LIBRERIJA ONLAJN tat-Torri tal-Għassa
LIBRERIJA ONLAJN
tat-Torri tal-Għassa
Malti
@
  • ċ
  • ġ
  • ħ
  • ż
  • à
  • è
  • ò
  • ù
  • ʼ
  • BIBBJA
  • PUBBLIKAZZJONIJIET
  • LAGĦQAT
  • bi12 2 Samwel 1:1-24:25
  • It-​Tieni taʼ Samwel

M'hawnx video għall-għażla li għamilt.

Jiddispjaċina, kien hemm problema biex jillowdja l-vidjow.

  • It-​Tieni taʼ Samwel
  • Traduzzjoni tad-Dinja l-Ġdida taʼ l-Iskrittura Mqaddsa
Traduzzjoni tad-Dinja l-Ġdida taʼ l-Iskrittura Mqaddsa
It-​Tieni taʼ Samwel

It-​Tieni taʼ Samwel

jew, skond is-​Settanta Griega, IT-​TIENI TAS-​SLATEN

1 U ġara, wara l-​mewt taʼ Sawl, u meta David stess kien reġaʼ lura milli joqtol lill-​Għamalekin,+ li David baqaʼ jgħammar jumejn f’Siklag.+ 2 U fit-​tielet jum kien ġej raġel+ mill-​kamp, mingħand Sawl, bi ħwejġu mċarrtin+ u bit-​trab fuq rasu;+ u meta wasal ħdejn David, hu minnufih waqaʼ u nxteħet wiċċu fl-​art.+

3 U David staqsieh: “Minfejn ġej?” u hu wieġbu: “Ħrabt mill-​kamp taʼ Israel.” 4 U David issokta jgħidlu: “Kif spiċċat il-​kwistjoni? Għidli, jekk jogħġbok.” U hu wieġbu: “In-​nies ħarbu mill-​battalja u wkoll ħafna min-​nies waqgħu u mietu,+ u mietu saħansitra Sawl+ u ibnu Ġonatan.”+ 5 Imbagħad David staqsa liż-​żagħżugħ li kien qed ikellmu: “Kif taf fiċ-​ċert li miet Sawl u wkoll ibnu Ġonatan?”+ 6 U ż-​żagħżugħ li kien qed ikellmu wieġbu: “Jien kont bla mistenni fuq il-​Muntanja Gilbogħa,+ u kien hemm Sawl iserraħ fuq il-​lanza tiegħu;+ u, ara, is-​sewwieqa tal-​karrijiet u r-​rikkieba kienu laħquh.+ 7 Meta dar lura u rani, sejjaħli, u wiġibtu, ‘Hawn jien!’ 8 U ssokta jistaqsini, ‘Min int?’ u jien wiġibtu, ‘Jien Għamaleki.’+ 9 Imbagħad qalli, ‘Intefaʼ fuqi, jekk jogħġbok, u oqtolni, għax ħakmitni d-​diqa tal-​mewt, għaliex ħajti+ kollha għadha fija.’ 10 Għalhekk, intfajt fuqu u qtiltu,+ għax kont naf li ma setax jibqaʼ ħaj wara li kien waqaʼ. Imbagħad ħadt id-​dijadema+ li kienet fuq rasu u l-​brazzuletta li kienet fi driegħu, sabiex inġibhom lil sidi hawnhekk.”

11 Għal dan, David qabad u ċarrat ilbiesu,+ u hekk għamlu wkoll l-​irġiel kollha li kienu miegħu. 12 U bdew inewħu u jibku,+ u samu+ sa fil-​għaxija minħabba Sawl u minħabba ibnu Ġonatan u minħabba l-​poplu taʼ Ġeħova u minħabba dar Israel,+ għaliex kienu mietu bis-​sejf.

13 David issa staqsa liż-​żagħżugħ li kien qed ikellmu: “Minfejn int?” u hu wieġbu: “Jien bin resident barrani, Għamaleki.”+ 14 Imbagħad David staqsieh: “Kif ma bżajtx+ tmidd idek biex teqred lill-​midluk+ taʼ Ġeħova?” 15 U David sejjaħ lil wieħed miż-​żgħażagħ u qallu: “Ersaq qribu. Aħbat għalih.” Għaldaqstant, ħabat għalih u hu miet.+ 16 David imbagħad qallu: “Il-​ħtija taʼ demmek tkun fuq rasek stess,+ għaliex fommok stess xehed kontrik,+ meta għedt, ‘Jien qtilt lill-​midluk taʼ Ġeħova.’”+

17 U David għanna din l-​għanja taʼ niket+ minħabba Sawl u ibnu Ġonatan+ 18 u qal li wlied Ġuda+ kellhom jiġu mgħallmin “L-​Għanja tal-​Qaws.”+ Ara! Din hi miktuba fil-​ktieb taʼ Ġasar:+

19 “Il-​ġmiel, O Israel, inqatel fuq il-​postijiet għoljin tiegħek.+

Kif waqgħu s-​setgħanin!

20 Ixxandruhx dan ġo Gat;+

Tħabbruhx fit-​toroq t’Askelon,+

Li ma jmorrux jithennew il-​bniet tal-​Filistin,

Li ma jmorrux itiru bil-​ferħ il-​bniet taʼ l-​irġiel mhux ċirkonċiżi.+

21 Ja muntanji taʼ Gilbogħa,+ ħalli ebda nida, ħalli ebda xita ma jkun hemm fuqkom, u ħalli lanqas ma jkun hemm għelieqi li jagħmlu l-​frott li jistaʼ jiġi offrut lil Alla;+

Għax hemmhekk it-​tarka tas-​setgħanin tkasbret,

It-​tarka taʼ Sawl, u b’hekk ma kien hemm ħadd midluk biż-​żejt.+

22 Mid-demm tal-​maqtulin, mix-​xaħam tas-​setgħanin,

Il-​qaws taʼ Ġonatan lura ma darx,+

U s-​sejf taʼ Sawl ma reġax lura mingħajr suċċess.+

23 Sawl u Ġonatan+ kollhom imħabba u ħlewwa matul ħajjithom,

U f’mewthom ma nfirdux.+

Eħfef mill-​ajkli kienu,+

Setgħanin iktar mill-​iljuni kienu.+

24 Intom bniet taʼ Israel, ibkuh lil Sawl,

Li libbiskom ilbies imżejjen bl-​iskarlat,

Li qegħdilkom fuq ħwejjiġkom tiżjin tad-​deheb.+

25 Kif waqgħu s-​setgħanin f’nofs il-​battalja!+

Ġonatan maqtul fuq il-​postijiet għoljin tiegħek!+

26 Jien imnikket minħabba fik, ħija Ġonatan,

Ħelu ħafna kont miegħi.+

Imħabbtek għalija kienet tisboq l-​imħabba min-​nisa.+

27 Kif waqgħu s-​setgħanin+

U għabu l-​armi tal-​gwerra!”

2 U ġara wara dan li David staqsa lil Ġeħova+ u qallu: “Għandi nitlaʼ jien f’waħda mill-​bliet taʼ Ġuda?” U Ġeħova wieġbu: “Itlaʼ.” U David issokta jgħidlu: “Fejn nitlaʼ?” Wieġbu: “Ħebron.”+ 2 Għalhekk, David telaʼ hemmhekk u miegħu telgħu wkoll iż-​żewġ nisa tiegħu, Aħinogħam+ il-​Ġeżragħelija u Abigajl+ mart Nabal il-​Karmeli. 3 U David tellaʼ l-​irġiel+ li kienu miegħu, kull wieħed bin-​nies taʼ daru; u għammru fil-​bliet tat-​territorju taʼ Ħebron. 4 Imbagħad l-​irġiel taʼ Ġuda+ ġew hemmhekk u dilku+ lil David bħala sultan fuq id-​dar taʼ Ġuda.+

U ġew jgħidu lil David u qalulu: “L-​irġiel taʼ Ġabes-gilegħad difnuh lil Sawl.” 5 Għalhekk, David bagħat messaġġiera għand l-​irġiel taʼ Ġabes-gilegħad+ u qalilhom: “Jalla tkunu mberkin minn Ġeħova,+ għaliex intom urejtu din il-​qalb tajba bl-​imħabba+ maʼ sidkom, maʼ Sawl, billi dfintuh.+ 6 U issa jalla Ġeħova juri magħkom qalb tajba bl-​imħabba+ u fiduċja sħiħa, u jien ukoll nuri magħkom din it-​tjubija għaliex intom għamiltu din il-​ħaġa.+ 7 U issa ħalli jissaħħu idejkom u uru li intom irġiel qalbenin,+ għax sidkom Sawl hu mejjet, u huwa saħansitra lili li n-​nies taʼ dar Ġuda dilku bħala sultan+ fuqhom.”

8 U Abner,+ bin Ner, il-​kap taʼ l-​armata li kienet taʼ Sawl, ħa lil Is-​boset,+ bin Sawl, u ħadu n-​naħa l-​oħra f’Maħanajm,+ 9 u għamlu sultan fuq Gilegħad,+ fuq l-​Asurin, fuq Ġeżragħel,+ fuq Efrajm,+ fuq Benjamin,+ u fuq Israel kollu. 10 Erbgħin sena kellu Is-​boset, bin Sawl, meta sar sultan fuq Israel, u dam isaltan sentejn. In-​nies taʼ dar Ġuda+ biss kienu segwaċi taʼ David. 11 U l-​għadd tal-​jiem li David kien sultan f’Ħebron fuq id-​dar taʼ Ġuda kien sebaʼ snin u sitt xhur.+

12 Maż-żmien, Abner, bin Ner, u l-​qaddejja taʼ Is-​boset, bin Sawl, ħarġu minn Maħanajm+ u marru Gibegħon.+ 13 U Ġowab,+ bin Seruja,+ u l-​qaddejja taʼ David, ħarġu u iktar tard iltaqgħu flimkien ħdejn l-​għadira taʼ Gibegħon; u baqgħu bil-​qiegħda, dawn din in-​naħa taʼ l-​għadira u dawk dik in-​naħa taʼ l-​għadira. 14 Fl-aħħar, Abner qal lil Ġowab: “Ħa jqumu ż-​żgħażagħ, jekk jogħġbok, u ħa jissaraw quddiemna.” U Ġowab qallu: “Ħa jqumu.” 15 Għalhekk, qamu u marru n-​naħa l-​oħra bl-​għadd, tnax taʼ Benjamin u Is-​boset,+ bin Sawl, u tnax mill-​qaddejja taʼ David. 16 U ħatfu ras xulxin, u b’sejfu kull wieħed nifed ġenb l-​ieħor, u b’hekk waqgħu flimkien. U dak il-​post semmewh Ħelkat-ħassurim, li qiegħed f’Gibegħon.+

17 U l-​ġlied kien aħrax għall-​aħħar dakinhar, u Abner+ u l-​irġiel taʼ Israel sa fl-​aħħar kienu megħlubin mill-​qaddejja taʼ David. 18 Issa t-​tliet ulied taʼ Seruja+ inzertaw kienu hemmhekk, Ġowab,+ Abisaj,+ u Għasael;+ u Għasael kellu saqajh ħfief, bħal għażżiela*+ li tkun fil-​kampanja. 19 U Għasael mar jiġri wara Abner, u ma riedx imur lejn il-​lemin jew lejn ix-​xellug biex jibqaʼ jiġri wara Abner. 20 Sa fl-​aħħar, Abner ħares warajh u qal: “Dan int, Għasael?” u dan wieġbu: “Jien hu.” 21 Imbagħad Abner qallu: “Ikser lejn il-​lemin jew lejn ix-​xellug u aħtaf wieħed miż-​żgħażagħ u ħudu għalik u ħu għalik dak li tneżżagħlu.”+ U Għasael ma riedx iwarrab milli jiġri warajh. 22 Għalhekk, Abner reġaʼ qal lil Għasael: “Warrab minn warajja u tiġrix warajja iktar. Għala għandi noqtlok?+ Kif inkun nistaʼ mbagħad nerfaʼ wiċċi lejn ħuk Ġowab?” 23 Imma hu baqaʼ jirrifjuta li jwarrab; u Abner darbu f’żaqqu+ bit-​tarf t’isfel tal-​lanza, u b’hekk il-​lanza ħarġet minn ġo dahru; u waqaʼ hemmhekk u miet fejn kien. U ġara li dawk kollha li kienu jiġu fil-​post fejn Għasael waqaʼ u miet kienu jieqfu hemmhekk.+

24 U Ġowab u Abisaj marru jiġru wara Abner. Fi nżul ix-​xemx waslu ħdejn l-​għolja t’Amma, li qiegħda quddiem Gija fit-​triq li tagħti għax-​xagħri taʼ Gibegħon.+ 25 U wlied Benjamin inġabru flimkien wara Abner, u saru ġemgħa waħda u baqgħu weqfin fuq il-​quċċata t’għolja waħda. 26 U Abner beda jsejjaħ lil Ġowab u jgħidlu: “Se jibqaʼ s-​sejf jiblaʼ+ bla tmiem? Tassew ma tafx li mrar se jkun hemm fl-​aħħar?+ Allura, kemm se ddum biex tgħid lin-​nies biex ma jibqgħux jiġru wara ħuthom?”+ 27 Għal dan, Ġowab wieġeb: “Daqskemm hu ħaj l-​Alla l-​veru,+ kieku int ma tkellimtx,+ kien ikun biss fil-​għodu li n-​nies kienu jieqfu milli jiġru kull wieħed wara ħuh.” 28 Ġowab issa daqq il-​qarn,+ u n-​nies kollha waqfu u ma baqgħux jiġru iktar wara Israel, u ma ssoktawx jiġġieldu iktar.

29 U Abner u l-​irġiel tiegħu mxew minn ġo l-​Għaraba+ dak il-​lejl kollu u qasmu l-​Ġordan+ u għaddew minn ġol-​ħondoq kollu u fl-​aħħar waslu Maħanajm.+ 30 U Ġowab dar lura u ma baqax jiġri wara Abner u beda jiġbor lin-​nies kollha flimkien. U mill-​qaddejja taʼ David kien hemm neqsin dsatax-il raġel u Għasael. 31 U l-​qaddejja taʼ David, min-​naħa tagħhom, kienu qatlu lil dawk taʼ Benjamin u mill-​irġiel t’Abner—kien hemm tliet mija u sittin raġel li mietu.+ 32 U ġarrew lil Għasael+ u difnuh fil-​qabar taʼ missieru,+ li qiegħed f’Betlehem.+ Imbagħad Ġowab u l-​irġiel tiegħu baqgħu mexjin il-​lejl kollu, u mas-​sebħ waslu Ħebron.+

3 U l-​gwerra bejn dar Sawl u dar David ħadet fit-​tul;+ u David baqaʼ jissaħħaħ,+ u dar Sawl baqgħet tiddgħajjef iktar u iktar.+

2 Sadanittant, lil David twildulu l-​ulied+ f’Ħebron,+ u l-​ewwel imwieled tiegħu kien Amnon+ minn Aħinogħam+ il-​Ġeżragħelija. 3 U t-​tieni kien Kilegħab+ minn Abigajl+ mart Nabal il-​Karmeli, u t-​tielet kien Absalom,+ bin Magħka, bint Talmaj,+ is-​sultan tal-​Gesur. 4 U r-​rabaʼ kien Adonija,+ bin Ħaggit,+ u l-​ħames kien Sefatija,+ bin Abital. 5 U s-​sitta kien Itregħam,+ bin Għegla, mart David. Dawn twieldu lil David f’Ħebron.

6 U ġara li, waqt li l-​gwerra bejn dar Sawl u dar David kompliet sejra, Abner+ kien qed isaħħaħ kontinwament il-​pożizzjoni tiegħu f’dar Sawl. 7 Issa Sawl kellu konkubina li kien jisimha Risfa,+ bint Ajja.+ Iktar tard Is-​boset+ qal lil Abner: “Għala kellek x’taqsam mal-​konkubina+ taʼ missieri?” 8 U Abner irrabja ħafna+ għall-​kliem taʼ Is-​boset u qallu: “Jien xi ras taʼ kelb+ taʼ Ġuda? Illum jien nibqaʼ nuri qalb tajba bl-​imħabba lejn dar Sawl, missierek, lejn ħutu u l-​ħbieb persunali tiegħu, u ma ħallejtekx issib ruħek f’idejn David; u madankollu int illum titlobni nagħti kont taʼ żball minħabba mara. 9 Jalla jagħmillu hekk Alla lil Abner, u iktar minn hekk,+ jekk, bħalma Ġeħova ħalef lil David,+ jien ma nagħmillux hekk, 10 u nieħu s-​saltna minn dar Sawl u nistabbilixxi t-​tron taʼ David fuq Israel u fuq Ġuda minn Dan sa Bir-​xeba.”+ 11 U ma kellux il-​ħila jgħid kelma waħda oħra biex iwieġeb lil Abner minħabba li kien jibżaʼ minnu.+

12 Għaldaqstant, Abner bagħat messaġġiera għand David dak il-​ħin stess, u qallu: “Taʼ min hi l-​art?” u żied: “Agħmel il-​patt tiegħek miegħi, u, ara, idi tkun miegħek biex indawwar lil Israel kollu kemm hu lejk.”+ 13 Għal dan, qallu: “Tajjeb! Jien stess nagħmel patt miegħek. Ħaġa waħda biss qed nitlob mingħandek, jiġifieri, ‘Ma tistax tara lil wiċċi+ jekk l-​ewwel ma ġġibx lil Mikal,+ bint Sawl, meta tiġi tara lil wiċċi.’” 14 Barra minn hekk, David bagħat messaġġiera għand Is-​boset,+ bin Sawl, u qallu: “Agħtini lil marti Mikal, li jien tgħarrast magħha għal mitt prepuzju+ tal-​Filistin.” 15 Għalhekk, Is-​boset bagħat għaliha u ħadha mingħand żewġha, Paltijel,+ bin Lajs. 16 Imma żewġha baqaʼ miexi magħha, jibki hekk kif mexa warajha saħansitra sa Baħurim.+ Imbagħad Abner qallu: “Mur, erġaʼ lura!” U reġaʼ lura.

17 Sadanittant, Abner kien bagħat jgħarraf lix-​xjuħ taʼ Israel, u qalilhom: “Kemm il-​bieraħ u kemm qabel+ intom urejtu li qed tfittxu lil David bħala sultan fuqkom. 18 U issa aġixxu, għax Ġeħova nnifsu qal lil David, ‘B’id David+ il-​qaddej tiegħi nsalva lill-​poplu tiegħi Israel minn id il-​Filistin u minn id l-​għedewwa kollha tagħhom.’” 19 Imbagħad Abner tkellem ukoll biex jisimgħu Benjamin,+ u wara dan Abner mar ukoll jitkellem biex jisimgħu David f’Ħebron kulma kien tajjeb f’għajnejn Israel u f’għajnejn id-​dar kollha taʼ Benjamin.

20 Meta Abner mar għand David f’Ħebron, u miegħu għoxrin raġel, David għamel festa+ għal Abner u għall-​irġiel li kienu miegħu. 21 Imbagħad Abner qal lil David: “Ħa nqum u mmur u niġbor lil Israel kollu flimkien quddiem sidi s-​sultan, sabiex jagħmlu patt miegħek, u int ċertament li ssir sultan fuq dak kollu li ruħek tixxennaq għalih.”+ Għalhekk, David bagħat lil Abner, u dan mar fi triqtu bis-​sliem.+

22 U l-​qaddejja taʼ David kienu ġejjin maʼ Ġowab minn attakk, u l-​priża+ li ġabu magħhom kienet abbundanti. U Abner ma kienx maʼ David f’Ħebron, għax dan kien bagħtu, u kien sejjer fi triqtu bis-​sliem. 23 U Ġowab+ u l-​armata kollha li kienet miegħu daħlu, u lil Ġowab tawh l-​aħbar u qalulu: “Abner,+ bin Ner,+ ġie għand is-​sultan, u dan bagħtu, u qiegħed fi triqtu bis-​sliem.” 24 Għalhekk, Ġowab daħal għand is-​sultan u qallu: “X’għamilt?+ Ara! Abner ġie għandek. Għala bgħattu, u b’hekk hu rnexxielu jmur bis-​sliem? 25 Tafu tajjeb lil Abner, bin Ner, li biex iqarraq bik ġie u biex ikun jaf meta toħroġ u meta tidħol+ u biex ikun jaf kulma qed tagħmel.”+

26 U Ġowab ħareġ minn quddiem David u bagħat messaġġiera wara Abner, u ġegħluh jerġaʼ lura+ mill-​ġibjun taʼ Sira; u David ma kienx jaf b’dan. 27 Meta Abner ġie lura lejn Ħebron,+ Ġowab daħħlu ’l ġewwa mill-​bieb biex ikellmu bil-​kwiet.+ Madankollu, hemmhekk darbu f’żaqqu,+ u b’hekk miet minħabba d-​demm taʼ ħuh Għasael.+ 28 Meta iktar tard David semaʼ b’dan, hu qal minnufih: “Jien u saltnati, mill-​ħarsa taʼ Ġeħova, aħna innoċenti għal dejjem mill-​ħtija taʼ demm+ Abner, bin Ner. 29 Jalla ddur lura fuq ras+ Ġowab u fuq id-​dar kollha kemm hi taʼ missieru, u jalla ma jonqos qatt minn dar+ Ġowab raġel b’tisfija+ kontinwa jew wieħed imġiddem+ jew raġel li jdawwar id-​dussies*+ jew xi ħadd li jmut bis-​sejf jew xi ħadd li jittallab il-​ħobż!”+ 30 Ġowab u ħuh Abisaj+ qatlu lil Abner+ minħabba l-​fatt li hu kien qatel lil ħuhom Għasael f’Gibegħon fil-​battalja.+

31 Imbagħad David qal lil Ġowab u lin-​nies kollha li kienu miegħu: “Ċarrtu ħwejjiġkom+ u tħażżmu bl-​ilbies+ taʼ l-​ixkora u newħu quddiem Abner.” Is-​Sultan David ukoll kien miexi wara l-​katalett. 32 U difnu lil Abner f’Ħebron; u s-​sultan għolla leħnu u beka ħdejn il-​qabar t’Abner, u n-​nies kollha bdew jibku.+ 33 U s-​sultan issokta jgħanni għal Abner u jgħid:

“B’mewta taʼ persuna bla sens+ kellu jmut Abner?

