Kavwa
Kya Telesa, 1 ka Kavwa
Mwene wende mu jimbandu joso mu kubhanga o mbote ni kusaka. —Ika. 10:38.
Jezú wakayela ni kuyuka kwoso o ukexilu wa kuxinganeka wa Tat’ê mu yoso yabhange ni yazwela, kate mwene kyoso kyexile mubhanga o madiwanu. (Nzw. 14:9) Ihi itutena kudilonga mu madiwanu a Jezú? Jezú ni Tat’ê Jihova, atuzolo kyavulu. Kyoso Jezú kyexile mu ixi, mwene walondekesa kuma wazolele kyavulu o athu mukubhanga madiwanu phala kusosolola o hadi yâ. Sayi kizuwa mayala ayadi exile ifofo, adyondo kwa Jezú phala kwakwatekesa. (Matesu 20:30-34.) Jezú “henda ya mu kwata” yu wa asake. O “henda” yiyi yadikota yalondekesa Jezú, yene we yamubhangesa kudisa o athu exile ni nzala ni kusaka o diyala wexile ni dibhute. (Mat. 15:32; Mál. 1:41) Tutena kudyelela kwila Jihova, o Nzambi mukwa “henda,” ni Mon’ê Jezú Kidistu atuzolo kyavulu, ni kwila adivwa kyayibha kyoso kya tumona kutala hadi. (Luk. 1:78; 1 Ph. 5:7) Ki twala ni phata kwila, Jihova ni Jezú amesena kyavulu kuzubha o maka oso ene mubhekela hadi ku athu oso mu ngongo! w23.04 3 §4-5
Kya Kwalata, 2 ka Kavwa
Enu mwa zolo Jihova, ituxi i mi ibhile. Mwene u bhaka o myenyu ya jifiyele jê; hé u a kudila bhu maku a kiswéya. —Jisá. 97:10.
Twatokala kubhanga yoso itutena phala kulenga o ibanzelu yayibha ya mundu yu wa Satanaji. Kyoso kitutanga ni kudilonga o Bibidya, twizalesa o kilunji kyetu ni ixinganeku yayuka. O kuya mu yonge ni kubhanga o sidivisu ya kuboka kwanda tena we kutukwatekesa kwizalesa o kilunji kyetu ni ima yambote. Jihova watukanena kwila kanda twehela ku tutendala kate bhwa suku o nguzu yetu. (1 Ko. 10:12, 13) Lelu, kala muthu mudyetu wabhingi kusamba ithangana yoso phala kukolokota fiyele kwa Jihova mu izuwa yiyi isukidilaku. Jihova wamesena kwila tu ‘lundulula o mixima yetu kwa mwene” bhukaxi ka musambu. (Jisá. 62:8) Sakidila Jihova, mu ximane ni muxima woso mu yoso yene mubhanga. Mu bhinge o kikwatekesu phala uswine mu kikalakalu kya kuboka. Samba ithangana yoso mukubhinga kikwatekesu phala kudibhana kyambote ni ibhidi ni kulenga kabasa tendasá imoneka. Kana kwehela muthu woso-woso mba kima kyoso-kyoso kukufidisa kusamba. w23.05 7 §17-18
Kya Kinda, 3 ka Kavwa
Tu dixinganekyenu mudyetu. . . , tu diswinisyenu mudyetu. —Jih. 10:24, 25.
Mukonda dyahi twene muya mu yônge? O kima kyadyanga kyabeta kota kitubhangesa kuya mu yônge, o kuximana Jihova. (Jisá. 26:12; 111:1) Etu twene muya we mu yônge phala kudiswinisa mudyetu mu ithangana yiyi yabhonzo mutwala. (1 Te. 5:11) Kyoso ki tuzangula o lukwaku mu yônge phala kutambwijila, twamukumbidila o ima iyadi yiyi. Maji mu kithangana kya kutambwijila nange twene mudibhana ni ibhidi yiyi: Nange tukala ni hele yakutambwijila, mba twamesena kutambwijila muveji javulu maji kamutusola kala kitwamesenene. Kyebhi kitutena kudibhana ni ibhidi yiyi? O poxolo Phawulu. wambe kwila twatokala kudikwatenena mu ‘kudiswinisa mudyetu.’ Kyenyiki kyoso ki tutendela kwila o jiphange jetu aswina mukwivwa o itambwijilu yetu ya kixikanu, ne mwene se izwelu yofele ngo tukala dingi ni vondadi yakutambwijila. Ne mwene se katusolo muveji javulu phala kutambwijila kala kitwamesenene, tusanguluka mu kumona kwila o jiphange jetu atena kutambwijila. —1 Phe. 3:8. w23.04 20 §1-3
Kya Sesa, 4 ka Kavwa
Abande mu Jeluzaleme, . . . atunge dingi o inzo ya Jihova. —Eji. 1:3.
O sobha wabhana ngolokela! O Jijudé a akutile ku ubhika mu 70 a mivu, atambula o ufolo wa kutunda mu Babilonya, phala kuvutuka mu ixi ya, mu Izalayele. (Eji. 1:2-4) Jihova mwene ngo wejitena kubhanga kiki. Mukonda o akwa Babilonya kexile mu kwehala o jipelezu ja kutunda. (Iza. 14:4, 17) Maji kwa mateka kutumina sobha yengi, mwene wehela o Jijudé kuxisa o ixi. Mu kiki, kala muthu watokalele kusola, bengebenge o atwameni a miji, se weji tunda mu Babilonya mba kana. O kusola mu maka enya nange kya bhonzele kyavulu. Jijudé javulu akukile kya, mu kiki o njila yiyi yexi kwa bhonza kyavulu. Avulu mudya a vwalukila mu mbanza ya Babilonya, ene ejidile ngo o ixi mwa vwalukila. Kifwa o ixi ya Izalayele phala ene, yexile ngo ixi ya jitata ja ni ya jikuku ja. Sayi Jijudé nange exile jimvwama, kyenyiki nange kyeji kwabhonza kuxisa o ima ya, kala o jinzo ja jafwama, mawenji, ni kumateka dingi mwenyu wa ubhe mu ixi mwa kambe kwa ejiya. w23.05 14 §1-2
Kya Sábhalu, 5 ka Kavwa
Kalenu polondo. —Mat. 24:44.
