua munupatule mu buloba bua Ejipitu ne bukole bua bungi ne diboko diolola,+ yeye ke unudi ne bua kutshina,+ yeye ke unudi ne bua kuinamina, ne yeye ke unudi ne bua kulambula milambu. 37 Nudi ne bua kutungunuka ne kulonda bimpe bimpe mêyi ne mikandu, mêyi a dilumbuluisha, Mikenji ne mêyi bivuaye munufundile,+ ne kanuena ne bua kutshina nzambi mikuabu to. 38 Kanuena ne bua kupua tshipungidi tshimvua mudie nenu muoyo,+ ne kanuena ne bua kutshina nzambi mikuabu to. 39 Kadi Yehowa Nzambi wenu ke unudi ne bua kutshina, bualu yeye ke wanusungila mu tshianza tshia bena lukuna benu bonso.”

40 Kadi kabakatumikila to, ne bakalonda ntendelelu* wabu wa kale.+ 41 Nunku bisamba ebi biakafika ku ditshina Yehowa,+ kadi bivua bienzela kabidi mpingu yabi misonga mudimu. Too ne lelu, bana babu ne bikulu babu badi benza bonso anu muvua bankambua babu benze.

18 Mu tshidimu tshisatu tshia Hoshea+ muana wa Elaha mukalenge wa Isalele, Hezikiya+ muana wa Ahaza+ mukalenge wa Yuda wakalua mukalenge. 2 Uvua ne bidimu 25 pakaluaye mukalenge, ne wakakokesha bidimu 29 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Abi* muana wa Zekâya.+ 3 Wakatungunuka ne kuenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa,+ anu bu muvua nkambua wende Davidi muenze.+ 4 Yeye ke uvua mumbushe miaba mitumbuke,+ muzaze makunji a tshijila, ne mukose mutshi wa tshijila.*+ Wakazaza kabidi nyoka wa tshiamu tshia mitaku uvua Mose muenze;+ bualu too ne tshikondo atshi bantu ba mu Isalele bavua bamufuimishila muishi wa milambu ne bavua bamubikila ne: lupingu lua nyoka wa tshiamu tshia mitaku.* 5 Uvua weyemena Yehowa+ Nzambi wa Isalele; kakuvua mukalenge mukuabu bu yeye munkatshi mua bakalenge bonso ba Yuda bavua balue panyima pende anyi munkatshi mua aba bavua kumpala kuende to. 6 Wakalamata Yehowa bikole.+ Kavua musesuke bua kubenga kumulonda; wakatungunuka ne kulama mêyi avua Yehowa mupeshe Mose. 7 Yehowa uvua nende. Miaba yonso ivuaye uya, uvua wenza malu ne meji. Wakatombokela mukalenge wa Ashû, ne wakabenga kumuenzela mudimu.+ 8 Wakatshimuna kabidi bena Peleshete+ too ne ku Gaza ne maloba ende, kumbukila ku tshibumba tshia nsentedi too ne ku tshimenga tshikolesha.*

9 Mu tshidimu tshinayi tshia mukalenge Hezikiya, mbuena kuamba ne: tshidimu tshia muanda mutekete tshia Hoshea+ muana wa Elaha mukalenge wa Isalele, Shalamanesê mukalenge wa Ashû wakabanda bua kuluisha Samalea, ne wakabanga kumutshintshimika.+ 10 Bakakuata Samalea+ ku ndekelu kua bidimu bisatu; mu tshidimu tshisambombo tshia Hezikiya tshivua tshidimu tshia tshitema tshia Hoshea mukalenge wa Isalele, bakakuata Samalea. 11 Pashishe mukalenge wa Ashû wakakuata bena Isalele kuyaye nabu+ mu Ashû, kubatekaye mu Halaha, mu Habô ku musulu wa Gozana ne mu bimenga bia bena Madayi.+ 12 Biakenzeka nunku bualu kabavua bateleje dîyi dia Yehowa Nzambi wabu, kadi bavua anu banyanga tshipungidi tshiende, mmumue ne: malu onso avua Mose muena mudimu wa Yehowa mubatumine dîyi bua kuenza.+ Kabavua bateleja ne kabavua batumikila to.

13 Mu tshidimu tshia 14 tshia mukalenge Hezikiya, Saneheliba mukalenge wa Ashû+ wakabanda bua kuluisha bimenga bikolesha bionso bia mu Yuda ne wakabikuata.+ 14 Nunku Hezikiya mukalenge wa Yuda wakatumina mukalenge wa Ashû mukenji ku Lakisha ne: “Ndi mu tshilema. Umbuka kundi, ne nenkupeshe tshionso tshiwangambila bua kukupesha.” Mukalenge wa Ashû wakakosela Hezikiya mukalenge wa Yuda tshibawu tshia ntalanta* 300 ya arjan ne ntalanta 30 ya or. 15 Nunku Hezikiya wakafila arjan yonso ivuabu basangane ku nzubu wa Yehowa ne mu bibutshilu bia nzubu* wa mukalenge.+ 16 Tshikondo atshi Hezikiya wakumbusha* biibi bia ku ntempelo+ wa Yehowa ne mabaya a mu nseke ya mushiku wa mbelu avua Hezikiya mukalenge wa Yuda mulengeje* yeye nkayende,+ ne wakabipesha mukalenge wa Ashû.

17 Pashishe mukalenge wa Ashû wakatuma Tâtana,* Labasalisa,* ne Labashake* ne tshiluilu tshinene tshia basalayi bumbukila ku Lakisha+ baya kudi mukalenge Hezikiya mu Yelushalema.+ Bakabanda ku Yelushalema, kuimanabu pabuipi ne munkoloji wa mâyi wa dijiba dia ku mutu didi ku tshibeba tshia ku budimi bua musukudi wa bilamba.+ 18 Pavuabu babikile mukalenge bua apatuke, Eleyakima+ muana wa Hilekiya, uvua utangila ba mu nzubu,* mufundi Shebena,+ ne Yoa muana wa Asafa, mufundi wa malu a bukalenge, bakapatuka kuluabu kudibu.

19 Ke Labashake kubambila ne: “Ambilayiku Hezikiya ne: ‘Mona tshidi mukalenge munene, mukalenge wa Ashû, wamba: “Nshindamenu wa tshieyemenu tshiebe udi tshinyi?+ 20 Wewe udi wamba ne: ‘Ndi ne mayele ne bukole bua kuluangana mvita,’ kadi aa mmêyi a tshianana. Uudi mueyemene nnganyi bua wewe kupeta dikima dia kuntombokela?+ 21 Tangila! Wewe udi utekemena dikuatshisha dia dilenge ditshibuke edi, Ejipitu mene,+ didi mua kutua muntu mu tshianza ne kubuelamu yeye mueyemenaku. Ke mudi Palô mukalenge wa Ejipitu kudi bonso badi bamueyemena. 22 Wewe mungambile ne: ‘Tudi tueyemena Yehowa Nzambi wetu,’+ ki nyeye muena miaba mitumbuke ne bioshelu bidi Hezikiya mumbushe,+ padiye eku wambila Yuda ne Yelushalema ne: ‘Nudi ne bua kuinama kumpala kua tshioshelu etshi mu Yelushalema’ anyi?”’+ 23 Nunku mpindieu, diaku koku lupiku elu ne mfumuanyi mukalenge wa Ashû: nenkupeshe tubalu 2 000 ni udi mua kupeta batuendeshi bungi bukumbane.+ 24 Nunku, mmunyi muudi mua kuipata nansha nguvena umue udi mutambe bukese wa ku bena mudimu ba mukalenge wanyi, paudi eku weyemena Ejipitu bua matempu ne bendeshi ba tubalu? 25 Mpindieu ndi mubande bua kuluisha muaba eu bua kuwubutula tshiyi ne dianyisha dia Yehowa anyi? Yehowa nkayende uvua mungambile ne: ‘Banda bua kuluisha buloba ebu ne ububutule.’”

26 Ke Eleyakima muana wa Hilekiya, ne Shebena+ ne Yoa kuambilabu Labashake ne:+ “Akula koku ne bena mudimu bebe mu muakulu wa tshiena Alama,*+ bualu tudi tuwumvua; kuakudi netu mu muakulu wa bena Yuda mu matshi a bantu badi pa tshimanu to.”+ 27 Kadi Labashake wakabambila ne: “Mukalenge wanyi mmuntume anu kudi mukalenge wenu ne kunudi bua kuakula mêyi aa anyi? Ki mmuntume kabidi kudi bantu aba badi basombe pa tshimanu, bantu bikala ne bua kudia tumvi tuabu nkayabu ne kunua menyi abu nkayabu pamue nenu anyi?”