34 Idejk ma kinux marbutin,+

U saqajk ma tpoġġewx fi rbit tar-​ram aħmar.+

Bħalma jaqaʼ wieħed quddiem ulied l-​inġustizzja+ waqajt int.”

U n-​nies kollha reġgħu bkewh.+

35 Iktar tard in-​nies kollha ġew jagħtu l-​ħobż+ lil David biex jikkonslawh waqt li kien għadu bi nhar, imma David ħalef u qal: “Jalla jagħmilli hekk Alla,+ u iktar minn hekk, jekk qabel ma tinżel ix-​xemx+ induq il-​ħobż jew xi ħaġa oħra!” 36 U n-​nies kollha raw x’ġara, u dan kien tajjeb f’għajnejhom. Kulma kien jagħmel is-​sultan kien tajjeb f’għajnejn in-​nies kollha.+ 37 U n-​nies kollha u Israel kollu saru jafu dakinhar li mhux mis-​sultan kien ġej li jinqatel Abner, bin Ner.+ 38 U s-​sultan issokta jgħid lill-​qaddejja tiegħu: “Ma tafux li prinċep u raġel kbir waqaʼ f’dan il-​jum f’Israel?+ 39 U llum jien dgħajjef, għalkemm midluk+ bħala sultan, u dawn l-​irġiel, ulied Seruja,+ huma ħorox wisq għalija.+ Jalla Ġeħova jrodd lil min jagħmel il-​ħażen skond il-​ħażen tiegħu stess.”+

4 Meta bin+ Sawl semaʼ li Abner kien miet f’Ħebron,+ imbagħad idejh iddgħajfu+ u l-​Israelin kollha tħawdu. 2 U kien hemm żewġt irġiel, kapijiet tal-​qtajjaʼ,+ li kienu taʼ bin Sawl, wieħed kien jismu Bagħnah u l-​ieħor kien jismu Rekab, ulied Rimmon il-​Biroti, minn ulied Benjamin; għax Birot,+ ukoll, kienet magħduda bħala parti minn Benjamin. 3 U l-​Birotin ħarbu lejn Gittajm,+ u baqgħu residenti barranin hemmhekk sa dan il-​jum.

4 Issa Ġonatan,+ bin Sawl, kellu iben li kien zopp minn saqajh.+ Ħames snin kellu meta l-​aħbar dwar Sawl u Ġonatan waslet minn Ġeżragħel;+ u dik li kienet tieħu ħsiebu refgħetu u ħarbet, imma ġara li, hekk kif kienet qed tiġri bil-​paniku biex taħrab, hu waqaʼ u sar zopp. Dan kien jismu Mefiboset.+

5 U wlied Rimmon il-​Biroti, Rekab u Bagħnah, marru u waslu d-​dar taʼ Is-​boset+ meta l-​jum kien saħan sew, waqt ir-​raqda tiegħu taʼ nofsinhar. 6 U daħlu f’nofs id-​dar bħallikieku biex iġibu l-​qamħ, u mbagħad darbuh f’żaqqu;+ u lil Rekab u lil ħuh Bagħnah+ ħadd ma ntebaħ bihom. 7 Meta daħlu fid-​dar, hu kien mimdud fuq soddtu fil-​kamra tas-​sodda taʼ ġewwa, u huma darbuh, u b’hekk qatluh,+ u mbagħad qatgħulu rasu,+ u rasu ħaduha u mxew il-​lejl kollu fit-​triq li tagħti għall-​Għaraba. 8 U ħadu ras Is-​boset+ lil David f’Ħebron u qalu lis-​sultan: “Hawn hi ras Is-​boset, bin Sawl, l-​għadu tiegħek+ li pprova jiħodlok ħajtek;+ illum Ġeħova qed jagħti lil sidi s-​sultan il-​vendetta+ fuq Sawl u nislu.”

9 Madankollu, David wieġeb lil Rekab u lil ħuh Bagħnah, ulied Rimmon il-​Biroti, u qalilhom: “Daqskemm hu ħaj+ Ġeħova li ħelisli+ ruħi+ minn kull hemm,+ 10 meta kien hemm wieħed li tani l-​aħbar+ u qalli, ‘Ara! Sawl miet,’ u hu kien mingħalih li ġabli aħbar tajba, jien, madankollu, qbadtu u qtiltu+ f’Siklag meta kien imiss lili li nagħtih il-​ħlas taʼ messaġġier; 11 kemm iktar għandu jkun hekk meta nies mill-​agħar+ qatlu raġel sewwa f’daru stess u fuq soddtu? U issa m’għandix jien nitlob demmu minn idejkom,+ u m’għandix jien inqaċċatkom minn fuq wiċċ l-​art?”+ 12 Imbagħad David ordna liż-​żgħażagħ u dawn qatluhom+ u qatgħulhom idejhom u saqajhom u dendluhom+ ħdejn l-​għadira f’Ħebron; u ras Is-​boset ħaduha u difnuha fil-​qabar t’Abner f’Ħebron.+

5 Maż-żmien, it-​tribujiet kollha taʼ Israel ġew għand David+ f’Ħebron+ u qalulu: “Ara! Aħna għadmek u laħmek.+ 2 Kemm il-​bieraħ u kemm qabel,+ waqt li Sawl kien sultan fuqna, int stess kont dak li toħroġ u ddaħħal lil Israel.+ U Ġeħova qallek, ‘Int stess tirgħa+ lill-​poplu tiegħi Israel u int stess issir mexxej+ fuq Israel.’” 3 Għalhekk, ix-​xjuħ+ kollha taʼ Israel ġew għand is-​sultan f’Ħebron, u s-​Sultan David għamel patt+ magħhom f’Ħebron quddiem Ġeħova; imbagħad huma dilku+ lil David bħala sultan fuq Israel.+

4 Tletin sena kellu David meta sar sultan. Erbgħin sena+ dam isaltan. 5 F’Ħebron saltan fuq Ġuda għal sebaʼ snin u sitt xhur;+ u f’Ġerusalemm+ saltan għal tlieta u tletin sena fuq Israel kollu u fuq Ġuda. 6 Għaldaqstant, is-​sultan u l-​irġiel tiegħu marru Ġerusalemm kontra l-​Ġebusin,+ li kienu jgħammru fil-​pajjiż, u dawn qalu lil David: “Int ma tidħolx hawnhekk, imma l-​għomja u z-​zopop żgur li jkeċċuk,”+ għax ħasbu: “David ma jidħolx hawnhekk.” 7 Iżda David xorta waħda ħa taħt idejh il-​fortizza taʼ Sijon,+ jiġifieri, il-​Belt taʼ David.+ 8 Għalhekk, David dakinhar qal: “Min jaħbat għall-​Ġebusin,+ ħa jidħol minn ġol-​mina taʼ l-​ilma+ u jattakka kemm liz-​zopp u kemm lill-​agħma, mibgħudin minn David!” Huwa għalhekk li jgħidu: “L-​agħma u z-​zopp ma jidħlux fid-​dar.” 9 U David beda jgħammar fil-​fortizza, u din bdiet tissejjaħ il-​Belt taʼ David; u David beda jibni dawramejt mill-​Għolja*+ ’l ġewwa. 10 B’hekk, David baqaʼ jikber u jikber,+ u Ġeħova, l-​Alla taʼ l-​armati,+ kien miegħu.+

11 U Ħiram,+ is-​sultan taʼ Tir, bagħat messaġġiera+ għand David, kif ukoll siġar taċ-​ċedru+ u ħaddiema fl-​injam u ħaddiema fil-​ġebel għall-​ħitan, u dawn bnew dar għal David.+ 12 U David sar jaf li Ġeħova kien stabbilieh fis-​sod bħala sultan fuq Israel+ u li kien eżalta+ s-​saltna tiegħu minħabba l-​poplu tiegħu Israel.+

13 Sadanittant, David issokta jieħu iktar konkubini+ u nisa+ minn Ġerusalemm wara li ġie minn Ħebron; u lil David komplew jitwildulu iktar subien u bniet. 14 U dawn huma l-​ismijiet taʼ dawk li twildulu f’Ġerusalemm: Sammugħa,+ Sobab,+ Natan,+ Salamun,+ 15 Ibħar, Elisugħa,+ Nefeg,+ Ġafigħa,+ 16 Elisama,+ Eljada, u Elifelet.+

17 U l-​Filistin semgħu li kienu dilku lil David bħala sultan fuq Israel.+ Għalhekk, il-​Filistin kollha telgħu jfittxu lil David. Meta David semaʼ b’dan, niżel lejn il-​post diffiċli biex jintlaħaq.+ 18 U l-​Filistin, min-​naħa tagħhom, ġew u qagħdu jiġġerrew ’l hemm u ’l hawn fil-​pjanura l-​baxxa taʼ Refajm biex jisirqu.+ 19 U David staqsa+ lil Ġeħova u qallu: “Nitlaʼ kontra l-​Filistin? Tagħtihomli f’idejja?” U Ġeħova wieġeb lil David: “Itlaʼ, għax jien żgur li nagħtik il-​Filistin f’idejk.”+ 20 Għalhekk, David wasal Bagħal-perasim,+ u David qatilhom hemmhekk. U qal: “Ġeħova mar qabli, bħal ilmijiet li jinfaqgħu, u qered l-​għedewwa tiegħi.”+ Huwa għalhekk li dan il-​post semmieh Bagħal-perasim.+ 21 Għaldaqstant, huma ħallew l-​idoli tagħhom+ hemmhekk, u għalhekk David u l-​irġiel tiegħu ħaduhom magħhom.+

22 Iktar tard il-​Filistin reġgħu telgħu+ u qagħdu jiġġerrew ’l hemm u ’l hawn fil-​pjanura l-​baxxa taʼ Refajm biex jisirqu.+ 23 Minħabba f’hekk, David staqsa+ lil Ġeħova li qallu: “Titlax. Dur minn warajhom, u itlaʼ kontrihom quddiem is-​siġar tal-​baka.*+ 24 U ħa jiġri li, x’ħin tismaʼ l-​ħoss tal-​mixi fil-​qċaċet tas-​siġar tal-​baka, dak il-​ħin aġixxi b’mod deċiż,+ għaliex dak il-​ħin Ġeħova jkun ħareġ qablek biex jeqred il-​kamp tal-​Filistin.”+ 25 Għaldaqstant, David għamel hekk, sewwasew bħalma kien ikkmandah+ Ġeħova, u qered+ lill-​Filistin minn Geba+ saħansitra sa Geżer.+

6 U David reġaʼ ġabar l-​aqwa rġiel kollha f’Israel,+ tletin elf. 2 Imbagħad David u n-​nies kollha li kienu miegħu qamu u marru Bagħale-ġuda+ biex itellgħu l-​arka+ taʼ l-​Alla l-​veru minn hemmhekk, li fuqha jissejjaħ isem, l-​isem+ taʼ Ġeħova taʼ l-​armati,+ li qiegħed fuq il-​kerubini.+ 3 Madankollu, l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru għabbewha fuq karru ġdid,+ sabiex iġorruha mid-​dar t’Abinadab,+ li kienet fuq l-​għolja; u Użżah u Aħjo,+ ulied Abinadab, kienu qed imexxu l-​karru l-​ġdid.

4 Għalhekk, ġarrew l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru mid-​dar t’Abinadab, li kienet fuq l-​għolja; u Aħjo kien miexi quddiem l-​Arka. 5 U David u d-​dar kollha taʼ Israel kienu qed jiċċelebraw quddiem Ġeħova b’kull tip taʼ strument taʼ l-​injam tal-​ġnibru, u bl-​arpi,+ bi strumenti tal-​korda,+ bit-​tanburlini,+ bis-​sistra, u biċ-​ċimbali.+ 6 U bil-​mod il-​mod waslu sal-​qiegħa tad-​dris taʼ Nakon,* u Użżah+ issa ħareġ idu lejn l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru u żammha,+ għax il-​barrin kienu kważi qalbuha. 7 U r-​rabja taʼ Ġeħova+ xegħlet kontra Użżah, u l-​Alla l-​veru laqtu+ hemmhekk għal dan l-​att bla rispett, u b’hekk hu miet hemmhekk ħdejn l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru.+ 8 U David irrabja minħabba l-​fatt li Ġeħova kien żbroffa kontra Użżah, u dak il-​post semmewh Pereż-użżah* sa dan il-​jum.+ 9 U David beżaʼ minn Ġeħova+ dakinhar u qal: “Kif se tiġi għandi l-​arka taʼ Ġeħova?”+ 10 U David ma riedx iġib l-​arka taʼ Ġeħova għandu fil-​Belt taʼ David.+ Għalhekk, David ġiegħel li tinġarr lejn id-​dar t’Għobed-edom+ il-​Gitti.+

11 U l-​arka taʼ Ġeħova baqgħet fid-​dar t’Għobed-edom il-​Gitti tliet xhur; u Ġeħova baqaʼ jbierek+ lil Għobed-edom u lin-​nies kollha taʼ daru.+ 12 Fl-aħħar, lis-​Sultan David wasslulu l-​aħbar u qalulu: “Ġeħova bierek id-​dar t’Għobed-edom u kulma għandu minħabba l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru.” Għal dan, David mar iġib l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru mid-​dar t’Għobed-edom u tellagħha bil-​ferħ lejn il-​Belt taʼ David.+ 13 U ġara li, meta dawk li kienu qed iġorru+ l-​arka taʼ Ġeħova kienu mxew sitt passi, hu minnufih offra barri u annimal imsemmen bħala sagrifiċċju.+

14 U David, imħażżem b’efod+ taʼ l-​għażel, beda jdur u jiżfen kemm jiflaħ quddiem Ġeħova. 15 U David u d-​dar kollha taʼ Israel kienu qed itellgħu l-​arka+ b’għajat taʼ ferħ+ u bid-​daqq tal-​qarn.+ 16 U ġara li, meta l-​arka taʼ Ġeħova kienet dieħla fil-​Belt taʼ David, Mikal,+ bint Sawl, ħarset ’l isfel mit-​tieqa u rat lis-​Sultan David jaqbeż u jiżfen quddiem Ġeħova; u bdiet tistmerru+ f’qalbha.+ 17 U daħħlu l-​arka taʼ Ġeħova u qegħduha f’postha fit-​tinda li David kien waqqaf għaliha;+ imbagħad David offra sagrifiċċji tal-​ħruq+ u sagrifiċċji taʼ sħubija*+ quddiem Ġeħova. 18 Meta David temm joffri s-​sagrifiċċji tal-​ħruq u s-​sagrifiċċji taʼ sħubija, imbagħad bierek+ lin-​nies f’isem Ġeħova+ taʼ l-​armati. 19 Barra minn hekk, lin-​nies kollha,+ lill-​folla kollha kemm hi taʼ Israel, sew irġiel u sew nisa, qassmilhom ftira tal-​ħobż, ċappa tamal, u ċappa żbib kull wieħed,+ u wara dan in-​nies kollha marru kull wieħed lejn daru.

20 David issa reġaʼ lura biex ibierek lin-​nies taʼ daru stess,+ u Mikal,+ bint Sawl, ħarġet tiltaqaʼ maʼ David u qaltlu: “Kemm igglorifika lilu nnifsu+ llum is-​sultan taʼ Israel meta nkixef illum quddiem għajnejn it-​tfajliet ilsiera tal-​qaddejja tiegħu, sewwasew bħalma l-​irġiel bla moħħ jinkixfu bla mistħija!”+ 21 David wieġeb lil Mikal: “Dan għamiltu quddiem Ġeħova, li għażel lili minflok lil missierek u lin-​nies kollha taʼ daru biex nikkmanda+ bħala mexxej fuq Israel, il-​poplu taʼ Ġeħova. U jien niċċelebra quddiem Ġeħova,+ 22 u niċċekken saħansitra iktar minn hekk,+ u nitbaxxa f’għajnejja; u mat-​tfajliet ilsiera li semmejt int, magħhom jien deċiż li nigglorifika lili nnifsi.”+ 23 Għalhekk, Mikal,+ bint Sawl, ma kellhiex tfal sa dakinhar li mietet.

7 U ġara li, meta s-​sultan kien jgħammar f’daru+ u Ġeħova kien serrħu mill-​għedewwa kollha tiegħu dawramejt,+ 2 imbagħad is-​sultan qal lil Natan+ il-​profeta: “Ara, issa, jien qed ngħammar f’dar taċ-​ċedri+ waqt li l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru qiegħda f’nofs id-​drapp tat-​tined.”+ 3 U Natan qal lis-​sultan: “Kulma għandek f’qalbek—mur u agħmlu,+ għaliex Ġeħova qiegħed miegħek.”