O Mak’a Nzambi atuswinisa kusuluka mu kusuwa o ibhindamu ya akwetu, kukolokota, ni kulondekesa o henda. Luka 21:19 yamba: “Mu kukolokota kwenu, mwanda bhulula o myenyu yenu. Kolose 3:12 izwela: “Kalenu ni henda.” O divulu dya 1 Tesalonika 4:9, 10 dyamba: “Nzambi wa milongo kya kudizola mudyenu. . . . Maji jiphange twamesena ku mitendelesa kwila, sotenu kuya ni kubhanga dingi o ima yiyi.” O izwelu yiyi a isoneka phala o Jikidistá exile kya mulondekesa o idifwa yiyi, o kukolokota, o kusuwa o ibhindamu ya akwa, ni henda. Ne kiki, ene atokalele kusuluka mukulondekesa o idifwa yiyi. Kyene we kitwatokala o kubhanga. Phala ku kukwatekesa, talakyebhi o Jikidistá ja dyanga kyalondekesa o idifwa yiyi. Mu kusuluka wanda mona kyebhi ki utena kukayela o phangu ya maxibulu enyo, ni kulondekesa kwila wala polondo phala o hadi ya dikota. Kyenyiki, kyoso kyanda mateka o hadi ya dikota, wanda tena kukulokota mukonda wadilongo kya kubhanga kiki. w23.07 3 §4, 8
Kya Lumingu, 6 ka Kavwa
Mwa kà jikula o kikoka ni njila, . . . Njila Ikôla. —Iza. 35:8.
Kikale se tujikidistá a undu mba twatokala ku “jimbudi jamukwa,” etwenyoso twatokala kusuluka mu kwenda mu “Njila Ikola.” O kiki kyanda tukwatekesa kusuluka kubheza Jihova kindala ni kyoso o Utuminu wa Nzambi wanda tumina mu ixi. (Nzw. 10:16) Tunde ku muvu wa 1919 K.K., mazunda a mayala, ahatu ni ana ndenge axisa o Babilonya ya Dikota, kifwa o kisangela kya jingeleja ja makutu, ya amateka kwenda mu kikoka mu nzumbi. Jihova wakanena ku Jijudé kwila kabasa kibhidi kyeji kudibhana nakyu mu njila mu kutunda ku Babilonya, weji kukikatula. (Iza. 57:14) itwamba yalungu ni “Njila Ikola” mu izuwa yetu? Hama ya mivu ande dya muvu wa 1919, Jihova wamateka kusola mayala exile jifiyele kwa mwene phala kuzelesa o njila ni kukwatekesa akwa, kutunda mu Babilonya ya Dikota. (Sokesa ni Izaya 40:3.) O mayala ya, asokejeka o njila phala o athu ala ni mixima yambote, atene kutunda mu jingeleja ja makutu ni kubheza Jihova kumoxi ni mundu we. w23.05 15-16 §8-9
Kya Sekunda, 7 ka Kavwa
Jihova mu sidivilyenu ni kutana, bhixilenu bhu pholo yê ni kwimba. —Jisá. 100:2.
Jihova ka mesena kwila tu musidivila kala amutujijidika, maji wamesena tu kibhanga ni muxima woso ni kusanguluka. (2 Ko. 9:7) Se kiwala ni vondadi ya kukumbidila o mbambe ye o kwila watokala kubhanga nguzu phala ku ikumbidila? Tala o phangu ya poxolo Phawulu. Mwene wambe: “Mukutu wami ngi ubhana jihuxi, ngi wendesa kala mubhika.” (1 Ko. 9:25-27, tala o nota) Poxolo Phawulu wexile mudijijidika phala kubhanga o ima yatokala, ne mwene se kexile ni vondadi ya ku ibhanga. O kwila Jihova wasangulukile ni yoso yexile mubhanga Phawulu? Kyene mwene! Jihova wabesowala o nguzu yoso yexile mubhanga mwene. (2 Ti. 4:7, 8) Kyene kimoxi we, Jihova usanguluka kyoso kyatumona kubhanga nguzu phala kukumbidila o mbambe ne mwene se ki twala ni vondadi ya kukibhanga. Mwene usanguluka mukonda wejiya kwila etu twa mukibhanga, mukonda dya henda yetu kwa mwene ki mukonda dya kuzola o kikalakalu kitwamubhanga, kana. Kala kyabesowala Phawulu, mwene wanda tubesowala we mukonda dya nguzu i twamubhanga. (Jisá. 126:5) Kyoso kitumona kwila Jihova wa mutubesowala, o vondadi yetu idibandekesa. w23.05 29 §9-10
Kya Telesa, 8 ka Kavwa
Kizuwa kya Jihova kyanda kwiza. —1 Te. 5:2.
Poxolo Phawulu wasokesa o athu kanda bhuluka mu kizuwa kya Jihova, kala yo amuzeka. Ene ka mumona o kithangana kya mubhita, kejiya we ihi ya akondoloka. Mukonda dya kiki ka tena kutendela o ima yambote yamubhita ne ngo kubhanga kima. Athu avulu lelu amuzeka mu nzumbi. (Lom. 11:8) Ene kaxikina kwila twala mu “izuwa ya sukidilaku” ni kwila o hadi yadikota kwakambe ngo yanda bhixila. (2 Ph. 3:3,4) Maji etu twejiya kwila, kindala kyene o kithangana kya kukala ku mesu azele. (1 Te. 5:6) Mu kyenyiki twatokala kudilanga ni kukala ku mesu azele. Mukonda dyahi? Phala ki tudite mu maka a jinguvulu, mba mu madimanda akamukwa a mundu yu. Kyoso kituya ni kuzukama dingi ku kizuwa kya Jihova, o mundu yu wanda bhanga yoso phala kutubhangesa kudita mu maka ma. Maji ki tubhingi kukala ni hele yavulu ya ima yiyi. O nzumbi ikola ya Jihova yanda tukwatekesa kutululuka, ni kusola ni unjimu.—Luk. 12:11, 12. w23.06 10 §6-7
Kya Kwalata, 9 ka Kavwa
Jihova eye u Ngana, Suke-ku, nga kudyondo, ngilembalale, ngibhane nguzu. —Afun. 16:28.