28 Pashishe Labashake wakimana, kuelaye dîyi dikole mu muakulu wa bena Yuda, wamba ne: “Telejayi dîyi dia mukalenge munene, mukalenge wa Ashû.+ 29 Monayi tshidi mukalenge wamba: ‘Hezikiya kanushimi to, bualu kena ukumbana bua kunusungila mu tshianza tshianyi to.+ 30 Kanulekedi Hezikiya unufikisha ku dieyemena Yehowa padiye unuambila ne: “Yehowa neatusungile bushuwa, ne tshimenga etshi katshiakufidibua mu tshianza tshia mukalenge wa Ashû to.”+ 31 Kanuteleji Hezikiya to, bualu monayi tshidi mukalenge wa Ashû wamba: “Lengejanganayi nanyi ne nudifile kundi,* ne yonso wa kunudi neadie tumuma tua ku muonji wende wa tumuma tua mvinyo ne tumuma tua ku mutshi wende wa mfigi ne neanue mâyi a mu tshina tshiende tshia kulamina mâyi, 32 too ne pandi ndua ne nya nenu mu buloba budi bufuanangane ne buloba buenu,+ buloba bua ntete ne mvinyo mupiamupia, buloba bua mampa ne madimi a tumuma tua mvinyo, buloba bua mitshi ya olive ne buitshi. Dîba adi nenushale ne muoyo ne kanuakufua to. Kanuteleji Hezikiya to, bualu udi unupambuisha padiye unuambila ne: ‘Yehowa neatusungile.’ 33 Nzambi nansha umue wa ku nzambi ya bisamba mmusungilaku buloba buende mu tshianza tshia mukalenge wa Ashû anyi? 34 Nzambi ya Hamate+ ne Âpada idi penyi? Nzambi ya Sefâwayima,+ Hena ne Iwa idi penyi? Mmisungilaku Samalea mu tshianza tshianyi anyi?+ 35 Nnganyi munkatshi mua nzambi yonso ya maloba au udi musungile buloba buende mu tshianza tshianyi, bua Yehowa kusungila Yelushalema mu tshianza tshianyi?”’”+

36 Kadi bantu bakashala bapuwe ne kabakamuandamuna dîyi, bualu dîyi divua mukalenge mutume divua ne: “Kanuena ne bua kumuandamuna to.”+ 37 Kadi Eleyakima muana wa Hilekiya, uvua ku mutu kua ba mu nzubu,* mufundi Shebena, ne Yoa muana wa Asafa, mufundi wa malu a bukalenge, bakalua kudi Hezikiya ne bilamba biabu bipanda, kumuambilabu mêyi a Labashake.

19 Diakamue pakumvua mukalenge Hezikiya bualu ebu, wakadipanda bilamba, kudijingilaye tshilamba tshikayabale, ne kuyaye mu nzubu wa Yehowa.+ 2 Pashishe wakatuma Eleyakima uvua ku mutu kua ba mu nzubu,* mufundi Shebena, ne bakulu ba bakuidi, badijingile bilamba bikayabale, kudi muprofete Yeshaya+ muana wa Amoza. 3 Kumuambilabu ne: “Mona tshidi Hezikiya wamba: ‘Edi ndituku dia dikenga, dia dikanyina* ne dia bundu; bualu bana bakadi pa kuledibua,* kadi bukole bua kulela nabu kabuenaku to.+ 4 Pamuapa Yehowa Nzambi webe neumvue mêyi onso a Labashake uvua mfumuende mukalenge wa Ashû mutume bua kupenda Nzambi wa muoyo,+ ne neamulumbuluishe bua mêyi adi Yehowa Nzambi webe mumvue. Nunku sambila+ bua bashadile badi bashale ne muoyo.’”

5 Nunku bena mudimu ba mukalenge Hezikiya bakaya kudi Yeshaya,+ 6 ne Yeshaya wakabambila ne: “Monayi tshinudi ne bua kuambila mukalenge wenu: ‘Mona tshidi Yehowa wamba: “Kutshinyi+ bua mêyi audi mumvue, mêyi adi bena mudimu ba mukalenge wa Ashû bampende.+ 7 Mona ndi ngela lungenyi kampanda mu mutu muende,* yeye neumvue lumu kampanda ne neapingane mu buloba buende; ne nengenze bua akuluke ku muele wa mvita mu buloba buende mene.”’”+

8 Panyima pa Labashake mumane kumvua ne: mukalenge wa Ashû uvua mumbuke ku Lakisha,+ wakapingana kudiye ne kumusanganaye uluisha Libina.+ 9 Mpindieu mukalenge wakumvua bakula bua Tîhaka mukalenge wa Etshiopi bamba ne: “Mmulue bua kukuluisha.” Ke yeye kutuma kabidi batuadi ba mukenji+ kudi Hezikiya, wamba ne: 10 “Monayi tshinudi ne bua kuambila Hezikiya mukalenge wa Yuda: ‘Nzambi webe uudi mueyemene kakushimi padiye wamba ne: “Yelushalema kakufidibua mu tshianza tshia mukalenge wa Ashû to.”+ 11 Mona! Udi mumvue tshivua bakalenge ba Ashû benzele matunga onso, muvuabu baabutule.+ Anu wewe nkayebe ke wasungilabu anyi? 12 Nzambi ya bisamba bivua bankambua banyi babutule ivuaku mibisungile anyi? Gozana, ne Halana,+ ne Lesefe ne bantu ba mu Edene bavua mu Telasâ badi penyi? 13 Mukalenge wa Hamate, ne mukalenge wa Âpada, ne mukalenge wa tshimenga tshia Sefâwayima, ne wa tshia Hena, ne wa tshia Iwa badi penyi?’”+

14 Hezikiya wakangata mikanda mu tshianza tshia batuadi ba mukenji abu, kuyibalaye. Pashishe, Hezikiya wakabanda ku nzubu wa Yehowa, kuyadijaye* kumpala kua Yehowa.+ 15 Hezikiya wakatuadija kusambila+ kumpala kua Yehowa, wamba ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele, udi musombe mu nkuasa wa bukalenge pa mutu pa* bakeluba,+ wewe nkayebe udi Nzambi mulelela wa makalenge onso adi pa buloba.+ Wewe uvua muenze diulu ne buloba. 16 Inyika ditshi diebe, Yehowa wetu, umvue!+ Kangula mêsu ebe,+ Yehowa wetu, umone! Umvue mêyi adi Saneheliba mutume bua kupenda Nzambi wa muoyo. 17 Yehowa wetu, mbulelela ne: bakalenge ba Ashû mbabutule bisamba ne maloba abi.+ 18 Bavua bele nzambi yabi mu kapia, bualu kayivua nzambi to,+ kadi yivua mudimu wa bianza bia bantu,+ mitshi ne mabue. Ke bualu kayi bavua bayibutule. 19 Kadi mpindieu, wewe Yehowa Nzambi wetu, utupandishaku mu tshianza tshiende bua makalenge onso a pa buloba amanye ne: wewe nkayebe udi Nzambi, Yehowa wetu.”+

20 Nunku, Yeshaya muana wa Amoza wakatumina Hezikiya mukenji eu: “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Ndi mumvue muudi mundombe+ bua bualu bua Saneheliba mukalenge wa Ashû.+ 21 Mona dîyi didi Yehowa muambe bua bualu buende:

“Muana wa bakaji wa Siona utshidi kamama udi ukupetula, udi ukuseka.

Muana wa bakaji wa Yelushalema udi ukupa mutu bua bualu buebe.

22 Nnganyi uudi muyobole ne mupende?+

Uudi mubandishile dîyi diebe+

Ne mubandishile mêsu ebe a diambu nnganyi?

Ngua tshijila wa Isalele!+

23 Udi muyobole Yehowa+ ku butuangaji bua bantu bebe baudi mutume ne mukenji,+ muambe ne:

‘Ne matempu anyi a mvita bungi tshianana

Nembande miaba mitumbuke ya ku mikuna,

Bitupa bia kule menemene bia Lebanona.

Nenkose mitshi yende mile ya sedre, mitshi yende ya jenevriye mitambe buimpe.

Nembuele miaba yende ya kusokomena ya kule menemene, metu ende adi mashitakane bikole.

24 Nengumbule bina ne nennue mâyi a ku babende;

Nengumishe tusulu tuonso tua* Ejipitu ne bidiatshidi bia makasa anyi.’

25 Kuena mumvue anyi? Bualu bukavua bumana kupangadija* katshia ku kale.+

Katshia ku matuku akadi mapite nkavua mulongolole* bualu ebu.+

Mpindieu nembukumbaje.+

Neuvuije bimenga bikolesha mishiki ya bikulu.*+

26 Bantu badi basombelamu kabakuikala ne wa kubasungila;

Nebikale ne buôwa bukole ne nebafuishibue bundu.

Nebalue bu bikunyibua bia mu budimi ne bu bisonsa bibishi,+

Bu bisonsa bia pa misaka ya nzubu bidibu bumishe kudi lupepele lua ku est.