4 U ġara li dak il-​lejl il-​kelma+ taʼ Ġeħova ġiet lil Natan, u qallu: 5 “Mur, u għid lill-​qaddej tiegħi David, ‘Hekk qal Ġeħova: “Għandek int tibnili dar biex jien ngħammar fiha?+ 6 Għax jien m’għammartx f’dar minn dakinhar li tellajt lil ulied Israel mill-​Eġittu sa dan il-​jum,+ imma bqajt nimxi+ ’l hemm u ’l hawn f’tinda,+ jiġifieri, f’tabernaklu.+ 7 Matul iż-​żmien kollu li mxejt ’l hemm u ’l hawn fost l-​ulied kollha taʼ Israel,+ lissint jien xi kelma lil xi wieħed mit-​tribujiet taʼ Israel+ li kkmandajtu jirgħa lill-​poplu tiegħi Israel, u għedtlu: ‘Għala ma bnejtulix dar taċ-​ċedri?’”’ 8 U issa hekk għidlu lill-​qaddej tiegħi David, ‘Hekk qal Ġeħova taʼ l-​armati: “Jien stess ħadtek mill-​mergħa, minn wara l-​merħla,+ biex tkun mexxej+ fuq il-​poplu tiegħi Israel. 9 U jien inkun miegħek kulfejn tmur,+ u neqred l-​għedewwa kollha tiegħek minn quddiemek;+ u nagħmillek isem kbir,+ bħall-​isem tal-​kbarat li hawn fuq l-​art. 10 U nagħti post+ lill-​poplu tiegħi Israel u nħawwilhom+ hemmhekk, u huma tabilħaqq jgħammru fejn ikunu, u ma jkunx hemm iktar min ifixkilhom; u wlied l-​inġustizzja ma jerġgħux jgħakksuhom bħalma għamlu qabel,+ 11 saħansitra minn dakinhar li inkarigajt lill-​imħallfin+ biex imexxu lill-​poplu tiegħi Israel; u jien inserrħek mill-​għedewwa kollha tiegħek.+

“‘“U Ġeħova qallek li dar+ se jagħmel Ġeħova għalik. 12 Meta jagħlaqlek iż-​żmien,+ u timtedd maʼ missirijietek,+ imbagħad jien inqajjem nislek warajk, li joħroġ mill-​ġewwieni tiegħek; u tabilħaqq nistabbilixxi fis-​sod is-​saltna tiegħu.+ 13 Hu jkun dak li jibni dar għal ismi,+ u jien nistabbilixxi fis-​sod it-​tron taʼ saltnatu għal żmien indefinit.*+ 14 Jien stess insir missieru,+ u hu jsir ibni.+ Meta jiżbalja, inwiddbu bil-​ħatar+ tal-​bnedmin u bid-​daqqiet taʼ wlied Adam. 15 U l-​qalb tajba bl-​imħabba tiegħi ma titwarrabx minn fuqu bħalma warrabtha minn fuq Sawl,+ li lilu warrabt minħabba fik. 16 U darek u saltnatek ikunu sodi għal żmien indefinit; it-​tron tiegħek ikun stabbilit fis-​sod għal żmien indefinit.”’”+

17 Natan kellem lil David skond dan il-​kliem kollu u skond din il-​viżjoni kollha.+

18 Imbagħad is-​Sultan David daħal u qagħad bil-​qiegħda quddiem Ġeħova u qallu: “Jien min jien,+ O Mulej Sovran Ġeħova? U x’inhi dari biex wassaltni s’hawnhekk? 19 Bħallikieku din kienet xi ħaġa żgħira f’għajnejk, O Mulej Sovran Ġeħova, int għadek kif għedtli li d-​dar tal-​qaddej tiegħek iddum sa żmien fil-​futur imbiegħed; u din hi l-​liġi mogħtija għall-​bnedmin,+ O Mulej Sovran Ġeħova.+ 20 U David x’jistaʼ jżid iktar u jgħidlek, meta int stess tafu tajjeb lill-​qaddej tiegħek,+ O Mulej Sovran Ġeħova? 21 Minħabba kelmtek+ u skond qalbek+ int għamilt dawn l-​affarijiet kbar kollha biex iġġiegħel lill-​qaddej tiegħek ikun jafhom.+ 22 Huwa għalhekk li int tabilħaqq kbir,+ O Mulej Sovran Ġeħova; għax m’hemmx ieħor bħalek,+ u m’hemm ebda Alla ħliefek+ fost dawk kollha li smajna dwarhom b’widnejna. 23 U liema ġens wieħed fuq l-​art hu bħall-​poplu tiegħek Israel,+ li Alla fdieh biex ikun il-​poplu tiegħu+ u għamel isem għalih innifsu+ u għamel għalihom affarijiet kbar li jqanqlu l-​biżaʼ+—biex ikeċċi l-​ġnus u l-​allat tagħhom minħabba l-​poplu tiegħek, li int fdejt għalik+ mill-​Eġittu? 24 U int stabbilejt fis-​sod lill-​poplu tiegħek Israel+ għalik bħala l-​poplu tiegħek għal żmien indefinit; u int, O Ġeħova, sirt Alla tagħhom.+

25 “U issa, Alla Ġeħova, il-​kelma li int lissint dwar il-​qaddej tiegħek u dwar daru wettaqha għal żmien indefinit u agħmel sewwasew bħalma għedt.+ 26 U ħa jkun kbir ismek għal żmien indefinit,+ u jgħidu, ‘Ġeħova taʼ l-​armati hu Alla fuq Israel,’+ u ħa tkun stabbilita fis-​sod quddiemek id-​dar tal-​qaddej tiegħek David.+ 27 Għax int, Ġeħova taʼ l-​armati, l-​Alla taʼ Israel, irrivelajt f’widnejn il-​qaddej tiegħek u għedtlu, ‘Dar nibnilek.’+ Huwa għalhekk li l-​qaddej tiegħek għamel il-​qalb biex jitolbok din it-​talba.+ 28 U issa, O Mulej Sovran Ġeħova, int l-​Alla l-​veru; u ħa jkun kliemek verità,+ ladarba int twiegħed lill-​qaddej tiegħek din it-​tjubija.+ 29 U issa, jekk jogħġbok, bierek+ id-​dar tal-​qaddej tiegħek biex tibqaʼ għal żmien indefinit quddiemek;+ għax int innifsek, O Mulej Sovran Ġeħova, wegħedt, u minħabba l-​barka tiegħek ħalli d-​dar tal-​qaddej tiegħek tkun imbierka għal żmien indefinit.”+

8 U ġara li mbagħad David ħabat għall-​Filistin+ u rażżanhom,+ u David ħa Meteg-amma minn id il-​Filistin.

2 U ssokta jaħbat għall-​Mowabin+ u kejjilhom b’ħabel, u ġegħelhom jimteddu maʼ l-​art, sabiex ikejjel żewġ ħbula ħalli joqtolhom, u ħabel sħiħ biex iħallihom ħajjin;+ u l-​Mowabin saru l-​qaddejja taʼ David+ biex iġibulu l-​ħaraġ.+

3 U David issokta jaħbat għal Ħadadgħeżer,+ bin Reħob, is-​sultan taʼ Soba,+ meta dan kien sejjer fi triqtu biex jerġaʼ jkollu l-​kontroll ħdejn ix-​xmara Ewfrat.+ 4 U David ħa mingħandu elf u sebaʼ mitt rikkieb taż-​żwiemel u għoxrin elf raġel bil-​mixi;+ u David qataʼ l-​għerq taʼ l-​għarqub+ taż-​żwiemel tal-​karrijiet kollha,+ imma ħalla minnhom mitt żiemel tal-​karrijiet.

5 Meta s-​Sirja taʼ Damasku+ ġiet biex tgħin lil Ħadadgħeżer, is-​sultan taʼ Soba, David imbagħad qatel tnejn u għoxrin elf raġel minn fost is-​Sirjani.+ 6 Barra minn hekk, David qiegħed għases tas-​suldati+ fis-​Sirja taʼ Damasku; u s-​Sirjani saru l-​qaddejja taʼ David u kienu jġibulu l-​ħaraġ.+ U Ġeħova kompla jsalva lil David kulfejn kien imur.+ 7 Iktar minn hekk, David ħa t-​tarki tondi+ tad-​deheb li kellhom fuqhom il-​qaddejja taʼ Ħadadgħeżer u ġabhom Ġerusalemm. 8 U minn Beta* u Berotaj, bliet taʼ Ħadadgħeżer, is-​Sultan David ħa kwantità kbira ferm taʼ ram aħmar.+

9 Issa Togħi,* is-​sultan taʼ Ħamat,+ semaʼ li David kien qatel lill-​qawwa militari kollha taʼ Ħadadgħeżer.+ 10 Għalhekk, Togħi bagħat lil ibnu Ġoram għand is-​Sultan David biex jistaqsih kif inhu+ u jifraħlu minħabba l-​fatt li kien iġġieled kontra Ħadadgħeżer u qatlu (għax Ħadadgħeżer kien spiss jiggwerra kontra Togħi); u f’idu kien hemm oġġetti tal-​fidda u oġġetti tad-​deheb u oġġetti tar-​ram aħmar.+ 11 Dawn ukoll is-​Sultan David qaddishom lil Ġeħova, flimkien mal-​fidda u d-​deheb li kien qaddes mill-​ġnus kollha li kien rażżan,+ 12 mis-Sirja, minn Mowab,+ mingħand ulied Għammon, mingħand il-​Filistin,+ minn Għamalek,+ u mill-​priża taʼ Ħadadgħeżer, bin Reħob, is-​sultan taʼ Soba.+ 13 U David għamel isem għalih meta ġie lura wara li qatel lill-​Edomin f’Wied il-​Melħ+—tmintax-il elf.+ 14 U ħalla għases tas-​suldati f’Edom.+ F’Edom kollu qiegħed l-​għases tas-​suldati, u l-​Edomin kollha saru qaddejja taʼ David;+ u Ġeħova kompla jsalva lil David kulfejn kien imur.+

15 U David baqaʼ jsaltan fuq Israel kollu;+ u David amministra kontinwament il-​ġustizzja u s-​sewwa+ għall-​poplu kollu tiegħu.+ 16 U Ġowab,+ bin Seruja, kien fuq l-​armata; u Ġeħosafat,+ bin Aħilud, kien reġistratur. 17 U Sadok,+ bin Aħitub, u Aħimelek,+ bin Abjatar, kienu qassisin, u Seraja kien segretarju. 18 U Benaja,+ bin Ġeħojada, kien fuq il-​Keretin+ u l-​Peletin.+ U wlied David saru uffiċjali ewlenin.*+

9 U David qal: “Għad fadal xi ħadd mid-​dar taʼ Sawl, sabiex nuri qalb tajba bl-​imħabba+ miegħu minħabba Ġonatan?”+ 2 Issa mid-​dar taʼ Sawl kien hemm qaddej li kien jismu Siba.+ Għalhekk, sejħulu biex imur għand David, u s-​sultan qallu: “Int Siba?” u dan wieġbu: “Jien il-​qaddej tiegħek.” 3 U s-​sultan issokta jistaqsih: “M’għad hemm ħadd iktar mid-​dar taʼ Sawl, sabiex nuri l-​qalb tajba bl-​imħabba t’Alla miegħu?”+ Għal dan, Siba wieġeb lis-​sultan: “Għad hemm iben taʼ Ġonatan, zopp minn saqajh.”+ 4 Imbagħad is-​sultan qallu: “Fejn hu?” Għalhekk, Siba wieġeb lis-​sultan: “Ara! Qiegħed fid-​dar taʼ Makir,+ bin Għammijel, f’Lo-debar.”+

5 Minnufih is-​Sultan David bagħat u ġabu mid-​dar taʼ Makir, bin Għammijel, f’Lo-debar. 6 Meta Mefiboset, bin Ġonatan, bin Sawl, daħal għand David, hu minnufih waqaʼ u nxteħet wiċċu fl-​art.+ Imbagħad David qallu: “Mefiboset!” u dan wieġbu: “Hawn hu l-​qaddej tiegħek.” 7 U David issokta jgħidlu: “Tibżax, għax jien żgur li se nuri qalb tajba bl-​imħabba+ miegħek minħabba missierek Ġonatan;+ u rrid irroddlok ir-​rabaʼ kollu+ taʼ nannuk Sawl, u int tiekol il-​ħobż dejjem mill-​mejda tiegħi.”+

8 Għal dan, hu nxteħet fl-​art u qallu: “X’inhu l-​qaddej tiegħek, biex int dawwart wiċċek lejn kelb mejjet+ bħali?” 9 Is-sultan issa sejjaħ lil Siba, il-​qaddej taʼ Sawl, u qallu: “Kulma kien taʼ Sawl u taʼ daru kollha nagħtih+ lin-​neputi taʼ sidek. 10 U int aħdimlu l-​art, int u wliedek u l-​qaddejja tiegħek, u agħmel il-​ġbir, u dan iservi bħala ikel għal dawk li huma tan-​neputi taʼ sidek, u huma jieklu; imma Mefiboset innifsu, in-​neputi taʼ sidek, jiekol il-​ħobż dejjem mill-​mejda tiegħi.”+

Issa Siba kellu ħmistax-il tifel u għoxrin qaddej.+ 11 Għalhekk, Siba qal lis-​sultan: “Skond kulma sidi s-​sultan jikkmanda lill-​qaddej tiegħu, hekk jagħmel il-​qaddej tiegħek; imma Mefiboset+ jiekol mill-​mejda tiegħi* bħal wieħed minn ulied is-​sultan.” 12 Issa Mefiboset kellu tifel żgħir jismu Mika,+ u dawk kollha li kienu jgħammru fid-​dar taʼ Siba kienu qaddejja taʼ Mefiboset. 13 U Mefiboset kien qed jgħammar f’Ġerusalemm, għax kien qed jiekol dejjem mill-​mejda tas-​sultan;+ u hu kien zopp minn saqajh it-​tnejn.+

10 U ġara li mbagħad is-​sultan taʼ wlied Għammon+ miet, u ibnu Ħanun beda jsaltan minfloku.+ 2 U David qal: “Jien se nuri qalb tajba bl-​imħabba maʼ Ħanun, bin Naħas, bħalma missieru wera qalb tajba bl-​imħabba miegħi.”+ Għaldaqstant, David, permezz tal-​qaddejja tiegħu,+ bagħat ifarrġu minħabba missieru, u l-​qaddejja taʼ David daħlu fl-​art taʼ wlied Għammon. 3 Madankollu, il-​prinċpijiet taʼ wlied Għammon qalu lil sidhom Ħanun: “Taħseb int li David biex jonora lil missierek bagħatlek il-​farraġa? Mhux biex jara x’fiha l-​belt u jitkixxef+ dwarha u jegħlibha li David bagħatlek il-​qaddejja tiegħu?”+ 4 Għalhekk, Ħanun qabad il-​qaddejja taʼ David u qaxxrilhom nofs id-​daqna+ u qattgħalhom ilbieshom min-​nofs sal-​warrani u bagħathom.+ 5 Iktar tard, xi nies taw din l-​aħbar lil David, u dan minnufih bagħat biex jiltaqaʼ magħhom, għaliex l-​irġiel bdew iħossuhom umiljati għall-​aħħar; u s-​sultan issokta jgħid: “Għammru f’Ġeriko+ sakemm tikbrilkom sew id-​daqna. Imbagħad erġgħu lura.”

6 U wlied Għammon raw li kienu saru mibgħudin+ minn David, u wlied Għammon bagħtu jikru xi Sirjani taʼ Bet-reħob+ u Sirjani taʼ Soba,+ għoxrin elf raġel bil-​mixi, u s-​sultan taʼ Magħka,+ b’elf raġel miegħu, u Istob, bi tnax-il elf raġel miegħu. 7 Meta David semaʼ b’dan, bagħat lil Ġowab u l-​armata kollha u l-​irġiel setgħanin.+ 8 U wlied Għammon bdew joħorġu u jitqassmu għall-​battalja fid-​daħla tal-​bieb, kif ukoll is-​Sirjani taʼ Soba u taʼ Reħob,+ u Istob u Magħka għalihom waħedhom fil-​kampanja.+

9 Meta Ġowab ra li l-​attakki tal-​battalja ġew kontrih minn quddiem u minn wara, hu minnufih għażel xi wħud mill-​aqwa+ rġiel kollha taʼ Israel u qassamhom għall-​battalja biex jiltaqgħu mas-​Sirjani. 10 U l-​bqija tal-​poplu ħalliehom f’idejn ħuh Abisaj,+ sabiex ikun jistaʼ jqassamhom għall-​battalja biex jiltaqgħu maʼ wlied Għammon.+ 11 U hu ssokta jgħidlu: “Jekk is-​Sirjani jkunu b’saħħithom wisq għalija, int tkun is-​salvazzjoni tiegħi; imma jekk ulied Għammon ikunu b’saħħithom wisq għalik, niġi jien insalvak.+ 12 Agħmel il-​ħila, sabiex nuru li aħna kuraġġużi+ għan-​nom tal-​poplu tagħna u għan-​nom tal-​bliet t’Alla tagħna;+ imbagħad Ġeħova jagħmel dak li hu tajjeb f’għajnejh.”+

13 Imbagħad Ġowab u n-​nies li kienu miegħu resqu għall-​battalja kontra s-​Sirjani, u dawn ħarbu minn quddiemu.+ 14 U wlied Għammon raw li s-​Sirjani kienu ħarbu, u ħarbu huma wkoll minn quddiem Abisaj, u b’hekk irtiraw fil-​belt.+ Imbagħad Ġowab reġaʼ lura minn ħdejn ulied Għammon u wasal Ġerusalemm.+

15 Meta s-​Sirjani raw li kienu ġew megħlubin minn Israel, inġemgħu flimkien. 16 Għalhekk, Ħadadgħeżer+ bagħat u ħareġ lis-​Sirjani li kienu fir-​reġjun tax-​Xmara;*+ u mbagħad waslu Ħelam, u Sobak,+ il-​kap taʼ l-​armata taʼ Ħadadgħeżer, kien quddiemhom.

17 Meta lil David waslitlu l-​aħbar, hu minnufih ġabar lil Israel kollu u qasam il-​Ġordan u wasal Ħelam. Is-​Sirjani issa tqassmu għall-​battalja biex jiltaqgħu maʼ David u bdew jiġġieldu kontrih.+ 18 U s-​Sirjani ħarbu+ minn quddiem Israel; u David qatel mis-​Sirjani sebaʼ mitt sewwieq tal-​karrijiet+ u erbgħin elf rikkieb taż-​żwiemel, u lil Sobak, il-​kap taʼ l-​armata tagħhom, ħabat għalih, u b’hekk dan miet hemmhekk.+ 19 Meta s-​slaten kollha,+ il-​qaddejja taʼ Ħadadgħeżer, raw li ġew megħlubin minn Israel,+ huma mill-​ewwel għamlu paċi maʼ Israel u bdew jaqduhom;+ u s-​Sirjani beżgħu u ma baqgħux iktar jipprovaw isalvaw lil ulied Għammon.+

11 U ġara li, fil-​bidu tas-​sena,+ fiż-​żmien li s-​slaten joħorġu għall-​gwerra,+ David bagħat lil Ġowab u lill-​qaddejja tiegħu miegħu u lil Israel kollu, biex ikunu jistgħu jeqirdu+ lil ulied Għammon u jassedjaw lil Rabba,+ waqt li David kien qed jgħammar f’Ġerusalemm.

2 U ġara li fil-​għaxija David qam minn soddtu u qagħad jippassiġġa fuq il-​bejt+ tad-​dar tas-​sultan; u minn fuq il-​bejt lemaħ+ mara tinħasel, u l-​mara kienet sabiħa ħafna fl-​għajn.+ 3 Imbagħad David bagħat jistaqsi dwar il-​mara+ u xi ħadd qallu: “M’hijiex din Bat-seba,+ bint Eligħam,*+ mart Urija+ l-​Ħitti?”+ 4 Imbagħad David bagħat messaġġiera biex jiħodha.+ Għalhekk, hi daħlet għandu+ u hu mtedd magħha,+ fiż-​żmien li hi kienet qed tindaf min-​nuqqas taʼ ndafa tagħha.+ Iktar tard reġgħet lura lejn darha.

5 U l-​mara ħarġet tqila. Għaldaqstant bagħtet tgħid lil David u qaltlu: “Ħriġt tqila.” 6 Imbagħad David bagħat jgħid lil Ġowab: “Ibgħatli lil Urija l-​Ħitti.” Għalhekk, Ġowab bagħat lil Urija għand David. 7 Meta Urija ġie għandu, David beda jistaqsih kif kien sejjer Ġowab u kif kienu sejrin in-​nies u kif kienet sejra l-​gwerra. 8 Fl-aħħar, David qal lil Urija: “Inżel lejn darek u aħsel saqajk.”+ Għaldaqstant, Urija ħareġ mid-​dar tas-​sultan, u l-​għotja tas-​sultan ħarġet warajh. 9 Madankollu, Urija mtedd fid-​daħla tad-​dar tas-​sultan mal-​qaddejja l-​oħrajn kollha taʼ sidu, u ma niżilx lejn daru. 10 Għalhekk, marru jgħidu lil David, u qalulu: “Urija ma niżilx lejn daru.” Imbagħad David qal lil Urija: “Int ġejt minn vjaġġ, hux hekk? Għala ma nżiltx lejn darek?” 11 Urija wieġeb lil David: “L-​Arka+ u Israel u Ġuda qed jgħammru fl-​għerejjex, u sidi Ġowab u l-​qaddejja taʼ sidi+ qed jikkampjaw fuq wiċċ ir-​rabaʼ, u jien—se nidħol jien f’dari biex niekol u nixrob u nimtedd maʼ marti?+ Daqskemm int ħaj int u daqskemm ruħek hi ħajja,+ din il-​ħaġa ma nagħmilhiex!”

