Noviembre
Sábado 1 noviembre
Warrarã kedʼea, ju do kedʼea bʉzhita ibia jarabigaya (Mat. 21:16).
Marata wũãwũãra barabʉbʉrʉ kʼarebaseabʉ mara wũãwũãrãra komentario jaramarẽã. Edaʉde estudiaseapanʉ juwa jidai ʉ̃rʉ akʉza dayi sãwũã bia bʼai ʉ̃rʉ, yibarirabara yi wũãwũãrãra kʼarebaseabʉ maʉ̃ne sãwũã komentario bia diaita. Adewara kʼarebara mara wũãwũãrãra ãya komentariota diada ẽ bʉrʉ kʼawuamarẽã nekayirua ẽãta, bʉa maʉ̃ta jara ũrĩbira ãyira sopʉa ẽ bayi awurura komentario diabʉrʉ kʼarea (1 Tim. 6:18). Jõmaʉ̃ba komentario biata jaraseabʉ, mawũã Jeowa trʉ̃ ʉ̃rʉ ibia bedʼeabita akʉza dayirã mebẽrã so zarea diaita (Prov. 25:11). Daya komentario diabʉrʉde dayi sãwũã berabarida ʉ̃rʉ jaraseabʉ mamina aukʼara jaranʉmabe ẽ dayi ʉ̃rʉ (Prov. 27:2; 2 Cor. 10:18). Awuarabʉrʉ jaraibara Jeowa ʉ̃rʉ, iyi bedʼea ʉ̃rʉ akʉza iyi pʉwʉrʉ ʉ̃rʉ (Apoc. 4:11). w23.04 24, 25 parr. 17, 18
Domingo 2 noviembre
Kʼãĩnʉma ẽ baibara wuabemaraba obʉ kĩrãkʼa. Awuarabʉrʉ dauba panaibara akʉza bia krĩchaibara (1 Tes. 5:6).
Kãgaba kʼarebabʉ dauba bʼaita (Mat. 22:37-39). Daizezeta wãrĩnu kãgapanʉ baera jaradia wãpanʉ bedʼea zroma ũdupanʉmina (2 Tim. 1:7, 8). Dayirãba ẽbẽrarã Daizeze odebʉ ẽãta kãga ũdubipanʉ baera, jaradiada ʉ̃rʉ jaradiapanʉ. Jaradiapanʉ telepononeba akʉza kartadeba, jʉ̃ãpanʉ ẽbẽrarã Daizeze odebʉ ẽãta Jeowa ode bamarẽã (Ezeq. 18:27, 28). Kãgata ũdubibara dayirã mebẽrãbida. Maʉ̃ kãgara ũdubibʉ yiya so zarea diabʉde akʉza kʼarebabʉde (1 Tes. 5:11). Dayirãra gorogorora yõne yiya kʼarebabari kĩrãkʼabʉ. Maʉ̃ kĩrãkʼabʉ dayirã mebẽrãne, ãyi sopʉabibʉde dayirãbara krĩña oẽ akʉza abarika oẽ, ãya dayi ʉ̃rʉ nekayirua oda kĩrãkʼa (1 Tes. 5:13, 15). Akʉza wawiata ũdubipanʉ mebẽrã dayirã kongregasione nãã edebʉra (1 Tes. 5:12). w23.06 10 parr. 6; 11 parr. 10, 11
Lunes 3 noviembre
Jeowaba jaradara, ¿aripe obʉ ẽka? (Núm. 23:19).
Adewara dayirãbara audre zarea ĩjãseabʉ krĩchabʉde Jesu beida ʉ̃rʉ. Jesu beidaba ũdubibʉ Jeowaba jarabʉra wãrĩnu aripe oita. Dayirãbara bia krĩchadaibara kʼãrẽa beisita Jesura akʉza Jeowa kʼãrẽaba sopʉadata yi warra beiside. Naʉ̃ba ũdubibʉ baera Jeowaba ẽjũã kĩrãwãreã weya abʉra wãrĩnu weita, ¿kʼãrẽa mawũã jarapanʉ?Jeowata Jesuʉ̃mera, ¿kʼãrẽta sãwũã berabarisi dayirã kʼarea? Jeowabara nama egoro eda zokʼa bʉesi yi warra nããbemara ẽbẽra nemitia oka kĩrãkʼa zemarẽã. Jesu nama egorode basidera mejãcha zʉbʉriasi akʉza iyi beisidebida, maʉ̃ kʼarea Jeowara mejãcha zʉbʉriasi. Jeowaba krĩcha ẽ basibʉrʉ dayirãta ewari jõmaʉ̃nẽ babita iduaribi ẽ bakasi kʼãwũã yi warra zʉbʉria beimarẽã (Juan 3:16; 1 Ped. 1:18, 19). Mamina iya iduaribisi baera beimarẽã, naʉ̃ba ũdubibʉ Jeowabara dayirãra ewari jõmaʉ̃nẽ ẽjũã kĩrãwãreãnẽ babita. w23.04 27 parr. 8, 9
Martes 4 noviembre
¿Bei bʉ soñara samachʉ? (Os. 13:14).
¿Jeowabara ẽbẽra beidara jẽda piradrʉbikĩrãbʉka? Mawũã. Jeowabara iyi bedʼeade ẽbẽrarã bʉbisi ẽbẽra beida jẽda piradrʉbi ʉ̃rʉra (Is. 26:19; Apoc. 20:11-13). Jeowaba jarabʉra jõma aripe obʉ (Jos. 23:14). Adewara Jeowabara jẽda piradrʉbikĩrãbʉ ẽbẽra beidara. Krĩchara Jobʼba jaradata. Jobʼbara kʼawuabasi iyi beibʉrʉdera Jeowabara jẽda piradrʉbikĩrãbʉta (Job 14:14, 15, nota). Abarika Jeowabara iyi odebʉta kʼẽrẽpa beidara jẽda piradrʉbikĩrãbʉ mawũã zrogabape akʉza sobiapanamarẽã. Kõbe, ¿sãwũã krĩchabʉ Jeowabara ẽbẽrarã mejãchaʉba iyi ũdukʼawua ẽ beida ʉ̃rʉra? Maʉ̃rasida Jeowabara jẽda piradrʉbikĩrãbʉ (Hech. 24:15). Mawũã iyita ũdukʼawuadamarẽã, adewara ewari jõmaʉ̃nẽ iyi neũdukʼawua badamarẽã (Juan 3:16). w23.04 9 parr. 5, 6
Miércoles 5 noviembre
Daizezeba dayirãra zarea erbayi (Sal. 108:13).