Ihi i ubanza kyoso ki wivwa o dijina dya Sasawu? Nange uxinganeka yalungu ni diyala dya kexile ni nguzu yavulu. Kiki kidi mwene. Maji Sasawu wabhange kima kyayibha kyamubhekela hadi yavulu. Maji ne kiki, Jihova wadikwatenena ku yoso yabhange Sasawu mu sidivisu yê, yu wa sonekesa mu Bibidya yoso yabhange mwene, phala o mbote yetu. Jihova watumu Sasawu phala kukwatekesa o mundu wê, akwa Izalayele. Mu kubhita jihama jamivu kyoso Sasawu kyafu, Jihova watumu poxolo Phawulu kusoneka o dijina dya Sasawu kumoxi ni majina akamukwa a mayala a kixikanu. (Jih. 11:32-34) O musoso wa Sasawu utuswinisa. Mwene wadyelele kwa Jihova, ne mwene mu ithangana yabhonzo. O musoso wa Sasawu utena kutuswinisa ni kutulonga milongi itukwatekesa mu kizuwa ni kizuwa. w23.09 2 §1-2
Kya Kinda, 10 ka Kavwa
Bhingenu kwa Nzambi o ima yoso i mwamesena. —Fil. 4:6.
Tutena kukolesa o kukolokota kwetu mu kusamba jinga kwa Jihova ni kumutangela o ima yoso yatukala ku muxima ya mututandanganyesa. (1 Te. 5:17) Nange mu kithangana kiki eye ki wamudibhana luwa ni ibhidi yabhonzo kyavulu. Maji o kwila wene mu samba kwa Jihova mu kumubhinga kikwatekesa kabasa kithangana ki uluwala, utandanganya, mba kyoso ki ukamba kwijiya iwatokala o kubhanga? Se mu kithangana kiki eye wala kya ni kifwa kya kubhinga kikwatekesu kwa Nzambi mu kudibhana ni ibhidi ya kizuwa ni kizuwa, ki kyanda kubhonza ku mubhinga we kikwatekesu kyoso kiwandadibhana ni ibhidi yabhonzo dingi ku hadya. Eye wanda xikina ni kidi kyoso kwila, Jihova wejiya kyambote kyebhi kyatokala kukukwatekesa. (Jisá. 27:1, 3) Se tukolokota mu kudibhana ni ibhidi kindala, ki kyanda tubhonza we kudibhana ni ibhidi ku hadya. (Lom. 5:3) Mukonda dyahi tutena kuzwela kiki? Jiphange javulu amona kwila kyoso kya kolokota mukudibhana ni kibhidi akala dingi ni nguzu phala kudibhana ni ibhidi yamukwa. Kyoso kyakolokota mu ibhidi ni kikwatekesu kya Jihova, o kixikanu kya, kya kwila Jihova wala polondo phala ku akwatekesa kidibandekesa dingi. O kixikanu kiki kya akwatekesa kudibhana ni ibhidi yamoneka ku pholo. —Tiy. 1:2-4. w23.07 3 §7-8
Kya Sesa, 11 ka Kavwa
Nganda. . . kulondekesa henda. —Dim. 19:21.
O kulenduka ni henda ya Jihova imubhangesa kukala muthu watetuluka. Mu kifika, o kulenduka kwa Jihova kwa dimonekena kyoso kyamesenene kubhwika o athu ayibha mu mbanza ya Sodoma. Bhukaxi ka jianju je, Jihova wa tangela Lote phala kulengela ku milundu. Maji Lote wexile ni woma wa kulengela kwenyoko. Kyenyiki wabhingi phala kuya ni mwiji we ku mbanza yofele ya Zowale, sumbala Jihova wakanene kya kubhwika o mbanza yenyoyo. Jihova wejitena kujijidika Lote phala kubelesela o itendelesu ye. Muveji dya kiki, mwene waxikina kya mubhingi Lote, yu walungulula o kibanzelu kye kya kubhwika o mbanza ya Zowale. (Dim. 19:18-22) Mivu yavulu kupholo, Jihova walondekesa henda ku akwa Ninive. Mwene watumikisa polofeta Jona phala kubhana ngolokela ya kwila o athu ni mbanza eji kwabhwika mukonda dya kuyibha kwa. Kyoso o akwa Ninive kya dyela o ituxi ya, Jihova wa akwatela henda, ka bhwika dingi o mbanza yenyoyo.—Jona 3:1, 10; 4:10, 11. w23.07 21 §5
Kya Sábhalu, 12 ka Kavwa
A jibhele [Jewaji] . . . , maji ka mufundu mu jimbila ja jisobha. —2 Mal. 24:25.