12 Imbagħad David qal lil Urija: “Oqgħod hawnhekk illum ukoll, u għada nibagħtek.” Għalhekk, Urija baqaʼ jgħammar f’Ġerusalemm dakinhar u l-​għada. 13 U David sejjaħlu biex jiekol u jixrob quddiemu. Imbagħad ġiegħlu jisker.+ Minkejja dan, hu ħareġ fil-​għaxija biex jimtedd fuq soddtu mal-​qaddejja taʼ sidu, u lejn daru ma niżilx. 14 U ġara li fil-​għodu David kiteb ittra+ lil Ġowab u bagħatha b’id Urija. 15 Għalhekk, fl-​ittra kiteb u qal:+ “Poġġu lil Urija fuq quddiem fl-​eħrex attakki tal-​battalja,+ u intom irtiraw minn warajh ħalli jindarab u jmut.”+

16 U ġara li, waqt li Ġowab kien qed jgħasses il-​belt, hu ħalla lil Urija fil-​post fejn kien jaf li kien hemm l-​irġiel qalbenin.+ 17 Meta l-​irġiel tal-​belt ħarġu u marru jiġġieldu kontra Ġowab, imbagħad xi wħud min-​nies, il-​qaddejja taʼ David, waqgħu, u Urija l-​Ħitti miet ukoll.+ 18 Ġowab issa bagħat jgħarraf lil David b’kulma ġara fil-​gwerra. 19 U ssokta jordna lill-​messaġġier u jgħidlu: “Malli ttemm tgħid lis-​sultan b’kulma ġara fil-​gwerra, 20 irid iseħħ li jekk tixgħel ir-​rabja tas-​sultan u jgħidlek, ‘Għala kellkom tmorru daqshekk qrib il-​belt biex tiġġieldu? Ma kontux tafu li huma kienu se jisparaw minn fuq is-​sur? 21 Min kien li qatel lil Abimelek,+ bin Ġerubbeset?*+ Mhux mara kienet li xeħtet ġebla taʼ fuq taʼ mitħna fuqu+ minn fuq is-​sur, u b’hekk hu miet f’Tebes?+ Għala kellkom tmorru daqshekk qrib is-​sur?’ għidlu wkoll, ‘Il-​qaddej tiegħek Urija l-​Ħitti miet ukoll.’”+

22 Għalhekk, il-​messaġġier telaq u mar u qal lil David b’kulma kien bagħat jgħidlu Ġowab. 23 U l-​messaġġier issokta jgħid lil David: “L-​irġiel kienu superjuri għalina, u b’hekk ħarġu kontrina fir-​rabaʼ; imma aħna bqajna rrossuhom dritt sad-​daħla tal-​bieb. 24 U dawk li jisparaw il-​qaws baqgħu jisparaw fuq il-​qaddejja tiegħek minn fuq is-​sur,+ u b’hekk xi wħud mill-​qaddejja tas-​sultan mietu; u l-​qaddej tiegħek Urija l-​Ħitti miet ukoll.”+ 25 Għal dan, David qal lill-​messaġġier: “Hekk għidlu lil Ġowab, ‘Tħallix din il-​kwistjoni tinkwetak, għax is-​sejf jiblaʼ+ sew wieħed u sew l-​ieħor. Ħarrax il-​battalja tiegħek kontra l-​belt u ġarrafha.’+ U qawwilu qalbu.”

26 U mart Urija semgħet li żewġha Urija kien miet, u bdiet tibki+ lil sidha.+ 27 Meta għadda l-​perijodu tal-​vistu,+ David minnufih bagħat u ħadha għandu d-​dar, u hi saret martu.+ Maż-​żmien wilditlu iben, imma dak li kien għamel David deher ħażin+ f’għajnejn+ Ġeħova.

12 U Ġeħova bagħat lil Natan+ għand David. Għalhekk, hu daħal għandu+ u qallu: “Kien hemm żewġt irġiel li kienu f’belt waħda, wieħed għani u l-​ieħor taʼ ftit mezzi. 2 L-għani kellu ħafna u ħafna nagħaġ u baqar;+ 3 imma dak taʼ ftit mezzi ma kellu xejn ħlief ħarufa waħda, żgħira, li kien xtara.+ U kien qed irabbiha, u kienet qed tikber miegħu u maʼ wliedu, kollha flimkien. Mil-​loqma tiegħu kienet tiekol, u milli jkollu fit-​tazza tiegħu kienet tixrob, u fi ħdanu kienet toqgħod, u għalih kienet saret qisha bintu. 4 Darba waħda ġie xi ħadd iżur lir-​raġel għani, imma dan ma riedx jieħu min-​nagħaġ tiegħu u mill-​baqar tiegħu biex ilestihom għall-​vjaġġatur li kien daħal għandu. Għalhekk, ħa l-​ħarufa tar-​raġel taʼ ftit mezzi u lestieha għar-​raġel li kien daħal għandu.”+

5 Għal dan, ir-​rabja taʼ David xegħlet għall-​aħħar għar-​raġel,+ u b’hekk qal lil Natan: “Daqskemm hu ħaj Ġeħova,+ ir-​raġel li għamel dan jistħoqqlu jmut!+ 6 U għall-​ħarufa għandu jpatti+ b’erbgħa,+ minħabba l-​fatt li għamel din il-​ħaġa u minħabba li ma weriex mogħdrija.”+

7 Imbagħad Natan qal lil David: “Int hu dak ir-​raġel! Hekk qal Ġeħova, l-​Alla taʼ Israel, ‘Jien stess dliktek+ bħala sultan fuq Israel, u jien stess ħlistek+ minn id Sawl. 8 U kont lest li nagħtik dar sidek+ u n-​nisa taʼ sidek+ fi ħdanek, u nagħtik id-​dar taʼ Israel u taʼ Ġuda.+ U kieku dan ma kienx biżżejjed, kont lest li nżidlek affarijiet bħal dawn kif ukoll affarijiet oħrajn.+ 9 Għala stmerrejt il-​kelma taʼ Ġeħova billi għamilt dak li hu ħażin+ f’għajnejh? Lil Urija l-​Ħitti qtiltu bis-​sejf,+ u lil martu ħadtha b’martek,+ u lilu qtiltu bis-​sejf taʼ wlied Għammon. 10 U issa sejf+ ma jitbigħedx minn darek għal żmien indefinit,+ bħala konsegwenza talli stmerrejtni u ħadt lil mart Urija l-​Ħitti biex issir martek.’ 11 Hekk qal Ġeħova, ‘Ara! Qed inqajjimlek l-​inkwiet minn ġo darek stess;+ u nieħu n-​nisa tiegħek taħt għajnejk stess u nagħtihom lil sieħbek,+ u dan jimtedd man-​nisa tiegħek taħt għajnejn din ix-​xemx.+ 12 Filwaqt li int aġixxejt fil-​moħbi,+ jien, min-​naħa tiegħi, nagħmel din il-​ħaġa quddiem Israel kollu+ u quddiem ix-​xemx.’”+

13 David issa qal+ lil Natan: “Jien dnibt kontra Ġeħova.”+ U Natan qal lil David: “Ġeħova, madankollu, jaħfirlek dnubek.+ Int ma tmutx.+ 14 Minkejja dan, peress li int bla dubju wrejt nuqqas taʼ rispett+ lejn Ġeħova b’din il-​ħaġa, it-​tifel li għadu kif twilidlek żgur li jmut.”+

15 Imbagħad Natan mar lejn daru.

U Ġeħova laqat+ lit-​tifel, li mart Urija kienet wildet lil David, u b’hekk marad. 16 U David beda jitlob lill-​Alla l-​veru għat-​tifel, u David għamel sawma+ stretta u daħal u għadda l-​lejl mimdud maʼ l-​art.+ 17 Għalhekk, ix-​xjuħ taʼ daru waqfu ħdejh biex iqajmuh mill-​art, imma hu ma riedx u ma kielx ħobż+ magħhom. 18 U ġara li fis-​sebaʼ jum it-​tifel miet. U l-​qaddejja taʼ David beżgħu jgħidulu li t-​tifel kien miet; għax qalu: “Ara! Sakemm it-​tifel kien għadu ħaj kellimnieh, u ma tax widen għal leħinna; għalhekk, kif nistgħu ngħidulu, ‘It-​tifel miet’? Imbagħad żgur li jagħmel xi ħaġa ħażina.”

19 Meta David ra li l-​qaddejja tiegħu kienu qed ifesfsu bejniethom, David beda jinduna li t-​tifel kien miet. Għalhekk, David qal lill-​qaddejja tiegħu: “Jaqaw miet it-​tifel?” Wiġbuh: “Miet.” 20 Imbagħad David qam mill-​art u nħasel u ndilek+ biż-​żejt u biddel ħwejġu u daħal fid-​dar+ taʼ Ġeħova u nxteħet fl-​art;+ imbagħad daħal f’daru u talab biex jiekol, u fil-​pront qegħdulu l-​ħobż quddiemu u beda jiekol. 21 Għaldaqstant, il-​qaddejja tiegħu qalulu: “Xi tfisser din il-​ħaġa li għamilt? Sakemm it-​tifel kien għadu ħaj somt u bqajt tibki; u malli t-​tifel miet qomt u bdejt tiekol il-​ħobż.” 22 U hu wieġeb: “Sakemm it-​tifel kien għadu ħaj somt+ u bqajt nibki,+ għaliex għedt bejni u bejn ruħi, ‘Min jaf jekk Ġeħova jħennx għalija, u t-​tifel jgħix?’+ 23 Issa li miet, għala għandi nsum? Nistaʼ jien nerġaʼ nġibu lura?+ Jien immur ħdejh fil-​qabar,+ imma hu ma jerġax lura ħdejja.”+

24 U David beda jfarraġ lil martu Bat-seba.+ Imbagħad daħal għandha u mtedd magħha. Maż-​żmien wildet iben,+ u semmewh Salamun.*+ U Ġeħova kien iħobbu.+ 25 Għalhekk, bagħat permezz tal-​profeta Natan+ biex isemmih Ġedidija,* minħabba Ġeħova.

26 U Ġowab+ kompla jiġġieled kontra Rabba+ taʼ wlied Għammon u ħa taħt idejh il-​belt tas-​saltna. 27 Għalhekk, Ġowab bagħat messaġġiera għand David u qallu: “Jien iġġilidt kontra Rabba.+ Ħadt ukoll taħt idejja l-​belt taʼ l-​ilmijiet. 28 U issa iġbor il-​bqija tan-​nies u waqqaf il-​kamp kontra l-​belt, u ħudha taħt idejk; biex ma nkunx jien stess li nieħu l-​belt taħt idejja, u ismi ma jkollux għalfejn jissejjaħ fuqha.”

29 Għaldaqstant, David ġabar in-​nies kollha u mar Rabba u ġġieled kontriha u ħadha taħt idejh. 30 U ħa l-​kuruna minn fuq ras Malkam,*+ li kienet tiżen talent deheb, flimkien mal-​ħaġar prezzjuż; u tqiegħdet fuq ras David. U l-​priża+ li ħareġ mill-​belt kienet kotrana ferm. 31 U n-​nies li kienu fiha ħariġhom biex iqabbadhom jisserraw il-​ġebel, jagħmlu l-​għodod jaqtgħu tal-​ħadid+ u l-​imnanar tal-​ħadid, u ġegħelhom jagħmlu l-​madum.* U hekk għamlilhom lill-​bliet kollha taʼ wlied Għammon. Fl-​aħħar, David u n-​nies kollha reġgħu lura lejn Ġerusalemm.

13 U ġara, wara dawn l-​affarijiet, li Absalom,+ bin David, kellu oħtu jisimha Tamar,+ li kienet sabiħa, u Amnon,+ bin David, sar iħobbha.+ 2 U Amnon tant kien imnikket li marad+ minħabba oħtu Tamar, għaliex kienet verġni, u f’għajnejn+ Amnon kien diffiċli li jaqtaʼ xewqtu magħha.+ 3 Issa Amnon kellu sieħbu li kien jismu Ġeħonadab,+ bin Simegħah,+ ħu David; u Ġeħonadab kien raġel għaref ħafna. 4 Għalhekk, qallu: “Għala int, bin is-​sultan, daqshekk imdejjaq, għodwa wara għodwa? Ma tgħidlix?”+ U Amnon wieġbu: “Sirt inħobb+ lil Tamar oħt+ ħija Absalom.” 5 U Ġeħonadab qallu: “Imtedd fuq soddtok u ilgħabha taʼ marid.+ U missierek żgur li jiġi jarak, u int għidlu, ‘Jekk jogħġbok, ħa tiġi oħti Tamar u tagħtini l-​ħobż li jikkonsla lill-​marid, u tqiegħdu taħt għajnejja sabiex narah, u jien niekol minn idha.’”+

6 Għaldaqstant, Amnon imtedd u lagħabha taʼ marid,+ u għalhekk is-​sultan daħal jarah. Imbagħad Amnon qal lis-​sultan: “Jekk jogħġbok, ħa tiġi oħti Tamar u taħmi żewġ ftajjar forma taʼ qalb quddiem għajnejja, sabiex nieħu minn idha l-​ħobż bħala l-​marid.” 7 U David bagħat jgħid lil Tamar id-​dar: “Jekk jogħġbok, mur id-​dar taʼ ħuk Amnon u agħmillu l-​ħobż li jikkonslah.” 8 Għalhekk, Tamar marret id-​dar taʼ ħuha Amnon+ waqt li kien mimdud. Imbagħad ħadet l-​għaġina u għaġnitha u għamlet il-​ftajjar taħt għajnejh u ħmiet il-​ftajjar forma taʼ qalb. 9 Fl-aħħar ħadet il-​kazzola u qalbet quddiemu, imma Amnon ma riedx jiekol u qal: “Ibagħtu lil kulħadd ’il barra minn ħdejja!”+ Imbagħad kulħadd ħareġ minn ħdejh.

10 Amnon issa qal lil Tamar: “Ġib il-​ħobż li jikkonslani fil-​kamra taʼ ġewwa, sabiex bħala l-​marid nieħdu minn idek.” Għalhekk, Tamar ħadet il-​ftajjar forma taʼ qalb li kienet għamlet u daħħlithom għand ħuha Amnon fil-​kamra taʼ ġewwa. 11 Meta marret ħdejh biex tagħtih jiekol, hu mill-​ewwel qabadha+ u qalilha: “Ejja, imtedd+ miegħi, oħti.”+ 12 Madankollu, hi qaltlu: “Le, ħija! Tumiljanix;+ għax din mhix xi ħaġa li s-​soltu ssir f’Israel.+ Tagħmilx din il-​bluha t’għajb.+ 13 U jien—jien fejn immur biż-​żebliħ tiegħi? U int—int issir bħal wieħed mill-​irġiel bla sens f’Israel. U issa kellem, jekk jogħġbok, lis-​sultan; għax hu mhux se jċaħħdek minni.” 14 Imma hu ma riedx jismaʼ minn kliemha, imma għax kien b’saħħtu iktar minnha umiljaha+ u mtedd magħha.+ 15 U Amnon beda jobgħodha b’mibegħda kbira ferm, għaliex il-​mibegħda li ħass għaliha kienet akbar mill-​imħabba li biha kien ħabbha, u b’hekk Amnon qalilha: “Qum, itlaq ’l hemm!” 16 Għal dan, hi qaltlu: “Le, ħija; għax jekk tibgħatni din il-​ħaġa ħażina tkun agħar mill-​oħra li għamiltli!” Imma hu ma riedx jagħtiha widen.

17 Għalhekk, sejjaħ lill-​qaddej tiegħu, li kien idur bih, u qallu: “Jekk jogħġbok, ibgħat lil din il-​persuna ’l barra minn ħdejja u sakkar il-​bieb warajha.” 18 (Issa fuqha kellha libsa twila bl-​istrixxi;+ għax hekk kienu jilbsu l-​bniet tas-​sultan, il-​verġni, ilbiesi bla kmiem.) Għalhekk, il-​qaddej tiegħu ħadha dritt ’il barra u sakkar il-​bieb warajha. 19 Imbagħad Tamar poġġiet l-​irmied+ fuq rasha, u ċarrtet il-​libsa twila bl-​istrixxi li kellha fuqha; u żammet idejha fuq rasha+ u telqet bil-​mixi, tgħajjat hi u miexja.

20 Għal dan, ħuha Absalom+ qalilha: “Jaqaw ħuk Amnon+ kien miegħek? U issa, oħti, iskot. Dak ħuk.+ Iżżommhiex f’qalbek din il-​kwistjoni.” U Tamar, waqt li ma tħallietx tissieħeb m’oħrajn, bdiet tgħammar fid-​dar taʼ ħuha Absalom. 21 U s-​Sultan David semaʼ dwar dawn l-​affarijiet kollha,+ u rrabja ħafna.+ 22 U Absalom ma kellmux lil Amnon, la ħażin u lanqas tajjeb; għax Absalom bagħad+ lil Amnon minħabba l-​fatt li kien umilja lil oħtu Tamar.

23 U ġara wara sentejn sħaħ li Absalom kellu n-​nies li jġiżżu n-​nagħaġ+ f’Bagħal-ħasor, li qiegħda qrib Efrajm;+ u Absalom stieden lil ulied is-​sultan kollha.+ 24 Għalhekk, Absalom daħal għand is-​sultan u qallu: “Ara! Issa l-​qaddej tiegħek għandu n-​nies li jġiżżu n-​nagħaġ! Ħa jiġi s-​sultan, jekk jogħġbu, kif ukoll il-​qaddejja tiegħu, mal-​qaddej tiegħek.” 25 Imma s-​sultan qal lil Absalom: “Le, ibni! Ħalli ma niġux ilkoll kemm aħna, jekk jogħġbok, sabiex ma nkunux taʼ piż fuqek.” Għalkemm baqaʼ jħeġġu,+ ma riedx imur imma bierku.+ 26 Fl-aħħar, Absalom qallu: “Jekk mhux int, ħa jiġi magħna ħija Amnon, jekk jogħġbok.”+ U s-​sultan qallu: “Għala għandu jiġi miegħek?” 27 U Absalom beda jħeġġu,+ u b’hekk hu bagħat miegħu lil Amnon u lill-​ulied kollha tas-​sultan.

28 Imbagħad Absalom ordna lill-​qaddejja tiegħu u qalilhom: “Jekk jogħġobkom, oqogħdu attenti li malli qalb Amnon tkun f’burdata ferriħija bl-​inbid,+ u jien ngħidilkom, ‘Aħbtu għal Amnon!’ aqbdu u oqtluh. Tibżgħux.+ Mhux jien stess ordnajtilkom? Agħmlu l-​ħila u uru li intom irġiel qalbenin.” 29 U lil Amnon il-​qaddejja t’Absalom għamlulu sewwasew bħalma kien ordna Absalom;+ u wlied is-​sultan l-​oħrajn kollha qamu u rikbu, kull wieħed fuq il-​bagħal tiegħu, u ħarbu. 30 U ġara li, huma u sejrin, lil David waslitlu l-​aħbar li kienet tgħid: “Absalom qatel l-​ulied kollha tas-​sultan, u lanqas wieħed minnhom ma fadal.” 31 Għal dan, is-​sultan qam u ċarrat ħwejġu+ u nxteħet fl-​art,+ u l-​qaddejja kollha tiegħu kienu weqfin ħdejh bl-​ilbiesi tagħhom imċarrtin.+

32 Madankollu, Ġeħonadab,+ bin Simegħah,+ ħu David, wieġeb u qal: “Ħa ma jaħsibx sidi li huma ż-​żgħażagħ kollha, ulied is-​sultan, li nqatlu, għax Amnon biss miet,+ għaliex għall-​ordni t’Absalom ġara dak li kien maħsub+ minn dakinhar li hu umilja+ lil oħtu+ Tamar. 33 U issa ħalli sidi s-​sultan ma jżommx f’qalbu l-​kelma u jgħid, ‘Ulied is-​sultan kollha mietu’; imma hu Amnon biss li miet.”

34 Sadanittant, Absalom ħarab.+ Iktar tard iż-​żagħżugħ, l-​għassies,+ refaʼ għajnejh u ra, u, ara, kien hemm ħafna nies ġejjin mit-​triq taʼ warajh mal-​ġenb tal-​muntanja. 35 Għal dan, Ġeħonadab+ qal lis-​sultan: “Ara! Ulied is-​sultan ġejjin. Kollox seħħ skond il-​kelma tal-​qaddej tiegħek.”+ 36 U ġara li, malli temm jitkellem, ulied is-​sultan waslu, u bdew jgħollu leħinhom u jibku; u s-​sultan ukoll u l-​qaddejja kollha tiegħu bkew fuq li bkew. 37 Inkwantu għal Absalom, hu ħarab sabiex imur għand Talmaj,+ bin Għammiħud, is-​sultan tal-​Gesur.+ U David baqaʼ jitnikket+ minħabba ibnu l-​jiem kollha. 38 U Absalom ħarab u mar il-​Gesur;+ u qagħad hemmhekk tliet snin.

39 Fl-aħħar, David is-​sultan kien imxennaq biex imur għand Absalom; għax hu kien tfarraġ dwar Amnon, għaliex kien mejjet.