27 Kadi ndi mumanye bimpe paudi usomba, paudi upatuka, paudi ubuela,+

Ne paudi unkuatshila tshiji tshikole,+

28 Bualu tshiji tshiebe tshikole tshiudi munkuatshile+ ne dikungula diebe mbifike ku matshi anyi.+

Nunku nengele ndobo wanyi mu diulu diebe ne mionji yanyi+ pankatshi pa mishiku yebe,

Ne nenkupingaje mu njila uuvua muluile.”+

29 “‘Etshi netshikale tshimanyinu buebe wewe:* Tshidimu etshi nenudie bintu bidi biditolokele;* ne mu tshidimu tshibidi nenudie ntete ya ku bintu abi idi mitoloke;+ kadi mu tshidimu tshisatu nenukune mamiinu ne nenupuole bintu, nenudime madimi a tumuma tua mvinyo ne nenudie mamuma awu.+ 30 Ba mu nzubu wa Yuda badi bapanda, aba badi bashale,+ nebele miji muinshi ne nebakuame mamuma kuulu. 31 Bualu bashadile nebapatuke mu Yelushalema ne bantu badi bashale ne muoyo nebapatuke ku mukuna wa Siona. Tshisumi tshia Yehowa wa biluilu netshienze bualu ebu.+

32 “‘Nunku, mona tshidi Yehowa wamba bua mukalenge wa Ashû:+

“Yeye kakubuela mu tshimenga etshi+

Anyi kuasamu mukete

Anyi kuluangana natshi ne ngabu

Anyi kutshielela tshibumba tshikole tshia kutshitshintshimika natshi nansha.+

33 Neapinganyine mu njila uvuaye muluile;

Kakubuela mu tshimenga etshi to,” ke mudi Yehowa wamba.

34 “Nenduile tshimenga etshi mvita+ ne nentshipandishe bua bualu buanyi meme+

Ne bua bualu bua muena mudimu wanyi Davidi.”’”+

35 Butuku buine abu muanjelu wa Yehowa wakapatuka, kushipaye bantu binunu 185 mu tshitudilu tshia bena Ashû.+ Pakajuka bantu mu dinda menemene, bakamona bitalu bionso abi.+ 36 Nunku Saneheliba mukalenge wa Ashû wakumbuka, kupinganaye ku Niniwe,+ ne kushalaye kuntu aku.+ 37 Pashishe pavuaye muiname mu nzubu* wa nzambi wende Niseloka, bana bende Adelameleke ne Shalesê bakamushipa ne muele wa mvita,+ pashishe bobu kunyemena mu buloba bua Alalata.+ Nunku muanende Esâ-hadona+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

20 Mu matuku au, Hezikiya wakasama ne ukavua ukeba kufua.+ Muprofete Yeshaya muana wa Amoza wakalua kudiye, kumuambilaye ne: “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Ambila ba mu nzubu muebe malu adibu ne bua kuenza, bualu neufue; kuakumvua bimpe to.’”+ 2 Ke yeye kutangija mpala wende mu tshimanu, kutuadijaye kulomba Yehowa wamba ne: 3 “Ndi nkusengelela, Yehowa wanyi, uvulukaku mundi muende kumpala kuebe ne lulamatu luonso ne muoyo mujima, ne ndi muenze malu avua mimpe ku mêsu kuebe.”+ Pashishe Hezikiya wakatuadija kudila bikole.

4 Yeshaya kavua muanji kufika mu lubanza lua pankatshi pavua dîyi dia Yehowa dilue kudiye diamba ne:+ 5 “Pingana wambile Hezikiya mulombodi wa tshisamba tshianyi ne: ‘Mona tshidi Yehowa Nzambi wa nkambua webe Davidi wamba: “Ndi mumvue disambila diebe. Ndi mumone binsonji biebe.+ Mona, ndi nkuondopa.+ Dituku disatu neubande ku nzubu wa Yehowa.+ 6 Nensakidile bidimu 15 ku matuku a muoyo webe* ne nenkusungile wewe ne tshimenga etshi mu tshianza tshia mukalenge wa Ashû,+ ne nenkube tshimenga etshi bua bualu buanyi meme ne bua bualu bua muena mudimu wanyi Davidi.”’”+

7 Pashishe Yeshaya wakamba ne: “Luayi ne dibulu dia mfigi miumisha mibondakaja pamue.” Nunku bakalua nadi, bobu kuditeka pa tshiwuja, pashishe wakabanga kumvua bimpe ku kakese ku kakese.+

8 Hezikiya uvua muebeje Yeshaya ne: “Ntshimanyinu+ kayi tshidi tshileja ne: Yehowa neangondope, ne kabidi ne: nembande ku nzubu wa Yehowa dituku disatu?” 9 Yeshaya wakandamuna ne: “Mona tshimanyinu tshia kudi Yehowa bua kukuleja ne: Yehowa neakumbaje dîyi didiye muambe: Udi musue mundidimbi udi pa tshibandilu* uye kumpala bidiatshilu dikumi anyi upingane panyima bidiatshilu dikumi?”+ 10 Hezikiya wakamba ne: “Mbualu bupepele bua mundidimbi kuyawu kumpala bidiatshilu dikumi kadi ki mbualu bupepele bua wowu kupingana panyima bidiatshilu dikumi to.” 11 Ke muprofete Yeshaya kubikila Yehowa, Yeye kupingajija mundidimbi uvua pa tshibandilu tshia Ahaza panyima bidiatshilu dikumi, pawu ukavua mumane kupueka pa bidiatshilu.+

12 Tshikondo atshi Melodaka-baladana mukalenge wa Babilona, muana wa Baladana, wakatumina Hezikiya mikanda ne dipa, bualu uvua mumvue ne: Hezikiya uvua musame.+ 13 Hezikiya wakabakidila,* kubalejaye nzubu wende mujima wa tshibutshilu tshia bintu biende bia mushinga:+ arjan, or, mafuta a mutshi wa bome ne mafuta makuabu a mushinga, bia mvita biende, ne bintu bionso bivua mu bibutshilu biende. Kakuvua tshintu tshivua Hezikiya kayi mubaleje mu nzubu* muende ne mu bukalenge buende buonso to.

14 Pashishe muprofete Yeshaya wakabuela kudi mukalenge Hezikiya, kumuebejaye ne: “Bantu aba bavua bamba tshinyi? Mbafumine penyi?” Ke Hezikiya kuamba ne: “Mbafumine ku buloba bua kule, ku Babilona.”+ 15 Pashishe wakebeja ne: “Mbamone tshinyi mu nzubu* muebe?” Hezikiya kuandamuna ne: “Mbamone bintu bionso bia mu nzubu* muanyi. Kakuvua tshintu nansha tshimue tshimvua tshiyi mubaleje mu bibutshilu bianyi to.”

16 Ke Yeshaya kuambila Hezikiya ne: “Umvua dîyi dia Yehowa,+ 17 ‘Mona! Matuku adi alua, ne bionso bidi mu nzubu* muebe ne bionso bidi bankambua bebe badibutshile too ne dituku edi nebaye nabi mu Babilona.+ Kabakushiya tshintu nansha tshimue,’ ke mudi Yehowa wamba. 18 ‘Nebangate bamue ba ku bana bebe bawalela+ ne nebalue bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge mu dibalasa dia mukalenge wa Babilona.’”+

19 Ke Hezikiya kuambila Yeshaya ne: “Dîyi dia Yehowa diudi muambe ndimpe.”+ Pashishe yeye kuamba kabidi ne: “Ndimpe bikalaku ditalala ne dishindama* tshikondo tshintshidi ne muoyo.”*+

20 Bua malu adi mashale a ku malu a Hezikiya, bukole buende buonso ne muvuaye muenze dijiba dia mâyi+ ne munkoloji wa mâyi ne mubueje mâyi mu tshimenga,+ ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 21 Pashishe Hezikiya wakalala bua kuikisha ne bankambua bende;+ muanende Manashe+ wakalua mukalenge pa muaba wende.+

21 Manashe+ uvua ne bidimu 12 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 55 mu Yelushalema.+ Dîna dia mamuende divua Hefesiba. 2 Wakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, ulonda bilele bibi menemene bia bisamba+ bivua Yehowa muipate kumpala kua tshisamba tshia Isalele.+ 3 Wakibakulula miaba mitumbuke ivua tatuende Hezikiya mubumbule,+ wakashila Bâla bioshelu ne wakenza mutshi wa tshijila*+ anu bu muvua Ahaba mukalenge wa Isalele muenze.+ Wakinamina musumba wonso wa bintu bia mu diulu, kuwenzelaye mudimu.+ 4 Wakasa kabidi bioshelu mu nzubu wa Yehowa,+ nzubu uvua Yehowa muambe ne: “Nenteke dîna dianyi mu Yelushalema.”+ 5 Wakashila kabidi musumba wonso wa bintu bia mu diulu+ bioshelu mu mbanza ibidi ya ku nzubu wa Yehowa.+ 6 Wakapitshisha kabidi muanende yeye wa balume mu kapia; wakenza majimbu, kukeba bimanyinu bua kumanya malu atshilualua,+ kutekaye bena mbuku ne bantu badi bamba malu atshilualua.+ Wakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa mu mushindu wa dikema, bua kumufiikisha munda.