Bʉa nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ ĩjãbʉra, ¿sãwũã zarea erbaseabʉ? Bʉa jʉ̃ãbʉbʉrʉ nama egorode ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita, lera Daizeze Bedʼeade maʉ̃ ʉ̃rʉ akʉza krĩchara maʉ̃ ʉ̃rʉ (Is. 25:8; 32:16-18). Krĩchara bʉ mamabʉta. Dayirãba naʉ̃ nebia ʉ̃rʉ krĩchapanʉbʉrʉ dayirãba bedʼea zroma erbʉdera, krĩchadayi maʉ̃ra bari atiaeda mawũãbʉta akʉza aukʼara krĩcha zroma oẽ bayi (2 Cor. 4:17). Jeowaba bʉaʼa maʉ̃ra nebiara jʉ̃ãbibʉba zarea babiyi. Jeowaba dayirã nekʼãrẽ diabʉ maʉ̃neba zarea erpanamarẽã, bʉa kʼareba nesidabʉbʉrʉ bedʼea zroma awuantaita, sobia bʼaita akʉza bʉa nekʼãrẽ omarẽã jarabʉda aripe oita, Jeowaʼa yiwidʼira, Daizeze Bedʼeata akʉra, mebẽrã kʼarebata jʉrʉda akʉza bʉa ĩjãbʉta zarea erbara. Bʉa mawũã obʉbʉrʉ zarea erbayi awuantaita akʉza sobia bʼaita (Col. 1:11). w23.10 16, 17 parr. 19, 20
Jueves 6 noviembre
Biga diadua nekʼãrẽ jõma bari (1 Tes. 5:18).
Dayirãba nekʼãrẽ Jeowa biga diaira mejãchabʉ, maʉ̃ba dayirã yiwidʼibʉrʉdera iyaʼa biga diaibara. Jeowa biga diaibara dayirãba nebia erbʉ kʼarea, maʉ̃ nebiara iyideba zebʉ baera (Sant. 1:17). Bari jaraita, dayirãbara biga diaseabʉ Jeowaba drʉa oda kʼarea akʉza nekʼãrẽ jõmabʉ parãna kʼarea, adewara dayirãbara biga diaseabʉ Jeowaba bebʉ diasi baera, neũdukʼawua biata diasi baera, mebẽrã kʼarea akʉza nebia zeita jʉ̃ãbibʉ baera akʉza biga diakĩrãpanʉ Jeowa iyi neũdukʼawua babibʉ baera. Edaʉde dayirãbara zarea oibara krĩchaita kʼãrẽ kʼarea Jeowa biga diaita. Idi ewadera ẽbẽrarãbara biga diakĩrã ẽ. Ẽbẽrarãba ãya nekʼãrẽ mejãcha erbakĩrãbʉ ʉ̃rʉ krĩchabʉba, krĩchada ẽ biga diaita ãya ne erbʉ kʼarea. Dayirãta namabema ẽbẽra kĩrãkʼapanʉbʉrʉ, yiwidʼibʉrʉdera bari Jeowabʉrʉ widibayi biga dia ẽã. Mawũã berabari ẽ marẽãra dayirãbara zarea oibara biga diaita Jeowaʼa iya dayirã nekʼãrẽ bia diabʉ kʼarea (Luc. 6:45). w23.05 4 parr. 8, 9
Viernes 7 noviembre
Soiduba wididua, kʼãrẽ krĩcha ẽã (Sant. 1:6).
Jeowara zeze bia baera kãgabʉ dayirã zʉbʉriada ẽ marẽã (Is. 63:9). Dayirãba bedʼea zroma mejãcha ũdupanʉ, maʉ̃neba Jeowabara jõma ẽdrʉbi ẽ, bari jaraita maʉ̃rabʉ do kĩrãkʼa akʉza tʉbʉ kĩrãkʼa (Is. 43:2). Mawũãmina Jeowaba jarabʉ dayirã bedʼea zroma berabarinʉmʉne iya kʼarebaita awuantadamarẽã, adewara kʼarebayi maʉ̃ba dayirã iyiʉ̃me kʼẽrẽpa bʼaita akʉza Jeowaba iyi jaure zareata diabʉ dayirãba bedʼea zroma awuantaita (Luc. 11:13; Filip. 4:13). Ĩjãseapanʉ Jeowaba diaita dayirãba nekʼãrẽ nesidabʉta mawũã bedʼea zroma awuantaita akʉza dayirã kʼẽrẽpa bʼaita. Jeowaba jʉ̃ãbʉ dayirãba iyi ʉ̃rʉ ĩjãnamarẽã (Heb. 11:6). Krĩchaseapanʉ dayirãba bedʼea zroma ũdubʉdebara ẽdrubi ẽãta akʉza Jeowabara dayirãra kʼareba ẽ baita, mamina Daizeze Bedʼeabara jarabʉ: «Daizeze zareadeba wãrĩzeseabʉ muro ʉ̃rʉ» (Sal. 18:29). Maʉ̃ba Jeowaba dayirã bedʼea panʉ ẽ baita krĩchai kaude, soiduba yiwidʼibara Jeowa akʉza ĩjãibara iya ũrĩta dayirã bedʼeara (Sant.1:6, 7). w23.11 22 parr. 8, 9
Sábado 8 noviembre
Kãga tʉbʉ pʉreara jẽrãtʉbʉ, Jah tʉbʉ pʉrea ania kĩrʉbʉbara kia ẽ kãgara, mia doromabida dobarrea ede ẽ (Cant. 8:6, 7).