14 Issa Ġowab,+ bin Seruja,+ sar jaf li qalb is-​sultan kienet miġbuda lejn Absalom.+ 2 Għaldaqstant, Ġowab bagħat iġib minn Tekogħa+ mara għaqlija+ u qalilha: “Jekk jogħġbok, agħmel il-​vistu, u ilbes ilbies tal-​vistu, jekk jogħġbok, u tindilikx biż-​żejt;+ u kun bħal mara li ilha ħafna jiem bil-​vistu minħabba xi ħadd mejjet.+ 3 U idħol għand is-​sultan u għidlu din il-​kelma.” U Ġowab qegħdilha l-​kliem fuq fommha.+

4 U l-​mara Tekogħija daħlet għand is-​sultan u nxteħtet wiċċha fl-​art+ u qalet: “Għinni,+ O sultan!” 5 U s-​sultan qalilha: “Xi ġralek?” Hi wiġbitu: “Fil-​fatt jien mara armla,+ issa li żewġi miet. 6 U l-​qaddejja tiegħek kellha żewġ ulied, u t-​tnejn li huma bdew jissieltu maʼ xulxin fir-​rabaʼ+ u ma kienx hemm ħellies+ biex jifridhom. Fl-​aħħar, wieħed darab lill-​ieħor u qatlu. 7 U, ara, il-​familja kollha qamet kontra l-​qaddejja tiegħek u għadhom jgħidulha, ‘Agħtina l-​qattiel taʼ ħuh, sabiex nagħtuh il-​mewt ħalli jpatti għall-​ħajja taʼ ħuh+ li hu qatel,+ u ħa neqirdu saħansitra l-​werriet!’ U huma se jitfu l-​ġamar jaqbad li baqagħli, u b’hekk lil żewġi la jagħtuh isem u lanqas fdal fuq wiċċ l-​art.”+

8 Imbagħad is-​sultan qal lill-​mara: “Mur lejn darek, u jien stess nagħti kmand dwarek.”+ 9 Għal dan, il-​mara Tekogħija qalet lis-​sultan: “Fuqi, O sidi s-​sultan, ikun l-​iżball, u wkoll fuq dar missieri,+ waqt li s-​sultan u t-​tron tiegħu huma innoċenti.” 10 U s-​sultan issokta jgħidilha: “Jekk ikun hemm xi ħadd li jkellmek, ġibu għandi, u qatt ma jerġaʼ jweġġgħek.” 11 Imma hi qalet: “Ħa jiftakar is-​sultan, jekk jogħġbu, f’Ġeħova Alla tiegħek,+ biex dak li għandu d-​dritt jivvendika ruħu għad-​demm+ ma jibqax jikkaġuna ħsara u biex huma ma jeqirdux lil ibni.” Għal dan, qalilha: “Daqskemm hu ħaj Ġeħova,+ lanqas xagħra waħda+ taʼ ibnek ma taqaʼ fl-​art.” 12 Il-mara issa qalet: “Jekk jogħġbok, ħa tgħid il-​qaddejja+ tiegħek kelma+ lil sidi s-​sultan.” Għalhekk, qalilha: “Tkellem!”+

13 U l-​mara ssoktat tgħidlu: “Għala, allura, irraġunajt hekk+ kontra l-​poplu t’Alla?+ B’din il-​kelma li qed jgħid, is-​sultan hu bħal wieħed li hu ħati,+ għax is-​sultan ma jġibx lura l-​eżiljat tiegħu.+ 14 Għax aħna żgur li+ mmutu u nkunu bħall-​ilmijiet li qed jissawbu lejn l-​art u li ma jistgħux jinġabru. Imma Alla ma jieħu lil ebda ruħ,+ u stabbilixxa raġunijiet għala l-​wieħed eżiljat m’għandux jiġi eżiljat minnu. 15 U issa jekk ġejt ngħid din il-​kelma lil sidi s-​sultan, huwa għaliex in-​nies beżżgħuni. Għalhekk il-​qaddejja tiegħek qalet, ‘Jekk jogħġbok, ħa nkellem lis-​sultan. Għandu mnejn is-​sultan jaġixxi skond il-​kelma taʼ l-​ilsira tiegħu. 16 Peress li s-​sultan ta widen sabiex jeħles lill-​ilsira tiegħu minn idejn il-​bniedem li pprova jeqred lili u lill-​iben waħdieni tiegħi mill-​wirt mogħti minn Alla,’+ 17 il-qaddejja tiegħek qalet, ‘Jekk jogħġbok, ħa sservi l-​kelma taʼ sidi s-​sultan biex tkun taʼ serħan.’ Għax bħal anġlu+ taʼ l-​Alla l-​veru hu sidi s-​sultan, biex jagħraf x’inhu tajjeb u x’inhu ħażin,+ u jalla Ġeħova Alla tiegħek juri li qiegħed miegħek.”

18 Is-sultan issa wieġeb u qal lill-​mara: “Jekk jogħġbok, taħbix minni xi ħaġa li qed nistaqsik dwarha.”+ Il-​mara wiġbitu: “Ħa jitkellem sidi s-​sultan, jekk jogħġbu.” 19 U s-​sultan issokta jgħidilha: “Jaqaw hemm id Ġowab+ miegħek f’dan kollu?”+ Imbagħad il-​mara wieġbet u qalet: “Daqskemm ruħek hi ħajja,+ O sidi s-​sultan, dak li għedt int hu assolutament korrett; għax kien il-​qaddej tiegħek Ġowab li kkmandani, u kien hu li qiegħed dan il-​kliem kollu fuq fomm il-​qaddejja tiegħek.+ 20 Huwa biex din il-​kwistjoni taraha b’mod differenti li l-​qaddej tiegħek Ġowab għamel din il-​ħaġa, imma sidi hu għaref bħallikieku bl-​għerf taʼ l-​anġlu+ taʼ l-​Alla l-​veru, u b’hekk ikun jaf kulma jsir fuq l-​art.”

21 Wara dan, is-​sultan qal lil Ġowab: “Ara! Issa jien se nagħmel din il-​ħaġa.+ Għalhekk, mur u ġib lura liż-​żagħżugħ Absalom.”+ 22 Għal dan, Ġowab waqaʼ u nxteħet wiċċu fl-​art u bierek lis-​sultan;+ u Ġowab issokta jgħid: “Illum il-​qaddej tiegħek jaf li jien sibt il-​ħniena f’għajnejk,+ O sidi s-​sultan, għaliex is-​sultan aġixxa skond il-​kelma tal-​qaddej tiegħu.” 23 U Ġowab qam u mar il-​Gesur+ u ġab lil Absalom lejn Ġerusalemm.+ 24 Madankollu, is-​sultan qal: “Ħa jdur lejn daru, imma wiċċi ma jarahx.”+ Għalhekk, Absalom dar lejn daru, u wiċċ is-​sultan ma rahx.

25 Issa f’Israel kollu ma kienx hemm raġel ieħor daqstant sabiħ+ u taʼ min ifaħħru daqs kemm kien Absalom. Minn qiegħ siequ sal-​qorriegħa taʼ rasu ma kien hemm ebda difett fih. 26 U meta kien iqarweż rasu—u din kien iqarwiżha fi tmiem kull sena; għaliex kienet tkun tqila ħafna+ fuqu kien iqarwiżha—kien jiżen xagħar rasu, mitejn xekel skond l-​użin* irjali. 27 U lil Absalom twildulu tliet ulied subien+ u tifla li kien jisimha Tamar. Din kienet sabiħa wisq fl-​għajn.+

28 U Absalom baqaʼ jgħammar f’Ġerusalemm sentejn sħaħ, u wiċċ is-​sultan ma rahx.+ 29 Għalhekk, Absalom bagħat għal Ġowab biex jibagħtu għand is-​sultan, imma ma riedx jiġi għandu. Imbagħad reġaʼ bagħat għalih, it-​tieni darba, u ma riedx jiġi. 30 Fl-aħħar, hu qal lill-​qaddejja tiegħu: “Araw il-​medda art taʼ Ġowab li qiegħda ħdejn tiegħi, u hemmhekk għandu x-​xgħir. Morru u agħtuha n-​nar.”+ Għaldaqstant, il-​qaddejja t’Absalom taw in-​nar lil dik il-​medda art.+ 31 Għal dan, Ġowab qam u mar għand Absalom id-​dar u qallu: “Il-​qaddejja tiegħek għala taw in-​nar lill-​medda art tiegħi?” 32 Għalhekk, Absalom qal lil Ġowab: “Ara! Jien bgħatt għalik u għedtlek, ‘Ejja hawnhekk ħa nibagħtek għand is-​sultan, u tgħidlu: “Għalfejn ġejt jien mill-​Gesur?+ Kien ikun aħjar għalija li għadni hemmhekk. U issa ħallini nara wiċċ is-​sultan u, jekk hemm xi żball fija,+ hu għandu jagħtini l-​mewt.”’”

33 Wara dan, Ġowab daħal għand is-​sultan u qallu b’kollox. Imbagħad hu sejjaħ lil Absalom, li issa daħal għand is-​sultan u nxteħet fl-​art quddiemu, u waqaʼ wiċċu fl-​art quddiem is-​sultan; u mbagħad is-​sultan bies lil Absalom.+

15 U ġara, wara dawn l-​affarijiet, li Absalom ġegħelhom jagħmlulu karru biż-​żwiemel u b’ħamsin raġel jiġru quddiemu.+ 2 U Absalom kien iqum kmieni+ u joqgħod fil-​ġenb tat-​triq li tagħti għal bieb il-​belt.+ U kien jiġri li, meta xi raġel kien ikollu kawża legali biex imur għand is-​sultan għall-​ġudizzju,+ Absalom kien isejjaħlu u jgħidlu: “Minn liema belt int?” u l-​ieħor kien iwieġeb: “Minn wieħed mit-​tribujiet taʼ Israel hu l-​qaddej tiegħek.” 3 U Absalom kien jgħidlu: “Ara, il-​kwistjonijiet tiegħek huma tajbin u retti; imma m’hemm ħadd imqabbad mis-​sultan biex jisimgħek.”+ 4 U Absalom kien jissokta jgħid: “O li kont ninħatar imħallef fil-​pajjiż,+ biex jiġi għandi kull raġel li jkollu kawża legali jew ġudizzju! Żgur li nagħmel il-​ġustizzja miegħu.”+

5 Kien iseħħ ukoll li, meta raġel kien jersaq qribu biex imil quddiemu, hu kien joħroġ idu, jgħannqu,+ u jbusu. 6 U Absalom baqaʼ jagħmel din il-​ħaġa lill-​Israelin kollha li kienu jidħlu għand is-​sultan għall-​ġudizzju; u Absalom baqaʼ jisraq il-​qlub taʼ l-​irġiel taʼ Israel.+

7 U ġara, wara erbgħin sena,* li Absalom qal lis-​sultan: “Jekk jogħġbok, ħa mmur Ħebron+ irrodd il-​wegħda tiegħi li għamilt solennement lil Ġeħova.+ 8 Għax il-​qaddej tiegħek għamel wegħda solenni+ meta kont ngħammar fil-​Gesur,+ fis-​Sirja, billi għedt, ‘Jekk Ġeħova ma jonqosx li jġibni lura lejn Ġerusalemm, jien żgur li noffri sagrifiċċju lil Ġeħova.’”+ 9 Għalhekk, is-​sultan qallu: “Mur bis-​sliem.”+ U qam u mar Ħebron.

10 Absalom issa bagħat xi spiji+ fit-​tribujiet kollha taʼ Israel, jgħidu: “Malli tisimgħu l-​ħoss tal-​qarn, għidu, ‘Absalom sar sultan+ f’Ħebron!’”+ 11 Issa m’Absalom marru mitejn raġel minn Ġerusalemm, li ssejħu u marru bla ma ssuspettaw xejn,+ u ma kienu jafu b’xejn. 12 U meta offra s-​sagrifiċċji, Absalom bagħat għal Aħitofel+ il-​Giloni,+ dak li kien jagħti l-​pariri lil David,+ biex jiġi minn beltu Gilo.+ U l-​konfoffa+ baqgħet tissaħħaħ, u n-​nies li marru m’Absalom kienu qed jiżdiedu fl-​għadd kontinwament.+

13 U ġie wieħed jgħarraf lil David u qallu: “Qalb+ l-​irġiel taʼ Israel daret għal wara Absalom.” 14 Minnufih David qal lill-​qaddejja kollha tiegħu li kienu miegħu f’Ġerusalemm: “Qumu, ħa naħarbu;+ għax m’aħniex se neħilsuha minħabba Absalom! Fittxu morru, li ma jmurx jgħaġġel u jilħaqna u jġib fuqna d-​deni u jaħbat għall-​belt b’xifer is-​sejf!”+ 15 Għal dan, il-​qaddejja tas-​sultan qalu lis-​sultan: “Skond kulma jagħżel sidi s-​sultan, hawn huma l-​qaddejja tiegħek.”+ 16 Għalhekk, is-​sultan ħareġ bin-​nies kollha taʼ daru warajh,+ u s-​sultan ħalla għaxar nisa, konkubini,+ biex jieħdu ħsieb id-​dar. 17 U s-​sultan baqaʼ ħiereġ bin-​nies kollha tiegħu warajh; u waqfu f’Bet-merħak.*

18 U l-​qaddejja kollha tiegħu kienu qed jaqsmu minn ħdejh; u l-​Keretin kollha u l-​Peletin+ kollha u l-​Gittin+ kollha, sitt mitt raġel li kienu ġew warajh minn Gat,+ kienu qed jaqsmu minn quddiem wiċċ is-​sultan. 19 Imbagħad is-​sultan qal lil Ittaj+ il-​Gitti: “Int għala ġej magħna wkoll? Mur lura+ u għammar mas-​sultan; għax int barrani u, barra minn hekk, int eżiljat minn pajjiżek. 20 Int il-​bieraħ ġejt, u se nħallik jien illum tiġġerra+ magħna, u tmur meta mmur jien u kulfejn immur jien? Mur lura u ħu lil ħutek lura miegħek, u jalla Ġeħova juri miegħek qalb tajba bl-​imħabba+ u fiduċja sħiħa!”+ 21 Imma Ittaj wieġeb lis-​sultan u qallu: “Daqskemm hu ħaj Ġeħova u daqskemm hu ħaj sidi s-​sultan,+ kulfejn ikun sidi s-​sultan, għall-​mewt jew għall-​ħajja, hemmhekk ikun il-​qaddej tiegħek!”+ 22 U David wieġeb lil Ittaj:+ “Mur u aqsam għan-​naħa l-​oħra.” Għalhekk, Ittaj il-​Gitti qasam, kif ukoll l-​irġiel kollha tiegħu u ċ-​ċkejknin kollha li kienu miegħu.

23 U n-​nies kollha tal-​pajjiż kienu qed jibku b’leħen għoli,+ u n-​nies kollha kienu qed jaqsmu għan-​naħa l-​oħra, u s-​sultan kien wieqaf ħdejn il-​wied* taʼ Kidron,+ u n-​nies kollha kienu qed jaqsmu għan-​naħa l-​oħra mit-​triq li tagħti għax-​xagħri. 24 U kien hemm ukoll Sadok+ u l-​Leviti+ kollha miegħu jġorru+ l-​arka+ tal-​patt taʼ l-​Alla l-​veru; u qiegħdu l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru ħdejn Abjatar+ sakemm in-​nies kollha kienu qasmu mill-​belt għan-​naħa l-​oħra. 25 Imma s-​sultan qal lil Sadok: “Ħu l-​arka+ taʼ l-​Alla l-​veru lura lejn il-​belt.+ Jekk insib il-​ħniena f’għajnejn Ġeħova, hu jerġaʼ jġibni lura u jħallini nara kemm lilha u kemm il-​post fejn tkun.+ 26 Imma jekk jgħid, ‘Ma sibtx għaxqa fik,’ hawn jien, ħa jagħmilli dak li hu tajjeb f’għajnejh.”+ 27 U s-​sultan issokta jgħid lil Sadok il-​qassis: “Int veġġent,*+ hux hekk? Erġaʼ lura lejn il-​belt bis-​sliem, u wkoll ibnek Aħimgħas u Ġonatan,+ bin Abjatar, iż-​żewġ uliedkom magħkom. 28 Ara, qed nitlajja ħdejn l-​ilma baxx fix-​xagħri sakemm tasalli kelma mingħandkom biex tgħarrfuni.”+ 29 Għaldaqstant, Sadok u Abjatar ħadu l-​arka taʼ l-​Alla l-​veru lura lejn Ġerusalemm, u baqgħu jgħammru hemmhekk.

30 U David kien tielaʼ mit-​telgħa taż-​Żebbuġ,+ jibki hu u tielaʼ, b’rasu mgħottija;+ u kien miexi ħafi, u n-​nies kollha li kienu miegħu għattew kull wieħed rasu, u telgħu jibku huma u telgħin.+ 31 U lil David waslitlu l-​aħbar li tgħid: “Aħitofel stess qiegħed fost dawk li qed jikkonfoffaw+ m’Absalom.”+ Għal dan, David qal:+ “O Ġeħova,+ jekk jogħġbok, biddel il-​parir t’Aħitofel fi bluha!”+

32 U ġara li, meta David wasal fuq il-​quċċata fejn in-​nies is-​soltu kienu jmilu quddiem Alla, kien hemm biex jilqgħu Ħusaj+ l-​Arki,+ bil-​libsa twila tiegħu mċarrta u bit-​trab fuq rasu.+ 33 Madankollu, David qallu: “Jekk taqsam għan-​naħa l-​oħra miegħi, int tkun taʼ piż għalija.+ 34 Imma jekk terġaʼ lura lejn il-​belt u tgħid lil Absalom, ‘Jien il-​qaddej tiegħek, O Sultan, jien kont il-​qaddej taʼ missierek dak iż-​żmien, imma issa jien il-​qaddej tiegħek,’+ imbagħad fixkel+ għalija l-​parir t’Aħitofel. 35 M’humiex qegħdin hemmhekk miegħek Sadok u Abjatar, il-​qassisin?+ U jrid iseħħ li kulma tismaʼ minn dar is-​sultan għandek tgħidu lil Sadok u lil Abjatar, il-​qassisin.+ 36 Ara! Hemmhekk magħhom hemm iż-​żewġ uliedhom, Aħimgħas+ taʼ Sadok u Ġonatan+ t’Abjatar; u permezz tagħhom intom ibagħtuli kulma tisimgħu.” 37 Għalhekk, Ħusaj, sieħeb David,+ daħal il-​belt. U Absalom+ daħal Ġerusalemm.

16 Meta David kien qasam għan-​naħa l-​oħra ftit ’l hemm mill-​quċċata taʼ l-​għolja,+ kien hemm biex jiltaqaʼ miegħu Siba+ l-​qaddej taʼ Mefiboset+ b’żewġt iħmir+ mixdudin bis-​sarġ u fuqhom mitejn ħobża,+ mitt ċappa żbib,+ mitt għanqud frott tas-​sajf,+ u ġarra kbira nbid.+ 2 Imbagħad is-​sultan qal lil Siba: “X’inhuma dawn l-​affarijiet min-​naħa tiegħek?”+ Siba wieġbu: “Il-​ħmir huma biex jirkbu fuqhom in-​nies taʼ dar is-​sultan, il-​ħobż u t-​tagħbija frott tas-​sajf biex jikluhom iż-​żgħażagħ,+ u l-​inbid biex jixorbu min ikun għajjien+ fix-​xagħri.”+ 3 Is-sultan issa qallu: “U fejn hu bin sidek?”+ U Siba wieġeb lis-​sultan: “Hemm qiegħed, jgħammar f’Ġerusalemm; għax qal, ‘Illum dar Israel se tagħtini lura l-​ħakma rjali taʼ missieri.’”+ 4 Imbagħad is-​sultan qal lil Siba: “Ara! Tiegħek hu kulma għandu Mefiboset.”+ U Siba qallu: “Immil quddiemek.+ Ħa nsib il-​ħniena f’għajnejk, sidi s-​sultan.”

