YELEMIYA
1 Aa mmêyi a Yelemiya* muana wa Hilekiya, umue wa ku bakuidi ba mu Anatota+ mu buloba bua Benyamina. 2 Dîyi dia Yehowa diakalua kudiye mu matuku a Yoshiya+ muana wa Amona,+ mukalenge wa Yuda, mu tshidimu tshia 13 tshia bukokeshi buende. 3 Diakalua kabidi mu matuku a Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, too ne ku ndekelu kua tshidimu tshia 11 tshia Sedekiya+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, too ne pakakuatabu Yelushalema mu ngondo muitanu kuyabu nende ku babende.+
4 Dîyi dia Yehowa diakalua kundi, diamba ne:
Mvua mukuvuije muprofete kudi bisamba.”
6 Kadi ngakamba ne: “Kaah, Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa!
Tshiena mumanye mua kuakula,+ bualu ntshidi anu muana.”*+
7 Ke Yehowa kungambila ne:
“Kuambi ne: ‘Ntshidi anu muana’ to.
Bualu udi ne bua kuya kudi bantu bonso kundi nkutuma,
Ne udi ne bua kuamba malu onso andi nkuambila bua kuamba.+
8 Kutshinyi bua tshimuenekelu tshiabu,+
Bualu ‘Meme ndi nebe bua kukupandisha,’+ ke mudi Yehowa wamba.”
9 Nunku Yehowa wakolola tshianza tshiende, kulengaye mukana muanyi.+ Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Ndi muteke mêyi anyi mukana muebe.+ 10 Tangila, ndi mukuteke lelu eu bua wikale ku mutu kua bisamba ne ku mutu kua makalenge, bua kujula ne kushimbula, bua kubutula ne kubumbula, bua kuibaka ne kukuna.”+
11 Dîyi dia Yehowa diakalua kabidi kundi, diamba ne: “Yelemiya, udi umona tshinyi?” Ke meme kuamba ne: “Ndi mmona ditamba dia mutshi wa amande.”*
12 Yehowa wakangambila ne: “Udi mumuenenamu, bualu ndi mutabale bikole bua bualu bua dîyi dianyi bua kudikumbaja.”
13 Dîyi dia Yehowa diakalua kundi musangu muibidi, diamba ne: “Udi umona tshinyi?” Ke meme kuamba ne: “Ndi mmona luesu* lusaba,* ne mushiku walu mutangile ku nord.” 14 Pashishe Yehowa wakangambila ne:
“Dikenga nedipatukile ku nord
Nedikuate bantu bonso badi mu buloba.+
15 Bualu ‘ndi mbikila mêku onso a makalenge a ku nord,’ ke mudi Yehowa wamba,+
‘Ne bobu nebalue; yonso wa kudibu neateke nkuasa wende wa bukalenge
Ku tshibuelelu tshia biibi bia Yelushalema,+
Bua kuluisha bimanu biende nseke yonso
Ne bua kuluisha bimenga bionso bia Yuda.+
16 Nemmanyishe mêyi anyi a dilumbuluisha bua bualu buabu bua malu abu mabi onso,
Bualu mbandekele,+
Ne badi bafuimishila nzambi mikuabu muishi wa mulambu+
Ne binamina midimu ya bianza biabu.’+
17 Kadi udilongolole bua kuenza bualu,*
Ne udi ne bua kujuka ne kubambila malu onso andi nkuambila bua kuamba.
Kuzakadi bua bualu buabu,+
Bua meme tshikuzakeji kumpala kuabu.
18 Bualu lelu ndi mukuvuije tshimenga tshikolesha,
Dikunji dia tshiamu tshifiike, ne bimanu bia tshiamu tshia mitaku kudi matunga onso,+
Kudi bakalenge ba Yuda ne bakokeshi bende,
Kudi bakuidi bende ne bantu ba mu buloba.+
19 Bushuwa bobu nebakuluishe,
Kadi kabakukupita bukole* to,
Bualu ‘Meme ndi nebe+ bua kukupandisha,’ ke mudi Yehowa wamba.”
2 Dîyi dia Yehowa diakalua kundi, diamba ne: 2 “Ndaku, umanyishe mu matshi a Yelushalema ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba:
“Nemvuluke lulamatu lua* ku bunsonga buebe,+
Dinanga diuvua muleje pavuabu bakubangile bua kukusela,+
Muuvua mundonde mu tshipela,
Mu buloba buvuabu kabayi bakune mamiinu.+
3 Isalele uvua wa tshijila kudi Yehowa,+ mamuma a kumpala a bintu biende bia kunowa.”’
‘Muntu yonso uvua umudia uvua upila.
Dikenga divua mua kubakuata,’ ke mudi Yehowa wamba.”+
4 Telejayi dîyi dia Yehowa, nuenu ba mu nzubu wa Yakoba,
Ne nuenu mêku onso a nzubu wa Isalele.
5 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Ntshilema kayi tshivua bankambua benu basangane munda muanyi,+
Bua bobu kupambuka kule nanyi menemene,
Ne bobu kulonda mpingu ya patupu+ ne bobu bine kulua bantu tshianana?+
6 Kabakakonka ne: ‘Yehowa udi penyi,
Yeye uvua mutupatule mu buloba bua Ejipitu,+
Uvua mutulombole mu tshipela,
Mu buloba bua bipela+ ne majimba,
Mu buloba bua munanga+ ne mîdima mikole,
Mu buloba mudi muntu kayi upitshila
Ne mudi bantu kabayi basombela?’
7 Nunku, ngakalua nenu mu buloba bua madimi a mitshi ya bimuma,
Bua kudia mamuma abu ne bintu biabu bimpe.+
Kadi nuakabuela mu buloba buanyi, nuenu kubunyanga;
Nuakavuija bumpianyi buanyi tshintu tshibi.+
8 Bakuidi kabakakonka ne: ‘Yehowa udi penyi?’+
Bamanyi ba Mikenji kabavua bammanye,
Balami bakantombokela,+
Baprofete bakamba mêyi a buprofete mu dîna dia Bâla,+
Ne bakalonda bantu bavua kabayi mua kubapetesha dikuatshisha.
9 ‘Nunku nenduangane nenu kabidi,’+ ke mudi Yehowa wamba,
‘Ne nenduangane ne bana ba bana benu.’
10 ‘Kadi sabukayi too ne ku maloba a ku mielelu kua mbuu* a Kitima,+ numone.
Eyowa, tumayi bantu ku Kedâ+ ne nuelangane meji bimpe;
Numone bikala bualu bua nunku ni bukadiku buenzeke.
11 Tshisamba kampanda tshikadiku tshishintakaje nzambi yatshi ku idi kayiyi nzambi anyi?
Kadi bantu banyi meme mbashintakaje butumbi buanyi ku bintu bidi kabiyi ne diambuluisha.+
12 Shala mutangile bualu ebu ukema, wewe diulu;
Zakala bua buôwa bukole menemene,’ ke mudi Yehowa wamba,
13 ‘Bualu bantu banyi mbenze malu mabi abidi aa:
Mbandekele meme, mpokolo wa mâyi a muoyo,+
Ne mbadiumbuile* bina bia mâyi,
Bina bitayike, bidi kabiyi mua kulama mâyi.’
14 ‘Isalele mmuena mudimu anyi mmupika mulelela mu lubanza?
Kadi bua tshinyi mbamufile bua kumupawulabu?
Mbavuije buloba buende tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa.
Mbatue bimenga biende kapia, nunku kamuena muntu musombelamu.
16 Bantu ba ku Nofa*+ ne Tapanehese+ badi badia lubombo lua mutu webe.
17 Kuena mudikebele bualu ebu nkayebe
Paudi mulekele Yehowa Nzambi webe+
Pavuaye ukulombola mu njila anyi?
19 Malu mabi ebe adi ne bua kukubela,
Ne dipanga lulamatu diebe didi ne bua kukutandisha.
Umanye ne ujingulule mudibi bibi ne binyingalaja bikole+
Bua kulekela Yehowa Nzambi webe;
Kuena muleje dintshina nansha dikese,’+ ke mudi Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, wamba.
20 ‘Bualu kale mvua mutshibule mutshi webe wa tshikokedi+
Ne mukose nkanu yebe.
Kadi wewe wakamba ne: “Tshiakuenza mudimu to,”
Bualu pa mukuna mule wonso ne muinshi mua mutshi wonso udi musampile bikole,+
Wewe uvua udibaala panshi, wenda bundumba.+
21 Mvua mukukune bu muonji muimpe wa tumuma tua mvinyo mukunze,+ wonso mujima wa dimiinu dimpe;
Nunku, mmunyi muudi mukudimuke ntonga ya muonji wa tumuma tua mvinyo wa ku babende kumpala kuanyi?’+
22 ‘Nansha wewe muowe ne shota* ne muowe ne nsabanga wa bungi,
Bubi buebe nebuikale anu dikeji kumpala kuanyi,’+ ke mudi Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa wamba.
23 Mmunyi muudi mua kuamba ne: ‘Tshiena mudinyange.
Tshiena mulonde Babâla’?
Tangila njila webe mu tshibandabanda.
Elangana meji a malu audi muenze.
Udi bu lukungulu lua kamelu lua lubilu lukole,
Ludi lubanda lupueka mu njila yalu kaluyi ne tshidilu lukeba,
24 Mpunda wa tshisuku udi muibidilangane ne tshipela,
Udi ukoka lupepele padiye ne dijinga dikole dia kusangila.*
Nnganyi udi mua kumukanda padiye muteme?
Nansha umue wa ku idi imukeba kakutshioka to.
Yoyi neimupete mu tshikondo tshiende.*
25 Lama makasa ebe bua kaashadi tshianana
Ne muminu webe bua kawumvu nyota.
Kadi wewe wakamba ne: ‘Kakuena ditekemena!+
26 Bu mudi muivi umvua bundu padibu bamukuate,
Ke mudi nzubu wa Isalele mufuishibue bundu,
Bobu, bakalenge babu ne bakokeshi babu,
Bakuidi babu ne baprofete babu.+
27 Badi bambila mutshi ne: ‘Wewe udi tatu wanyi,’+
Ne bambila dibue ne: ‘Wewe uvua mundele.’
Kadi meme, badi bantumina nyima, ki mmpala wabu to.+
Ne mu tshikondo tshia dikenga diabu nebambe ne:
‘Juka, utupandishe!’+
28 Mpindieu nzambi yebe iuvua mudienzele idi penyi?+
Ijuke bikalayi mua kukupandisha mu tshikondo tshiebe tshia dikenga,
Bualu nzambi yebe mmivulangane anu bu bimenga biebe, wewe Yuda.+
29 ‘Bua tshinyi nudi nutungunuka ne kukokangana nanyi?
Bua tshinyi nuenu bonso nudi bantombokele?’+ ke mudi Yehowa ukonka.
30 Ndi mukume bana benu mu tshianana.+
Bobu kabavua bitaba dinyoka to;+
Muele wenu wa mvita uvua mubutule baprofete benu,+
Bu nyama wa ntambue wa tshinyangu.
31 Nuenu bantu ba tshipungu etshi, elanganayi meji a dîyi dia Yehowa.
Ndi mulue bu tshipela kudi Isalele
Peshi bu buloba bua mîdima mikole anyi?
Bua tshinyi bantu aba, bantu banyi, mbambe ne: ‘Tudi tutambakana badilekelele.
Katuakulua kabidi kuudi nansha’?+
32 Nsongakaji utshidi kamama udiku mua kupua bilenga biende muoyo,
Peshi mukaji udibu bakeba kusela udiku mua kupua mukaba wende wa pa tshiadi* muoyo anyi?
Kadi bantu banyi meme mbampue muoyo matuku bungi kabuyi kubala.+
33 Wewe mukaji, ke muudi mulongolole njila webe ne mayele onso bua kukeba dinanga nunku!
Udi mudibidije mu njila ya malu mabi.+
34 Nansha muntumpu webe udi ne makeji a mashi a bantu* bapele badi kabayi ne bualu,+
Nansha mumvua tshiyi mubasangane munkatshi mua dibumbula;
Adi ku muntumpu webe wonso.+
35 Kadi wewe udi wamba ne: ‘Tshiena ne bualu.
Bushuwa tshiji tshiende ntshiumbuke kundi.’
Mpindieu ndi nkulumbuluisha
Bualu udi wamba ne: ‘Tshiena muenze mpekatu to.’
36 Bua tshinyi udi upepeja bikole njila webe udi kayi mushindame?
37 Bua bualu ebu kabidi neupatuke bianza biebe biteka mu mutu,+
Bualu Yehowa mmubenge bantu baudi weyemena;
Kabakukupetesha diakalenga to.”
3 Bantu badi bakonka ne: “Mulume yeye muipate mukajende, ne yeye mumbuke kudiye, mulue mukaji wa muntu mukuabu, mulume au udi ne bua kupingana kabidi kudiye anyi?”
Buloba abu ki mbunyanguke bikole menemene anyi?+
“Udi muende masandi ne bena diebe ba bungi,+
Ne mpindieu udi ne bua kupingana kundi anyi?” ke mudi Yehowa ukonka.
2 “Bandisha mêsu ebe ku mikuna idi tshianana, umone.
Mmuaba kayi udibu kabayi balale nebe ku bukole?
Uvua musombe kumpenga kua njila bua bualu buabu,
Bu mutambakanyi* mu tshipela.
Wewe udi utungunuka ne kunyanga buloba
Ne bundumba buebe ne malu mabi ebe.+
Wewe udi ne tshimuenekelu tshia* dikamakama tshia mukaji udi wenda bundumba;
Wewe udi ubenga bua kumvua bundu.+
4 Kadi mpindieu udi ungela lubila ne:
‘Tatu wanyi, wewe udi muena dianyi wa ku buana!+
5 Muntu udi ne bua kulaminangana tshiji kashidi,
Peshi kushala anu mulaminangane munda anyi?’
Ke tshiudi wamba,
Kadi udi utungunuka ne kuenza malu onso mabi audi ukokesha bua kuenza.”+
6 Mu matuku a mukalenge Yoshiya,+ Yehowa wakangambila ne: “‘Udi mumone tshidi Isalele udi kayi ne lulamatu muenze anyi? Mmuye ku mukuna mule wonso ne muinshi mua mutshi wonso udi musampile bikole bua kuenda bundumba.+ 7 Nansha pakavuaye muenze malu onso aa, ngakatungunuka ne kumuambila bua apingane kundi,+ kadi kavua mupingane to; ne Yuda wakatungunuka ne kutangila muanabu wa bakaji muena tshitungu.+ 8 Pangakamona bualu abu, ngakipata Isalele udi kayi ne lulamatu ne mukanda wa dishipa nawu dibaka+ bua masandi ende.+ Kadi Yuda muanabu wa bakaji muena tshitungu kavua mumvue buôwa to; yeye pende wakaya, kuendaye bundumba.+ 9 Wakapepeja bundumba buende, ne wakatungunuka ne kunyanga buloba ne kuenda masandi ne mabue ne mitshi.+ 10 Nansha nanku, Yuda muanabu wa bakaji muena tshitungu kavua mupingane kundi ne muoyo wende mujima to, anu bia tshidingishilu,’ ke mudi Yehowa wamba.”
11 Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Isalele udi kayi ne lulamatu mmudileje mudiye* muakane kupita Yuda muena tshitungu.+ 12 Ndaku, umanyishe mêyi aa ku nord:+
“‘“Pingana, wewe Isalele ntomboji,” ke mudi Yehowa wamba.’+ ‘“Tshiakukutangila ne tshiji*+ to, bualu meme ndi ne lulamatu,” ke mudi Yehowa wamba.’ ‘“Tshiakushala mulame tshiji kashidi to. 13 Wewe itaba anu bubi buebe, bualu udi mutombokele Yehowa Nzambi webe. Wewe uvua mutungunuke ne kutangalaja mubidi webe* kudi benyi* muinshi mua mutshi wonso udi musampile bikole, kadi kuvua mutumikile dîyi dianyi,” ke mudi Yehowa wamba.’”
14 “Pinganayi, nuenu bana bantomboji,” ke mudi Yehowa wamba. “Bualu ndi mulue mfumuenu mulelela;* ne nennuangate, umue mu tshimenga kampanda ne babidi mu dîku kansanga, ne nenye nenu ku Siona.+ 15 Nennupeshe balami ba mikoko badi benza malu bu mudi disua dianyi,*+ nebanudishe ne dimanya ne busunguluji. 16 Nenulue ba bungi ne nenukuame mamuma mu buloba mu matuku au,” ke mudi Yehowa wamba.+ “Kabakuamba kabidi ne: ‘Mushete wa tshipungidi tshia Yehowa!’ Kawakubaluila kabidi ku muoyo, kabakuwuvuluka anyi kuwujinga ne kabakuwenza kabidi to. 17 Tshikondo atshi nebabikile Yelushalema ne: nkuasa wa bukalenge wa Yehowa;+ ne bisamba bionso nebisangishibue pamue ku dîna dia Yehowa mu Yelushalema,+ ne kabakulonda kabidi ne mutu mukole muoyo wabu mubi to.”
18 “Mu matuku au nebende pamue, nzubu wa Yuda pamue ne nzubu wa Isalele,+ ne nebafumine ku buloba bua ku nord tshiapamue babuela mu buloba bumvua mupeshe bankambua benu bu bumpianyi.+ 19 Ngakela meji ne: ‘Ke mumvua mukuteke munkatshi mua bana ne mukupeshe buloba buimpe, bumpianyi butambe buimpe munkatshi mua bisamba* nunku!’+ Ngakela kabidi meji ne: nuvua mua kumbikila ne: ‘Tatu wanyi!’ ne kanuvua mua kusesuka nulekela kundonda. 20 ‘Bushuwa anu mudi mukaji utungila bayende* umbuka kudiye, ke muudi wewe kabidi, nzubu wa Isalele, mungenzele malu ne tshitungu,’+ ke mudi Yehowa wamba.”
21 Dîyi didi diumvuika pa mikuna idi kayiyi ne tshintu,
Muadi ne disengelela dia bantu ba Isalele,
Bualu mbakonyangaje njila wabu;
Mbapue Yehowa Nzambi wabu muoyo.+
22 “Pinganayi, nuenu bana bantomboji.
Nengondope buntomboji buenu.”+
“Ntuetu aba! Tudi balue kuudi,
Bualu wewe, Yehowa, udi Nzambi wetu.+
23 Bulelela, mikuna mikese ne kayumbayumba kadi pa mikuna minene idi tshidingishilu.+
Bulelela, lupandu lua Isalele ludi mu Yehowa Nzambi wetu.+
24 Kadi katshia ku buana buetu, tshintu tshia bundu* ntshibutule mudimu mukole wa bankambua betu,+
Mikoko yabu ne ngombe yabu,
Bana babu ba balume ne bana babu ba bakaji.
25 Tulalayi panshi mu bundu buetu,
Ne bundu buetu butubuikile,
Bualu tudi benzele Yehowa Nzambi wetu mpekatu,+
Tuetu ne batatuetu katshia ku buana buetu too ne lelu eu,+
Ne katuena batumikile dîyi dia Yehowa Nzambi wetu to.”
4 “Biwapingana, wewe Isalele,” ke mudi Yehowa wamba,
“Biwapingana kundi
Ne biwumbusha mpingu yebe ya muendi kumpala kuanyi,
Nunku kuakuikala munyemakanyi+ to.
2 Biwaditshipa ne:
‘Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo!’ mu bulelela, mu kulumbuluisha kuakane, ne mu buakane,
Nunku bisamba nebipete dibenesha buabi biobi ku diambuluisha diende,
Ne nebiditumbishile mu yeye.”+
3 Bualu mona tshidi Yehowa wambila balume ba mu Yuda ne Yelushalema:
4 Ditengulayi bua Yehowa,
Ne umbushayi misoso ya ku mioyo yenu,+
Nuenu balume ba mu Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema,
Bua tshiji tshianyi katshitemi bu kapia
Ne kuosha kakuyi muntu udi mua kutshijima,
Bua bualu bua bienzedi bienu bibi.”+
5 Ambayi bualu ebu mu Yuda, ne bumanyishayi mu Yelushalema.
Elayi mbila ne elayi mpungi mu buloba bujima.+
Elayi dîyi dikole ne ambayi ne: “Disangishayi pamue,
Tunyemenayi mu bimenga bikolesha.+
6 Imanyikayi tshimanyinu tshitangile* ku Siona.
Kebayi muaba wa kueyema, ne kanushadi bimane,”
Bualu ndi ntuma dikenga difumina ku nord,+ kabutu kanene.
Mmupatuke mu muaba wende bua kuvuija buloba tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa.
Bimenga bienu nebivuijibue bikulu, kakuyi muntu musombelamu.+
8 Nanku, vualayi bilamba bikayabale,+
Dilayi* ne elayi kabobo ka muadi,
Bualu tshiji tshikole tshia Yehowa ki ntshiumbuke kutudi nansha.
9 “Mu dituku adi,” ke mudi Yehowa wamba, “muoyo wa* mukalenge newumuele mâyi ku makasa,+
Kabidi ne muoyo wa* bakokeshi;
Bakuidi nebumvue buôwa, ne baprofete nebakatshile.”+
10 Pashishe ngakamba ne: “Kaah, Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa! Bulelela udi mudinge bantu aba+ ne Yelushalema bikole menemene, wamba ne: ‘Nenuikale ne ditalala,’+ padi muele wa mvita muikale mu miminu yetu.”*
11 Tshikondo atshi nebambile bantu aba ne Yelushalema ne:
“Lupepele ludi luosha lufumina ku mikuna ya mu tshipela idi kayiyi ne tshintu
Nelukombe muana wa bakaji wa* bantu banyi;
Kaluena lulua bua kupepula anyi bua kutokesha nansha.
12 Lupepele lukole ludi lufumina miaba eyi ku dîyi dianyi.
Mpindieu nengambe mêyi a dilumbuluisha bua bualu buabu.
13 Monayi! Yeye nealue bu matutu a mvula,
Ne matempu ende a mvita adi bu tshipepele tshikole.+
Tubalu tuende tudi ne lubilu kupita nyunyi ya mikanku.+
Diakabi dietu, bualu tudi babutudibue!
14 Sukula muoyo webe bua kumbusha malu mabi, wewe Yelushalema, bua upandishibue.+
Neulame ngenyi mibi too ne dîba kayi?
15 Bualu dîyi didi diamba lumu lua ku Dana,+
Ne didi dimanyisha tshipupu tshidi tshifumina ku mikuna ya Efelayima.
16 Eyowa, ambilayi bisamba bualu ebu;
Bumanyishayi Yelushalema.”
“Bansentedi* badi bafumina ku buloba bua kule,
Ne nebabandishile bimenga bia Yuda mêyi abu.
17 Badi balua mu nseke yonso batangile kudiye bu balami ba budimi,+
Bualu mmuntombokele,”+ ke mudi Yehowa wamba.
18 “Nebakutumine njila yebe ne bienzedi biebe.+
Dikenga diebe ndikole be,
Bualu didi difika too ne ku muoyo webe!”
19 Eyi kanyinganyinga kanyi,* kanyinganyinga kanyi!
Ndi ngumvua kusama kukole mu muoyo wanyi mene.*
Muoyo wanyi udi ukuma bikole munda muanyi.
20 Mbakule bua tshipupu ku tshipupu,
Bualu buloba bujima mbubutudibue.
Diakamue ntenta yanyi meme mmibutudibue,
Bilamba bianyi bia ntenta+ mu tshitupa tshikese.
21 Too ne dîba kayi dingatungunuka ne kutangila tshimanyinu,*
Dingatungunuka ne kumvua muadi wa mpungi?+
22 “Bualu bantu banyi mbatshimbakane;+
Kabena bateya ntema kundi.
Mbana batatakane, kabayi ne dijingulula dia malu.
Badi ne meji a* bungi anu padibi bua kuenza malu mabi,
Kadi ki mbamanye mua kuenza malu mimpe.”
23 Ngakatangila buloba, ne monayi! buvua munda mutupu ne kabuyi ne tshintu.+
Ngakatangila diulu, ne butoke buadi kabuvuaku kabidi to.+
24 Ngakamona mikuna minene, ne monayi! ivua izakala,
Ne mikuna mikese ivua inyukuka.+
25 Ngakatangila, ne monayi! kakuvua muntu to,
Ne nyunyi ya muulu ivua mibuuke yonso.+
26 Ngakatangila, ne monayi! budimi bua mitshi ya bimuma buvua bulue tshipela,
Ne bimenga biabu bivua biupula bionso.+
Bivua nanku bua bualu bua Yehowa,
Bua bualu bua tshiji tshiende tshikole.
27 Bualu mona tshidi Yehowa wamba: “Buloba buonso nebushale munda mutupu,+
Kadi tshiakubutula butubutu to.
Bidi nanku bualu ndi muakule, ndi muangate dipangadika,
Ne tshiakushintulula lungenyi luanyi,* anyi kupingana tshianyima+ to.
29 Ku tshiona tshia bendeshi ba tubalu ne bedi ba mikete,
Tshimenga tshijima tshidi tshinyema.+
Badi babuela mu bipuka,
Ne badi babanda pa mabue manene.+
Tshimenga ne tshimenga tshionso ntshilekela,
Ne kakuena muntu udi musombelamu.”
30 Mpindieu udibu bakubutule, newenze tshinyi?
Uvua ne tshibidilu tshia kuvuala bilamba bikunze,
Kudilengeja ne bilenga bia or,
Ne kudiundisha mêsu ebe ne tshilabu tshifiike.*
Kadi uvua mudilengeje tshianana,+
Bualu bavua bakujinga bikole mbakubenge;
31 Bualu ndi mumvue dîyi bu dia mukaji udi usama,
Dikenga bu dia mukaji udi ulela muanende wa kumpala,
Dîyi dia muana wa bakaji wa Siona udi utungunuka ne kuditshinta ne mueyelu.
Udi wamba padiye ubalula bianza biende+ ne:
“Diakabi dianyi, bualu ndi mupungile* bua bualu bua bashipianganyi!”
5 Tambakanayi mu misesu ya Yelushalema.
Kenzakanayi ne teyayi ntema.
Kebayi mu miaba yende ya tshinsangansanga bua kumona
Binuikala mua kupeta muntu udi wenza malu ne buakane,+
Muntu udi ukeba bua kuikala ne lulamatu,
Ne nemfuile tshimenga etshi luse.
2 Nansha bobu bambe ne: “Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo!”
Badi baditshipa anu ku bualu bua mashimi.+
3 Yehowa wetu, mêsu ebe kaenaku akeba lulamatu anyi?+
Wakabakuma, kadi kabivua bibenzele bualu.*
Wakababutula, kadi bakabenga kuitaba dinyoka.+
4 Kadi ngakadiambila ne: “Bushuwa aba badi ne bua kuikala bashadile.
Badi benza malu ne butshimbakane, bualu ki mbamanye njila wa Yehowa,
Dilumbuluisha dia Nzambi wabu.
5 Nenye kudi bantu bende lumu ne nengakule nabu,
Bualu badi ne bua kuikala bateye ntema ku njila wa Yehowa,
Dilumbuluisha dia Nzambi wabu.+
Kadi bavua batshibule buonso buabu tshikokedi
Ne bakose nkanu* ivua mibasuike.”
6 Ke bualu kayi ntambue wa muitu udi ubabunda,
Mbua wa ditu wa mu mpata ya bipela udi utungunuka ne kubabutula,
Nkashama udi walamina ku bimenga biabu.
Muntu yonso udi upatukamu badi bamusunsulula.
Bualu dishipa diabu dia mikenji ndia bungi;
Bienzedi biabu bia dipanga lulamatu mbivule.+
7 Mmunyi mundi mua kukufuila luse bua bualu ebu?
Bana bebe mbandekele,
Ne badi baditshipa mu dîna dia tshidi katshiyi Nzambi.+
Mvua mubakumbajile majinga abu,
Kadi bakatungunuka ne kuenda masandi,
Ne bavua bapuile ku nzubu wa ndumba.
8 Badi bu tubalu tudi tuzuka, tudi ne dijinga dikole dia kusangila,
Muntu yonso udi utungunuka ne kuela mukaji wa muntu mukuabu+ dîyi bu muadi wa kabalu.
9 “Tshiena mua kubalumbuluisha bua malu aa anyi?” ke mudi Yehowa ukonka.
“Tshiena* mua kudisombuela kudi tshisamba tshia nunku anyi?”+
10 “Bandayi bua kunyanga mabula ende a mu budimi bua tumuma tua mvinyo ne butulayi,
Kadi kanubutudi butubutu+ to.
Umbushayi matamba ende adi masampile,
Bualu ki nga Yehowa to.
11 Bualu nzubu wa Isalele ne nzubu wa Yuda
Mmingele mâyi ku makasa bibi be!” ke mudi Yehowa wamba.+
Dikenga nansha dimue kadiakutukuata;
Katuakumona muele wa mvita nansha tshiyole tshia nzala to.’+
13 Baprofete mbuwule tente ne lupepele,
Ne dîyi* kadiena munda muabu.
Bualu ebu bubakuate!”
14 Nunku, mona tshidi Yehowa, Nzambi wa biluilu, wamba:
“Bu mudi bantu aba bamba nunku,
Mona ndi mvuija mêyi anyi kapia mukana muebe,+
Ne bantu aba badi nkunyi,
Ne kapia nekabashidishe.”+
15 “Mona ndi nkutuadila tshisamba tshidi tshifumina kule, wewe nzubu wa Isalele,”+ ke mudi Yehowa wamba.
“Ntshisamba tshia matuku a bungi.
Ntshisamba tshia kale,
Tshisamba tshidi ne muakulu uudi kuyi mumanye,
Ne tshidi ne ngakuilu uudi kuyi mua kumvua.+
16 Nsapu wabu wa mikete udi bu lukita ludi buashi;
Buonso buabu mbena mvita.
17 Nebabutule bintu biebe binowa ne biakudia biebe.+
Nebabutule bana bebe ba balume ne bana bebe ba bakaji.
Nebabutule mikoko yebe ne ngombe yebe.
Nebabutule mionji yebe ya tumuma tua mvinyo ne mitshi yebe ya mfigi.
Nebabutule bimenga biebe bikolesha biudi weyemena ku muele wa mvita.”
18 “Kadi nansha mu matuku au,” ke mudi Yehowa wamba, “tshiakunubutula butubutu+ to. 19 Padibu bebeja ne: ‘Bua tshinyi Yehowa Nzambi wetu mmutuenzele malu onso aa?’ neubandamune ne: ‘Anu bu munuvua bandekele bua kuenzela nzambi wa ku babende mudimu mu buloba buenu, ke munuenzela bantu ba ku babende mudimu mu buloba budi kabuyi buenu.’”+
20 Amba bualu ebu mu nzubu wa Yakoba,
Ne ubumanyishe mu Yuda, wamba ne:
21 “Telejayi bualu ebu, nuenu bantu batshimbakane badi kabayi ne meji:*+
22 ‘Kanuena nuntshina anyi?’ ke mudi Yehowa ukonka,
‘Kanuena mua kuzakala kumpala kuanyi anyi?
Meme ke uvua muteke lusenga bu mukalu wa mbuu,
Mukenji wa kashidi udi mbuu kayi mua kusambuka.
Nansha mavuala ende owu asampuka, kaena mua kupita to;
Nansha owu akungula, kaena anu mua kuya dia muamua diawu to.+
23 Kadi bantu aba badi ne muoyo mupape wa buntomboji;
Mbasesuke ne mbalonde wabu njila.+
24 Kadi kabena bamba mu muoyo wabu ne:
“Mpindieu tutshinayi Yehowa Nzambi wetu,
Yeye udi ufila mvula mu tshikondo tshiende,
Mvula ya mbedi ne mvula ya ndekelu,
Yeye udi utulamina mbingu mikosa ya dinowa bintu.”+
25 Bilema bienu nuenu mbipangishe malu aa bua kuenzekawu;
Mpekatu yenu nuenu mminupangishe tshidi tshimpe.+
26 Bualu munkatshi mua bantu banyi mudi bantu babi.
Badi batungunuka ne kutentekela bu padi bilembi bia nyunyi bibutama.
Badi bela buteyi bua lufu.
Bantu ke badibu bakuata.
27 Bu nsanji udi muwule tente ne nyunyi,
Ke mudi nzubu yabu miuwule tente ne mashimi.+
Ke bualu kayi mbalue bantu ba bukole ne babanji.
28 Mbase manyi ne mbasenene;
Mbuwule tente ne malu mabi ayila too ne panshi.
Kabena balumbuluila muana udi mufuishe tatuende tshilumbu tshiende,+
Bua bamone mua kuya kumpala;
Ne badi bapala bapele kulumbuluisha kuakane.’”+
29 “Tshiena mua kubalumbuluisha bua malu aa anyi?” ke mudi Yehowa ukonka.
“Tshiena* mua kudisombuela kudi tshisamba tshia nunku anyi?
30 Bualu kampanda bua dikema ne budi buenza buôwa mbuenzeke mu buloba:
31 Baprofete badi bamba mêyi a buprofete a mashimi,+
Ne bakuidi badi bakokesha ku bukokeshi buabu nkayabu.
Ne bantu banyi meme mbanange mudibi bienzeka amu.+
Kadi nenuenze tshinyi padi nshikidilu ulua?”
6 Eyemayi kule ne Yelushalema, nuenu bana ba Benyamina.
Bualu dikenga didi difumina ku nord, kabutu kanene.+
2 Muana wa bakaji wa Siona mmufuanangane ne mukaji muimpe kumona ne muengeleka.+
3 Balami ba mikoko ne bisumbu biabu bia mikoko nebalue.
4 “Longololayi* mvita bua kumuluisha!
Jukayi, tumuelayi mvita munda munya!”
“Diakabi dietu, bualu dituku dikadi ditua ku tshibungubungu,
Bualu mindidimbi ya dilolo idi ilepa!”
5 “Jukayi, tuelayi mvita butuku
Ne tubutulayi bibumba biende bikolesha.”+
6 Bualu mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Kosayi mitshi, imanyikayi tshibumba tshikole tshia kutshintshimika natshi Yelushalema.+
Yeye udi tshimenga tshidi ne bua kulumbuluishibua;
Munda muende kamuena bualu bukuabu anu dikengeshangana.+
7 Bu tshina tshidi tshilama mâyi atshi matalale,
Ke mudiye ulama malu mabi ende matalale.
Tshikisu ne kabutu bidi biumvuika munda muende;+
Masama ne bipupu bidi kumpala kuende misangu yonso.
8 Itaba didimuija, wewe Yelushalema, tshianana meme* nengumbuke kuudi ne muengu;+
Nenkuvuije muaba mutupu, buloba budi kabuyi ne bantu basombelamu.”+
9 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Nebapumbulule bashadile ba Isalele bonso bu tumuma tua ndekelu ku muonji wa tumuma tua mvinyo.
Pitshisha tshianza tshiebe kabidi bu muntu udi upuola tumuma tua ku mionji ya tumuma tua mvinyo.”
10 “Nnganyi ungakula nende ne ungadimuija?
Nnganyi wateleja?
Monayi! Matshi abu mmakanga,* nunku kabena mua kuteya ntema+ to.
Monayi! Dîyi dia Yehowa ndilue tshintu tshidibu bapetula;+
Kabena bapetela disanka mu diodi.
11 Nunku ndi muwule tente ne tshiji tshikole tshia Yehowa,
Ne ndi mutshioke ne ditshilama.”+
“Tshitshikijila muana udi mu njila,+
Tshitshikijila bisumbu bia bansongalume badi badisangishe pamue.
12 Nzubu yabu nebayipeshe bantu bakuabu,
Pamue ne madimi abu ne bakaji babu.+
Bualu nengolole tshianza tshianyi bua kuluisha bantu badi basombele mu buloba,” ke mudi Yehowa wamba.
13 “Bualu kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene, muntu yonso udi upetela bintu ku mashimi;+
Kubangila ku muprofete too ne ku muakuidi, muntu yonso udi wibila.+
14 Badi bateta kuondopa ditshibuka dia bantu banyi pa mutu pa mutu, bamba ne:
‘Ditalala didiku! Ditalala didiku!’
Padiku kakuyi ditalala.+
15 Badiku bumvua bundu bua malu mabi adibu benze anyi?
Kabena bumvua bundu nansha bukese!
Kabena nansha bamanye mua kudiumvua bapuekeshibue milongo to!+
Nunku nebakuluke munkatshi mua badi bakuluke.
Pandi mbatumina dinyoka nebalenduke,” ke mudi Yehowa wamba.
16 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Imanayi mu masangu a njila, numone.
Kadi badi bamba ne: “Katuakuendelamu to.”+
Kadi bobu bakamba ne: “Katuakuteya ntema to.”+
18 “Nunku telejayi, nuenu bisamba!
Ne manyayi, nuenu tshisumbu tshia bantu,
Bualu buabafikila.
19 Teleja, wewe buloba!
Ndi ntumina bantu aba dikenga+
Bu mamuma a meji abu adibu baluke,
Bualu kabavua bateye ntema ku mêyi anyi
Ne bavua babenge mukenji wanyi.”*
20 “Bidiku bingambila bualu panudi nulua ne budimbu bua mupuya muimpe bua ku Sheba
Ne disele dia mupuya muimpe* dia mu buloba bua kule anyi?
Milambu yenu ya kuosha mijima ki mmianyishibue,
Ne milambu yenu kayena insankisha.”+
21 Nunku mona tshidi Yehowa wamba:
“Mona ndi ntekela bantu aba bilenduishi,
Ne nebalendukaku,
Batatu pamue ne bana babu,
Muena mutumba ne muinende,
Ne buonso buabu nebabutuke.”+
22 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Monayi! Tshisamba tshidi tshifumina ku buloba bua ku nord,
Ne tshisamba tshinene netshibishibue ku bitupa bia buloba bia kule menemene.+
23 Nebakuate buta bua mikete ne difuma dikese.
Badi ne tshikisu ne kabakuikala ne luse.
Dîyi diabu nedikungule bu mbuu,
Ne badi bendela pa tubalu.+
Badi badilonga mu mulongo wa mvita bu muluanganyi wa mvita udi ukuluisha wewe, muana wa bakaji wa Siona.”
24 Tudi bumvue lumu lua bualu ebu.
25 Kanupatuki bua kuya mu budimi,
Ne kanuendedi mu njila,
Bualu muena lukuna udi ne muele wa mvita;
Buôwa budiku nseke yonso.
26 Wewe muana wa bakaji wa bantu banyi,
Vuala tshilamba tshikayabale+ ne bunguluka mu butu.
Dila bu udi udila muana mulela umue ne kabobo ka muadi wa kanyinganyinga,+
Bualu mubutudi neatutulukile mu mupodi wa dîsu.+
27 “Ndi mukuvuije wewe* mutetshi wa biamu munkatshi mua bantu banyi,
Muntu udi ukebulula bikole;
Wewe udi ne bua kuteya ntema ne kukonkonona njila wabu.
Badi bu tshiamu tshia mitaku ne tshiamu tshifiike;
Buonso buabu mbanyanguke.
29 Mibanza mmipie.
Tshiamu tshia plomb tshidi tshipatukila mu kapia kayi.
30 Tshiamu tshia arjan tshidibu babenge ke muababikilabu kudi bantu bushuwa,
Bualu Yehowa mmubabenge.”+
7 Edi ndîyi diakalua kudi Yelemiya difuma kudi Yehowa, diamba ne: 2 “Imana mu tshiibi tshia nzubu wa Yehowa ne manyisha mukenji eu: ‘Umvuayi dîyi dia Yehowa, nuenu bantu ba mu Yuda bonso badi babuela mu biibi ebi bua kuinamina Yehowa. 3 Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Longololayi njila yenu ne bienzedi bienu, ne nennuanyishile bua kutungunuka ne kusombela muaba eu.+ 4 Kanueyemenyi mêyi a dishima, nuamba ne: ‘Eu ke* ntempelo wa Yehowa, ntempelo wa Yehowa, ntempelo wa Yehowa!’+ 5 Bualu binuikala bushuwa balongolole njila yenu ne bienzedi bienu; binuikala bushuwa bimanyine kulumbuluisha kuakane pankatshi pa muntu ne muinende;+ 6 binuikala kanuyi nukengesha bantu badi basombe buenyi, bana ba nshiya,* ne bakaji bakamba;+ binuikala kanuyi nuela mashi a bantu badi kabayi ne bualu panshi muaba eu; ne binuikala kanuyi nulonda nzambi mikuabu bua kudikebela dikenga;+ 7 nunku nennuanyishile bua nutungunuke ne kusombela muaba eu, mu buloba bumvua mupeshe bankambua benu bua kashidi.”’”*
8 “Kadi nudi nueyemena mêyi a dishima,+ kaakunupetesha dikuatshisha nansha dimue. 9 Nudi mua kuiba,+ kushipa, kuenda masandi, kuditshipa ne malu a dishima,+ kulambula Bâla milambu,*+ ne kulonda nzambi inuvua kanuyi bamanye, 10 ne pashishe kulua, kuimana kumpala kuanyi mu nzubu eu udi ne dîna dianyi, nuamba ne: ‘Netupandishibue,’ nansha munudi nuenza malu onso mabi aa anyi? 11 Nzubu udi ne dîna dianyi eu mmulue tshisokomenu tshia banyengianganyi ba bintu ku mêsu kuenu anyi?+ Mmeme eu mudimuene bualu ebu nkayanyi,” ke mudi Yehowa wamba.
12 “‘Kadi, mpindieu ndayi muaba wanyi ku Shilo,+ muaba umvua muanji kuenza bua dîna dianyi disombele,+ ne numone tshimvua muwenzele bua bubi bua bantu banyi bena Isalele.+ 13 Kadi nuakatungunuka ne kuenza malu onso aa,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘nansha mumvua munuambile njila ne njila,* kanuvua bateleje to.+ Ngakatungunuka ne kunubikila, kadi kanuvua nuitaba to.+ 14 Ke mungenzela nzubu udi ne dîna dianyi,+ unudi nueyemena,+ ne muaba eu umvua munupeshe nuenu ne bankambua benu, anu bu mumvua muenzele Shilo.+ 15 Nennuipate ku mêsu kuanyi, anu bu mumvua muipate bana benu bonso, ndelanganyi yonso ya Efelayima.’+
16 “Kadi wewe, kusambidi bua bantu aba. Kuedi dîyi anyi kuenji disambila peshi kunsengeledi bua bualu buabu,+ bualu tshiakukuteleja to.+ 17 Kuenaku mumone malu adibu benza mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema anyi? 18 Bana badi bangula nkunyi, batatu badi batemesha kapia, ne bamamu badi basopa bukula bua kuenzela Mukalenge Mukaji wa Diulu*+ mikata ya mulambu, ne badi bapongoluela nzambi mikuabu milambu ya bia kunua bua kumfiikisha munda.+ 19 ‘Kadi meme ke udibu benzela bibi* anyi?’ ke mudi Yehowa ukonka. ‘Kabena badienzela nkayabu bibi bua bundu buabu bobu bine anyi?’+ 20 Nunku mona tshidi Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa wamba: ‘Tangilayi! Nempongolole tshiji tshianyi ne tshiji tshianyi tshikole muaba eu,+ pa bantu ne nyama, pa mitshi ya mu mpata ne pa mamuma a buloba; netshiteme kadi katshiakujima to.’+
21 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Tuyayi! Sakidilayi milambu yenu ya kuosha mijima ku milambu yenu mikuabu, ne diayi munyinyi.+ 22 Bualu dituku dimvua mupatule bankambua benu mu buloba bua Ejipitu, tshivua muakule nabu anyi mubatumine dîyi bua bualu bua milambu ya kuosha mijima ne bua milambu mikuabu+ to. 23 Kadi mvua mubatumine dîyi edi ne: “Tumikilayi dîyi dianyi ne meme nendue Nzambi wenu, ne nuenu nenulue bantu banyi.+ Nudi ne bua kuendela mu njila yonso undi nnuambila bua kuendela, bua malu ende bimpe buenu nuenu.”’+ 24 Kadi kabakateleja anyi kuinyika ditshi diabu;+ kadi bakendela mu meji abu avuabu baluke,* balonda ne mutu mukole muoyo wabu mubi,+ ne bakapingana tshianyima, kabakaya kumpala to, 25 kumbukila ku dituku divua bankambua benu bapatuke mu buloba bua Ejipitu too ne lelu eu.+ Nunku mvua mutungunuke ne kunutumina bena mudimu banyi bonso baprofete, mbatuma dituku dionso, njila ne njila.*+ 26 Kadi bakabenga kunteleja, ne bakabenga kuinyika ditshi diabu.+ Kadi bavua ne mutu mukole,* ne bakenza malu mabi matambe kupita bankambua babu!
27 “Neubambile mêyi onso aa,+ kadi kabakukuteleja to; neubabikile, kadi kabakukuitaba to. 28 Neubambile ne: ‘Etshi ke tshisamba tshivua katshiyi tshitumikile dîyi dia Yehowa Nzambi wabu ne tshivua tshibenge bua kuitaba dinyoka. Lulamatu ndujimine, kalutshiena nansha lutedibua munkatshi muabu.’*+
29 “Kosa nsuki yebe idi kayiyi mikosa,* uyimanshe, ne wela kasala ka muadi* pa mikuna idi kayiyi ne tshintu, bualu Yehowa mmulekele ne neabenge tshipungu tshia bantu etshi tshidi tshimufiikishe munda. 30 ‘Bualu bantu ba Yuda mbenze malu adi mabi ku mêsu kuanyi,’ ke mudi Yehowa wamba. ‘Mbajadike mpingu yabu ya muendi mu nzubu udi ne dîna dianyi, bua kumunyanga.+ 31 Mbibake miaba mitumbuke ya Tofete, udi mu Tshibandabanda tshia Muana wa Hinoma,*+ bua kuoshabu bana babu ba balume ne bana babu ba bakaji mu kapia,+ bualu bumvua tshiyi mubatumine dîyi bua kuenza ne butu mene kabuyi nansha buanji kunduila ku muoyo.’*+
32 “‘Nunku monayi! matuku adi alua,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ikalabu kabayi mua kumubikila kabidi ne: Tofete anyi ne: Tshibandabanda tshia Muana wa Hinoma,* kadi ne: Tshibandabanda tshia Dishipangana. Nebajiike bantu mu Tofete too ne pikalaku kakuyi muaba mushale.+ 33 Bitalu bia bantu aba nebilue biakudia bia nyunyi ya muulu ne bia nyama ya pa buloba, kakuyi muntu wa kuyitshinyisha bua inyeme.+ 34 Nengimanyike tshiona tshia disanka dikole ne tshiona tshia masanka, dîyi dia musedianganyi ne dîyi dia mukaji udibu basela+ mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema, bualu buloba nebubutudibue.’”+
8 “Tshikondo atshi,” ke mudi Yehowa wamba, “nebumbushe mifuba ya bakalenge ba Yuda, mifuba ya bakokeshi bende, mifuba ya bakuidi, mifuba ya baprofete, ne mifuba ya badi basombele mu Yelushalema mu nkita yabu. 2 Nebayitangalaje ku dîba ne ku ngondo ne ku musumba wonso wa bia mu diulu uvuabu banange, benzele mudimu, balonde, bakebe ne binamine.+ Kabakubasangisha anyi kubajiika to. Nebalue anu bu tumvi pa mutu pa buloba.”+
3 “Kadi bashadile ba dîku dibi edi badi bapanduka nebasungule lufu pamutu pa muoyo mu miaba yonso indi mbatangalaja,” ke mudi Yehowa wa biluilu wamba.
4 “Udi ne bua kubambila ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wamba:
“Nebakuluke kabayi bajuka kabidi anyi?
Muntu yeye mukudimuke, mukuabu kakukudimuka pende anyi?
5 Bua tshinyi bantu aba, bena Yelushalema, mbapangile lulamatu ne dipanga lulamatu didi kadiyi dijika?
Badi bakuata bikole ku dishima;
Badi babenga kukudimuka.+
6 Mvua muteye ntema ne mutungunuke ne kuteleja, kadi mushindu uvuabu bakule kawuvua muimpe to.
Muntu nansha umue kavua munyingalale bua malu mabi ende anyi muebeje ne: ‘Tshindi muenze ntshinyi?’+ to.
Muntu yonso udi utungunuka ne kupingana ku njila wa bantu ba bungi, bu mpunda udi uditua mu mvita.
7 Nansha kasonga nyunyi muulu nkamanye bikondo biaku;*
Kamanda nkutshi* ne kandindi ne nyunyi wa mutendi* bidi binemeka dîba diabi dia kupingana.*
Kadi bantu banyi meme kabena bajingulula dilumbuluisha dia Yehowa.”’+
8 ‘Mmunyi munudi mua kuamba ne: “Tudi ne meji, ne tudi ne mukenji wa* Yehowa”?
Bualu mu bulelela, mbenze mudimu ne mutshi wa mukanda+ wa dishima* wa bafundi* anu bua dishima.
9 Bena meji mbafuishibue bundu.+
Mbakuatshike buôwa ne nebabakuate.
Monayi! Mbabenge dîyi dia Yehowa,
Ne mmeji kayi adibu nawu?
10 Nunku nemfile bakaji babu kudi balume bakuabu,
Ne madimi abu bua ikale a bantu bakuabu;+
Bualu kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene, muntu yonso udi upetela bintu ku mashimi;+
Kubangila ku muprofete too ne ku muakuidi, muntu yonso udi wibila.+
11 Badi bateta kuondopa ditshibuka dia muana wa bakaji wa bantu banyi pa mutu pa mutu, bamba ne:
“Ditalala didiku! Ditalala didiku!”
Padiku kakuyi ditalala.+
12 Badiku bumvua bundu bua malu mabi adibu benze anyi?
Kabena bumvua bundu nansha bukese!
Kabena nansha bamanye mua kudiumvua bapuekeshibue milongo to!+
Nunku nebakuluke munkatshi mua badi bakuluke.
Pandi mbatumina dinyoka nebalenduke,’+ ke mudi Yehowa wamba.
13 ‘Pandi mbasangisha, nembafikishe ku ndekelu wabu,’ ke mudi Yehowa wamba.
‘Kakuakuikala tumuma tushala ku muonji wa tumuma tua mvinyo nansha mfigi ku mutshi wa mfigi to, ne mabeji neafubidile.
Bintu bimvua mubapeshe nebibajimine.’”
14 “Tshitudi basombele muaba eu ntshinyi?
Tudisangishayi pamue, tubuelayi mu bimenga bikolesha+ ne tufuilamu.
Bualu Yehowa Nzambi wetu neatubutule,
Ne yeye udi utupesha mâyi malunga bua kunua,+
Bualu tudi benzele Yehowa mpekatu.
15 Kuvua ditekemena dia ditalala, kadi bualu buimpe nansha bumue kabuakalua,
Kuvua ditekemena dia tshikondo tshia kuondopibua, kadi kudi buôwa bukole!+
16 Dipemba dia tubalu tuende didi diumvuika kumbukila ku Dana.
Bua mutoyi wa muadi wa tubalu tuende,
Ditunga dijima didi dikanka.
Badi babuela ne babutula ditunga ne bionso bidimu,
Tshimenga ne badi basombelamu.”
17 “Monayi ndi ntuma nyoka munkatshi muenu,
Nyoka ya lulengu idibu kabayi mua kutekesha ne mupongo,
Ne yoyi neyinusume bushuwa,” ke mudi Yehowa wamba.
18 Kanyinganyinga kanyi kakena mua kuondopibua;
Muoyo wanyi udi usama.
19 Muadi wa dilomba diambuluisha udi ufumina mu buloba bua kule
Kudi muana wa bakaji wa bantu banyi ne:
“Yehowa kena mu Siona anyi?
Peshi mukalenge wende kena munda muende anyi?”
“Bua tshinyi mbamfiikishe munda ne mpingu yabu misonga,
Ne nzambi yabu ya patupu ya ku babende?”
20 “Tshikondo tshia dinowa tshiapitshi, muvu wa luya lukole* wajiki,
Kadi katuena bapandishibue!”
21 Ndi musunsula kudi ditshibuka dia muana wa bakaji wa bantu banyi;+
Ndi mubungame.
Buôwa bukole mbunkuate.
22 Kakuena bome* mu Gilada anyi?+
Peshi muondopianganyi* kenamu anyi?+
Bua tshinyi muana wa bakaji wa bantu banyi ki mmuondopibue?+
9 Bu mutu wanyi muikale nansha mâyi,
Mêsu anyi nansha mushimi wa binsonji!+
Nunku mvua mua kudila munya ne butuku
Bua bashipibue ba bantu banyi.
2 Bu meme muikale nansha ne muaba wa muena ngendu kutudila mu tshipela!
Nunku mvua mua kushiya bantu banyi, kuya kule nabu,
Bualu buonso buabu mbena masandi,+
Dingumba dia bena tshitungu.
3 Badi banana ludimi luabu bu buta bua mikete;
Dishima ke didi diuwule mu buloba, ki ndulamatu to.+
“Badi bumbuka ku bualu bubi baya ku bukuabu,
Ne kabena bateya ntema kundi,”+ ke mudi Yehowa wamba.
4 “Wewe muntu yonso, udimukile muinebe,
Ne kueyemenyi nansha muanenu to.
5 Muntu ne muntu udi udinga muinende,
Ne kakuena muntu udi wamba bulelela.
Mbalongeshe ludimi luabu bua kuamba malu a dishima.+
Badi badizengeja ne dienza malu mabi.
6 Wewe udi musombele munkatshi mua dishima.
Mu dishima diabu bakabenga kummanya,” ke mudi Yehowa wamba.
7 Nunku, mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Nembengulule ne nembatete,+
Bualu, ntshinyi tshikuabu tshindi mua kuenzela muana wa bakaji wa bantu banyi?
8 Ludimi luabu ludi mukete wa lufu udi wamba malu a dishima.
Muntu udi wakula ne muinende bua ditalala ne mukana muende,
Kadi munda munda udi umualamina bua kumukuata.”
9 “Tshiena mua kubalumbuluisha bua malu aa anyi?” ke mudi Yehowa ukonka.
“Tshiena* mua kudisombuela kudi tshisamba tshia nunku anyi?+
10 Nengase muadi ne nendile bua mikuna
Ne nengele kasala ka muadi* bua mpata ya mu tshipela ya kudishila nyama,
Bualu mbayoshe, nunku muntu nansha umue kena upitshilamu,
Ne muadi wa bimuna kawena umvuika.
Nyunyi ya muulu ne nyama mminyeme; mmiye.+
11 Nemvuije Yelushalema mishiki ya mabue,+ muaba wa kusombela wa mibuabua,+
Ne nenshiye bimenga bia Yuda munda mutupu, kakuyi muntu musombelamu.+
12 Nnganyi udi ne meji makumbane bua kujingulula bualu ebu?
Nnganyi uvua mukana mua Yehowa muambile bualu ebu, bua yeye kubuamba?
Bua tshinyi buloba mbubutuke?
Bua tshinyi mbuoshike anu bu tshipela,
Muntu kayi mua kupitshilamu?”
13 Yehowa wakandamuna ne: “Mbua dibenga diabu dia mukenji wanyi* umvua muteke kumpala kuabu, ne bualu ki mbawulonde ne batumikile dîyi dianyi. 14 Kadi, bakalonda mioyo yabu ne tshitshiu,+ ne bakalonda mpingu ya Bâla, bu muvua batatuabu babalongeshe bua kuenza.+ 15 Nunku, mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Mona ndi ndisha bantu aba mutshi wa bululu, ne nembanuishe mâyi malunga.+ 16 Nembatangalaje munkatshi mua bisamba bidibu bobu ne batatuabu kabayi bamanye,+ ne nentume muele wa mvita panyima pabu too ne pandi mbabutula.’+
17 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
‘Enzayi malu ne lungenyi.
Bikidishayi bakaji badi bela tusala tua muadi,*+
Ne bikidishayi bakaji bapiluke bua balue,
18 Bua balue lukasa ne batuashile muadi,
Bua mêsu etu apuekeshe binsonji
Ne bilafinyi bietu bimatshishe mâyi.+
19 Bualu dîyi dia muadi didi diumvuika difumina mu Siona+ ne:
“Ke mutudi babutuke nunku!
Ke mudi bundu buetu bupite bungi nunku!
Bualu tudi bashiye buloba, ne mbupule nzubu yetu.”+
20 Nuenu bakaji, telejayi dîyi dia Yehowa.
Ditshi dienu ditabe dîyi dia mukana muende.
21 Bualu lufu ndubande, lubuelele pa madidishi etu;
Ndubuele mu bibumba bietu bikolesha
Bua kuangata bana betu mu misesu
Ne bansongalume mu miaba ya tshinsangansanga.’+
22 Amba ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba:
“Bitalu bia bantu nebikuluke bu tumvi panshi mu mpata,
Bu mulongo wa ntete yitshidibu bakoselaku panyima pa munowi,
Kakuyi muntu wa kubisangisha.”’”+
23 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Muena meji kaditumbishi bua meji ende;+
Tshilobo katshiditumbishi bua bukole buatshi;
Ne mubanji kaditumbishi bua bubanji buende to.”+
24 “Kadi muntu udi uditumbisha aditumbishe bua bualu ebu ne:
Udi ne busunguluji ne mmummanye,+
Ne: meme ndi Yehowa, Yeye udi uleja dinanga dia lulamatu, kulumbuluisha kuakane, ne buakane pa buloba,+
Bualu ndi nsanka bua malu aa,”+ ke mudi Yehowa wamba.
25 “Monayi! Matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “ne nennyoke muntu mutengula yonso, kadi udi kayi muanji kutengudibua+ 26 ne Ejipitu+ ne Yuda+ ne Edome+ ne bena Amona+ ne Moaba+ ne bantu bonso batu ne nsuki miela biketu mu nseke ya mutu badi basombele mu tshipela;+ bualu bisamba bionso ki mbitengula, ne ba mu nzubu wa Isalele bonso ki mbatengula mu muoyo+ to.”
10 Telejayi dîyi didi Yehowa muambe bua bualu buenu, nuenu ba mu nzubu wa Isalele. 2 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Kanulongi njila wa bisamba bikuabu,+
Ne bimanyinu bia mu diulu kabinutshinyishi
Bualu bidi bitshinyisha bisamba.+
3 Bualu bilele bia bukua bantu bidi tshidingishilu.*
Bidi anu mutshi wa muitu udibu bakose,
Muenza kudi bianza bia nsenda ne tshiamu tshiende tshia mudimu.*+
5 Bu tshintu tshia kutshinyisha natshi nyunyi mu budimi bua konkombre, kayena mua kuakula;+
Badi ne bua kuyambula, bualu kayena mua kuenda.+
Kuyitshinyi bualu kayena mua kuenzelangana bibi,
Kayena mua kuenza bualu buimpe nansha bumue.”+
6 Kakuena udi bu wewe, Yehowa.+
Wewe udi munene, ne dîna diebe ndinene ne dia bukole.
7 Nnganyi udi kayi mua kukutshina, wewe Mukalenge wa bisamba,+ bualu mbikumbane;
Bualu munkatshi mua bena meji bonso ba bisamba ne munkatshi mua makalenge abu onso,
Kamuena muntu nansha umue udi bu wewe+ to.
8 Buonso buabu kabena ne meji ne mbatatakane.+
Dilongesha didi difumina ku mutshi didi tshidingishilu* menemene.+
9 Bitata bia arjan mbifuma nabi ku Tâshishi+ ne or mmufuma nende ku Ufaza,
Mudimu wa nsenda, wa bianza bia mufudi wa biamu.
Bilamba biayi mbia buanda bua dikala dia ble ne buanda bukunzubile bua miosa ya mikoko.
Buonso buayi mmienza kudi benji ba mudimu bapiluke.
10 Kadi Yehowa udi Nzambi bulelela.
Yeye udi Nzambi wa muoyo+ ne Mukalenge wa tshiendelele.+
Bua difiika diende dia munda, buloba nebukanke,+
Ne kakuena tshisamba tshiakandamana kumpala kua tshiji tshiende.
11 * Mona tshiudi ne bua kubambila:
“Nzambi ivua kayiyi mienze diulu ne buloba
Neyijimine pa buloba ne muinshi mua diulu edi.”+
12 Yeye udi Mufuki wa buloba ku bukole buende,
Yeye uvua mujadike buloba budi bumenesha bintu ku meji ende+
Ne uvua mubalule diulu ku lungenyi luende.+
13 Padiye upatula dîyi diende,
Mâyi a mu diulu adi enza mutoyi,+
14 Muntu yonso udi wenza malu kayi wela meji ne kayi ne dimanya.
Mufudi wa biamu yonso neafuishibue bundu bua lupingu lusonga;+
Bualu lupingu luende lua tshiamu* ludi tshintu tshia dishima,
15 Yoyi yidi tshidingishilu,* mudimu wa kuseka.+
Padi dituku dia dilumbuluishibua diayi dilua, neyijimine.
16 Nzambi wa* Yakoba kena bu bintu ebi,
Bualu yeye ke uvua muenze bintu bionso,
Ne Isalele udi dikombo dia bumpianyi buende.+
Yehowa wa biluilu ke dîna diende.+
17 Angula mabuki ebe panshi,
Wewe mukaji udi musombele muaba mutshintshimika.
18 Bualu, mona tshidi Yehowa wamba:
“Mona, pa dîba edi, ndi nkupa* bantu badi basombele mu buloba ebu pambelu,+
Ne nengenze bua bapete dikenga.”
19 Diakabi dianyi bua ditshibuka dianyi!+
Mputa wanyi kena mua kuondopibua.
Ne ngakamba ne: “Bushuwa edi ndisama dianyi, ndi ne bua kuditaba.
20 Ntenta wanyi mmunyangakaja, ne nshinga yanyi ya ntenta yonso mmikosa.+
Bana banyi mbanshiye, ne kabenaku kabidi.+
Kakuena muntu nansha umue udi mushale bua kungoluela ntenta wanyi anyi kuimanyika bilamba bianyi bia ntenta to.
Ke bualu kayi ki mbenze malu ne busunguluji to,
Ne bisumbu biabu bia mikoko bionso mbitangalaja.”+
22 Teleja, lumu! Ludi lulua!
Mukuma mukole ufumina mu buloba bua ku nord,+
Bua kushiya bimenga bia Yuda munda mutupu, muaba wa kusombela wa mibuabua.+
23 Yehowa wanyi, ndi mumanye bimpe ne: njila wa muntu kena mu bianza biende to.
Muntu udi wenda eu kena ne bukokeshi bua kuludika nansha dikasa diende to.+
24 Yehowa wanyi, umbele ne dilumbuluisha,
Kadi kumbedi mu tshiji tshiebe,+ bua kulu kumvuija tshintu tshianana.+
25 Pongolola tshiji tshiebe tshikole pa bisamba bidi bibenga kukuitaba+
Ne pa mêku adi kaayi abila dîna diebe.
Bualu biobi mbidie Yakoba,+
Eyowa, mbimudie biamba kumubutula,+
Ne mbishiye buloba buende munda mutupu.+
11 Edi ndîyi diakalua kudi Yelemiya difuma kudi Yehowa, diamba ne: 2 “Telejayi mêyi a tshipungidi etshi, nuenu bantu!
“Uambile* bantu ba Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema, 3 ubambile ne: ‘Monayi tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: “Mulawu wikale kudi muntu udi kayi utumikila mêyi a tshipungidi etshi,+ 4 amvua muambile bankambua benu dituku dimvua mubapatule mu buloba bua Ejipitu,+ mu tshikutu tshia dienguluila biamu,+ ngamba ne: ‘Tumikilayi dîyi dianyi, ne enzayi malu onso andi nnuambila bua kuenza; nunku nenulue bantu banyi ne meme nengikale Nzambi wenu,+ 5 bua nkumbaje mutshipu umvua muditshipe kudi bankambua benu, bua kubapesha buloba budi ne mabele ne buitshi+ bia bungi, anu bu mudibi dituku edi,’”’”
Ne meme ngakandamuna ne: “Amen,* Yehowa wetu.”
6 Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Manyisha mêyi onso aa mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema ne: ‘Umvuayi mêyi a tshipungidi etshi, ne enzayi. 7 Bualu ngakadimuija bankambua benu patoke dituku dimvua mubapatule mu buloba bua Ejipitu too ne ku dituku edi, mbadimuija njila ne njila* ne: “Tumikilayi dîyi dianyi.”+ 8 Kadi kabakateleja anyi kuinyika ditshi diabu; kadi muntu yonso wakatungunuka ne kulonda muoyo wende mubi ne mutu mukole.+ Nunku ngakabatuadila mêyi onso a tshipungidi etshi amvua mubambile bua kutumikila avuabu babenge kutumikila.’”
9 Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Kudi tshifufu munkatshi mua bantu ba Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema. 10 Mbapingane ku bilema bia bankambua babu ba kale bavua babenge kutumikila mêyi anyi.+ Bobu pabu mbalonde nzambi mikuabu ne mbayenzele mudimu.+ Nzubu wa Isalele ne nzubu wa Yuda mmishipe tshipungidi tshianyi tshimvua mudie ne bankambua babu.+ 11 Nunku, mona tshidi Yehowa wamba: ‘Mona ndi mbatumina dikenga+ dikalabu kabayi mua kunyema. Padibu bambikila bua kubambuluisha, tshiakubateleja to.+ 12 Dîba adi bimenga bia Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema nebaye kudi nzambi idibu balambula milambu,* ne nebalombe diambuluisha,+ kadi yoyi kayakubapandisha mu tshikondo tshia dikenga diabu nansha. 13 Bualu nzambi yebe mmilue ya bungi anu bu bimenga biebe, wewe Yuda, ne udi muashile tshintu tshia bundu* bioshelu bungi bu misesu idi mu Yelushalema, bioshelu bia kulambuila Bâla milambu.’+
14 “Kadi wewe,* kusambidi bua bantu aba to. Kuedi lubila bua bualu buabu anyi kuenji disambila bua bualu buabu,+ bualu tshiakuteleja padibu bangela mbila bua dikenga diabu to.
15 Mbukenji kayi budi nabu munanga wanyi bua kuikala mu nzubu muanyi
Padi ba bungi bakumbaje meji abu mabi avuabu baluke?
Nebapangishe dikenga ne munyinyi wa tshijila* padidi dilua kuudi anyi?
Neusanke bikole tshikondo atshi anyi?
16 Musangu kampanda Yehowa wakakubikila ne: mutshi wa olive udi usampila,
Muimpe kumona ne bimuma bimpe.
Mmumutue kapia ne tshiona tshia mukungulu mukole,
Ne mbakose matamba awu.
17 “Yehowa wa biluilu, Mukukunyi,+ mmuambe ne: dikenga nedikukuate bua bubi buenza kudi ba mu nzubu wa Isalele ne ba mu nzubu wa Yuda badi bamfiikishe munda padibu balambula Bâla milambu.”+
18 Yehowa wakammanyisha bua mmanye;
Tshikondo atshi wewe wakenza bua mmone bivuabu benza.
19 Mvua anu bu muana wa mukoko udi ukokela, udibu baya nende ku tshishipelu.
Tshivua mumanye ne: bavua bandukila meji mabi a ne:+
“Tubutulayi mutshi ne mamuma awu,
Ne tumumbushe mu buloba bua badi ne muoyo,
Bua kabavuluki kabidi dîna diende nansha.”
20 Kadi Yehowa wa biluilu udi ulumbuluisha ne buakane;
Ndekela mmone muudi udisombuela kudibu,
Bualu kuudi wewe ke kundi mufile tshilumbu tshianyi.
21 Nunku, mona tshidi Yehowa wamba bua bantu ba mu Anatota+ badi bakeba bua kuangata muoyo* webe ne badi bamba ne: “Kuena ne bua kuamba mêyi a buprofete mu dîna dia Yehowa+ to, tshianana neufue ku tshianza tshietu”; 22 Nunku, mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba: “Mona ndi mbalumbuluisha. Bansongalume nebafue ku muele wa mvita,+ bana babu ba balume ne bana babu ba bakaji nebafue ku tshiyole tshia nzala.+ 23 Kabakushiya nansha bashadile ba kudibu, bualu nentumine bantu ba mu Anatota+ dikenga mu tshidimu tshia dilumbuluishibua diabu.”
12 Udi muakane, wewe Yehowa,+ pandi ndua ne tshilumbu tshianyi kuudi,
Pandi ngakula nebe bua malu a kulumbuluisha kuakane.
Kadi bua tshinyi njila wa bantu babi udi uya kumpala,+
Ne bua tshinyi bena tshitungu mbasombe talalaa?
2 Uvua mubakune, ne mbele miji.
Mbakole ne mbakuame mamuma.
Wewe udi ku mishiku yabu, kadi kule ne meji a munda muabu menemene.*+
3 Kadi wewe udi mummanye bimpe, wewe Yehowa,+ udi ummona;
Udi mukonkonone muoyo wanyi ne muwusangane mu buobumue nebe.+
Ubateke pa nkayabu bu mikoko ya kushipa,
Ne ubateke ku luseke bua dituku dia kushipibua.
4 Mmutantshi bule kayi udi buloba ne bua kufubidila
Ne bisonsa bia mu mpata yonso kuma?+
Bua bubi bua badi basombelamu,
Nyama ne nyunyi mbikombibue.
Bualu mbambe ne: “Yeye kena umona tshiatufikila.”
5 Wewe mupungile mu dinyema ne bena ku makasa,
Mmunyi muudi mua kutembangana lubilu ne tubalu?+
Nansha wewe ne muoyo mukole mu buloba bua ditalala,
Newenze tshinyi munkatshi mua bipuka bishitakane bidi ku muelelu kua Yadene?
6 Bualu nansha bana benu, ba mu nzubu wa tatuebe mene,
Mbakuenzele malu ne tshitungu.+
Mbakuelele lubila lukole.
Kubeyemenyi nansha,
Nansha bobu bakuambila malu mimpe.
7 “Ndi mulekele nzubu wanyi;+ ndi mushiye bumpianyi buanyi.+
Ndi mufile munanga wanyi wa pa muoyo* mu tshianza tshia bena lukuna bende.+
8 Bumpianyi buanyi mbulue kundi bu ntambue muitu.
Mmukungule umfunyina.
Nunku ndi mulue kumukina.
9 Bumpianyi buanyi budi kundi bu nyunyi wa mekala mekala* utu udia minyinyi;
Nyunyi mikuabu itu idia minyinyi idi ibunyunguluka, ibubunda.+
Luayi, disangishayi pamue, nuenu nyama yonso ya mu mpata,
Luayi nudie.+
10 Balami ba mikoko ba bungi mbanyangakaje budimi buanyi bua tumuma tua mvinyo;+
Mbadiatakaje tshitupa tshianyi tshia buloba.+
Mbavuije tshitupa tshianyi tshimpe tshia buloba tshipela tshidi munda mutupu.
11 Ntshilue buloba buatuke.
Buloba bujima mbuvuijibue muaba mutupu,
Kadi muntu nansha umue kena uteka bualu ebu ku muoyo.+
12 Babutudi mbaluile mu tujila tuonso tubotesha tua mu tshipela,
Bualu muele wa mvita wa Yehowa udi ubutula kumbukila ku ditengu dimue dia ditunga too ne ku dikuabu.+
Kakuena ditalala bua muntu* nansha umue.
13 Mbakune ntete ya blé, kadi mbanowe mêba.+
Mbadizengeje, kadi bua tshianana.
Nebafue bundu bua mamuma abu
Bua bualu bua tshiji tshikole tshia Yehowa.”
14 Mona tshidi Yehowa wamba bua bena mutumba banyi bonso babi badi balenga bumpianyi bumvua muenze bua bantu banyi bena Isalele bapete:+ “Mona ndi mbajomona mu buloba buabu,+ ne nenjomone nzubu wa Yuda munkatshi muabu. 15 Kadi pangikala mubajomone, nembumvuile kabidi luse ne nempingaje yonso wa kudibu mu bumpianyi buende ne mu buloba buende.”
16 “Nunku bobu badienzeje bua kulonga njila ya bantu banyi ne kuditshipa mu dîna dianyi ne: ‘Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo!’ anu muvuabu balongeshe bantu banyi bua kuditshipa mu dîna dia Bâla, nunku nebajadikibue munkatshi mua bantu banyi. 17 Kadi bobu babenge kutumikila, meme panyi nenjomone tshisamba atshi, ntshijomona ne ntshibutula,” ke mudi Yehowa wamba.+
13 Mona tshivua Yehowa mungambile: “Ndaku, usumbe mukaba wa line, uwuvuale mu tshimono tshiebe, kadi kuwutu mu mâyi to.” 2 Nunku, ngakasumba mukaba bilondeshile dîyi dia Yehowa, meme kuwuvuala mu tshimono tshianyi. 3 Pashishe, dîyi dia Yehowa diakalua kundi musangu muibidi ne: 4 “Angata mukaba uuvua musumbe uudi muvuale au, juka, ndaku ku musulu wa Pelata ne uwusokoke kuntu aku mu mutanta wa mukuna wa dibue.” 5 Nunku ngakaya, meme kuwusokoka pabuipi ne musulu wa Pelata anu muvua Yehowa mungambile bua kuenza.
6 Kadi matuku a bungi pashishe, Yehowa wakangambila ne: “Juka, ndaku ku musulu wa Pelata, wangataku mukaba umvua mukuambile bua kusokokaku au.” 7 Nunku, ngakaya ku musulu wa Pelata, kumbula mukaba, meme kuwangata muaba umvua muwusokoke, ne kumona ne: mukaba ukavua munyanguke; kawuvua kabidi ne dikuatshisha nansha dikese to.
8 Pashishe, dîyi dia Yehowa diakalua kundi ne: 9 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Nembutule lutambishi lua Yuda ne lutambishi lunene lua Yelushalema mu mushindu wa muomumue.+ 10 Bantu babi aba badi babenga kutumikila mêyi anyi,+ badi balonda muoyo wabu bobu ne mutu mukole,+ badi balonda nzambi mikuabu, bayenzela mudimu ne bayinamina, nebalue anu bu mukaba eu udi kawutshiyi kabidi ne dikuatshisha nansha dikese.’ 11 ‘Bualu anu bu mutu mukaba ulamata mu tshimono tshia muntu, ke mumvua muenze bua ba mu nzubu mujima wa Isalele ne ba mu nzubu mujima wa Yuda bandamate, bua balue kundi tshisamba,+ dîna,+ butumbi, ne tshintu tshilengele. Kadi kabakatumikila to,’+ ke mudi Yehowa wamba.
12 “Udi ne bua kubambila kabidi mukenji eu ne: ‘Monayi tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: “Mulondo munene wonso ngua kuwuja ne mvinyo.”’ Kadi bobu nebakuandamune ne: ‘Katuenaku bamanye ne: mulondo munene wonso ngua kuwuja ne mvinyo anyi?’ 13 Pashishe ubambile ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wamba: “Monayi, bantu bonso ba mu buloba ebu,+ bakalenge badi basomba mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi, bakuidi ne baprofete ne bantu bonso badi basombele mu Yelushalema, ndi mbuwuja ne dikuatshika dia maluvu. 14 Nembatutakaje muntu kudi mukuabu, batatu ne bana muomumue,” ke mudi Yehowa wamba.+ “Tshiakubaleja luse anyi kumvua kanyinganyinga bua bualu buabu peshi kubumvuila luse nansha lukese; tshintu nansha tshimue katshiakunkanda bua kubatumina kabutu to.”’+
15 Telejayi ne teyayi ntema.
Kanuikadi ne didibandisha, bualu Yehowa mmuakule.
16 Tumbishayi Yehowa Nzambi wenu
Kumpala kua yeye kufila mîdima
Ne kumpala kua makasa enu kulendukawu pa mikuna ku dilolo.
17 Kadi nuenu babenge kuteleja,
Nendile* mu musokoko bua lutambishi luenu.
Nemmatshishe binsonji bia bungi, ne mêsu anyi neapuekeshe binsonji,+
Bualu mbakuate mikoko ya Yehowa+ baye nayi.
18 Ambila mukalenge ne mamuende wa mukalenge*+ ne: ‘Sombelayi muaba mupuekele,
Bualu tshifulu tshienu tshia butumbi tshilengele netshikuluke ku mutu kuenu.’
19 Bimenga bia ku sud mbikanga,* kakuyi muntu udi mua kubikangula.
Bantu bonso ba Yuda mbabakuate baye nabu ku babende, mbaye nabu bonso ku babende.+
20 Bandisha mêsu ebe umone badi bafumina ku nord.+
Tshisumbu tshia mikoko tshivuabu bakupeshe, mikoko yebe milengele, tshidi penyi?+
21 Newambe tshinyi padi dinyoka diebe dilua
Difumina kudi balunda bebe ba pa muoyo bauvua mulongeshe katshia ku ntuadijilu?+
Bitu bisama pa kulela kabiakukukuata bu bia mukaji pa lulelu anyi?+
22 Paudi wamba mu muoyo webe ne: ‘Bua tshinyi malu aa mmamfikile?’+
Mbua tshilema tshiebe tshinene ke bualu kayi mbakuvule muntumpu webe+
Ne mbenzele bikankanyi biebe malu ne tshikisu.
23 Muena Kushi* udi mua kukudimuna dikoba diende, peshi nkashama kukudimuna matoba ende anyi?+
Pikalabi nanku, mmumue ne: nuenu nudi mua kuenza malu mimpe,
Nuenu badibu balongeshe bua kuenza malu
mabi.
24 Nunku nembatangalaje bu bisonsa bipepula kudi lupepele lua mu tshipela.+
25 Etshi ke tshiebe tshitupa, tshitupa tshindi mukupimine,” ke mudi Yehowa wamba,
26 Nunku nembandishe muntumpu webe ku mêsu kuebe,
Ne bundu buebe nebumueneke,+
27 Bienzedi biebe bia masandi+ ne muadi webe wa dijinga dikole dia kusangila bu wa kabalu,
Bundumba buebe bua busenji.*
Pa mikuna ne mu mpata,
Ndi mumone bienzedi biebe bia muendi.+
Diakabi diebe, wewe Yelushalema!
Neushale mukoya too ne dîba kayi?”+
14 Edi ndîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya bua bualu bua minanga+ ne:
2 Yuda udi udila,+ ne biibi biende mbitekete.
Bidi bidishika mu buloba bibungame,
Ne muadi udi ubanda ufumina mu Yelushalema.
3 Bamfumu babu badi batuma bena mudimu babu* mâyi.
Badi baya ku bina bia* mâyi kadi kabena bapeta mâyi.
Badi bapingana ne malongo abu munda mutupu.
Mbafuishibue bundu ne mbatekeshibue mu mikolo,
Ne badi babuikila mitu yabu.
4 Bualu bua buloba mbuele mitanta,
Bualu mvula kena uloka pa buloba,+
Babidime mbatekete mu mikolo ne badi babuikila mitu yabu.
5 Nansha ngulungu udi mu mpata udi ulekela muanende utshidiye ulelelaku.
Bualu mashinde kaenaku.
6 Mpunda ya tshisuku idi imana pa mikuna idi kayiyi ne tshintu.
Idi ikoka lupepele bu mibuabua;
Mêsu ayi adi ateketa bualu bisonsa kabienaku.+
7 Nansha mudi bilema bietu bitutuisha,
Yehowa wetu, enza bualu, bua bualu bua dîna diebe.+
Bualu bienzedi bietu bia dipanga lulamatu bidi bia bungi,+
Ne wewe ke utudi benzele mpekatu.
8 Wewe ditekemena dia Isalele, Mupandishi wende+ mu bikondo bia dikenga,
Bua tshinyi udi bu muenyi mu buloba ebu,
Bu muena luendu udi wapuka anu bua kupitshisha butuku bumue?
9 Bua tshinyi udi bu muntu udi ne buôwa,
Bu tshilobo tshidi katshiyi mua kupandishangana?
Kutulekedi to.
10 Mona tshidi Yehowa wamba bua bantu aba: “Mbanange kutambakana;+ ki mbakande makasa abu.+ Nunku Yehowa kena usanka bua bualu buabu to.+ Mpindieu neavuluke tshilema tshiabu ne neabalumbuluishe bua mpekatu yabu.”+
11 Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Kusambidi bua bualu buimpe bufikile bantu aba to.+ 12 Padibu babuela mu tshijila tshia biakudia,+ tshiena nteleja mitendekenu yabu, ne padibu bafila milambu ya kuosha mijima ne milambu ya ntete, tshiena nsanka bua bualu buayi to,+ bualu nembashipe ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala, ne ku tshipupu.”*+
13 Bua bualu ebu ngakamba ne: “Aka, Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa! Mona baprofete badi babambila ne: ‘Kanuakumona muele wa mvita, ne tshiyole tshia nzala katshiakunukuata to, kadi nennupeshe ditalala dilelela muaba eu.’”+
14 Pashishe Yehowa wakangambila ne: “Baprofete badi bamba mêyi a buprofete a dishima mu dîna dianyi.+ Meme tshiena mubatume peshi mubatumine dîyi anyi muakule nabu to.+ Tshikena kumona tshia mafi ne lubuku lua patupu ne dishima dia muoyo wabu ke bidibu banuambila mu mêyi a buprofete.+ 15 Nunku, mona tshidi Yehowa wamba bua baprofete badi bamba mêyi a buprofete mu dîna dianyi nansha mumvua tshiyi mubatume, ne badi bamba ne: muele wa mvita anyi tshiyole tshia nzala kabiakulua mu buloba ebu: ‘Baprofete abu nebafue ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala.+ 16 Nebimanshe bantu badibu bambila mêyi a buprofete mu misesu ya Yelushalema bua tshiyole tshia nzala ne muele wa mvita, kakuyi muntu wa kubajiika,+ bobu, bakaji babu, bana babu ba balume, anyi bana babu ba bakaji, bualu nembapongoluele dikenga didi dibakanyine.’+
17 “Udi ne bua kubambila dîyi edi ne:
‘Mêsu anyi apuekeshe binsonji butuku ne munya, kabikami to,+
Bualu muana wa bakaji wa bantu banyi utshidi kamama mmuzaza ne mmutshibula yeye yonso,+
Mputa wende mmunene wa dikema.
18 Meme mupatuke muye mu mpata, ne monayi,
Ndi mmona badibu bashipe ku muele wa mvita!+
Meme mubuele mu tshimenga,
Ndi mmona masama a ku tshiyole tshia nzala!+
Bualu baprofete ne bakuidi mbaye kunyunguluka mu buloba budibu kabayi bamanye.’”+
19 Udi mubengelamu Yuda, peshi udi* mukine Siona ne muoyo mujima anyi?+
Bua tshinyi udi mutukume kakuyi mushindu wa tuetu kuondopibua?+
Kuvua ditekemena dia ditalala, kadi bualu buimpe nansha bumue kabuakalua,
Kuvua ditekemena dia tshikondo tshia kuondopibua, kadi kudi buôwa bukole!+
20 Tudi tuitaba malu mabi etu, Yehowa wetu,
Ne tshilema tshia bankambua betu,
Bualu tudi bakuenzele mpekatu.+
21 Bua bualu bua dîna diebe, kutubengi to;+
Kupetudi nkuasa webe wa bukalenge wa butumbi to.
Uvuluke, ne kushipi tshipungidi tshietu nebe.+
22 Mpingu ya patupu ya bisamba idiku mua kulokesha mvula,
Peshi diulu dine didi mua kulokesha mvula diodi nkayadi anyi?
Ki nganu Wewe nkayebe, Yehowa Nzambi wetu,+ anyi?
Nunku tudi tukutekemena wewe,
Bualu wewe nkayebe ke udi muenze bintu bionso ebi.
15 Pashishe, Yehowa wakangambila ne: “Nansha bu Mose ne Samuele bimane kumpala kuanyi,+ tshivua mua kuleja bantu aba luse* to. Bumbusha kumpala kuanyi. Baye. 2 Bobu bakukonke ne: ‘Nkuepi kutudi ne bua kuya?’ udi ne bua kubambila ne: ‘Yehowa udi wamba nunku:
“Muntu udi mufundila tshipupu tshia lufu, ku tshipupu tshia lufu!
Muntu udi mufundila muele wa mvita, ku muele wa mvita!+
Muntu udi mufundila tshiyole tshia nzala, ku tshiyole tshia nzala!
Ne muntu udi mufundila dikuatshibua, ku dikuatshibua!”’+
3 “‘Nunku, nembatekele makenga anayi,’*+ ke mudi Yehowa wamba, ‘muele wa mvita bua kushipa, mbua bua kupulumuna, ne nyunyi ya muulu ne nyama ya pa buloba bua kudia ne kubutula.+ 4 Nembavuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa kudi makalenge onso a pa buloba+ bua bualu bua Manashe muana wa Hezikiya, mukalenge wa Yuda, bua malu avuaye muenze mu Yelushalema.+
5 Nnganyi wakumvuila luse, wewe Yelushalema,
Nnganyi waditeka pa muaba webe,
Ne nnganyi wimana bua kukonka bua kumanya muudi?’
6 ‘Wewe udi mundekele,’ ke mudi Yehowa wamba.+
‘Udi utungunuka ne kungela nyima.*+
Nunku nenkoluele tshianza tshianyi ne nenkubutule.+
Ndi mupungile ne dikumvuila luse.*
7 Ne nembapepule ne ngalafu mu biibi bia ditunga.
Nembashiye kabayi ne bana.+
Nembutule bantu banyi,
Bu mudibu babenga kulekela njila yabu.+
8 Bakaji bakamba babu nebavulangane bikole kumpala kuanyi kupita nsenga ya ku mbuu.
Nembatumine mubutudi munda munya, bua kubutula bamamu ne bansongalume.
Nembatumine dipampakana ne buôwa bukole mu tshimpitshimpi.
9 Mukaji uvua mulele bana muanda mutekete mmuletele;
Yeye* udi utata ne mueyelu.
Dîba diende ndibuele tutshidi munda munya,
Bifuisha bundu ne bipuekeshisha milongo.’*
‘Kadi bantu bakese ba kudibu badi bashale
Nembafile ku muele wa mvita kumpala kua bena lukuna babu,’ ke mudi Yehowa wamba.”+
10 Diakabi dianyi, mamu wanyi, bualu uvua mundele meme,+
Muntu wa kutandangana nende ne kukokangana nende kudi ditunga dijima.
Tshiena musombeshangane tshintu anyi musombangane tshintu;
Kadi buonso buabu badi bangela milawu.
11 Yehowa wakamba ne: “Bushuwa nenkuenzele bualu buimpe;
Bushuwa nenkusungile kudi muena lukuna mu tshikondo tshia dikenga,
Mu tshikondo tshia kanyinganyinga.
12 Muntu udiku mua kutshibula tshiamu tshifiike bitupa bitupa,
Tshiamu tshifiike tshia ku nord, ne tshiamu tshia mitaku anyi?
13 Biuma biebe ne bubanji buebe nembifile bu tshintu tshia kupawula,+
Kabiyi ku mushinga kampanda, kadi bua mpekatu yebe yonso mu bitupa biebe bionso bia maloba.
14 Nembifile kudi bena lukuna bebe
Bua kuyabu nabi mu ditunga diudi kuyi mumanye.+
Bualu tshiji tshianyi ntshitemeshe kapia,
Ne kadi kakutemena.”+
15 Yehowa wanyi, wewe udi mumanye,
Umvuluke ne utume ntema yebe kundi.
Unsombuele kudi badi bankengesha.+
Kundekedi mfua* bua muudi kuyi ukuata tshiji lukasa.
Umanye ne: bua bualu buebe, ndi muambule tshipendu etshi.+
16 Ngakapeta mêyi ebe, meme kuadia;+
Ne dîyi diebe diakalua disanka dikole kundi ne disanka dia muoyo wanyi,
Bualu badi bambikila ku dîna diebe, wewe Yehowa Nzambi wa biluilu.
17 Tshiena nsomba pamue ne bena bisankasanka ne nsanka to.+
Bualu tshianza tshiebe tshidi pambidi panyi, ndi musombe nkayanyi,
18 Bua tshinyi dikenga dianyi ndia kashidi ne mputa wanyi ngua lubangu?
Mputa udi ubenga bua kumumishabu.
Wewe neulue kundi bu mushimi wa mâyi wa dishima
Udi kawuyi kueyemena anyi?
19 Nanku, mona tshidi Yehowa wamba:
“Wewe mupingane, nunku nenkupingaje tshiuvua,
Ne newimane kumpala kuanyi.
Wewe mutapulule tshidi ne mushinga ku tshidi katshiyi ne mushinga,
Wewe neulue bu mukana muanyi.*
Bobu badi ne bua kupingana kuudi,
Kadi wewe kuakupingana kudibu to.”
20 “Ndi nkuvuija tshimanu tshikolesha tshia tshiamu tshia mitaku kudi bantu aba.+
Bushuwa nebakuluishe,
Kadi kabakukupita bukole to,*+
Bualu ndi nebe bua kukupandisha ne bua kukusungila,” ke mudi Yehowa wamba.
21 “Nenkusungile mu tshianza tshia bantu babi
Ne nenkukuule mu tshianza tshia bakengeshanganyi.”
16 Dîyi dia Yehowa diakalua kabidi kundi, diamba ne: 2 “Kuena ne bua kusela mukaji, ne kuena ne bua kulela bana ba balume ne bana ba bakaji muaba eu to. 3 Bualu, mona tshidi Yehowa wamba bua bana ba balume ne bua bana ba bakaji badi baledibua muaba eu, ne bua bamamuabu badi babalela ne bua batatuabu badi babalela mu buloba ebu: 4 ‘Nebafue ku masama a lufu,+ kadi muntu kakubadila anyi kubajiika; nebalue bu tumvi pa mutu pa buloba.+ Nebafue ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala,+ ne bitalu biabu nebikale biakudia bia nyunyi ya muulu ne bia nyama ya pa buloba.’
5 Bualu, mona tshidi Yehowa wamba:
‘Kubuedi mu nzubu udibu benzela tshibilu tshia bena madilu,
Ne kuyi bua kuela kabobo ka muadi peshi bua kusambangana.’+
‘Bualu ndi mumbushe ditalala dianyi kudi bantu aba,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Mumbushe ne dinanga dianyi dia lulamatu ne luse luanyi.+
6 Bonso, banene ne bakese, nebafue mu buloba ebu.
7 Muntu kakupesha badi mu madilu biakudia,
Bua kubasamba bua bafue babu;
Anyi muntu kakubapesha dikopo dia busambi
Bua kunua bua dijimija dia tatuabu anyi mamuabu to.
8 Kubuedi mu nzubu wa tshibilu tshia disanka
Bua kusomba nabu bua kudia ne kunua to.’
9 “Bualu, mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Mu muaba eu, mu matuku enu ne mu mêsu enu mene, nenkoseshe mitoyi ya disanka dienu dikole ne ya masanka enu, ne dîyi dia musedianganyi ne dîyi dia mukaji udibu basela.’+
10 “Paudi wambila bantu aba mêyi onso aa, nebakuebeje ne: ‘Bua tshinyi Yehowa mmuambe bua dikenga dinene edi dionso ditukuate? Ntshilema kayi ne mmpekatu kayi utudi benzele Yehowa Nzambi wetu?’+ 11 Udi ne bua kubandamuna ne: ‘“Bualu bankambua benu bavua bandekele,”+ ke mudi Yehowa wamba, “ne bakatungunuka ne kulonda nzambi mikuabu ne kuyenzela mudimu ne kuyinamina.+ Kadi meme bavua bandekele, ne mikenji yanyi kabavua bayilame to.+ 12 Nudi benze malu mabi menemene kupita bankambua benu,+ ne yonso wa kunudi udi ulonda tshitshiu tshia muoyo wende mubi pamutu pa kuntumikila meme.+ 13 Nunku, nennumbushe mu buloba ebu nnukupa mu buloba bunudi kanuyi bamanye nuenu nansha bankambua benu,+ ne muomu amu nenuenzele nzambi mikuabu mudimu munya ne butuku,+ bualu tshiakunuleja luse nansha.”’
14 “‘Kadi, matuku adi alua,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ikalabu kabayi mua kuamba kabidi ne: “Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, yeye wakapatula bantu ba Isalele mu buloba bua Ejipitu!”+ 15 kadi nebambe ne: “Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, yeye wakapatula bantu ba Isalele mu buloba bua ku nord ne mu matunga onso muvuaye mubatangalaje!” ne nembapingaje mu buloba buabu, bumvua mupeshe bankambua babu.’+
16 ‘Mona, ndi mbikidisha balobi ba bungi,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Ne nebabalobe.
Pashishe nembikidishe bilembi bia bungi,
Ne nebibalembe pa mukuna munene wonso ne mukuna mukese wonso
Ne mu mitanta ya mikuna ya mabue.
17 Bualu mêsu anyi adi amona malu onso adibu benza.*
Ki mmasokoka kumpala kuanyi,
Anyi tshilema tshiabu ki ntshisokoka ku mêsu kuanyi.
18 Nenganji kubafuta difutu dionso dijima bua tshilema tshiabu ne bua mpekatu yabu,+
Bualu mbanyange buloba buanyi ne bimfuanyi bidi kabiyi ne muoyo* bia mpingu yabu ya muendi
Ne mbuwuje bumpianyi buanyi ne bintu biabu bibi.’”+
19 Wewe Yehowa, bukole buanyi ne muaba wanyi wa kusokomena,
Muaba wanyi wa kunyemena dituku dia dikenga,+
Kuudi bisamba nebilue bifumina ku ntengu ya buloba,
Ne nebiambe ne: “Bankambua betu bavua bapiane dishima dia menemene,
Bualu bua patupu ne bintu tshianana bidi kabiyi ne dikuatshisha.”+
20 Muntu udiku mua kudienzela nzambi
Padiyi kayiyi bushuwa nzambi anyi?+
21 “Nanku nembafikishe ku dimanya,
Musangu eu nembafikishe ku dimanya bukole buanyi ne dikanda dianyi,
Nunku nebamanye ne: dîna dianyi n’Yehowa.”
17 “Mpekatu wa Yuda mmufunda ne mutshi wa mukanda wa tshiamu tshifiike.
Mbamufunde muondola pa kabaya ka muoyo wabu ne lusongo lua dibue dia mbongo
Ne pa nsengu ya ku bioshelu biabu,
2 Padi eku bana babu bavuluka bioshelu biabu ne makunji abu a tshijila*+
Ku luseke kua mutshi udi musampile bikole, pa mikuna mikese mitumbuke,+
3 Pa mikuna minene idi mu mpata.
Bubanji buebe, biuma biebe bionso, nembifile bu tshintu tshia kupawula,+
Eyowa, miaba yebe mitumbuke bua mpekatu udi mu bitupa biebe bia maloba.+
4 Neudilekeele nkayebe bumpianyi buebe bumvua mukupeshe.+
Nengenze bua wenzele bena lukuna bebe mudimu mu buloba buudi kuyi mumanye,+
Netshiteme bua kashidi.”
5 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Mulawu udi kudi muntu* udi weyemena bantu patupu,+
Udi weyemena bukole bua muntu,*+
Ne muena muoyo udi umbuka kudi Yehowa.
6 Nealue bu mutshi udi pa nkayawu mu tshipela.
Kakumona padi bualu buimpe bulua,
Kadi neasombele miaba miume mu tshipela,
Mu buloba bua mukele budi muntu kayi mua kusombela.
8 Yeye nealue bu mutshi mukuna ku muelelu kua mâyi,
Udi utuma miji yawu ku kasulu.
Yeye kakumanya padi munya mukole ulua,
Kadi mabeji ende neikale anu asampila.+
Mu tshidimu tshia munanga, yeye kakusamisha mutu,
Anyi kulekela kukuama mamuma.
9 Muoyo udi udinga* kupita tshintu tshikuabu kayi tshionso ne mmubi mutambe.*+
Nnganyi udi mua kuwumanya?
10 Meme, Yehowa, ndi nkonkonona muoyo,+
Nkonkonona meji a munda menemene,*
Bua kufuta muntu ne muntu bilondeshile njila yende,
Bilondeshile mamuma a midimu yende.+
Buobu nebumushiye munkatshinkatshi mua matuku ende a muoyo,
Ne ku ndekelu yeye neamueneke mutatakane.”
12 Nkuasa wa bukalenge wa butumbi, mutumbishibue katshia ku ntuadijilu,
Mmuaba wa muaba wetu munsantu.+
13 Wewe Yehowa, ditekemena dia Isalele,
Bantu bonso badi bakulekela nebafuishibue bundu.
14 Ungondope, wewe Yehowa, ne nengondopibue.
Umpandishe, ne nempandishibue,+
Bualu wewe ke undi ntumbisha.
15 Monayi! Kudi bantu badi bangambila ne:
“Dîyi dia Yehowa didi penyi?+
Dilue koku!”
16 Kadi meme, tshivua mulekele kukulonda wewe bu mulami wa mikoko,
Anyi mujinge dituku dia dikenga to.
Wewe udi mumanye bimpe malu onso adi mishiku yanyi miambe;
Buonso buawu avua menzeke kumpala kuebe!
17 Kuikadi kundi tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa.
Wewe udi tshinyemenu tshianyi mu dituku dia dikenga.
18 Bantu badi bankengesha bafuishibue bundu,+
Kadi kundekedi meme mfuishibua bundu to.
Bobu bakuatshike buôwa bukole,
Kadi kundekedi meme nkuatshika buôwa bukole to.
19 Mona tshivua Yehowa mungambile: “Ndaku, wimane mu tshiibi tshia bana ba bantu mutu bakalenge ba Yuda babuelela ne bapatukila, ne mu biibi bionso bia Yelushalema.+ 20 Udi ne bua kubambila ne: ‘Telejayi dîyi dia Yehowa, nuenu bakalenge ba Yuda, bantu bonso ba mu Yuda, ne bonso badi basombele mu Yelushalema, badi babuelela ku biibi ebi. 21 Mona tshidi Yehowa wamba: “Dimukayi,* ne kanuambudi bujitu nansha bumue mu dituku dia Nsabatu peshi kubuelela nabu mu biibi bia Yelushalema+ to. 22 Kanuena ne bua kupatula bujitu nansha bumue mu nzubu yenu mu dituku dia Nsabatu; ne kanuena ne bua kuenza mudimu nansha umue to.+ Nulame dituku dia Nsabatu dia tshijila, anu bu mumvua muambile bankambua benu bua kuenza.+ 23 Kadi kabakateleja anyi kuinyika ditshi diabu, ne bakabenga ne mutu mukole* bua kutumikila peshi kuitaba mubelu.”’+
24 “‘“Kadi, nuenu bantumikile ne muoyo mujima,” ke mudi Yehowa wamba, “ne kanuyi babuelele ne bujitu nansha bumue ku biibi bia tshimenga etshi mu dituku dia Nsabatu, ne balame dituku dia Nsabatu dia tshijila kanuyi nuenza mudimu nansha umue dituku adi,+ 25 nunku bakalenge ne bakokeshi badi basomba mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi+ nebabuelele pabu ku biibi bia tshimenga etshi, babande mu ditempu ne pa tubalu, bobu ne bakokeshi babu, bantu ba Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema;+ ne bantu nebasombele mu tshimenga etshi bua kashidi. 26 Bantu nebafumine mu bimenga bia Yuda, mu miaba idi minyunguluke Yelushalema, mu buloba bua Benyamina,+ mu tshibatabata,+ mu buloba bua mikuna, ne mu Negebe,* balua ne milambu ya kuosha mijima,+ milambu mikuabu,+ milambu ya ntete,+ budimbu bua mupuya muimpe, ne milambu ya kuela nayi tuasakidila mu nzubu wa Yehowa.+
27 “‘“Kadi nuenu kanuyi bantumikile bua kulama dituku dia Nsabatu dia tshijila ne bua kubenga kuambula majitu ne kubuelela nawu ku biibi bia Yelushalema dituku dia Nsabatu, nentue biibi biende kapia, ne bushuwa nekoshe bibumba bikolesha bia Yelushalema+ ne kabakukajima nansha.”’”+
18 Edi ndîyi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa: 2 “Juka, pueka ku nzubu wa mufumbi,+ ne kuoku aku nengenze bua umvue mêyi anyi.”
3 Nunku ngakapueka ku nzubu wa mufumbi, ne yeye uvua wenza mudimu ku nkata yende ya mufumbi. 4 Kadi dilongo divua mufumbi ufumba ne diima diakanyanguka mu tshianza tshiende. Ke mufumbi kuenzulula nadi dilongo dikuabu, bu muvuaye mumone ne: mbikumbane.*
5 Pashishe, dîyi dia Yehowa diakalua kundi diamba ne: 6 “‘Nuenu nzubu wa Isalele, tshiena mua kunuenzela anu bu mudi mufumbi eu muenze anyi?’ ke mudi Yehowa wamba. ‘Monayi, bu diima mu tshianza tshia mufumbi, ke munudi mu tshianza tshianyi, nuenu nzubu wa Isalele.+ 7 Dîba dionso dindi mua kuakula bua kujomona ne kubumbula ne kubutula tshisamba anyi bukalenge kampanda,+ 8 ne tshisamba atshi tshidi tshilekela malu mabi atshi amvua muakule bua bualu buawu, meme panyi nenshintulule lungenyi luanyi bua bualu bua* dikenga dimvua ngela meji bua kutshitumina.+ 9 Kadi dîba dionso dindi ngamba bua kuibaka ne kukuna tshisamba anyi bukalenge kampanda, 10 tshiotshi tshienze malu adi mabi ku mêsu kuanyi ne tshibenge kutumikila dîyi dianyi, nenshintulule lungenyi luanyi bua bualu bua* malu mimpe amvua musue kutshienzela.’
11 “Mpindieu, ambila koku bantu ba mu Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wamba: “Monayi ndi nnulongoluela* dikenga ne nnulukila meji a bualu bua kunuenzela. Umbukayiku ku njila yenu mibi, ne longololayi njila yenu ne bienzedi bienu.”’”+
12 Kadi bakamba ne: “Kakuena ditekemena!+ Bualu netulonde ngenyi yetu, ne yonso wa kutudi neenze malu bilondeshile tshitshiu tshia muoyo wende mubi.”+
13 Nunku, mona tshidi Yehowa wamba:
“Konkayiku nkayenu munkatshi mua bisamba.
Nnganyi ukadi mumvue bualu bua nunku?
Nsongakaji utshidi kamama wa Isalele mmuenze bualu bubi menemene.+
14 Neje ya Lebanona idi ijimina pa mabue manene adi pa mpulumuku yende anyi?
Anyi mâyi matalale adi apueka afuma kule neakame anyi?
15 Kadi bantu banyi mbampue muoyo.+
Bualu badi balambula tshintu tshia tshianana milambu,*+
Ne balenduisha bantu mu njila yabu, njila yabu ya kale,+
Bua kulonda njila ya kumpenga idi kayiyi mibotakane ne milandakane,*
16 Bua kuvuija buloba buabu tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa,+
Tshintu tshia kuelela muonzo bua kashidi.+
Muntu yonso udi upitshilamu neakatshile ne buôwa bukole ne neakupe mutu wende.+
17 Bu lupepele lua ku est, nembatangalaje kumpala kua muena lukuna.
Mu dituku dia dikenga diabu nembaleje nyima wanyi, ki mpala wanyi to.”+
18 Nunku bakamba ne: “Luayi, tuelelayi Yelemiya tshifufu,+ bualu mukenji kawakujimina* kudi bakuidi betu anyi mubelu kudi bena meji nansha dîyi kudi baprofete to. Luayi, tumuambe* ne katuteyi ntema ku malu adiye wamba.”
19 Yehowa wanyi, tumaku ntema yebe kundi,
Ne teleja malu adi baluishi banyi bamba.
20 Badiku mua kufuta bubi ku buimpe anyi?
Bualu, mbumbuile muoyo* wanyi dijimba.+
Uvuluke mumvua muimane kumpala kuebe bua kuakula bimpe bua bualu buabu,
Bua kumbusha tshiji tshiebe tshikole kudibu.
21 Nunku, fila bana babu ku tshiyole tshia nzala,
Ne bafila ku bukole bua muele wa mvita.+
Bakaji babu bajimije bana ne balue bakaji bakamba.+
Balume babu bashipibue ku tshipupu tshia lufu,
Bansongalume babu bashipibue ku muele wa mvita mu mvita.+
22 Muadi umvuike ufumina mu nzubu yabu
Paudi ubatumina benzavi mu tshimpitshimpi.
Bualu mbumbule dijimba bua kunkuata
Ne mbelele makasa anyi mateyi.+
23 Kadi, wewe Yehowa,
Udi mumanye bimpe meji adibu bandukila bua kunshipa.+
Kubuikidi tshilema tshiabu,
Ne kukupudi mpekatu wabu kumpala kuebe.
19 Mona tshiakamba Yehowa: “Ndaku, usumbe mulondo kudi mufumbi.+ Wangate bamue bakulu ba bantu ne bamue bakulu ba bakuidi, 2 ne upatuke uye ku Tshibandabanda tshia Muana wa Hinoma,+ ku tshibuelelu tshia Tshiibi tshia Biyoyi. Umanyishaku mêyi andi nkuambila. 3 Newambe ne: ‘Umvuayi dîyi dia Yehowa, nuenu bakalenge ba Yuda ne nuenu badi basombele mu Yelushalema. Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba:
“‘“Nkadi pa kutuma dikenga muaba eu, ne matshi a muntu yonso udi umvua bualu buadi neasunsume. 4 Mbualu bavua bandekele+ ne bavuije muaba eu kawutshiyi kumanya.+ Badi balambuila nzambi mikuabu ivuabu bobu ne bankambua babu ne bakalenge ba Yuda kabayi bamanye milambu muaba eu, ne mbuwuje muaba eu ne mashi a bantu badi kabayi ne bualu.+ 5 Bavua bibake miaba mitumbuke ya Bâla bua kuoshabu bana babu mu kapia bu milambu ya kuosha mijima bua Bâla,+ bualu bumvua tshiyi mubatumine dîyi bua kuenza anyi muambe ne butu mene kabuyi nansha buanji kunduila ku muoyo.”’*+
6 “‘“Nunku monayi! matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “ikalabu kabayi mua kubikila kabidi muaba eu ne: Tofete anyi Tshibandabanda tshia Muana wa Hinoma, kadi ne: Tshibandabanda tshia Dishipangana.+ 7 Nempangishe malu adi Yuda ne Yelushalema balongolola bua kuenza muaba eu, ne nembakuluishe ku muele wa mvita kumpala kua bena lukuna babu ne ku tshianza tshia badi bakeba kuangata muoyo wabu.* Nemfile bitalu biabu bu biakudia kudi nyunyi ya muulu ne kudi nyama ya pa buloba.+ 8 Nemvuije tshimenga etshi tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa ne tshintu tshia kuelela muonzo. Muntu yonso udi upitshilamu neashale mutangile ne buôwa ne neele muonzo bua makenga atshi onso.+ 9 Nengenze bua badie munyinyi wa bana babu ba balume ne ba bakaji, ne nebadie muntu ne muntu munyinyi wa mukuende, bua bualu bua ditshintshimika ne dipanga tshia kuenza padibu babajingile kudi bena lukuna babu ne kudi bantu badi bakeba kuangata muoyo wabu.”’*+
10 “Pashishe utayishe mulondo mu mêsu a bantu badi baya nebe, 11 ne ubambile ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu wamba: “Eu ke mushindu ungatayisha tshisamba etshi ne tshimenga etshi, anu bu muntu udi utayisha dilongo dia mufumbi kakuyi mushindu wa kudilongolola kabidi; ne nebajiike bantu bafue mu Tofete too ne pikalaku kakutshiyi kabidi muaba wa kubajiika.”’+
12 “‘Ke tshingenzela muaba eu ne bantu badi basombelamu,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘bua kuvuija tshimenga etshi bu Tofete. 13 Nzubu ya mu Yelushalema ne nzubu ya bakalenge ba Yuda neyilue mikoya anu bu muaba eu, Tofete,+ eyowa, nzubu yonso miena misaka ivuabu balambuile musumba wonso wa bia mu diulu milambu+ ne ivuabu bapongoluelapu nzambi mikuabu milambu ya bia kunua.’”+
14 Pavua Yelemiya mualukile ufuma ku Tofete kuvua Yehowa mumutume bua kuamba mêyi a buprofete, wakimana mu lubanza lua nzubu wa Yehowa, kuambilaye bantu bonso ne: 15 “Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Monayi ndi ntumina tshimenga etshi ne bimenga biatshi bionso dikenga dionso dindi muambe bua bualu buatshi, bualu bavua babenge bua kutumikila mêyi anyi ne mutu mukole.’”*+
20 Nanku Pashû muana wa Imê, muakuidi, uvua kabidi mfumu mulombodi mu nzubu wa Yehowa, uvua uteleja pavua Yelemiya wamba malu a buprofete aa. 2 Pashishe Pashû wakakuma muprofete Yelemiya, kumuelaye mu bikunyi+ bivua ku Tshiibi tshia Kuulu tshia Benyamina tshivua mu nzubu wa Yehowa. 3 Kadi dituku diakalonda, pavua Pashû mupatule Yelemiya mu bikunyi, Yelemiya wakamuambila ne:
“Yehowa ki mmukuinyike ne: Pashû to, kadi mmukuinyike ne: Buôwa Nseke yonso.+ 4 Bualu mona tshidi Yehowa wamba: ‘Nenkuvuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa kuudi wewe ne kudi balunda bebe bonso, nebakuluke ku muele wa mvita wa bena lukuna babu mêsu ebe matangile;+ ne nemfile Yuda mujima mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona, ne yeye neaye nabu ku babende mu Babilona ne neabashipe ku muele wa mvita.+ 5 Nemfile lupetu luonso lua tshimenga etshi, biuma biatshi bionso, bintu biatshi bionso bia mushinga, ne mabanji onso a bakalenge ba Yuda mu tshianza tshia bena lukuna babu.+ Nebabipawule, nebabikuate ne nebaye nabi mu Babilona.+ 6 Kadi wewe, Pashû, ne bantu bonso badi basombele mu nzubu muebe, nenukuatshibue. Neuye ku Babilona ne neufuilaku, ne nebakujiikilaku ne balunda bebe bonso, bualu udi mubambile mêyi a buprofete a dishima.’”+
7 Udi muntatakaje, wewe Yehowa, ne mvua mutatakajibue.
Uvua munduishe ne bukole buebe, wewe kuntshimuna.+
Ndi mulue tshintu tshia kusekabu dituku dijima;
Muntu yonso udi unseka.+
8 Bualu misangu yonso indi ngakula, ndi ne bua kuela mbila ne kumanyisha ne:
“Tshikisu ne dibutuka!”
Dîyi dia Yehowa ndilue kundi meme tshikebeshi tshia bipendu ne tuseku dituku dijima.+
9 Ke meme kuamba ne: “Tshiakutela bualu buende to,
Ne tshiakuakula kabidi mu dîna diende nansha.”+
Kadi dîyi diende diakalua munda muanyi bu kapia kadi kosha kabuta mu mifuba yanyi,
Ne ngakatshioka ne kudilama munda muanyi;
Tshiakakokesha kabidi mua kupuwa nansha.+
10 Bualu ndi mumvue biambamba bibi bia bungi;
Buôwa bukole mbunjingile.+
“Muelayi patoke; tumuelayi patoke!”
Muntu yonso uvua unjingila ditalala uvua ubadila dikuluka dianyi,+ wamba ne:
“Pamuapa neenze tshilema tshia butatakane,
Ne tudi mua kutshimuna ne kudisombuela kudiye.”
11 Kadi Yehowa uvua nanyi bu muena mvita udi wenza buôwa.+
Ke bualu kayi bantu badi bankengesha nebalenduke ne kabakutshimuna to.+
Nebafuishibue bundu bua bungi, bualu kabakuenza bualu nansha.
Dipuekeshibua diabu dia milongo dia tshiendelele kadiakupuibua muoyo to.+
12 Kadi wewe, Yehowa wa biluilu, udi ukonkonona muntu muakane;
13 Imbilayi Yehowa misambu! Tumbishayi Yehowa!
Bualu mmusungile mupele* mu tshianza tshia benji ba malu mabi.
14 Dituku divuabu bandele dikale diedibue mulawu!
Dituku divua mamuanyi mundele kadibeneshibu to!+
15 Mulawu wikale kudi muntu uvua mutuadile tatuanyi lumu luimpe, wamba ne:
“Mbakulelele muana wa balume, muana mulume!”
Umusankisha bikole.
16 Muntu au ikale bu bimenga bivua Yehowa mutonkole kayi unyingalala.
Yeye umvue lubila mu dinda ne tshiona tshia didimuija munda munya.
17 Bua tshinyi kavua munshipele mu difu,
Bua mamuanyi alue lukita luanyi
Ne difu diende dishale anu dimite?+
18 Bua tshinyi mvua ne bua kupatuka mu difu
Bua kumona lutatu ne kanyinganyinga,
Bua kujikija matuku anyi mu bundu?+
21 Yelemiya wakapeta dîyi dia kudi Yehowa pavua mukalenge Sedekiya+ mumutumine Pashû+ muana wa Malakiya ne Sefanya+ muana wa Maaseya, muakuidi, ulomba ne: 2 “Ebeja koku Yehowa bua bualu buetu, bualu Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona udi utuela mvita.+ Pamuapa Yehowa neenze tshimue tshia ku bienzedi biende bia kukema bua bualu buetu, nunku yeye neumbuke kutudi.”+
3 Yelemiya wakabambila ne: “Monayi tshinudi ne bua kuambila Sedekiya: 4 ‘Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: “Ndi ntangija kunudi* bia mvita bidi mu bianza bienu nuenu, binudi nuluisha nabi mukalenge wa Babilona+ ne bena Kasada badi banutshintshimike pambelu pa tshimanu. Nembasangishe munkatshi mua tshimenga etshi. 5 Meme muine nenduangane nenu mvita+ ne tshianza tshiolola ne diboko dia bukole, ne tshiji ne tshiji tshikole ne difiika munda dikole.+ 6 Nenkume badi basombele mu tshimenga etshi, bantu ne nyama. Nebafue ku tshipupu tshikole.”’*+
7 “‘“Panyima pa malu aa,” ke mudi Yehowa wamba, “nemfile Sedekiya mukalenge wa Yuda ne bena mudimu bende ne bantu ba mu tshimenga etshi, bantu badi bapanduka ku tshipupu, ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala, mu tshianza tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, mu tshianza tshia bena lukuna babu ne mu tshianza tshia badi bakeba kuangata muoyo wabu.*+ Neabashipe ne muele wa mvita. Kakumvua kanyinganyinga bua bualu buabu, anyi kuditeka pa muaba wabu peshi kumvua luse+ to.”’
8 “Udi ne bua kuambila bantu aba ne: ‘Yehowa udi wamba nunku: “Monayi ndi nteka njila wa muoyo ne njila wa lufu kumpala kuenu. 9 Badi bashala mu tshimenga etshi nebafue ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala ne ku tshipupu. Kadi muntu udi upatuka ne udifila kudi bena Kasada badi banutshintshimike neashale ne muoyo, neapete muoyo* wende bu tshintu tshinyenga mu mvita.”’*+
10 “‘“Bualu ndi mutangije mpala wanyi ku tshimenga etshi bua dikenga, ki mbua bualu buimpe to,”+ ke mudi Yehowa wamba. “Netshifidibue mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona,+ ne yeye neatshioshe ne kapia.”+
11 “‘Kudi ba mu nzubu wa mukalenge wa Yuda: Umvuayi dîyi dia Yehowa. 12 Wewe nzubu wa Davidi, mona tshidi Yehowa wamba:
“Imanyina kulumbuluisha kuakane dinda dionso,
Ne sungila muntu udibu bapawula mu tshianza tshia muntu udi udiangana bintu ku mashimi,+
Bua tshiji tshianyi tshikole katshitemi bu kapia+
Ne kosha kakuyi muntu wa kukajima
Bua bualu bua bienzedi bienu bibi.”’+
13 ‘Mona ndi nebe tshilumbu, wewe udi musombele mu tshibandabanda,*
Wewe dibue dinene dia mu mpata,’ ke mudi Yehowa wamba.
‘Bua nuenu badi bamba ne: “Nnganyi wapueka bua kutuluisha?
Ne nnganyi wakuata miaba yetu ya kusombela?”
14 Nennunyoke
Bu mudibi bikumbane bua bienzedi bienu,’+ ke mudi Yehowa wamba.
‘Nentue ditu diende kapia,
Ne koku nekoshe bintu bionso bidi bimunyunguluke.’”+
22 Mona tshidi Yehowa wamba: “Pueka ku nzubu* wa mukalenge wa Yuda, wambe mukenji eu. 2 Udi ne bua kuamba ne: ‘Umvua dîyi dia Yehowa, wewe mukalenge wa Yuda udi musombe mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi, wewe ne bena mudimu bebe ne bantu bebe badi babuelela ku biibi ebi. 3 Mona tshidi Yehowa wamba: “Imanyinayi kulumbuluisha kuakane ne buakane. Sungilayi muntu udibu biba ku tshianza tshia muntu udi udiangana bintu ku mashimi. Kanukengeshi muntu udi musombe buenyi, ne kanuenzedi muana udi kayi ne tatuende* anyi mukaji mukamba bibi.+ Kanuedi mashi adi kaayi ne bualu panshi muaba eu to.+ 4 Bualu nuenu batabalele bua kutumikila dîyi edi, nunku bakalenge badi basomba mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi+ nebabuelele ku biibi bia nzubu eu, babande mu matempu ne pa tubalu, bobu ne bena mudimu babu ne bantu babu.”’+
5 “‘Kadi nuenu kanuyi batumikile mêyi aa, ndi nditshipa mu dîna dianyi nkayanyi ne: nzubu eu nealue muaba mubutula,’+ ke mudi Yehowa wamba.
6 “Bualu, mona tshidi Yehowa wamba bua nzubu wa mukalenge wa Yuda,
‘Wewe udi kundi bu Gilada,
Bu lusongo lua Lebanona.
Kadi nenkuvuije tshipela;
Bantu kabakusombela mu tshimenga tshiebe nansha tshimue.+
Nebakose mitshi yebe ya sedre mitambe buimpe
Ne nebayikulule mu kapia.+
8 “‘Bisamba bia bungi nebipitshile pabuipi ne tshimenga etshi ne nebikonkangane ne: “Bua tshinyi Yehowa uvua muenzele tshimenga tshinene etshi nunku?”+ 9 Nebandamune ne: “Bualu bavua balekele tshipungidi tshia Yehowa Nzambi wabu, binamine nzambi mikuabu ne bayenzele mudimu.”’+
10 Kanudidi muntu udi mufue,
Ne kanumumvuidi luse to.
Kadi, dilayi bikole bua muntu udi uya,
Bualu yeye kakualukila kabidi bua kumona buloba buvuabu bamulelele to.
11 “Bualu mona tshidi Yehowa wamba bua Shaluma*+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda udi ukokesha pa muaba wa tatuende Yoshiya,+ udi mupatuke muaba eu: ‘Yeye kakualukila kabidi muaba au nansha. 12 Bualu yeye neafuile ku babende kudibu bamukuate baye nende, ne kakumona buloba ebu kabidi nansha.’+
13 Diakabi dikale kudi muntu udi wibaka nzubu kakuyi buakane
Ne wibaka bibambalu biende bia kuulu kakuyi kulumbuluisha kuakane,
Udi wenza bua muinende amuenzele mudimu tshianana,
Muena mafutu adiye ubenga kufuta;+
14 Muntu udi wamba ne: ‘Nendiashile nzubu munene
Muikale ne bibambalu bia kuulu bibululuke.
Nemmuele madidishi
Ne nemmulamike mabaya a mutshi wa sedre ne nemmulabe mukubu mukunze.’
15 Neutungunuke ne kukokesha bualu udi upita bakuabu ku dienza mudimu ne mutshi wa sedre anyi?
Tatuebe pende wakadia, wakanua,
Kadi wakimanyina kulumbuluisha kuakane ne buakane,+
Ne malu akenda bimpe buende yeye.
16 Yeye wakakuila manême a mukengi ne mupele,
Nunku malu akenda bimpe.
‘Ki ntshidi kummanya kumvuija anyi?’ ke mudi Yehowa wamba.
17 ‘Kadi mêsu ebe ne muoyo webe mbiteke anu ku bintu biebe bipetela ku mashimi,
Ku diela mashi adi kaayi ne bualu panshi,
Ne ku diibila ne dinyengangana bintu.’
18 “Nunku mona tshidi Yehowa wamba bua Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda:
‘Kabakumudila bamba ne:
“Eyi, muanetu wa balume! Eyi, muanetu wa bakaji!”
Kabakumudila ne:
“Eyi, mfumu wetu! Eyi wa kunemekibua!”
19 Nebamujiike mutubu bajiika mpunda,+
Nebamupulumune, nebamuimanshe
Pambelu pa biibi bia Yelushalema.’+
20 Banda ku Lebanona ne ela lubila,
Bandisha dîyi diebe mu Bashana,
Ne ela lubila kumbukila ku Abalima,+
Bualu bananga bebe bonso bavua bakuzukila mbazajibue.+
21 Mvua muakule nebe pauvua udiumvua mu bukubi.
Kadi uvua muambe ne: ‘Tshiakutumikila to.’+
Etshi ntshibidilu tshiebe katshia ku buana,
Bualu kuena mutumikile dîyi dianyi.+
22 Lupepele nelulame balami bebe bonso,+
Ne bananga bebe badi bakuzukila nebakuatshibue.
Dîba adi neufuishibue bundu ne neupuekeshibue milongo bua makenga ebe onso.
23 Wewe udi musombele mu Lebanona,+
Muase disua munkatshi mua mitshi ya sedre,+
Neutue mikemu pakukuata bisama,
24 “‘Bushuwa, bu mundi ne muoyo,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘nansha bu Koniya*+ muana wa Yehoyakima,+ mukalenge wa Yuda, muikale mpeta wa kutua nende tshitampi wa ku tshianza tshianyi tshia balume, mvua mua kukukopolaku! 25 Nenkufile mu tshianza tshia badi bakeba kuangata muoyo webe,* mu tshianza tshia baudi utshina, mu tshianza tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, ne mu tshianza tshia bena Kasada.+ 26 Nenkukupe wewe ne mamuebe uvua mukulele mu buloba muvuabu kabayi bakulelele, ne muomu amu neufuilamu. 27 Kabakualukila kabidi mu buloba budibu bajinga bikole* nansha.+
28 Muntu eu Koniya udi anu mulondo mupetula, udi mutayike,
Mulondo udi muntu nansha umue kayi musue anyi?
Bua tshinyi yeye ne ndelanganyi yende mbabakupe panshi
Ne babimanshe mu buloba budibu kabayi bamanye?’+
29 Wewe buloba,* buloba, buloba, umvua dîyi dia Yehowa.
30 Mona tshidi Yehowa wamba:
‘Fundayi muntu eu bu muntu udi kayi ne muana,
Bu muntu wikala kayi ne diakalenga nansha dimue mu tshikondo tshidiye ne muoyo,*
Muanende nansha umue kakuikala ne diakalenga
Mu disomba mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi ne mu dikokesha kabidi mu Yuda.’”+
23 “Diakabi dikale kudi balami badi babutula mikoko ya mu mpata wanyi ne bayitangalaja!” ke mudi Yehowa wamba.+
2 Nunku, mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba bua kuenzela balami badi balama bantu banyi: “Nudi batangalaje mikoko yanyi; nudi nutungunuka ne kuyimuangalaja, ne kanuena batume ntema yenu kudiyi to.”+
“Nanku nentume ntema yanyi kunudi bua bienzedi bienu bibi,” ke mudi Yehowa wamba.
3 “Pashishe nensangishe mikoko yanyi idi ishala, nyumbusha mu matunga onso andi muyitangalaje,+ ne nenyipingaje mu mpata wayi,+ ne neyilelangane ne neyivulangane.+ 4 Nenyijudile ku mutu kuayi balami bayilama bushuwa.+ Kayakutshina anyi kumvua buôwa bukole kabidi to, ne kakuena nansha umue wajimina,” ke mudi Yehowa wamba.
5 “Monayi! Matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “angajudila Davidi lutonga lua buakane.*+ Mukalenge neakokeshe,+ nealeje busunguluji ne neimanyine kulumbuluisha kuakane ne buakane mu buloba ebu.+ 6 Mu matuku ende Yuda neapandishibue,+ ne Isalele neasombe mu bukubi.+ Dîna dikalabu bamubikila didi nunku: Yehowa udi buakane buetu.”+
7 “Kadi matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “ikalabu kabayi mua kuamba kabidi ne: ‘Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, yeye wakapatula bantu ba Isalele mu buloba bua Ejipitu!’+ 8 kadi nebambe ne: ‘Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, yeye wakapatula ne wakumbusha ndelanganyi ya nzubu wa Isalele mu buloba bua ku nord ne mu matunga onso amvua muyitangalaje,’ ne neyisombele mu buloba buayi.”+
9 Bua bualu bua baprofete:
Muoyo wanyi mmupandike munda muanyi.
Mifuba yanyi yonso idi izakala.
Ndi bu muntu udi mukuatshike maluvu
Ne bu muntu udibu bapite bukole kudi mvinyo,
Bua bualu bua Yehowa ne bua bualu bua mêyi ende a tshijila.
10 Bualu buloba mbuwule tente ne bena masandi;+
Bua bualu bua mulawu, buloba mbubuele mu madilu+
Ne mpata ya mu tshipela ya kudishila nyama mmiume.+
Luendu luabu ndubi, ne badi benza mudimu bibi ne bukole buabu.
11 “Baprofete ne bakuidi mbanyanguke* buonso buabu.+
Nansha mu nzubu muanyi muine ndi musanganamu malu mabi abu,”+ ke mudi Yehowa wamba.
12 “Nunku njila wabu nealue ne busenu ne mîdima;+
Nebabasakile ne nebadishinde.
Bualu nembatumine dikenga
Mu tshidimu tshia dilumbuluisha,” ke mudi Yehowa wamba.
13 “Ndi mumone tshintu tshia muengu mu baprofete ba mu Samalea.+
Mêyi abu a buprofete mmenzeja kudi Bâla,
Ne badi bapambula bantu banyi bena Isalele.
14 Ndi mumone malu mabi matambe mu baprofete ba mu Yelushalema.
Badi benda masandi+ ne benda mu mashimi;+
Badi bakankamija* benji ba malu mabi,
Ne kabena bumbuka ku malu mabi abu.
15 Nunku, mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba bua baprofete:
“Monayi, ndi mbadisha mutshi wa bululu
Ne ndi mbapesha mâyi malunga bua kunua.+
Bualu butontolodi mbutangalake mu ditunga dijima bufumine kudi baprofete ba mu Yelushalema.”
16 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Kanuteleji mêyi a baprofete badi banuambila mêyi a buprofete.+
Badi banushima.*
Tshikena kumona tshidibu bamba tshidi tshifumina mu muoyo wabu bobu,+
Katshiena tshifumina mukana mua Yehowa+ to.
17 Badi bambila bantu badi kabayi bannemeka, babambila njila ne njila ne:
‘Yehowa mmuambe ne: “Nenuikale ne ditalala.”’+
Badi bambila muntu yonso udi ulonda muoyo wende wa tshitshiu ne:
‘Dikenga nansha dimue kadiakukukuata.’+
18 Bualu nnganyi udi muimane munkatshi mua tshisumbu tshia balunda ba Yehowa ba pa muoyo
Bua kumona ne kumvua dîyi diende?
Nnganyi udi mutume ntema ku dîyi diende bua kuditeleja?
19 Monayi! Tshipepele tshikole tshia Yehowa netshikume diakamue mu tshiji tshikole;
Bu mvunde mukole udi unyunguluka, netshitute tshinyungulukila pa mutu wa bantu babi.+
20 Tshiji tshia Yehowa katshiakupingana
Too ne pikalaye muenze ngenyi ya mu muoyo wende ne muyikumbaje.
Ku ndekelu kua matuku nenujingulule bualu ebu bimpe.
21 Tshivua mutume baprofete, kadi bakaya lubilu.
Tshivua mubambile bualu, kadi bakamba mêyi a buprofete.+
22 Kadi bu bobu bimane munkatshi mua tshisumbu tshia balunda banyi ba pa muoyo,
Bavua mua kuenza bua bantu banyi bumvue mêyi anyi
Ne bavua mua kufikisha bantu banyi ku diumbuka ku njila wabu mubi ne ku bienzedi biabu bibi.”+
23 “Ndi anu Nzambi wa pabuipi apa,” ke mudi Yehowa webeja, “tshiena kabidi Nzambi wa kule anyi?”
24 “Muntu udiku mua kusokoma muaba musokome undi tshiyi mua kumumona anyi?”+ ke mudi Yehowa webeja.
“Tshiena nguwuja diulu ne buloba anyi?”+ ke mudi Yehowa webeja.
25 “Ndi mumvue baprofete badi bamba mêyi a buprofete a dishima mu dîna dianyi, bamba ne: ‘Mvua mulote! Mvua mulote!’+ 26 Too ne dîba kayi diatungunuka bualu ebu mu muoyo wa baprofete bua kuamba mêyi a buprofete a dishima? Bobu mbaprofete ba dishima dia mu muoyo wabu.+ 27 Badi ne lungenyi lua kufikisha bantu banyi ku dipua dîna dianyi muoyo kupitshila ku bilota bidibu bawilangana, anu bu muvua batatuabu bapue dîna dianyi muoyo bua bualu bua Bâla.+ 28 Muprofete udi ne tshilota awule tshilota, kadi muntu udi ne dîyi dianyi udi ne bua kuamba dîyi dianyi mu bulelela.”
“Kakolakola kadi kapetangana ne lutete ku tshinyi?” ke mudi Yehowa webeja.
29 “Dîyi dianyi kadiena anu bu kapia,”+ ke mudi Yehowa webeja, “ne bu nyindu wa bujitu udi utayisha mukuna wa dibue anyi?”+
30 “Nunku nennyoke baprofete badi bibangana mêyi anyi,”+ ke mudi Yehowa wamba.
31 “Nennyoke baprofete badi benza mudimu ne ludimi luabu bua kuamba ne: ‘Yeye udi wamba!’”+
32 “Nennyoke baprofete ba bilota bia dishima badi babiawilangana ne bapambuisha bantu banyi bua mashimi abu ne kuditambisha kuabu,”+ ke mudi Yehowa wamba.
“Kadi tshivua mubatume anyi mubatumine dîyi to. Nunku kabakupetesha bantu aba diakalenga nansha dikese to,”+ ke mudi Yehowa wamba.
33 “Pakuebeja bantu aba anyi muprofete kampanda peshi muakuidi kansanga ne: ‘Bujitu bua* Yehowa ntshinyi?’ udi ne bua kubandamuna ne: ‘“Nuenu bantu ke bujitu abu! Nennuimanshe,”+ ke mudi Yehowa wamba.’ 34 Bua muprofete anyi muakuidi peshi bantu badi bamba ne: ‘Ebu mbujitu bua* Yehowa!’ nentume ntema yanyi kudi muntu au ne kudi ba mu nzubu muende. 35 Mona tshidi yonso wa kunudi wambila muinende ne wambila muanabu: ‘Ntshinyi tshidi Yehowa muandamune? Ntshinyi tshidi Yehowa muambe?’ 36 Kadi kanutedi kabidi bujitu bua* Yehowa nansha, bualu bujitu abu budi* dîyi dia muntu ne muntu, ne nudi bashintulule mêyi a Nzambi udi ne muoyo, Yehowa wa biluilu, Nzambi wetu.
37 “Mona tshiwambila muprofete: ‘Ndiandamuna kayi didi Yehowa mukupeshe? Ntshinyi tshidi Yehowa muambe? 38 Nuenu batungunuke ne kuamba ne: “Mbujitu bua* Yehowa!” monayi tshidi Yehowa wamba: “Bua bualu bua kuamba kuenu kua ne: ‘Dîyi edi mbujitu bua* Yehowa,’ meme mumane kunuambila ne: ‘Kanuena ne bua kuamba ne: “Mbujitu bua* Yehowa!”’ 39 monayi! Nennubandishe muulu ne nennuimanshe kule nanyi, nuenu ne tshimenga tshimvua munupeshe nuenu ne bankambua benu. 40 Nennutumine bundu bua tshiendelele ne dipuekeshibua milongo dia tshiendelele, bikalabu kabayi mua kupua muoyo to.”’”+
24 Pashishe, Yehowa wakandeja bisaka bibidi bia mfigi biteka kumpala kua ntempelo wa Yehowa, panyima pa Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona mumane kukuata Yekoniya*+ muana wa Yehoyakima,+ mukalenge wa Yuda, muye nende pamue ne bakokeshi ba Yuda, bansenda ne bafudi ba biamu;* wakumbuka nabu ku Yelushalema kuyaye nabu ku Babilona.+ 2 Tshisaka tshimue tshivua ne mfigi mimpe mitambe, bu mfigi ya ntuadijilu, kadi tshisaka tshikuabu tshivua ne mfigi mibi mitambe, mibi menemene ivuabu kabayi mua kudia.
3 Pashishe Yehowa wakangebeja ne: “Yelemiya udi umona tshinyi?” Ke meme kuamba ne: “Mfigi; mfigi mimpe mmimpe mitambe, kadi idi mibi mmibi mitambe, mibi menemene idibu kabayi mua kudia.”+
4 Pashishe, dîyi dia Yehowa diakalua kundi diamba ne: 5 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Anu bu mfigi mimpe eyi, ke mungangata mu mushindu muimpe bantu ba Yuda badibu bakuate baye nabu, bamvua muipate muaba eu mutume mu buloba bua bena Kasada. 6 Nenteke dîsu dianyi kudibu bua diakalenga diabu, ne nengenze bua bapingane mu buloba ebu.+ Nembibake ne tshiakubupula to; nembakune, ne tshiakubajula to.+ 7 Nembapeshe muoyo wakummanya ne: meme ndi Yehowa.+ Nebalue bantu banyi, ne meme nendue Nzambi wabu,+ bualu nebapingane kundi ne muoyo wabu mujima.+
8 “‘Kadi bua bualu bua mfigi mibi idi mibi menemene idibu kabayi mua kudia,+ mona tshidi Yehowa wamba: “Ke mungangata Sedekiya+ mukalenge wa Yuda, bakokeshi bende, bashadile ba mu Yelushalema badi bashale mu buloba ebu ne aba badi basombele mu buloba bua Ejipitu.+ 9 Nembavuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa ne tshia dikenga kudi makalenge onso a pa buloba,+ tshipendu, lusumuinu, tshintu tshia kuseka ne mulawu+ mu miaba yonso indi mbatangalaja.+ 10 Nembatumine muele wa mvita,+ tshiyole tshia nzala ne tshipupu,*+ too ne padibu bajimina mu buloba bumvua mubapeshe bobu ne bankambua babu.”’”
25 Dîyi diakalua kudi Yelemiya bua bualu bua bantu bonso ba mu Yuda mu tshidimu tshinayi tshia Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, tshidimu atshi tshivua tshidimu tshia kumpala tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona. 2 Mona tshiakamba muprofete Yelemiya bua bualu bua* bantu bonso ba mu Yuda ne bonso badi basombele mu Yelushalema:
3 “Kumbukila mu tshidimu tshia 13 tshia Yoshiya+ muana wa Amona, mukalenge wa Yuda, too ne lelu eu, bidimu ebi 23, dîyi dia Yehowa ndilue kundi, ne ngakatungunuka ne kunuambila njila ne njila,* kadi kanuakateleja to.+ 4 Yehowa wakanutumina bena mudimu bende bonso baprofete, ubatuma njila ne njila,* kadi kanuakateleja anyi kuinyika ditshi dienu bua kumvua.+ 5 Bavua bamba ne: ‘Umbukayiku, yonso wa kunudi, ku njila yende mibi ne ku bienzedi biende bibi;+ nunku nenutungunuke ne kusomba bua tshikondo tshile tshialua mu buloba buvua Yehowa munupeshe nuenu ne bankambua benu kale. 6 Kanulondi nzambi mikuabu, kanuyenzedi mudimu ne kanuyinaminyi, numfiikisha munda ne mudimu wa bianza bienu; tshianana nennutumine dikenga.’
7 “‘Kadi kanuvua banteleje,’ ke mudi Yehowa wamba. ‘Kadi nuakamfiikisha munda ne mudimu wa bianza bienu, bua dikenga dienu nuenu.’+
8 “Nunku, mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba: ‘“Bu munuvua kanuyi batumikile mêyi anyi, 9 Ndi mbikidisha mêku onso a ku nord,”+ ke mudi Yehowa wamba, “mbikidisha Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, muena mudimu wanyi,+ ne nendue nabu bua kuluisha buloba ebu,+ bua kuluisha badi basombelamu, bua kuluisha bisamba bionso bidi binyunguluke ebi.+ Nembafile ku kabutu, nembavuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, tshintu tshia kuelela muonzo, ne bikulu bia kashidi. 10 Nengimanyike tshiona tshia disanka dikole ne tshiona tshia masanka bidi bifumina kudibu,+ dîyi dia musedianganyi ne dîyi dia mukaji udibu basela,+ mutoyi wa dibue dia mpelu dia ku tshianza ne bukenke bua muendu. 11 Buloba ebu buonso nebuvuijibue bikulu ne nebulue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, ne bisamba ebi nebienzele mukalenge wa Babilona mudimu bidimu 70.”’+
12 “‘Kadi padi bidimu 70 bikumbana,+ nendumbuluishe* mukalenge wa Babilona ne tshisamba atshi bua tshilema tshiabu,’+ ke mudi Yehowa wamba, ‘ne nemvuije buloba bua bena Kasada buloba bua tshipela budi munda mutupu bua kashidi.+ 13 Nentumine buloba abu mêyi anyi onso andi muakule bua bualu buabu, onso adi mafunda mu mukanda eu adi Yelemiya muambe a bualu buafikila bisamba bionso. 14 Bualu bisamba bia bungi ne bakalenge banene+ nebabavuije bapika,+ ne nembafute bilondeshile bienzedi biabu ne mudimu wa bianza biabu.’”+
15 Bualu mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele mungambile: “Angate dikopo dia mvinyo wa tshiji tshikole mu tshianza tshianyi, ne udinuishe bisamba bionso bindi nkutuma kudibi. 16 Nebinue, nebitetuke ne nebienze malu bu bantu bapale bua bualu bua muele wa mvita undi ntuma munkatshi muabi.”+
17 Nunku, ngakangata dikopo mu tshianza tshia Yehowa, kunuisha bisamba bionso bivua Yehowa muntume kudibi:+ 18 kutuadija ne Yelushalema ne bimenga bia Yuda,+ bakalenge ne bakokeshi bende, bua kubabutula, bua kubavuija tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, tshintu tshia kuelela muonzo ne mulawu,+ anu mudibi lelu eu; 19 pashishe Palô mukalenge wa Ejipitu ne bena mudimu bende, bakokeshi bende ne bantu bende bonso,+ 20 ne bukua bantu buabu buonso busambakane; bakalenge bonso ba buloba bua Usa; bakalenge bonso ba buloba bua bena Peleshete,+ Ashekelona,+ Gaza, Ekelona ne bantu badi bashale ba Ashedodo; 21 Edome,+ Moaba,+ ne bena Amona;+ 22 bakalenge bonso ba Tulo, bakalenge bonso ba Sidona,+ ne bakalenge ba tshidiila* tshidi mu mbuu; 23 Dedana,+ Tema, Buza, ne bantu bonso badi ne nsuki miela biketu mu nseke ya mitu;+ 24 bakalenge bonso ba bena Arabe+ ne bakalenge bonso ba bukua bantu busambakane badi basombele mu tshipela; 25 bakalenge bonso ba Zimeli, bakalenge bonso ba Elama,+ ne bakalenge bonso ba bena Madayi;+ 26 ne bakalenge bonso ba ku nord ba pabuipi ne ba kule, umue ku umue, ne makalenge makuabu onso a pa buloba adi pa mutu pa buloba; ne mukalenge wa Sheshaka*+ neanue panyima pabu.
27 “Udi ne bua kubambila ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Nuayi, nukuatshike, nuluke ne nudishinde kanuyi mua kujuka+ bua bualu bua muele wa mvita undi ntuma munkatshi muenu.”’ 28 Kadi bobu babenge bua kuangata dikopo mu tshianza tshiebe bua kunua, ubambile ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu wamba: “Nudi ne bua kudinua! 29 Bualu, monayi! Bingikala nganji kutumina tshimenga tshidi ne dîna dianyi+ dikenga, nuenu nenupange kunyokibua anyi?”’+
“‘Kanuakupanga kunyokibua to, bualu ndi mbikidila bantu bonso badi basombe pa buloba muele wa mvita,’ ke mudi Yehowa wa biluilu wamba.
30 “Udi ne bua kubambila mêyi onso a buprofete ne kubambila ne:
‘Yehowa neakunguile muulu,
Ne neenze bua dîyi diende diumvuike kumbukila muaba wende wa kusombela wa tshijila.
Neakunguile tshisombelu tshiende ne dîyi dikole.
Wela mbila bu bantu badi badiata tumuma tua mvinyo mu tshikaminu,
Yeye neimbe musambu wa ditshimuna bua bualu bua bonso badi basombele pa buloba.’
31 ‘Mutoyi newufike too ne ku ntengu ya buloba,
Bualu Yehowa udi tshilumbu ne bisamba.
Yeye nkayende nealumbuluishe bukua bantu buonso.*+
Ne neafile bantu babi ku muele wa mvita,’ ke mudi Yehowa wamba.
32 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
‘Mona! Dikenga didi ditangalaka ku tshisamba ne ku tshisamba,+
Ne nebalekelele tshipepele tshikole tshifumina ku bitupa bia kule menemene bia buloba.+
33 “‘Bantu badi Yehowa ushipa dituku adi nebikale kumbukila ku ditengu dimue dia buloba too ne ku ditengu dikuabu dia buloba. Kabakubadila, anyi kubasangisha anyi kubajiika to. Nebalue bu tumvi pa mutu pa buloba.’
34 Elayi kabobo ka muadi, nuenu balami ba mikoko, ne elayi mbila!
Bungulukayi, nuenu bantu banene ba mu tshisumbu tshia mikoko,
Bualu tshikondo tshia kunushipa ne kunutangalaja tshiafiki,
Ne nenukuluke bu dilongo dia mushinga mukole!
35 Balami ba mikoko kabena ne muaba wa bobu kunyemena,
Ne kakuena tshinyemenu bua bantu banene ba mu tshisumbu tshia mikoko.
36 Telejayi! Lubila lua balami ba mikoko
Ne kabobo ka muadi ka bantu banene ba mu tshisumbu tshia mikoko,
Bualu Yehowa udi unyangakaja muaba wabu wa kudishila nyama.
37 Miaba ya kusombela ya ditalala mmilue kayiyi ne muoyo
Bua bualu bua tshiji tshikole tshia Yehowa.
38 Yeye mmulekele buina buende anu bu muana wa ntambue,*+
Bualu buloba buabu mbulue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa
Bua bualu bua muele wa mvita wa tshikisu
Ne bua bualu bua tshiji tshiende tshikole.”
26 Ku ntuadijilu kua bukokeshi bua Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, dîyi edi diakafumina kudi Yehowa ne: 2 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Imana mu lubanza lua nzubu wa Yehowa ne wakule bua bualu bua* bantu bonso ba mu bimenga bia Yuda badi baluamu bua kutendelela* mu nzubu wa Yehowa. Ubambile malu onso andi mukuambile bua kuamba; kumbushi dîyi nansha dimue to. 3 Imue misangu nebateleje ne muntu yonso neumbuke mu njila wende mubi, ne meme nenshintulule lungenyi luanyi bua bualu bua* dikenga dindi njinga kubatumina bua bienzedi biabu bibi.+ 4 Bambila ne: “Monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Nuenu kanuyi banteleje, balonde mukenji* wanyi undi muteke kumpala kuenu, 5 bateleje mêyi a bena mudimu banyi baprofete, bandi nnutumina njila ne njila,* banudi kanuyi bateleje,+ 6 nunku nemvuije nzubu eu bu Shilo,+ ne nemvuije tshimenga etshi tshintu tshia mulawu kudi bisamba bionso bia pa buloba.’”’”+
7 Bakuidi ne baprofete ne bantu bonso bakumvua Yelemiya wamba mêyi aa mu nzubu wa Yehowa.+ 8 Nanku pakajikija Yelemiya kuamba bionso bivua Yehowa mumuambile bua kuambila bantu bonso, nunku bakuidi ne baprofete ne bantu bonso bakamukuata, kuambabu ne: “Wewe neufue bulelela. 9 Bua tshinyi udi muambe mêyi a buprofete mu dîna dia Yehowa, wamba ne: ‘Nzubu eu nealue bu Shilo, ne tshimenga etshi netshibutudibue ne nebatshishiye katshiyi ne muntu musombelamu?” Nanku, bantu bonso bakunguila Yelemiya mu nzubu wa Yehowa.
10 Pakumvua bakokeshi ba Yuda mêyi aa, bakabanda ku nzubu wa Yehowa bafumina ku nzubu* wa mukalenge, kusombabu ku tshibuelelu tshia tshiibi tshipiatshipia tshia Yehowa.+ 11 Bakuidi ne baprofete bakambila bakokeshi ne bantu bonso ne: “Muntu eu mmukumbanyine tshibawu tshia lufu,+ bualu mmuambe mêyi a buprofete mabi bua tshimenga etshi anu munudi badiumvuile ne matshi enu nkayenu.”+
12 Pashishe Yelemiya wakambila bakokeshi bonso ne bantu bonso ne: “Yehowa ke uvua muntume bua kuamba mêyi onso a buprofete anudi bumvue a bualu buafikila nzubu eu ne tshimenga etshi.+ 13 Nunku mpindieu, longololayi njila yenu ne bienzedi bienu, ne tumikilayi dîyi dia Yehowa Nzambi wenu, ne Yehowa neashintulule lungenyi luende bua bualu bua* dikenga didiye muambe bua kunutumina.+ 14 Kadi meme ndi mu tshianza tshienu. Ngenzelayi tshinudi bamone tshimpe ne tshiakane ku mêsu enu. 15 Tshidibi numanye bimpe ne: nuenu banshipe, nenuele mashi adi kaayi ne bualu pambidi penu, pa tshimenga etshi ne pa bantu badi basombelamu, bualu mu bulelela Yehowa mmuntume kunudi bua kuamba mêyi onso aa mu matshi enu.”
16 Pashishe bakokeshi ne bantu bonso bakambila bakuidi ne baprofete ne: “Muntu eu ki mmukumbanyine tshibawu tshia lufu to, bualu uvua mutuambile malu mu dîna dia Yehowa Nzambi wetu.”
17 Kabidi, bamue bakulu ba mu buloba bakajuka, kutuadijabu kuambila tshisumbu tshijima tshia bantu ne: 18 “Mika+ wa ku Molesheta uvua wamba mêyi a buprofete mu matuku a Hezikiya+ mukalenge wa Yuda, ne yeye wakambila bantu bonso ba mu Yuda ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Nebabundulule Siona bu budimi,
Yelushalema nealue mishiki ya bikulu,+
Ne mukuna wa Nzubu* newulue bu miaba mitumbuke ya muitu.”’*+
19 “Hezikiya mukalenge wa Yuda ne Yuda mujima bavuaku bamushipe anyi? Kavuaku mutshine Yehowa ne mulombe luse lua Yehowa,* nunku Yehowa kushintululaye lungenyi luende bua bualu bua* dikenga dikavuaye muambe bua kubatumina anyi?+ Nunku tukadi pa kudikebela dikenga dinene tuetu nkayetu.*
20 “Kuvua kabidi muntu mukuabu uvua wamba mêyi a buprofete mu dîna dia Yehowa, Uliya muana wa Shemaya wa ku Kîyata-yalima+ uvua muambe mêyi a buprofete avua mua kufikila tshimenga etshi ne buloba ebu ne mêyi bu a Yelemiya. 21 Mukalenge Yehoyakima+ ne bilobo biende bionso ne bakokeshi bonso bakumvua mêyi ende, ne mukalenge wakakeba bua kumushipa.+ Pakumvua Uliya bualu ebu, diakamue wakumvua buôwa, kunyemenaye mu Ejipitu. 22 Pashishe mukalenge Yehoyakima wakatuma Elenatana+ muana wa Akabô ne bantu bakuabu pamue nende mu Ejipitu. 23 Bakafuma ne Uliya mu Ejipitu, kuyabu nende kudi mukalenge Yehoyakima, wakalua kumushipa ne muele wa mvita+ ne kuimansha tshitalu tshiende mu nkita ya bantu tshianana.”
24 Kadi Ahikama+ muana wa Shafana+ wakatua ku tshia Yelemiya, nunku kabakamufila mu bianza bia bantu bua kumushipa+ to.
27 Ku ntuadijilu kua bukokeshi bua Yehoyakima muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, dîyi edi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa, diamba ne: 2 “Mona tshidi Yehowa mungambile: ‘Dienzela nshinga ne mitshi ya tshikokedi, ubiteke pa nshingu pebe. 3 Pashishe ubitumine mukalenge wa Edome,+ mukalenge wa Moaba,+ mukalenge wa bena Amona,+ mukalenge wa Tulo,+ ne mukalenge wa Sidona+ ku tshianza tshia batuadi ba mukenji badi balue ku Yelushalema kudi Sedekiya mukalenge wa Yuda. 4 Ubambile dîyi dituma edi bua bamfumu babu:
“‘“Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba; nudi ne bua kuambila bamfumu benu nunku: 5 ‘Meme ke uvua muenze buloba, bukua bantu, ne nyama bidi pa buloba ku bukole buanyi bunene ne diboko dianyi diolola; ndi mubupeshe muntu yonso undi musue.*+ 6 Mpindieu, ndi mufile maloba aa onso mu tshianza tshia muena mudimu wanyi Nebukadenesâ+ mukalenge wa Babilona; ndi mumupeshe too ne nyama ya tshisuku ya mu mpata bua imuenzele mudimu. 7 Bisamba bionso nebimuenzele yeye, muanende wa balume ne muikuluende mudimu too ne pafika tshikondo tshia buloba buende yeye,+ pamuvuija bisamba bia bungi ne bakalenge banene mupika wabu.’+
8 “‘“‘Tshisamba anyi bukalenge kampanda buobu bubenge bua kuenzela Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona mudimu ne bubenge kuela nshingu wabu muinshi mua tshikokedi tshia mukalenge wa Babilona, nempeshe tshisamba atshi dinyoka ne muele wa mvita,+ ne tshiyole tshia nzala, ne tshipupu kabidi,’* ke mudi Yehowa wamba, ‘too ne pandi mbamana bonso ku tshianza tshiende.’
9 “‘“‘Nunku kanuteleji baprofete benu, bena mbuku benu, bena ndota benu, bena majimbu benu, ne bena mupongo benu badi banuambila ne: “Kanuakuenzela mukalenge wa Babilona mudimu to.” 10 Bualu badi banuambila mêyi a buprofete a dishima, bua kuyabu nenu kule ne buloba buenu, ne nennutangalaje ne nuenu nenujimine.
11 “‘“‘Kadi tshisamba tshidi tshibueja nshingu watshi muinshi mua tshikokedi tshia mukalenge wa Babilona ne tshimuenzela mudimu, nenganyishe bua tshishale* mu buloba buatshi,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘bua kubudima ne kusombelamu.’”’”
12 Mvua muambile kabidi Sedekiya+ mukalenge wa Yuda bia muomumue, ngamba ne: “Buejayi nshingu yenu muinshi mua tshikokedi tshia mukalenge wa Babilona ne muenzelayi yeye ne bantu bende mudimu, ne nuenu nenushale ne muoyo.+ 13 Bua tshinyi wewe ne bantu bebe nudi ne bua kufua ku muele wa mvita,+ ku tshiyole tshia nzala,+ ne ku tshipupu+ bu mudi Yehowa muambe bua tshisamba tshikala katshiyi tshienzele mukalenge wa Babilona mudimu? 14 Kanuteleji mêyi a baprofete badi banuambila ne: ‘Kanuakuenzela mukalenge wa Babilona mudimu to,’+ bualu bobu badi banuambila mêyi a buprofete a dishima.+
15 “‘Bualu meme tshiena mubatume,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘kadi badi bamba malu a buprofete a dishima mu dîna dianyi, bua nunku meme nennutangalaje ne nenujimine, nuenu ne baprofete badi banuambila malu a buprofete.’”+
16 Mvua muambile bakuidi ne bantu aba bonso ne: “Monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Kanuteleji mêyi a baprofete benu badi banuambila malu a buprofete ne: “Monayi! Nebapingaje bintu bia mudimu bia mu nzubu wa Yehowa bifumina ku Babilona mu tshitupa tshikese emu!”+ bualu badi banuambila mêyi a buprofete a dishima.+ 17 Kanubateleji to. Enzelayi mukalenge wa Babilona mudimu ne nenushale ne muoyo.+ Bua tshinyi tshimenga etshi tshidi ne bua kulua bikulu? 18 Kadi bobu bikale baprofete ne bikale ne dîyi dia Yehowa, balombe Yehowa wa biluilu bua kabayi ne bintu bia mudimu bidi bishale mu nzubu wa Yehowa, mu nzubu* wa mukalenge wa Yuda, ne mu Yelushalema mu Babilona to.’
19 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba bua makunji,+ Mbuu,*+ matempu+ ne bintu bia mudimu bidi bishale bidibu bashiye mu tshimenga etshi, 20 bivua Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona muye nabi pavuaye mukuate Yekoniya muana wa Yehoyakima, mukalenge wa Yuda, mumbuke nende ku Yelushalema muye nende ku Babilona, pamue ne bantu banene bonso ba mu Yuda ne ba mu Yelushalema;+ 21 eyowa, mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba bua bintu bia mudimu bidi bishale ku nzubu wa Yehowa, mu nzubu* wa mukalenge wa Yuda, ne mu Yelushalema: 22 ‘“Nebaye nabi mu Babilona,+ muine amu nebishalamu too ne dituku dindi ntuma ntema yanyi kudibi,” ke mudi Yehowa wamba. “Pashishe nembialuje ne nembipingaje muaba eu.”’”+
28 Mu tshidimu tshimue tshimue atshi, ku ntuadijilu kua bukokeshi bua Sedekiya+ mukalenge wa Yuda, mu tshidimu tshinayi, mu ngondo muitanu, muprofete Hananiya muana wa Azû wa ku Gibeona+ wakangambila mu nzubu wa Yehowa kumpala kua bakuidi ne kua bantu bonso ne: 2 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Nentshibule tshikokedi tshia mukalenge wa Babilona.+ 3 Mu bidimu bibidi,* ndi mpingaja muaba eu bintu bionso bia mudimu bia mu nzubu wa Yehowa bivua Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona muangate muaba eu, muye nabi mu Babilona.’”+ 4 “‘Nempingaje Yekoniya+ muana wa Yehoyakima,+ mukalenge wa Yuda, ne bantu bonso ba mu Yuda bavuabu bakuate baye nabu mu Babilona muaba eu,’+ ke mudi Yehowa wamba, ‘bualu nentshibule tshikokedi tshia mukalenge wa Babilona.’”
5 Pashishe muprofete Yelemiya wakakula ne muprofete Hananiya kumpala kua bakuidi ne kua bantu bonso bavua bimane mu nzubu wa Yehowa. 6 Muprofete Yelemiya wakamba ne: “Amen!* Yehowa enze bualu ebu! Yehowa akumbaje mêyi ebe a buprofete auvua muambe padiye upingaja muaba eu bintu bia mudimu bia mu nzubu wa Yehowa ne bantu bonso bavuabu bakuate baye nabu mu Babilona! 7 Kadi teleja koku mukenji eu undi ngamba mu matshi ebe ne mu matshi a bantu bonso aba. 8 Kale baprofete bavuaku kumpala kuanyi ne kumpala kuebe bavua bamba mêyi a buprofete a bualu bua matunga a bungi ne makalenge manene, bua mvita, makenga, ne bipupu.* 9 Muprofete yeye muambe dîyi dia buprofete bua ditalala ne dîyi dia muprofete au diodi dikumbane, dîba adi nebimanyike ne: Yehowa uvua bushuwa mutume muprofete au.”
10 Ke muprofete Hananiya kumbusha mutshi wa tshikokedi pa nshingu wa muprofete Yelemiya, kuwutshibulaye.+ 11 Pashishe Hananiya wakamba kumpala kua bantu bonso ne: “Monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Anu mushindu eu ke ungatshibula tshikokedi tshia Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona ne nentshiumbushe pa nshingu ya bisamba bionso mu bidimu bibidi.’”+ Nunku, muprofete Yelemiya wakaya ne njila wende.
12 Panyima pa muprofete Hananiya mumane kutshibula mutshi wa tshikokedi ne muwumbushe pa nshingu wa muprofete Yelemiya, mukenji wa Yehowa eu wakalua kudi Yelemiya ne: 13 “Ndaku wambile Hananiya ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba: “Udi mutshibule mikamba ya tshikokedi ya mutshi,+ kadi wewe newenze milonda ya tshikokedi ya tshiamu pa muaba wayi.” 14 Bualu mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Nenteke mulonda wa tshikokedi wa tshiamu pa nshingu ya bisamba ebi bionso, bua kuenzela Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona mudimu, ne bidi ne bua kumuenzela mudimu.+ Nemmupeshe too ne nyama ya tshisuku ya mu mpata.”’”+
15 Pashishe muprofete Yelemiya wakambila muprofete Hananiya+ ne: “Teleja koku, wewe Hananiya! Yehowa ki mmukutume to, kadi wewe udi musake bantu aba ku dieyemena dishima.+ 16 Nunku mona tshidi Yehowa wamba: ‘Tangila! Ndi nkumbusha pa buloba. Tshidimu etshi wewe neufue, bualu udi mujudile Yehowa buntomboji.’”+
17 Nunku muprofete Hananiya wakafua tshidimu atshi, mu ngondo wa muanda mutekete.
29 Aa mmêyi a mu mukanda mufumine ku Yelushalema uvua muprofete Yelemiya mutumine bakulu bavua bashale munkatshi mua bantu bavuabu bakuate baye nabu ku babende, munkatshi mua bakuidi, mua baprofete, ne mua bantu bonso bavua Nebukadenesâ mukuate ku Yelushalema muye nabu ku Babilona, 2 panyima pa mukalenge Yekoniya,+ mukalenge mukaji+ mamuende wa mukalenge,* bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge, bakokeshi ba mu Yuda ne mu Yelushalema, ne bena midimu ya bianza ne bansenda ba biamu* bamane kupatuka mu Yelushalema.+ 3 Yeye wakatuma mukanda au ku tshianza tshia Elasa muana wa Shafana+ ne Gemaleya muana wa Hilekiya uvua mukalenge Sedekiya+ wa mu Yuda mutume ku Babilona kudi Nebukadenesâ mukalenge wa Babilona. Mukanda uvua wamba ne:
4 “Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba bua bantu bonso bavuabu baye nabu ku babende, bamvua mumuangeshe mu Yelushalema mutume mu Babilona: 5 ‘Ibakayi nzubu, nusombelamu. Kunayi bintu mu madimi, nudie mamuma abi. 6 Selayi bakaji, nulele bana ba balume ne ba bakaji; selelayi bana benu ba balume bakaji ne seleshayi bana benu ba bakaji, bua bobu pabu balele bana ba balume ne ba bakaji. Nuvulangane muaba au, kanukepedi to. 7 Nukebe ditalala dia tshimenga tshindi munutumamu bakuatshibue, nusambile Yehowa bua bualu buatshi, bualu tshiotshi mu ditalala, nenuikale penu mu ditalala.+ 8 Bualu monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Kanuitabi bua baprofete benu ne bena ndota benu badi munkatshi muenu banudinge+ to, ne kanuteleji bilota bidibu balota to. 9 Bualu ‘badi banuambila malu a buprofete a dishima mu dîna dianyi. Meme tshiena mubatume to,’+ ke mudi Yehowa wamba.”’”
10 “Bualu monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Padi bidimu 70 mu Babilona bikumbana, nentume ntema yanyi kunudi,+ ne nenkumbaje mulayi wanyi pa kunupingaja muaba eu.’+
11 “‘Bualu ndi mumanye bimpe meji andi nnuelela,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘meji a ditalala, ki nga dikenga to,+ bua kunupesha matuku atshilualua mimpe ne ditekemena.+ 12 Nenumbikile, nenulue ne nenundombe mu disambila, ne meme nennuteleje.’+
13 “‘Nenunkebe ne nenumpete,+ bualu nenunkebe ne muoyo wenu mujima.+ 14 Nengenze bua numpete,’+ ke mudi Yehowa wamba. ‘Nenkunguije bantu benu badibu bakuate ne nennusangishe pamue, nnupatula mu bisamba bionso ne mu miaba yonso indi munutangalaje,’+ ke mudi Yehowa wamba. ‘Nennupingaje mu muaba umvua muenze bua banukuate baye nenu ku babende.’+
15 “Kadi nudi bambe ne: ‘Yehowa mmutujudile baprofete mu Babilona.’
16 “Monayi tshidi Yehowa wambila mukalenge udi musombe mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi+ ne bantu bonso badi basombele mu tshimenga etshi, bana benu badi kabayi baye nenu ku babende kudibu banukuate, 17 ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu wamba: “Tangilayi, ndi mbatumina muele wa mvita, tshiyole tshia nzala, ne tshipupu,*+ ne nembavuije bu tumuma tua mfigi tubole* tudi tubi menemene tudibu kabayi mua kudia.”’+
18 “‘Nembalondakaje ne muele wa mvita,+ ne tshiyole tshia nzala, ne tshipupu kabidi, ne nembavuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa kudi makalenge onso a pa buloba,+ ne mulawu, ne tshintu tshidi tshikemesha, ne tshintu tshia kuelela muonzo,+ ne tshipendu munkatshi mua bisamba bionso mundi mbatangalaja,+ 19 bualu ki mbateleje mêyi anyi amvua mubatumine kudi bena mudimu banyi baprofete,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘mbatuma njila ne njila.’*+
“‘Kadi kanuena bateleje,’+ ke mudi Yehowa wamba.
20 “Nunku telejayi dîyi dia Yehowa nuenu bantu bonso badibu bakuate baye nabu ku babende, bandi mumbushe mu Yelushalema mutume ku Babilona. 21 Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba bua Ahaba muana wa Kolaya ne bua Sedekiya muana wa Maaseya badi bamba mêyi a buprofete a dishima mu dîna dianyi:+ ‘Monayi ndi mbafila mu tshianza tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, ne yeye neabashipe ku mêsu kuenu. 22 Tshidi tshibenzekela netshilue mulawu udibu bela kudi bantu bonso ba mu Yuda badibu bakuate baye nabu mu Babilona ne: “Yehowa akuvuije bu Sedekiya ne bu Ahaba bavua mukalenge wa Babilona muoshe mu kapia!” 23 bualu mbenze malu a bundu mu Isalele,+ benda masandi ne bakaji ba bende ne bamba mu dîna dianyi mêyi a dishima amvua tshiyi mubambile bua kuamba.+
“‘“Meme ndi Yeye udi mumanye, ne ndi ntemu,”+ ke mudi Yehowa wamba.’”
24 “Newambile Shemaya+ wa ku Nehelama ne: 25 ‘Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Bualu uvua mutumine bantu bonso badi mu Yelushalema, Sefanya+ muana wa Maaseya, muakuidi, ne bakuidi bonso mikanda mu dîna diebe, wamba ne: 26 ‘Yehowa mmukuteke muakuidi pa muaba wa muakuidi Yehoyada bua ulue mutangidi wa nzubu wa Yehowa, bua wikale utangila muntu mupale yonso udi wenza malu bu muprofete ne bua kumuela mu bikunyi ne mu nkanu;*+ 27 Nunku bua tshinyi kuena mutandishe Yelemiya wa ku Anatota+ udi unuenzela malu bu muprofete?+ 28 Bualu yeye uvua mututumine too ne mukenji ku Babilona, wamba ne: “Netshikale tshikondo tshile! Ibakayi nzubu, nusombelamu. Kunayi bintu mu madimi, nudie mamuma abi,+ . . .”’”’”
29 Pavua muakuidi Sefanya+ mubale mukanda eu mu matshi a muprofete Yelemiya, 30 dîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya diamba ne: 31 “Tumina bantu bonso bavuabu bakuate baye nabu ku babende mukenji ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wamba bua Shemaya wa ku Nehelama: “Bu muvua Shemaya munuambile mêyi a buprofete, ne mutete bua kunufikisha ku dieyemena mashimi,+ nansha mumvua tshiyi mumutume, 32 nunku monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Tangilayi ndi ntuma ntema yanyi kudi Shemaya wa ku Nehelama ne kudi ndelanganyi yende. Muntu wende nansha umue kakupanduka munkatshi mua bantu aba ne kakumona malu mimpe angenzela bantu banyi,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘bualu yeye uvua mujudile Yehowa buntomboji.’”’”
30 Dîyi divua dilue kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa, diamba ne: 2 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Mêyi onso andi nkuambila, afunda mu mukanda. 3 Bualu “mona! matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “angasangisha bantu banyi badi bakuatshibue, Isalele ne Yuda,”+ ke mudi Yehowa wamba, “ne nembapingaje mu buloba bumvua mupeshe bankambua babu, ne bobu nebabupiane tshiakabidi.”’”+
4 Aa mmêyi avua Yehowa muambile Isalele ne Yuda.
5 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Tudi bumvue mbila ya dizakala;
Kudi buôwa bukole, ne kakuena ditalala.
6 Ebeja koku, bikala muntu mulume mua kulela.
Bua tshinyi mpala yonso mmutokoloke?
7 Kaah! Dituku adi ndituku dia dikema.*+
Kakuena dikuabu didi bu diodi,
Tshikondo tshia dikenga dia Yakoba.
Kadi nebamupandishe kudidi.”
8 “Mu dituku adi,” ke mudi Yehowa wa biluilu wamba, “Nentshibule tshikokedi, ntshiumbusha pa nshingu webe, ne nenkosolole nshinga* yebe mu bitupa bibidi; ne benyi* kabakumuvuija* kabidi mupika wabu nansha. 9 Nebenzele Yehowa Nzambi wabu ne mukalenge wabu Davidi ungabajudila mudimu.”+
10 “Wewe Yakoba muena mudimu wanyi, kutshinyi to,” ke mudi Yehowa wamba,
“Ne kuzakadi to, wewe Isalele.+
Bualu nenkupandishile ku bule
Ne nempandishile bana bebe mu buloba budibu bakuatshibue.+
Yakoba neapingane, neikale talalaa, kayi utatshishibua,
Kakuyi muntu wa kubatshinyisha.”+
11 “Bualu ndi nebe,” ke mudi Yehowa wamba, “bua kukupandisha.
Kadi nembutule ba munkatshi mua bisamba bionso mumvua mukutangalaje;+
Kadi wewe, tshiakukubutula to.+
12 Bualu mona tshidi Yehowa wamba:
“Kakuena luondapu bua ditshibuka diebe.+
Mputa webe kena mua kuondopibua.
13 Kakuena muntu wa kukulombela,
Kakuena mushindu wa kuondopa mputa webe.
Kakuena luondapu buebe wewe to.
14 Bananga bebe bonso bavua bakuzukila mbakupue muoyo.+
Kabatshiena bakukeba kabidi.
Bualu ndi mukukume ne mukumu wa muena lukuna,
Ne dinyoka dia muena tshikisu,+
Bua tshilema tshiebe tshinene ne mpekatu yebe ya bungi.+
15 Bua tshinyi udi udila bua ditshibuka diebe?
Bidi bikusama kabiena mua kuondopibua!
Bua tshilema tshiebe tshinene ne mpekatu yebe ya bungi,+
Ndi mukuenzele bualu ebu.
Badi bakupawula nebabapawule,
Ne nemfile bonso badi bakunyenga bintu mu tshianza tshia banyengi.”+
17 “Kadi nenkupingajile bukole bua mubidi ne nengondope mputa yebe,”+ ke mudi Yehowa wamba,
“Nansha muvuabu bakuinyike dîna dia muipata:
‘Siona, udibu kabayi bakeba kudi muntu.’”+
18 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Tangila, ndi nsangisha bakuatshibue ba mu ntenta ya Yakoba,+
Ne nengumvuile nzubu yende ya ntenta luse.
Nebibakulule tshimenga etshi pa kakunakuna kende,+
Ne tshibumba tshikolesha netshimane pa muaba watshi udi mukumbane.
19 Disakidila ne mêyi a tuseku nebifumine kudibu.+
20 Bana bende nebalue bu muvuabu kumpala,
Ne tshisumbu tshiende netshijadikibue bikole kumpala kuanyi.+
Meme nentangile tshilumbu tshia bonso badi bamukengesha.+
21 Muntu wende mutambe bunene neikale muntu wa ku bantu bende yeye,
Ne munkatshi muende nemupatuke mfumuende.
Nengenze bua alue pabuipi, ne yeye neasemene pabuipi nanyi.”
“Tshianana, nnganyi udi mua kuteta* bua kusemena pabuipi nanyi?” ke mudi Yehowa wamba.
22 “Nenulue bantu banyi+ ne meme nengikale Nzambi wenu.”+
23 Monayi! Tshipepele tshikole tshia Yehowa netshikume diakamue mu tshiji tshikole,+
Mvunde mukole udi ukomba udi udituta unyungulukila pa mutu wa bantu babi.
24 Tshiji tshikole tshia Yehowa katshiakupingana
Too ne pikalaye muenze ngenyi ya mu muoyo wende ne muyikumbaje.+
Ku ndekelu kua matuku nenujingulule bualu ebu.+
31 “Tshikondo atshi,” ke mudi Yehowa wamba, “Nendue Nzambi kudi mêku onso a mu Isalele, ne bobu nebalue bantu banyi.”+
2 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Bantu bavua bapanduke ku muele wa mvita bavua bapete dianyishibua mu tshipela
Pavua Isalele wenda uya mutangile muaba wende wa kuikishila.”
3 Yehowa wakammuenekela kule, kuambaye ne:
“Ndi mukunange ne dinanga dia tshiendelele.
Ke bualu kayi ndi mukukoke kundi ne dinanga dia lulamatu.*+
4 Kadi nenkuibakulule kabidi ne wewe newibakuludibue.+
Wewe nsongakaji wa Isalele utshidi kamama, newangate ngoma yebe ya ku bianza tshiakabidi
5 Neudime kabidi madimi a tumuma tua mvinyo pa mikuna ya mu Samalea;+
Bakunyi nebakune ne nebadie mamuma awu.+
6 Bualu dituku nedilue diela bansentedi badi mu mikuna ya Efelayima dîyi ne:
‘Jukayi, tubandayi ku Siona, kudi Yehowa Nzambi wetu.’”+
7 Bualu mona tshidi Yehowa wamba:
“Elayi Yakoba mbila ne disanka.
Elayi mbila ya disanka bualu nudi ku mutu kua bisamba.+
Manyishayi bualu ebu; tumbishayi ne ambayi ne:
‘Yehowa, upandishe bantu bebe, bashadile ba Isalele.’+
8 Ndi mbapingaja bafumina ku buloba bua ku nord.+
Nembasangishe pamue kumbukila ku bitupa bia buloba bia kule menemene.+
Munkatshi muabu nemuikale mpofu ne mulema,+
Mukaji udi ne difu ne mukaji udi pa lulelu, bonso pamue.
Nebalukile muaba eu bu tshisumbu tshinene.+
9 Nebalue benda badila.+
Nembaludike padibu benda balomba dianyishibua.
Bualu meme ndi Tatu wa Isalele, ne Efelayima mmuananyi muanabute.”+
“Yeye uvua mutangalaje Isalele neamusangishe pamue.
Neamulame bu mudi mulami wa mikoko ulama mikoko yende.+
11 Bualu Yehowa neapikule Yakoba+
Ne neamusungile* ku tshianza tshia muntu udi ne bukole bupite buende.+
12 Nebalue ne nebele mbila ne disanka pa muaba mutumbuke wa Siona+
Ne nebikale ne disanka dia bungi bua buimpe bua* Yehowa,
Bua ntete ne mvinyo mupiamupia+ ne mafuta,
Ne bua bana ba mikoko ne ba ngombe.+
13 “Tshikondo atshi nsongakaji utshidi kamama neaje maja ne disanka,
Kabidi ne bansongalume ne banunu pamue.+
Nenkudimune muadi wabu ulua disanka dikole.+
Nembasambe ne nembapeshe disanka pa muaba wa kanyinganyinga kabu.+
14 Nengukutshishe bakuidi* ne biakudia bia bungi,*
Ne bantu banyi nebukute ne buimpe buanyi,”+ ke mudi Yehowa wamba.
15 “Mona tshidi Yehowa wamba:
‘Dîyi didi diumvuika mu Lama,+ madilu ne muadi wa kanyinganyinga ne:
Lakele udi udila bana bende ba balume.*+
Mmubenge kusambibua bua bana bende ba balume,
Bualu kabatshienaku to.’”+
16 Mona tshidi Yehowa wamba:
“‘Kanda dîyi diebe bua kudidi ne mêsu ebe bua kaapuekeshi binsonji,
Bualu difutu didiku bua mudimu webe,’ ke mudi Yehowa wamba.
‘Nebalukile bafumina mu buloba bua muena lukuna wabu.’+
17 ‘Ditekemena didiku bua matuku ebe atshilualua,’+ ke mudi Yehowa wamba.
‘Bana bebe nebapingane mu buloba buabu bobu.’”+
18 “Bushuwa ndi mumvue muadi wa Efelayima ne:
‘Udi mumbele, ne ndi mubedibue,
Bu muana wa ngombe udibu kabayi bibidije ne tshikokedi.
Umpingaje, ne nempingane diakamue,
Bualu wewe udi Yehowa Nzambi wanyi.
19 Bualu panyima pa dialukila dianyi nengumvue kanyinganyinga kakole;+
Panyima pa bamane kundongesha, mvua muditute pa tshibelu bua kanyinganyinga.
Mvua mumvue bundu ne mupuekeshibue milongo+
Bua malu amvua muenze ku buana.’”
20 “Efelayima ki mmuana wa mushinga mukole kundi, muana munangibue anyi?+
Bualu misangu yonso indi ngakula bua kumuenzela bualu bubi, ndi anu mmuvuluka.
Ke bualu kayi muoyo wa munda* udi undubakana bua bualu buende.+
Bushuwa nemmumvuile luse,” ke mudi Yehowa wamba.+
21 “Uditekele bimanyinu bia mu njila,
Ne wase makunji adi aleja njila.+
Utume ntema yebe ku tshibeba, njila uudi ne bua kuyila.+
Alukila, wewe nsongakaji wa Isalele utshidi kamama, alukila mu bimenga biebe.
22 Neutue eku ne eku too ne dîba kayi, wewe nsongakaji udi kayi ne lulamatu?
Bualu Yehowa mmufuke tshintu tshipiatshipia pa buloba:
Mukaji neakebe mulume ne muoyo mujima.”
23 Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Nebambe kabidi mêyi aa mu buloba bua Yuda ne mu bimenga biende pandi mpingaja bakuatshibue babu ne: ‘Yehowa akubeneshaku, wewe muaba wa kusombela wa buakane,+ wewe mukuna wa tshijila.’+ 24 Muomu amu nebasombelamu kudi Yuda ne bimenga biende bionso, bonso pamue, ne babidime ne bantu badi balombola bisumbu bia mikoko.+ 25 Bualu nengukutshishe muntu* udi mupungile ne nengukutshishe muntu* yonso udi uletela.”+
26 Ke meme kubika, kukangula mêsu anyi, ne tulu tuanyi tuakandengelela.
27 “Monayi! Matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “angamiamina nzubu wa Isalele ne nzubu wa Yuda dimiinu* dia muntu ne dimiinu dia bimuna.”+
28 “Anu mumvua mubatabalele bua kubajula, bua kubupula, bua kubabumbula, bua kubabutula ne bua kubenzela bibi,+ nunku nembatabalele bua kubibaka ne kubakuna,”+ ke mudi Yehowa wamba. 29 “Mu matuku au kabakuamba kabidi ne: ‘Batatu bavua badie tumuma tua mvinyo tua buanji, kadi mênu a bana ke avua makuate buanji.’*+ 30 Kadi muntu yonso neafue bua tshilema tshiende yeye. Muntu yonso udi udia tumuma tua mvinyo tua buanji neumvue buanji ku mênu ende yeye nkayende.”
31 “Monayi! Matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “angadia tshipungidi tshipiatshipia ne nzubu wa Isalele ne nzubu wa Yuda.+ 32 Katshiakuikala bu tshipungidi tshimvua mudie ne bankambua babu dituku dimvua mubakuate ku tshianza bua kubapatula mu buloba bua Ejipitu+ to, ‘tshipungidi tshianyi tshivuabu bashipe,+ nansha mumvua mfumuabu mulelela,’* ke mudi Yehowa wamba.”
33 “Bualu etshi ntshipungidi tshingadia ne nzubu wa Isalele panyima pa matuku au,” ke mudi Yehowa wamba. “Nenteke mikenji yanyi munda muabu,+ ne nenyifunde mu muoyo wabu.+ Nendue Nzambi wabu, ne bobu nebalue bantu banyi.”+
34 “Kabakuikala kabidi balongeshangana muntu ne mukuende ne muntu ne muanabu, bamba ne: ‘Manya Yehowa!’+ bualu buonso buabu nebammanye, kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene wa kudibu,”+ ke mudi Yehowa wamba. “Bualu nembabuikidile tshilema tshiabu, ne tshiakuvuluka kabidi mpekatu wabu to.”+
35 Mona tshidi Yehowa,
Udi ufila dîba bua kutokesha mu munya,
Mikenji ya ngondo ne mitoto bua kutokesha butuku,
Udi uvuandulula mbuu ne ujula mavuala ende,
Muena dîna dia Yehowa wa biluilu,+ wamba:
36 “‘Mêyi ne mikandu ebi biobi kabiyi bikumbane,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Dîba adi bana ba Isalele kabakuikala kabidi bu tshisamba kumpala kuanyi kashidi.’”+
37 Mona tshidi Yehowa wamba: “‘Bobu mua kupima bule bua diulu didi muulu ne kukonkonona bishimikidi bia buloba bidi muinshi, dîba adi nembenge bana bonso ba Isalele bua malu onso adibu benze,’ ke mudi Yehowa wamba.”+
38 “Monayi! Matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba, “ibakilabu Yehowa tshimenga+ kumbukila ku Tshibumba tshia Hananele+ too ne ku Tshiibi tshia ku Ditumba.+ 39 Ne nshinga wa kupima nende bule+ neapatuke buludiludi too ne ku mukuna wa Galeba, ne neanyunguluke mutangile ku Goa. 40 Tshibandabanda* tshionso tshia bitalu ne tshia butu* ne mabula onso too ne ku Tshibandabanda tshia Kidilona,+ too ne ku ditumba dia Tshiibi tshia Kabalu+ luseke lua ku est, nebikale tshintu tshia tshijila kudi Yehowa.+ Kabiakujudibua anyi kubumbudibua to.”
32 Dîyi diakalua kudi Yelemiya difuma kudi Yehowa mu tshidimu tshia dikumi tshia Sedekiya mukalenge wa Yuda, mmumue ne: tshidimu tshia 18 tshia Nebukadenesâ.*+ 2 Tshikondo atshi biluilu bia mukalenge wa Babilona bivua bitshintshimike Yelushalema, ne muprofete Yelemiya uvua muela mu buloko mu Lubanza lua balami+ mu nzubu* wa mukalenge wa Yuda. 3 Bualu Sedekiya mukalenge wa Yuda uvua mumuele mu buloko,+ wamba ne: “Bua tshinyi udi wamba mêyi a buprofete a nunku? Udi wamba ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba: “Nemfile tshimenga etshi mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona, ne yeye neatshikuate,+ 4 ne Sedekiya mukalenge wa Yuda kakupanduka bena Kasada, bualu neafidibue bushuwa mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona, ne neakule nende mpala ne mpala ne neamumone tshimona mêsu.”’+ 5 ‘Yeye neaye ne Sedekiya mu Babilona, ne yeye neashale kuntu aku too ne pandi ntuma ntema yanyi kudiye,’ ke mudi Yehowa wamba. ‘Nansha munudi nutungunuka ne kuluangana ne bena Kasada, kanuakutshimuna to.’”+
6 Yelemiya wakamba ne: “Dîyi dia Yehowa ndilue kundi, diamba ne: 7 ‘Tangila, Hanamele muana wa tatuebe mukuabu Shaluma nealue kuudi, neambe ne: “Sumba budimi buanyi budi ku Anatota,+ bualu wewe ke muntu wa kumpala udi ne bukenji bua kubupikula.”’”+
8 Hanamele muana wa tatuanyi mukuabu wakalua kundi mu Lubanza lua balami, anu muvua Yehowa muambe, yeye kungambila ne: “Sumba koku budimi buanyi budi ku Anatota, mu buloba bua Benyamina, bualu udi ne bukenji bua kubuangata ne kubupikula. Ubusumbe.” Nunku ngakamanya ne: bualu ebu buvua bua ku dîyi dia Yehowa.
9 Nunku ngakasumba budimi mu Anatota kudi Hanamele muana wa tatuanyi mukuabu. Ngakamupimina makuta,+ nshekele* muanda mutekete ne bitupa dikumi bia arjan. 10 Pashishe ngakafunda bualu ebu mu mukanda,+ kutua tshitampi, kubikila bantemu+ ne kupima makuta pa tshipiminu tshia bujitu. 11 Ngakangata mukanda wa disumba dia budimi, uvua mutue tshitampi bilondeshile mêyi ne malu malomba, ne mukanda uvua mushale kawuyi mutua tshitampi, 12 ngakapesha Baluka+ muana wa Neliya+ muana wa Mâseya mukanda wa disumba dia budimi mu mêsu mua Hanamele muana wa tatuanyi mukuabu, mua bantemu bavua bafunde mu mukanda wa disumba dia budimi, ne mua bena Yuda bonso bavua basombe mu Lubanza lua balami.+
13 Ke meme kutumina Baluka dîyi mu mêsu muabu, ngamba ne: 14 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Angata mikanda eyi, mukanda wa disumba dia budimi eu, udi mutue tshitampi ne mukanda mukuabu udi mushale kawuyi mutua tshitampi, uyele mu mulondo wa diima bua ilamibue matuku a bungi.’ 15 Bualu mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Nzubu, madimi ne madimi a tumuma tua mvinyo nebisumbibue kabidi mu buloba ebu.’”+
16 Pashishe ngakasambila Yehowa meme mumane kupesha Baluka muana wa Neliya mukanda wa disumba dia budimi, ngamba ne: 17 “Aka! Wewe Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa! Tangila! Wewe wakenza diulu ne buloba ku bukole buebe bunene+ ne ku diboko diebe diolola. Kakuena bualu budi mua kutamba kukukemesha wewe, 18 Yeye udi uleja binunu bia bantu dinanga dia lulamatu, kadi upingaja tshilema tshia batatu kudi* bana babu badi balonda panyima pabu,+ Nzambi mulelela, munene ne wa bukole, muena dîna dia Yehowa wa biluilu. 19 Wewe udi munene mu difila dia lungenyi* ne wa bukole mu tshienzedi,+ wewe muena mêsu adi atangila njila yonso ya bantu+ bua kufuta muntu yonso bilondeshile njila yende ne bilondeshile tshidiye wenza.+ 20 Wewe udi muenze bimanyinu ne bishima mu buloba bua Ejipitu bidi bimanyike too ne lelu, nunku udi mudienzele dîna mu Isalele ne munkatshi mua bukua bantu,+ bu mudidi lelu eu. 21 Wewe wakapatula bantu bebe bena Isalele mu buloba bua Ejipitu ne bimanyinu, ne bishima, ne tshianza tshia bukole, ne diboko diolola ne bienzedi bidi bikuatshisha buôwa.+
22 “Panyima pa matuku, wewe wakabapesha buloba buuvua muditshipe bua kupesha bankambua babu,+ buloba budi ne mabele ne buitshi+ bia bungi. 23 Bakabuela, bobu kubuangata, kadi kabakatumikila dîyi diebe peshi kuendela mu mukenji webe nansha. Kabakenza tshintu nansha tshimue tshiuvua mubambile bua kuenza, ke wewe kuenza bua dikenga dionso edi dibakuate.+ 24 Tangila! Bantu mbalue ne bibumba bikole bia kutshintshimika nabi bua kukuata tshimenga,+ ne bua muele wa mvita,+ tshiyole tshia nzala ne tshipupu,*+ tshimenga netshikuluke bushuwa mu bianza bia bena Kasada badi batshiluisha; malu auvua muambe mmakumbane onso anu muudi mumone mpindieu. 25 Kadi wewe Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa udi mungambile ne: ‘Sumba budimi ku makuta ne bikila bantemu,’ nansha muikala tshimenga etshi mua kufidibua bushuwa mu bianza bia bena Kasada.”
26 Ke dîyi dia Yehowa kuluadi kudi Yelemiya, diamba ne: 27 “Mmeme eu, Yehowa, Nzambi wa bukua bantu buonso.* Kudiku bualu budi mua kutamba kunkemesha anyi? 28 Nunku, mona tshidi Yehowa wamba: ‘Tangila, ndi mfila tshimenga etshi kudi bena Kasada ne mu tshianza tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, ne yeye neatshikuate.+ 29 Bena Kasada badi baluisha tshimenga etshi nebabuele, nebatue tshimenga etshi kapia ne nebatshioshe+ pamue ne nzubu miena misaka idi bantu bafidila milambu kudi Bâla ne bapongoluela nzambi mikuabu milambu ya bia kunua bua kumfiikisha munda.’+
30 “‘Bualu bantu ba mu Isalele ne ba mu Yuda mbenze anu malu avua mabi ku mêsu kuanyi katshia ku buana buabu;+ bantu ba mu Isalele badi batungunuka ne kumfiikisha munda ne mudimu wa bianza biabu,’ ke mudi Yehowa wamba. 31 ‘Bualu, tshimenga etshi, katshia ku dituku divuabu batshibake too ne lelu, tshidi anu tshijudiji tshia tshiji ne tshiji tshikole kundi,+ bua tshiumbushibue kumpala kuanyi,+ 32 bua malu mabi onso adi bantu ba mu Isalele ne ba mu Yuda benze bua kumfiikisha munda, bobu, bakalenge babu,+ bakokeshi babu,+ bakuidi babu, baprofete babu,+ ne bantu ba mu Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema. 33 Bakatungunuka ne kuntumina nyima yabu, ki mmpala yabu to;+ nansha mumvua mutete bua kubalongesha njila ne njila,* nansha umue wa kudibu kavua uteleja bua kupeta dilongesha to.+ 34 Bakateka mpingu yabu ya muendi mu nzubu udi ne dîna dianyi bua kumunyanga.+ 35 Kupita apu, bakibaka miaba mitumbuke ya Bâla mu Tshibandabanda tshia Muana wa Hinoma,*+ bua bobu kupitshisha bana babu ba balume ne bana babu ba bakaji mu kapia bua Moleke,+ bualu bumvua tshiyi mubatumine dîyi bua kuenza+ ne butu kabuyi nansha buanji kunduila ku muoyo* bua kuenza bualu butambe bubi bua nunku, kusaka Yuda ku dienza mpekatu.’
36 “Nunku, mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba bua tshimenga etshi tshinudi nuamba ne: netshifidibue mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala ne ku tshipupu: 37 ‘Mona meme nembasangishe pamue kumbukila mu matunga onso mumvua mubatangalaje mu tshiji tshianyi, mu tshiji tshianyi tshikole ne mu difiika dia munda dikole,+ ne nembapingaje muaba eu ne nebasombe mu bukubi.+ 38 Bobu nebikale bantu banyi, ne meme nengikale Nzambi wabu.+ 39 Meme nembapeshe muoyo umue+ ne njila umue bua bikale bantshina misangu yonso bua diakalenga diabu bobu ne bua diakalenga dia bana babu balonda panyima pabu.+ 40 Meme nendie nabu tshipungidi tshia tshiendelele,+ nunku tshiakulekela kubenzela malu mimpe;+ ne nenteke ditshina dianyi mu mioyo yabu bua kabalu kumbuka kundi.+ 41 Nensanke bikole bua bualu buabu bua kubenzela malu mimpe,+ ne nembajadike bikole mu buloba ebu+ ne muoyo wanyi wonso ne anyima wanyi yonso.’”*
42 “Bualu mona tshidi Yehowa wamba: ‘Anu bu mundi mutumine bantu aba dikenga dinene dionso edi, ke mungabatumina buimpe buonso bundi* mbalaya.+ 43 Nebasumbe kabidi madimi mu buloba ebu,+ nansha muudi wamba ne: “Mbuloba buatuke budi kabuyi ne bantu ne nyama, ne mbabufile mu tshianza tshia bena Kasada.”’
44 “‘Nebasumbe madimi ku makuta, nebafunde mikanda ya disumba dia madimi ne nebayitue tshitampi, ne nebabikile bantemu mu buloba bua Benyamina,+ mu miaba idi minyunguluke Yelushalema, mu bimenga bia Yuda,+ mu bimenga bia ku maloba a mikuna, mu bimenga bia mu tshibatabata,+ ne mu bimenga bia ku sud, bualu nempingaje bantu babu badi bakuatshibue,’+ ke mudi Yehowa wamba.”
33 Dîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya musangu muibidi, patshivuaye mu buloko mu Lubanza lua balami,+ diamba ne: 2 “Mona tshidi Yehowa Muenji wa buloba, Yehowa uvua mubuenze ne mubujadike bikole; Yehowa ke dîna diende, wamba: 3 ‘Mbikila, nenkuandamune ne nenkuambile diakamue malu manene ne adi makole bua kumvua audi kuyi mumanye.’”+
4 “Bualu mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba bua nzubu ya mu tshimenga etshi ne nzubu ya bakalenge ba Yuda idibu bupule bua bibumba bikole bia kutshintshimika nabi, bua muele wa mvita,+ 5 ne bua bantu badi balua bua kuluangana ne bena Kasada, bua kuwuja miaba eyi ne bitalu bia bantu bamvua mushipe mu tshiji tshianyi ne mu tshiji tshianyi tshikole, bantu bena bubi budi bumfikishe ku disokoka tshimenga etshi mpala wanyi: 6 ‘Mona ndi mmupesha dipetulula dia bukole ne makanda a mubidi,+ ne nembondope ne nembasokoluele ditalala ne bulelela bia bungi.+ 7 Nempingaje bantu ba mu Yuda badibu bakuate ne bantu ba mu Isalele badibu bakuate,+ nembajadike anu mumvua muenze ku ntuadijilu.+ 8 Nembakezule ku dipila dionso dia mpekatu yabu ivuabu bangenzele,+ ne nembabuikidile dipila dionso dia mpekatu yabu ne dishipa diabu dia mikenji divuabu bangenzele.+ 9 Yeye nealue kundi dîna dia disanka dikole, butumbi, ne bulengele kumpala kua bisamba bionso bia pa buloba bialua kumvua lumu lua buimpe buonso bundi mbenzela.+ Nebikale ne ditshina ne nebizakale+ bua bualu bua buimpe buonso ne ditalala bingamupesha.’”+
10 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Muaba eu unuamba ne: mbuloba buatuke, budi kabuyi muntu anyi bimuna, mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema bidi munda mutupu, kabiyi muntu anyi muntu musombelamu anyi bimuna, nebumvuamu kabidi 11 tshiona tshia disanka dikole ne tshiona tshia masanka,+ dîyi dia musedianganyi ne dîyi dia mukaji udibu basela, dîyi dia badi bamba ne: “Elayi Yehowa wa biluilu tuasakidila, bualu Yehowa udi muimpe;+ dinanga diende dia lulamatu didi dishalaku kashidi!”’+
“‘Nebalue ne milambu ya kuela nayi tuasakidila mu nzubu wa Yehowa,+ bualu nempingaje bantu ba mu buloba ebu badibu bakuate, anu bu ku ntuadijilu,’ ke mudi Yehowa wamba.”
12 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba: ‘Mu buloba buatuke ebu, budi kabuyi muntu anyi bimuna, ne mu bimenga biabu bionso, nemuikale kabidi mpata bua balami ba mikoko kutekabu mikoko yabu bua kuikishayi.’+
13 “Mu bimenga bia mu buloba bua mikuna, mu bimenga bia mu tshibatabata, mu bimenga bia ku sud, mu buloba bua Benyamina, mu miaba idi minyunguluke Yelushalema,+ ne mu bimenga bia Yuda,+ mikoko neyipitshile kabidi muinshi mua bianza bia muntu udi uyibala,’ ke mudi Yehowa wamba.”
14 “‘Monayi! Matuku adi alua,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘angakumbaja dilaya dimpe dindi muambe bua nzubu wa Isalele ne bua nzubu wa Yuda.+ 15 Mu matuku au ne mu tshikondo atshi nempatuile Davidi lutonga lua buakane,*+ ne yeye neakumbaje kulumbuluisha kuakane ne buakane mu buloba ebu.+ 16 Mu matuku au Yuda neapandishibue+ ne Yelushalema neasombe mu bukubi.+ Nunku nebamubikile ne: Yehowa udi Buakane buetu.’”+
17 “Bualu mona tshidi Yehowa wamba: ‘Kakuakupangika muntu wa mu ndelanganyi ya Davidi bua kusomba mu nkuasa wa bukalenge wa nzubu wa Isalele nansha,+ 18 ne bakuidi bena Lewi kabakupangila muntu wa kuimana kumpala kuanyi bua kufila milambu ya kuosha mijima, bua kuosha milambu ya ntete, ne bua kulambula milambu mikuabu to.’”
19 Dîyi dia Yehowa diakalua kabidi kudi Yelemiya, diamba ne: 20 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Nuenu bakokeshe bua kushipa tshipungidi tshianyi tshidi tshitangila munya ne tshipungidi tshianyi tshidi tshitangila butuku, bua kupangisha munya ne butuku bua kuluabi mu tshikondo tshiabi tshikumbane,+ 21 dîba adi ke didi tshipungidi tshianyi ne muena mudimu wanyi Davidi mua kufua,+ bua kikadi ne muana udi ukokesha bu mukalenge mu nkuasa wende wa bukalenge,+ ne ke muikalabi kabidi bua tshipungidi tshianyi ne bakuidi bena Lewi, bena mudimu banyi.+ 22 Anu bu mudibu kabayi mua kubala musumba wa bia mu diulu ne kabayi mua kupima lusenga lua ku mbuu, ke mungavudija bana* ba muena mudimu wanyi Davidi ne bena Lewi badi bangenzela mudimu.’”
23 Dîyi dia Yehowa diakalua kabidi kudi Yelemiya, diamba ne: 24 “Kuena mumvue tshidi bantu aba bamba ne: ‘Yehowa neabenge mêku abidi avuaye musungule’ anyi? Nunku badi benzela bantu banyi malu ne dipetu, kabena babangata kabidi bu tshisamba nansha.
25 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Anu bu mundi mujadike bushuwa tshipungidi tshianyi tshidi tshitangila munya ne butuku,+ mikenji* ya diulu ne buloba,+ 26 nunku tshiakubenga bana* ba Yakoba ne ba muena mudimu wanyi Davidi nansha, bua kubenga kusungula bamfumu mu bana* bende bua kukokesha ndelanganyi* ya Abalahama, Izaka ne Yakoba. Bualu nempingaje bakuatshibue babu+ ne nembumvuile luse.’”+
34 Dîyi divua dilue kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa pavua Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona ne tshiluilu tshiende tshionso ne makalenge onso a pa buloba avua ku bukokeshi buende ne bukua bantu buonso baluisha Yelushalema ne bimenga biende bionso+ didi ne:
2 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Ndaku, uyukile ne Sedekiya+ mukalenge wa Yuda, umuambile ne: “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Tangila, ndi mfila tshimenga etshi mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona ne yeye neatshioshe ne kapia.+ 3 Wewe kuakupanduka mu tshianza tshiende, bualu nebakukuate bushuwa ne nebakufile kudiye.+ Neumone mukalenge wa Babilona tshimona mêsu, ne yeye neakule nebe mpala ne mpala, ne wewe neuye mu Babilona.’+ 4 Kadi umvua dîyi dia Yehowa, wewe Sedekiya mukalenge wa Yuda: ‘Mona tshidi Yehowa wamba bua bualu buebe: “Kuakufua ku muele wa mvita to. 5 Wewe neufue mu ditalala+ ne nebakuenzele mishinga ya diosha bintu bu muvuabu benzele batatuebe, bakalenge ba kale bavua kumpala kuebe, ne nebakudile ne: ‘Kaah, mfumu wetu!’ bualu ‘ndi muambe dîyi,’ ke mudi Yehowa wamba.”’”’”
6 Pashishe muprofete Yelemiya wakambila Sedekiya mukalenge wa Yuda mêyi onso aa mu Yelushalema, 7 pavua biluilu bia mukalenge wa Babilona biluisha Yelushalema ne bimenga bionso bia Yuda bivua bishale,+ biluisha Lakisha+ ne Azeka;+ bualu biobi ke bimenga bikolesha bivua bishale bia ku bimenga bia Yuda.
8 Dîyi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa panyima pa mukalenge Sedekiya mumane kudia tshipungidi ne bantu bonso mu Yelushalema bua kubamanyisha budikadidi,+ 9 ne: muntu yonso udi ne bua kulekela bapika bende bena Ebelu, balume ne bakaji, bua muntu nansha umue kalami muena Yuda nende bu mupika wende to. 10 Nunku bakokeshi bonso ne bantu bonso bakatumikila. Bakadia tshipungidi bua muntu yonso alekele bapika bende balume ne bakaji, ne kababalami kabidi bu bapika nansha. Bakatumikila, kubalekelabu. 11 Kadi, panyima bakapingaja bapika balume ne bapika bakaji bavuabu balekele, ne bakababueja kabidi mu bupika ku bukole. 12 Ke dîyi dia Yehowa kulua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa, diamba ne:
13 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Mvua mudie tshipungidi ne bankambua benu+ dituku dimvua mubapatule mu buloba bua Ejipitu, mu nzubu wa bupika,+ ngamba ne: 14 “Ku ndekelu kua bidimu muanda mutekete, yonso wa kunudi udi ne bua kulekela muanabu muena Ebelu uvua mupanyibue kuudi ne udi mukuenzele mudimu bidimu bisambombo; udi ne bua kumulekela.”+ Kadi bankambua benu kabakanteleja anyi kuinyika ditshi diabu kundi to. 15 Kadi matuku adi panshi aa,* nuenu bine nuakakudimuka, kuenza tshivua tshiakane ku mêsu kuanyi pa kumanyisha bakuenu budikadidi, ne nuakadia tshipungidi kumpala kuanyi mu nzubu udi ne dîna dianyi. 16 Kadi pashishe nuakakudimuka, kunyanga dîna dianyi+ pa kupingaja bapika benu balume ne bapika benu bakaji banuvua balekele bilondeshile dijinga* diabu, ne nuakabapingaja ku bupika ku bukole.’
17 “Nunku monayi tshidi Yehowa wamba: ‘Kanuena bantumikile bua kumanyisha budikadidi, muntu yonso kudi muanabu ne kudi muinende.+ Nunku meme nennumanyishe budikadidi mpindieu,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ku muele wa mvita, ku tshipupu,* ne ku tshiyole tshia nzala,+ ne nennuvuije tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa kudi makalenge onso a pa buloba.+ 18 Mona tshienzekela bantu bavua bashipe tshipungidi tshianyi pa kubenga kutumikila mêyi a tshipungidi tshivuabu badie kumpala kuanyi pavuabu bakose muana wa ngombe mu bitupa bibidi ne bapitshile munkatshi mua bitupa ebi,+ 19 mmumue ne: bakokeshi ba Yuda, bakokeshi ba Yelushalema, bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge, bakuidi, ne bantu bonso ba mu buloba ebu bavua bapitshile munkatshi mua bitupa bia muana wa ngombe: 20 Nembafile kudi bena lukuna babu ne kudi badi bakeba kuangata mioyo yabu,* ne bitalu biabu nebilue biakudia bia nyunyi ya muulu ne bia nyama ya pa buloba.+ 21 Nemfile Sedekiya mukalenge wa Yuda ne bakokeshi bende mu tshianza tshia bena lukuna babu ne mu tshianza tshia badi bakeba kuangata mioyo yabu* ne mu tshianza tshia biluilu bia mukalenge wa Babilona+ bidi bienda biumbuka kunudi.’+
22 “‘Mona nentume dîyi,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ne nembipingaje ku tshimenga etshi, nebitshiluishe, nebitshikuate, ne nebitshioshe ne kapia;+ nemvuije bimenga bia Yuda muaba mutupu, kakuyi muntu musombelamu.’”+
35 Dîyi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa mu matuku a Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, diamba ne: 2 “Ndaku kudi nzubu wa bena Lekaba,+ uyukile nabu ne uye nabu mu nzubu wa Yehowa, mu umue wa ku nzubu ya* kudiila; pashishe ubapeshe mvinyo bua kunuabu.”
3 Nunku ngakabuela ne Yâzanya muana wa Yelemiya muana wa Habasinya, bana babu ba balume, bana bende bonso, ne nzubu mujima wa bena Lekaba 4 mu nzubu wa Yehowa. Ngakaya nabu mu nzubu wa kudiila wa bana ba Hanana muana wa Yigedalaya, muntu wa Nzambi mulelela, nzubu uvua pabuipi ne nzubu wa kudiila wa bakokeshi uvua pa mutu pa nzubu wa kudiila wa Maaseya muana wa Shaluma mulami wa ku tshiibi. 5 Pashishe ngakateka mpanza ne makopo biuwule tente ne mvinyo kumpala kua balume ba mu nzubu wa bena Lekaba, meme kubambila ne: “Nuayi mvinyo.”
6 Kadi bakamba ne: “Katuakunua mvinyo to, bualu Yehonadaba*+ muana wa Lekaba, nkambua wetu, wakatuelela mukenji eu ne: ‘Nuenu nansha bana benu kanuena ne bua kunua mvinyo nansha. 7 Kanuena ne bua kuibaka nzubu, kukuna mamiinu, anyi kukuna anyi kupeta budimi bua tumuma tua mvinyo to. Kadi, nudi ne bua kusombela anu mu ntenta, bua nushale ne muoyo matuku a bungi mu buloba bunudi basombele bu bantu ba ku babende.’ 8 Nunku tudi tutungunuka ne kutumikila dîyi dia Yehonadaba muana wa nkambua wetu Lekaba mu malu onso avuaye mutuambile bua kuenza pa kubenga kunua mvinyo nansha mukese, tuetu ne bakaji betu ne bana betu ba balume ne bana betu ba bakaji. 9 Kabidi, katuena tuibaka nzubu bua kusombelamu, ne katuena ne madimi a tumuma tua mvinyo anyi madimi makuabu anyi mamiinu nansha. 10 Tudi tutungunuka ne kusombela mu ntenta ne kutumikila malu onso avua Yehonadaba* nkambua wetu mutuambile bua kuenza. 11 Kadi pakalua Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona kuluisha buloba,+ tuakamba ne: ‘Luayi, tubuelayi mu Yelushalema bua kupanduka ku tshiluilu tshia bena Kasada ne tshia bena Sulia,’ mpindieu tudi basombele mu Yelushalema.”
12 Dîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya, diamba ne: 13 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Ndaku, wambile bantu ba mu Yuda ne bantu badi basombele mu Yelushalema ne: “Kabavua batungunuke ne kunulomba bua kutumikila mêyi anyi anyi?”+ ke mudi Yehowa ukonka. 14 “Yehonadaba muana wa Lekaba wakelela bana bende mukenji bua kabanu mvinyo, ne mbatumikile mêyi ende pa kubenga kunua mvinyo too ne lelu eu, nunku batumikila dîyi dia nkambua wabu.+ Kadi, meme ndi muakule nenu njila ne njila,* kadi kanuena bantumikile to.+ 15 Mvua mutungunuke ne kunutumina bena mudimu banyi bonso baprofete, mbatuma njila ne njila,*+ ngamba ne: ‘Kudimukayi koku, yonso wa kunudi umbuke ku njila yenu mibi,+ ne enzayi malu makane! Kanulondi nzambi mikuabu ne kanuyenzedi mudimu. Nunku nenutungunuke ne kusombela mu buloba bumvua munupeshe nuenu ne bankambua benu.’+ Kadi kanuakinyika ditshi dienu anyi kunteleja to. 16 Bana ba Yehonadaba muana wa Lekaba mbatumikile dîyi divua nkambua wabu mubashile,+ kadi bantu aba ki mbanteleje to.”’”
17 “Nunku mona tshidi Yehowa, Nzambi wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Mona ndi ntumina Yuda ne bantu bonso badi basombele mu Yelushalema makenga onso andi mubadimuije bua bualu buawu,+ bualu ndi mubambile, kadi ki mbateleje, ne mvua mutungunuke ne kubabikila, kadi kabavua bitabe to.’”+
18 Yelemiya wakambila ba mu nzubu wa bena Lekaba ne: “Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Bu munudi batumikile dîyi dia nkambua wenu Yehonadaba ne batungunuke ne kulama mêyi ende onso, nuenza anu tshivuaye munuambile bua kuenza, 19 monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Kakuakupangika muana wa mu ndelanganyi ya Yehonadaba* muana wa Lekaba bua kuenza mudimu kumpala kuanyi nansha.”’”
36 Nunku mu tshidimu tshinayi tshia Yehoyakima+ muana wa Yoshiya mukalenge wa Yuda, dîyi edi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa diamba ne: 2 “Angata muvungu,* ufundamu mêyi onso andi mukuambile bua kuenzela Isalele, Yuda+ ne bisamba bionso,+ kumbukila ku dituku dia kumpala dimvua muakule nebe mu matuku a Yoshiya too ne lelu eu.+ 3 Pamuapa padi bena mu nzubu wa Yuda bumvua bualu bua makenga onso andi nkeba kubatumina, nebumbuke mu njila yabu mibi, bua mmone mua kubabuikidila tshilema tshiabu ne mpekatu wabu.”+
4 Pashishe Yelemiya wakabikila Baluka+ muana wa Neliya, Yelemiya wakamuambila mêyi onso avua Yehowa mumuambile, ne Baluka wakaafunda mu muvungu.*+ 5 Pashishe Yelemiya wakambila Baluka ne: “Ndi mufinakaja ne tshiena ne mushindu wa kubuela mu nzubu wa Yehowa to. 6 Nunku wewe ke udi ne bua kubuelamu ne kubala ne dîyi dikole mêyi a Yehowa mu muvungu uudi mufunde mêyi andi mukuambile. Uabale mu matshi a bantu mu nzubu wa Yehowa mu dituku dia tshijila tshia biakudia; nunku neuabadile bantu bonso ba mu Yuda badi babuela bafumina mu bimenga biabu. 7 Pamuapa, dilomba diabu dia luse nedifike kudi Yehowa ne nebakudimuke muntu yonso umbuka ku njila yende mibi, bualu tshiji ne tshiji tshikole bidi Yehowa muleje bantu aba mbikole.”
8 Nunku Baluka muana wa Neliya wakenza bionso bivua muprofete Yelemiya mumuambile bua kuenza; wakabala mêyi a Yehowa mu muvungu* ne dîyi dikole mu nzubu wa Yehowa.+
9 Nunku mu tshidimu tshitanu tshia Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, mu ngondo wa tshitema, bantu bonso ba mu Yelushalema ne bantu bonso bavua balue mu Yelushalema bafumina mu bimenga bia Yuda bakela dîyi bua kubuela mu tshijila tshia biakudia kumpala kua Yehowa.+ 10 Pashishe Baluka wakabala mêyi a Yelemiya mu muvungu* ne dîyi dikole mu nzubu wa Yehowa, mu tshibambalu* tshia Gemaleya+ muana wa mutentudi* Shafana,+ mu lubanza lua kuulu, lua ku tshibuelelu tshia tshiibi tshipiatshipia tshia nzubu wa Yehowa+ mu matshi a bantu bonso.
11 Pavua Mikaya muana wa Gemaleya muana wa Shafana mumvue mêyi a Yehowa onso a mu muvungu* eu, 12 wakapueka ku nzubu* wa mukalenge, ku tshibambalu tshia mufundi. Bakokeshi* bonso bavua basombamu: Elishama+ mufundi, Delaya muana wa Shemaya, Elenatana+ muana wa Akabô,+ Gemaleya muana wa Shafana, Sedekiya muana wa Hananiya, ne bakokeshi bakuabu bonso. 13 Mikaya wakabambila mêyi onso avuaye mumvue pavua Baluka mubale muvungu* mu matshi a bantu.
14 Pashishe, bakokeshi bonso bakatuma Yehudi muana wa Netaniya muana wa Shelemeya muana wa Kusha kudi Baluka, bamba ne: “Luaku ne muvungu uuvua mubale mu matshi a bantu au.” Baluka muana wa Neliya wakangata muvungu mu tshianza, wakaya kudibu. 15 Bakamuambila ne: “Somba koku, utubadilawu ne dîyi dikole.” Nunku Baluka wakababadilawu.
16 Diakamue pakumvuabu mêyi onso, bakatangilangana ne buôwa, kuambilabu Baluka ne: “Bushuwa tudi ne bua kuambila mukalenge mêyi onso aa.” 17 Bakebeja Baluka ne: “Tuambila koku muuvua mufunde mêyi onso aa. Yeye ke uvua ukuambila bia kufunda anyi?” 18 Baluka wakabandamuna ne: “Yeye wakangambila mêyi onso aa, ne ngakaafunda mu muvungu* eu ne mâyi a mukanda.” 19 Bakokeshi bakambila Baluka ne: “Ndaku, nusokome wewe ne Yelemiya, nuenze bua muntu nansha umue kamanyi muaba unudi to.”+
20 Pashishe bakaya kudi mukalenge mu lubanza, kutekabu muvungu mu tshibambalu tshia Elishama mufundi, bobu kuambila mukalenge malu onso avuabu bumvue.
21 Nunku mukalenge wakatuma Yehudi+ bua kuangata muvungu, yeye kulua nawu ufumina mu tshibambalu tshia Elishama mufundi. Yehudi wakabanga kuwubala mu matshi a mukalenge ne a bakokeshi bonso bavua bimane pabuipi ne mukalenge. 22 Mukalenge uvua musombe mu nzubu wende wa mu tshikondo tshia mashika makole,* mu ngondo wa tshitema,* ne kapia kavua katema mu mbabula kumpala kuende. 23 Pavua Yehudi ubala milongo isatu anyi inayi, mukalenge uvua ukosa tshitupa atshi ne kele ka mufundi, utshiela mu kapia kavua katema mu mbabula, too ne pavua muvungu mujima mujikile mu kapia kavua mu mbabula. 24 Kabavua bumvue buôwa to; mukalenge nansha bena mudimu bende bonso bavua bateleje mêyi au onso kabakapanda bilamba biabu to. 25 Nansha muvua Elenatana,+ Delaya+ ne Gemaleya+ basengelele mukalenge bua koshi muvungu, kakabateleja to. 26 Kabidi, mukalenge wakatumina Yelamele muana wa mukalenge, Selaya muana wa Azeliele ne Shelemeya muana wa Abedele dîyi bua kukuata Baluka mufundi ne muprofete Yelemiya, kadi Yehowa uvua anu mubasokoke.+
27 Pashishe dîyi dia Yehowa diakalua kabidi kudi Yelemiya panyima pa mukalenge mumane kuosha muvungu uvua ne mêyi avua Baluka mufunde avua Yelemiya umuambila,+ diamba ne: 28 “Angata muvungu mukuabu, ufundamu mêyi onso a muomumue avua mu muvungu wa kumpala uvua Yehoyakima mukalenge wa Yuda muoshe au.+ 29 Udi ne bua kuambila Yehoyakima mukalenge wa Yuda ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba: “Udi muoshe muvungu eu ne muambe ne: ‘Bua tshinyi udi mufundamu ne: “Mukalenge wa Babilona nealue bushuwa ne neabutule buloba ebu, umanamu bantu ne nyama”?’+ 30 Nunku mona tshidi Yehowa wamba bua Yehoyakima mukalenge wa Yuda: ‘Yeye kakuikala ne muntu wasomba mu nkuasa wa bukalenge wa Davidi,+ ne nebalekele tshitalu tshiende pa munya munda munya ne pa mashika butuku.+ 31 Nemmulumbuluishe yeye ne bana bende* ne bena mudimu bende bua tshilema tshiabu, ne nembatumine bobu ne bantu badi basombele mu Yelushalema ne bantu ba mu Yuda makenga onso andi muambe bua bualu buabu,+ kadi kabavua bateleje to.’”’”+
32 Pashishe Yelemiya wakangata muvungu mukuabu, wakawupesha Baluka mufundi,+ muana wa Neliya, ne yeye kufundamu mêyi onso avua Yelemiya umuambila avua mu muvungu* uvua Yehoyakima mukalenge wa Yuda muoshe mu kapia.+ Bavua basakidile kabidi mêyi makuabu a bungi a buena au.
37 Nunku mukalenge Sedekiya+ muana wa Yoshiya wakatuadija kukokesha pa muaba wa Koniya*+ muana wa Yehoyakima, bualu Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona wakamuteka mukalenge mu buloba bua Yuda.+ 2 Kadi yeye ne bena mudimu bende ne bantu ba mu buloba abu kabakateleja mêyi a Yehowa avuaye muambe ku butuangaji bua muprofete Yelemiya to.
3 Mukalenge Sedekiya wakatuma Yehukala+ muana wa Shelemeya ne Sefanya+ muana wa muakuidi Maaseya kudi muprofete Yelemiya, wamba ne: “Tulombela koku kudi Yehowa Nzambi wetu.” 4 Yelemiya uvua wendakana munkatshi mua bantu kakuyi bualu, bualu kabavua banji kumuela mu buloko+ to. 5 Pine apu, tshiluilu tshia Palô tshikavua tshipatuke mu Ejipitu,+ ne bena Kasada bavua batshintshimike Yelushalema bakumvua lumu lua bualu buabu. Ke bobu kumbuka ku Yelushalema.+ 6 Pashishe dîyi dia Yehowa diakalua kudi muprofete Yelemiya, diamba ne: 7 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba: ‘Monayi tshinudi ne bua kuambila mukalenge wa Yuda uvua munutume kundi bua kungebeja malu: “Tangila! Tshiluilu tshia Palô tshidi tshienda tshilua bua kukuambuluisha netshipingane mu buloba buatshi, mu Ejipitu.+ 8 Bena Kasada nebapingane, nebaluishe tshimenga etshi, nebatshikuate ne nebatshioshe ne kapia.”+ 9 Monayi tshidi Yehowa wamba: “Kanudishimi* nuamba ne: ‘Bushuwa bena Kasada nebumbuke kutudi,’ bualu kabakumbuka to. 10 Nansha bu nuenu mua kushipa tshiluilu tshijima tshia bena Kasada badi banuluisha, kushala anu bantu babu balume badi batapike, bobu nebajuke mu ntenta yabu, neboshe tshimenga etshi ne kapia.”’”+
11 Pavua tshiluilu tshia bena Kasada tshiumbuke ku Yelushalema bua bualu bua tshiluilu tshia Palô,+ 12 Yelemiya wakumbuka ku Yelushalema kuyaye mu buloba bua Benyamina+ bua kupeta tshiende tshitupa kuoku aku munkatshi mua tshisamba tshiabu. 13 Kadi pakafikaye ku Tshiibi tshia Benyamina, mfumu uvua ku mutu kua balami, dîna diende Iliya muana wa Shelemeya muana wa Hananiya, wakakuata muprofete Yelemiya, wamba ne: “Wewe udi unyema bua kuya kudi bena Kasada!” 14 Kadi Yelemiya wakamba ne: “Ki mmuomu to! Tshiena nnyema bua kuya kudi bena Kasada to.” Kadi yeye kakamuteleja nansha. Ke Iliya kukuataye Yelemiya, kuyaye nende kudi bakokeshi. 15 Bakokeshi bakafiikila Yelemiya munda,+ bakamututa, kumuelabu mu buloko*+ mu nzubu wa Yehonatana mufundi, nzubu uvuabu bavuije buloko. 16 Bakela Yelemiya mu buloko bua muinshi mua buloba,* mu tuzubu tua muinshi mua buloba, ne wakashalamu matuku a bungi.
17 Pashishe mukalenge Sedekiya wakamubikidisha, ne mukalenge wakamukonka malu mu musokoko mu nzubu* muende.+ Wakakonka ne: “Kudiku dîyi kampanda dia kudi Yehowa anyi?” Yelemiya wakamuambila ne: “Didiku!” kutungunukaye wamba ne: “Wewe neufidibue mu tshianza tshia mukalenge wa Babilona!”+
18 Yelemiya wakambila kabidi mukalenge Sedekiya ne: “Mmpekatu kayi undi mukuenzele wewe, bena mudimu bebe ne bantu aba, bua wewe kungela mu buloko? 19 Mpindieu, baprofete bebe bavua bakuambile mêyi a buprofete a ne: ‘Mukalenge wa Babilona kakulua kukuluisha wewe ne buloba ebu’+ badi penyi? 20 Mpindieu, teleja koku, wewe mfumu mukalenge wanyi. Dilomba dianyi difike koku kuudi. Kumpingajiku mu nzubu wa Yehonatana+ mufundi to, tshianana nemfuilamu.”+ 21 Nunku mukalenge Sedekiya wakatuma dîyi bua balamine Yelemiya mu Lubanza lua balami,+ ne bavua bamupesha diampa dia tshijengu dituku dionso difumina mu musesu wa benji ba mampa+ too ne pavua mampa onso a mu tshimenga majike.+ Kadi Yelemiya wakashala mu Lubanza lua balami.
38 Nunku Shefataya muana wa Matane, Gedaliya muana wa Pashû, Yukala+ muana wa Shelemeya, ne Pashû+ muana wa Malakiya bakumvua mêyi avua Yelemiya wambila bantu bonso, a ne: 2 “Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Muntu udi ushala mu tshimenga etshi neafue ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala ne ku tshipupu.*+ Kadi muntu udi udifila* kudi bena Kasada neashale ne muoyo ne neapete muoyo* wende bu tshintu tshinyenga mu mvita* ne neikale ne muoyo.’+ 3 Mona tshidi Yehowa wamba: ‘Tshimenga etshi netshifidibue bushuwa mu bianza bia tshiluilu tshia mukalenge wa Babilona, ne yeye neatshikuate.’”+
4 Bakokeshi bakambila mukalenge ne: “Shipesha koku muntu eu,+ bualu mushindu eu ke udiye utekesha lungenyi lua* basalayi badi bashale mu tshimenga etshi, kabidi ne lua bantu bonso, padiye ubambila mêyi a nunku. Bualu muntu eu kena ukeba ditalala dia bantu aba to, kadi udi ukeba dikenga diabu.” 5 Mukalenge Sedekiya wakandamuna ne: “Monayi! Yeye udi mu bianza bienu, bualu mukalenge kena mua kuenza bualu nansha bumue bua kunukandika to.”
6 Nunku bakangata Yelemiya, kumuela mu tshina tshia kulamina mâyi tshia Malakiya muana wa mukalenge, tshivua mu Lubanza lua balami.+ Bakapuekeshila Yelemiya ku mionji. Dîba adi mu tshina atshi kamuvua mâyi to, muvua anu bitotshi, ne Yelemiya wakatuadija kudina mu bitotshi.
7 Ebede-meleke+ muntu mutungu* muena Etshiopi, wa mu nzubu* wa mukalenge, wakumvua ne: mbele Yelemiya mu tshina tshia kulamina mâyi. Dîba adi mukalenge uvua musombe ku Tshiibi tshia Benyamina,+ 8 ke Ebede-meleke kupatukaye mu nzubu* wa mukalenge, kuambilaye mukalenge ne: 9 “Wewe mfumu mukalenge wanyi, tshidi bantu aba benzele muprofete Yelemiya ntshibi! Mbamuele mu tshina tshia kulamina mâyi, ne yeye neafuilamu bua nzala, bualu kakuena diampa dishale mu tshimenga to.”+
10 Pashishe mukalenge wakatumina Ebede-meleke muena Etshiopi dîyi ne: “Angata bantu 30 muaba eu, patulayi muprofete Yelemiya mu tshina tshia kulamina mâyi kumpala kua yeye kufua.” 11 Ke Ebede-meleke kuangata bantu abu, kubuelaye nabu mu nzubu* wa mukalenge, muaba udi muinshi mua tshibutshilu,+ kuangatabu mikusu ya bilamba ya kale ne bitetela bia bilamba bia kale, kubipuekeshilabu Yelemiya ku mionji mu tshina tshia mâyi. 12 Pashishe Ebede-meleke muena Etshiopi kuambilaye Yelemiya ne: “Ela koku mikusu ya bilamba ayi ne bitetela bia bilamba abi ne mionji ayi mu mâpa ebe.” Yelemiya wakenza nanku, 13 ne bakakoka Yelemiya ne mionji, kumupatulabu pambelu pa tshina. Kadi Yelemiya wakashala mu Lubanza lua balami.+
14 Mukalenge Sedekiya wakabikidisha muprofete Yelemiya bua alue kudiye ku tshibuelelu tshisatu, tshidi mu nzubu wa Yehowa, ne mukalenge kuambilaye Yelemiya ne: “Ndi ne bualu bua kukukonka. Kunsokoki bualu nansha bumue to.” 15 Pashishe Yelemiya wakambila Sedekiya ne: “Meme mukuambile, wewe neunshipe bushuwa. Meme mukupeshe lungenyi, kuakunteleja to.” 16 Ke mukalenge Sedekiya kuditshipaye kudi Yelemiya mu musokoko, wamba ne: “Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, yeye udi mutupeshe muoyo eu,* tshiakukushipa to, ne tshiakukufila mu tshianza tshia bantu aba badi bakeba kuangata muoyo webe* to.”
17 Pashishe Yelemiya wakambila Sedekiya ne: “Mona tshidi Yehowa, Nzambi wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Wewe mudifile* kudi bakokeshi ba mukalenge wa Babilona, muoyo webe neupandishibue,* ne kabakuosha tshimenga etshi ne kapia, ne wewe ne ba mu nzubu muebe nenupandishibue.+ 18 Kadi wewe kuyi mudifile* kudi bakokeshi ba mukalenge wa Babilona, tshimenga etshi netshifidibue kudi bena Kasada, ne nebatshioshe ne kapia,+ ne wewe kuakupanduka mu tshianza tshiabu to.’”+
19 Pashishe mukalenge Sedekiya wakambila Yelemiya ne: “Ndi ntshina bena Yuda badi bumbuke baye kudi bena Kasada, bualu meme mufidibue mu bianza biabu, badi mua kungenzela malu ne tshikisu.” 20 Kadi Yelemiya wakamba ne: “Kuakufidibua kudibu to. Tumikila koku dîyi dia Yehowa dindi nkuambila, ne malu neende bimpe buebe wewe, ne neushale* ne muoyo. 21 Kadi wewe mubenge bua kudifila,* mona tshidi Yehowa mmunsokoluele: 22 Mona! Badi bapatula bakaji bonso badi bashale mu nzubu* wa mukalenge wa Yuda baya nabu kudi bakokeshi ba mukalenge wa Babilona,+ ne badi bamba ne:
Mbenze bua dikasa diebe didine mu bitotshi.
Mpindieu mbalukile tshianyima.’
23 Badi bapatula bakaji bebe bonso ne bana bebe baya nabu kudi bena Kasada, ne wewe kuakupanduka ku tshianza tshiabu, kadi nebakukuate kudi mukalenge wa Babilona,+ ne bua bualu buebe neboshe tshimenga etshi ne kapia.”+
24 Pashishe Sedekiya wakambila Yelemiya ne: “Muntu nansha umue kamanyi malu aa, bua wewe kufu to. 25 Bakokeshi bobu bumvue ne: ndi muyikile nebe, bobu balue kuudi bakuambile ne: ‘Tuambila koku biuvua muambile mukalenge. Kutusokoki bualu nansha bumue to, ne tuetu katuakukushipa to.+ Mukalenge uvua mukuambile tshinyi?’ 26 udi ne bua kubambila ne: ‘Mvua ndomba mukalenge bua kampingaji mu nzubu wa Yehonatana bua meme tshifuidimu to.’”+
27 Pashishe bakokeshi bonso bakalua kudi Yelemiya, kumuelabu nkonko. Yeye kubambila malu onso avua mukalenge mumuambile bua kuamba. Nunku kabakamuasa bualu bukuabu to, bualu muntu nansha umue kavua mumvue muyuki au to. 28 Yelemiya wakashala mu Lubanza lua balami+ too ne dituku divuabu bakuate Yelushalema; utshivua anu muomu pavuabu bakuate Yelushalema.+
39 Mu tshidimu tshia tshitema tshia Sedekiya mukalenge wa Yuda, mu ngondo wa dikumi, Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona wakalua ne tshiluilu tshiende tshionso ku Yelushalema, ne bakamutshintshimika.+
2 Mu tshidimu tshia 11 tshia Sedekiya, mu ngondo muinayi, mu dituku dia tshitema dia ngondo au, bakapanda tshimanu tshia tshimenga.+ 3 Bakokeshi bonso ba mukalenge wa Babilona bakabuela, mmumue ne: Samagâ* Nêgala-shalesê, Labasalisa* Nebo-sâsekima, Labamaga* Nêgala-shalesê, ne bakokeshi bakuabu bonso ba mukalenge wa Babilona, kusombabu mu Tshiibi tshia Pankatshinkatshi.+
4 Pakabamona Sedekiya mukalenge wa Yuda ne basalayi bonso, bakanyema,+ bakapatuka tshimenga butuku butuku, kuyilabu mu njila wa ku lupangu lua mukalenge, kupitshilabu mu tshiibi tshidi pankatshi pa bimanu bibidi, ne bakatungunuka ne njila wa ku Alabâ.+ 5 Kadi tshiluilu tshia bena Kasada tshiakabalonda, kupetelabu Sedekiya mu mpata ya bipela ya Yeliko.+ Kumukuatabu, kuyabu nende kudi Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona ku Libela+ mu buloba bua Hamate,+ kuakamukoselaye tshibawu. 6 Mukalenge wa Babilona wakashipa bana ba balume ba Sedekiya mu mêsu muende ku Libela, ne mukalenge wa Babilona wakashipa kabidi bantu banene bonso ba mu Yuda.+ 7 Pashishe wakashipa mêsu a Sedekiya, panyima wakamusuika ne nkanu ya tshiamu tshia mitaku bua kuya nende mu Babilona.+
8 Pashishe bena Kasada bakosha nzubu* wa mukalenge ne nzubu ya bantu,+ kupulabu ne bimanu bia Yelushalema.+ 9 Nebuzaladana+ mfumu wa balami wakakuata bantu bavua bashale bavuabu bashiye mu tshimenga, bavua banyeme badifile kudiye, ne muntu yonso uvua mushale, kuya nabu mu Babilona.
10 Kadi Nebuzaladana mfumu wa balami wakashiya mu buloba bua Yuda bamue bantu ba mu buloba bavua bapele menemene, bavua kabayi ne kantu. Dituku adi wakabapesha kabidi madimi a tumuma tua mvinyo ne madimi makuabu bua kudimabu.*+
11 Nunku Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona wakatumina Nebuzaladana mfumu wa balami mêyi aa bua bualu bua Yelemiya ne: 12 “Muangata, umulame; kumuenzedi bualu bubi to, umuenzele tshionso tshidiye ukulomba.”+
13 Ke Nebuzaladana mfumu wa balami, Labasalisa* Nebushazabana, Labamaga* Nêgala-shalesê, ne bantu banene bonso ba mukalenge wa Babilona kutuma bantu 14 ne kupatuisha Yelemiya mu Lubanza lua balami,+ kumufilabu kudi Gedaliya+ muana wa Ahikama+ muana wa Shafana+ bua kuya nende ku nzubu kuende. Nunku yeye wakasombela munkatshi mua bantu.
15 Pavua Yelemiya mulama mu Lubanza lua balami,+ dîyi dia Yehowa diakalua kudiye, diamba ne: 16 “Ndaku, wambile Ebede-meleke+ muena Etshiopi ne: ‘Mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Mona, ndi nkumbaja mêyi anyi bua tshimenga etshi bua kutshitumina dikenga kadi ki mmalu mimpe to, ne dituku adi wewe neumone mudi bualu ebu buenzeka.”’
17 “‘Kadi nenkusungile mu dituku adi,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘ne kuakufidibua mu bianza bia bantu baudi utshina abu to.’
18 “‘Bushuwa, nenkupandishe, ne wewe kuakukuluka ku muele wa mvita to. Neupete muoyo* webe bu tshintu tshinyenga mu mvita,*+ bualu uvua mungeyemene,’+ ke mudi Yehowa wamba.”
40 Dîyi diakalua kudi Yelemiya difumina kudi Yehowa panyima pa Nebuzaladana+ mfumu wa balami mumane kumulekeela ku Lama.+ Wakaya nende kuntu aku musuika nkanu, ne yeye uvua munkatshi mua bantu ba mu Yelushalema ne ba mu Yuda bavuabu bakuate, baya nabu mu Babilona. 2 Pashishe mfumu wa balami wakangata Yelemiya, kumuambilaye ne: “Yehowa Nzambi webe ukavua muambe bua dikenga edi didi dikuate muaba eu, 3 ne Yehowa mmuditume anu muvuaye muambe, bualu nuenu nuvua benzele Yehowa mpekatu ne kanuvua batumikile dîyi diende. Ke bualu kayi bualu ebu mbunukuate.+ 4 Mpindieu, ndi nkusulula lelu eu nkanu idi ku bianza biebe. Wewe mumone ne: mbimpe bua kuya nanyi ku Babilona, luaku tuye, ne nenkulame. Kadi wewe kuyi musue kuya nanyi ku Babilona, kulu to. Tangila! buloba bujima budi kumpala kuebe. Ndaku kuonso kuudi usungula bua kuya.”+
5 Yelemiya kayi muanji kukudimuka, Nebuzaladana wakamba ne: “Pingana kudi Gedaliya+ muana wa Ahikama+ muana wa Shafana,+ udi mukalenge wa Babilona muteke ku mutu kua bimenga bia Yuda, ne usombe nende munkatshi mua bantu; peshi ndaku kuonso kuudi usungula bua kuya.”
Pashishe mfumu wa balami wakamupesha ndambu wa biakudia ne dipa, ne wakamulekela bua aye. 6 Nunku Yelemiya wakaya kudi Gedaliya muana wa Ahikama ku Misepa+ ne wakasomba nende munkatshi mua bantu bavua bashale mu buloba abu.
7 Pakapita matuku, bamfumu bonso ba tshiluilu bavua mu mpata ne bantu babu bakumvua ne: mukalenge wa Babilona uvua muteke Gedaliya muana wa Ahikama ku mutu kua ditunga, ne uvua mumuteke ku mutu kua bantu balume, kua bantu bakaji ne kua bana ba mu bantu bapele ba mu ditunga adi bavuabu kabayi baye nabu mu Babilona. +8 Nunku bakalua kudi Gedaliya ku Misepa.+ Mu bantu abu muvua: Yishemaele+ muana wa Netanya, Yohanana+ ne Yonatana bana ba Kalea, Selaya muana wa Tanehumeta, bana ba Efayi muena Netofa, ne Yezanya+ muana wa muena Mâkata, pamue ne bantu babu. 9 Gedaliya muana wa Ahikama muana wa Shafana wakaditshipa kudibu ne kudi bantu babu wamba ne: “Kanutshinyi bua kuenzela bena Kasada mudimu. Sombayi mu buloba ebu, ne enzelayi mukalenge wa Babilona mudimu, ne malu neende bimpe buenu nuenu.+ 10 Meme nenshale mu Misepa bua kuikala muleji mpala wenu kudi* bena Kasada badi balua kutudi. Kadi nudi ne bua kusangisha mvinyo, bimuma bia mu muvu wa luya lukole,* ne mafuta, nubiele mu bintu bienu bia kulamina bintu ne nusombe mu bimenga binudi bangate.”+
11 Bena Yuda bonso bavua mu Moaba, mu Amona ne mu Edome, kabidi ne aba bavua mu matunga makuabu onso, bakumvua pabu ne: mukalenge wa Babilona uvua mushiye bashadile mu Yuda ne kabidi ne: uvua mubatekele Gedaliya muana wa Ahikama muana wa Shafana ku mutu kuabu. 12 Nunku bena Yuda bonso bakabanga kupingana bafumina miaba yonso ivuabu babatangalaje, ne bakalua mu buloba bua Yuda kudi Gedaliya ku Misepa. Bakasangisha mvinyo ne bimuma bia mu muvu wa luya lukole* bia bungi menemene.
13 Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bavua mu mpata bakalua kudi Gedaliya ku Misepa. 14 Bakamuambila ne: “Kuena mumanye ne: Bâlisa mukalenge wa bena Amona+ mmutume Yishemaele muana wa Netanya bua kukushipa* anyi?”+ Kadi Gedaliya muana wa Ahikama kakabitaba to.
15 Pashishe Yohanana muana wa Kalea wakambila Gedaliya mu musokoko ku Misepa ne: “Ndi musue kuya kushipa Yishemaele muana wa Netanya, ne muntu nansha umue kakumanya to. Yeye udi ne bua kukushipa* bua tshinyi? Bua tshinyi badi ne bua kutangalaja bantu bonso ba mu Yuda badi badisangishe kuudi ne kushipa bashadile ba Yuda?” 16 Kadi Gedaliya+ muana wa Ahikama wakambila Yohanana muana wa Kalea ne: “Kuenji bualu ebu to, bualu tshiudi wamba bua Yishemaele ntshia dishima.”
41 Mu ngondo wa muanda mutekete, Yishemaele+ muana wa Netanya muana wa Elishama, uvua wa mu ndelanganyi ya bukalenge* ne muikale umue wa ku bantu banene ba mukalenge, wakalua ne bantu bakuabu dikumi kudi Gedaliya muana wa Ahikama ku Misepa.+ Pavuabu badia biakudia pamue ku Misepa, 2 Yishemaele muana wa Netanya ne bantu dikumi bavua nende bakajuka, kushipabu Gedaliya muana wa Ahikama muana wa Shafana ne muele wa mvita. Nunku wakashipa muntu uvua mukalenge wa Babilona muteke ku mutu kua ditunga. 3 Yishemaele wakashipa kabidi bena Yuda bonso bavua ne Gedaliya mu Misepa, kabidi ne basalayi ba bena Kasada bavua muaba au.
4 Dituku dibidi panyima pa bamane kushipa Gedaliya, kumpala kua muntu nansha umue kayi muanji kumanya bualu ebu, 5 bantu 80 bakalua bafumina ku Shekeme,+ ku Shilo,+ ne ku Samalea.+ Miedi yabu ivua mikungula, bilamba biabu bivua bipandike, bavua baditape mputa,+ ne bavua ne milambu ya ntete ne budimbu bua mupuya muimpe+ mu tshianza tshiabu bua kufila ku nzubu wa Yehowa. 6 Ke Yishemaele muana wa Netanya kupatuka ufuma ku Misepa bua kutuilangana nabu, uya wenda udila. Pakatuilanganaye nabu, wakabambila ne: “Luayi kudi Gedaliya muana wa Ahikama.” 7 Kadi pakabuelabu mu tshimenga, Yishemaele muana wa Netanya ne bantu bende bakabashipa, kubelabu mu tshina tshia kulamina mâyi.
8 Kadi kuvua bantu dikumi ba munkatshi muabu bavua bambile Yishemaele ne: “Kutushipi to, bualu tudi basokoke bibutshilu bia blé, orje, mafuta ne buitshi mu mpata.” Nunku yeye wakadikanda bua kubashipa pamue ne bana babu. 9 Yishemaele wakela bitalu bionso bia bantu bavuaye mushipe mu tshina tshinene tshia kulamina mâyi tshivua mukalenge Asa muenze bua bualu bua Bâsha mukalenge wa Isalele.+ Etshi tshivua tshina tshia kulamina mâyi tshivua Yishemaele muana wa Netanya muwuje ne bantu bavuaye mushipe.
10 Yishemaele wakakuata bantu bonso bavua bashale mu Misepa,+ kusangisha ne bana ba bakaji ba mukalenge ne bantu bonso bavua bashale mu Misepa, bavua Nebuzaladana mfumu wa balami mushile Gedaliya+ muana wa Ahikama bua kulama. Yishemaele muana wa Netanya wakabakuata ne wakaya nabu bua kusabuka dia muamua dia bena Amona.+
11 Pakumvua Yohanana+ muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bavua nende lumu lua malu onso mabi avua Yishemaele muana wa Netanya muenze, 12 bakangata bantu bonso, kuyabu bua kuluisha Yishemaele muana wa Netanya, kumusanganabu pabuipi ne mâyi manene a* mu Gibeona.
13 Bantu bonso bavua ne Yishemaele bakasanka pakamonabu Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bavua nende. 14 Pashishe bantu bonso bavua Yishemaele mukuate ku Misepa+ bakakudimuka, kupinganabu ne Yohanana muana wa Kalea. 15 Kadi Yishemaele muana wa Netanya ne bantu bende muanda mukulu bakapanduka mu bianza bia Yohanana, kuyabu kudi bena Amona.
16 Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bavua nende bakangata bantu bavua bashale mu Misepa, bavuabu basungile mu bianza bia Yishemaele muana wa Netanya yeye mumane kushipa Gedaliya+ muana wa Ahikama. Bakapingana ne bantu balume, basalayi, bantu bakaji, bana, ne bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge bafumina ku Gibeona. 17 Nunku bakaya, kusombelabu muaba wa tshilala benyi wa Kimehama pabuipi ne Beteleheme,+ bakeba kuya kubuela mu Ejipitu+ 18 bua bualu bua bena Kasada. Bualu bavua babatshina, katshia Yishemaele muana wa Netanya washipa Gedaliya muana wa Ahikama, uvua mukalenge wa Babilona muteke ku mutu kua ditunga.+
42 Pashishe bamfumu bonso ba tshiluilu ne Yohanana+ muana wa Kalea, Yezanya muana wa Hoshaya, ne bantu bonso, kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene, bakasemena, 2 kuambilabu muprofete Yelemiya ne: “Teleja koku dilomba dietu dia kuanyishibua, ne lombaku Yehowa Nzambi webe bua bualu buetu, bua bualu bua bashadile bonso aba, bualu anu ndambu wa ku ba bungi ke udi mushale,+ anu muudi mumone emu. 3 Yehowa Nzambi webe atuleje njila utudi ne bua kuendela ne tshitudi ne bua kuenza.”
4 Muprofete Yelemiya wakabandamuna ne: “Ndi munuteleje, ne ndi ndomba Yehowa Nzambi wenu bilondeshile dilomba dienu; ne dîyi dionso didi Yehowa unuandamuna, nennuambiladi. Tshiakunusokoka dîyi nansha dimue to.”
5 Bakandamuna Yelemiya ne: “Yehowa ikale ntemu mulelela ne wa lulamatu watutuisha, tuetu katuyi benze menemene anu mudi Yehowa Nzambi webe ututumina dîyi ku butuangaji buebe. 6 Nansha diodi dimpe anyi dibi, netutumikile dîyi dia Yehowa Nzambi wetu, utudi tukutuma kudiye, bua malu ende bimpe buetu tuetu bualu tudi tutumikila dîyi dia Yehowa Nzambi wetu.”
7 Pakapita matuku dikumi, dîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya. 8 Nunku yeye wakabikidisha Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bavua nende ne bantu bonso, kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene.+ 9 Wakabambila ne: “Monayi tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele, unuvua bantume kudiye bua kufikisha dilomba dienu dia kuanyishibua kumpala kuende, wamba: 10 ‘Nuenu bashale bushuwa mu buloba ebu, dîba adi meme nennuibake, tshiakunupula to, ne nennukune, tshiakunujula to, bualu nengumvue kanyinganyinga* bua dikenga dindi munukebele.+ 11 ‘Kanumvu buôwa bua bualu bua mukalenge wa Babilona unudi nutshina to.’+
“‘Kanumvu buôwa bua bualu buende,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘bualu ndi nenu bua kunupandisha ne bua kunusungila mu tshianza tshiende. 12 Nennuleje luse,+ ne yeye neanumvuile luse ne neanupingaje mu buloba buenu.
13 “‘Kadi nuenu bambe ne: “Tòo, katuakushala mu buloba ebu to!” ne nuenu babenge kutumikila dîyi dia Yehowa Nzambi wenu, 14 nuamba ne: “Tòo, kadi tuetu netuye mu buloba bua Ejipitu,+ mutuikala katuyi tumona mvita anyi tumvua muadi wa mpungi anyi tukengela tshiakudia; muomu amu ke mutuasombela,” 15 nunku umvuayi dîyi dia Yehowa, nuenu bashadile ba Yuda. Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Nuenu bapangadije ne muoyo mujima bua kuya mu Ejipitu ne nuenu baye bua kusombelamu,* 16 dîba adi muele wa mvita muine unudi nutshina au neunukuatshile mu buloba bua Ejipitu amu, ne tshiyole tshia nzala tshine tshinudi nutshina atshi netshinulondele mu Ejipitu, ne nenufuilamu.+ 17 Bantu bonso badi bapangadije bua kuya mu Ejipitu bua kusombelamu, nebafue ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala, ne ku tshipupu.* Muntu nansha umue wa kudibu kakupanduka peshi kunyema dikenga dingabatumina to.”’
18 “Bualu monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Anu muvua tshiji tshianyi ne tshiji tshianyi tshikole bitshikijibue pa bantu bavua basombele mu Yelushalema,+ ke muikala tshiji tshianyi tshikole mua kuitshikijibua pambidi penu nuenu baye mu Ejipitu, ne nenulue mulawu, tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, diakabi, ne tshipendu,+ ne kanuakumona kabidi muaba eu nansha.’
19 “Yehowa mmuakule bua bualu buenu, nuenu bashadile ba Yuda. Kanuyi mu Ejipitu to. Numanye bimpe ne: ndi munudimuije lelu eu 20 ne: tshilema tshienu netshinujimijile mioyo* yenu. Bualu nuvua bantume kudi Yehowa Nzambi wenu, nuamba ne: ‘Lomba Yehowa Nzambi webe bua bualu buetu, ne tuambila bualu buonso budi Yehowa Nzambi wetu wamba, ne tuetu netubuenze.’+ 21 Ndi munuambile bualu ebu lelu eu, kadi kanuakutumikila dîyi dia Yehowa Nzambi wenu anyi kuenza bualu nansha bumue buvuaye muntume bua kunumanyisha to.+ 22 Nunku numanye bimpe ne: nenufuile muaba unudi nujinga kuya bua kusombela+ au ku muele wa mvita, ku tshiyole tshia nzala, ne ku tshipupu.”
43 Pavua Yelemiya mujikije kuambila bantu bonso aba mêyi onso aa a kudi Yehowa Nzambi wabu, dîyi dionso divua Yehowa Nzambi wabu mumutume bua kubambila, 2 Azaya muana wa Hoshaya, Yohanana+ muana wa Kalea, ne bantu bena dipetu bonso bakambila Yelemiya ne: “Biudi wamba abi mbia mafi! Yehowa Nzambi wetu ki mmukutume bua kuamba ne: ‘Kanuyi mu Ejipitu bua kusombelamu to.’ 3 Kadi Baluka+ muana wa Neliya udi ukusaka bua kutuluisha, kutufila mu tshianza tshia bena Kasada bua kutushipabu anyi bua kutukuatabu, kuya netu mu Babilona.”+
4 Nunku Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu ne bantu bonso bakabenga kutumikila dîyi dia Yehowa dia kushala mu buloba bua Yuda. 5 Kadi Yohanana muana wa Kalea ne bamfumu bonso ba tshiluilu bakangata bashadile bonso ba mu Yuda bavua bapingane bua kusombela mu buloba bua Yuda bafumina mu bisamba bionso muvuabu babatangalaje.+ 6 Bakangata balume, bakaji, bana ne bana ba bakaji ba mukalenge ne muntu* yonso uvua Nebuzaladana+ mfumu wa balami mushile Gedaliya+ muana wa Ahikama+ muana wa Shafana,+ pamue ne muprofete Yelemiya ne Baluka muana wa Neliya. 7 Bakaya mu buloba bua Ejipitu, bualu kabavua batumikile dîyi dia Yehowa to, ne bakafika too ne ku Tapanehese.+
8 Pashishe dîyi dia Yehowa diakalua kudi Yelemiya ku Tapanehese, diamba ne: 9 “Angata mabue manene mu tshianza tshiebe, uasokoke mu potopoto mu madioto a tshibumba tshia ku tshibuelelu tshia nzubu wa Palô mu Tapanehese, bena Yuda batangile. 10 Pashishe ubambile ne: ‘Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: “Monayi ndi mbikidisha Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, muena mudimu wanyi,+ ne nenteke nkuasa wende wa bukalenge pa mutu pa mabue andi musokoke aa, yeye nealabaje ntenta wende wa bukalenge pa mutu pawu.+ 11 Neabuele ne neakume buloba bua Ejipitu.+ Muntu yonso udi mufundila tshipupu tshia lufu, ku tshipupu tshia lufu; muntu yonso udi mufundila dikuatshibua, ku dikuatshibua; ne muntu yonso udi mufundila muele wa mvita, ku muele wa mvita.+ 12 Nentue nzubu* ya nzambi ya mu Ejipitu kapia,+ ne yeye neayoshe, ne neayikuate neaye nayi. Yeye neadijingile buloba bua Ejipitu anu bu mudi mulami wa mikoko udijingila tshilamba tshiende, ne neumbukamu mu ditalala.* 13 Neatshibule makunji* a Bete-shemeshe* bitupa bitupa mu buloba bua Ejipitu, ne neoshe nzubu* ya nzambi ya mu Ejipitu ne kapia.”’”
44 Dîyi diakalua kudi Yelemiya bua bantu bonso bavua basombele mu buloba bua Ejipitu,+ bavua basombele mu Migedola,+ mu Tapanehese,+ mu Nofa,*+ ne mu buloba bua Patelosa,+ diamba ne: 2 Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Nudi bamone makenga onso andi mutumine Yelushalema+ ne bimenga bionso bia Yuda, ne lelu eu mbishale bikulu, kamuyi muntu musombelamu.+ 3 Mbua malu mabi avuabu benze bua kumfiikisha munda, baya kufila milambu+ ne batendelela nzambi mikuabu ivuabu bobu kabayi bamanye, nansha nuenu anyi bankambua benu.+ 4 Mvua ntungunuka ne kunutumina bena mudimu banyi bonso baprofete, mbatuma njila ne njila,* ngamba ne: “Kanuenji koku bualu bubi bundi mukine ebu to.”+ 5 Kadi kabakateleja anyi kuinyika ditshi diabu bua kumbuka ku malu abu mabi bua kubenga kulambula nzambi mikuabu milambu.+ 6 Nunku tshiji tshianyi tshikole ne tshiji tshianyi biakitshikila ne biakatema mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema, ne biakalua bikulu ne buloba bua munda mutupu, anu mudibi lelu eu.’+
7 “Kadi mpindieu monayi tshidi Yehowa, Nzambi wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Bua tshinyi nudi nudikebela* dikenga dinene bua muntu mulume yonso ne muntu mukaji yonso, ne muana yonso ne muana yonso wa ku dibele ajimine mu Yuda, nushala kanuyi ne bashadile? 8 Bua tshinyi nudi numfiikisha munda ne midimu ya bianza bienu, nulambula nzambi mikuabu milambu mu buloba bua Ejipitu munudi baye bua kusombela? Nenufue ne nenulue tshintu tshia kuela mulawu ne tshipendu munkatshi mua bisamba bionso bia pa buloba.+ 9 Nudi bapue bienzedi bibi bia bankambua benu muoyo, ne bienzedi bibi bia bakalenge ba Yuda,+ ne bienzedi bibi bia bakaji babu,+ kabidi ne bienzedi bibi bienu nuenu bine ne bienzedi bibi bia bakaji benu,+ bivua bienzeke mu buloba bua Yuda ne mu misesu ya Yelushalema anyi? 10 Too ne lelu eu ki mbadipuekeshe* to, ki mbaleje ditshina to,+ ki mbendele nansha mu mukenji wanyi anyi mu mêyi anyi mafunda amvua muteke kumpala kuenu ne kua bankambua benu nansha.’+
11 “Nunku monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Monayi, ndi mudisuike bua kunutumina dikenga, bua kubutula Yuda mujima. 12 Pashishe nengangate bashadile ba Yuda bavua badisuike bua kuya mu buloba bua Ejipitu bua kusombelamu, ne nebafuile buonso buabu mu buloba bua Ejipitu.+ Nebakuluke ku muele wa mvita, ne nebafue ku tshiyole tshia nzala; kubangila ku udi mutambe bukese too ne ku udi mutambe bunene, nebafue ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala. Ne nebalue mulawu, tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, diakabi ne tshipendu.+ 13 Nempeshe bantu badi basombele mu buloba bua Ejipitu dinyoka, anu bu mumvua mupeshe Yelushalema dinyoka ne muele wa mvita, ne tshiyole tshia nzala, ne tshipupu* kabidi.+ 14 Bashadile ba Yuda badi baye kusombela mu buloba bua Ejipitu kabakupanduka anyi kushala ne muoyo bua kupingana mu buloba bua Yuda to. Nebajinge ne muoyo mujima* bua kupingana ne kusombelamu, kadi kabakupingana to, pa kumbusha anu ndambu wa badi bapanduka.’”
15 Balume bonso bavua bamanye ne: bakaji babu bavua balambula nzambi mikuabu milambu ne bantu bakaji bonso bavua bimane muaba au benze tshisumbu tshinene, ne bantu bonso bavua basombele mu buloba bua Ejipitu,+ mu Patelosa,+ bakandamuna Yelemiya ne: 16 “Katuakuteleja dîyi diudi mutuambile mu dîna dia Yehowa to. 17 Kadi, bushuwa tuetu netuenze mêyi adi mukana muetu mupatule, bua kulambula Mukalenge Mukaji wa Diulu* milambu ne bua kumupongoluela milambu ya bia kunua,+ anu bu mutuvua tuetu, bankambua betu, bakalenge betu, ne bakokeshi betu benze mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema, patuvua bukute biakudia ne bikale bimpe, patuvua katuyi bamone dikenga nansha dimue. 18 Katshia tualekela kulambula Mukalenge Mukaji wa Diulu* milambu ne kumupongoluela milambu ya bia kunua, tudi bapangile bionso ne tudi bafue ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala.”
19 Bakaji bakamba kabidi ne: “Kabidi patuvua tulambula Mukalenge Mukaji wa Diulu* milambu ne tumupongoluela milambu ya bia kunua, patuvua tuenza mikata ya kulambula mienza mu tshimfuanyi tshiende ne tumupongoluela milambu ya bia kunua katuvua tuenza ne dianyisha dia babayetu anyi?”
20 Pashishe Yelemiya wakambila bantu bonso, balume ne bakaji babu ne bantu bonso bavua bakula nende ne: 21 “Milambu inuvua nuenu, bankambua benu, bakalenge benu, bakokeshi benu ne bantu ba mu buloba balambule mu bimenga bia Yuda ne mu misesu ya Yelushalema,+ Yehowa wakayivuluka ne yakamuluila ku muoyo! 22 Ndekelu wa bionso Yehowa kavua kabidi mua kuanyisha bienzedi bienu bibi ne malu mabi anuvua benze to, ne buloba buenu buakalua muaba mubutula, tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa ne mulawu, kakuyi muntu musombelamu, anu mudibu lelu eu.+ 23 Bualu nudi balambule milambu eyi ne bualu nudi benzele Yehowa mpekatu, babenge kutumikila dîyi dia Yehowa ne kulonda mukenji wende, mêyi ende mafunda, ne mavuluija ende ke padi dikenga edi dinukuate, anu mudibi lelu eu.”+
24 Yelemiya wakatungunuka ne kuambila bantu bonso ne bakaji bonso ne: “Umvuayi dîyi dia Yehowa, nuenu bena Yuda bonso badi mu buloba bua Ejipitu. 25 Monayi tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Binudi nuenu ne bakaji benu bapatule mukana muenu, nudi babikumbaje ne bianza bienu, bualu nuvua bambe ne: “Bushuwa tuetu netukumbaje mitshipu yetu ya kulambula Mukalenge Mukaji wa Diulu* milambu ne ya kumupongoluela milambu ya bia kunua.”+ Bushuwa nuenu bakaji nenukumbaje mitshipu yenu ne nenuenze malu anudi baditshipe.’
26 “Nunku telejayi dîyi dia Yehowa, nuenu bonso ba mu Yuda badi basombele mu buloba bua Ejipitu: Yehowa udi wamba ne: ‘“Monayi ndi nditshipa mu dîna dianyi dinene ne: kabakubikila kabidi dîna dianyi mu mutshipu mu buloba buonso bua Ejipitu kudi muntu nansha umue wa mu Yuda+ udi wamba ne: ‘Bushuwa, bu mudi Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa ne muoyo!’+ 27 Mpindieu ndi mbatangila bua kubatumina dikenga, kadi ki mbua kubatumina bualu buimpe to;+ balume bonso ba mu Yuda badi mu buloba bua Ejipitu nebafue ku muele wa mvita ne ku tshiyole tshia nzala, too ne pikalabu kabatshiyiku kabidi.+ 28 Anu bantu bakese ke bapanduka ku muele wa mvita ne ke bapingana bafumina mu buloba bua Ejipitu batangile mu buloba bua Yuda.+ Pashishe bashadile bonso ba Yuda bavua balue mu buloba bua Ejipitu bua kusombelamu nebamanye dîyi didi dikumbane, ni ndianyi, ni ndiabu!”’”
29 Yehowa udi wamba ne: “‘Etshi ke tshimanyinu tshindi nnupesha ne: nennupeshile dinyoka muaba eu, bua nufike ku dimanya ne: mêyi anyi adi alaya bua dikenga kunukuata neakumbane bushuwa. 30 Monayi tshidi Yehowa wamba: “Monayi ndi mfila Palô Hofela, mukalenge wa Ejipitu, mu tshianza tshia bena lukuna bende ne tshia aba badi bakeba kuangata muoyo wende,* anu bu mumvua mufile Sedekiya mukalenge wa Yuda mu tshianza tshia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona uvua muena lukuna wende ne uvua ukeba kuangata muoyo wende.”’”*+
45 Edi ndîyi divua muprofete Yelemiya muambile Baluka+ muana wa Neliya pavuaye mufunde mêyi aa avua Yelemiya mumuambile+ bua kufunda mu mukanda mu tshidimu tshinayi tshia Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda:
2 “Mona tshidi Yehowa Nzambi wa Isalele wamba bua bualu buebe wewe, Baluka: 3 ‘Wewe udi muambe ne: “Diakabi dianyi, bualu Yehowa mmusakidile kanyinganyinga ku dikenga dianyi! Ndi muzengele ne ditua dianyi dia mikemu, ne tshiena mupete muaba wa kuikishila.”’
4 “Udi ne bua kumuambila ne: ‘Mona tshidi Yehowa wamba: “Tangila! Ndi ngupula tshindi muibake, ne ndi njula tshindi mukune, mmumue ne: ditunga dijima.+ 5 Kadi wewe udi udikebela* malu manene. Lekela kukeba malu a nanku.”’
“‘Bualu nkadi pa kutumina bantu bonso* dikenga,’+ ke mudi Yehowa wamba, ‘ne muaba wonso uudi mua kuya, nenkupeshe muoyo* webe bu tshintu tshinyenga mu mvita.’”*+
46 Edi ndîyi divua Yehowa muambile muprofete Yelemiya bua bualu bua bisamba:+ 2 Bua Ejipitu,+ bua bualu bua tshiluilu tshia Palô Neko,+ mukalenge wa Ejipitu, uvua ku muelelu wa Musulu wa Pelata ne uvuabu batshimuine ku Kâkemisha kudi Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona mu tshidimu tshinayi tshia Yehoyakima+ muana wa Yoshiya, mukalenge wa Yuda, diamba ne:
3 “Longololayi ngabu yenu mikese* ne ngabu yenu minene,
Ne ndayi kumpala batangile ku mvita.
4 Suikayi tubalu mikaba ne bandayipu, nuenu bendeshi ba tubalu.
Dilongayi ne vualayi bifulu bienu bia mvita.
Nonayi mafuma ne vualayi tuzaku tuenu tua tuamu.
5 ‘Bua tshinyi ndi mbamona bakuatshike buôwa?
Badi balukila tshianyima, bena mvita babu mbazaza.
Mbanyeme bipapu, bena mvita babu ki mbakudimuke to.
Buôwa budi miaba yonso,’ ke mudi Yehowa wamba.
6 ‘Muena lubilu lukole kena mua kunyema, ne bena mvita kabena mua kupanduka.
Ku nord, ku muelelu wa Musulu wa Pelata,
Mbatetuke ne mbadishinde.’+
7 Nnganyi eu udi ubanda bu Musulu wa Nile,
Bu misulu ya mâyi a mavuala makole?
8 Ejipitu udi ubanda anu bu Musulu wa Nile,+
Bu misulu ya mâyi a mavuala makole,
Ne udi wamba ne: ‘Nembande ne nembuikile buloba.
Nembutule tshimenga ne badi basombelamu.’
9 Bandayi, nuenu tubalu!
Nyemayi bu bapale, nuenu matempu a mvita!
Bena mvita baye kumpala,
Kushi ne Puta badi bamanye kuenza mudimu ne ngabu,+
Ne bena Luda+ badi bamanye kuenza mudimu ne buta bua mukete ne babunana.*+
10 “Dituku adi ndituku dia Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, ndituku dia disombuela bua kudisombuelaye kudi baluishi bende. Muele wa mvita newubutule, newukute ne newumane nyota ne mashi abu, bualu Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, udi ne mulambu* mu buloba bua ku nord pabuipi ne Musulu wa Pelata.+
11 Banda ku Gilada bua kupeta buanga bua bome,+
Wewe muana wa bakaji wa Ejipitu utshidi kamama.
Udi muvudije manga ebe bua tshianana,
Bualu kakuena luondapu buebe wewe.+
12 Bisamba mbiumvue lumu lua dipuekeshibua diebe dia milongo,+
Ne lubila luebe nduwuje buloba.
Bualu muena mvita udi udituta kudi muena mvita mukuabu,
Ne bonso babidi badi bakuluka panshi pamue.”
13 Edi ndîyi divua Yehowa muambile muprofete Yelemiya bua dilua dia Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona bua kubutula buloba bua Ejipitu:+
14 “Ambayi bualu ebu mu Ejipitu, bumanyishayi mu Migedola.+
Bumanyishayi mu Nofa* ne mu Tapanehese.+
Ambayi ne: ‘Dilongayi ne dilongololayi,
Bualu muele wa mvita newubutule nseke yenu yonso.
15 Bua tshinyi bantu bebe ba bukole mbakombibue?
Kabavua batue makasa abu panshi,
Bualu Yehowa mmubasakile panshi.
16 Badi batetuka ne bakuluka ba bungi.
Badi bambilangana ne:
“Juka! Tupinganayi kudi tshisamba tshietu ne mu buloba buetu
Bua bualu bua muela wa mvita wa tshikisu.”’
17 Kuoku aku mbamanyishe ne:
‘Palô mukalenge wa Ejipitu udi anu mutoyi wa tshianana
18 ‘Bushuwa bu mundi ne muoyo,’ ke mudi Mukalenge, muena dîna dia Yehowa wa biluilu wamba,
‘Yeye* neabuele bu Tabô+ munkatshi mua mikuna
Ne bu Kâmele+ kumpenga kua mbuu.
19 Longolola mabuki ebe bua tshimuangi,
Wewe muana wa bakaji udi musombele mu Ejipitu.
Bualu Nofa* nealue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa;
20 Ejipitu udi bu lukungulu lua ngombe luimpe kumona,
Kadi mabubu nealue bua kumusuma afumina ku nord.
21 Nansha basalayi bende badiye ufuta badi munkatshi muende badi bu bana ba ngombe ba manyi,
Kadi mbele pabu nyima ne mbanyeme pamue.
Kabavua mua kutua makasa abu panshi,+
Bualu dituku dia kabutu kabu ndibakuate,
Tshikondo tshiabu tshia kulumbuluishibua.’
22 ‘Tshiona tshiende tshidi bu tshia nyoka ulamba,
Bualu badi bamulonda ne bukole, bikale ne tusuyi,
Bu bantu badi bupula mitshi.*
23 Nebupule ditu diende,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘nansha mudidi dimueneka dishitakane.
Bualu bobu mba bungi kupita mpasu, bungi kabuyi kubala.
24 Muana wa bakaji wa Ejipitu neafuishibue bundu.
Neafidibue mu bianza bia bantu ba ku nord.’+
25 “Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele udi wamba ne: ‘Mpindieu ndi ntuma ntema yanyi kudi Amona+ wa mu No,*+ kudi Palô, kudi Ejipitu, kudi nzambi yende,+ ne kudi bakalenge bende, eyowa, kudi Palô ne bonso badi bamueyemena.’+
26 “‘Nembafile mu tshianza tshia badi bakeba kuangata muoyo wabu,* kudi Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona+ ne bena mudimu bende. Kadi pashishe bantu nebasombelamu bu mu bikondo bia kale,’ ke mudi Yehowa wamba.+
27 ‘Kadi wewe, muena mudimu wanyi Yakoba, kuikadi ne buôwa to,
Ne kutshinyi, wewe Isalele.+
Yakoba neapingane ne neikale talalaa, kayi utatshishibua,
Kakuyi muntu wa kubatshinyisha.+
28 Nunku kuikadi ne buôwa to, muena mudimu wanyi Yakoba,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘bualu ndi nebe.
47 Edi ndîyi divua Yehowa muambile muprofete Yelemiya bua bualu bua bena Peleshete+ kumpala kua Palô kutshimunaye Gaza. 2 Mona tshidi Yehowa wamba:
“Tangila! Mâyi adi alua afumina ku nord.
Nealue mâyi a nkuaka mukole adi apasalala.
Ne neabuikile ditunga ne bintu bionso bidimu,
Tshimenga ne bantu badi basombelamu.
Bantu balume nebadile muadi,
Ne bantu bonso badi basombela mu ditunga adi nebele kabobo ka muadi.
3 Ku tshiona tshia mikuma ya bikono bia tubalu tuende,
Ku mutoyi wa matempu ende a mvita
Ne mukungulu wa nkata yende,
Batatu kabakukudimuka nansha panyima bua bualu bua bana babu,
Bualu bianza biabu bidi biteketa,
4 Bualu dituku didi dienda dilua nedibutule bena Peleshete+ bonso;
Nediumbushe ku Tulo+ ne Sidona+ muambuluishi yonso udi mushale.
5 Dibala* nedilue kudi Gaza.
Mbapuwishe Ashekelona.+
6 Aka! Muele wa mvita wa Yehowa!+
Newubenge kusomba talalaa too ne dîba kayi?
Pingana mu tshizubu tshiebe.
Ikisha ne shala mupuwe.
7 Mmunyi mudiwu mua kusomba talalaa
Pakadi Yehowa muwutumine dîyi?
Bua kuluisha Ashekelona ne buloba bua ku muelelu wa mbuu,+
Kuoku aku ke kudiye muwupeshe mudimu wa kuenza.”
48 Bua Moaba,+ mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba:
“Diakabi dia Nebo,+ bualu mbamubutule!
Kiyatayima+ mmufuishibue bundu ne mmukuatshibue.
Tshisokomenu tshikole* ntshifuishibue bundu ne ntshitayisha.+
2 Kabena batumbisha kabidi Moaba.
Mbele tshifufu bua dikuluka diende mu Heshebona+ ne:
‘Luayi, tumubutulayi bua kikadi kabidi tshisamba.’
Wewe pebe, Mademene udi ne bua kushala mupuwe,
Bualu muele wa mvita udi ukulonda.
3 Kudi mutoyi wa lubila lukole ufumina mu Holonayima,+
Mutoyi wa kabutu ne dikuluka dinene.
4 Moaba mmubutudibue.
Bana bende badi badila.
5 Pa kakunakuna ka Luhita badi batungunuka ne kudila padibu benda babanda.
Ne mu njila udi mupueke ufumina ku Holonayima, badi bumvua mbila ya tunyinganyinga bua dikenga.+
6 Nyemayi, pandishayi mioyo* yenu!
Nudi ne bua kulua bu mutshi wa jenevriye mu tshipela.
7 Bu muudi weyemena midimu yebe ne bubanji buebe,
Nebakukuate pebe.
Ne nebakuate Kemoshe+ kuyabu nende ku babende,
Pamue ne bakuidi bende ne bakokeshi bende.
8 Mubutudi neabuele mu tshimenga ne mu tshimenga,
Ne tshimenga nansha tshimue katshiakupanduka.+
9 Tekelayi Moaba tshimanyinu,
Bualu padiye ukuluka mu kabutu, neanyeme,
Ne bimenga biende nebilue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa,
Kamuyi muntu musombelamu.+
10 Mulawu wikale kudi muntu udi wenza mudimu wa Yehowa ne kalengu!
Mulawu wikale kudi muntu udi ukanda muele wende wa mvita bua kawumatshishi mashi panshi!
11 Bena Moaba ki mbatatshishibue katshia ku bunsonga buabu,
Bu mvinyo udi musombe pa bishikishiki.
Ki mbabumbushe mu kapanza babapongoluele mu kakuabu,
Ne kabatu banji kubakuata baye nabu ku babende nansha.
Ke bualu kayi muenya wabu mmushale anu muomumue,
Ne dipembu diabu ki ndishintuluke to.
12 “‘Nunku, monayi! matuku adi alua,’ ke mudi Yehowa wamba, ‘angatuma bantu bua kubatonkola. Nebabatonkole, nebashiye tupanza tuabu munda mutupu, ne nebatayishe milondo yabu minene bipese bipese. 13 Bena Moaba nebafuishibue bundu bua Kemoshe, anu bu mudi nzubu wa Isalele mufuishibue bundu bua Betele uvua tshieyemenu tshiabu.+
14 Mmunyi munudi nupeta dikima dia kuamba ne: “Tudi bilobo bia mvita, badiakaje bua kuluangana”?’+
15 ‘Moaba mmubutudibue,
Bimenga biende mbikuatshibue,+
Ne bansongalume bende ba mushinga mukole mbashipibue,’+
Ke mudi Mukalenge, muena dîna dia Yehowa wa biluilu+ wamba.
16 Dikenga dia bena Moaba didi dilua mu katupa kîpi emu,
Ne dikuluka diabu didi disemena lukasa luonso.+
17 Bonso badi babanyunguluke nebabumvuile luse,
Bonso badi bamanye dîna diabu.
Nubambile ne: ‘Ke mudibu batshibule mutshi wa bukole, dikombo dia bulengele nunku!’
18 Pueka umbuke ku butumbi buebe,
Somba panshi ne nyota,* wewe muana wa bakaji udi musombele mu Dibona,+
Bualu mubutudi wa Moaba mmulue bua bualu buebe,
Ne neabutule miaba yebe mikolesha.+
19 Imana kumpenga kua njila utangile, wewe udi musombele mu Aloê.+
Ebeja mulume udi unyema, ne mukaji udi upanduka ne: ‘Ntshinyi tshidi tshienzeke?’
20 Moaba mmufuishibue bundu ne mmukuatshike buôwa.
Elayi kabobo ka muadi ne dilayi.
Manyishayi mu Ânona+ ne: Mbabutule Moaba.
21 “Dilumbuluisha ndilue mu buloba bulandakane,*+ bua Holona, bua Yahasa,+ ne bua Mefâta;+ 22 bua Dibona,+ bua Nebo,+ ne bua Bete-dibelatayima; 23 bua Kiyatayima,+ bua Bete-gamula, ne bua Bete-meona;+ 24 bua Keliyota+ ne bua Bosela; ne bua bimenga bionso bia mu buloba bua Moaba bidi kule ne bidi pabuipi.
25 ‘Bukole bua* Moaba mbukoshibue;
Mbatshibule diboko diende,’ ke mudi Yehowa wamba.
26 ‘Mukuatshishishayi maluvu,+ bualu mmudibandishe kumpala kua Yehowa.+
Moaba udi udivuandakaja mu bilushi biende,
Ne udi tshintu tshia kusekabu.
27 Isalele kavuaku tshintu tshia kuseka kuudi anyi?+
Bavuaku bamusangane munkatshi mua bivi,
Bua wewe kukupa mutu webe ne kuakula bibi bua bualu buende anyi?
28 Umbukayi mu bimenga ne sombelayi pa mukuna wa dibue, nuenu badi basombele mu Moaba,
Ne nulue bu nyunyi wa nkutshi udi wibakila disua diende ku muelelu wa lupongo.’”
29 “Tudi bumvue lumu lua lutambishi lua Moaba, yeye udi ne didibandisha dia dikema,
Lumu lua diambu diende, lutambishi luende, didibandisha diende ne didisua dia muoyo wende.”+
30 “‘Ndi mumanye tshiji tshiende tshikole,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Kadi biakulakula biende nebilue tshianana.
Kabakuenza bualu nansha bumue to.
31 Ke bualu kayi nengele kabobo ka muadi bua Moaba,
Nendile bua Moaba yonso
Ne nengase muadi bua bantu ba mu Kile-helese.+
Ntonga yebe idi isampila mmisabuke mbuu.
Mmifike too ne ku mbuu, too ne ku Yazê.
Pa mamuma ebe a mu muvu wa luya lukole* ne tumuma tuebe tua mvinyo tuudi mupole,
Mubutudi mmupuekapu.+
33 Disanka ne musangelu mbiumbushibue mu budimi bua mitshi ya bimuma
Ne mu buloba bua Moaba.+
Ndi muenze bua mvinyo akame ku tshikaminu.
Muntu nansha umue kakudiata tumuma tua mvinyo ne mbila ya disanka.
Mbila ayi neyikale mbila ya mushindu mukuabu.’”+
34 “‘Kudi lubila lufumina ku Heshebona+ luya too ne ku Eleale.+
Badi babandisha dîyi diabu diya too ne ku Yahasa,+
Kumbukila ku Soâ too ne ku Holonayima+ ne ku Egelata-shelishiya.
Nansha mâyi a Nimelima neakame.+
35 Nenjimije mu Moaba,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Muntu udi uya ne mulambu pa muaba mutumbuke
Ne muntu udi ulambula nzambi wende milambu.
36 Ke bualu kayi muoyo wanyi newudile* bua Moaba anu bu lushiba,*+
Ne muoyo wanyi newudile* bantu ba mu Kile-helese anu bu lushiba.*
Bualu biuma bivuaye mupete nebijimine.
37 Bualu mutu wonso mmukungula,+
Ne muedi wonso mmubeya.
38 “‘Pa misaka yonso ya nzubu ya Moaba
Ne mu miaba yende yonso ya tshinsangansanga,
Kakuena bualu bukuabu, anu kabobo ka muadi.
Bualu ndi mutshibule Moaba
Bu mulondo mulekela,’ ke mudi Yehowa wamba.
39 ‘Ke mudiye mumvue buôwa nunku! Elayi kabobo ka muadi!
Ke mudi Moaba muele nyima bua bundu nunku!
Moaba mmulue tshintu tshia kuseka,
Tshintu tshidi tshikuatshisha bonso badi bamunyunguluke buôwa.’”
40 “Bualu mona tshidi Yehowa wamba:
41 Nebakuate bimenga,
Ne nebakuate miaba yende ya kusokomena.
Mu dituku adi muoyo wa bena mvita ba Moaba
Newikale bu muoyo wa mukaji udi pa lulelu.’”
42 “‘Moaba neabutudibue bua kikadi kabidi tshisamba to,+
Bualu yeye mmudibandishe kumpala kua Yehowa.+
43 Buôwa ne dijimba ne buteyi bidi kumpala kuebe,
Wewe udi musombele mu Moaba,’ ke mudi Yehowa wamba.
44 ‘Muntu udi unyema buôwa bukole neakuluke mu dijimba,
Ne muntu udi upatuka mu dijimba neakuatshibue mu buteyi.’
‘Bualu nentumine Moaba tshidimu tshia dinyokibua diabu,’ ke mudi Yehowa wamba.
45 ‘Bantu badi banyema, badi bimana kabayi ne bukole mu mundidimbi wa Heshebona.
Bualu kapia nekapatuke mu Heshebona
Ne ludimi lua kapia nelufumine mu Sihona.+
Neloshe mpala wa Moaba
Ne kabalubalu ka bana ba tshimvundu.’+
46 ‘Diakabi diebe, wewe Moaba!
Bantu ba mu Kemoshe+ mbabutuke.
Mbakuate bana bebe ba balume,
Ne bana bebe ba bakaji mbabakuate baye nabu ku babende.+
47 Kadi ku ndekelu kua matuku nensangishe bantu ba Moaba badibu bakuate,’ ke mudi Yehowa wamba.
‘Dilumbuluisha dia Moaba diashikididi apa.’”+
49 Bua bena Amona,+ mona tshidi Yehowa wamba:
“Isalele kena ne bana anyi?
Yeye kena ne mupianyi anyi?
Bua tshinyi Malakama+ mmuangate Gada?+
Ne bua tshinyi bantu bende mbasombele mu bimenga bia Isalele?”
2 “‘Nunku monayi! matuku adi alua,’ ke mudi Yehowa wamba,
‘Angenza bua lubila lua dimanyisha mvita* lumvuike bua bualu bua Laba+ wa bena Amona.+
Yeye nealue kakunakuna kadi patupu,
Ne nebatue bimenga bidi kumpenga kuende* kapia.’
‘Ne Isalele neakuate bantu bavua bamupawule,’+ ke mudi Yehowa wamba.
3 ‘Ela kabobo ka muadi, wewe Heshebona, bualu Ai mmubutudibue!
Dilayi, nuenu bimenga bidi kumpenga kua Laba.
Vualayi bilamba bikayabale.
Elayi kabobo ka muadi ne tambakanayi munkatshi mua bikumbi bia mabue,*
Bualu nebakuate Malakama kuyabu nende ku babende,
Pamue ne bakuidi bende ne bakokeshi bende.+
4 Bua tshinyi udi uditambisha bua bibandabanda,*
Bua mpata webe udi upueka, wewe muana wa bakaji udi kayi ne lulamatu,
Udi weyemena bubanji buende
Ne udi wamba ne: “Nnganyi walua kunduisha?”’”
5 “Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, udi wamba ne: ‘Mona ndi nkutumina tshintu tshidi tshienza buôwa
Tshifumina kudi bonso badi bakunyunguluke.
Nebakutangalaje mu nseke yonso,
Ne muntu nansha umue kakusangisha bantu badi banyema to.’”
6 “‘Kadi panyima nensangishe bakuatshibue ba bena Amona,’ ke mudi Yehowa wamba.”
7 Bua Edome, mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Meji kaatshienaku kabidi mu Temana+ anyi?
Mubelu muimpe mmujimine kudi bantu badi ne bujinguludi anyi?
Meji abu mmabole anyi?
8 Nyemayi, pinganayi!
Ndayi nusombele mu ndondo, nuenu badi basombele mu Dedana!+
Bualu nentumine Esau dikenga
Padi tshikondo tshia kutuma ntema yanyi kudiye tshikumbana.
9 Bapodi ba tumuma tua mvinyo bobu balue kuudi,
Kabakushiyaku ndambu wa tumuma panyima bua kupumbulula anyi?
Bivi bobu balue butuku,
Nebapawule bintu anu bungi budibu basue.+
10 Kadi nenshiye Esau butaka.
Nembulule miaba yende ya kusokomena,
Bua kamonyi mua kusokoma to.
11 Shiya bana bebe badi bafuishe batatuabu,
Ne meme nembalame ne muoyo,
Ne bakaji bakamba bebe nebangeyemene.”
12 Bualu mona tshidi Yehowa wamba: “Tangila! Bikala bantu badibu kabayi bafundile bua kunua dikopo edi ne bua kudinua, wewe nebakushiye kuyi munyokibue nansha kakese anyi? Kabakukushiya kuyi munyokibue to, bualu udi ne bua kudinua.”+
13 “Bualu ndi muditshipe mu dîna dianyi meme muine ne: Bosela nealue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa,+ tshipendu, kabutu, ne mulawu; ne bimenga biende bionso nebilue bikulu tshiendelele,”+ ke mudi Yehowa wamba.
14 Ndi mumvue lumu lufumina kudi Yehowa,
Mbatume mutumibue munkatshi mua bisamba, wamba ne:
“Disangishayi pamue ne luayi numuluishe;
Dilongololayi bua kuluangana.”+
15 “Bualu mona! Ndi mukuvuije mukese munkatshi mua bisamba,
Mupetula munkatshi mua bantu.+
16 Lukanku luuvua mukebeshe ndukushime,
Dikamakama dia muoyo webe,
Wewe udi musombele mu miaba ya kusokomena ya ku mukuna wa dibue,
Musombele pa mukuna mutumbuke.
Nansha muudi muase disua diebe muulu bu nyunyi wa mukanku,
Nenkutulule muaba au,” ke mudi Yehowa wamba.
17 “Edome udi ne bua kulua tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa.+ Muntu yonso udi upitshila pabuipi nende neashale mumutangile ne buôwa wela muonzo bua bualu bua bipupu biende bionso. 18 Anu bu dikuluka dia Sodoma ne Amola ne bimenga bivua bidie nabu mutumba,”+ ke mudi Yehowa wamba, “muntu nansha umue kakusombelamu, ne muntu nansha umue kakutudilamu to.+
19 “Monayi! Muntu neabande bua kuluisha mpata ya kudishila nyama idi mu bukubi bu ntambue+ udi ufumina mu bipuka bishitakane kumpenga kua Yadene, kadi mu katupa kakese nemmuipate kudiye. Nemmutekele muntu musungula ku mutu kuende. Bualu nnganyi udi bu meme, ne nnganyi wantua tshiadi? Mmulami kayi wa mikoko udi mua kuimana kumpala kuanyi?+ 20 Nunku umvuayi, nuenu bantu, dipangadika didi* Yehowa muangate bua Edome ne meji adiye muele bua bantu badi basombele mu Temana:+
Bushuwa nebakoke bana ba mikoko kule.
Yeye neavuije muaba wabu wa kusombela muaba udi mutupu bua bualu buabu.+
21 Bua mutoyi wa dikuluka diabu, buloba mbukanke.
Kudi diyoyo!
Mutoyi mmumvuike too ne ku Mbuu Mukunze.+
22 Monayi! Anu bu nyunyi wa mukanku, yeye neabande ne neapueke lubilu,+
Ne yeye neabalule mapuapua ende pa mutu pa Bosela.+
Dituku adi muoyo wa bena mvita ba Edome
Neulue bu muoyo wa mukaji udi pa lulelu.”
23 Bua Damaseke:+
“Hamate+ ne Âpada mbafuishibue bundu.
Bualu mbumvue lumu lubi.
Badi benguluka ne buôwa.
Kudi kanyinganyinga mu
mbuu udi kayi mua kubatama.
24 Damaseke mmujimije dikima.
Mmukudimuke bua kunyema, kadi dipampakana ndimukuate.
Kanyinganyinga ne didinyenga mbimukuate,
Bu mukaji udi pa lulelu.
25 Mmunyi mudibu kabayi balekelele tshimenga tshia butumbi,
Tshimenga tshia disanka dikole?
26 Bualu bansongalume bende nebakuluke mu miaba yende ya tshinsangansanga,
Ne basalayi bende bonso nebafue dituku adi,” ke mudi Yehowa wa biluilu wamba.
27 “Nentue tshimanu tshia Damaseke kapia,
Ne koku nekoshe bibumba bikolesha bia Bene-hadada.”+
28 Mona tshidi Yehowa wamba bua Kedâ+ ne makalenge a Hasô, avua Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona mubutule:
“Jukayi, bandayi ku Kedâ,
Ne butulayi bana ba ku Est.
29 Nebangate ntenta yabu ne bisumbu biabu bia mikoko,
Bilamba biabu bia ntenta ne bintu biabu bionso.
Nebaye ne tumelu tuabu,
Ne nebabele lubila ne: ‘Buôwa budi nseke yonso!’”
30 “Nyemayi, ndayi kule!
Ndayi nusombele mu ndondo, nuenu badi basombele mu Hasô,” ke mudi Yehowa wamba.
“Bualu Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona mmunulukile mayele mabi,
Ne yeye mmunuelele meji mabi.”
31 “Jukayi, bandayi bua kuluisha tshisamba tshidi mu ditalala,
Tshisombe mu bukubi!” ke mudi Yehowa wamba.
“Katshiena ne biibi anyi milonda; mbadisombele pa nkayabu.
32 Tumelu tuabu netulue bintu bipawula,
Ne bimuna biabu bivule nebilue bintu binyenga mu mvita.
Nembatangalaje ku mpepele yonso,*
Bobu badi bela nsuki yabu biketu ku nseke ya mitu,+
Ne nentume dikenga diabu difumina ku nseke yonso,” ke mudi Yehowa wamba.
33 “Hasô nealue tshisombedi tshia mibuabua,
Muaba udi mutupu bua kashidi.
Muntu nansha umue kakusombelamu,
Ne muntu nansha umue kakutudila munda muende.”
34 Edi ndîyi dia Yehowa diakalua kudi muprofete Yelemiya bua bualu bua Elama+ ku ntuadijilu kua bukokeshi bua Sedekiya+ mukalenge wa Yuda, diamba ne: 35 “Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba: ‘Tangila ndi ntshibula buta bua mikete bua Elama,+ mpokolo* wa bukole buabu. 36 Nentumine Elama mpepele inayi ifumina ku ntengu inayi ya diulu, ne nembatangalaje ku mpepele eyi yonso. Kakuakuikala tshisamba tshikala bantu badibu bamuangalaje ba mu Elama kabayi mua kuya.’”
37 “Nentayishe bena Elama kumpala kua bena lukuna babu ne kumpala kua bantu badi bakeba kuangata muoyo wabu;* ne nembatumine dikenga, tshiji tshianyi tshikole,” ke mudi Yehowa wamba. “Nentume muele wa mvita mu nyima muabu too ne pandi mbabutula.”
38 “Nenjadike nkuasa wanyi wa bukalenge mu Elama,+ ne nembutulamu mukalenge ne bakokeshi,” ke mudi Yehowa wamba.
39 “Kadi ku ndekelu kua matuku, nensangishe bakuatshibue ba mu Elama,” ke mudi Yehowa wamba.
50 Dîyi divua Yehowa muambe ku diambuluisha dia muprofete Yelemiya bua bualu bua Babilona,+ bua bualu bua buloba bua bena Kasada, didi ne:
2 “Nudiambe munkatshi mua bisamba ne nudimanyishe.
Imanyikayi tshimanyinu* ne manyishayi dîyi edi.
Kanusokoki bualu nansha bumue!
Ambayi ne: ‘Babilona mmukuatshibue.+
Bele mmufuishibue bundu.+
Melodaka mmumvue buôwa bukole.
Bimfuanyi biende mbifuishibue bundu.
Mpingu yende ya muendi* mmiumvue buôwa bukole.’
3 Bualu tshisamba ntshilue bua kumuluisha tshifumina ku nord.+
Tshidi tshivuija buloba buende tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa;
Muntu nansha umue ki mmusombelamu.
Muntu ne nyama bionso mbinyeme;
Mbiye lubilu.”
4 “Mu matuku au ne mu tshikondo atshi,” ke mudi Yehowa wamba, “bantu ba mu Isalele ne bantu ba mu Yuda nebalue pamue.+ Nebaye benda badila,+ nebakebe Yehowa Nzambi wabu pamue.+ 5 Nebakonke njila udi muye ku Siona, ne mpala yabu mitangija luseke alu,+ bamba ne: ‘Luayi tudisangishe ne Yehowa mu tshipungidi tshia tshiendelele tshikala katshiyi mua kupuibua muoyo.’+ 6 Bantu banyi mbalue tshisumbu tshia mikoko mijimine.+ Balami babu bine bavua babapambuishe.+ Bavua baye nabu ku mikuna, batambakana bumbuka ku mukuna munene baya ku mukuna mukese. Mbapue miaba yabu ya kuikishila muoyo. 7 Mbabadie+ kudi bonso bavua babasangana, ne bena lukuna babu mbambe ne: ‘Katuena bapile to, bualu mbenzele Yehowa mpekatu, mbenzele Yehowa udi muaba wabu wa kusombela wa buakane ne ditekemena dia bankambua babu mpekatu.’”
8 “Patukayi lubilu munkatshi mua Babilona,
Patukayi mu buloba bua bena Kasada,+
Ne ikalayi bu nyama idi ku mutu idi kumpala kua tshisumbu tshia nyama.
9 Bualu monayi ndi njudila Babilona ne mmutumina
Tshisumbu tshia bisamba binene tshifumina mu buloba bua ku nord.+
Nebilue kumuluisha bidilonge bua mvita;
Neakuatshibue kuoku aku.
10 Kasada nealue tshintu tshinyenga.+
Bonso badi bamunyenga bintu nebukute bikole,”+ ke mudi Yehowa wamba.
Bualu nuvua batungunuke ne kutumpika bu lukungulu lua ngombe mu bisonsa,
Ne nuvua nudila bu tubalu.
12 Mamuebe mmufuishibue bundu.+
Yeye wakakulela mmuedibue mâyi ku makasa.
Tangila! Yeye mmutambe bukese wa ku bisamba bionso,
Muaba mume udi kawuyi mâyi ne muikale tshipela.+
Muntu yonso udi upitshila pabuipi ne Babilona neashale mutangile umvua buôwa
Ne neele muonzo bua bualu bua bipupu biende bionso.+
14 Luayi nuluishe Babilona badilonge bua mvita ku nseke yonso,
Nuenu bonso badi banana* buta bua mikete.
15 Muelelayi lubila lua mvita ku nseke yonso.
Yeye mmudilambule.*
Disombuelayi kudiye.
Muenzelayi anu bu mudiye muenze.+
16 Umbushayi mukunyi mu Babilona
Ne muntu udi ukuata mudimu ne muele wa kunowa nawu mu tshikondo tshia dinowa.+
Bua bualu bua muele wa mvita wa tshikisu, muntu ne muntu neapingane kudi tshisamba tshiabu,
Muntu ne muntu neanyemene mu buloba buabu.+
17 “Bantu ba mu Isalele mmikoko mitangalake.+ Ntambue mmibatangalaje.+ Kumpala mukalenge wa Ashû wakabadia;+ pashishe Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona wakakunya mifuba yabu.+ 18 Nunku mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba: ‘Mona nengenzele mukalenge wa Babilona ne buloba buende malu mushindu wa muomumue ne umvua muenzele mukalenge wa Ashû.+ 19 Nempingaje Isalele mu mpata wende wa kudiila,+ neadie bisonsa pa mukuna wa Kâmele ne wa Bashana,+ ne yeye* neukute pa mikuna ya Efelayima+ ne ya Gilada.’”+
20 “Mu matuku au ne mu tshikondo atshi,” ke mudi Yehowa wamba,
“Nebakebe tshilema tshia Isalele bikole,
Kadi katshiakuikalaku nansha tshimue,
Ne kabakupeta mpekatu ya Yuda,
Bualu nemfuile bandi mushiye luse.”+
21 “Banda uluishe buloba bua Melatayima ne bantu badi basombele mu Pekoda.+
Bashipibue ne babutudibue butubutu,”* ke mudi Yehowa wamba.
“Enza bionso bindi mukutumine dîyi bua kuenza.
22 Tshiona tshia mvita tshidi mu buloba,
Kabutu kanene.
23 Ke mudibu bakose ne batshibule nyindu wa bujitu wa buloba bujima nunku!+
Ke mudi Babilona mulue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa munkatshi mua bisamba nunku!+
24 Ndi mukutekele buteyi, ne udi mukuatshibue, wewe Babilona,
Ne kuvua mumanye bualu ebu to.
Bakakupeta, kukukuatabu,+
Bualu Yehowa ke uuvua muluishe.
25 Yehowa mmukangule nzubu wende wa dilamina bintu,
Ne udi upatula bia mvita bia tshiji tshiende.+
Bualu Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, udi ne mudimu wa kuenza
Mu buloba bua bena Kasada.
26 Luayi numuluishe nufumina miaba ya kule.+
Kangulayi mayeba ende.+
Munguijayi bu mishiki ya ntete.
Kashadi ne muntu nansha umue to.
27 Shipayi bana bende bonso ba ngombe;+
Bapueke ku tshishipelu.
Diakabi diabu, bualu dituku diabu ndilue,
Tshikondo tshiabu tshia dilumbuluisha!
28 Kudi mutoyi wa badi banyema,
Badi bapanduka mu buloba bua Babilona,
Bua kumanyisha mu Siona disombuela dia Yehowa Nzambi wetu,
Disombuela bua ntempelo wende.+
Asayi bitudilu nseke yende yonso; muntu nansha umue kanyemi to.
Mufutayi bilondeshile bienzedi biende.+
Muenzelayi anu bu mudiye muenze.+
Bualu mmuenze malu ne diambu kumpala kua Yehowa,
Kumpala kua Wa Tshijila wa Isalele.+
30 Nunku bansongalume bende nebakuluke mu miaba yende ya tshinsangansanga,+
Ne basalayi bende bonso nebafue* dituku adi,” ke mudi Yehowa wamba.
31 “Tangila! Ndi nebe tshilumbu,+ wewe muena dikamakama,”+ ke mudi Mukalenge Mutambe Bunene, Yehowa wa biluilu, wamba,
“Bualu dituku diebe didi ne bua kulua, tshikondo tshingakulumbuluisha.
32 Wewe muena dikamakama, neutetuke ne neukuluke,+
Kakuyi muntu wa kukujula.
Ne nentue bimenga biebe kapia,
Ne koku nekoshe bintu bionso bidi bikunyunguluke.”
33 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Bantu ba mu Isalele ne ba mu Yuda mbakengeshibue,
Ne bonso badi babakuata mbabakuate bikole.+
Mbabenge bua kubalekelela.+
34 Kadi Mupikudi wabu udi ne bukole.+
Yehowa wa biluilu ke dîna diende.+
Bushuwa yeye neabalumbuluile tshilumbu tshiabu,+
Bua kupesha buloba ebu dikisha+
Ne bua kutumina bantu badi basombele mu Babilona lutatu.”+
35 “Muele wa mvita udiku bua kuluisha bena Kasada,” ke mudi Yehowa wamba,
“Bua kuluisha badi basombele mu Babilona, bakokeshi bende, ne bena meji bende.+
36 Muele wa mvita udiku bua kuluisha bena biakulakula bia patupu,* ne nebenze malu bu bapale.
Muele wa mvita udiku bua kuluisha bilobo biende bia mvita, ne nebikuatshike buôwa.+
37 Muele wa mvita udiku bua kuluisha tubalu tuabu ne matempu abu a mvita,
Ne bua kuluisha bantu bonso basambakane badi munkatshi muende,
Ne nebalue bu bantu bakaji.+
Muele wa mvita udiku bua kuluisha bubanji buende, ne nebabupawule.+
38 Kabutu kadi pa mâyi ende, ne neakame.+
Bualu mbuloba bua mpingu misonga,+
Ne bua bikena kumona biabu bidi bikuatshisha buôwa, badi anu benza malu bu bapale.
39 Nunku bifukibue bia mu tshipela nebisombe ne nyama idi ikungula,
Ne nyunyi ya mfiondo neyisombele munda muende.+
Muntu kakusombelamu kabidi nansha,
Yeye kakuikala nansha muaba wa kusombela mu bipungu bionso bia bantu.”+
40 “Anu bu muvua Nzambi mukulule Sodoma ne Amola+ ne bimenga bivua bidie nabu mutumba,”+ ke mudi Yehowa wamba, “muntu nansha umue kakusombelamu, ne muntu nansha umue kakutudilamu to.+
41 Tangilayi! Tshisamba tshidi tshifumina ku nord;
Nebajule tshisamba tshinene ne bakalenge banene+
Bafumina ku bitupa bia buloba bia kule menemene.+
42 Badi bambula buta bua mikete ne difuma dikese.+
Mbena tshikisu ne kabakuleja luse to.+
Tshiona tshiabu tshidi bu mukungulu wa mâyi a mbuu,+
Padibu babande pa tubalu tuabu.
Bu muntu umue, badi badilonga mu mulongo wa mvita bua kukuluisha, wewe muana wa bakaji wa Babilona.+
Kanyinganyinga kadi kamukuata,
Didinyenga bu dia mukaji udi pa lulelu.
44 “Monayi! Muntu neabande bua kuluisha mpata ya kudishila nyama idi mu bukubi bu ntambue udi ufumina mu bipuka bishitakane kumpenga kua Yadene, kadi mu katupa kakese nembipate kudiye. Nemmutekele muntu musungula ku mutu kuende.+ Bualu nnganyi udi bu meme, ne nnganyi wantua tshiadi? Mmulami kayi wa mikoko udi mua kuimana kumpala kuanyi?+ 45 Nunku umvuayi, nuenu bantu, dipangadika* didi Yehowa muangate bua Babilona+ ne meji adiye muele bua buloba bua bena Kasada.
Bushuwa nebakoke bana ba mikoko kule.
Yeye neavuije muaba wabu wa kusombela muaba udi mutupu bua bualu buabu.+
46 Bua mutoyi wa dikuatshibua dia Babilona, buloba nebukanke,
Ne diyoyo nediumvuike munkatshi mua bisamba.”+
51 Mona tshidi Yehowa wamba:
2 Nentume bashipudi ku Babilona,
Ne bobu nebamushipule ne nebashiye buloba buende munda mutupu;
Nebalue bua kumuluisha ku nseke yonso dituku dia dikenga.+
3 Muedi wa mikete kananyi* buta buende to.
Ne muntu nansha umue kimanyi muvuale kazaku kende ka mvita ka tuamu.
Kanumvuidi nsongalume yende luse.+
Nubutule tshiluilu tshiende tshionso.
4 Nebakuluke bashipibue mu buloba bua bena Kasada,
Batubulula mu misesu yende.+
5 Bualu Isalele ne Yuda ki mbalue bakamba ba Nzambi wabu, ba Yehowa wa biluilu to.+
Kadi buloba buabu* mbuwule tente ne dipila kumpala kua Wa Tshijila wa Isalele.
Kanufu bua tshilema tshiende to.
Bualu ntshikondo tshia disombuela dia Yehowa.
Yeye udi umufuta bua malu adiye muenze.+
7 Babilona uvua dikopo dia or mu tshianza tshia Yehowa;
Mmukuatshishe buloba buonso ne maluvu.
8 Diakamue Babilona mmukuluke ne mmutshibuke.+
Muelelayi kabobo ka muadi!+
Muangatshilayi buanga bua bome bua bidi bimusama; udi pamuapa mua kuondopibua.”
9 “Tuvua batete kuondopa Babilona, kadi kavua mua kuondopibua to.
Mulekelayi, tuyayi muntu ne muntu mu ditunga diabu.+
Bualu dilumbuluisha diende ndifike too ne muulu;
Nditumbuke anu bu matutu.+
10 Yehowa mmutubingishe.+
Luayi, tuambayi mu Siona tshidi Yehowa Nzambi wetu muenze.”+
11 “Nonayi mikete;+ ambulayi ngabu ya tshijengu.*
Yehowa mmusonsole lungenyi lua bakalenge ba bena Madayi+
Bualu yeye udi ujinga kubutula Babilona.
Bualu edi ndisombuela dia Yehowa, disombuela bua ntempelo wende.
12 Julayi tshimanyinu*+ bua kuluisha bimanu bia Babilona.
Lamayi bikole, tekayi bansentedi.
Longololayi badi baalamine.
Bualu Yehowa mmuluke mayele,
Ne yeye neakumbaje tshidiye mulaye bua bantu badi basombele mu Babilona.”+
13 “Wewe mukaji udi musombele pa mâyi a bungi,+
Muikale ne biuma bivule,+
Nshikidilu webe wafiki, ndekelu wa* dipeta diebe dia makasa.+
14 Yehowa wa biluilu mmuditshipe mu dîna diende yeye muine* ne:
‘Nenkuwuje tente ne bantu bungi tshianana bu mpasu,
Ne nebele mbila ya ditshimuna bua bualu buebe.’+
15 Yeye udi Mufuki wa buloba ku bukole buende,
Yeye uvua mujadike buloba budi bumenesha bintu ku meji ende+
Ne uvua mubalule diulu ku lungenyi luende.+
16 Padiye upatula dîyi diende,
Mâyi a mu diulu adi akungula,
Ne udi ubandisha matutu* afumina ku ntengu ya buloba.
17 Muntu yonso udi wenza malu kayi wela meji ne kayi ne dimanya.
Mufudi yonso wa biamu neafuishibue bundu bua lupingu lusonga;+
Bualu lupingu luende lua tshiamu* ludi tshintu tshia dishima,
18 Yoyi yidi tshidingishilu,*+ mudimu wa kuseka.
Padi dituku dia dilumbuluishibua diayi dilua, neyijimine.
19 Nzambi wa* Yakoba kena bu bintu ebi to,
Bualu yeye ke uvua muenze bintu bionso,
Nansha dikombo dia bumpianyi buende.+
Yehowa wa biluilu ke dîna diende.”+
20 “Wewe udi kabonga ka mvita kundi meme, tshia mvita tshia kuluangana natshi,
Bualu nentayishe nebe bisamba.
Nembutule nebe makalenge.
21 Nentayishe nebe kabalu ne mukabandi.
Nentayishe nebe ditempu dia mvita ne mudiendeshi.
22 Nentayishe nebe mulume ne mukaji.
Nentayishe nebe muntu mukulumpe ne muana wa balume.
Nentayishe nebe nsongalume ne nsongakaji.
23 Nentayishe nebe mulami wa mikoko ne mikoko yende;
Nentayishe nebe tshidime ne tshisumbu tshiende tshia nyama ya kudima nayi.
Nentayishe nebe banguvena ne bakokeshi bindondi.
24 Nemfute Babilona ne bantu bonso badi basombele mu Kasada
Bua bubi buonso budibu benzele Siona mu mêsu ebe,”+ ke mudi Yehowa wamba.
25 “Mona, ndi nebe tshilumbu,+ wewe mukuna mubutudianganyi,” ke mudi Yehowa wamba,
“Wewe mubutudi wa buloba bujima.+
Nengolole tshianza tshianyi bua kukuluisha ne nenkubunguluje panshi nkumbusha pa mikuna ya mabue
Ne nenkuvuije mukuna muoshike.”
26 “Bantu kabakuangata dibue dia mu ditumba anyi dibue dia tshishimikidi kuudi,
Bualu neulue muaba mutupu kashidi,”+ ke mudi Yehowa wamba.
27 “Julayi tshimanyinu* mu buloba.+
Elayi mpungi munkatshi mua bisamba.
Mutekelayi* bisamba bua kumuluisha.
Mubikidilayi makalenge a Alalata,+ Mini, ne Ashakenaza.+
Musunguilayi mfumu udi ubuejangana mu busalayi.
Bandishayi tubalu bu mpasu idi mijule masala muulu.
28 Mutekelayi* bisamba bua kumuluisha,
Bakalenge ba Madayi,+ banguvena bende ne bakokeshi bindondi bende bonso
Ne maloba onso adibu bakokesha.
29 Buloba nebuzakale ne nebukanke,
Bualu malu adi Yehowa upangadijila Babilona neakumbajibue
Bua kuvuija buloba bua Babilona tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, kamuyi muntu musombelamu.+
30 Bilobo bia mvita bia Babilona mbilekele kuluangana mvita.
Bidi bisomba mu miaba yabi ya kusokomena.
Bukole buabi mbupangile.+
Mbilue bu bantu bakaji.+
Nzubu yende mmitua kapia.
Milonda yende mmitshibula.+
31 Mufidi wa mikanda umue udi unyema bua kutuilangana ne mufidi wa mikanda mukuabu,
Ne mutuadi wa mukenji umue bua kutuilangana ne mutuadi wa mukenji mukuabu,
Bua kutuadila mukalenge wa Babilona lumu ne: tshimenga tshiende ntshikuatshibue ku nseke yonso,+
32 Bisabu mbikuatshibue,+
Matu a nyandu* mmosha ne kapia,
Kabidi ne: basalayi mbakuatshike buôwa bukole.”
33 Bualu mona tshidi Yehowa wa biluilu, Nzambi wa Isalele, wamba:
“Muana wa bakaji wa Babilona udi bu muaba wa kushipuila.
Ntshikondo tshia kumudiatakaja bikole.
Mu katupa kîpi emu tshikondo tshia kunowa netshilue buende yeye.”
Mmunteke panshi bu dilongo dia munda mutupu.
Mmummine bu nyoka munene;+
Mmuwuje tshifu tshiende ne bintu bianyi bimpe.
Mmunsukule bu dinyanu.
35 ‘Malu a tshikisu avuabu bangenzele meme ne mubidi wanyi akuate Babilona!’ ke mudi udi musombele mu Siona wamba.+
‘Ne mashi anyi ikale pambidi pa badi basombele mu Kasada!’ ke mudi Yelushalema wamba.”
36 Nunku mona tshidi Yehowa wamba:
Nengumishe mbuu wende ne nenkamishe bina biende bia mâyi.+
37 Babilona nealue mishiki ya mabue,+
Tshisombedi tshia mibuabua,+
Tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa ne tshintu tshia kuelela muonzo,
Kakuyi muntu musombelamu.+
38 Bonso pamue nebakungule bu bana ba ntambue.*
Nebele mikunda bu tuana tua ntambue.”
39 “Padibu ne majinga makole, nembalongoluele didia diabu dia disanka ne nengenze bua bakuatshike maluvu,
Bua bamone mua kusanka bikole;+
Pashishe nebalale tulu tua kashidi,
Tuikalabu kabayi mua kutabala,”+ ke mudi Yehowa wamba.
40 “Nempueke nabu ku tshishipelu bu bana ba mikoko,
Bu bimpanga bia mikoko pamue ne mbuji.”
Ke mudi Babilona mulue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa munkatshi mua bisamba nunku!
42 Mbuu mmubande pa mutu pa Babilona.
Yeye mmubuikila kudi bungi bua mavuala ende.
43 Bimenga biende mbilue tshintu tshidi tshikuatshisha buôwa, buloba budi kabuyi ne mâyi ne bua tshipela.
Mu buloba muikala muntu nansha umue kayi mua kusombela ne muikala muntu nansha umue kayi mua kupitshila.+
Bisamba kabiakuya kabidi kudiye nansha,
Ne tshimanu tshia Babilona netshikuluke.+
45 Bantu banyi, patukayi munkatshi muende!+
Pandishayi mioyo*+ yenu ku tshiji tshikole tshia Yehowa!+
46 Kanuteketshi ku muoyo anyi kanuikadi ne buôwa bua lumu lunumvua mu buloba.
Lumu nelulue mu tshidimu tshimue,
Ne lumu lukuabu mu tshidimu tshidi tshilonda,
Lumu lua tshikisu mu buloba ne lua mfumu uluisha mfumu mukuabu.
47 Nunku tangilayi! Matuku adi alua
Angatuma ntema yanyi ku mpingu misonga ya Babilona.
Buloba buende buonso nebufuishibue bundu,
Ne bantu bende bonso badi bashipibue nebakuluke munkatshi muende.+
48 Diulu ne buloba ne bintu bionso bidimu
Nebiele mbila ya disanka bua Babilona,+
Bualu babutudi nebalue kudiye bafumina ku nord,”+ ke mudi Yehowa wamba.
49 “Babilona kavua anu mukulule bantu ba Isalele bavua bashipibue to,+
Kadi bantu ba buloba bujima bavua bashipibue bavua kabidi bakuluke mu Babilona.
50 Nuenu badi bapanduka ku muele wa mvita, tungunukayi ne kuya, kanuimanyi to!+
Nuvulukile Yehowa miaba ya kule,
Ne Yelushalema anusamine muoyo.”+
51 “Tudi bafuishibue bundu, bualu tudi bumvue bipendu.
Dipuekeshibua milongo ndibuikile mpala yetu,
Bualu bantu ba ku babende* mbalue kuluisha miaba ya tshijila ya nzubu wa Yehowa.”+
52 “Nunku tangilayi! matuku adi alua,” ke mudi Yehowa wamba,
“Angatuma ntema yanyi ku mpingu yende misonga,
Ne bantu badi batapike nebatue mikemu mu buloba buende buonso.”+
53 “Nansha Babilona mua kubanda too ne muulu,+
Nansha yeye ne bua kukolesha miaba yende mile ya kusokomena,
Bamubutudi nebalue bafumina kundi,”+ ke mudi Yehowa wamba.
54 “Telejayi! Diyoyo didi difumina mu Babilona,+
Tshiona tshia kabutu kanene tshifumina mu buloba bua bena Kasada,+
55 Bualu Yehowa udi ubutula Babilona,
Yeye neapuwishe dîyi diende dinene,
Ne mavuala abu neakungule bu mâyi a bungi.
Tshiona tshia dîyi diabu netshiumvuike.
56 Bualu mubutudi nealuile Babilona;+
Bilobo biende bia mvita nebikuatshibue,+
Mata abu a mikete neatayishibue,
Bualu Yehowa udi Nzambi wa disombuela.+
Yeye neafute bushuwa.+
57 Nengenze bua bakokeshi bende ne bena meji bende bakuatshike maluvu,+
Banguvena bende ne bakokeshi bindondi bende ne bilobo biende bia mvita,
Ne nebalale tulu tua kashidi,
Tuikalabu kabayi mua kutabala to,”+ ke mudi Mukalenge, muena dîna dia Yehowa wa biluilu wamba.
58 Mona tshidi Yehowa wa biluilu wamba:
“Tshimanu tshia Babilona, nansha muditshi tshinene, netshiupudibue tshionso tshijima,+
Ne biibi biende, nansha mudibi bile, nebituibue kapia.
Bukua bantu nebuenze mudimu mukole bua tshianana;
Bisamba nebidizengeje anu bua kudiisha kapia.”+
59 Edi ndîyi divua muprofete Yelemiya mutumine Selaya muana wa Neliya+ muana wa Mâseya pavuaye muye ne Sedekiya mukalenge wa Yuda ku Babilona mu tshidimu tshinayi tshia bukokeshi buende; Selaya uvua mutangidi wa malu a mu nzubu wa mukalenge. 60 Yelemiya wakafunda mu mukanda umue dikenga dionso divua mua kukuata Babilona, mêyi aa onso mafunda bua Babilona. 61 Yelemiya wakambila kabidi Selaya ne: “Paudi ufika mu Babilona ne umumona, udi ne bua kubala mêyi onso aa ne dîyi dikole. 62 Pashishe wambe ne: ‘Yehowa wetu, udi muambe bua muaba eu ne: newubutudibue ne newushale kakuyi wa kusombamu, muntu nansha nyama, kabidi ne: newushale mutupu bua kashidi.’+ 63 Paudi ujikija kubala mukanda eu, usuikaku dibue ne uwukupe munkatshi mua musulu wa Pelata. 64 Pashishe wambe ne: ‘Ke muadiina Babilona nunku, ne kakubanda kabidi nansha kakese+ bua bualu bua dikenga dindi mmutumina; ne nebazengele.’”+
Mêyi a Yelemiya ashikidi apa.
52 Sedekiya+ uvua ne bidimu 21 pavuaye mulue mukalenge, ne wakakokesha bidimu 11 mu Yelushalema. Dîna dia mamuende divua Hamutala+ muana wa Yelemiya wa ku Libina. 2 Wakatungunuka ne kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bilondeshile bionso bivua Yehoyakima muenze.+ 3 Bivua bua tshiji tshia Yehowa ke pavua malu onso aa menzeke mu Yelushalema ne mu Yuda, too ne pavuaye mubumbushe ku mêsu kuende.+ Pashishe Sedekiya wakatombokela mukalenge wa Babilona.+ 4 Mu tshidimu tshia tshitema tshia bukokeshi bua Sedekiya, mu ngondo wa dikumi, mu dituku dia dikumi dia ngondo au, Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona wakalua ne tshiluilu tshiende tshionso bua kuluisha Yelushalema. Bakasa tshitudilu bua kumuluisha ne bakibaka tshimanu tshimunyunguluke bua kumutshintshimika.+ 5 Bakatshintshimika tshimenga too ne mu tshidimu tshia 11 tshia mukalenge Sedekiya.
6 Mu ngondo muinayi, mu dituku dia tshitema dia ngondo au,+ tshiyole tshia nzala tshivua tshikole menemene mu tshimenga, ne kakuvua tshiakudia bua bantu ba mu buloba to.+ 7 Ndekelu wa bionso, bakapanda tshimanu tshia tshimenga, ne basalayi bonso bakanyema mu tshimenga butuku butuku kupitshilabu mu tshiibi tshidi pankatshi pa bimanu bibidi pabuipi ne lupangu lua mukalenge, pavua eku bena Kasada bajingile tshimenga; ne bakatungunuka ne njila wa ku Alabâ.+ 8 Kadi tshiluilu tshia bena Kasada tshiakalonda mukalenge, kupetelabu Sedekiya+ mu mpata ya bipela ya Yeliko, ne basalayi bende bonso bakamuangalaka, kumushiyabu. 9 Nunku bakakuata mukalenge, kubandabu nende kudi mukalenge wa Babilona ku Libela mu buloba bua Hamate, ne yeye kumukoselaye tshibawu. 10 Mukalenge wa Babilona wakashipa bana ba Sedekiya mu mêsu muende, kushipaye kabidi bakokeshi bonso ba Yuda mu Libela amu. 11 Pashishe mukalenge wa Babilona wakashipa Sedekiya mêsu,+ kumusuikaye ne nkanu ya tshiamu tshia mitaku, kuyaye nende ku Babilona, ne kumulamaye mu buloko too ne dituku dia lufu luende.
12 Mu ngondo muitanu, mu dituku dia dikumi dia ngondo au, mmumue ne: mu tshidimu tshia 19 tshia mukalenge Nebukadenesâ* mukalenge wa Babilona, Nebuzaladana mfumu wa balami, uvua muena mudimu wa mukalenge wa Babilona, wakabuela mu Yelushalema.+ 13 Wakuosha nzubu wa Yehowa,+ nzubu* wa mukalenge, ne nzubu yonso ya mu Yelushalema; wakuosha kabidi nzubu munene yonso. 14 Tshiluilu tshijima tshia bena Kasada tshivua ne mfumu wa balami tshiakupula bimanu bivua binyunguluke Yelushalema.+
15 Nebuzaladana mfumu wa balami wakakuata bamue bantu bapuekele ba bantu bavua bashale bavuabu bashiye mu tshimenga, kuyaye nabu. Wakaya kabidi ne bantu bavua banyeme badifile kudi mukalenge wa Babilona kabidi ne bashadile ba benji ba midimu ya bianza bapiluke.+ 16 Kadi Nebuzaladana mfumu wa balami wakashiya bamue bantu ba mu buloba bavua bapele ba menemene bua kuikalabu badimi ba madimi a tumuma tua mvinyo ne bantu ba kuenzeja midimu mikole ku bukole.+
17 Bena Kasada bakakosolola makunji a tshiamu tshia mitaku+ a ku nzubu wa Yehowa ne matempu+ ne Mbuu wa tshiamu tshia mitaku+ bivua mu nzubu wa Yehowa bitupa bitupa, ne bakaya ne biamu bia mitaku bionso abi mu Babilona.+ 18 Bakangata kabidi bintu bia kuboya nabi butu, bikasu, bintu bia kujima nabi kapia, bibakudi,+ makopo+ ne bintu bionso bia tshiamu tshia mitaku bivuabu benza nabi mudimu wa ku ntempelo. 19 Mfumu wa balami wakangata malongo,+ bintu bia kuambuila kapia, bibakudi, bintu bia kuboya nabi butu, bitekelu bia miendu,+ makopo, ne bibakudi bivua bienza ne or muimpe ne arjan muimpe.+ 20 Bua makunji abidi, Mbuu, ngombe 12 ya tshiamu tshia mitaku+ ivua muinshi mua Mbuu, ne matempu bivua mukalenge Solomo muenze bua nzubu wa Yehowa, bujitu bua tshiamu tshia mitaku tshia bintu bionso ebi kabuvua kupima.
21 Kadi bua makunji, dikunji dionso divua ne bule bua nkubita* 18, muonji wa kupima nawu bule wa nkubita 12 uvua mua kudinyunguluka;+ mupimbu wadi uvua wa bunene bua minu inayi,* ne divua ditubuluke munda. 22 Mutu wa dikunji uvua ku mutu kuadi uvua wa tshiamu tshia mitaku; ne bule bua mutu umue buvua bua nkubita itanu;+ ne bukondo bua tukanu ne bimuma bia grenade bivua binyunguluke mutu wa dikunji bivua bienza bionso ne tshiamu tshia mitaku. Dikunji dibidi divua anu bu diodi adi, kabidi ne bimuma bia grenade. 23 Mu nseke muvua bimuma bia grenade 96; bimuma bionso bisanga bivua binyunguluke bukondo bua tukanu bivua lukama.+
24 Mfumu wa balami wakakuata kabidi Selaya+ mfumu wa bakuidi, Sefanya+ muakuidi tshindondi, ne balami ba ku biibi basatu.+ 25 Wakakuata mu tshimenga muena mudimu umue wa mu lubanza lua mukalenge uvua mutekibue ku mutu kua basalayi, bantu muanda mutekete bena dia mukalenge ba menemene bavuabu bapete mu tshimenga, kabidi ne mufundi wa mfumu wa tshiluilu uvua usangisha bantu ba mu buloba, ne bantu 60 ba mu bantu ba tshianana ba mu buloba bavuabu bapete kabidi mu tshimenga. 26 Nebuzaladana mfumu wa balami wakabakuata, kuyaye nabu kudi mukalenge wa Babilona ku Libela. 27 Mukalenge wa Babilona wakabakuma, kubashipaye ku Libela+ mu buloba bua Hamate. Nunku bakumbusha Yuda mu buloba buende kuyabu nende ku babende.+
28 Aba mbantu bavua Nebukadenesâ* mukuate muye nabu: mu tshidimu tshia muanda mutekete, bena Yuda 3 023.+
29 Mu tshidimu tshia 18 tshia Nebukadenesâ,*+ bakumbuka ku Yelushalema ne bantu* 832.
30 Mu tshidimu tshia 23 tshia Nebukadenesâ,* Nebuzaladana mfumu wa balami wakakuata bena Yuda, kuyaye nabu, bantu* 745.+
Bantu bonso basanga bavuabu bakuate baye nabu, bavua bantu* 4 600.
31 Pashishe mu tshidimu tshia 37 tshia dikuatshibua dia Yehoyakina+ mukalenge wa Yuda, mu ngondo wa 12, mu dituku dia 25 dia ngondo au, tshidimu tshivua Ewile-melodaka mukalenge wa Babilona mulue mukalenge, wakalekelela* Yehoyakina mukalenge wa Yuda, kumupatulaye mu buloko.+ 32 Wakakula nende bimpe, kubandishaye nkuasa wende wa bukalenge ku mutu kua nkuasa ya bukalenge ya bakalenge bakuabu bavua nende mu Babilona. 33 Nunku Yehoyakina wakumbusha bilamba biende bia buloko, ne uvua udia misangu yonso kumpala kuende matuku ende onso a muoyo. 34 Bavua bamupesha biakudia bungi bukosa misangu yonso bia kudi mukalenge wa Babilona, ku dituku ku dituku, too ne dituku dia lufu luende, matuku ende onso a muoyo.
Diumvuija pamuapa: “Yehowa udi utumbisha.”
Anyi “mukusungule.”
Ku mua.: “kumpala kua wewe kupatuka mu lukutu.”
Anyi “mukuteke ku luseke.”
Anyi “nsonga.”
Ku mua.: “udi mutabale.”
Anyi “luesu lua mushiku munene.”
Ku mua.: “ludibu bapudile,” bileja kapia kapepula kadi muinshi.
Ku mua.: “suika mukaba mu tshimono tshiebe.”
Anyi “kabakukutshimuna.”
Anyi “dinanga dia lulamatu dia.”
Anyi “bidiila.”
Anyi “mbadionduele,” pamuapa mu dibue.
Anyi “bana ba ntambue ba misalala.”
Anyi “Mempi.”
Mmumue ne: diboko dia musulu wa Nile.
Mmumue ne: musulu wa Pelata.
Anyi “buanga bua nsabanga.”
Anyi “dijinga dikole dia anyima wende.”
Ku mua.: “ngondo wende.”
Anyi “nzambi ya ku babende.”
Anyi “mukaba wende wa dibaka.”
Anyi “Anyima.”
Ku mua.: “muena Arabe.”
Anyi “printemps.”
Ku mua.: “mpala wa.”
Anyi “mmuleje mudi anyima wende.”
Ku mua.: “Tshiakukukuluila mpala wanyi.”
Ku mua.: “njila yebe.”
Anyi “nzambi ya ku babende.”
Anyi pamuapa: “bayenu.”
Ku mua.: “muoyo wanyi.”
Ku mua.: “bua biluilu bia bisamba.”
Ku mua.: “muena diende.”
Anyi “nzambi wa bundu.”
Anyi “mutshi wa tshimanyinu mutangile.”
Anyi “Dikumayi pa biadi bienu.”
Anyi “dikima dia.”
Anyi “dikima dia.”
Anyi “padi muele wa mvita mulenge anyima wetu.”
Ngakuilu wa kasala udibu bakula bua tshintu bu muntu, pamuapa bua kuleja luse anyi diditeka pa muaba wa bakuabu.
Ku mua.: “Batentekedi,” mmumue ne: badi batentekela tshimenga bua kumanya dia kuela mvita.
Ku mua.: “mala anyi.”
Ku mua.: “mu bimanu bia muoyo wanyi.”
Anyi “anyima wanyi mmumvue.”
Anyi pamuapa: “tshiona tshia lubila lua mvita.”
Anyi “mutshi wa tshimanyinu.”
Anyi “lungenyi lua.”
Anyi “tshiakunyingalala.”
Anyi “tshindidimbi tshia dîsu.”
Anyi “badi bakeba anyima webe.”
Anyi “anyima wanyi mmupungile.”
Ku mua.: “kabakateketa.”
Ku mua.: “mionji.”
Anyi “Anyima wanyi kena.”
Anyi pamuapa: “Yeye kenaku.”
Mmumue ne: dîyi dia Nzambi.
Ku mua.: “nuenu bantu batshimbakane badi kabayi ne muoyo wa munda.”
Anyi “Anyima wanyi kena.”
Ku mua.: “Jidilayi.”
Anyi “anyima wanyi.”
Ku mua.: “Ditshi diabu ki nditengula.”
Ku mua.: “badi buwuje matuku.”
Anyi “Anyima yenu ipete.”
Anyi “dilongesha dianyi.”
Dilenge dia mupuya muimpe.
Ku mua.: “Bisama bia pa lulelu.”
Mmumue ne: Yelemiya.
Ku mua.: “Eyi ke,” bakula bua ntempelo ne nzubu yende yonso.
Anyi “bana badi bafuishe batatuabu.”
Anyi “katshia ku bikondo bia tshiendelele too ne ku bikondo bia tshiendelele.”
Anyi “kufuimishila Bâla muishi wa mulambu.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, ngakula.”
Muanzu wa nzambi mukaji uvuabu batendelela kudi bena Isalele batontolodi; pamuapa nzambi mukaji wa bufuke.
Anyi “bafiikisha munda; bayobola.”
Anyi “ngenyi yabu.”
Ku mua.: “dituku dionso njuka patshiatshia, mbatuma.”
Ku mua.: “bavua bakoleshe nshingu.”
Ku mua.: “ndumbushibue mukana muabu.”
Anyi “milambula.”
Anyi “musambu wa madilu.”
Tang. Diumv.: “Ngena.”
Anyi “butu kabuyi nansha buanji kunduila mu lungenyi.”
Tang. Diumv.: “Ngena.”
Anyi “bikondo biaku bikosa.”
Anyi “Kakutshikutshi.”
Anyi pamuapa: “nyunyi wa mudinga.”
Anyi “luendu.”
Anyi “dilongesha dia.”
Anyi “mafi.”
Anyi “basekretere.”
Anyi “été.”
Anyi “buanga bua mutshi wa bome budi butalaja bisama.”
Anyi “munganga.”
Anyi “Anyima wanyi kena.”
Anyi “musambu wa madilu.”
Anyi “dilongesha dianyi.”
Anyi “misambu ya madilu.”
Anyi “musambu wa madilu eu.”
Anyi “patupu.”
Anyi “kasuyi.”
Anyi “patupu.”
Mvese wa 11 uvua mufunda kumpala mu tshiena Alama.
Anyi “dibungi.”
Anyi pamuapa: “njila.”
Anyi “tshiamu tshiengulula.”
Anyi “mupuya.”
Anyi “patupu.”
Ku mua.: “Tshitupa tshia.”
Anyi “nkupa bu ne ndundu wa kukupa nende mabue.”
Bambila pamuapa Yelemiya.
Anyi “Bikale nanku.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, mbadimuija.”
Anyi “bafuimishila muishi wa mulambu.”
Anyi “nzambi udi wenza bundu.”
Mmumue ne: Yelemiya.
Mmumue ne: milambu mifila mu ntempelo.
Anyi “mudi muntu udiumvua munda muende menemene.” Ku mua.: “tuonyi.”
Anyi “bakeba anyima.”
Anyi “mudibu badiumvua munda muabu menemene.” Ku mua.: “tuonyi.”
Anyi “munanga wa anyima wanyi.”
Anyi “matoba matoba.”
Anyi pamuapa: “Tshidi tshidila.”
Ku mua.: “musunyi.”
Anyi “Anyima wanyi neadile.”
Anyi “inabanza.”
Anyi “mbitshintshimika.”
Anyi “Muena Etshiopi.”
Anyi “bundu.”
Anyi “bantu babu bapuekele.”
Anyi “minkoloji ya.”
Anyi “disama.”
Anyi “anyima webe udi.”
Anyi “anyima wanyi kavua mua kutangila kudi bantu aba.”
Anyi pamuapa: “mishindu inayi ya dilumbuluisha.” Ku mua.: “mêku anayi.”
Anyi pamuapa: “utungunuka ne kualukila tshianyima.”
Anyi “diumvua kanyinganyinga.”
Anyi “Anyima wende.”
Anyi pamuapa: “Ndifue bundu ne ndipuekeshibue milongo.”
Ku mua.: “Kungumbushi.”
Anyi “mukenji wa dipisha.”
Anyi “neulue mutuadi wanyi wa dîyi.”
Anyi “kabakukutshimuna to.”
Bilele bia madilu bia bampanganu bivuabu benza pamuapa kudi bena Isalele batontolodi.
Ku mua.: “njila yabu yonso.”
Ku mua.: “bitalu.”
Tang. Diumv.
Anyi pamuapa: “Bualu anu bu kapia, mbakutemeshe mu tshiji tshianyi.”
Anyi “muntu wa bukole.”
Ku mua.: “uvuija musunyi diboko diende.”
Anyi “mmuntu wa bukole.”
Anyi “utungilangana.”
Anyi pamuapa: “kawena mua kuondopibua.”
Anyi “mudi muntu udiumvua munda muende menemene.” Ku mua.: “tuonyi.”
Anyi “kadi kabiyi mu buakane.”
Ku mua.: “bantombokela,” bakula pamuapa bua Yehowa.
Anyi “ubabutule misangu ibidi.”
Anyi “Dimukayi bua anyima yenu.”
Ku mua.: “bakakolesha nshingu.”
Anyi “ku sud.”
Ku mua.: “bu muvuabi bikumbane ku mêsu kua mufumbi bua kuenza.”
Anyi “nengumvue kanyinganyinga bua.”
Anyi “nengumvue kanyinganyinga bua.”
Ku mua.: “nnuenzela.”
Anyi “muishi wa mulambu.”
Anyi “kayiyi mibaka.”
Anyi “dilongesha kadiakujimina.”
Ku mua.: “tumukume ne ludimi.”
Anyi “anyima.”
Anyi “butu kabuyi nansha buanji kunduila mu lungenyi.”
Anyi “bakeba anyima wabu.”
Anyi “bakeba anyima wabu.”
Ku mua.: “bavua bakoleshe nshingu bua kubenga kutumikila mêyi anyi.”
Anyi “mudi muntu udiumvua munda muende menemene.” Ku mua.: “tuonyi.”
Anyi “anyima wa mupele.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “nkudimuna.”
Anyi “disama dikole.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “bakeba anyima yabu.”
Anyi “anyima.”
Anyi “neasungile muoyo wende.”
Anyi “tshibatabata.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “muana wa nshiya.”
Ku mua.: “Nenjidile.”
Bavua bamubikila kabidi ne: Yehoahaza.
Ku mua.: “Bisama bia pa kulela.”
Bavua bamubikila kabidi ne: Yehoyakina ne Yekoniya.
Anyi “badi bakeba anyima webe.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “buloba budibu babandishila anyima wabu.”
Anyi “ditunga.”
Ku mua.: “mu matuku ende.”
Anyi “mupianyi muakane.”
Anyi “mbalue batontolodi.”
Ku mua.: “bakolesha bianza bia.”
Anyi “Badi banuwuja ne matekemena a patupu.”
Anyi “Mukenji udi munême bujitu wa.” Muaku wa tshiena Ebelu udi umvuija malu abidi: “dîyi dia kudi Nzambi didi ne bujitu” anyi “tshintu tshidi tshinême bujitu.”
Anyi “Eu mmukenji udi munême bujitu wa.”
Anyi “mukenji udi munême bujitu wa.”
Anyi “mukenji udi munême bujitu au udi.”
Anyi “Mukenji udi munême bujitu wa.”
Anyi “mmukenji udi munême bujitu wa.”
Anyi “Mukenji udi munême bujitu wa.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Bavua bamubikila kabidi ne: Yehoyakina ne Koniya.
Anyi pamuapa: “bibaki ba bibumba bia kudikuba nabi.”
Anyi “disama.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “wambila.”
Ku mua.: “kujuka patshiatshia, ngakula.”
Ku mua.: “ujuka patshiatshia, ubatuma.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “nennyoke.”
Anyi “tshisanga.”
Bidi bimueneka ne: mmfundilu musokome wa dîna dia Babele (Babilona).
Ku mua.: “musunyi wonso.”
Anyi “muana wa ntambue wa musalala.”
Anyi “wambile.”
Anyi “kuinama.”
Anyi “nenyingalale bua.”
Anyi “dilongesha.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, mbatuma.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “neanyingalale bua.”
Anyi “mukuna wa ntempelo.”
Anyi “bu mukuna udi ne mitshi.”
Anyi “mutete bua kutekesha mpala wa Yehowa.”
Anyi “kunyingalalaye bua.”
Anyi “bua anyima yetu.”
Ku mua.: “muntu udi mukumbane ku mêsu kuanyi.”
Anyi “disama.”
Ku mua.: “tshikishe.”
Anyi “dibalasa.”
Mmumue ne: Mbuu wa tshiamu tshia mitaku wa ku ntempelo.
Anyi “dibalasa.”
Ku mua.: “bidimu bia matuku.”
Anyi “Bikale nanku!”
Anyi “masama.”
Anyi “inabanza.”
Anyi pamuapa: “bibaki ba lumbu.”
Anyi “disama.”
Anyi pamuapa: “tutayike.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, mbatuma.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “nkanu ya kuela nshingu.”
Anyi “tshifuka.”
Ku mua.: “dinene.”
Ku mua.: “mikaba.”
Anyi “bantu ba ku babende.”
Anyi “kabakubavuija.”
Anyi “Nenkubele.”
Anyi pamuapa: “batumbishibue.”
Ku mua.: “kueyeka muoyo wende.”
Anyi “ndi mutungunuke ne kukuleja dinanga dia lulamatu.”
Anyi “neupatuke ne dikasa dia maja dia bantu badi baseka.”
Anyi “tusulu tua tshilonda nkoka.”
Anyi “bisanga.”
Anyi “neamulombe.”
Anyi “bintu bimpe bia kudi.”
Anyi “Anyima yabu.”
Anyi “anyima ya bakuidi.”
Ku mua.: “manyi.”
Anyi “bana.”
Ku mua.: “mala.”
Anyi “anyima.”
Anyi “anyima.”
Anyi “ndelanganyi.”
Ku mua.: “avua matshipale.”
Anyi pamuapa: “bayabu.”
Anyi “Tshibatabata.”
Anyi “butu bua manyi,” mmumue ne: butu busambakane ne manyi a milambu.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “dibalasa.”
Nshekele uvua ne grame 11,4. Tang. Tshis. B14.
Ku mua.: “mu tshiadi tshia.”
Anyi “munene bua bidi bitangila malu ebe audi ujinga kuenza.”
Anyi “disama.”
Ku mua.: “musunyi wonso.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “njuka patshiatshia, mbalongesha.”
Tang. Diumv.: “Ngena.”
Anyi “butu kabuyi nansha buanji kunduila mu lungenyi.”
Tang. Diumv.
Anyi “malu mimpe onso andi.”
Anyi “mupianyi muakane.”
Ku mua.: “dimiinu.”
Anyi “mikenji mifunda.”
Ku mua.: “dimiinu.”
Ku mua.: “dimiinu.”
Ku mua.: “dimiinu.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “lelu eu.”
Anyi “Anyima.”
Anyi “disama.”
Anyi “bakeba anyima yabu.”
Anyi “bakeba anyima yabu.”
Anyi “bibambalu bia.”
Ku mua.: “Yonadaba,” tshikepeshelu tshia dîna Yehonadaba.
Ku mua.: “Yonadaba,” tshikepeshelu tshia dîna Yehonadaba.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “njuka patshiatshia, ngakula.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, mbatuma.”
Ku mua.: “Yonadaba,” tshikepeshelu tshia dîna Yehonadaba.
Ku mua.: “muvungu wa mukanda.”
Ku mua.: “muvungu wa mukanda.”
Anyi “mukanda.”
Anyi “mukanda.”
Anyi “nzubu wa kudiila.”
Anyi “mufundi.”
Anyi “mukanda.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge.”
Anyi “mukanda.”
Anyi “mukanda.”
Anyi “hiver.”
Tshitupa tshia ndekelu tshia ngondo wa 11 ne tshitupa tshia kumpala tshia ngondo wa 12. Tang. Tshis. B15.
Ku mua.: “dimiinu diende.”
Anyi “mukanda.”
Bavua bamubikila kabidi ne: Yehoyakina ne Yekoniya.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “Anyima yenu kayidishimi.”
Ku mua.: “kumuelabu mu nzubu wa nkanu.”
Ku mua.: “nzubu wa tshina.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “disama.”
Ku mua.: “upatuka uya.”
Anyi “anyima.”
Anyi “neapanduke ne muoyo wende.”
Ku mua.: “bianza bia.”
Anyi “muena mudimu wa mu lubanza lua mukalenge.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “dibalasa.”
Anyi “wakatuenzela anyima eu.”
Anyi “bakeba anyima webe.”
Ku mua.: “mupatuke muye.”
Anyi “anyima webe neashale ne muoyo.”
Ku mua.: “mupatuke muye.”
Anyi “anyima webe neashale.”
Ku mua.: “kupatuka kuya.”
Anyi “dibalasa.”
Ku mua.: “Balume ba ditalala diebe.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Bidi bimueneka ne: mmuanzu.
Anyi bilondeshile dikosolola dikuabu dia miaku ya tshiena Ebelu: “Nêgala-shalesê, Samagâ-nebo, Sâsekima, Labasalisa.”
Anyi “mfumu muena majimbu (muena lubuku lua mitoto).”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “dibalasa.”
Anyi pamuapa: “midimu mienzeja ku bukole.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “mfumu wa bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge.”
Anyi “mfumu muena majimbu (muena lubuku lua mitoto).”
Anyi “anyima.”
Anyi “neupanduke ne muoyo webe.”
Ku mua.: “bua kuimana kumpala kua.”
Anyi “été.”
Anyi “été.”
Anyi “kukuma anyima webe.”
Anyi “kukuma anyima webe.”
Ku mua.: “dimiinu dia bukalenge.”
Anyi pamuapa: “dijiba dinene dia.”
Anyi “nengumvue dibungama.”
Anyi “kusomba bua tshikondo kampanda.”
Anyi “disama.”
Anyi “anyima.”
Anyi “anyima.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “ntempelo.”
Anyi “kabayi bamuenzele bibi.”
Anyi “makunji a mabue.”
Anyi “Nzubu (ntempelo) wa Dîba,” mmumue ne: Heliopolise.
anyi “ntempelo.”
Anyi “Mempi.”
Ku mua.: “njuka patshiatshia, ntuma.”
Anyi “nukebela anyima yenu.”
Anyi “mbumvue kanyinganyinga.”
Anyi “disama.”
Anyi “nebabandishe anyima yabu muulu.”
Muanzu wa nzambi mukaji uvuabu batendelela kudi bena Isalele batontolodi; pamuapa nzambi mukaji wa bufuke.
Muanzu wa nzambi mukaji uvuabu batendelela kudi bena Isalele batontolodi; pamuapa nzambi mukaji wa bufuke.
Muanzu wa nzambi mukaji uvuabu batendelela kudi bena Isalele batontolodi; pamuapa nzambi mukaji wa bufuke.
Muanzu wa nzambi mukaji uvuabu batendelela kudi bena Isalele batontolodi; pamuapa nzambi mukaji wa bufuke.
Anyi “bakeba anyima wende.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “uvua ukeba anyima wende.”
Anyi “utekemena.”
Ku mua.: “musunyi wonso.”
Anyi “anyima.”
Anyi “nenkulekele upanduka ne muoyo webe.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ngabu mukese uvuabu batamba kuambula kudi bedi ba mikete.
Ku mua.: “babudiata.”
Ku mua.: “tshintu tshia kushipa.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “Mempi.”
Ku mua.: “tshikondo tshivua tshikumbane.”
Mmumue ne: Mutshimunyi wa Ejipitu.
Anyi “Mempi.”
Anyi pamuapa: “nealue buloba bua munda mutupu.”
Anyi “bangula nkunyi.”
Mmumue ne: Tebesa.
Anyi “bakeba anyima wabu.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “dimiinu.”
Anyi “nenkubele.”
Anyi “tshisanga.”
Mmumue ne: Kuleta.
Mmumue ne: nebadikungule mitu mu muadi ne bundu.
Anyi “tshibatabata.”
Anyi “Muaba mutumbuke udi mukole.”
Anyi “anyima.”
Anyi “Tshibatabata.”
Anyi “mpata udi pa mukuna.”
Anyi pamuapa: “pa buloba bume.”
Anyi “mpata udi pa mukuna.”
Ku mua.: “Lusengu lua.”
Anyi “été.”
Anyi “newudiele.”
Mmumue ne: lushiba luimba bua kanyinganyinga mu madilu.
Anyi “newudiele.”
Mmumue ne: lushiba luimba bua kanyinganyinga mu madilu.
Anyi pamuapa: “tshiona tshia lubila lua mvita.”
Anyi “bimunyunguluke.”
Anyi “bikumbi bia mikoko.”
Anyi “bibatabata.”
Anyi “lungenyi ludi.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “ku nseke yonso.”
Ku mua.: “ntuadijilu.”
Anyi “bakeba anyima wabu.”
Anyi “mutshi wa tshimanyinu.”
Tshiambilu tshia mu tshiena Ebelu etshi tshidi mua kuikala tshipetangana ne muaku “tumvi tua nyama” ne mbenze natshi mudimu bua kuleja kapeja.
Ku mua.: “badiata.”
Ku mua.: “mmufile tshianza tshiende.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “anyima wende.”
Anyi “ne ubafile ku kabutu.”
Anyi “Mufilayi ku kabutu.”
Ku mua.: “badiata.”
Ku mua.: “nebapuwishibue.”
Anyi “baprofete ba dishima.”
Anyi “lungenyi.”
Eu udi umueneka bu mushindu wa kusokoka dîna dia Kasada.
Ku mua.: “kadiatshi.”
Mmumue ne: buloba bua bena Kasada.
Anyi “anyima.”
Anyi pamuapa: “uwujayi nsapu ya mikete.”
Anyi “mutshi wa tshimanyinu.”
Ku mua.: “tshipiminu tshia.”
Anyi “anyima wende.”
Anyi “mabungi.”
Anyi pamuapa: “njila.”
Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”
anyi “mueyelu.”
Anyi “tshia tshianana.”
Ku mua.: “Tshitupa tshia.”
Anyi “mutshi wa tshimanyinu.”
Ku mua.: “Jidilayi.”
Ku mua.: “Jidilayi.”
Anyi “papirise.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “bana ba ntambue ba misalala.”
Bidi bimueneka ne: mmfundilu musokome wa dîna dia Babele (Babilona).
Anyi “anyima.”
Anyi “benyi.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “dibalasa.”
Nkubita uvua ne santimetre 44,5. Tang. Tshis. B14.
Bunene bua munu buvua santimetre 1,85. Tang. Tshis. B14.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “anyima.”
Ku mua.: “Nebukadelesâ,” mfundilu mukuabu wa dîna edi.
Anyi “anyima.”
Anyi “anyima.”
Ku mua.: “wakabandisha mutu wa.”