Kʼãrẽ bedʼea bia naʉ̃ kãga ʉ̃rʉ bedʼeabʉra. Naʉ̃ba ũdubibʉ baera juwa jidapanʉra kãga ũdubibʉra ewari jõmaʉ̃nẽ erbaseabʉta. Juwa jidapanʉrata wãrĩnu yiya kãgapanakĩrãbʉbʉrʉ, ãyidebʉ maʉ̃ra. Bari jaraita, tʉbʉta pʉrea bamarẽãra badua jẽrãbaibara ki ẽ marẽã. Mawũãbʉta akʉ ẽã idubʉra, wiña wiñane maʉ̃ tʉbʉra ki wãseabʉ. Maʉ̃ kĩrãkʼa yi juwa jidapanʉrãra ewari jõmaʉ̃nẽ kãga baseabʉ, maʉ̃ba zarea odaibara maʉ̃ kãga aduabida ẽ baita. Mamina yi kãgara edaʉde jõseabʉ naʉ̃ra bedʼea zroma ũdubʉrʉde, plata neẽãne, kayabʉrʉde, wũãwũã dapʉẽine. Adewara «Jah tʉbʉ pʉrea» erbaira, yi juwa jidapanʉrata yumakẽrãta yuwẽrãʉ̃mera zarea odaibara Jeowa audre kãga wãnaita. w23.05 20 parr. 1-3
Domingo 9 noviembre
Perarãra (Dan. 10:19).
¿Kʼãrẽta oibara dayirã zowaĩnĩgʉa erbaita? Dayirã yibarirabara jaradiaseapanʉ sãwũã zowaĩnĩgʉa bʼaibarata, mamina ãyara zowaĩnĩgʉabibe ẽ ãyide kĩrãkʼa. Zowaĩnĩgʉa erbaira, abarikabʉ daya nekʼãrẽ yiwidi kʼawuai kĩrãkʼa. Nekʼãrẽ yiwidi kʼawuaira kʼaitaʉba akʉibara daya jaradiabʉba sãwũã oũdubibʉta akʉza oibara iya obʉ kĩrãkʼa. Maʉ̃ kĩrãkʼa dayirãra zowaĩnĩgʉa erbaseapanʉ akʉpanʉbʉrʉ sãwũã oũdubipanʉta maʉ̃ nebiara akʉza ãyide kĩrãkʼa oibara. Danielde kĩrãkʼa dayirãbara kĩrãkita ũdukʼawuadaibara Daizeze Bedʼeara, audre Jeowata orradaibara iyaʼa yiwidʼipanʉne akʉza zarea odaibara iyi ʉ̃rʉ ĩjãita. Dayirãbara ĩjãibara iya kʼarebaita dayirãra. Maʉ̃ba dayirã bedʼea zroma ũdubʉrʉdera zowaĩnĩgʉapanañi. Ẽbẽra zowaĩnĩgʉabʉbara wawiata ũdubipanʉ akʉza ũduseapanʉ ẽbẽrarã Jeowa ũdukʼawuakĩrãpanʉta. Maʉ̃ kʼarea dayirãra zowaĩnĩgʉapanaibara. w23.08 2 parr. 2; 4 parr. 8, 9
Lunes 10 noviembre
Nekʼãrẽ jõmabera bia akʉidua (1 Tes. 5:21).
«Bia akʉidua» griego bedʼeadera jarakĩrãbʉ sãwũã ẽbẽrabara kʼawuapanasita platata akʉza orota wãrĩnu kʼawuaita, maʉ̃ kʼarea dayirãbida kĩrãkita akʉibara dayirãba akʉbʉta akʉza ũrĩbʉta wãrĩnu kʼawuaita. Dayirãitara naʉ̃ra audre yibia zʉbʉria zroma zeita arakʼaita ba baera. Ẽbẽrarãba jarabʉ ĩjãi kaude, bia zokʼapanʉ dayirã krĩchara, dayirãba ũrĩbʉta akʉza akʉbʉta abarikabʉ kʼawuaita Daizeze Bedʼeaba jarabʉ kĩrãkʼa akʉza Jeowa organizasionba jarabʉ kĩrãkʼa. Maʉ̃ta obʉbʉrʉ iduaribi ẽ bayi Diaruba dayirãta sewamarẽã (Prov. 14:15; 1 Tim. 4:1). Daizeze pʉwʉrʉra ẽdrʉyi zʉbʉria zromanebara, mamina dayirã aba abakaʉba kʼawua ẽ nrʉema kʼãrẽ berabarita (Sant. 4:14). Dayirãta Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpabʉde beira zʉbʉria zroma zei naena, mawũã ẽ bʉrʉ Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpa panʉbʉrʉ zokʼaipanʉne zʉbʉria zromane, Jeowaba jarabʉ diaita dayirã ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita. Maʉ̃ena krĩchaibara nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ akʉza dauba bʼaibara Daizeze ewari zei nãã. w23.06 13 parr. 15, 16
Martes 11 noviembre
Miõba kʼawua ẽ badata iyi nezokʼoraʼa kʼawuabisi (Amós 3:7).
Edaʉde dayirãba ũrĩ ẽ jõma propesia kʼãrẽta jarakĩrãbʉra (Dan. 12:8, 9). Dayirãba jõma ũrĩ ẽ mina propesiara sãwũã berabarita, maʉ̃ba jarakĩrãkʉ ẽ berabari ẽãta. Jeowaba jaraseabʉ dayirã maʉ̃ra propesia sãwũã berabarita iya jarai ewaride, iya naweda jarada kĩrãkʼa. «Jarakadayi aduʼa bʼaita» (1 Tes. 5:3). Nokʼorabara religion zeri ẽãrãra jõbiyi (Apoc. 17:16, 17). Maʉ̃ tẽã Daizeze pʉwʉrʉta pẽwã jʉ̃drʉdayi (Ezeq. 38:18, 19). Maʉ̃ mawũã berabarinʉmʉne zeyi Daizeze yõta, Armagedón (Apoc. 16:14, 16). Maʉ̃ra aranʉ jõma berabariyi. Maʉ̃ kʼarea Daizeze Jeowaʼa biga diaibara akʉza kʼawuabaibara maʉ̃ra propesia ʉ̃rʉ, adewara wuabemara jaradiabara ãyabida kʼawuadamarẽã. w23.08 13 parr. 19, 20
Miércoles 12 noviembre
Yiya yi kãgabʉta ũdubidua, kãgara Daizezede baera (1 Juan 4:7).
