Ronojel mul tqakʼutuʼ chë nqjowan: tqatzjoj Rchʼaʼäl Dios

1. ¿Achkë xqatamaj qa chpan ri moloj rchë ri jnaʼ 2023?

¡KAN kowan jaʼäl ri xtzjöx chpan ri moloj rchë ri jnaʼ 2023!a Chpan ri moloj riʼ xbʼix chë xtjal jojun naʼoj ri qanman y xyaʼöx jojun rtzjol chrij rtzjoxik le Biblia. Jojun tzʼetbʼäl, xbʼix chqë chë rkʼë jbʼaʼ ye kʼo jojun winäq xtkiyaʼ na rqʼij Jehová tapeʼ ya xchup yän rwäch Babilonia la Grande. Chqä xbʼix chqë chë rchë noviembre 2023 ma xtqaʼij ta äl chik chpan qaʼinforme jontir ri nqaʼän chutzjoxik le Biblia. ¿Ntel chë tzij riʼ chë ma kan ta kʼo chik rqʼij o ma kan ta nkʼatzin chik nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq? ¡Manä, ma ke riʼ ta!

2. ¿Achkë rma kan kowan nkʼatzin nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq ronojel qʼij ri yeqʼax? (Marcos 13:10).

² Ronojel qʼij ri yeqʼax, más nkʼatzin nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq. ¿Achkë rma? Rma ya xtbʼeqä ri qʼij taq xtchup rwäch ronojel ri ma ütz ta kʼo komä. Tqaquʼ rij ri xuʼij qa Jesús chrij rtzjoxik le Biblia chpan rkʼisbʼäl taq qʼij; ya riʼ nqïl chpan Marcos 13:10 (taskʼij rwäch). Mateo chqä xtzʼibʼaj qa ri xuʼij Jesús ri qʼij riʼ. Ryä xuʼij chë ri ütz taq rtzjol xttzjöx chwäch jontir Rwachʼlew, y chrij riʼ «xtchup rwäch ronojel ri itzelal» (Mat. 24:14). Re tzij reʼ ntel chë tzij ri qʼij taq xtchup rwäch rqʼatbʼäl tzij Satanás. Jehová rchaʼon chik «ri qʼij chqä ri hora» ri xtbʼanatäj jontir ri rbʼin qa (Mat. 24:36; 25:13; Hech. 1:7). Y ronojel qʼij ri yeqʼax más naqaj kʼo pä ri qʼij riʼ (Rom. 13:11). Ye kʼa loman majanä tbʼeqä ri qʼij riʼ, röj nkʼatzin nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq.

3. ¿Achkë rma röj nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq?

³ Kʼo jun kʼutunïk ri ütz nqaquʼ rij jontir röj: ¿achkë rma nqatzjoj ri ütz taq rtzjol chrij Rqʼatbʼäl Tzij Dios? Röj nqaʼän riʼ rma nqjowan. Taq röj nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq, nqakʼüt chë nqaloqʼoqʼej ri xqatamaj qa chpan Rchʼaʼäl Dios, chë yeqajoʼ ri winäq, chqä chë nqajoʼ Jehová chqä rbʼiʼ. Qtzjon chkij re naʼoj reʼ.

NQATZJOJ LE BIBLIA RMA YEQALOQʼOQʼEJ RI NAʼOJ XEQATAMAJ QA CHPAN

4. ¿Achkë nqaʼän röj taq nqakʼoxaj jun ütz rtzjol?

⁴ ¿Nnatäj chawä ajän rkʼisbʼäl mul taq jun winäq xyaʼ jun ütz rtzjol chawä? Rkʼë jbʼaʼ xkiʼij chawä chë jun awachʼalal xjeʼ jun rneʼy, o xkitzüj jun samaj chawä ri kan kʼïy chik tiempo ayoʼen. ¿Achkë xanaʼ taq xakʼoxaj ya riʼ? Kantzij na wä chë kan kiʼ akʼuʼx xaʼän. Y rma riʼ kan xawajoʼ xatzjoj chkë awachʼalal chqä awamigos. ¿Tapeʼ chë kan ke riʼ chqä jbʼaʼ xanaʼ taq xatamaj chrij ri ütz taq rtzjol chrij Rqʼatbʼäl Tzij Dios?