7 Wakateka lupingu lusonga lua mutshi wa tshijila*+ luvuaye muenze mu nzubu uvua Yehowa muambile Davidi ne muanende Solomo ne: “Nenteke dîna dianyi kashidi mu nzubu eu ne mu Yelushalema undi musungule mu bisa bionso bia Isalele.+ 8 Tshiakuenza kabidi bua makasa a Isalele umbuke mu buloba bumvua mupeshe bankambua babu atambakane nansha kakese,+ kadi anu bobu balame ne muoyo mujima malu onso amvua mubatumine dîyi bua kuenza,+ Mikenji yonso ivua muena mudimu wanyi Mose mubatumine dîyi bua bobu kulonda.” 9 Kadi kabakatumikila to, ne Manashe wakatungunuka ne kubapambuisha, ubafikisha ku dienza malu mabi manene kupita bisamba bivua Yehowa mubutule kumpala kua bena Isalele.+

10 Yehowa uvua anu wakula ku butuangaji bua bena mudimu bende baprofete+ wamba ne: 11 “Manashe mukalenge wa Yuda mmuenze malu mabi matambe aa; mmuenze malu mabi kupita bena Amole bonso+ bavua kumpala kuende,+ ne mmufikishe Yuda ku dienza mpekatu ne mpingu yende ya muendi.* 12 Ke bualu kayi Yehowa Nzambi wa Isalele udi wamba ne: ‘Mona, ndi ntumina Yelushalema+ ne Yuda dikenga dikuabu dia muntu yeye mudiumvue matshi ende onso abidi amuela ngonga.+ 13 Nengolole nshinga wa kupima nende+ uvuabu bapime nende Samalea+ pa mutu pa Yelushalema, ne nengenze mudimu ne tshiamu tshia kululamija natshi* tshivuabu benze natshi mudimu bua nzubu wa Ahaba,+ ne nensukule Yelushalema ushala mutoke anu bu mudi muntu usukula tshibakudi tshishala tshitoke, utshisukula ne utshikudimuna ntaku uya muulu.+ 14 Nendekele bashadile ba mu bumpianyi buanyi,+ nembafile mu tshianza tshia bena lukuna babu, ne nebalue bintu bia kupawula ne bia kunyenga kudi bena lukuna babu bonso,+ 15 bualu bavua benze malu avua mabi ku mêsu kuanyi ne bavua bamfiikisha munda misangu yonso kumbukila ku dituku divua bankambua babu bapatuke mu Ejipitu too ne lelu.’”+

16 Manashe wakela kabidi mashi avua kaayi ne bualu a bungi menemene panshi too ne pavuaye muwuje Yelushalema ku ditengu dimue too ne ku dikuabu,+ pa kumbusha mpekatu wende wa kufikisha Yuda ku dienza mpekatu pa kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa. 17 Bua malu adi mashale a ku malu a Manashe ne malu onso avuaye muenze ne mpekatu ivuaye muenze, ki mbifunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 18 Pashishe Manashe wakalala bua kuikisha ne bankambua bende, ne bakamujiika mu mpata wa ku nzubu kuende, mu mpata wa Uza;+ ne muanende Amona wakalua mukalenge pa muaba wende.

19 Amona+ uvua ne bidimu 22 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu bibidi mu Yelushalema.+ Dîna dia mamuende divua Meshulemete muana wa Halusa wa ku Yoteba. 20 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa anu muvua tatuende Manashe muenze.+ 21 Wakatungunuka ne kuendela mu njila yonso ivua tatuende muendele, ne mpingu ya muendi ivua tatuende muenzele mudimu, yeye pende wakatungunuka ne kuyenzela mudimu ne kuyinamina.+ 22 Nunku wakalekela Yehowa Nzambi wa bankambua bende, ne kakendela mu njila wa Yehowa to.+ 23 Ndekelu wa bionso, bena mudimu ba Amona bakamuelela tshifufu, kushipelabu mukalenge mu nzubu muende. 24 Kadi bantu ba mu buloba bakashipa bantu bonso bavua belele mukalenge Amona tshifufu, ne bakateka muanende Yoshiya mukalenge pa muaba wende.+ 25 Bua malu adi mashale a ku malu a Amona, malu avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 26 Nunku bakamujiika mu lukita luende mu mpata wa Uza,+ ne muanende Yoshiya+ wakalua mukalenge pa muaba wende.

22 Yoshiya+ uvua ne bidimu muanda mukulu pakaluaye mukalenge, ne wakakokesha bidimu 31 mu Yelushalema.+ Dîna dia mamuende divua Yedida muana wa Adaya wa ku Bosakata.+ 2 Wakenza malu mimpe ku mêsu kua Yehowa ne wakendela mu njila yonso ya nkambua wende Davidi,+ kavua musesuke muye ku dia balume anyi ku dia bakaji to.

3 Mu tshidimu tshia 18 tshia mukalenge Yoshiya, mukalenge wakatuma mufundi Shafana, muana wa Asalaya muana wa Meshulama, ku nzubu wa Yehowa+ wamba ne: 4 “Banda kudi muakuidi munene Hilekiya,+ ne yeye asangishe makuta onso adibu balue nawu ku nzubu wa Yehowa,+ adi balami ba ku biibi basangishe kudi bantu.+ 5 Baapeshe bantu badibu bateke bua kutangila mudimu udi wenzeka mu nzubu wa Yehowa, bobu pabu nebaapeshe bantu badi benza mudimu mu nzubu wa Yehowa badi ne bua kulongolola miaba idi minyanguke* ku nzubu,+ 6 mmumue ne: kudi bansenda, bibaki, ne bashi ba nzubu; ne bobu badi ne bua kusumba nawu mabaya ne mabue masonga bua kulongolola nzubu.+ 7 Kadi kabena ne bua kubalondolola bua makuta adibu babapesha to, bualu mbantu ba kueyemena.”+

8 Pashishe muakuidi munene Hilekiya wakambila mufundi Shafana ne:+ “Ndi mupete mukanda wa Mikenji+ mu nzubu wa Yehowa.” Nunku Hilekiya wakapesha Shafana mukanda, yeye kutuadija kuwubala.+ 9 Pashishe mufundi Shafana wakaya kudi mukalenge, kumuambilaye ne: “Bena mudimu bebe mbapongolole makuta avuabu basangane mu nzubu, ne mbaapeshe bantu badibu bateke bua kutangila mudimu mu nzubu wa Yehowa.”+ 10 Mufundi Shafana wakambila kabidi mukalenge ne: “Kudi mukanda+ udi muakuidi Hilekiya mumpeshe.” Pashishe Shafana wakatuadija kuwubala kumpala kua mukalenge.

11 Diakamue pakumvua mukalenge mêyi a mu mukanda wa Mikenji, wakadipanda bilamba.+ 12 Pashishe mukalenge wakatuma dîyi kudi muakuidi Hilekiya, Ahikama+ muana wa Shafana, Akabô muana wa Mikaya, mufundi Shafana, ne Asaya muena mudimu wa mukalenge wamba ne: 13 “Ndayi, nuebeje Yehowa malu buanyi meme, bua tshisamba, ne bua Yuda mujima bua mêyi a mu mukanda udibu bapete eu; bualu tshiji tshia Yehowa tshidi tshitutemene ntshikole,+ bualu bankambua betu kabavua batumikile mêyi a mu mukanda eu bua kuenza malu onso adibu bafunde bua bualu buetu.”