Pablo bedʼeaside kãga ʉ̃rʉ, ĩjãi ʉ̃rʉ akʉza nebia jʉ̃ãi ʉ̃rʉ, iyara jarasi naʉ̃ranebema yi audre yibiara kãga ũdubita (1 Cor. 13:13). ¿Kʼãrẽa Pablobara mawũã jarasi? Ʉ̃ra zeidera dayirãbara nesida ẽ baera ĩjãita Jeowaba nebia weya abʉ ʉ̃rʉ akʉza jʉ̃ãna ẽ bayi maʉ̃ra wãrĩnu berabarita, mainʉ bʼaira yi berabarimabasi baera, mamina dayirãbara ewari jõmaʉ̃nẽ nesidadayi kãga ũdubita Jeowaʼa akʉza ẽbẽrarã. Dayirãba ãyaʼa kãga ũdubibʉra ewari jõmaʉ̃nẽ wari wãñi. Adewara dayirãi mawũã yiya kãga ũdubibʉba, ũdubibʉ dayirãra kristianoarata. Jesuba iyi kʼaidubemara jarasi: «Mawũãtrʉ jõmaʉ̃ba kʼawuadayi marara mʉ̃ kʼaidubemarata, mayirainʉ yiya kãgapanʉbʉrʉ» (Juan 13:35). Adewara dayirãi yiya kãga ũdubibʉba kʼarebabʉ ãba panaita. Pabloba naʉ̃ kãga ʉ̃rʉ kʼãwũã jarasi: «Maʉ̃bʉrʉ jipa biʼia ãba babibʉ baera» (Col. 3:14). Apostol Juanba naʉ̃ta bʉsi: «Yi Daizeze kãgabʉbara yi mebẽãsida kãgaibara» (1 Juan 4:21). Dayirãba dayirãi yiya kãgabʉta ũdubibʉrʉdera ũdubipanʉ Daizezesida kãgapanʉta. w23.11 8 parr. 1, 3
Jueves 13 noviembre
Dayirã zʉgʉara ãĩ bʉedaibara (Heb.12:1).
Daizeze Bedʼeaba jarabʉ kristianorãra ẽbẽrarã wẽbabʉ kĩrãkʼapanʉta akʉza yi ẽbẽra wẽbabʉra iyi jʉ̃ẽibaraidu jʉ̃ẽita, Jeowaba diayi ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita (2 Tim. 4:7, 8). Dayirãra zarea odaibara wẽba takeraita naʉ̃ ewari jõira audre arakʼaita ba baera. Apostol Pabloba jarasi kʼãrẽta oibarata wẽbaita dayirã jʉ̃ẽibaraidu jʉ̃ẽita: «Zʉgʉara […] ãĩ bʉedaibara mõbe zarea wẽbadadrʉ o dayirã nããbʉde». Pablobara jarakĩrãbasi bʉta ʉ̃kʉrʉ zʉgʉara kʼãrẽ ẽ kĩrãkʼabʉta akʉza naʉ̃bara mapaebiseabʉta, maʉ̃ra ãĩ bʉedaibara. Dayirã wẽbabʉde mapae ẽ baira kʼawuaibara saʉ̃rata maʉ̃ra zʉgʉa dayirãba ãĩ bʉeibarara. Mamina kĩrãbedaibara bʉta ʉ̃kʉrʉ zʉgʉara dayirãba ãĩ bʉebe ẽãta. Maʉ̃ta ãĩ bʉedara ewari jõmaʉ̃nẽ babe ẽ bayi (2 Tim. 2:5). w23.08 26 parr. 1, 2
Viernes 14 noviembre
Bari bia yoba ẽ baibara ãĩbʉrʉ (1 Ped. 3:3).
Daya krĩchabʉ oẽãba kʼarebabʉ wawia ũdubita wuabemara sãwũã krĩchabʉ ʉ̃rʉ. Bari jaradaita, ʉ̃kʉrʉ dayirã mebẽrãnebemara yokĩrã ʉ̃kʉrʉra yo ẽ, ʉ̃kʉrʉ mebẽrãba wiña dobʉ ituara ʉ̃kʉrʉba do ẽ, jõmaʉ̃ta zroga bakĩrãpanʉ mamina dayirã aba abakaʉba jidabʉ kʼãrẽ remedio doita. Dayirãba wuabemara obikĩrãbʉbʉrʉ dayimabʉta, maʉ̃ba baebiseabʉ wuabemarata akʉza kongregasionʼra ãba ba ẽ bayi (1 Cor. 8:9; 10:23, 24). Bari jaradaita Jeowaba dayirãʼa kʼãrẽ wua jʉ̃i jarai kʼaude, jarabʉ ũrãgʼa dayirã sãwũã wua jʉ̃i ʉ̃rʉ. Wua jʉ̃bʉrʉdera maʉ̃ wuara ariguide akʉza kʼẽrẽpa bʼaibara ẽbẽra Jeowa odebʉba wua jʉ̃bʉ kĩrãkʼa (1 Tim. 2:9, 10). Maʉ̃ kʼarea oẽ ẽbẽraba dayita akʉmarẽã dayi sãwũã wua jʉ̃bʉdeba. Daizeze Bedʼearadebemaba kʼarebayi zõrãrã kongregasionebemara ãya jara ẽ marẽã mebẽrã kʼãrẽ wua jʉ̃ita akʉza bʉda sãwũã ara oita. w23.07 23, 24 parr. 13, 14
Sábado 15 noviembre
Kĩrãkita ũrĩdua mʉ̃ bedʼeata akʉza koidua yiko biata mawũã mejãcha sobia bayi (Is. 55:2).
Jeowabara ũdubibʉ kʼãrẽta oibarata sobia bʼaita. Yuwẽrã bia krĩchabʉ ẽãinʉ wãbʉra, ãyira sobiapanʉ nekayirua obʉdeba, yi maʉ̃ opanʉrãra beiyi (Prov. 9:13, 17, 18).Yi yuwẽrã buru biaidu wãbʉra awuara wãni. Dayirãbara kãga wã Jeowaba kãgabʉta akʉza jʉrabʉ Jeowaba jʉrabʉta (Sal. 97:10). Akʉza mejãcha sobiapanʉ wuabemara jarapanʉne ãyabida ũdumarẽã buru bia wãrĩnuba kʼãrẽ nebia erbʉta. Mawũã obʉrʉdera pʉwʉrʉ ʉ̃tʉabʉdeba jʉrabʉrʉ kĩrãkʼabʉ: «Yi kʼãrẽ kʼawua ẽ panʉrata, mʉ̃ma zeidua». Nebia dayirãba ũduita akʉza yi Daizeze Bedʼea ũrĩbʉrʉba, ũduyi idi akʉza ʉ̃ra zeidebida. Naʉ̃ba kʼarebayi dayirã ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita audre bia kʼawuapanʉ odepanʉ baera (Prov. 9:3, 4, 6). w23.06 24 parr. 17, 18
Domingo 16 noviembre
Ẽbẽra kĩrʉbida ẽãra audre yi zroma yumakẽrã zareabarabʉira, iyi kĩrʉbi bia zokʼabʉbara, bia zokʼabʉ pʉwʉrʉsida (Prov. 16:32).