5 U s-​Sultan David wasal saħansitra sa Baħurim,+ u, ara, ħiereġ minn hemmhekk kien hemm raġel mill-​familja taʼ dar Sawl, u kien jismu Simgħi,+ bin Gera, u kien ħiereġ u jisħet hu u ħiereġ.+ 6 U beda jwaddab il-​ġebel lil David u lill-​qaddejja kollha tas-​Sultan David; u n-​nies kollha u l-​irġiel setgħanin kollha kienu fuq il-​lemin u x-​xellug tas-​sultan. 7 U Simgħi, hu u jisħet, beda jgħid dan: “Itlaq ’l hemm, itlaq ’l hemm, ja bniedem ħati tad-​demm+ u bniedem li m’int tajjeb għal xejn!+ 8 Ġeħova jreġġaʼ lura fuqek il-​ħtija kollha tad-​demm għal dar Sawl li int saltant minfloku; u Ġeħova jagħti s-​saltna f’id ibnek Absalom. U, ara, int tinsab fil-​gwaj, għaliex int raġel ħati tad-​demm!”+

9 Fl-aħħar, Abisaj, bin Seruja,+ qal lis-​sultan: “Dan il-​kelb mejjet+ għala għandu jisħet lil sidi s-​sultan?+ Ħa mmur, jekk jogħġbok, u naqtagħlu rasu barra.”+ 10 Imma s-​sultan qallu: “X’għandi x’naqsam magħkom,+ ulied Seruja?+ Hekk ħallih jisħet,+ għaliex Ġeħova qallu,+ ‘Isħet lil David!’ Għalhekk, min għandu jgħid, ‘Għala għamilt hekk?’”+ 11 U David issokta jgħid lil Abisaj u lill-​qaddejja kollha tiegħu: “Ara! Ibni stess, li ħareġ mill-​ġewwieni tiegħi, qed jipprova jiħodli ħajti;+ kemm iktar issa dan il-​Benjamini!+ Ħallih jisħet, għax Ġeħova hekk qallu! 12 Forsi Ġeħova jara+ b’għajnejh, u Ġeħova jroddli t-​tjubija minflok is-​saħta taʼ Simgħi llum.”+ 13 U David u l-​irġiel tiegħu baqgħu sejrin fit-​triq, waqt li Simgħi kien miexi mal-​ġenb tal-​muntanja, u mexa bi drittu biex jisħtu;+ u baqaʼ jwaddab il-​ġebel waqt li kien bi drittu, u tefaʼ ħafna trab.+

14 Sa fl-​aħħar, is-​sultan u n-​nies kollha li kienu miegħu waslu għajjenin. Għalhekk, huma straħu hemmhekk.+

15 U Absalom u n-​nies kollha, l-​irġiel taʼ Israel, daħlu Ġerusalemm;+ u Aħitofel+ kien miegħu. 16 U ġara li, malli Ħusaj+ l-​Arki,+ sieħeb David,+ daħal għand Absalom, Ħusaj qal lil Absalom: “Ħa jgħix is-​sultan!+ Ħa jgħix is-​sultan!” 17 U Absalom qal lil Ħusaj: “Din hi l-​qalb tajba bl-​imħabba tiegħek lejn sieħbek? Għala ma mortx maʼ sieħbek?”+ 18 Għalhekk, Ħusaj qal lil Absalom: “Le; imma lil dak li għażel Ġeħova, kif ukoll dan il-​poplu u l-​irġiel kollha taʼ Israel, tiegħu nkun, u miegħu ngħammar. 19 U għat-​tieni darba se ngħid, Lil min se naqdi jien? Mhux lil ibnu? Bħalma qdejt lil missierek, hekk se nkun quddiemek.”+

20 Iktar tard Absalom qal lil Aħitofel: “Intom, min-​naħa tagħkom, agħtuni parir.+ X’se nagħmlu?” 21 Imbagħad Aħitofel qal lil Absalom: “Ħa jkollok x’taqsam mal-​konkubini taʼ missierek,+ li ħalla warajh biex jieħdu ħsieb id-​dar.+ U Israel kollu jismaʼ li int sirt mibgħud+ minn missierek,+ u idejn+ dawk kollha li qegħdin miegħek jissaħħu.” 22 Għaldaqstant waqqfu tinda għal Absalom fuq il-​bejt,+ u Absalom kellu x’jaqsam mal-​konkubini taʼ missieru+ quddiem għajnejn Israel kollu.+

23 U l-​parir t’Aħitofel, li ta dak iż-​żmien, kien bħallikieku meta raġel kien jistaqsi għall-​kelma taʼ l-​Alla l-​veru. Hekk kienu l-​pariri+ kollha t’Aħitofel+ kemm għal David u kemm għal Absalom.

17 U Aħitofel qal lil Absalom: “Jekk jogħġbok, ħa nagħżel tnax-il elf raġel u nqum u mmur niġri wara David dan il-​lejl.+ 2 U nasal fuqu meta jkun għajjien u idejh it-​tnejn ikunu dgħajfin,+ u nġiegħlu jitriegħed; u n-​nies kollha li jkunu miegħu jkollhom jaħarbu, u jien noqtol biss lis-​sultan.+ 3 U nġib il-​poplu kollu lura lejk. Jekk jiġix kulħadd lura jiddependi mir-​raġel li qed tfittex; u n-​nies kollha jkunu fis-​sliem.” 4 U dan il-​kliem kien jingħoġob f’għajnejn Absalom+ u f’għajnejn ix-​xjuħ kollha taʼ Israel.

5 Madankollu, Absalom qal: “Jekk jogħġbok, sejjaħ ukoll lil Ħusaj+ l-​Arki, u ħa nisimgħu minn fommu x’għandu x’jgħid, hu wkoll.” 6 Għalhekk, Ħusaj daħal għand Absalom. Imbagħad Absalom qallu: “Dan il-​kliem qal Aħitofel. Naġixxu fuq il-​kelma tiegħu? Jekk le, tkellem int.” 7 U Ħusaj qal lil Absalom: “Il-​parir li ta Aħitofel mhux tajjeb din id-​darba!”+

8 U Ħusaj issokta jgħid: “Int stess tafu tajjeb lil missierek u lill-​irġiel tiegħu, li huma setgħanin,+ u ruħhom kollha mrar,+ bħal orsa li tilfet il-​frieħ tagħha fir-​rabaʼ;+ u missierek gwerrier,+ u mhux se jqattaʼ l-​lejl man-​nies. 9 Ara! Issa qed jistaħba+ f’waħda mill-​ħofor jew f’wieħed mill-​postijiet l-​oħrajn; u jseħħ li, maʼ l-​ewwel attakk tiegħu fuqhom, min jismaʼ b’dan jismaʼ u jgħid, ‘Telfa seħħet fost in-​nies li qed isegwu lil Absalom!’ 10 U saħansitra r-​raġel qalbieni li għandu qalbu bħall-​qalb taʼ ljun+ żgur li jintreħa u jiddgħajjef;+ għax Israel kollu jaf li missierek hu bniedem setgħan,+ u hekk ukoll huma l-​irġiel qalbenin li qegħdin miegħu.+ 11 Jien nagħtik dan il-​parir: Ħa jinġabar quddiemek, bla dewmien, Israel kollu, minn Dan sa Bir-​xeba,+ li hu kotran daqs ir-​ramel li hemm ħdejn il-​baħar,+ u int personalment tmur tiġġieled.+ 12 U aħna nattakkawh f’wieħed mill-​postijiet fejn insibuh żgur,+ u nintefgħu fuqu bħalma n-​nida+ taqaʼ fuq l-​art; u lanqas wieħed ma jibqaʼ minn fosthom, la hu u lanqas l-​irġiel kollha li qegħdin miegħu. 13 U jekk jidħol jistaħba f’xi belt, Israel kollu jġorr il-​ħbula lejn dik il-​belt, u aħna nkaxkruha lejn il-​wied,* sakemm lanqas ċagħqa waħda ma jifdal hemmhekk.”+

14 Imbagħad Absalom u l-​irġiel kollha taʼ Israel qalu: “Il-​parir taʼ Ħusaj l-​Arki hu aħjar+ mill-​parir t’Aħitofel!” U kien Ġeħova li ta l-​kmand+ biex il-​parir t’Aħitofel jiġi mfixkel+ għalkemm kien tajjeb,+ sabiex Ġeħova jġib il-​gwaj+ fuq Absalom.

15 Iktar tard Ħusaj qal lil Sadok+ u lil Abjatar, il-​qassisin: “Hekk u hekk kien il-​mod kif Aħitofel ta l-​parir lil Absalom u lix-​xjuħ taʼ Israel; u hekk u hekk kien il-​mod kif jien tajt il-​parir. 16 U issa ibgħat bil-​ħeffa u kellem lil David+ u għidlu, ‘Toqgħodx fil-​pjanuri tad-​deżert fix-​xagħri dan il-​lejl, imma int ukoll qis li taqsam għan-​naħa l-​oħra,+ li ma jmorrux jinbelgħu+ s-​sultan u n-​nies kollha li qegħdin miegħu.’”

17 Waqt li Ġonatan+ u Aħimgħas+ kienu weqfin f’Għajn-rogel+ marret qaddejja u tathom l-​aħbar. Għalhekk, huma telqu, peress li kellhom jgħidu lis-​Sultan David; għax ma setgħux jidhru deħlin il-​belt. 18 Madankollu, rahom żagħżugħ u qal lil Absalom. Għalhekk, it-​tnejn li huma telqu bil-​ħeffa u marru d-​dar taʼ raġel f’Baħurim,+ li kellu bir fil-​bitħa tiegħu; u niżlu fih. 19 Imbagħad mart ir-​raġel ħadet biċċa drapp u firxitha fuq wiċċ il-​bir u xeħtet fuqha munzell qmuħ imfarrkin;+ u lanqas xejn ma deher minnu. 20 Issa l-​qaddejja t’Absalom marru għand il-​mara f’darha u qalulha: “Fejn huma Aħimgħas u Ġonatan?” Il-​mara wiġbithom: “Għaddew minn hawnhekk u marru lejn l-​ilmijiet.”+ Imbagħad baqgħu jfittxu u ma sabuhomx,+ u għalhekk reġgħu lura lejn Ġerusalemm.

21 U ġara, wara li dawn telqu, li l-​oħrajn ħarġu mill-​bir u marru jkellmu lis-​Sultan David u qalu lil David: “Qumu u aqsmu bil-​ħeffa dawn l-​ilmijiet; għax hekk ta parir+ Aħitofel kontrikom.” 22 Minnufih David qam u wkoll in-​nies kollha li kienu miegħu, u baqgħu jaqsmu l-​Ġordan sakemm sebaħ fil-​għodu,+ sakemm lanqas wieħed ma kien baqaʼ li ma kienx qasam il-​Ġordan.

23 U Aħitofel ra li l-​parir tiegħu m’aġixxewx fuqu,+ u xedd sarġ lil ħmar u qam u telaq lejn daru f’beltu.+ Imbagħad ta l-​ordnijiet lin-​nies taʼ daru+ u tgħallaq,+ u b’hekk miet.+ Għalhekk, indifen+ fil-​post fejn indifnu missirijietu.

24 U David wasal Maħanajm,+ u Absalom qasam il-​Ġordan, hu u l-​irġiel kollha taʼ Israel miegħu. 25 U Absalom poġġa lil Għamasa+ minflok Ġowab+ fuq l-​armata; u Għamasa kien bin raġel li kien jismu Itra,+ l-​Israeli, li kellu x’jaqsam m’Abigajl,+ bint Naħas, oħt Seruja, omm Ġowab. 26 U Israel u Absalom ikkampjaw fl-​art taʼ Gilegħad.+

27 U ġara li, malli David wasal Maħanajm, Sobi, bin Naħas, minn Rabba+ taʼ wlied Għammon,+ u Makir,+ bin Għammijel,+ minn Lo-debar, u Barżillaj+ il-​Gilegħadi, minn Rogelim,+ 28 ġabu sodod, bwieqi, reċipjenti tal-​fuħħar, qamħ, xgħir, dqiq,+ qmuħ inkaljati,+ ful,+ għads,+ u qmuħ imnixxfin; 29 u għasel,+ butir,+ nagħaġ, u baqta tal-​ħalib tal-​baqar ġabu lil David u lin-​nies li kienu miegħu biex jieklu,+ għax qalu: “In-​nies huma bil-​ġuħ u għajjenin u bil-​għatx fix-​xagħri.”+

18 U David għadd in-​nies li kienu miegħu u qiegħed fuqhom kapijiet taʼ l-​eluf u kapijiet tal-​mijiet.+ 2 Barra minn hekk, David bagħat terz+ min-​nies taħt il-​kmand taʼ Ġowab+ u terz taħt il-​kmand t’Abisaj,+ bin Seruja, ħu Ġowab,+ u terz taħt il-​kmand taʼ Ittaj+ il-​Gitti. Imbagħad is-​sultan qal lin-​nies: “Jien stess żgur li se noħroġ magħkom ukoll.” 3 Imma n-​nies qalulu: “Toħroġx,+ għax jekk ikollna assolutament naħarbu, ma jħabblux rashom għalina;+ u jekk imutu nofsna, ma jħabblux rashom għalina, għaliex int tiswa daqs għaxart elef minna;+ u issa jkun aħjar jekk int tibqaʼ fil-​belt biex tagħtina l-​għajnuna.”+ 4 Għalhekk, is-​sultan qalilhom: “Kulma jidher li hu tajjeb f’għajnejkom nagħmlu.”+ U s-​sultan baqaʼ wieqaf maġenb il-​bieb,+ u n-​nies kollha ħarġu bil-​mijiet u bl-​eluf.+ 5 U s-​sultan issokta jordna lil Ġowab, lil Abisaj, u lil Ittaj, u qalilhom: “Ittrattawh tajjeb+ minħabba fija liż-​żagħżugħ Absalom.” U n-​nies kollha semgħu meta s-​sultan ordna lill-​kapijiet kollha dwar il-​kwistjoni t’Absalom.

6 U n-​nies baqgħu ħerġin lejn il-​kampanja biex jiltaqgħu maʼ Israel; u l-​battalja seħħet fil-​foresta t’Efrajm.+ 7 Fl-aħħar, in-​nies taʼ Israel+ ġew megħlubin+ hemmhekk quddiem il-​qaddejja taʼ David, u l-​qatla hemmhekk kienet kbira dakinhar, għoxrin elf raġel. 8 U l-​battalja hemmhekk infirxet fuq dik l-​art kollha safejn tagħti l-​vista. Iżjed minn hekk, il-​foresta belgħet iktar nies milli belaʼ s-​sejf dakinhar.

9 Issa Absalom sab ruħu quddiem il-​qaddejja taʼ David. U Absalom kien riekeb fuq bagħal, u l-​bagħal daħal taħt il-​friegħi minsuġin taʼ siġra kbira ħafna, u b’hekk rasu nqabdet fis-​siġra l-​kbira, u baqaʼ mdendel bejn sema u art,+ waqt li l-​bagħal li kien taħtu baqaʼ sejjer. 10 Imbagħad kien hemm raġel li rah u kellem lil Ġowab+ u qallu: “Ara! Rajt lil Absalom imdendel maʼ siġra kbira.” 11 Għal dan, Ġowab qal lir-​raġel li kien qed ikellmu: “U, ara, int rajtu, u għala ma qtiltux u ħallejtu jaqaʼ fl-​art hemmhekk? Imbagħad kien ikolli nagħtik għaxar biċċiet tal-​fidda u ċinturin.”+ 12 Imma r-​raġel qal lil Ġowab: “Għalkemm jintiżnuli elf biċċa tal-​fidda fuq il-​pali taʼ idejja, m’għandix immidd idi fuq bin is-​sultan; għax aħna smajnieh lis-​sultan meta lilek u lil Abisaj u lil Ittaj ordnalkom u qalilkom, ‘Araw, intom min intom, li tieħdu ħsieb iż-​żagħżugħ, Absalom.’+ 13 Għax inkella nkun aġixxejt bi tradiment kontrih u l-​kwistjoni kollha ma kinitx tkun moħbija mis-​sultan,+ u int stess kont tibqaʼ indifferenti.” 14 U Ġowab qallu: “Ħa ma nibqax hawnhekk b’dan il-​mod quddiemek!” U malli qal hekk qabad tliet vleġeġ f’idu u niffidhom+ f’qalb Absalom waqt li kien għadu ħaj qalb+ il-​friegħi tas-​siġra l-​kbira. 15 Imbagħad għaxar qaddejja li kienu qed iġorru l-​armi taʼ Ġowab ġew hemmhekk u darbu lil Absalom, sabiex joqtluh.+ 16 Ġowab issa daqq il-​qarn,+ biex in-​nies ma jibqgħux jiġru wara Israel; għax Ġowab kien żammhom lura n-​nies. 17 Fl-aħħar, huma qabdu lil Absalom u tefgħuh f’ħofra kbira fil-​foresta u tellgħu fuqu gozz kbir ferm taʼ ġebel.+ Inkwantu għal Israel kollu, dawn ħarbu kull wieħed lejn daru.

18 Issa Absalom, meta kien għadu ħaj, kien ħa u waqqaf għalih stess kolonna,+ li qiegħda fil-​Pjanura l-​Baxxa tas-​Sultan,+ għax qal: “M’għandi ebda iben sabiex ifakkar ismi.”+ Għalhekk, il-​kolonna semmieha b’ismu stess,+ u għadha tissejjaħ il-​Monument t’Absalom sa dan il-​jum.

19 Issa Aħimgħas,+ bin Sadok, qal: “Ħa niġri, jekk jogħġbok, u nagħti l-​aħbar lis-​sultan, għaliex Ġeħova għamillu ħaqq biex jeħilsu minn id l-​għedewwa tiegħu.”+ 20 Imma Ġowab qallu: “M’intix raġel li tagħti l-​aħbarijiet illum, u l-​aħbar trid tagħtiha ġurnata oħra; imma llum tagħtix l-​aħbar, għar-​raġuni li miet bin is-​sultan stess.”+ 21 Imbagħad Ġowab qal lill-​Kusi:+ “Mur għid lis-​sultan dak li rajt.” U l-​Kusi miel quddiem Ġowab u telaq jiġri. 22 Aħimgħas, bin Sadok, reġaʼ qal lil Ġowab: “Issa ħa jiġri li jrid, u ħalli lili wkoll, jekk jogħġbok, niġri wara l-​Kusi.” Madankollu, Ġowab qallu: “Għalfejn għandek tiġri int ukoll, ibni, meta ma tinstab ebda aħbar għalik?” 23 Xorta waħda qallu: “Issa ħa jiġri li jrid, ħallini niġri.” Għalhekk, qallu: “Iġri!” U Aħimgħas telaq jiġri mit-​triq li tagħti għad-​Distrett,+ u mbagħad għadda lill-​Kusi.

24 Issa David kien bil-​qiegħda bejn iż-​żewġ bibien.+ Sadanittant, l-​għassies+ telaʼ fuq is-​saqaf tal-​bieb tas-​sur. Sa fl-​aħħar refaʼ għajnejh u lemaħ raġel jiġri waħdu. 25 Għalhekk, l-​għassies sejjaħ u kellem lis-​sultan, u s-​sultan qal: “Jekk qiegħed waħdu, għandu xi aħbar f’fommu.” U baqaʼ ġej, joqrob dejjem iktar. 26 L-għassies issa ra raġel ieħor jiġri. Għalhekk, l-​għassies sejjaħ lil dak li kien għassa mal-​bieb u qallu: “Ara! Raġel ieħor jiġri waħdu!” u s-​sultan qal: “Dan ukoll qed iġorr xi aħbar.” 27 U l-​għassies issokta jgħid: “Qed nara li l-​mod kif jiġri l-​ewwel wieħed hu bħall-​mod kif jiġri+ Aħimgħas,+ bin Sadok,” u s-​sultan qallu: “Dan raġel tajjeb,+ u b’aħbar tajba+ għandu jiġi.” 28 Imbagħad Aħimgħas sejjaħ u qal lis-​sultan: “Kollox sew!” U hu miel wiċċu lejn l-​art quddiem is-​sultan. U ssokta jgħid: “Ikun imbierek+ Ġeħova Alla tiegħek, li rażżan+ l-​irġiel li refgħu idhom kontra sidi s-​sultan!”

29 Madankollu, is-​sultan qallu: “Jinsab tajjeb iż-​żagħżugħ Absalom?” U Aħimgħas wieġbu: “Rajt l-​għagħa kbira li qamet x’ħin Ġowab bagħat il-​qaddej tas-​sultan u l-​qaddej tiegħek, u ma kontx naf x’kienet.”+ 30 Għalhekk, is-​sultan qallu: “Ersaq fil-​ġenb u oqgħod hawnhekk.” Għal dan, hu resaq fil-​ġenb u qagħad hemmhekk.

