Duriar tut catar o tunearico hai aș andi lumina

1, 2. a) Cana scriisardea o Pavel o lil caring le efeseni? b) Ca so pușimata va avela te arachas răspunso?

CANA sas-lo phandado chăre, andi Roma, o apostolo Pavel camlea te zuriarel pesche phralen. Anda codoia că ci daisardea te jial lende, vo scriisardea lenghe chichiva lila. Iech anda cadala sas caring le efeseni hai sas scriime cam andel bărșa 60-61 a.e. (Ef. 1:1; 4:1)

² Cam deș bărșa mai anglal, o Pavel gălea ando Efes, cai beșlea mai but timpo. Code, vo dea duma anda o Del hai anda i vestea lași. (Fap. 19:1, 8-10; 20:20, 21) O Pavel iubilas but pesche phralen hai camelas te ajutil-len te așen zurale ando pachiamos. Tha sostar scriisardea anda o tunearico hai anda i lumina le creștinenghe machle? Hai so daisaras te sichioas amen anda so phendea lenghe o Pavel? Mai dur, va avela te arachas o răspunso cadale pușimatande.

CATAR O TUNEARICO CA I LUMINA

3. Sostar phendea o Pavel cadal dumes caring le efeseni?

³ O Pavel scriisardea caring le creștini anda Efes: „Mai anglal sanas tunearico, tha acana san lumina”. (Ef. 5:8) O Pavel phendea le dumes tunearico hai lumina caște sicavel so but parude-pe le efeseni. Mai dur, va avela te dichas sostar phendea o Pavel caring le efeseni că ‘mai anglal sas-le tunearico’.

4. Sostar sas le efeseni încărde ando tunearico catar i religia neciaci?

⁴ I religia neciaci. Angla te prinjianen o ciacimos, le creștini anda Efes sas-le ando tunearico anda codoia că sas-len andi goghi but sicaimata neciace hai pachianas-pe but andi magia. Ando foro Efes, sas o templo la zeițaco Artemis. But jene dichenas cado templo sar iech anda le efta bare șucarimata la lumeache cărde le manușendar andal purane ghiesa. But manușa jianas code caște anen închinarea le devlenghe neciace. Codola cai cherenas hai bichinenas țâne idoli anda i zeița Artemis co templo cherenas but love. (Fap. 19:23-27) Mai but, codo foro sas-lo prinjiando anda codoia că cothe cherelas-pe but magia. (Fap. 19:19)

5. Sostar sas codolen cai beșenas ando Efes iech phiraimos bilajiavuno?

⁵ Iech phiraimos bilajiavuno. Le manușa anda o Efes sas-le ando tunearico vi anda codoia că lengo phiraimos sas bilajiavuno hai cherenas buchia neuje. Așunenas-pe but dumes melale ca le piese de teatru cai încărenas-pe ando foro hai ca le sărbători religioso. (Ef. 5:3) But efeseni „hasarde penghi lajiav”. Andi șib grecisco, cadal dumes camenas te phenel că len „ci mai duchalas-len chancestar”. (Ef. 4:17-19) Anglal te sichion so si mișto hai so si nasul andel iacha le Iehovasche, le manușen anda o Efes ci doșarelas-len lenghi conștiința anda le buchia jiungale cai cherenas-len. Sa cadea, von pachianas că ci sas-len sostar te încăren conto le Devlestar cana cherenas vareso nasul. Anda codoia, o Pavel phendea că lenghi goghi sas „caliardi catar o tunearico” hai sas-le „dur la viațatar cai del-la o Del”.