Ihi itutena kudilonga mu phangu ya Jowaji? O muxi wala ni jindanji jatolo o nguzu, ubhinga ngunji phala ku ufikidila, se a ukatula o jingunji jiji, atena ku ulundula ku kitembwe. Kyene we kyabhiti ni Jowaji. Mwene wexile ni kikwatekesu kya Joyada, maji kyoso kyafu ya amufwinyisa dingi ku akwa kulungulukila o kidi, Jowaji wadibhale mu nzumbi yu walembwa kukala fiyele kwa Jihova. O kifika kiki kitulondekesa kwila, etu ki tutokala ngo kubheza Jihova mukonda dya kikwatekesu kya jindandu jetu, mba mukonda dya phangu yambote itubhana o jiphange mu kilunga. Se twamesena kukala ni ukamba wambote ni Jihova, twabhingi kubandekesa o henda ni woma wetu kwa mwene, mu kudilonga o Bibidya, kuxinganeka ni kusamba. (Jelemiya 17: 7, 8; Kol. 2: 6, 7.) Mu kidi o itubhinga Jihova ki yabhonzo kana. O yamesena mwene a ijimbulula kyambote mu divulu dya Ndongixi 12: 13, yamba: “Xila Nzambi, waluke o ijila yê, mukonda kyene kya fwama athu oso ku ki bhanga.” Se tukala ni woma kwa Jihova, twandatena kutolola kibhidi kyosokyoso ku hadya, seku muthu wandatena kuzanga o ukamba wetu ni Jihova. w23.06 19 §17-19
Kya Lumingu, 13 ka Kavwa
Talesa! O ima yoso nga mu ibhanga ya ubhe. —Dij. 21:5.
O velusu 5 imateka mukwamba kiki: “O Yó waxikama ku kyandu wa ng’ambela.” (Dij. 21:5a) O izwelu yiyi yakatunda mukonda mu divulu dya Dijingunwinu Jihova uzwela ngo veji jitatu, o yiyi o veji yadyanga. Kyenyiki tutena kumona kwila, o kidyelelu kiki ka kibhana bhukaxi ka anju, ne ngo bhukaxi ka Jezú, maji Jihova mwene wakibhana! O kidi kiki kilondekesa kwila tutena kudyelela mu ima yazwela mwene ku pholo. Mukonda dyahi? Mukonda Jihova “kene mutanga makutu.” (Tit. 1:2) Kyenyiki, o izwelu itusanga mu divulu dya Dijingunwinu 21:5, 6 yanda dikumbidila ni kidi kyoso.Mukusuluka Jihova wambe, “Talesa!” O kizwelu mu dimi dya Ngeleku kyolungulule “talesa!” akitumbula mu veji javulu mu divulu dya Dijingunwinu. Ihi yazwela Nzambi ku pholo? Mwene wambe: “Ima yoso nga mu ibhanga ya ubhe.” Jihova wanda bhanga ngo o ima yiyi ku hadya. Maji kuma mwene kala ni phata kwila wanda kumbidila o kikanenu kye, kyene kya mubhangesa kuzwela kwila o ima yiyi wamuyibhanga kya. —Iza. 46:10. w23.11 3-4 §7-8.
Kya Sekunda, 14 ka Kavwa
Mwene utunda bhenyobho, anga udila kyavulu. —Mat. 26:75.
O poxolo Phetele wexile mudibhana ni itondalu ye. Tumone ngo jiphangu. Kyoso Jezú kyajimbulula kwila weji tala hadi ni kufwa phala kukumbidila ikanenu ya Bibidya, Phetele wamutangela kwila kiki ki kyejibhita. (Mál. 8:31-33) Mu veji javulu, Phetele ni jipoxolo jamukwa azoko se nanyi wabetele dingi kota mudya. (Mál. 9:33, 34) Mu usuku ande dya Jezú kufwa, Phetele wabhange ima se kuxinganeka yu wabatula ditwi dya diyala. (Nzw. 18:10) Mu usuku wenyo hanji, Phetele wexile ni woma wavulu, yu waditunu mu veji jitatu kwila kexile dikamba dya Jezú. (Mál. 14:66-72) Kiki kyabhangesa Phetele kudila kyavulu. Phetele wadivwile kyayibha mu kima kyabhangele, maji Jezú ka mubhana dikunda. Kyoso kyamufukununa, Jezú wabhana kwa Phetele o kithangana kya kulondekesa o henda ye kwa mwene. Jezú wabhana kwa Phetele o kikalakalu kya kukala mubhidi walenduka wa jimbudi je. (Nzw. 21:15-17) Kiki kyene mwene kyabhange Phetele. Mwene wexile mwaxaxi ka yo a dyangele kwa unda ni nzumbi ikola mu Jeluzaleme, mu kizuwa kya Pendekoxi. w23.09 22 §6-7
Kya Telesa, 15 ka Kavwa
Inga o tumbudi twami. —Nzwá 21:16.
Poxolo Phetele watendelesa o tufunga kwila, “ingenu o kilunga kya Nzambi.” (1 Ph. 5:1-4) Se eye u kafunga, twejiya kwila wazolo o jiphange, ni kwila wamesena ku alanga kyambote. Maji sayi bhabha, utena kutohoka kyavulu mba kukala ni ima yavulu ya kubhanga ikubhonzesa kukumbidila o kikalakalu kiki. Ihi i utena o kubhanga? Tangela Jihova kyebhi ki wamudivwa. Phetele wasoneka: “Woso usidivila, asidivile mu kudyelela mu kutena kubhana Nzambi.” (1 Ph. 4:11) Nange o ibhidi yamudibhana nayu o jiphange, ki yandabhwa ku mundu yu. Maji lembalala kwila “o kafunga kadikota,” Jezú Kidistu, utena ku akwatekesa mu ukexilu wabeta dingi kota, eye ndenge. Mwene utena kukibhanga kikale kindala mba ku mundu wa ubhe. Jihova wamesena ngo kwila o tufunga, azola o jiphange, a inga, ni kubhana “phangu yambote ku kilunga.” w23.09 29-30 §13-14
Kya Kwalata, 16 ka Kavwa
Jihova wejiya kwila o ixinganeku yaji njimu, ixinganeku ya kingoho. —1 Ko. 3:20.