31 U, ara, kien ġej il-​Kusi,+ u l-​Kusi beda jgħid: “Ħa jaċċetta sidi s-​sultan l-​aħbar, għax Ġeħova għamillek ħaqq illum biex jeħilsek minn id dawk kollha li qamu kontrik.”+ 32 Imma s-​sultan qal lill-​Kusi: “Jinsab tajjeb iż-​żagħżugħ Absalom?” U l-​Kusi wieġbu: “Jalla l-​għedewwa taʼ sidi s-​sultan u dawk kollha li qamu kontrik biex jagħmlulek il-​ħsara jsiru bħaż-​żagħżugħ.”+

33 Imbagħad is-​sultan ħassu mħawwad u telaʼ fl-​għorfa+ taʼ fuq id-​daħla tal-​bieb u nfexx jibki; u hekk qal hu u miexi: “Ibni Absalom, ibni, ibni+ Absalom! O mhux li mitt jien, jien stess, minflokok, Absalom ibni, ibni!”+

19 Iktar tard lil Ġowab waslitlu din l-​aħbar: “Ara! Is-​sultan qed jibki, u qed jagħmel il-​vistu minħabba Absalom.”+ 2 Għalhekk, is-​salvazzjoni dakinhar kienet okkażjoni taʼ vistu min-​naħa tan-​nies kollha, għaliex in-​nies semgħu jingħad dakinhar: “Is-​sultan ħassu mweġġaʼ minħabba ibnu.” 3 U dakinhar in-​nies bdew deħlin baxx baxx fil-​belt,+ sewwasew bħalma n-​nies kienu jitilqu baxx baxx meta kienu jaqgħu fl-​għajb għax ikunu ħarbu mill-​battalja. 4 U s-​sultan għatta wiċċu, u s-​sultan baqaʼ jgħajjat b’leħen għoli: “Ibni Absalom! Absalom ibni, ibni!”+

5 Fl-aħħar, Ġowab daħal għand is-​sultan id-​dar u qallu: “Illum int ħammart wiċċ il-​qaddejja kollha tiegħek, dawk li llum ħelsulek ruħek+ u ruħ uliedek subien+ u bniet+ u ruħ in-​nisa tiegħek+ u ruħ il-​konkubini tiegħek,+ 6 billi ħabbejt lil dawk li jobogħduk u bgħadt lil dawk li jħobbuk; għax int illum għedt li l-​kapijiet u l-​qaddejja m’huma xejn għalik, għaliex illum jien naf tajjeb illi kieku Absalom kien ħaj u aħna lkoll konna mejtin illum, iva, kieku dan kien ikun tajjeb f’għajnejk. 7 U issa qum, oħroġ u kellem b’mod inkuraġġanti+ lill-​qaddejja tiegħek, għaliex, b’Ġeħova, naħlef li, jekk ma toħroġx, lanqas raġel wieħed ma joqgħod miegħek dan il-​lejl;+ u dan ikun agħar għalik mill-​ħsara kollha li ġiet fuqek minn żgħożitek s’issa.” 8 Għaldaqstant, is-​sultan qam u qagħad bil-​qiegħda fil-​bieb,+ u lin-​nies kollha wasslulhom l-​aħbar li tgħid: “Hemm is-​sultan bil-​qiegħda fil-​bieb.” U n-​nies kollha bdew ġejjin quddiem is-​sultan.

Inkwantu għal Israel, dawn kienu ħarbu kull wieħed lejn daru.+ 9 U n-​nies kollha kienu qed jitlewmu fit-​tribujiet kollha taʼ Israel u jgħidu: “Kien is-​sultan li ħelisna minn id l-​għedewwa tagħna,+ u kien hu li ħelisna minn id il-​Filistin; u issa ħarab mill-​pajjiż minn quddiem Absalom.+ 10 U Absalom, li dliknieh biex ikun fuqna,+ miet fil-​battalja.+ Għalhekk, issa għala m’intom tagħmlu xejn biex iġġibu lura lis-​sultan?”+

11 U lil Sadok+ u lil Abjatar,+ il-​qassisin, is-​Sultan David bagħat jgħidilhom: “Kellmu lix-​xjuħ taʼ Ġuda+ u għidulhom, ‘Għala għandkom tkunu l-​aħħar nies li ġġibu lura lis-​sultan lejn daru, meta l-​kelma taʼ Israel kollu waslet għand is-​sultan f’daru? 12 Intom ħuti; intom għadmi u laħmi.+ Mela għala għandkom tkunu l-​aħħar nies li ġġibu lura lis-​sultan?’ 13 U lil Għamasa għandkom tgħidulu,+ ‘M’intix int għadmi u laħmi? Għalhekk, jalla jagħmilli hekk Alla, u saħansitra iktar minn hekk,+ jekk int ma ssirx il-​kap taʼ l-​armata dejjem quddiemi minflok Ġowab.’”+

14 U hu dawwar qalb l-​irġiel kollha taʼ Ġuda bħal bniedem wieħed,+ u b’hekk bagħtu jgħidu lis-​sultan: “Ejja lura, int u l-​qaddejja kollha tiegħek.”

15 U s-​sultan mar lura u wasal saħansitra sal-​Ġordan. U n-​nies taʼ Ġuda waslu Gilgal+ biex imorru jiltaqgħu mas-​sultan, biex iwasslu lis-​sultan in-​naħa l-​oħra tal-​Ġordan. 16 Imbagħad Simgħi,+ bin Gera+ l-​Benjamini, li kien minn Baħurim,+ ħaffef u niżel man-​nies taʼ Ġuda biex jiltaqaʼ mas-​Sultan David. 17 U kien hemm miegħu elf raġel minn Benjamin. (U Siba,+ il-​qaddej taʼ dar Sawl, u l-​ħmistax-il tifel tiegħu+ u għoxrin qaddejja tiegħu wkoll kienu miegħu, u rnexxielhom jaslu sal-​Ġordan qabel is-​sultan. 18 U qasam l-​ilma baxx+ biex iwassal lil dawk taʼ dar is-​sultan in-​naħa l-​oħra u biex jagħmel dak li kien tajjeb f’għajnejh.) U Simgħi, bin Gera, inxteħet quddiem is-​sultan meta dan kien wasal biex jaqsam il-​Ġordan.+ 19 Hu issa qal lis-​sultan: “Tgħoddhulix l-​iżball, sidi, u tiftakarx in-​nuqqas li għamel+ il-​qaddej tiegħek dakinhar li sidi s-​sultan ħareġ minn Ġerusalemm, sabiex is-​sultan iżomm dan f’qalbu.+ 20 Għax il-​qaddej tiegħek jaf tajjeb li kont jien li dnibt; u għalhekk, ara, illum jien ġejt l-​ewwel wieħed mid-​dar kollha taʼ Ġużeppi+ biex ninżel niltaqaʼ maʼ sidi s-​sultan.”

21 Minnufih, Abisaj,+ bin Seruja,+ wieġeb u qal: “M’għandux Simgħi jingħata l-​mewt biex ipatti għal dan, talli seħet il-​midluk taʼ Ġeħova?”+ 22 Imma David qal: “X’għandi x’naqsam magħkom,+ ulied Seruja, biex illum tmorru kontra+ x-​xewqat tiegħi? Se jingħata l-​mewt xi ħadd illum f’Israel?+ Forsi ma nafx tajjeb li llum jien sultan fuq Israel?” 23 Imbagħad is-​sultan qal lil Simgħi: “Ma tmutx.” U s-​sultan issokta jaħliflu.+

24 U Mefiboset,+ in-​neputi taʼ Sawl, niżel jiltaqaʼ mas-​sultan; u la kien ħa ħsieb saqajh,+ la kien ħa ħsieb il-​mustaċċi tiegħu,+ u lanqas ħasel ħwejġu minn dakinhar li telaq is-​sultan sa dakinhar li ġie bis-​sliem. 25 U ġara li, meta ġie Ġerusalemm biex jiltaqaʼ mas-​sultan, is-​sultan qallu: “Għala ma ġejtx miegħi, Mefiboset?” 26 U dan wieġbu: “Sidi s-​sultan, kien il-​qaddej tiegħi+ li daħaq bija. Għax il-​qaddej tiegħek kien qal, ‘Ħa nxidd sarġ lill-​ħmara sabiex nirkeb fuqha u mmur mas-​sultan,’ għax il-​qaddej tiegħek zopp.+ 27 Għalhekk, hu mmalafama+ lill-​qaddej tiegħek maʼ sidi s-​sultan. Imma sidi s-​sultan hu bħal anġlu+ taʼ l-​Alla l-​veru, u għalhekk agħmel dak li hu tajjeb f’għajnejk. 28 Għax għal sidi s-​sultan in-​nies kollha taʼ dar missieri ma kienu jkunu xejn ħlief kundannati għall-​mewt, u madankollu int qegħedt il-​qaddej tiegħek fost dawk li jieklu mill-​mejda tiegħek.+ Għalhekk, x’jedd għad għandi jien biex saħansitra nerġaʼ ngħajjat+ lis-​sultan?”

29 Madankollu, is-​sultan qallu: “Għalfejn tibqaʼ tgħid dan il-​kliem tiegħek? Fil-​fatt ngħidlek, Int u Siba għandkom taqsmu r-​rabaʼ bejnietkom.”+ 30 U Mefiboset wieġeb lis-​sultan: “Ħa jieħu mqar kollox hu,+ issa li sidi s-​sultan ġie bis-​sliem lejn daru.”

31 U Barżillaj+ il-​Gilegħadi niżel minn Rogelim ħalli jgħaddi lejn il-​Ġordan mas-​sultan sabiex jakkumpanjah sal-​Ġordan. 32 U Barżillaj kien xiħ ħafna, għax kellu tmenin sena;+ u kien hu li pprovda l-​ikel lis-​sultan meta kien qed jgħammar f’Maħanajm,+ għax kien raġel għani ħafna.+ 33 Għalhekk, is-​sultan qal lil Barżillaj: “Int aqsam miegħi, u jien nipprovdilek l-​ikel miegħi f’Ġerusalemm.”+ 34 Imma Barżillaj qal lis-​sultan: “Kemm se ngħix snin iktar, sabiex nitlaʼ mas-​sultan Ġerusalemm? 35 Illum jien għandi tmenin sena.+ Nistaʼ jien nagħraf bejn it-​tajjeb u l-​ħażin, jew jistaʼ l-​qaddej tiegħek itiegħem dak li jiekol u dak li jixrob,+ jew nistaʼ jien nismaʼ+ iktar leħen l-​għannejja rġiel u nisa?+ Għalhekk, għala għandu l-​qaddej tiegħek ikun taʼ piż+ iktar għal sidi s-​sultan? 36 Għax il-​qaddej tiegħek triq żgħira setaʼ jieħdu lis-​sultan sal-​Ġordan, u għala għandu s-​sultan iħallasni lura b’dan il-​premju?+ 37 Ħa jerġaʼ lura l-​qaddej tiegħek, jekk jogħġbok, u ħa mmut+ f’belti qrib il-​post fejn indifnu missieri u ommi.+ Imma hawn hu l-​qaddej tiegħek Kimħam.+ Ħa jaqsam hu maʼ sidi s-​sultan; u int agħmillu dak li hu tajjeb f’għajnejk.”

38 Għaldaqstant, is-​sultan qal: “Miegħi se jaqsam Kimħam, u jien nagħmillu dak li hu tajjeb f’għajnejk; u kulma tixtieq minni nagħmilhulek.” 39 In-nies kollha issa bdew jaqsmu l-​Ġordan, u s-​sultan qasam ukoll; u s-​sultan bies+ lil Barżillaj u bierku,+ u mbagħad dan reġaʼ lura lejn postu. 40 Meta s-​sultan mar in-​naħa l-​oħra lejn Gilgal,+ Kimħam qasam miegħu, kif ukoll il-​poplu kollu taʼ Ġuda, u nofs il-​poplu taʼ Israel ukoll, sabiex jieħdu lis-​sultan in-​naħa l-​oħra.

41 U, ara, l-​irġiel kollha taʼ Israel marru għand is-​sultan, u lis-​sultan qalulu: “Għala+ ħutna, l-​irġiel taʼ Ġuda, ħatfuk sabiex jieħdu lis-​sultan u lin-​nies taʼ daru u l-​irġiel kollha taʼ David miegħu n-​naħa l-​oħra tal-​Ġordan?”+ 42 Għal dan, l-​irġiel kollha taʼ Ġuda wieġbu lill-​irġiel taʼ Israel: “Għax is-​sultan jiġi minna mill-​qrib;+ u għala rrabjajtu minħabba din il-​ħaġa? Kilna aħna mqar ħaġa waħda minn fuq dahar is-​sultan, jew intbagħtitilna xi għotja?”

43 Madankollu, l-​irġiel taʼ Israel wieġbu lill-​irġiel taʼ Ġuda u qalulhom: “Aħna għandna għaxar partijiet mis-​saltna,+ u b’hekk rigward David għandna iktar dritt minnkom. Għala, mela, ittrattajtuna b’disprezz, u għala m’għandniex inkunu aħna l-​ewwel+ li nġibu lura lis-​sultan tagħna?” Imma l-​kelma taʼ l-​irġiel taʼ Ġuda kienet iktar ħarxa mill-​kelma taʼ l-​irġiel taʼ Israel.

20 Issa hemmhekk kien hemm raġel li ma kien tajjeb għal xejn+ u li kien jismu Xeba,+ bin Bikri, Benjamini; u daqq il-​qarn+ u qal: “M’għandniex x’naqsmu maʼ David, u m’għandna ebda wirt maʼ bin Ġesse.+ Kull wieħed għal allatu,+ O Israel!” 2 Minħabba f’hekk l-​irġiel kollha taʼ Israel bdew jitilqu milli jsegwu lil David biex isegwu lil Xeba, bin Bikri;+ imma l-​irġiel taʼ Ġuda baqgħu mqabbdin mas-​sultan tagħhom mill-​Ġordan sa Ġerusalemm.+

3 U David wasal f’daru f’Ġerusalemm.+ Imbagħad is-​sultan ħa l-​għaxar nisa,+ il-​konkubini li kien ħalla warajh biex jieħdu ħsieb id-​dar, u qegħedhom f’dar mgħassa, imma baqaʼ jipprovdilhom l-​ikel. U ma kellux x’jaqsam magħhom,+ imma baqgħu magħluqin sa dakinhar li mietu, romol b’żewġhom ħaj.

4 Is-sultan issa qal lil Għamasa:+ “Sejjaħ lill-​irġiel taʼ Ġuda flimkien għandi fi żmien tlett ijiem, u int oqgħod hawnhekk.” 5 Għalhekk, Għamasa mar isejjaħ lill-​irġiel taʼ Ġuda flimkien; imma ġie iktar tard miż-​żmien iffissat li kien stabbilixxa għalih. 6 Imbagħad David qal lil Abisaj:+ “Issa Xeba,+ bin Bikri, ikun agħar għalina minn Absalom.+ Int stess ħu l-​qaddejja+ taʼ sidek u mur iġri warajh, li ma jmurx jieħu taħt idejh bliet fortifikati u jaħrab quddiem għajnejna.” 7 Għaldaqstant, l-​irġiel taʼ Ġowab+ u l-​Keretin+ u l-​Peletin+ u l-​irġiel setgħanin kollha ħarġu għal warajh; u ħarġu minn Ġerusalemm biex jiġru wara Xeba, bin Bikri. 8 Huma kienu qrib il-​ġebla l-​kbira li qiegħda f’Gibegħon,+ u Għamasa+ mar jiltaqaʼ magħhom. Issa Ġowab kien liebes libsa u ħżiem; u fuqu kellu mħażżem sejf marbut maʼ qaddu, fl-​għant tiegħu. U hu mexa ’l quddiem, u s-​sejf waqagħlu.

9 U Ġowab qal lil Għamasa: “Kollox sew int, ħija?”+ Imbagħad Ġowab b’idu l-​leminija qabad id-​daqna t’Għamasa sabiex ibusu.+ 10 U Għamasa ma qagħadx attent għas-​sejf li kellu f’idu Ġowab; għalhekk, dan darbu+ bih f’żaqqu, u msarnu xterdu maʼ l-​art, u ma kellux għalfejn jerġaʼ jagħtih daqqa oħra, għax kien qed imut. U Ġowab u ħuh Abisaj, min-​naħa tagħhom, marru jiġru wara Xeba, bin Bikri.

11 U wieħed miż-​żgħażagħ taʼ Ġowab qagħad ħdejh u beda jgħid: “Kulmin hu kuntent b’Ġowab u kulmin hu taʼ David,+ ħa jsegwi lil Ġowab!” 12 Sadanittant, Għamasa kien mgħarraq fid-​demm+ f’nofs it-​triq ewlenija. Meta r-​raġel ra li n-​nies kollha baqgħu weqfin, imbagħad warrab lil Għamasa mit-​triq ewlenija u qiegħdu fl-​għalqa. Fl-​aħħar tefaʼ libsa fuqu, għax ra li kulmin kien jasal ħdejh, kien jieqaf hemmhekk.+ 13 Malli neħħieh mit-​triq ewlenija, kull raġel kien jibqaʼ għaddej biex isegwi lil Ġowab ħalli jiġri wara Xeba,+ bin Bikri.

14 U Xeba għadda minn ġot-​tribujiet kollha taʼ Israel lejn Abel taʼ Bet-magħka.+ U l-​Bikrin kollha mbagħad inġemgħu flimkien u daħlu wkoll warajh.

15 U n-​nies taʼ Ġowab ġew u assedjawh f’Abel taʼ Bet-magħka u waqqfu rampa biex jassedjaw il-​belt,+ għax din kienet imdawra bir-​rampa tagħha. U n-​nies kollha li kienu maʼ Ġowab kienu qed idgħajfu s-​sur minn taħt, biex iġarrfuh. 16 U mara għaqlija+ bdiet tgħajjat mill-​belt: “Isimgħu, irġiel, isimgħu! Għidu, jekk jogħġobkom, lil Ġowab, ‘Ersaq qrib s’hawnhekk ħalli nkellmek.’” 17 Għalhekk, hu mar ħdejha, u l-​mara mbagħad qaltlu: “Int Ġowab?” u hu wieġeb: “Jien hu.” Għal dan, hi qaltlu: “Ismaʼ minn kliem l-​ilsira tiegħek.”+ Imbagħad hu qalilha: “Qed nismaʼ.” 18 U hi ssoktat tgħidlu: “Qabel dejjem hekk kienu jitkellmu u jgħidu, ‘Ħallihom ħa jistħarrġu f’Abel, u b’hekk żgur li jtemmu l-​kwistjoni.’ 19 Jien nirrappreżenta lin-​nies taʼ Israel li jġibu l-​paċi+ u li huma leali.+ Int qed tipprova toqtol belt+ u omm f’Israel. Għala għandek tiblaʼ+ l-​wirt+ taʼ Ġeħova?” 20 Għal dan, Ġowab wieġeb u qal: “Lanqas biss jgħaddili minn moħħi, min-​naħa tiegħi, li għandi niblaʼ u li għandi neqred. 21 Il-kwistjoni mhix hekk, imma raġel, mir-​reġjun muntanjuż t’Efrajm,+ li jismu Xeba,+ bin Bikri, għolla idu kontra s-​Sultan David.+ Intom agħtuhuli waħdu,+ u jien nirtira mill-​belt.”+ Imbagħad il-​mara qalet lil Ġowab: “Ara! Rasu+ nixħithielek minn fuq is-​sur!”

22 Minnufih il-​mara bl-​għerf tagħha+ marret u kellmet lin-​nies kollha, u dawn qatgħu ras Xeba, bin Bikri, u xeħtuha lil Ġowab. Minħabba f’hekk, hu daqq il-​qarn,+ u b’hekk xterdu mill-​belt, kull wieħed lejn daru; u Ġowab reġaʼ lura lejn Ġerusalemm għand is-​sultan.

23 U Ġowab kien fuq l-​armata kollha+ taʼ Israel; u Benaja,+ bin Ġeħojada,+ kien fuq il-​Keretin+ u fuq il-​Peletin.+ 24 U Adoram+ kien fuq dawk miktubin għal xogħol forzat; u Ġeħosafat,+ bin Aħilud, kien ir-​reġistratur. 25 U Sewa+ kien is-​segretarju,+ u Sadok+ u Abjatar+ kienu qassisin. 26 U Ira l-​Ġajiri wkoll sar uffiċjal ewlieni*+ taʼ David.

21 Issa kien hemm il-​ġuħ+ fi żmien David għal tliet snin, sena wara sena; u David ikkonsulta maʼ Ġeħova. Imbagħad Ġeħova qallu: “Fuq Sawl u fuq daru hemm il-​ħtija tad-​demm, għaliex hu qatel+ lill-​Gibegħonin.” 2 Għalhekk, is-​sultan sejjaħ lill-​Gibegħonin+ u kellimhom. (Issa l-​Gibegħonin ma kinux minn ulied Israel, imma mill-​bqija taʼ l-​Amurrin;+ u wlied Israel kienu ħalfulhom,+ imma Sawl fittex li jaħbat+ għalihom minħabba l-​għira+ li ħass għal ulied Israel u Ġuda.) 3 U David issokta jgħid lill-​Gibegħonin: “X’għandi nagħmlilkom, u biex se npattilkom,+ sabiex intom tbierku l-​wirt+ taʼ Ġeħova?” 4 Għalhekk, il-​Gibegħonin qalulu: “Mhix kwistjoni taʼ fidda jew deheb+ għalina b’konnessjoni maʼ Sawl u n-​nies taʼ daru, u lanqas għandna d-​dritt li nagħtu l-​mewt lil xi raġel f’Israel.” Għal dan, hu qalilhom: “Hu x’inhu li qed tgħidu, nagħmilhulkom.” 5 U huma wieġbu lis-​sultan: “Ir-​raġel li qeridna+ u li fassal pjan+ biex iġibna fix-​xejn u ma jħallina neżistu f’ebda territorju taʼ Israel— 6 ħa jingħatawlna sebat irġiel minn uliedu;+ u aħna nesponu+ l-​iġsma tagħhom quddiem Ġeħova f’Gibegħa+ taʼ Sawl, il-​magħżul taʼ Ġeħova.”+ Għaldaqstant, is-​sultan qal: “Jien stess nagħtihomlkom.”