¿Bʉra sãwũã sentibʉ bʉme ãba estudiabʉba, mawũã ẽ bʉrʉ ãba trajabʉba widira bʉa kʼãrẽ ĩjãbʉ ʉ̃rʉ? ¿Pera sentibarika? Dayirãnebema mejãchaʉta mawũã sentibari, mamina ẽbẽrarãba mawũã widibʉba kʼarebabʉ kʼawuaita ãya kʼãrẽta krĩchabʉta akʉza Daizeze ʉ̃rʉ jara ũrĩbita. Edaʉde dayirãba krĩchaseapanʉ ẽbẽrarãba mawũã widibʉta dayirãʉ̃me bedʼeakaya, maʉ̃ra berabaribʉ awururaba dayirã ʉ̃rʉ aña bedʼeasida baera (Hech. 28:22). Adewara dayirãra ewari jõbodoarepanʉ baera ẽbẽrarãra «bedʼea abarika zeda ẽ bayi» akʉza «mia beamiabayi» (2 Tim. 3:1, 3). Bʉa naʉ̃ta widiseabʉ: «¿Mʉ̃ara sãwũã ũdubiseabʉ ibiadebʉta akʉza biʼia krĩchabʉta ẽbẽrarã Daizeze ʉ̃rʉ bedʼeakapanʉne mʉ̃me?». Urumʉ̃rʉãbʉba kʼarebayi bʉ ibiade bʼaita, ẽbẽra urumʉ̃rʉãbʉra aduʼa baseabʉ wuabemaraba iyi kĩrʉbikĩrãpanʉne akʉza kʼawua ẽãne sãwũã panʉita. w23.09 14 parr. 1, 2
Lunes 17 noviembre
Bʉa ãyira trʉ̃ga kʉayi nokʼora wũãwũãrata drʉa jõmaʉ̃nẽ (Sal. 45:16).
Jeowa organizasionba dayirã ũrãgʼa diabʉbara mejãcha kʼarebabʉ. Bari jaraita dayirã jara ũrĩbipanʉ plata aukʼara kãga ẽ baibarata akʉza jara ũrĩbipanʉ kʼãrẽta oẽ baibarata mawũã Jeowaba kãgabʉ obʉta idubʉ ẽ baita. Maʉ̃ne dayirãba Jeowaba jaradiabʉta ũrĩpanʉbʉrʉ nebiata ũdudayi. (Is. 48:17, 18; 1 Tim. 6:9, 10) Jeowabara ẽbẽrarãta zokʼayi dayirã jaradiaita kʼãrẽta oita zʉbʉria zroma zebʉrʉde akʉza 1.000 poagabayeda bʼaidebida. Naʉ̃ra ẽbẽrarãba dayirã nekʼãrẽ omarẽã jarabʉrʉdera, dayirãba nekʼãrẽ awuara okĩrãbʉmina, ¿ũrĩka ãya omarẽã jarabʉra? Dayirãba idiwedaʉba Jeowaba jarabʉde opanʉbʉrʉ, maʉ̃ ewaride maʉ̃ra ẽbẽrarãba jarabʉde oira zare ẽ bayi. Dayirãbara ewari jõmaʉ̃nẽ Jeowaba jaradiabʉde obʼaibara adewara Jeowa pʉwʉrʉ nãã edepanʉraba jarabʉde opanaibara (Is. 32:1, 2; Heb. 13:17). Dayirãbara ĩjãseapanʉ Jeowa ʉ̃rʉ, iyara dayirãra jaradiabʉ kʼãrẽta oibarata ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita. w24.02 25 parr. 17, 18
Martes 18 noviembre
Marara ẽdrʉsida iyi biaba so zʉbʉria akʉsi baera (Efes. 2:5).
Pablora mejãcha sobiabasi iya Jeowaʼa audre diabasi baera, mamina iyara maʉ̃ne bedʼea zromata mejãcha ũdusi. Pablora badua jĩgara wãibarabasi akʉza maʉ̃ ode wãira zarebasi. Edaʉde do zromane wãibarabasi, edaʉde nezrʉgamiaraba zrʉgapanasi akʉza mejãcha popanasi (2 Cor. 11:23-27). Kristiano Pablo ewaridebemarabara wãrĩnu kãgabʉta ũdubida ẽ basi Pabloʼara ãyi kʼarebaya zarea obadara (2 Cor. 10:10; Filip. 4:15). Pablobara kʼawuabasi Daizeze Bedʼeadeba Jeowa sãwũãchu ʉ̃rʉ akʉza iyi sãwũã berabaridadeba. Pablobara wãrĩnu ĩjãbasi Daizeze Jeowabara iyira wãrĩnu kãgabʉta (Rom. 8:38, 39; Efes. 2:4, 5). Maʉ̃ba iyara mejãcha kãga zesi Jeowara. Pablobara Jeowa kãgabʉta ũdubisi, Jeowaʼa audre diabaside akʉza wuabemara kʼarebaside (Heb. 6:10). w23.07 9 parr. 5, 6
Miércoles 19 noviembre
Jõmaʉ̃ta nokʼora edre panaidua (Rom. 13:1 TNM).