6. Sostar phendea o Pavel caring le efeseni că sas-le „lumina”?

⁶ Cu sea cadala, mașcar le efeseni sas vi manușa cai ci așile ando tunearico. O Pavel phendea: „Acana san lumina anda codoia că san le Raiesche”. (Ef. 5:8) Von alosarde te train penghi viața pala o Lil le Devlesco, cai sas anda lende sar iech lumina cai sicadea lenghe so te cheren. (Ps. 119:105) Cadal efeseni mechle le sicaimata neciace hai lengo phiraimos lajiavuno. Cadea că, von astarde te len-pe pala o Del hai denas penghi zor te cheren so si mișto ande lesche iacha. (Ef. 5:1)

7. Sostar daisaras te phenas că sam vi amen cadea sar le creștini anda o Efes?

⁷ Cadea sar le efeseni, vi amen samas ando tunearico angla te prinjianas o ciacimos. Chichiva mașcar amende încărdeam sărbători andai religia neciaci, hai averen sas-len iech phiraimos neujo hai bilajiavuno. Tha, pala so sichileam so si mișto andel iacha le Iehovasche, cărdeam paruimata hai astardeam te traisaras amari viața cadea sar camel vo. Cadaia anel amenghe bare miștimata. (Is. 48:17) Cu sea cadala, na-i sea o timpo ușoro te beșas dur catar o tunearico cai mechleam-les palal. Anda codoia, trebul te das amari zor vi mai dur te phiravas amen „sar niște șiave la luminache”. Sar daisaras te cheras cadaia?

Imaginea cărdi digitalo cu i permisiunea Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licența: CC BY 3.0

DURIAR TUT CATAR O TUNEARICO

8. So ci trebunas te cheren le efeseni? (Efeseni 5:3-5)

⁸ Citisar Efeseni 5:3-5. Caște na arăsăn pale ando tunearico, le creștini anda Efes trebunas te den penghi zor ande fiesavo ghies te așen dur catar sea so si nasul andel iacha le Iehovasche. Mașcar cadal buchia ci sas numai i imoralitatea sexualo, tha vi le dumes melale. O Pavel phendea le creștinenghe anda Efes că trebunas te duriaren pendar cadal buchia dacă camenas te avel lenghe dino „o Regato le Cristososco hai le Devlesco”.

9. Sostar trebul te las sama te na cheras buchia cai daștin te îngăren amen ca iech baro păcato?

⁹ Vi amen trebul te das amari zor ande fiesavo ghies te na mai cheras „le buchia cai încăren catar o tunearico, save ci anen chanci lașio”. (Ef. 5:11) Si ciaces că cana iech manuș dichel, așunel sau del duma anda buchia neuje sau bilajiavune, va avela lesche sea mai ușoro te cherel so si nasul. (Gen. 3:6; Iac. 1:14, 15) Ande iech them, mai but Martori cărdile-pe amala caște den duma ande iech grupo po interneto. Co începuto, but anda lende denas duma anda o Iehova hai anda o ciacimos. Tha, țâra po țâra, astarde te den duma anda buchia cai ci ciaion le Iehovas. Von denas duma mai but anda o sexo. Pala iech timpo, chichiva mașcar lende phende că cadal dumes melale îngărde-len te cheren iech baro păcato hai te soven varecasa.

10. Sar camel o Satan te athavel amen? (Efeseni 5:6)

¹⁰ I lumea le Satanoschi camel te cherel amen te pachias că so si neujo hai lajiavuno andel iacha le Iehovasche, si lașio. (2 Pet. 2:19) Iech anda le mai purane athaimata le Benghesche si te coriarel i goghi le manușenghi ca von te na mai hachiaren so si mișto hai so si nasul. (Is. 5:20; 2 Cor. 4:4) Cado modo gândimasco dichel-pe claro aghies andel filmea, co televizoro hai po interneto. O Satan camel te na duriaras amendar cadal buchia neuje, tha te dichas-len lașe iachența. (Citisar Efeseni 5:6.)

11. Sar sicaven le buchia prin save nachlea i phei Angela chichi de importanto si te las amen pala so phenel-pe ando Efeseni 5:7? (Dich vi le imagini.)