Ki twatokala kusota mba kuxikina o imbanzelu ya yo axibhaka Jihova. Se tuxinganeka kala o athu kene mubelesela o itumu ya Jihova, o ukexilu yu utena we kutufwinyisa. (1 Ko. 3:19) “O unjimu wa mundu yú” muveji javulu ubhangesa o athu kuxibhaka o itumu ya Nzambi. Sayi Jikidistá mu mbanza ya Pelengamu ni Tiyatila a afwinyisa ku athu a akondolokele exile akwa undumbu ni abhezi a iteka. Jezú wabazela o ilunga yiyi, mukonda exile mu kwehela o ukexilu wakuta undumbu mwaxaxi ka. (Dij. 2:14, 20) Mu izuwa yalelu o athu atukondoloka atena we kutu fwinyisa phala kuxikina o ixinganeku ya yayibha. O jindandu ni makamba metu nange asota kutuxikinisa kwila twajiji kyavulu, ni kwila sayi bhabha ki kyayibha kubhukumukina kitumu kya Jihova. Nange ene atena kuzwela kwila, ki kwala maka kukayela o jihanji jetu, ni kwila o itumu ya Bibidya ki yala dingi ni valolo. Sayi ithangana, nange tuxinganeka kwila o itendelesu itubhana Jihova ki yatutetulukisa. Kate mwene tutena kudibhana ni tendasá ya kusomboka “o ima yoso yósoneke.”— 1 Ko. 4:6. w23.07 16 §10-11
Kya Kinda, 17 ka Kavwa
Dikamba u zola mu thembu joso; o ndandu u di monekena mu jiphaxi. —Jisa. 17:17.
Madiya wabhingile kukala ni nguzu. Mwene ka kazalele luwa; maji ne kiki weji kwimita. Mwene kexile ni uhete wa kusasa twana, maji weji sasa ni kulanga o mona weji kituka o Mexiya. Kuma nuka wazekele hanji ni diyala, kyebhi Madiya kyeji jimbulula o maka enya kwa Zuze, o diyala weji kazala ne? (Luk. 1:26) Mwene wasoto o kikwatekesu kya akwa. mu kifika, mwene wabhingi kwa anju Ngabidiyele phala kumujimbulwila dingi yalungu ni kikalakalu kyenyokyo. (Luk. 1:34) Mu kusuluka, Madiya wayi kate ku “sanzala yala ku milundu” ya mbanza ya Judá phala kukunda ndandu ye, Nzebele. Nzebele, waximana Madiya. Bhukaxi ka nzumbi iloka, Jihova wabhangesa Nzebele kubhana kikanenu kyalungu ni mona eji kumuvwala kwa Madiya. (Luk. 1:39-45) Madiya wambe kwila Jihova “wabhange madiwanu ni lukwaku lwê.” (Luk. 1:46-51) Jihova waswinisa Madiya bhukaxi ka anju Ngabidiyele ni Nzebele. w23.10 14-15 §10-12
Kya Sesa, 18 ka Kavwa
Tubhange tu jisobha ni akunji phala Nzambi, Tat’ê. —Dij. 1:6.
O Ukexilu wa Kubheza wa Jikidistá. Kakibuka kofele ka Jikidistá ene mwa unda ni nzumbi ikola, mukonda dya kiki ene ala ni ukamba wakatunda ni Jihova. O kibuka kiki kya 144.000 a athu anda sidivila kala akunji kumoxi ni Jezú kudyulu. (Dij. 14:1) O Kididi Kikôla kya balaka, kilombolola kwila ene a asolo kala an’a Nzambi mu nzumbi, kyoso kyala hanji mu ixi. (Lom. 8:15-17) O Kididi Kikôla Kinene kilombolola o dyulu, kwala Jihova. “O kulutina” yexile bhukaxi mu kuwanuna o Kididi Kikôla ni Kididi Kikôla Kinene, ilombolola o mukutu wa Jezú. Kyoso kyexile mu ixi yu wexile ni mukutu wa xitu, mwene kejitena kubokona kudyulu ni kusidivila kala Mukunji Wadikota. Mu kubhana o mukutu we kala sata phala kukula o mundu, Jezú wajikula o njila yakuya ku dyulu phala o Jikidistá joso a undu. Kala kyabhange Jezú, o Jikidistá a undu atokala we kubhakula o mikutu yâ yaxitu phala atambule o futu ya mwenyu ku dyulu. w23.10 28 §13
Kya Sábhalu, 19 ka Kavwa
O kithangana kikyeji ngisoka se ngizwela we yalungu ni Ngidiyone.—Jih. 11:32.
Ngidiyone watambwijila ni kutululuka kwoso, kyoso o akwa Efalayime kya mutatela. (Afun. 8:1-3) Mwene kexile ni njinda. Mwene walondekesa o kulenduka mu kwa evwa ni mwanyu woso; mukubhanga kiki, wa akwatekesa kutululuka. Kima kyambote o tufunga kukayela o phangu ya Ngidiyone kyoso kya atatela, mu kwivwa kyambote o muthu, ni kutambwijila ni kutululuka kwoso. (Tiy. 3:13) Mukubhanga kiki ene akwatekesa o kilunga kukala ni kutululuka. Kyoso Ngidiyone kya muximana mu kubhulula o kifuxi bhu maku akwa Midiyana, mwene wabhana o kijingu kyoso kwa Jihova. (Afun. 8:22,23) Kyebhi o tufunga kya atena kukayela o phangu ya Ngidiyone? Ene atokala kujingisa Jihova, mu yoso yene mubhanga. (1 K o. 4:6, 7) Mu kifika, se kafunga amuximana mukonda dya uhete we wa kulonga, mwene utena kuzwela kwila waditundu ngo kyambote mukonda dya Maka a Nzambi, mba dya itendelesu ibhana o kilunga kya Jihova. Sayi ithangana o tufunga atokala kuditonginina phala kumona se amulonga mu ukexilu ubhana kijingu kwa Jihova, inga amudijingisa ene mwene. w23.06 4 §7-8
Kya Lumingu, 20 ka Kavwa
Mabanzelu mami ki mene o mabanzelu menu. —Iza. 55:8.