Ẽbẽra mejãchaʉba krĩchapanʉ dayirãbara nesidapanʉta nokʼorata akʉza ãya ley diabʉta ũrĩbarata (Rom. 13:1). Mamina maʉ̃ra iyabaʉ ẽbẽrarãba krĩchapanʉ ũrĩ ẽ baita nokʼoraba jarabʉra, ãyi mara ʉ̃kʉrʉ leyʼra bigabʉ ẽ baera. Maʉ̃ra ley ãya ũrĩkĩrã ẽãne edabʉ, nokʼoraba plata widibʉta. Daizeze Bedʼeaba jarabʉ nokʼorabara ẽbẽrarã zʉbʉriabibʉta akʉza ãyira Diaruba zokʼabʉta, maʉ̃ba Jeowaba aranʉbai jõbiyi ãyira (Sal. 110:5, 6; Ecl. 8:9; Luc. 4:5, 6). Mamina jarabʉ dayirãbara nokʼora bedʼeara ũrĩbarata, mawũã Jeowaba jarabʉta ũrĩbʉ kĩrãkʼabʉ baera akʉza Jeowaba iduaribibʉ ãya dayirãta zokʼamarẽã, mawũã naʉ̃ drʉade jõma daucha bamarẽã. Maʉ̃ba dayirãba diaibara nokʼoraba widibʉta, platata, wawiata akʉza ũrĩbara ãya jarabʉta (Rom. 13:1-7). Mamina dayirãba edaʉde krĩchaseapanʉ nokʼoraba jarabʉra aripebʉ ẽãta mawũã ẽ bʉrʉ zareta daya ũrĩta. Mamina dayirãbara maʉ̃ra nokʼoraba jarabʉra ũrĩpanʉ Jeowaba mawũã omarẽã jarabʉ baera akʉza ãya dayirã jarara Jeowaba kãga ẽãta omarẽã, maʉ̃nera ũrĩna ẽ dayirãbara (Hech. 5:29). w23.10 8 parr. 9, 10
Jueves 20 noviembre
Jeowa jaure zareata zesi iyi ʉ̃rʉ iyaʼa zarea diaita (Juec. 15:14).
Sansón tosidadera, israelitarãra pilisteora juwa edrebasi akʉza ãyara mejãcha zʉbʉria opanasi israelitarãra (Juec. 13:1). Jeowaba Sansónta jidasi iyi pʉwʉrʉ Israelta ẽdrʉbimarẽã pilisteoraneba (Juec. 13:5). Maʉ̃ba Sansónbara Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta ũdubibarabasi. Ewari aba pilisteoraba Sansónʼra jidade jʉ̃ẽsida pʉwʉrʉ Lehídu, maʉ̃ra Judádebasibaibara. Ẽbẽrarã Jerusalénʼnebemara mejãcha perapanasi baera Sansónʼra jʉ̃kara yiwidiba juwama jʉ̃ kʼãrãpe pilisteora diasida, iyira ãyi pʉwʉrʉdebemabasimina (Juec. 15:9-13). Mamina Jeowa jaure zareaba zarea diasi Sansónʼa iyi juwata jʉ̃bʉta enamarẽã. Maʉ̃ tẽã burru kidatrʉta jida kʼãrãpe 1.000 pilisteora makenasi (Juec. 15:14-16). w23.09 2 parr. 3, 4
Viernes 21 noviembre
Naʉ̃ra abarikʼabʉ Daizezeba ewari jõmaʉ̃nẽ krĩchabadaʉ̃me akʉza maʉ̃ta aripe berabaribibʉ Kristo Jesu dayirã Nokʼodeba (Efes. 3:11).
Jeowaba iyi bedʼeadeba dayirã wika wikaʉde biʼia jara ũrĩbibʉ nekʼãrẽ iya ewari jõmaʉ̃nẽ oita krĩchabadata (Prov. 16:4). Jeowaba nekʼãrẽ oita krĩchabʉ aripe berabaribʉrʉra ewari jõmaʉ̃nẽ mawũã bayi. Jeowabara, ¿kʼãrẽta oita krĩchabʉ akʉza iyara kʼãrẽta ozebʉrʉ maʉ̃ aripe berabaribita? Jeowaba nããbema ẽbẽrarã jara ũrĩbisi ãya kʼãrẽta omarẽã kãgabʉta, iya jarasi: «Todamarẽã naʉ̃ drʉa jõma ẽbẽrarãba birayeda akʉza trajamarẽã, maʉ̃ daucha akʉdamarẽã nedʉwʉrʉ zakera doedabemata, ʉ̃tʉ ewarade wãbaribʉta akʉza udabema nedʉwʉrʉrata, jõma naʉ̃ drʉadebʉta» (Gén. 1:28). Adán Evaʉ̃meba ũrĩ ẽ basi baera, yi kayiruara naʉ̃ drʉaeda zesi, mamina maʉ̃ba taʉbi ẽ basi Jeowaba oita krĩchabadara. Iya nekʼãrẽ awuruta osi mawũã aripe berabarimarẽã, iya oita krĩchabʉta. Dããrabadeba krĩchasi nokʼo aba ʉ̃tʉ bʉeita, mawũã aripe berabaribita iya ẽbẽrarãita akʉza naʉ̃ drʉaita oita krĩchabadata (Mat. 25:34). w23.10 20 parr. 6, 7
Sábado 22 noviembre
Jeowaba mʉ̃ta kʼareba ẽ basibʉrʉ, mesera beikasi mʉ̃ra (Sal. 94:17).
Jeowaba kʼarebayi dayirã mapae ẽ baita. Maʉ̃ oira edaʉde zarea baseabʉ dayirãta dããrababʉrʉ zarea obʉta nemitia oẽ baita. Edaʉde dayirãba krĩchaseabʉ dayirãba bedʼea zroma ũdubʉra audre zareabʉta apostol Pedroba ũdudaira, mawũãsidu Jeowaba zarea diaseabʉ dayirã mapae ẽ baita (Sal. 94:18, 19). Bari jaraita, mebẽã aba Jeowa ʉ̃rʉ Kʼawuabipanʉrã bʼai nãã, poaga biobasi abari yumakẽrã kãgabʉta, mamina iyi Daizeze ode wãsidera maʉ̃ra jipa idubʉsi, mamina iyira edaʉde aña krĩchabasi, ¿kʼãrẽba kʼarebasi mapae ẽ baita? Iya jarabʉ: «Jeowabara dayirã so zarea diabʉ, iyi jaure zareadeba mʉ̃a kʼawuasi mʉ̃ra iyi ode kʼẽrẽpa baseabʉ. Jeowaba mʉ̃ra zokʼabʉ iya kãgabʉta omarẽã akʉza zarea diabʉ mʉ̃ nemitia omiamina». w23.09 23 parr. 12
Domingo 23 noviembre
Edabʉta ũdubira akʉza Jeowaʼa wawiata ũdubira, nebiata erbayi, daya wawia ũdubidayi akʉza bebʉta erbayi (Prov. 22:4).