14 Nunku muakuidi Hilekiya, Ahikama, Akabô, Shafana, ne Asaya bakaya kudi muprofete mukaji Huleda.+ Yeye uvua mukaji wa Shaluma muana wa Tikewa muana wa Hâhasa, mulami wa muaba uvuabu batekela bilamba, ne uvua musombele mu Tshitupa tshibidi tshia Yelushalema; nunku bakayukila nende kuntu aku.+ 15 Wakabambila ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele udi wamba ne: ‘Ambilayi muntu udi munutume kundi ne: 16 “Yehowa udi wamba ne: ‘Nentume dikenga muaba eu ne kudi bantu badi basombelamu, malu onso a mu mukanda adi mukalenge wa Yuda mubale.+ 17 Bu mudibu bandekele ne bikale bafuimishila nzambi mikuabu milambu+ bua kumfiikisha munda ne mudimu wonso wa bianza biabu,+ tshiji tshianyi tshikole netshiteme bua muaba eu ne katshiakujima to.’”+ 18 Kadi bua mukalenge wa Yuda uvua munutume bua kuebeja Yehowa malu, nudi ne bua kumuambila nunku: “Yehowa Nzambi wa Isalele udi wamba ne: ‘Bua mêyi audi mumvue, 19 bu muvua muoyo webe munyingalale* ne bu muuvua mudipuekeshe+ kumpala kua Yehowa pauvua mumvue tshimvua muambe bua muaba eu ne bua bantu badimu, ne: nebalue tshintu tshidi tshienza buôwa bua bungi ne nebalue mulawu, ne bu muuvua mudipande bilamba,+ mudile kumpala kuanyi, meme panyi ndi mukumvue, ke mudi Yehowa wamba. 20 Ke bualu kayi nenkusangishe kudi bankambua bebe,* neulale mu lukita luebe mu ditalala, ne mêsu ebe kaakumona dikenga dionso dingatuma muaba eu to.’”’” Pashishe bakatuadila mukalenge diandamuna.

23 Nunku mukalenge wakatuma dîyi, bobu kubikidisha bakulu bonso ba mu Yuda ne ba mu Yelushalema.+ 2 Pashishe mukalenge wakabanda ku nzubu wa Yehowa ne bantu balume bonso ba mu Yuda, bantu bonso ba mu Yelushalema, bakuidi ne baprofete, mmumue ne: tshisamba tshijima, kumbukila ku muntu mukese too ne ku munene. Wakabala mêyi onso a mu mukanda+ wa tshipungidi+ uvuabu bapete mu nzubu wa Yehowa mu matshi abu.+ 3 Mukalenge wakimana pabuipi ne dikunji ne wakenza tshipungidi* kumpala kua Yehowa+ tshia ne: nealonde Yehowa ne nealame mêyi ende, mavuluija ende ne mikenji yende mifunda ne muoyo wende wonso ne anyima* wende yonso pa kukumbaja mêyi a tshipungidi etshi avua mafunda mu mukanda eu. Pashishe bantu bonso bakitaba tshipungidi atshi.+

4 Pashishe mukalenge wakatumina muakuidi munene Hilekiya+ dîyi, pamue ne bakuidi bindondi ne balami ba ku biibi bua kupatula bintu bionso bivuabu benzele Bâla, benzele mutshi wa tshijila,*+ ne benzele musumba wonso wa bintu bia mu diulu bivua mu ntempelo wa Yehowa. Pashishe wakabioshela pambelu pa Yelushalema mu madimi a mabula a ku Kidilona, ne wakangata butu buabi kuyaye nabu ku Betele.+ 5 Nunku wakumbusha bakuidi ba nzambi ya ku babende ku mudimu bavua bakalenge ba Yuda bateke bua kufuimisha muishi wa milambu pa miaba mitumbuke mu bimenga bia Yuda ne kumpenga kua Yelushalema, pamue ne bakuidi bavua bafuimisha muishi wa milambu kudi Bâla, kudi dîba, kudi ngondo, kudi bisumbu bia mitoto bia zodiaka, ne kudi musumba wonso wa bintu bia mu diulu.+ 6 Wakapatula mutshi wa tshijila*+ mu nzubu wa Yehowa, kuyaye nawu kumpenga kua Yelushalema, mu Tshibandabanda tshia Kidilona, kuwoshaye+ mu Tshibandabanda tshia Kidilona, kuwuzazaye kushalawu lupuishi ne kumuangalajaye lupuishi luawu pa nkita ya bantu ba tshianana.+ 7 Wakupula kabidi nzubu ya balume bavua bandumba ba ku ntempelo+ ivua mu nzubu wa Yehowa, muvua bantu bakaji baluka tuntempelo tua ntenta bua mutshi wa tshijila.*

8 Pashishe wakapatula bakuidi bonso mu bimenga bia Yuda, kunyangaye miaba mitumbuke ivua bakuidi bafuimishila muishi wa milambu, kuyishiyaye kayitshiyi mikumbane bua kutendelelapu, kumbukila ku Geba+ too ne ku Bê-sheba.+ Wakupula kabidi miaba mitumbuke ya ku biibi ivua ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia Yoshua mfumu wa tshimenga, ivua ku dia bakaji pavua muntu ubuelela ku tshiibi tshia tshimenga. 9 Bakuidi ba miaba mitumbuke kabavua benza mudimu ku tshioshelu tshia Yehowa mu Yelushalema to,+ kadi bavua badia mampa kaayi mela luevene pamue ne bana babu. 10 Wakanyanga kabidi Tofete+ uvua mu Tshibandabanda tshia Bana ba Hinoma,*+ kumushiyaye katshiyi mukumbane bua kutendelelamu, bua muntu nansha umue kapitshishi muanende wa balume anyi muanende wa bakaji mu kapia bua Moleke.+ 11 Wakakandika kabidi bua tubalu tuvua bakalenge ba Yuda bajidile* dîba katubuedi mu nzubu wa Yehowa tupitshila mu tshibambalu tshia* Natana-meleke muena mudimu wa mu lubanza lua mukalenge tshivua mu lutanda; ne wakuosha matempu a dîba+ mu kapia. 12 Mukalenge wakupula kabidi bioshelu bivua bakalenge ba Yuda base pa mutu pa nzubu+ wa munda wa kuulu wa Ahaza, pamue ne bioshelu bivua Manashe muase mu mbanza ibidi ya nzubu wa Yehowa.+ Wakabizaza, kumuangalajaye lupuishi luabi mu Tshibandabanda tshia Kidilona. 13 Mukalenge wakanyanga kabidi miaba mitumbuke ivua kumpala kua Yelushalema ku sud* kua Mukuna wa Dibutuka,* kuyishiyaye kayitshiyi mikumbane bua kutendelelapu, ivua Solomo mukalenge wa Isalele muase bua Ashatelota nzambi mukaji wa muendi wa bena Sidona; ne bua Kemoshe nzambi wa muendi wa Moaba; ne bua Milekoma+ nzambi mubi wa bena Amona.+ 14 Wakatayisha makunji a tshijila bipese bipese, kukosaye mitshi ya tshijila*+ ne kuwujaye muaba uvuabi ne mifuba ya bantu. 15 Wakupula kabidi tshioshelu tshia ku Betele, muaba mutumbuke uvua Yalobama muana wa Nebata muenze uvua mufikishe Isalele ku dienza mpekatu.+ Yeye mumane kupula tshioshelu ne muaba mutumbuke au, wakuosha muaba mutumbuke au, kuwuzazaye kuwushiya lupuishi, ne wakuosha mutshi wa tshijila.*+

16 Pavua Yoshiya mukudimuke ne mumone nkita pa mukuna, wakangatshisha mifuba ivua mu nkita ayi, kuyoshilaye pa tshioshelu, utshivuija katshiyi tshikumbane bua kutendelelapu, bilondeshile dîyi dia Yehowa divuaye mumanyishe ku butuangaji bua muntu wa Nzambi mulelela uvua mudianjile kumanyisha ne: malu aa avua ne bua kuenzeka.+ 17 Pashishe wakebeja ne: “Dibue dia pa lukita dindi mmona diadia ndia nganyi?” Ke bantu ba mu tshimenga kumuambila ne: “Ndukita lua muntu wa Nzambi mulelela wa ku Yuda+ uvua mudianjile kumanyisha malu audi muenzele tshioshelu tshia ku Betele.” 18 Ke yeye kuamba ne: “Mulekelayi ikishe. Muntu nansha umue kanyungishi mifuba yende to.” Nunku kabakanyungisha mifuba yende, pamue ne mifuba ya muprofete uvua mufumine ku Samalea to.+

19 Yoshiya wakumbusha kabidi nzubu yonso ya kutendelela ivua pa miaba mitumbuke ivua mu bimenga bia Samalea,+ ivua bakalenge ba Isalele base bua kufiikisha Nzambi munda, ne wakayenzela bualu bua muomumue ne buvuaye muenze ku Betele.+ 20 Nunku wakalambula bakuidi bonso ba miaba mitumbuke bavua muaba au pa bioshelu abi, ne wakuosha mifuba ya bantu pa mutu pabi.+ Pashishe wakapingana ku Yelushalema.

21 Pashishe mukalenge wakatumina bantu bonso dîyi ne: “Enzelayi Yehowa Nzambi wenu Pasaka+ anu mudibi bifunda mu mukanda wa tshipungidi eu.”+ 22 Kabavua benze Pasaka wa mushindu eu katshia ku matuku avua balumbuluishi balumbuluisha Isalele anyi mu matuku onso a bakalenge ba Isalele ne bakalenge ba Yuda to.+ 23 Kadi mu tshidimu tshia 18 tshia mukalenge Yoshiya, bakenzela Yehowa Pasaka eu mu Yelushalema.