Se twabhingi kima mu musambu, maji katubhana kyu, tutena kudibhwidisu, ‘o kwila ngabhingi o kima kyatokala?’ Mu ithangana yavulu, twene mufika kwila twejiya kyebhi o kima kya betakota phala etu. Maji nange o ima itubhinga mu musambu, ki yene ya betakota phala etu. Se twamusamba yalungu ni maka utwamudibhana nawu, nange kwala ukexilu wabeta dingi kota wa ku abatula, o utwamubhinga mu musambu wetu ndenge. Sayi ima itubhinga mu musambu nange ki yalungu ni vondadi ya Jihova. (1 Nz. 5:14) Mu kifika, xinganeka mu maka a jitata, ene abhingi kwa Jihova phala abhangese kwila o twana twa asuluke mu kumusidivila. O kima kyabhingi o jitata jiji, kyedi kala kyafwama mwene. Maji phe, Jihova kene mujijidika muthu phala kumusidivila. Mwene wamesena kwila etwenyoso, kate ni twana twetu, tusola kumubheza mu vondadi yetu. (Mate. 10:12, 13; 30:19, 20) Kyenyiki, muveji dya kusamba kwa Jihova phala abhangese kwila o twana twa asuluke mu kumusidivila, o jitata ejibhinga phala Mwene kwakwatekesa kubhixidisa o kidi kya Bibidya ku mixima ya twana, n’atene kumuzola ni kukala makamba Me. —Jisa. 22:6; Efe. 6:4.w23.11 21 §5; 23 §12
Kya Sekunda, 21 ka Kavwa
Kyenyiki, sulukenu mu kukolokotesa. —1 Te. 4:18.
Mukonda dyahi o kukonda o malamba a akwetu ukexilu wambote wakulondekesa kwila twa azolo? Sayi divulu dyalungu ni kutokwesa o Bibidya dyamba kwila, o kizwelu kyatumbula Phawulu phala kujimbulula o “kukonda o malamba” kilombolola “kukala ku mbandu ya muthu wamutala hadi yavulu, phala kumuswinisa.” Kyenyiki, kyoso kitukonda o malamba a phange wamutala hadi, twa mu mukwatekesa kusuluka mu kusidivila Jihova ni ufiyele woso. Kabasa kithangana kitukwatekesa phang’yetu, tulondekesa kwila twamuzolo. (2 Ko. 7:6, 7) O kusuwa o ibhindamu ya akwetu mba ku akwatela henda, kwalungu ni kukonda o malamba. Mu ukexilu webhi? Kyoso muthu kya kwatela henda ku muthu wamutala hadi, mwene umesena kumukonda o malamba ni kubhanga kima phala kumukwatekesa. Kyenyiki kyoso kitukwatela henda ya muthu, kiki kitukwatekesa kumukonda o malamba. Phawulu wajimbulula kwila o henda ya Jihova ku athu, imubhangesa kwakonda o malamba. Phawulu watumbula Jihova kala “Tata ya jihenda. O Nzambi mukwa kukonda o malamba a athu.” —2 Ko. 1:3. w23.11 9-10 §8-10
Kya Telesa, 22 ka Kavwa
Tusanguluka we mu kubhita mu jiphaxi. —Lom. 5:3.
O akayedi oso a Kidistu atena kukingila kubhita mu jiphaxi. Tala o phangu ya poxolo Phawulu. Mwene wambe ku akwa Tesalonika: ‘Kyoso ki twakexile kumoxi ni enu, twexile mu midimuna kwila, tweji bhita mu jiphaxi, kiki kyene kyá kya mubhita.’ (1 Te. 3:4) Mwene wasoneka kiki ku akwa Kolindu: “Jiphange jami, ki nga mesena kwila mu kamba kwijiya o ibhidi i twa bhitile nayu . . . Ki twejidile se tweji fwa mba tweji bhuluka.” (2 Ko. 1:8; 11:23).O Jikidistá lelu atena we kukingila kubhita mu jiphaxi. (2 Ti. 3:12) O jindandu ni makamba nange akulokalala. Ene kate mwene nange akutalatala kyayibha. O kwila o kukala umuthu wa kidi mu ima yoso kwakubhekela kya ibhidi ku salu? (Jih. 13:18) O kwila o jinguvulu asotele kya kukufidisa kuboka yalungu ni kidyelelu kye ku akwenu? Maji kabasa kibhidi kitudibhana nakyu, Phawulu wambe kwila twatokala kusanguluka. w23.12 10-11 §9-10
Kya Kwalata, 23 ka Kavwa
Enu mwangibhekela maka adikota. —Dim. 34:30.
Jakobo wadibhana ni ibhidi yavulu. Twana tuyadi twa Jakobo, Ximiya ni Levi, kaxidisa ngo o dijina dya mwiji, maji axidisa we o dijina dya Jihova. Kumbandu yamukwa, Lakele o muhatu amuzolele dingi kwa Jakobo, wafu kyoso kyexile muvwala o mona wakayidi. Sumbala Jakobo wakukile kya, mwene wabhingile kuxisa o mbanza mwatungile mukonda dya nzala, yu wayi mu ixi ya Ijitu. (Dim. 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28) Sumbala ni ibhidi yavulu yabhitile nayu Jakobo, maji ne kiki mwene nuka watexi o kidyelelu kye kwa Jihova ni mu ikanenu yê. Jihova walondekesa kwila wasangulukile ni ima yexile mubhanga Jakobo. Mu kifika, Jihova wa mubesowala ni jimbote javulu. Jakobo wasangulukile kyavulu kyoso kya disange dingi ni mon’ê wakazola Zuzé, amufikile kwila, wafwile kya mivu kudima! O kyakwatekesa Jakobo kudibhana kyambote ni ibhidi yoso yiyi, o ukamba wexile nawu ni Jihova. (Dim. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30). Se tukala we ni ukamba wambote ni Jihova, twanda tena kudibhana kyambote ni ibhidi kitwayifikile. w23.04 15 §6-7
Kya Kinda, 24 ka Kavwa
Jihova mubidi wami wala ku ng’inga ki ngibhindamena kima kana. —Jisá. 23:1.