5. ¿Achkë xanaʼ rït taq xatjoj awiʼ chrij le Biblia? (Keʼatzʼetaʼ chqä ri achbʼäl).

⁵ Taquʼ chqä achkë xanaʼ taq najin wä natjoj awiʼ chrij le Biblia. Ri qʼij riʼ rït xatamaj chë Jehová kowan yatrajoʼ y nrajoʼ chë yatok chpan rfamilia. Chqä xatamaj chë ryä rbʼin chë xtchüp rwäch ri itzelal chqä xtuʼän chë ma xtqatäj ta chik poqän chqä chë chwäch ri kʼakʼakʼ Rwachʼlew xkerkʼasoj pä awachʼalal ri ye kamnäq äl (Mar. 10:29, 30; Juan 5:28, 29; Rom. 8:38, 39; Apoc. 21:3, 4). Jontir riʼ kan xapon pan awan (Luc. 24:32). Rït kan xaloqʼoqʼej jontir ri najin wä natamaj chqä kan xarayij xatzjoj chkë nkʼaj chik winäq (tajnamaj rkʼë Jeremías 20:9).

6. ¿Achkë natamaj qa rït chrij ri xbʼanatäj rkʼë Ernest chqä ya Rose?

⁶ Tqatzʼetaʼ ri xbʼanatäj rkʼë Ernest.b Ryä nuʼij chë taq kʼo wä 10 rjnaʼ, xkäm rtat. Chqä nuʼij: «Rïn xinquʼ: ‹¿Xbʼä komä chkaj o jurayil xkäm?›. Taq yentzʼët wä ri nkʼaj chik akʼalaʼ rkʼë kitat, rïn chqä nrayij wä njeʼ ntat wkʼë». Ryä kan ronojel bʼaʼ qʼij nbʼä pa cementerio, nxkeʼ akuchï xmuq wä rtat y nuʼij ya reʼ che rä Dios: «Tabʼanaʼ utzil, kinatoʼ pä. Rïn nwajoʼ ntamaj akuchï kʼo wä ntat» Taq ryä kʼo wä 27 rjnaʼ, xkʼutüx che rä we nrajoʼ nutjoj riʼ chrij le Biblia, y ryä kan xrajoʼ. Kan xel rkʼuʼx xtamaj chë ri kamnaqiʼ majun chik nkinaʼ ta, achiʼel taq kan ye qajnäq chë waran chqä chë le Biblia nuʼij chë kʼo jun qʼij xkekʼasöx na pä (Ecl. 9:5, 10; Hech. 24:15). Ri qʼij riʼ xtamaj jontir ri nrajoʼ wä nutamaj rbʼanon qa. Kan kiʼ wä rkʼuʼx rma ri naʼoj ri najin wä nutamaj chpan le Biblia. Ya Rose, ri rxjayil, xjeʼ chqä rkʼë ryä rchë jnan xetjöx chrij le Biblia, y kan kiʼ wä rkʼuʼx rma ri najin wä nutamaj. Jbʼaʼ chrij riʼ, pa 1978, xeqasäx pa yaʼ. Rma ryeʼ kan kiʼ wä kikʼuʼx, xkitzjoj ri xkitamaj chpan le Biblia chkë kichʼalal, chkë kamigos chqä chkë jontir ri nkajoʼ wä yekikʼoxaj. Ryeʼ xekowin xekitoʼ más ye 70 winäq rchë xkitamaj rwäch Jehová chqä xeqasäx pa yaʼ.

7. ¿Achkë xtqaʼän we röj nqaloqʼoqʼej ri naʼoj ye kʼo chpan le Biblia? (Lucas 6:45).

⁷ Kantzij na wä chë we röj nqaloqʼoqʼej ri naʼoj ye kʼo chpan le Biblia, kan xtqajoʼ xtqatzjoj ri naʼoj riʼ chkë ri nkʼaj chik (taskʼij rwäch Lucas 6:45). Xtqaʼij achiʼel xkiʼij ri cristianos pa naʼäy siglo. Ryeʼ xkiʼij: «Ma nqkowin ta nqayaʼ qa rtzjoxik ronojel ri qatzʼeton pä chqä ri qakʼoxan pä» (Hech. 4:20). Röj kowan nqaloqʼoqʼej ri naʼoj ye kʼo chpan le Biblia, rma riʼ nqajoʼ nqatzjoj chkë xa bʼa jaruʼ winäq nqkowin.