Marara mejãcha zarea odaibara kristiano bia bʼaita, kʼawuaibara kʼaita mara yizara bia bʼaita, bia krĩcha kʼawuaibara akʉza ũdubibara wãrĩnu bʉ ʉ̃rʉ ĩjãseabʉta, nekʼãrẽta kʼawuaibara, mawũã ʉ̃ra zeide kʼawuaita kʼãrẽ oita. Edaʉde bʉra mejãcha krĩcha zroma oseabʉ bʉa kʼãrẽ oi kʼarea, mamina bʉra bia wãseabʉ. Kĩrãbera bʉra Jeowabara kʼarebakĩrãbʉta (Is. 41:10, 13). Mebẽrã kongregasionebemabida kʼarebakĩrãpanʉ, bʉta Jeowaba kãgabʉ kĩrãkʼa bʉbʉrʉ bʉ bebʉra jipa biabayi. Daibara kãga marara kʉ̃rara, maraʼa Jeowaba mejãcha nebia diaya, kʼãwũã zarea obʉ baera kristianora bia bʼaita. w23.12 29 parr. 19, 20
Lunes 24 noviembre
Akʉda ẽ dayirã kayirua obʉdata (Prov. 19:11).
Krĩchara bʉ ãba yi jʉrebʉta mebẽrãbawara, bʉra ãyibawara sobiabʉ, bia berabaribʉ bʉa. Mamina ãba yi jʉre berabarida tẽã potota sakapanʉ ũbea, bʉa maʉ̃ potora akʉbʉrʉde ũduyi abaʉde mebẽã aba ipida ẽ basita, Maʉ̃ potora bʉa borra bʉeyi ¿kʼãrẽa? Erbʉ baera awuru potota mara jõma ipida ʉ̃tʉ zebʉta. Mamina yi poto bia kedadara dayirãbara wuagapanʉ tẽã maʉ̃ poto akʉbʉrʉde kĩrãbeita mebẽrãbawara sãwũã bia berabaridata. Abarika berabaribʉ mebẽrãʉ̃me, dayirãbara ãyibawara bia berabarida ewarira kĩrãbepanʉ, mamina ãya dayirãta kĩrʉbibʉrʉdera maʉ̃ ewarira ãĩ bʉebʉ daya poto mitia kedada borra bʉebʉ kĩrãkʼa (Efes. 4:32). Kĩrãbepanʉ baera maʉ̃ mebẽãʉ̃me kʼãrẽ ewaride audre bia berabaridata. w23.11 12, 13 parr. 16, 17
Martes 25 noviembre
Wẽrãrara biʼia wua jʉ̃naibara, neida wua jũ ẽ baibara akʉza nebia oibara, wẽrãrãra wãrĩnu Daizeze odebʉ kĩrãkʼa (1 Tim. 2:9, 10).
Nama zokʼasi griego bedʼeata, mawũã ũdubita wẽrãra ewari jõmaʉ̃nẽ bia wua jʉ̃ibarata akʉza sainʉ oita kʼawuabʉta ũdubibarata ãyi sãwũã wua jʉ̃bʉdeba, adewara krĩchaibara wuabemara sãwũã sentibʉta ãyi sãwũã wua jʉ̃bʉ kʼarea. Jipade sobiapanʉ mebẽrã kongregasionebemarãra biʼia wua jʉ̃panʉ baera akʉza maʉ̃neba ũdubipanʉ baera ãya sainʉ oita kʼawuapanʉta. Discernimiento erbʉta ũdubibara. ¿Kʼãrẽ maʉ̃ discernimientora? Naʉ̃bara kʼarebabʉ kʼawuaita saʉ̃ta biata akʉza saʉ̃ta biga ẽãta, mawũã jidaita nebiata. Krĩchadaya Abigaíl yizata, iyi kimaba bia krĩcha ẽ basi baera iyi deda zʉbʉria zromata ũdudaibasi, aramaʉ̃ta Abigaílba jʉrʉsi maʉ̃ sãwũã ara oita, iya kʼawuabasi baera saʉ̃ta bigata akʉza saʉ̃ta biga ẽãta naʉ̃ba kʼarebasi iyi dedabemarata bei ẽ marẽã (1 Sam. 25:14-23, 32-35). Kʼawuaita saʉ̃ta bigata akʉza saʉ̃ta biga ẽãta naʉ̃ba kʼarebayi kʼawuaita sõbede chupea bʼaita akʉza sõbede bedʼeaita, adewara kʼarebabʉ mebẽrã ʉ̃rʉ krĩchaita, akʉza mebẽrã sãwũãbʉ widibʉrʉde kʼarebayi kʼawuaita kʼãrẽta widi ẽ baibarata, mawũã ãyi bia ẽ sentibi ẽ baita (1 Tes. 4:11). w23.12 20 parr. 8, 9
Miércoles 26 noviembre
Sobiadadrʉ jʉ̃ãpanʉ baera Daizezeba nekĩrãwãreã diaita (Rom. 5:2 TNM).
Apostol Pabloba bʉsi naʉ̃ bedʼea kongregasion Romanebemaraita. Mebẽrã mamabemarabara kʼawuasida Jeowa ʉ̃rʉ akʉza Kristo ʉ̃rʉ, mõbe ãyi ʉ̃rʉ ĩjãsida, adewara kristianora basida. Daizezeba ãyira jarasi nekʼãrẽ aripe obʉta, ũdubisida baera ĩjãbʉta akʉza iyi jaure zareata diasi (Rom. 5:1). Mawũã ũdusida ãya nebia jʉ̃ãpananata. Pabloba tẽã juneane bʉsi epesiora yi ʉ̃ta wãira, ãya nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ (Efes. 1:18). Akʉza kolosenserabida jarasi ãya nebiata jʉ̃ãbʉta ʉ̃tʉ (Col. 1:4, 5). Mawũẽra maʉ̃ra kristianorãra Jeowaba piradrʉbiyi ʉ̃tʉ jaurede, Jesuʉ̃meba zokʼadamarẽã (1 Tes. 4:13-17; Apoc. 20:6). w23.12 9 parr. 4, 5
Jueves 27 noviembre
Daizeze neneẽãbʉbara jõmaʉ̃ra krĩchaira ʉ̃tabʉba wuagayi mara sora akʉza mara krĩchara (Filip. 4:7).
