L-​Irwol Onorat taʼ l-​Omm

SPISS l-​irwol taʼ l-​omm ma tantx jiġi stmat u anki jiġi mċekken. Ftit tas-​snin ilu, l-​irwol li tieħu ħsieb it-​tfal kien beda jitqies minn xi nies bħala xi ħaġa mistkerrha. Il-​ħarsa tagħhom kienet li dan kien inqas importanti minn karriera u li kien saħansitra ħaġa oppressiva. Għalkemm forsi din tidher attitudni estrema, lill-​ommijiet normalment iġagħluhom iħossu li għandhom xogħol inferjuri jekk ikunu nisa tad-​dar u jieħdu ħsieb it-​tfal. Xi wħud saħansitra jħossu li mara għandha bżonn karriera barra mid-​dar sabiex tiżviluppa l-​abbiltajiet kollha tagħha.

Iżda, ħafna rġiel miżżewġin u tfal saru japprezzaw l-​irwol taʼ l-​omm fil-​familja. Carlo, li jaqdi fil-​fergħa tax-​Xhieda taʼ Ġeħova fil-​Filippini, jispjega: “Jien ninsab hawn illum minħabba t-​taħriġ li tatni ommi. Missieri kien raġel taʼ dixxiplina u l-​kastig kien jagħtihulna malajr, iżda ommi kienet tgħinna billi tispjegalna u tirraġuna magħna. Verament napprezza l-​mod kif kienet tgħallimna.”

Peter, mill-​Afrika t’Isfel, hu wieħed minn sitt itfal li trabbew minn omm li ftit kellha skola. Missieru kien abbanduna l-​familja. Peter jirrifletti u jgħid: “Bħala seftura u ħassiela, ommi ma tantx kienet taqlaʼ flus. Kien diffiċli għaliha tħallas għall-​iskola tagħna lkoll. Spiss konna mmorru norqdu bil-​ġuħ. Kien taʼ sfida għaliha anki li sempliċement ikollna saqaf fuq rasna. Minkejja dawn id-​diffikultajiet kollha, ommi qatt ma qatgħet qalbha. Hi għallmitna li qatt m’għandna noqogħdu nqabblu ruħna maʼ ħaddieħor. Li kieku ma kinitx daqshekk dedikata u kuraġġuża, żgur li ma konniex naslu fejn wasalna.”

Ahmed, raġel miżżewweġ min-​Niġerja, jesprimi kif iħossu dwar l-​għajnuna taʼ martu fit-​trobbija taʼ wliedhom: “Jien napprezza l-​irwol taʼ marti. Meta ma nkunx id-​dar, inkun fiduċjuż li t-​tfal jinsabu f’idejn tajba. Minflok ma nħossni bħallikieku marti qed tikkompeti miegħi, jien nirringrazzjaha u ngħid lit-​tfal li jridu jirrispettawha bħalma jirrispettaw lili.”

Wieħed raġel Palestinjan minn jeddu jfaħħar is-​suċċess taʼ martu bħala omm: “Lina għenitha ħafna lit-​tifla tagħna u għandha sehem importanti fl-​ispiritwalità tal-​familja tagħna. Minn dak li nistaʼ nara, is-​suċċess tagħha hu dovut għat-​twemmin reliġjuż tagħha.” Lina hi waħda mix-​Xhieda taʼ Ġeħova u ssegwi prinċipji Bibliċi biex teduka lil bintha.

X’inhuma xi ftit minn dawn il-​prinċipji? X’jistaʼ jingħad dwar il-​ħarsa tal-​Bibbja lejn lommijiet? Fl-​antik, l-​ommijiet kif kienu jingħataw pożizzjoni taʼ dinjità u rispett bħala għalliema taʼ wliedhom?

Ħarsa Bilanċjata Lejn l-​Ommijiet

Fil-​ħolqien, il-​mara ngħatat irwol onorabbli fil-​familja. L-​ewwel ktieb tal-​Bibbja jgħid: “U l-​Mulej Alla qal: ‘M’hux sewwa li l-​bniedem jibqaʼ waħdu. Ħa nagħmillu għajnuna tgħodd għalih.’” (Ġenesi 2:18) B’hekk, Eva, l-​ewwel mara, ngħatat lil Adam bħala sieħba li taqbel għal miegħu u tagħmlu komplet. Hi ntgħamlet biex tkun għajnuna maħluqa preċiż għalih. Kellha tkun parti mill-​iskop t’Alla għalihom biex jipproduċu l-​ulied u jieħdu ħsiebhom kif ukoll jieħdu ħsieb taʼ l-​art u l-​annimali taʼ fuqha. Kellha tkun sieħba vera li tipprovdi inkuraġġiment u appoġġ intelletwali. Kemm kien ferħan Adam b’dan ir-​rigal sabiħ li rċieva mingħand il-​Ħallieq!​—Ġenesi 1:​26-28; 2:23.