NQATZJOJ LE BIBLIA RMA YEQAJOʼ RI WINÄQ

8. ¿Achkë nbʼanö chë röj nqatzjoj ri ütz taq rtzjol chkë ri winäq? (Tatzʼetaʼ ri recuadro «Keʼawajoʼ ri winäq: keʼatjoj chrij le Biblia»; tatzʼetaʼ chqä ri achbʼäl).

⁸ Achiʼel Jehová y Jesús, röj chqä yeqajoʼ ri winäq (Prov. 8:31; Juan 3:16). Nqapoqonaj kiwäch ri winäq ri majun ta ütz kiyoʼen apü chqä «ma kitaman ta rwäch Dios» (Efes. 2:12). Rma ryeʼ kʼo kʼïy kʼayewal najin nkiqʼaxaj, nkinaʼ chë achiʼel ta ye kʼo chpan jun nüm jül ri akuchï ma yekowin ta yeʼel pä. Ye kʼa röj, achiʼel ta kʼo ri koloʼ qkʼë rchë nqkowin yeqesaj pä, y ya riʼ ri ütz taq rtzjol chrij Rqʼatbʼäl Tzij Dios. Rma röj yeqajoʼ ryeʼ chqä nqapoqonaj kiwäch, nqaʼän jontir ri kʼo pa qaqʼaʼ rchë nqatzjoj ri ütz taq rtzjol riʼ chkë. Ya riʼ achiʼel ta jun bʼeyomäl nkïl ryeʼ ri xkertoʼ rchë kʼo ütz xtkiyoʼej apü, rchë kiʼ kikʼuʼx xtkiʼän komä y rchë xkekowin xtkïl «ri kʼaslemal ri kantzij chë kʼaslemal», ntel chë tzij, ri kʼaslemal chwäch ri kʼakʼakʼ Rwachʼlew (1 Tim. 6:19).

9. ¿Achkë nqatzjoj chkë ri winäq, y achkë rma? (Ezequiel 33:7, 8).

⁹ Ri nqjowan, ya riʼ chqä nbʼanö chqë chë nqaʼij chkë ri winäq chë xa jbʼaʼ chik nrajoʼ rchë xtchup rwäch jontir ri itzelal (taskʼij rwäch Ezequiel 33:7, 8). Kan kowan nqbʼison taq nqatzʼët chë ri winäq chqä ri qachʼalal ri ma ye Testigos ta nkiʼän ri nkajoʼ ryeʼ pa kikʼaslemal y ma kinaʼen ta ri petenäq chqawäch apü. Mateo 24:21 nuʼij chë xtpë jun nüm kʼayewal chqij chqä chë «kan xa xuʼ xbʼan le Rwachʼlew kʼa komä, majun bʼëy bʼanatajnäq ta jun kʼayewal achiʼel riʼ y majun bʼëy chik xtbʼanatäj ta». Röj nqajoʼ chë ryeʼ nkitamaj achkë xtbʼanatäj chkipan ri qʼij riʼ. Naʼäy, xtchup kiwäch jontir ri religiones ri ma yeqä ta chwäch Dios y chrij riʼ, chpan Armagedón, xtchup rwäch jontir ri ma ütz ta kʼo komä (Apoc. 16:14, 16; 17:16, 17; 19:11, 19, 20). Röj nqaʼij che rä Jehová chë tbʼanaʼ chë ri winäq nkiyaʼ kixkïn chqë chqä chë nkajoʼ nkiyaʼ rqʼij ryä. Ye kʼa, ¿achkë xtbʼanatäj kikʼë ri winäq ri ma nkajoʼ ta nkiyaʼ kixkïn chqë komä, achiʼel ri qachʼalal ri ma ye Testigos ta?

10. ¿Achkë rma kan kowan nkʼatzin nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq pa qaqʼij komä?