Daizeze Bedʼeaba zokʼabʉ bedʼea wuagaita, maʉ̃ bedʼeara zokʼapanasi jaraita gorogororaba pʉwʉrʉ sãwũã akʉbʉta. Gorogororaba pʉwʉrʉ aba akʉbʉdera yi ẽbẽrarã naʉ̃ pʉwʉrʉdebemara aduʼa kʼãĩpanasi, kʼawuapanasi baera gorogororaba akʉita ãyira. Abarika Jeowaba dayirã so wuagabʉba kʼarebabʉ dayirã aduʼa sentita (Sal. 4:8). Abarika Ana kĩrãkʼa dayirã bedʼea zromasida mesera ara oẽmina aduʼa sentiseapanʉ (1 Sam. 1:16-18). Dayirãta aduʼa sentipanʉbʉrʉ, naʉ̃ba kʼarebayi nekʼãrẽ jidai nãã bia krĩchaita mawũã biʼia jidaita. Dayirãba bedʼea zroma ũdubʉrʉdera Jeowa kʼarebata jʉrʉibara, abarika ẽbẽrarãba gorogorora kʼareba jʉrʉbʉ kĩrãkʼa, ¿sãwũã oseapanʉ maʉ̃ra? Jeowaʼa widiseapanʉ aduʼa bʼaita diamarẽã (Luc. 11:9; 1 Tes. 5:17). Bʉa bedʼea zromata ũdubʉbʉrʉ soiduba yiwidʼira akʉza akʉra Jeowaba sãwũã kʼarebabʉta bʉ so aduʼa bʼaita akʉza bʉ krĩchasi aduʼa bʼaita (Rom. 12:12). w24.01 21 parr. 5, 6
Viernes 28 noviembre
Zeze ʉ̃tʉbema, bʉ trʉ̃ra neneẽã baide bʉa (Mat. 6:9).
Jesuba yi Zeze trʉ neneẽã babita, zʉbʉriade berabarisi akʉza iyi ʉ̃rʉ mitia bedʼeapanʉta awuantasi, iyara kʼawuabasi yi Zeze bedʼeata ũrĩbarata ewari jõmaʉ̃nẽ, maʉ̃ kʼarea pera ẽ basi (Heb. 12:2). Akʉza kʼawuabasi Diarubara jʉrʉnʉmʉta iyi sãwũã baebita (Luc. 22:2-4; 23:33, 34). Diarubara kãgabasi Jesuta kʼẽrẽpa ba ẽ marẽã, mamina maʉ̃ra obe ẽ basi. Maʉ̃neba Jesuba ũdubisi Diarura sewa nebʉrʉ omiata akʉza Daizeze odepanʉrabara Daizezeba zokʼabʉra oseabʉta ãya bedʼea zroma ũdupanʉmina.¿Bʉara sobiabikĩrãbʉka bʉ Nokʼo Jesura? Mawũãbʉrʉ ibia bedʼeara Jeowa trʉ̃ ʉ̃rʉ, kʼarebara wuabemaraba kʼawuadamarẽã Daizeze wãrĩnu sãwũãbʉta. Bʉa mawũã obʉbʉrʉ Jesude kĩrãkʼa obʉ (1 Ped. 2:21). Jesude kĩrãkʼa bʉara Jeowata sobiabibʉ akʉza ũdubibʉ Diarura sewa nebʉrʉ omiata. w24.02 11, 12 parr. 11-13
Sábado 29 noviembre
¿Sãwũã pagai mʉ̃a Jeowaʼa iya mʉ̃ kʼarea nebia ozebʉrʉra? (Sal. 116:12).
Ẽbẽra mejãchaʉta 5 poaga badeba ʉ̃ta buru kʼoe zebʉda Jeowa ʉ̃rʉ Kʼawuabipanʉrã bʼaita. Ẽbẽra abaʉba iyi bebʉ Daizezeʼa diabʉrʉdera, jidabʉ Jesu kʼaidubema bʼaita akʉza iyitara audre yibia Jeowaba jarabʉta nããra oita. ¿Bʉara kʼãrẽta oibara bʉ bebʉ Jeowaʼa diaita? Jesuba jarasi: «Iabʼaʉba mʉta pẽwã krĩña bʼʉbʉrʉ bʉzha krĩñata aribʼaerãrũã» (Mat. 16:24). «Bʉzha krĩñata aribʼaerãrũã» bedʼeabara, griego bedʼeadera jarakĩrãbʉ dayi bebʉra dayide ẽãta. Bʉa bʉ bebʉta Jeowaʼa diasi baera jipade oẽ baibara nekʼãrẽ Jeowa sobiabibʉ ẽãra (2 Cor. 5:14, 15). Maʉ̃bara jarakĩrãbʉ, oẽ baibarata nekʼãrẽ dayi kakuaba okĩrãbʉta, bari jaraita mia erkʼãĩta (Gál. 5:19-21; 1 Cor. 6:18). ¿Maʉ̃ oira bʉitara zare bʼaika? Bʉa Jeowata kãgabʉbʉrʉ akʉza bʉa biʼia kʼawuabʉbʉrʉ iya nekʼãrẽ omarẽã jarabʉra bʉitara yibiata, mawũãra zare ẽ bayi maʉ̃ oira (Sal. 119:97; Is. 48:17, 18). w24.03 2 parr. 1; 3 parr. 4
Domingo 30 noviembre
Mʉrã bʉ kʼarea sobia bʼʉa (Luc. 3:22).
Jeowaba iyi jaure zareata diabʉ iya bia akʉbʉʼa (Mat. 12:18). Dayikʉza naʉ̃ta widiseabʉ: «¿Mʉ̃ara nebia neta jauredebemara oũdubibʉka?». ¿Idi ewade audre ũdubibʉka jʉ̃ã kʼawuabʉta nãã badaira? Neta jauredebema nebiata ũdubibʉbʉrʉ, naʉ̃ba kʼarebayi kʼawuaita Jeowabara bia akʉbʉta nekʼãrẽ bʉa obʉra. Jeowabara dayirã bia akʉbʉra ũdubibʉ dayirã ẽdrʉbidadeba (1 Tim. 2:5, 6). Mamina kʼãrẽta berabariseabʉ dayirãba Jeowaba dayirã ẽdrʉbisita ĩjãbʉidu akʉza buru kʼoesidu, krĩchapanʉbʉrʉ Jeowabara dayirãra bia akʉ ẽãta, kĩrãbedaibara dayirã sãwũã krĩchabʉ ʉ̃rʉ ĩjãibara ẽãta, awuarabʉrʉ Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãibarata. Jeowabara yi Jesús beida ʉ̃rʉ ĩjãpanʉrãra jarayi kẽrẽpapanʉta akʉza nebiata diayi (Sal. 5:12; Rom. 3:26). w24.03 30 parr. 15; 31 parr. 17