¹¹ O Satan camel te beșas pașa manușa cai te cheren amen te na mai așias zurale ando pachiamos. Anda codoia, o Pavel zuriardea le phralen anda Efes ‘te na hamisaren-pe’ codolența cai cheren so si nasul andel iacha le Devlesche. (Ef. 5:7) Cu sea cadala, amen trebul te las sama vi mai but sar le efeseni, anda codoia că, ande amare ghiesa, ci trebul te jias ande iech anumime than caște beșes ieche manușesa; daștin te dichen tumen hai te den duma vi po interneto. I Angelaa, cai beșel ande iech them andai Asia, hachiardea că o interneto daștil te cherel amenghe nasul. Voi phenel: „Cado daștil te avel iech athaimos anda codoia că, bi te des chi sama, cherel tut te na mai jianes so si mișto hai so si nasul. Ji la urmă, sas normalo anda mande te avel man «amala» cai ci așunenas le Iehovastar. Pala codoia, astardem te pachiav că daștiv te cherav mânri viața orisar camav me, chiar cana ci ciaiol le Iehovas”. Tha sas șucar că le phure, pherde lașimos, ajutisarde la Angela te cherel paruimata. Voi phenel: „Ando than te așel mânri goghi ca le buchia cai arachen-pe po interneto, acana alosarav te încărav mânri goghi ca le buchia cai zuriaren mânro pachiamos ando Iehova”.

12. So va ajutila amen te așias zurale ando pachiamos hai te așunas le Iehovastar?

¹² Aghies, ci mai si lajiav te avel tut iech phiraimos neujo. Tha, amen trebul te duriaras amendar cado modo gândimasco nasul. (Ef. 4:19, 20) Avelas mișto te pușias amen: „Dav mânri sama chichi de importanto si te na beșav mai but sar trebul le colegența catar i buchi, catar i școala sau avere manușența cai ci așunen le Iehovastar? Dav duma pherdo tromai le manușența anda o ciacimos, chiar cana aver daștin te pachian că som coriardo catar mânri religia?”. Mai but, cadea sar sicavel-pe ando 2 Timotei 2:20-22, trebul te las sama vi cana alosaras amare amalen andai congregația. Trebul te încăras ande amari goghi că na savore va ajutina amen te așias zurale ando pachiamos.

TE PHIRAVAS AMEN „SAR NIȘTE ȘIAVE LA LUMINACHE”

13. So sicaven amenghe le dumes ‘te phiravas amen vi mai dur sar niște șiave la luminache’? (Efeseni 5:7-9)

¹³ O Pavel zuriardea codolen anda Efes na numai te duriaren pendar o tunearico, tha vi ‘te phiraven-pe mai dur sar niște șiave la luminache’. (Citisar Efeseni 5:7-9.) So sicaven amenghe cadal dumes? Sicaven că trebul te phiravas amen sar iech ciacio creștino ande fiesavo ghies. Iech buchi cai daștil te ajutil amen te cheras cadaia si te citisaras hai te sichioas ande fiesavo ghies andai Biblia hai anda amare publicații. Sa cadea, si zurales importanto te las amen pala o Isus, „i lumina la lumeachi”, hai pala lesche sicaimata. (Ioan 8:12; Prov. 6:23)

14. Sar daștil te ajutil amen o spirito sfânto?

¹⁴ Caște phiravas amen vi mai dur „sar niște șiave la luminache”, trebul amenghe spirito sfânto. Sostar? Anda codoia că jianas că na-i ușoro te așias uje ande cadai lumea melali. (1 Tes. 4:3-5, 7, 8) O spirito sfânto daștil te ajutil amen te na gândisaras sar i lumea hai te duriaras amendar le sicaimata nasul hai le gânduri melale, cai ci ciaion le Devles. Sa cadea, o spirito sfânto daștil te ajutil amen te sicavas „orisavo felo lașimos [hai] ortomos”. (Ef. 5:9)

15. So daisaras te cheras caște avel amen spirito sfânto? (Efeseni 5:19, 20)

¹⁵ Daisaras te primisaras spirito sfânto cana mangas amen anda leste. O Isus phendea că o Iehova „va dela spirito sfânto codolenghe cai manghen-les lestar”. (Luca 11:13) Sa cadea, cana așaras le Iehovas ca amare întruniri, vo del amen spirito sfânto. (Citisar Efeseni 5:19, 20.) O spirito sfânto, cai si o zuralimos le Devlesco, daștil te ajutil amen te cheras so si mișto ande Lesche iacha.