¹⁰ Achiʼel xqatzʼët qa chpan ri jun qa tjonïk, Jehová rkʼë jbʼaʼ xkerköl ri winäq ri xtkijäl kinaʼoj taq xtkitzʼët chë xchup rwäch Babilonia la Grande. Ya reʼ nqrtoʼ rchë nqʼax chqawäch chë kan kowan nkʼatzin nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq pa qaqʼij komä. ¿Achkë rma nqaʼij riʼ? Tqaquʼ rij ya reʼ: ri xtqaʼij chkë komä, rkʼë jbʼaʼ ya riʼ xtnatäj chkë chqawäch apü (tajnamaj rkʼë Ezequiel 33:33). Rkʼë jbʼaʼ xtnatäj chkë ri xqatzjoj röj chkë y xtkajoʼ xtkiyaʼ rqʼij Jehová loman kʼa ütz na xtkiʼän riʼ. Achiʼel ri chajinel aj Filipos xnmaj chrij Cristo rma xbʼanatäj jun nüm slonel, rkʼë jbʼaʼ ye kʼo jojun winäq ma xtkinmaj ta chrij Dios komä, ye kʼa xtkiʼän riʼ taq xtkitzʼët chë xchup rwäch Babilonia la Grande (Hech. 16:25-34).

NQATZJOJ LE BIBLIA RMA NQAJOʼ JEHOVÁ CHQÄ RBʼIʼ

11. ¿Achkë rbʼanik nqkowin nqayaʼ rqʼij Jehová chqä nqaʼän chë «njeʼ uchqʼaʼ» pa rqʼaʼ? (Apocalipsis 4:11; keʼatzʼetaʼ chqä ri achbʼäl).

¹¹ Ri nbʼanö chqë chë röj nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq, ya riʼ ri nqanaʼ chrij Jehová chqä chrij rbʼiʼ. Chqawäch röj, rtzjoxik le Biblia ya riʼ jun rbʼanik nqakʼüt chë nqayaʼ rqʼij ri Dios ri kowan nqajoʼ. Röj qataman chë Jehová taqäl chrij nyaʼöx rqʼij chqä rchë njeʼ uchqʼaʼ pan rqʼaʼ (taskʼij rwäch Apocalipsis 4:11). Ye kʼa ¿achkë rbʼanik nqkowin nqayaʼ rqʼij Dios? Nqaʼän riʼ taq nqakʼüt chkiwäch ri winäq chë yë Dios xbʼanö jontir ri kʼo chqä chë ye ryä xyaʼö qakʼaslemal. ¿Y achkë rbʼanik nqaʼän chë njeʼ uchqʼaʼ pa rqʼaʼ? Rma yë ryä ri kʼo ronojel uchqʼaʼ pa rqʼaʼ, röj ma nqkowin ta nqayaʼ más uchqʼaʼ pa rqʼaʼ ryä, ye kʼa nqkowin nqaksaj qachqʼaʼ, qatiempo chqä ri achkë kʼo qkʼë rchë nqatzjoj le Biblia xa bʼa jaruʼ nqkowin (Mat. 6:33; Luc. 13:24; Col. 3:23). Rkʼë jontir reʼ nqajoʼ nqaʼij chë röj nqä chqawäch nqtzjon chrij ri Dios ri kowan nqajoʼ. Ye kʼa nqajoʼ chqä nqatzjoj rbʼiʼ chkë ri winäq chqä achkë ntel chë tzij. ¿Achkë rma?

12. ¿Achkë rbʼanik nqachʼajchʼobʼej rbʼiʼ Jehová?

¹² Rma nqajoʼ Jehová, röj nqajoʼ nqachʼajchʼobʼej rbʼiʼ (Mat. 6:9). Y nqaʼän riʼ taq nqakʼüt chkiwäch ri winäq jontir ri tzʼukün taq tzij rbʼanon Satanás chrij ryä (Gén. 3:1-5; Job 2:4; Juan 8:44). Rma riʼ taq nq·el chutzjoxik le Biblia, röj nqatzjoj ri kantzij chrij Jehová chkë jontir ri nkajoʼ nkiyaʼ kixkïn chqë. Nqajoʼ chë jontir winäq nkitamaj chë ryä kowan najowan, kan pa rbʼeyal nuqʼät tzij chqä chë Rqʼatbʼäl Tzij ya xtchüp rwäch jontir ri ma ütz ta kʼo komä y xtuʼän chë ri winäq ma xtkitäj ta chik poqän chqä kiʼ kikʼuʼx xtkiʼän (Sal. 37:10, 11, 29; 1 Juan 4:8). Taq röj nqaʼän jontir reʼ, nqachʼajchʼobʼej rbʼiʼ Jehová. Ye kʼa kan jaʼäl chqä nunaʼ qan rma qataman chë najin nq·ok rtestigos ryä. ¿Achkë rma nqaʼij ya riʼ?