24 Yoshiya wakumbusha kabidi bena mbuku, bantu badi bamanyisha malu atshilualua,+ mpingu ya telafima,*+ mpingu ya muendi,* ne bintu bionso bia muendi bivua bibuele mu buloba bua Yuda ne mu Yelushalema, bua kukumbaja mêyi a mu Mikenji+ avua mafunda mu mukanda uvua muakuidi Hilekiya mupete mu nzubu wa Yehowa.+ 25 Kakuvua mukalenge bu yeye kumpala kuende uvua mupingane kudi Yehowa ne muoyo wende wonso ne anyima* wende yonso+ ne bukole buende buonso, bilondeshile Mikenji yonso ya Mose to; kakuvua nansha muntu mukuabu bu yeye uvua mujuke panyima pende to.

26 Nansha nanku, Yehowa kavua mulekele tshiji tshiende tshikole tshivua tshitemene Yuda bua malu mabi onso avua Manashe muenze bua kumufiikisha munda to.+ 27 Yehowa wakamba ne: “Nengumbushe kabidi Yuda ku mêsu kuanyi+ anu mumvua mumbushe Isalele;+ ne nendekele Yelushalema, tshimenga tshimvua musungule etshi, ne nzubu umvua muambe bua bualu buende ne: ‘Dîna dianyi neditungunuke ne kuikalamu.’”+

28 Bua malu adi mashale a ku malu a Yoshiya, malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi? 29 Mu matuku ende Palô Neko mukalenge wa Ejipitu wakalua bua kusambakena ne mukalenge wa Ashû ku musulu wa Pelata, ne mukalenge Yoshiya wakapatuka bua kumuluisha; kadi pavua Neko mumumone, wakamushipa ku Megido.+ 30 Nunku bena mudimu bende bakambula tshitalu tshiende mu ditempu ku Megido, kuluabu natshi ku Yelushalema, ne bakamujiika mu lukita luende. Pashishe bantu ba mu buloba bakangata Yehoaza muana wa Yoshiya, kumuelabu manyi ne kumutekabu mukalenge pa muaba wa tatuende.+

31 Yehoaza+ uvua ne bidimu 23 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha ngondo isatu mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Hamutala+ muana wa Yelemiya wa ku Libina. 32 Wakatuadija kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa bilondeshile malu onso avua bankambua bende benze.+ 33 Palô Neko+ wakamuela mu buloko ku Libela+ mu buloba bua Hamate, bua kumupangisha bua kukokesha mu Yelushalema, ne pashishe wakakosela buloba tshibawu tshia ntalanta* lukama ya arjan ne ntalanta umue wa or.+ 34 Pashishe Palô Neko wakateka Eleyakima muana wa Yoshiya mukalenge pa muaba wa tatuende Yoshiya, ne wakashintulula dîna diende kuluadi Yehoyakima; kadi wakangata Yehoaza kuyaye nende mu Ejipitu,+ muakafuilaye ndekelu wa bionso.+ 35 Yehoyakima wakapesha Palô arjan ne or, kadi uvua ne bua kutuila buloba tshitadi bua kufila arjan ivua Palô mulombe. Wakalomba bungi bukosa bua arjan ne or kudi muntu yonso wa mu buloba bua kupesha Palô Neko.

36 Yehoyakima+ uvua ne bidimu 25 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 11 mu Yelushalema.+ Dîna dia mamuende divua Zebida muana wa Pedaya wa ku Luma. 37 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa+ bilondeshile malu onso avua bankambua bende benze.+

24 Mu matuku a Yehoyakima, Nebukadenesâ+ mukalenge wa Babilona wakalua bua kumuluisha, ne Yehoyakima wakalua muena mudimu wende bidimu bisatu. Kadi wakamukudimukila, kumutombokelaye. 2 Pashishe Yehowa wakabanga kumutumina bisumbu bia benzavi bia bena Kasada,+ bena Sulia, bena Moaba, ne bena Amona. Uvua anu ubatuma kudi Yuda bua kumubutula, bilondeshile dîyi dia Yehowa+ divuaye muakule ku butuangaji bua bena mudimu bende baprofete. 3 Bualu ebu buvua bushuwa bufikile bena Yuda ku dîyi dia Yehowa, bua kubumbusha ku mêsu kuende+ bua mpekatu yonso ivua Manashe muenze,+ 4 ne kabidi bua mashi a bantu bavua kabayi ne bualu avuaye muele panshi,+ bualu uvua muwuje Yelushalema ne mashi a bantu bavua kabayi ne bualu ne Yehowa kavua musue kufua luse to.+

5 Bua malu adi mashale a ku malu a Yehoyakima, malu onso avuaye muenze, ki mmafunda mu mukanda wa malu a bikondo bia bakalenge ba Yuda anyi?+ 6 Pashishe Yehoyakima wakalala bua kuikisha ne bankambua bende;+ ne muanende Yehoyakina wakalua mukalenge pa muaba wende.

7 Mukalenge wa Ejipitu kakateta kabidi musangu nansha umue bua kupatuka mu buloba buende to, bualu mukalenge wa Babilona uvua muangate bintu bionso bia mukalenge wa Ejipitu,+ kumbukila ku Kasulu ka tshilonda nkoka* ka mu Ejipitu+ too ne ku Musulu wa Pelata.+

8 Yehoyakina+ uvua ne bidimu 18 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha ngondo isatu mu Yelushalema.+ Dîna dia mamuende divua Nehusheta muana wa Elenatana wa mu Yelushalema. 9 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bilondeshile bionso bivua tatuende muenze. 10 Tshikondo atshi bena mudimu ba Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona bakabanda bua kuluisha tshimenga tshia Yelushalema, ne bakatshijingila.+ 11 Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona wakalua ku tshimenga pavua bena mudimu bende batshitshintshimike.

12 Yehoyakina mukalenge wa Yuda wakapatuka kuyaye kudifila kudi mukalenge wa Babilona,+ pamue ne mamuende, bena mudimu bende, bakokeshi ba mu bukalenge buende, ne bena mudimu ba mu lubanza luende;+ ne mukalenge wa Babilona wakamukuata mu tshidimu tshia muanda mukulu tshia bukokeshi buende.+ 13 Pashishe wakangata bintu bionso bia mushinga bia mu nzubu wa Yehowa ne bintu bia mushinga bia mu nzubu* wa mukalenge kuntu aku.+ Wakakosolola bintu bionso bia or bivua Solomo mukalenge wa Isalele muenze mu ntempelo wa Yehowa tutupa tutupa.+ Biakenzeka anu mukavua Yehowa muambe. 14 Wakakuata Yelushalema mujima, bakokeshi bonso,+ bilobo bia mvita bionso, nsenda yonso ne nsenda wa biamu* yonso kuyaye nabu,+ mmumue ne: wakakuata bantu binunu 10 kuyaye nabu. Kakuvua muntu uvua mushale pa kumbusha bapele menemene ba mu buloba.+ 15 Nunku wakakuata Yehoyakina+ kuyaye nende mu Babilona;+ wakaya kabidi ne mamuende wa mukalenge, bakaji ba mukalenge, bena mudimu ba mu lubanza luende, ne bantu banene ba mu buloba, wakabakuata mu Yelushalema kuyaye nabu ku Babilona. 16 Mukalenge wa Babilona wakakuata kabidi bena mvita bonso, bantu 7 000, pamue ne bansenda tshinunu ne bansenda ba biamu,* buonso buabu bikale bilobo ne balongesha mvita, kuyaye nabu ku Babilona. 17 Mukalenge wa Babilona wakateka Matanaya, tatuende mukuabu wa Yehoyakina+ mukalenge pa muaba wende, kushintululaye dîna diende kuluadi Sedekiya.+

18 Sedekiya uvua ne bidimu 21 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 11 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Hamutala+ muana wa Yelemiya wa ku Libina. 19 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bilondeshile bionso bivua Yehoyakima muenze.+ 20 Bivua bua tshiji tshia Yehowa ke pavua malu onso aa menzeke mu Yelushalema ne mu Yuda, too ne pavuaye mubumbushe ku mêsu kuende.+ Pashishe Sedekiya wakatombokela mukalenge wa Babilona.+