Mu Sálamu ya 23, Davidi walondekesa o kidyelelu kye kya kwila Jihova wamuzolole, ni kwila wexile mu mulanga. Mwene wajimbulula o ukamba wadikota wexile nawu mwene ni Jihova. Kate wexana Jihova kala Mubhidi we. Davidi wexile mudivwa kwila wala mu kididi kyakondama mukonda wehelele Jihova ku mwendesa, yu wadyelele kwa Mwene ni muxima woso. Davidi wejidile kwila Jihova weji mulondekesa henda izuwa yoso ya mwenyu we. Mukonda dyahi mwene wexile ni kidyelelu kiki? Davidi wadivwile kwila exile mu mulanga kyambote mukonda Jihova wexile mu mubhana yoso ya bhindamene. Davidi wejidile we kwila Jihova wexile kamba dye ni kwila wamuxikinine. Kiki kyene kyamubhangesa kudyelela kwila kabasa kima kyejibhita ku pholo, Jihova weji suluka mu kulanga o ibhindamu ye yoso. Kuma Davidi wadyelele kwila Jihova wamuzolele, ni kwila wejimulanga, kiki kyamukwatekesa kutolola o hele ni kusanguluka ku mwenyu. —Jisá. 16:11. w24.01 29 §12-13
Kya Sesa, 25 ka Kavwa
Eme nganda kala ni enu izuwa yoso, katé ku dizubhilu dya mundu. —Mat. 28:20.
Tunde kyabhiti o Ita ya Kayadi, o mundu wa Jihova mu jixi javulu, ala ni ufolo phala kuboka. Mu kidi, avulu ene mu kwijiya Jihova, ni kwila o jiselevende je a muboka mu ixi yoso.Lelu, o jiphange atokala ku Kibuka Kya Utuminu, ene musuluka mu kukayela o itendelesu ya Kidistu. Ene a mesena kwila o itendelesu ya abhana ku jiphange, ilunga ni vondadi ya Jihova. Ene a bhana itendelesu ku ilunga bhukaxi ka tufunga twa ilunga ni tufunga. O tufunga twala “bhu lukwaku lwa kadilu” lwa Kidistu. (Dij. 2:1) Kidi kwila, o tufunga twoso akwa ituxi ni kwila, ene mulweza. Mozé, Jozuwé ni jipoxolo, sayi ithangana alwezele we. (Dya. 20:12; Josu. 9:14, 15; Lom. 3:23) Maji ne kiki, tutena kumona ni kidi kyoso kwila Jezú wa mukwendesa o kimbadi kya fiyele ni tufunga, ni kwila wanda suluka mu kubhanga kiki Kyenyiki, tutena kudyelela mu itendelesu ya mutubhana Kidistu bhukaxi ka jiphange jiji a asolo phala kukala ku pholo. w24.02 23-24 §13-14
Kya Sábhalu, 26 ka Kavwa
Kayelenu o phangu ya Nzambi, kala mu an’ê akazola. —Efe. 5:1.
Lelu, tutena kusangulukisa Jihova mu kuzwela yalungu ni mwene mu ukexilu ulondekesa kwila tumusakidila kyavulu ni kwila, twamuzolo we kyavulu. Kyoso ki twamuboka, o mbambe yetu o kukwatekesa o athu kuzukama kwa Jihova mu ku akwatekesa kumona o Tata yetu ya kazola, kala kitwene mu mumona etu. (Tiy. 4:8) Tusanguluka kyavulu mu kulondekesa ku athu o ima izwela o Bibidya yalungu ni Jihova, o henda ye, o kuyuka kwe, o unjimu we, o kutena kwe ni idifwa yamukwa. Etu we tuximana Jihova ni kumusangulukisa mu kubhanga yoso itutena phala kukayela o phangu yê. Kyoso ki tubhanga kiki, akwetu atena kumona kwila, o ukexilu wetu kiwadifu ni wa athu amukwa ku mundu yu wayibha. (Mat. 5:14-16) Kyoso kituya ni kudibhana nawu mu kizuwa ni kizuwa, nange tutena kukala ni kithangana kya ku ajimbulwila se mukonda dyahi etu twala ni ukexilu yu. Kiki kibhangesa o athu ala ni mixima yambote kuzukama kwa Nzambi yetu. Kyoso ki tuximana Jihova mu maukexilu ya, tusangulukisa o muxima wê.—1 Ti. 2:3, 4. w24.02 10 §7
Kya Lumingu, 27 ka Kavwa
Phala atene kuswinisa. . . ni kubazela. —Tit. 1:9.
Phala kukituka diyala dyakulu mu nzumbi, eye watokala kukala ni mauhete. O mauhete ya andakukwatekesa kuxikina ni kubhanga ikalakalu mu kilunga, kusanga salu phala kulanga o ibhindamu ye mba ya mwiji we, ni kukala ni ukamba wambote ni akwenu. Mu kifika, dilonge kutanga ni kusoneka kyambote. O Bibidya izwela kwila wazediwa o muthu ukatula kithangana izuwa yoso phala kutanga ni kuxinganeka mu Mak’a Nzambi. (Jisá. 1:1-3) Mu kutanga o Bibidya izuwa yoso, mwene wandakwijiya o ukexilu wa Jihova wa kuxinganeka. Kiki kyandamukwatekesa kuxinganeka kyambote ni kudilonga kukumbidila o itumu ya Nzambi. (Jisa. 1:3, 4) O jiphange jetu abhindamena mayala atena kulonga ni kubhana itendelesu bhukaxi ka Bibidya. Se wijiya kutanga ni kusoneka kyambote, wandatena kupelepalala madiskulusu ni itambwijilu ibhekela mbote ku akwenu ni kuswinisa o kixikanu kya. Wandatena we kusoneka o mbote i ukatula, o kiki kyandakukwatekesa kukolesa o kixikanu kye ni kuswinisa akwenu. w23.12 26-27 §9-11
Kya Sekunda, 28 ka Kavwa
O yó wala kumoxi ni enu wabetakota, o wala kumoxi ni mundu ndenge. —1 Nzwá 4:4.