13. ¿Achkë rma röj kan kiʼ qakʼuʼx rma nbʼix testigos de Jehová chqë? (Isaías 43:10-12).

¹³ Jehová yojurchaʼon rchë nq·ok rtestigos (taskʼij rwäch Isaías 43:10-12). Jojun jnaʼ qa, ri Molaj Ukʼwäy Bʼey xuʼij ya reʼ chpan jun carta: «Majun ta chik jun más ütz chwäch ri nbʼix testigos de Jehová chqë».c Tqayaʼ jun tzʼetbʼäl. Tqabʼanaʼ che rä chë xqekʼwäx chwäch ri qʼatbʼäl tzij rma xqʼabʼäx chqij chë kʼo jun ma ütz ta xqaʼän, y komä nkʼatzin jun qatestigo rchë nuʼij chë ma kantzij ta ri najin nqʼabʼäx chqij. Kantzij na wä chë xtqachaʼ jun winäq ri qataman rwäch, qakʼuqbʼan qakʼuʼx chrij chqä kan ütz nkitzʼët ri winäq, rchë ke riʼ kan xtnmäx ri xtuʼij. Ke riʼ chqä nuʼän Jehová, rma rtaman qawäch chqä rkʼuqbʼan rkʼuʼx chqij, yojurchaʼon rchë nqatzjoj chkë ri winäq chë yë ryä ri kʼaslïk Dios. Chqawäch röj, kan jun nüm spanïk ri yoj rTestigo ryä, rma riʼ nqaʼän jontir ri kʼo pa qaqʼaʼ rchë nqatzjoj rbʼiʼ chkë ri winäq chqä rchë nqaqʼalajsaj ri tzʼukün taq tzij ri kibʼin chrij ryä. Taq nqaʼän riʼ, nqaʼän ri samaj yaʼon qa pa qaqʼaʼ: nq·ok rtestigos Jehová (Sal. 83:18; Rom. 10:13-15).

XTQATZOJ LE BIBLIA KʼA TAQ XTCHUP RWÄCH JONTIR RI MA ÜTZ TA KʼO KOMÄ

14. ¿Achkë xkebʼanatäj chqawäch apü ri kan ntel qakʼuʼx nqatamaj?

¹⁴ ¡Kʼo kʼïy xkebʼanatäj chqawäch apü ri kan ntel qakʼuʼx nqatamaj! Y röj nqajoʼ chë, rkʼë rtoʼik Jehová, más winäq xtkajoʼ xkeʼok pä chpan rtinamit loman majanä tchapatäj ri nimaläj tijöj poqonal. Ye kʼa kan ntel chqä qakʼuʼx nqatamaj chë tapeʼ najin chik ri nimaläj tijöj poqonal —jun nüm kʼayewal ri majun bʼëy bʼanatajnäq ta— ye kʼo winäq xtkiyaʼ qa rbʼanik kikʼaslemal kikʼwan y jnan xtkiyaʼ rqʼij Jehová qkʼë (Hech. 13:48).

15, 16. ¿Achkë xtqaʼän na, y ajän xtayaʼ qa rbʼanik?

¹⁵ Loman nbʼeqä ri qʼij riʼ, röj kʼo jun samaj ri nkʼatzin nqaʼän, jun samaj ri majun bʼëy xtbʼan ta chik: nqatzjoj ri ütz taq rtzjol chrij Rqʼatbʼäl Tzij Dios chwäch jontir Rwachʼlew. Chqä nkʼatzin nqaʼij chkë ri winäq chë xa naqaj chik kʼo pä ri qʼij rchë xtchup rwäch jontir ri ma ütz ta kʼo komä. Taq xtbʼeqä ri qʼij riʼ, ryeʼ xtqʼalajin chkiwäch chë ri xqatzjoj röj chkë, rkʼë Jehová petenäq wä (Ezeq. 38:23).

¹⁶ Rma riʼ, ¿achkë qayaʼon chwäch qan nqaʼän? Rma röj kowan nqaloqʼoqʼej ri xqatamaj qa chpan le Biblia, yeqajoʼ ri winäq y nqajoʼ Jehová chqä rbʼiʼ, xtqatäj na qaqʼij rchë xtqatzjoj le Biblia chkë ri winäq kʼa taq Jehová xtuʼij: «¡Ma tiʼän ta chik!».