25 Mu tshidimu tshia tshitema tshia bukokeshi bua Sedekiya, mu ngondo wa dikumi, mu dituku dia dikumi dia ngondo au, Nebukadenesâ+ mukalenge wa Babilona wakalua ne tshiluilu tshiende tshionso bua kuluisha Yelushalema.+ Wakasa tshitudilu bua kumuluisha ne wakibaka tshimanu tshimunyunguluke bua kumutshintshimika,+ 2 ne bakatshintshimika tshimenga too ne mu tshidimu tshia 11 tshia mukalenge Sedekiya. 3 Mu dituku dia tshitema dia ngondo muinayi tshiyole tshia nzala tshivua tshikole menemene+ mu tshimenga, ne kakuvua tshiakudia bua bantu ba mu buloba to.+ 4 Bakapanda tshimanu tshia tshimenga,+ ne basalayi bonso bakanyema butuku butuku kupatukilabu ku tshiibi tshidi pankatshi pa bimanu bibidi pabuipi ne lupangu lua mukalenge, pavua eku bena Kasada bajingile tshimenga; ne mukalenge wakayila mu njila wa ku Alabâ.+ 5 Kadi tshiluilu tshia bena Kasada tshiakalonda mukalenge, kumupetelabu mu mpata ya bipela ya Yeliko, ne basalayi bende bonso bakamuangalaka, kumushiyabu. 6 Nunku bakakuata mukalenge,+ kubandabu nende kudi mukalenge wa Babilona ku Libela, kumukoselabu tshibawu. 7 Bakashipa bana ba Sedekiya mu mêsu muende; pashishe Nebukadenesâ wakashipa Sedekiya mêsu, kumusuikaye ne nkanu ya tshiamu tshia mitaku, kuyaye nende ku Babilona.+

8 Mu ngondo muitanu, dituku dia muanda mutekete dia ngondo au, mmumue ne: mu tshidimu tshia 19 tshia mukalenge Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona, Nebuzaladana+ mfumu wa balami, muena mudimu wa mukalenge wa Babilona, wakalua ku Yelushalema.+ 9 Wakuosha nzubu wa Yehowa,+ nzubu* wa mukalenge,+ ne nzubu yonso ya mu Yelushalema;+ wakuosha kabidi nzubu wa muntu yonso uvua muende lumu.+ 10 Tshiluilu tshijima tshia bena Kasada tshivua ne mfumu wa balami tshiakupula bimanu bivua binyunguluke Yelushalema.+ 11 Nebuzaladana mfumu wa balami wakakuata bantu bavua bashale bavuabu bashiye mu tshimenga kuyaye nabu, pamue ne bantu bavua banyeme baye kudi mukalenge wa Babilona, ne bantu bakuabu bonso bavua bashale.+ 12 Kadi mfumu wa balami wakashiya bamue bantu ba mu buloba bavua bapele menemene bua kuikalabu badimi ba madimi a tumuma tua mvinyo ne bantu ba kuenzeja midimu mikole ku bukole.+ 13 Bena Kasada bakakosolola makunji a tshiamu tshia mitaku+ a ku nzubu wa Yehowa ne matempu+ ne Mbuu wa tshiamu tshia mitaku+ bivua mu nzubu wa Yehowa bitupa bitupa, ne bakaya ne biamu bia mitaku abi ku Babilona.+ 14 Bakangata kabidi bintu bia kuboya nabi butu, bikasu, bintu bia kujima nabi kapia, makopo, ne bintu bionso bia tshiamu tshia mitaku bivuabu benza nabi mudimu mu ntempelo. 15 Mfumu wa balami wakangata bintu bia kuambuila kapia ne bibakudi bivua bienza ne or muimpe+ ne arjan muimpe.+ 16 Bua makunji abidi, Mbuu, ne matempu bivua Solomo muenze bua nzubu wa Yehowa, bujitu bua tshiamu tshia mitaku tshia bintu bionso ebi kabuvua kupima.+ 17 Dikunji dionso divua ne bule bua nkubita* 18,+ ne mutu wa dikunji uvua ku mutu kuadi uvua wa tshiamu tshia mitaku; bule bua mutu wa dikunji buvua bua nkubita isatu, ne bukondo bua tukanu ne bimuma bia grenade bivua binyunguluke mutu wa dikunji bivua bienza bionso ne tshiamu tshia mitaku.+ Dikunji dibidi ne bukondo buadi bua tukanu divua anu bu diodi adi.

18 Mfumu wa balami wakakuata kabidi Selaya+ mfumu wa bakuidi, Sefanya+ muakuidi tshindondi, ne balami ba ku biibi basatu.+ 19 Wakakuata mu tshimenga muena mudimu umue wa mu lubanza lua mukalenge uvua mutekibue ku mutu kua basalayi, bantu batanu bena dia mukalenge ba menemene bavuabu bapete mu tshimenga, kabidi ne mufundi wa mfumu wa tshiluilu uvua usangisha bantu ba mu buloba, ne bantu 60 ba mu bantu ba tshianana ba mu buloba bavuabu bapete kabidi mu tshimenga. 20 Nebuzaladana+ mfumu wa balami wakabakuata, kuyaye nabu kudi mukalenge wa Babilona ku Libela.+ 21 Mukalenge wa Babilona wakabakuma, kubashipaye ku Libela mu buloba bua Hamate.+ Nunku bakumbusha Yuda mu buloba buende kuyabu nende ku babende.+

22 Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona wakateka Gedaliya+ muana wa Ahikama+ muana wa Shafana+ ku mutu kua bantu bavuaye mushiye mu buloba bua Yuda.+ 23 Pavua bamfumu bonso ba tshiluilu ne bantu babu bumvue ne: mukalenge wa Babilona uvua musungule Gedaliya, diakamue bakalua kudi Gedaliya ku Misepa. Mu bantu abu muvua: Yishemaele muana wa Netanya, Yohanana muana wa Kalea, Selaya muana wa Tanehumeta muena Netofa, ne Yâzanya muana wa muena Mâkata, pamue ne bantu babu.+ 24 Gedaliya wakaditshipa kudibu ne kudi bantu babu, kubambilaye ne: “Kanutshinyi bua kuikala bena mudimu ba bena Kasada to. Sombayi mu buloba ebu, ne enzelayi mukalenge wa Babilona mudimu, ne malu neende bimpe buenu nuenu.”+

25 Kadi mu ngondo wa muanda mutekete, Yishemaele+ muana wa Netanya muana wa Elishama, uvua wa mu ndelanganyi ya bukalenge,* wakalua ne bantu bakuabu dikumi, bobu kukuma Gedaliya, yeye kufua, pamue ne bena Yuda ne bena Kasada bavuaye nabu ku Misepa.+ 26 Pashishe bantu bonso, kumbukila ku bakese too ne ku banene, kusangisha ne bamfumu ba tshiluilu, bakajuka, kuyabu ku Ejipitu,+ bualu bavua batshina bena Kasada.+

27 Mu tshidimu tshia 37 tshia dikuatshibua dia Yehoyakina+ mukalenge wa Yuda, mu ngondo wa 12, mu dituku dia 27 dia ngondo au, tshidimu tshivua Ewile-melodaka mukalenge wa Babilona mulue mukalenge, wakapatula* Yehoyakina mukalenge wa Yuda mu buloko.+ 28 Wakakula nende bimpe, kubandishaye nkuasa wende wa bukalenge ku mutu kua nkuasa ya bukalenge ya bakalenge bakuabu bavua nende mu Babilona. 29 Nunku Yehoyakina wakumbusha bilamba biende bia buloko, ne uvua udia misangu yonso kumpala kuende matuku ende onso a muoyo. 30 Bavua bamupesha biakudia bungi bukosa misangu yonso bia kudi mukalenge, ku dituku ku dituku, matuku ende onso a muoyo.

Diumvuija: “Nzambi wanyi n’Yehowa.”

Anyi “anyima wanyi ne anyima ya.”

Anyi “anyima.”

Mmumue ne: muanabu ne Ahazaya.

Anyi “muulu.”

Anyi “bu mudi anyima webe.”

Tshiambilu “bana ba baprofete” tshidi mua kuikala tshileja tshilongelu kampanda tshia baprofete anyi dingumba kampanda dia baprofete.

Anyi “bu mudi anyima webe.”

Anyi “bu mudi anyima webe.”

Anyi “muulu.”

Anyi “lupepele lua.”

Anyi pamuapa: “budi butudisha mafu.”

Anyi pamuapa: “ditula dia mafu.”

Anyi “uvua muena mudimu wa Eliya.”

Ku mua.: “Ntshinyi kundi ne kuudi?”

Ku mua.: “muena kumpala kundi ngimana.”

Anyi “muimbi wa misambu.”

Anyi “kasulu ka tshilonda nkoka.”

Anyi “kasulu ka tshilonda nkoka.”

Anyi “bonso bavua basuika mukaba.”

Anyi “mulondo udi ne muinu.”

Anyi “bualu anyima wende udi ne bululu munda muende.”

Anyi “mudi anyima webe.”

Anyi “lupandu.”

Anyi “muvuaye ne disama dia pa dikoba.”

Pamuapa mbakula bua Nâmana.

Ntalanta uvua ne kilo 34,2. Tang. Tshis. B14.

Anyi “kudinaye.”

Ku mua.: “tshitudilu tshiende tshionso.”