16. So va ajutila amen te cheras lașe alosarimata? (Efeseni 5:10, 17)

¹⁶ Cana trebul te alosaras so te cheras ande amari viața, te das amari zor te hachiaras mai anglal so camel amendar o Iehova hai pala codoia te cheras so ajucărel amendar vo. (Citisar Efeseni 5:10, 17.) De fiesavi data cana rodas sicaimata andai Biblia cai sile lașe ande amari situația, si sar cana camas te hachiaras sar dichel o Iehova le buchia. Cadea că, cana las amen pala so phenel i Biblia, va avela te cheras lașe alosarimata.

17. Sar daisaras te folosisaras chichi mai mișto amaro timpo? (Efeseni 5:15, 16) (Dich vi i imaginea.)

¹⁷ Sa cadea, o Pavel phendea le creștinenghe anda Efes te folosin mișto pengo timpo. (Citisar Efeseni 5:15, 16.) ‘Codo nasul’, o Satan, camel te hasaras amaro timpo le buchianța anda cadai lumea, hai cadea te na mai așel amenghe timpo te anas închinarea le Iehovasche. (1 Ioan 5:19) Dacă ci las sama, daisaras te șioas aver buchia po iechto than ande amari viața, sar avenas le love, iech than buchiaco sau i școala. Cadea arăsas ca amari goghi te na mai așel ca le buchia cai daisaras te cheras-len anda o Iehova. Cana cheras cadaia, sicavas că astardeam te gândisaras sar le manușa cai ci slujin le Iehovasche. Si ciaces, cadal buchia ci sile nasul. Tha ci trebul te mechas-len niciechdata te aven po iechto than ande amari viața. Caște phiravas amen „sar niște șiave la luminache”, trebul ‘te folosisaras chichi mai mișto amaro timpo’ hai te gândisaras amen ca so si o mai importanto anda amende.

18. So cărdea o Donald caște folosil chichi mai mișto pesco timpo?

¹⁸ Camas te rodas sea o timpo te dichas sar daisaras te cheras mai but anda o Iehova. Cadaia cărdea o Donald, cai beșel andi Africa de Sud. Vo phenel: „Gândisardem man mișto ca so cherav hai manglem anda sea o ilo le Iehovas te ajutil man te jiav mai but andi predicarea. Sa cadea, manglem man caște arachav iech than buchiaco lașio, cai te mechel man te cherav mai but andi predicarea. O Iehova așundea mânre manglimata. Pala codoia, me hai mânri rromni astardeam te das sea amaro timpo le Iehovasche ando servicio cu timp integral”.

19. Sar daisaras te phiravas amen vi mai dur „sar niște șiave la luminache”?

¹⁹ Si ciaces că o lil le Pavelosco ajutisardea le creștinen anda o Efes te așen zurale ando pachiamos. Cado lil daștil te ajutil vi amen. Cadea sar dichleam, ajutil amen te alosaras mișto so dichas, so ghilea așunas hai casa beșas cana camas te simțosaras amen mișto. Sa cadea, va ajutila amen te cheras amenghe timpo ande fiesavo ghies te sichioas andai Biblia, hai cadea te mechas ca i lumina le ciacimaschi te sicavel amen so te cheras. O lil caring le efeseni sicavel vi so bari buchi cherel o spirito sfânto. Vo daștil te ajutil amen te arăsas manușa mai lașe andel iacha le Iehovasche. Dacă las amen pala so phendea o Pavel, va avela te cheras lașe alosarimata, cai sile pala o ilo le Iehovasco. Cadea, va avela te duriaras amen catar o tunearico cadala lumeaco hai va avela te așias andi lumina.