Iktar tard, Alla stabbilixxa linji taʼ gwida dwar kif għandhom jiġu trattati n-​nisa. Per eżempju, ommijiet Iżraelin kellhom jintwerew unur u ma jiġux trattati b’disprezz. Jekk iben kien “jidgħi [jew jisħet] lil missieru u ’l ommu,” kien jingħata s-​sentenza tal-​mewt. Żgħażagħ Kristjani kienu mħeġġin biex ‘jobdu lill-​ġenituri tagħhom.’—Levitiku 19:3; 20:9; Efesin 6:1; Dewteronomju 5:​16; 27:16; Proverbji 30:17.

Bid-​direzzjoni taʼ żewġha, l-​omm kellha tkun l-​għalliema taʼ wliedha, kemm subien u kemm bniet. Iben kien kmandat biex ‘ma jwarrabx tagħlim ommu.’ (Proverbji 6:​20) Ukoll, Proverbji kapitlu 31 (Karm Żammit) jipprovdi “l-​oraklu li omm [is-Sultan Lemwel] għallmitu.” Bil-​għaqal kollu, hi ggwidat lil binha biex ma jużax ix-​xorb alkoħoliku b’mod ħażin, billi qaltlu: “Ma jixraqx li s-​slaten jixorbu l-​inbid, u li l-​mexxejja jieħdu xorb qawwi. Jekk ikunu xurbana, jinsew il-​liġi, u jdawru l-​ħaqq kontra kull imsejken.”​—Proverbji 31:​1, 4, 5.

Iżjed minn hekk, kull żagħżugħ li qed jaħseb biex jiżżewweġ ikun għaqli li jikkunsidra d-​deskrizzjoni taʼ “mara taʼ ħila” li ngħatat minn omm is-​Sultan Lemwel, li qalet: “Tiswa ħafna aktar mill-​ġawhar,” jew il-​qroll. Imbagħad, wara li ddeskriviet il-​kontribut importanti li mara bħal din tagħti lill-​familja, omm is-​sultan qalet: “Qarrieqa l-​ħlewwa tal-​mara, fiergħa sbuħitha; mara li tibżaʼ mill-​Mulej taʼ min ifaħħarha.” (Proverbji 31:​10-31) Jidher ċar li l-​Ħallieq tagħna ried li n-​nisa jokkupaw pożizzjoni taʼ unur u responsabbiltà fil-​familja.

Anki fil-​kongregazzjoni Kristjana, in-​nisa miżżewġin u l-​ommijiet huma onorati u apprezzati. Efesin 5:25 jgħid: “Irġiel, komplu ħobbu lin-​nisa tagħkom.” Iż-​żagħżugħ Timotju, li minn ċkunitu ommu u nanntu għallmuh jirrispetta “l-​kitba qaddisa,” ngħata dan il-​parir ispirat: ‘Wissi lil nisa xjuħ bħala ommijiet.’ (2 Timotju 3:​15; 1 Timotju 5:​1, 2) Għaldaqstant, raġel għandu jirrispetta lil mara akbar fl-​età daqslikieku kienet ommu. Tabilħaqq, Alla jistmahom lin-​nisa u jagħtihom post dinjituż.

Esprimi l-​Apprezzament Tiegħek

Raġel, li trabba f’kultura li fiha n-​nisa kienu meqjusin bħala inferjuri, jirrakkonta: “Jien irċivejt edukazzjoni ċentrata fuq ir-​raġel, osservajt it-​trattament ħażin u n-​nuqqas taʼ rispett lejn in-​nisa. Għalhekk kelli nitħabat biex inħares lejn in-​nisa bil-​mod kif iħares lejhom il-​Ħallieq​—bħala kumpliment, jew sieħba li tagħti l-​għajnuna fid-​dar, u bħala parti minn tim fl-​edukazzjoni taʼ l-​ulied. Għalkemm huwa diffiċli għalija li nesprimi kliem taʼ tifħir għal marti, nirrikonoxxi li dak li hu tajjeb f’uliedi hu dovut għax-​xogħol iebes tagħha.”

Tabilħaqq, ommijiet li jassumu r-​responsabbiltà tagħhom bħala għalliema jistgħu jħossuhom kburin bl-​irwol tagħhom. Hija karriera siewja. Bir-​raġun jixirqilhom tifħir u espressjonijiet t’apprezzament mill-​qalb. Mingħand ommna nitgħallmu ħafna​—nitgħallmu drawwiet li huma utli ferm, manjieri tajbin tant essenzjali għal relazzjonijiet tajbin, u f’ħafna każi, trobbija morali u spiritwali li żżomm liż-​żgħażagħ fit-​triq it-​tajba. Ilek ma tgħid lil ommok kemm tapprezza dak li għamlet għalik?

[Stampa f’paġna 9]

Omm Peter għallmitu biex ma jaqtax qalbu

[Stampa f’paġna 10]

Ahmed japprezza ħafna l-​għajnuna taʼ martu fit-​trobbija taʼ wliedhom

[Stampa f’paġna 10]

Ir-​raġel taʼ Lina jattribwixxi l-​imġiba tajba taʼ binthom lit-​twemmin reliġjuż taʼ martu