Ku mua.: “dibenesha.”

Ku mua.: “muena kumpala kundi ngimana.”

Anyi “ntempelo.”

Muaba kampanda wa mu Samalea, pamuapa mukuna mukese anyi muaba mukolesha.

Anyi “misangu mipite pa umue anyi pa ibidi.”

Ku mua.: “muoyo wa mukalenge.”

Anyi “muena mudimu.”

Ku mua.: “tshitudilu.”

Kaba uvua ubuela litre 1,22. Tang. Tshis. B14.

Anyi “muinshi, pabuipi ne dikoba diende.”

Seha uvua ubuela litre 7,33. Tang. Tshis. B14.

Nshekele uvua ne grame 11,4. Tang. Tshis. B14.

Anyi “mu bisalu bia mu.”

Ku mua.: “dîyi edi didi.”

Anyi “anyima.”

Ku mua.: “dîyi dia buena edi didi.”

Anyi “uvuaye mupingaje ku muoyo.”

Anyi “kutshitekaye.”

Ku mua.: “muana wa bakaji.”

Anyi “uvua usama.”

Ku mua.: “muntu yonso udi usukuila ku tshimanu.” Tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu tshia kupetula natshi bantu balume.

Anyi “Bikala anyima yenu mitabe.”

Ku mua.: “muana.”

Ku mua.: “tuendesha tubalu pamue.”

Ku mua.: “balami ba Ahaba.”

Anyi “muena bululame.”

Ku mua.: “nzubu.”

Anyi “nudi bakane.”

Ku mua.: “kadiakuya panshi.”

Bidi bimueneka ne: mmuaba kampanda uvuabu basuikila mikoko bua kuyikosa miosa.

Anyi “mukaji wa lumu.”

Anyi “mumubeneshe.”

Ku mua.: “mmululame.”

Anyi “mundi ne tshisumi bua.”

Ku mua.: “Jidilayi.”

Anyi “ntempelo.”

Anyi “anyima wenu neikale pa muaba wa anyima wende.”

Ku mua.: “banyemi ba lubilu.”

Ku mua.: “tshimenga,” pamuapa nzubu muenze bu muaba mukolesha bikole.

Anyi “kukepesha.”

Anyi “Kasulu ka tshilonda nkoka ka Ânona.”

Ku mua.: “matuku a.”

Ku mua.: “mamiinu onso a bukalenge.”

Ku mua.: “banyemi ba lubilu.”

Anyi “Wakadia nabu tshipungidi.”

Anyi “dibalasa.”

Ku mua.: “padiye upatuka ne padiye ubuela.”

Anyi “tshikata tshia lumu.”

Pamuapa mmuvungu uvua ne Mikenji ya Nzambi.

Anyi “dibalasa.”

Anyi “ntempelo.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “anyima.”

Anyi “kudi bamanyangana nabu.”

Anyi “muele mitanta.”

Anyi “bela mu bibuta.” Ku mua.: “basuika.”

Ku mua.: “Hazaele wakateka mpala wende bua kubanda bua kuluisha.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “ku Bete-milo.”

Anyi “wakatekesha mpala wa.”

Mmumue ne: mu ditalala ne mu bukubi.

Ku mua.: “Wakendelamu.”

Tang. Diumv.

Ku mua.: “Wakendela.”

Mmumue ne: Yalobama muibidi.

Anyi “lupandu.”

Anyi “dipandishibua nawu kudi.”

Anyi “Neutshimune.”

Ku mua.: “ku dilua dia tshidimu,” pamuapa mu muvu wa luya. Anyi “printemps.”

Anyi “wakamutshimuna.”

Anyi “tutuilangane mpala ne mpala.”

Anyi “dibalasa.”

Ku mua.: “ku ntenta wende.”

Metre matue ku 178. Tang. Tshis. B14.

Anyi “dibalasa.”

Mmumue ne: Yalobama muibidi.

Diumvuija: “Yehowa mmuambuluishe.” Badi bamubikila ne: Uziya mu 2Bk 15:13; 2Ku 26:1-23; Yes 6:1; ne mu Zek 14:5.

Mmumue ne: tatuende Amasaya.

Anyi “tshibuelelu tshia Hamate.”

Mmumue ne: Mbuu wa Mukele, anyi Mbuu Mufue.

Mmumue ne: Yalobama muibidi.

Diumvuija: “Yehowa mmuambuluishe.” Badi bamubikila ne: Uziya mu 2Bk 15:13; 2Ku 26:1-23; Yes 6:1; ne mu Zek 14:5.

Anyi “dibalasa.”

Ntalanta uvua ne kilo 34,2. Tang. Tshis. B14.

Nshekele uvua ne grame 11,4. Tang. Tshis. B14.

Anyi “dibalasa.”

Anyi “bantu ba mu Yuda.”

Anyi “dibalasa.”

Diumvuija: “Yehowa udi ukolesha.”

Ku mua.: “Bakatshina.”

Mmumue ne: muaba wonso, nansha wowu muikale ne bantu bakese anyi ba bungi.

Tang. Diumv.

Tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu etshi tshidi mua kuikala tshipetangana ne muaku “tumvi tua nyama” ne mbenze natshi mudimu bua kuleja kapeja.

Ku mua.: “bakakolesha nshingu.”

Anyi “mpingu ya tshiamu tshiengulula.”

Tang. Diumv.

Ku mua.: “badisumbisha.”

Anyi “batendelela.”

Anyi “bilele bia ntendelelu.”

Anyi “kutendelela.”

Anyi “nzambi yatshi.”

Anyi “bilele bia ntendelelu.”

Anyi “bilele bia ntendelelu.”

Ku mua.: “utshina.”

Anyi “bilele bia ntendelelu.”

Tshikepeshilu tshia dîna dia Abiya.

Tang. Diumv.

Anyi “bamubikila ne: Nehushetana.”

Mmumue ne: muaba wonso, nansha wowu muikale ne bantu bakese anyi ba bungi.

Ntalanta uvua ne kilo 34,2. Tang. Tshis. B14.

Anyi “dibalasa.”

Ku mua.: “wakakosa.”

Mmumue ne: mulengeje ne or.

Anyi “mfumu wa tshiluilu.”

Anyi “mfumu wa bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge.”

Anyi “mfumu wa bafidi ba maluvu.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “tshiena Sulia.”

Ku mua.: “Enzayi nanyi dibenesha ne patukayi nulue kundi.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “tshipendu.”

Ku mua.: “mbafike ku mushiku wa difu.”

Ku mua.: “nyuma munda muende.”

Ku mua.: “kuwadijaye.”

Anyi pamuapa: “pankatshi pa.”

Anyi “minkoloji ya musulu wa Nile ya.”

Ku mua.: “kuenza.”

Anyi “muenze.”

Anyi “makolo, bibuwa.”

Mmumue ne: “Hezikiya.”

Anyi “bintu bidi bikola bia ku ntete ivua mimate.”

Anyi “ntempelo.”

Ku mua.: “ku matuku ebe.”

Pamuapa bavua benza mudimu ne bibandilu ebi bua kubala dîba, bu mutubu benza ne tshiamu tshia kubala natshi dîba bilondeshile mudi mundidimbi wenda uya.

Anyi “wakabateleja.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “dibalasa.”

Anyi “bulelela.”

Ku mua.: “matuku anyi.”

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu etshi tshidi mua kuikala tshipetangana ne muaku “tumvi tua nyama” ne mbenze natshi mudimu bua kuleja kapeja.

Anyi “nshinga wa plomb.”

Anyi “ne mitanta.”

Ku mua.: “mutekete.”

Eu mmushindu wa kuakula bua lufu mu ngakuilu wa kasala.

Anyi “wakenzulula tshipungidi.”

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.: “Ngena.”

Ku mua.: “bapeshe.”

Anyi “nzubu wa kudiila wa.”

Ku mua.: “dia balume.” Mmumue ne: ku sud, padi muntu mutangile ku est.

Mmumue ne: Mukuna wa Olive, nangananga ku ndekelu kua luseke lua ku sud luvuabu babikila kabidi ne: Mukuna wa Dishipa Mikenji.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu etshi tshidi mua kuikala tshipetangana ne muaku “tumvi tua nyama” ne mbenze natshi mudimu bua kuleja kapeja.

Tang. Diumv.

Ntalanta uvua ne kilo 34,2. Tang. Tshis. B14.

Tang. Diumv.

Anyi “dibalasa.”

Anyi pamuapa: “muibaki wa ngumbu ya kudikuba nayi.”

Anyi pamuapa: “bibaki ba ngumbu ya kudikuba nayi.”

Anyi “dibalasa.”

Nkubita uvua ne santimetre 44,5. Tang. Tshis. B14.

Ku mua.: “dimiinu dia bukalenge.”

Ku mua.: “wakabandisha mutu wa.”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu