10 Grebi

Den Bijbel skrifiman ben skrifi a Hebrew wortu syeol èn a Griki wortu haides moro leki 70 tron na ini Bijbel. Ala tu wortu abi fu du nanga dede. Na ini son Bijbel den wortu disi vertaal nanga „grebi”, „hèl”, noso „peti”. Ma na ini furu tongo, wortu no de di e sori soifri san a Hebrew wortu nanga a Griki wortu wani taki. Fu dati ede na ini a Sranantongo Nyun-Grontapuvertaling den gebroiki a wortu „Grebi” fu vertaal den wortu syeol nanga haides èn den skrifi en nanga wan bigi letter. San den wortu disi wani taki trutru? Meki wi go luku fa den wortu disi gebroiki na ini difrenti Bijbel tekst.

Preikiman 9:10 e taki: „Na ini Grebi, a presi pe yu o go, sma no e wroko, den no e prakseri, den no sabi sani èn den no abi koni.” A sani disi wani taki dati syeol na wan spesrutu beripe noso grebi pe wi beri wan lobiwan fu wi? Nôno. Te Bijbel e taki fu wan spesrutu beripe noso grebi, a e gebroiki tra Hebrew wortu nanga Griki wortu, ma a no e gebroiki den wortu syeol nanga haides (Ge 23:7-9; Mt 28:1). Boiti dati, Bijbel no e gebroiki a wortu „syeol” te a e taki fu wan grebi pe den beri wan tu sma noso furu sma makandra, soleki wan famirigrebi.—Ge 49:30, 31.

Ma sortu presi na „syeol” dan? Gado Wortu e sori taki „syeol” noso „haides” no abi fu du nomo nanga wan grebi pe furu sma beri. Fu eksempre, Yesaya 5:14 e taki dati Grebi noso syeol „bigi, iya, a opo en mofo bradi teleki a no man moro”. Na agersi fasi yu kan taki dati syeol swari furu dede sma kaba, ma toku a gersi leki angri e kiri en ete (Odo 30:15, 16). Tra fasi leki wan trutru beripe di man teki wan tu dede sma nomo, „sani no e sari Grebi [noso: syeol]” (Odo 27:20). A no abi skotu. Sobun, syeol noso haides a no wan trutru presi di de na ini wan spesrutu kontren. Na presi fu dati a de a fasi fa libisma de te den dede èn Bijbel e agersi en nanga wan presi pe furu fu den dede sma e sribi.

Den sani di Bijbel e leri fu na opobaka e yepi wi fu kon frustan moro bun san „syeol” nanga „haides” wani taki. Gado Wortu e sori taki syeol nanga haides abi fu du nanga den dede sma di o kisi wan opobaka (Yob 14:13; Tor 2:31; Opb 20:13). Na a tra sei, Bijbel e taki dati den dedewan di no o kisi wan opobaka, no de na ini syeol noso haides, ma „na ini Gehena” (Mt 5:30; 10:28; 23:33). Gehena a no wan trutru presi, neleki fa Syeol nanga Haides no de trutru presi tu. Gado Wortu e sori tu taki den sma di de na ini syeol noso haides, a no soso den sma di dini Yehovah, ma furu tra sma di no dini en de drape tu (Ge 37:35; Ps 55:15). Fu dati ede, Bijbel e leri wi taki „Gado sa gi wan opobaka na den bun sma èn na den sma di no bun”.—Tor 24:15.

Na ini den Buku fu Bijbel den wortu „syeol” nanga „haides” no abi fu du nanga libi noso nanga sma di de na libi, ma a abi fu du nanga dede èn nanga dede sma (Opb 20:13). Den wortu disi no e meki sma prakseri tu fu wan presi pe prisiri noso pen de.

Den siksitenti na siksi leisi pe syeol ben skrifi

„Syeol” de fu feni 66 leisi na ini den Hebrew Buku fu Bijbel na ini Ge 37:35; 42:38; 44:29, 31; Nu 16:30, 33; De 32:22; 1Sa 2:6; 2Sa 22:6; 1Kw 2:6, 9; Yob 7:9; 11:8; 14:13; 17:13, 16; 21:13; 24:19; 26:6; Ps 6:5; 9:17; 16:10; 18:5; 30:3; 31:17; 49:14, 14, 15; 55:15; 86:13; 88:3; 89:48; 116:3; 139:8; 141:7; Odo 1:12; 5:5; 7:27; 9:18; 15:11, 24; 23:14; 27:20; 30:16; Pr 9:10; Sng 8:6; Yes 5:14; [7:11]; 14:9, 11, 15; 28:15, 18; 38:10, 18; 57:9; Ese 31:15, 16, 17; 32:21, 27; Ho 13:14, 14; Am 9:2; Yon 2:2; Hab 2:5.

Den tin leisi pe haides ben skrifi

Kande „haides” wani taki „a presi di yu no man si” èn a de fu feni tin leisi na ini den Kresten Griki Buku fu Bijbel na ini Mt 11:23; 16:18; Lu 10:15; 16:23; Tor 2:27, 31; Opb 1:18; 6:8; 20:13, 14.