Kyoso ki ukala ni woma, xinganeka mu ima yandabhanga Jihova ku hadya. Xinganeka kyebhi kiwanda divwa kyoso Satanaji kanda kalaku dingi. Mu kyonge kyadikota kya muvu wa 2014, abhangemu kifika kyalondekesa tata wexile muzwela ni mwiji we se kyebhi kyejikala o dilombolwelu dya divulu dya 2 Timote 3:1-5, se muveji dya kuzwela yalungu ni ukexilu wayibha wa athu mu izuwa yasukidilaku, dyejizwela yalungu ni ukexilu wa athu mu Palayizu. Mwene wambe: “Ku mundu wa ubhe, kwanda kala kusanguluka kwavulu. Mukonda o athu anda zola akwa, anda zola o ima ya nzumbi, anda lenduka, anda ximana Nzambi, anda belesela tata ni mama, anda kala akwa kusakidila, anda kala jifiyele, anda kala ni henda ya miji yâ, anda kumbidila o ima yabakana, anda zwela jinga ima yambote yalungu ni akwa, anda ditumina jihanji, anda kala athu a batama mixima, anda wabhela kubhanga o mbote, anda kala athu a kidi, anda kala athu ambote, anda ditulula, anda kala azodi a Nzambi kana a jivondadi jâ, anda xila Nzambi ni muxima woso; kala jinga ni athu a kala kiki.” O kwila eye wene muzwela ni mwiji we mba jiphange mu nzumbi, yalungu ni kyebhi kyanda kala o mwenyu ku mundu wa ubhe? w24.01 6 §13-14
Kya Telesa, 29 ka Kavwa
Eme nga kuxikina. —Luk. 3:22.
Kimakima kyambote kwijiya kwila Jihova uxikina o mundu wê woso kala kibuka! O Bibidya yamba: “Jihova u sanzuka ni mundu wê.” (Jisá. 149:4) Maji sayi bhabha, amoxi mukonda dya kuluwala adibhwidisa: ‘O kwila Jihova ungixikina?’ Jiselevende javulu ja Jihova otumbule mu Bibidya, mukonda dya kuluwala sayi bhabha exile we ni phata se Jihova wa axikinine.(1 Sam. 1:6-10; Jobe 29:2, 4; Jisá. 51:11) O Bibidya ilonga kwila o athu akwa ituxi atena ku axikina kwa Jihova Nzambi. Kyebhi? Mu kukala ni kixikanu kwa Jezú Kidistu ni kwabatizala. (Nzw. 3:16) Mu kubhanga kiki tulondekesa ku athu kwila twadyela o ituxi yetu ni kwila twakanena kwa Nzambi kubhanga o vondadi yê. (Ika. 2:38; 3:19) Jihova usanguluka kyavulu kyoso kitubhanga o ima yiyi phala kukala ni ukamba ni mwene. Se tubhanga yoso phala kukumbidila o kikanenu kyetu, Jihova wandatuxikina ni kutumona kala tu makamba mê.—Jisá. 25:14. w24.03 26 §1-2
Kya Kwalata, 30 ka Kavwa
Kitutena kudixibha mu kuzwela o ima i twamono ni ima itwevu. —Ika. 4:20.
Tutena kukayela o phangu ya jipoxolo mu kusuluka mu kuboka ne mwene kyoso o jinguvulu ja ngongo a sota kutufidisa. Etu tutena kudyelela kwila Jihova wanda tukwatekesa mu kikalakalu kyetu kya kuboka. Tutena kusamba mu kubhinga kuswina ni unjimu. Bhinga o kikwatekesu kya Jihova phala utene kudibhana kyambote ni ibhidi avulu mudyetu amudibhana ni ibhidi ya bhonzo kikale mu xitu mba mu kilunji. Amoxi afundu ndandu, akamukwa amudibhana ni maka ku mwiji, izukutisu, mba ibhidi yakamukwa yabhonzo kyavulu. Katuku o ima yiyi, o mabhebhu, ni ita, yene mu bhonzesa dingi o mwenyu wa athu. Mu kiki jikula o muxima wé kwa Jihova. Zwela ne kala wamuzwela ni dikamba dye dya kazola. Dyelela kwila Jihova “wanda bhanga-bhu kyoso kya tokala.” (Jisá. 37:3, 5) O kusamba kwanda tukwatekesa ‘kulokota kyoso ki tu dibhana ni ibhidi.’ (Lom. 12:12) Jihova wejiya yoso ibhita ni jiselevende jê, mwene “wivwa nzongo yâ, ya kudikola.” —Jisá. 145:18, 19. w23.05 5-6 §12-15
Kya Kinda, 31 ka Kavwa
Sotenu kwijiya o ima isangulukisa Ngana. —Efe. 5:10.
Ande dya kusola kima, twabhingi kutongolola se “yebhi o vondadi ya Jihova” ni ku ikumbidila. (Efe. 5: 17) Kyoso kitusanga kitendelesu kya Bibidya kyalungu ni maka utwamudibhana nau, kiki kilombolola kwila twamusota o kibanzelu kya Jihova kyalungu ni maka metu. Se tu kibelesela, twanda sola ni unjimu. O nguma yetu Satanaji, o “kadya-phemba,” wamesena kwila tulanduka ni ima ya ngongo yiyi, phala kitukale ni kithangana kya kusidivila o Nzambi yetu. (1 Nz. 5:19) Ki kibhonzo we phala o Kidistá kumateka kusuwa dingi o jimbote, kudilonga kyavulu, mba kusuwa dingi o salu yê, mu veji dya kusanzumuna o ukunji wê. Se ubhanga kiki, wanda londekesa kwila wamateka kubanza kala o athu a mundu yú. Kidi kwila o ima yiyi ki kituxi, maji ki itokala kukala ku pholo ku mwenyu wetu. w24.03 24 §16-17