7 Madankollu, is-​sultan ħass mogħdrija għal Mefiboset,+ bin Ġonatan, bin Sawl, minħabba l-​ħalfa+ taʼ Ġeħova li kien hemm bejniethom, bejn David u bejn Ġonatan, bin Sawl. 8 Għaldaqstant, is-​sultan ħa ż-​żewġ ulied taʼ Risfa,+ bint Ajja, li wildithom lil Sawl, Armoni u Mefiboset, u l-​ħames ulied taʼ Mikal,*+ bint Sawl, li wildithom lil Għadrijel,+ bin Barżillaj il-​Meħolati. 9 Imbagħad tahom f’idejn il-​Gibegħonin u dawn esponew l-​iġsma tagħhom fuq il-​muntanja quddiem Ġeħova,+ u b’hekk is-​sebgħa li huma mietu flimkien; u ngħataw il-​mewt fl-​ewwel jiem tal-​ħsad, fil-​bidu tal-​ħsad tax-​xgħir.+ 10 Madankollu, Risfa, bint Ajja,+ ħadet drapp taʼ l-​ixkora+ u firxitu għaliha fuq il-​blata mill-​bidu tal-​ħsad sakemm niżel fuqhom l-​ilma mis-​smewwiet;+ u ma ħallietx it-​tjur+ tas-​smewwiet joqogħdu fuqhom bi nhar u lanqas il-​bhejjem salvaġġi+ tar-​rabaʼ bil-​lejl.

11 Sa fl-​aħħar lil David waslitlu l-​aħbar+ dwar dak li kienet għamlet Risfa, bint Ajja, il-​konkubina taʼ Sawl. 12 Għalhekk, David mar u ħa l-​għadam taʼ Sawl+ u l-​għadam taʼ ibnu Ġonatan mingħand is-​sidien taʼ l-​art taʼ Ġabes-gilegħad,+ li kienu serquhom mill-​pjazza taʼ Bet-san,+ fejn il-​Filistin kienu dendluhom+ dakinhar li l-​Filistin qatlu lil Sawl fuq il-​Gilbogħa.+ 13 U tellaʼ minn hemmhekk l-​għadam taʼ Sawl u l-​għadam taʼ ibnu Ġonatan; barra minn hekk, ġabru l-​għadam taʼ l-​irġiel li kienu esposti.+ 14 Imbagħad difnu l-​għadam taʼ Sawl u taʼ ibnu Ġonatan fl-​art taʼ Benjamin f’Żela+ fil-​qabar taʼ Kis,+ missieru, sabiex jagħmlu kulma kien ordna s-​sultan. Għalhekk, Alla semaʼ t-​talb bil-​ħrara tal-​pajjiż wara dan.+

15 U l-​Filistin+ reġgħu bdew jiggwerraw kontra Israel. Għaldaqstant, David u l-​qaddejja tiegħu miegħu niżlu u ġġieldu kontra l-​Filistin; u David kien għajjien. 16 U Isbi-benob, li kien fost dawk li twieldu mir-​Refajin,+ li l-​piż tal-​lanza tiegħu+ kien tliet mitt xekel ram aħmar, u li kien imħażżem b’sejf ġdid, daħħalha f’moħħu li joqtol lil David. 17 Minnufih Abisaj,+ bin Seruja, mar jgħinu+ u ħabat għall-​Filisti u qatlu. Dak iż-​żmien l-​irġiel taʼ David ħalfulu u qalulu: “Toħroġx iżjed magħna għall-​battalja,+ sabiex ma titfix+ il-​musbieħ+ taʼ Israel!”

18 U ġara wara dan li reġgħet qamet il-​gwerra mal-​Filistin f’Gob.* Kien f’dan iż-​żmien li Sibbekaj+ il-​Ħusati+ qatel lil Saf, li kien fost dawk li twieldu mir-​Refajin.+

19 U għal darb’oħra qamet il-​gwerra mal-​Filistin f’Gob, u Elħanan,+ bin Ġagħre-oregim il-​Betlehemi, qatel lil Gulija l-​Gitti, li l-​manku tal-​lanza tiegħu kien bħall-​motwa* taʼ min jinseġ bin-​newl.+

20 U jerġaʼ reġgħet qamet il-​gwerra f’Gat,+ meta kien hemm raġel taʼ kobor straordinarju, b’sitt swabaʼ fuq kull id u sitt swabaʼ fuq kull sieq, b’kollox erbgħa u għoxrin; u dan ukoll kien twieled lir-​Refajin.+ 21 U baqaʼ jisfida+ lil Israel. Fl-​aħħar, Ġonatan,+ bin Simgħi,+ ħu David, qatlu.

22 Dawn l-​erbgħa kienu twieldu lir-​Refajin f’Gat;+ u waqgħu b’id David u b’id il-​qaddejja tiegħu.+

22 U David qal lil Ġeħova l-​kliem taʼ din l-​għanja+ dakinhar li Ġeħova ħelsu minn id l-​għedewwa+ kollha tiegħu u minn id Sawl;+ 2 u ssokta jgħid:

“Ġeħova hu l-​blat għoli+ u l-​fortizza tiegħi+ u Dak li jħarrabni.+

 3 Alla tiegħi hu l-​blata tiegħi.+ Fih se nistkenn,

It-​tarka tiegħi+ u l-​qarn tiegħi+ taʼ salvazzjoni, il-​post fl-​għoli tiegħi taʼ sigurtà,+

U l-​post fejn nistaʼ naħrab,+ is-​Salvatur tiegħi;+ mill-​vjolenza int issalvani.+

 4 Se nsejjaħ lil Dak li jistħoqqlu tifħir,+ lil Ġeħova,

U mill-​għedewwa tiegħi jsalvani.+

 5 Għax ħalel kbar tal-​mewt dawruni;+

Kien hemm dilluvju taʼ nies li m’huma tajbin għal xejn illi qagħdu jwerwruni.+

 6 Il-ħbula tal-​Qabar* daru miegħi;+

Ġejt wiċċ imbwiċċ man-​nases tal-​mewt.+

 7 Fin-niket tiegħi bqajt insejjaħ lil Ġeħova,+

U lil Alla tiegħi bqajt insejjaħ.+

Imbagħad minn ġot-​tempju tiegħu hu semaʼ leħni,+

Bl-​għajta tiegħi għall-​għajnuna f’widnejh.+

 8 U ’l quddiem u lura l-​art bdiet titħarrek u titriegħed;+

Is-​sisien tas-​smewwiet theżżu,+

U tħarrku ’l quddiem u lura għax kien irrabjat.+

 9 Telaʼ duħħan minn imnifsejh, u nar minn fommu baqaʼ jiblaʼ;+

Il-​ġamar beda jaqbad minnu.+

10 Hu baxxa s-​smewwiet ’l isfel u niżel;+

Taħt saqajh kien hemm sħab iswed.+

11 U ġie jtir riekeb fuq kerubin;+

U kien jidher fuq il-​ġwinħajn taʼ spirtu.+

12 Imbagħad għamel id-​dlam madwaru bħal għerejjex,+

Ilmijiet mudlama, sħab oħxon.+

13 Mid-dija taʼ quddiemu ġamar tan-​nar beda jaqbad.+

14 Mis-sema Ġeħova beda jriegħed,+

U l-​Iktar Għoli beda jsemmaʼ leħnu.+

15 U baqaʼ jitfaʼ l-​vleġeġ, sabiex ixerridhom;+

Sajjetti, sabiex jitfagħhom f’konfużjoni.+

16 U qiegħ il-​baħar beda jidher,+

Is-​sisien taʼ l-​art produttiva+ nkixfu,

Għaċ-​ċanfira taʼ Ġeħova, bin-​nefħa tan-​nifs minn imnifsejh.+

17 Tani idejh mill-​għoli, laqagħni,+

Tellagħni minn ilmijiet fondi.+

18 Ħelisni mill-​għadu b’saħħtu tiegħi,+

Minn dawk li jobogħduni; għax kienu iktar b’saħħithom minni.+

19 Huma baqgħu jisfidawni f’jum l-​hemm tiegħi,+

Imma Ġeħova sar l-​appoġġ tiegħi.+

20 U ħariġni f’post spazjuż;+

Ħelisni, għax fija sab l-​għaxqa tiegħu.+

21 Ġeħova jippremjani skond is-​sewwa tiegħi;+

Skond l-​indafa taʼ idejja jħallasni lura.+

22 Għax jien żammejt it-​triqat taʼ Ġeħova,+

U ma tlaqtx lil Alla tiegħi, li hi azzjoni mill-​agħar.+

23 Għax id-​deċiżjonijiet ġudizzjarji+ kollha tiegħu qegħdin quddiemi;

U l-​istatuti tiegħu, jien ma nwarrabx minnhom.+

24 Se nkun bla nuqqas+ lejh,

U min-​naħa tiegħi se nitbiegħed mill-​iżball.+

25 Ħa jħallasni lura Ġeħova skond is-​sewwa tiegħi,+

Skond l-​indafa tiegħi quddiem għajnejh.+

26  Maʼ xi ħadd leali int se taġixxi b’lealtà;+

Maʼ bniedem b’saħħtu u bla nuqqas se timxi bla nuqqas;+

27  Maʼ dak li qed iżomm nadif int se tkun nadif,+

U mal-​qarrieq int se taġixxi taʼ iblah.+

28 U n-​nies umli se ssalvahom;+

Imma għajnejk huma kontra s-​suppervi, sabiex tbaxxihom.+

29 Għax int il-​musbieħ tiegħi, O Ġeħova,+

U hu Ġeħova li se jagħmel id-​dlam tiegħi jiddi.+

30 Għax permezz tiegħek nistaʼ niħodha kontra qatgħa ħallelin;+

Permezz t’Alla tiegħi nistaʼ nixxabbat maʼ sur.+

31 L-Alla l-​veru, triqtu perfetta;+

Dak li jgħid Ġeħova hu rfinut.+

Tarka hu għal dawk kollha li jistkennu fih.+

32 Għax min hu Alla ħlief Ġeħova,+

U min hu blata ħlief Alla tagħna?+

33 L-Alla l-​veru hu l-​fortizza b’saħħitha tiegħi,+

U se jġiegħel li triqti tkun perfetta,+

34 Jagħmilli saqajja bħal taċ-​ċriev;+

U jżommni wieqaf fuq postijiet li huma għoljin għalija.+

35 Qed iħarriġli idejja għall-​gwerra;+

U dirgħajja jagħfsu ’l isfel qaws tar-​ram aħmar.+

36 Int se tagħtini t-​tarka tiegħek taʼ salvazzjoni,+

U hi l-​umiltà tiegħek li tagħmilni kbir.+

37 Int se tagħmilli biżżejjed wisaʼ fejn nimxi;+

U l-​għekiesi taʼ saqajja m’humiex se jċedu.+

38 Jien se niġri wara l-​għedewwa tiegħi, sabiex inġibhom fix-​xejn,

U ma niġix lura qabel ma jinqerdu għalkollox.+

39 U se neqridhom għalkollox u nfarrakhom,+ sabiex ma jqumux;+

Se jaqgħu taħt saqajja.+

40 U int se tħażżimni b’enerġija kbira għall-​battalja;+

Tixħet taħti lil dawk li jqumu kontrija.+

41 U se ġġiegħel lill-​għedewwa tiegħi jagħtuni daharhom u jaħarbu;*+

Lil dawk mimlijin mibegħda għalija—jien se nsikkithom.+

42 Huma jgħajtu għall-​għajnuna, imma m’għandhomx salvatur;+

Isejħu lil Ġeħova, imma hu ma jwiġibhomx.+

43 U jien se nitħanhom bħat-​trab fin taʼ l-​art;

Bħat-​tajn tat-​toroq se ngħaffeġ fuqhom;+

Se nisħaqhom.

44 Int se teħlisni min-​nies tiegħi li moħħhom biex isibu xi ħtija fija.+

Se tħarisni biex inkun il-​kap tal-​ġnus;+

Poplu li ma kontx naf, issa se jaqdini.+

45 Il-barranin stess se jiġu għandi b’rashom baxxuta;+

Widnejhom se jkunu ubbidjenti biex jisimgħuni.+

46 Il-barranin se jidbielu bil-​mod il-​mod,

U joħorġu jitriegħdu mis-​swar tagħhom.+

47 Ġeħova hu ħaj;+ u ħa jkun imbierek il-​Blata tiegħi;+

U ħa jkun eżaltat l-​Alla tal-​blata tas-​salvazzjoni tiegħi.+

48 L-Alla l-​veru hu Dak li jagħmel vendetta għalija,+

Li jġarraf lill-​popli taħti,+

49 U li qed jeħlisni mill-​għedewwa tiegħi.+

U fuq dawk li jqumu kontrija se terfagħni;+

Mir-​raġel t’għemejjel vjolenti teħlisni.+

50 Huwa għalhekk li se rroddlok ħajr, O Ġeħova, fost il-​ġnus;+

U lil ismek ngħanni:+

51 Int li qed tagħmel atti kbar taʼ salvazzjoni għas-​sultan tiegħek+

U qed turi qalb tajba bl-​imħabba mal-​midluk tiegħek,+

Maʼ David u maʼ nislu għal dejjem.”+

23 U dan hu l-​aħħar kliem taʼ David:+

“Il-​kelma taʼ David, bin Ġesse,+

U l-​kelma tar-​raġel b’saħħtu li ġie merfugħ fl-​għoli,+

Il-​midluk+ taʼ l-​Alla taʼ Ġakobb,

U l-​għaxqa tal-​melodiji+ taʼ Israel.

 2 L-ispirtu taʼ Ġeħova kien li tkellem bija,+

U kelmtu kienet fuq ilsieni.+

 3 L-Alla taʼ Israel qal,

Lili kellem il-​Blata taʼ Israel,+

‘Meta min jaħkem fuq il-​bnedmin ikun ġust,+

Jaħkem bil-​biżaʼ minn Alla,+

 4 Imbagħad ikun bħad-​dawl taʼ fil-​għodu, meta tiddi x-​xemx,+

Għodwa mingħajr sħab.

Mid-​dija, mix-​xita, jinbet il-​ħaxix mill-​art.’+

 5 Għax mhux hekk huma n-​nies tad-​dar tiegħi quddiem Alla?+

Għax patt għal żmien indefinit+ hu għamel miegħi,

Irranġat sew f’kollox u mħares tajjeb.+

Għax dan hu s-​salvazzjoni kollha tiegħi+ u l-​għaxqa kollha tiegħi,

M’huwiex għalhekk li hu jġiegħlu jikber?+

 6 Imma persuni li m’huma tajbin għal xejn+ jitkeċċew,+ bħal għollieq,+ kollha kemm huma;

Għax m’għandhomx jinqabdu bl-​id.

 7 Meta raġel imisshom

Għandu jkun armat bis-​sħiħ bil-​ħadid u b’lanza,

U bin-​nar jiġu maħruqin għalkollox.”+

8 Dawn huma l-​ismijiet taʼ l-​irġiel setgħanin+ taʼ David: Ġoseb-bassebet+ it-​Taħkemoni, il-​kap tat-​tlieta. Hu xejjer il-​lanza tiegħu fuq tmien mija u qatilhom f’darba waħda. 9 Warajh jiġi Elegħażar,+ bin Dodo,+ bin Aħoħi, li kien fost it-​tlett irġiel setgħanin maʼ David meta ħaduha mal-​Filistin. Dawn kienu nġabru hemmhekk għall-​battalja, u għalhekk l-​irġiel taʼ Israel irtiraw.+ 10 Kien hu li qam u baqaʼ joqtol lill-​Filistin sakemm idu għejiet u idu baqgħet imwaħħla mas-​sejf,+ u b’hekk Ġeħova wettaq salvazzjoni kbira dakinhar;+ u n-​nies marru lura warajh biss biex ineżżgħu l-​midrubin.+

11 U warajh kien hemm Sammah, bin Agi l-​Ħarari.+ U l-​Filistin inġabru f’Leħi, fejn kien hemm medda rabaʼ mimlija għads;+ u n-​nies ħarbu minħabba l-​Filistin. 12 Imma hu ħa postu f’nofs il-​medda rabaʼ u ħelisha u baqaʼ joqtol lill-​Filistin, u b’hekk Ġeħova wettaq salvazzjoni kbira.+

13 U tlieta mit-​tletin kap+ niżlu u marru għall-​ħsad, għand David fl-​għar t’Għadullam;+ u l-​Filistin kienu kkampjati f’tined fil-​pjanura l-​baxxa tar-​Refajin.+ 14 U David, dik il-​ħabta, kien fil-​post diffiċli biex jintlaħaq;+ u dik il-​ħabta f’Betlehem kien hemm għassa+ tal-​Filistin. 15 Ftit wara, David esprima x-​xewqa li kellu u qal: “Mhux li kont nistaʼ nixrob l-​ilma mill-​ġiebja li hemm f’Betlehem ħdejn il-​bieb!”+ 16 Għal dan, it-​tlett irġiel setgħanin daħlu fil-​kamp tal-​Filistin u tellgħu l-​ilma mill-​ġiebja li hemm f’Betlehem ħdejn il-​bieb u ġarrewh u ħaduh lil David;+ u hu ma riedx jixorbu, imma sawbu+ quddiem Ġeħova. 17 U ssokta jgħid: “Lanqas biss jgħaddili minn moħħi,+ O Ġeħova, li nagħmel dan! Se nixrob jien id-​demm+ taʼ l-​irġiel li marru jissograw ħajjithom?” U ma riedx jixorbu.

Dawn huma l-​affarijiet li għamlu t-​tlett irġiel setgħanin.

18 Issa Abisaj,+ ħu Ġowab, bin Seruja,+ kien il-​kap tat-​tletin, u xejjer il-​lanza tiegħu fuq tliet mija u qatilhom, u kellu reputazzjoni bħal dawn it-​tlieta.+ 19 Għalkemm iddistingwa ruħu saħansitra iktar mill-​bqija tat-​tletin, u kien il-​kap tagħhom, ma laħaqx il-​grad taʼ l-​ewwel tlieta.+

20 U Benaja,+ bin Ġeħojada,+ bin raġel qalbieni, li għamel ħafna għemejjel kbar f’Kabsil,+ hu stess qatel iż-​żewġ ulied t’Arjel taʼ Mowab; u hu stess niżel u qatel iljun+ ġo bir f’jum li fih niżlet il-​borra.+ 21 U kien hu li qatel lir-​raġel Eġizzjan li kien taʼ kobor straordinarju.+ Għalkemm l-​Eġizzjan kellu lanza f’idu, hu niżel għalih b’ħatar u ħataf il-​lanza minn id l-​Eġizzjan u qatlu bil-​lanza tiegħu stess.+ 22 Dawn l-​affarijiet għamel Benaja,+ bin Ġeħojada; u kellu reputazzjoni bħat-​tlett irġiel setgħanin.+ 23 Għalkemm iddistingwa ruħu saħansitra iktar mit-​tletin, ma laħaqx il-​grad taʼ dawn it-​tlieta; imma David ħatru bħala l-​gwardja persunali tiegħu.+

24 Għasael,+ ħu Ġowab, kien fost it-​tletin; Elħanan,+ bin Dodo, minn Betlehem, 25 Sammah+ il-​Ħarodi, Elika l-​Ħarodi, 26 Ħeleż+ il-​Palti, Ira,+ bin Ikkes+ it-​Tekogħi, 27 Abi-għeżer+ l-​Għanatoti,+ Mebunnaj il-​Ħusati,+ 28 Żalmon l-​Aħoħi,+ Maħaraj+ in-​Netofati, 29 Ħeleb,+ bin Bagħnah in-​Netofati, Ittaj,+ bin Ribaj, minn Gibegħa taʼ wlied Benjamin, 30 Benaja+ l-​Piratoni, Ħiddaj mill-​widien* taʼ Gagħas,+ 31 Abi-għalbon l-​Għarbati, Għażmawet+ il-​Bar-ħumi, 32 Eljaħba s-​Sagħlboni, ulied Ġasen, Ġonatan,+ 33 Sammah il-​Ħarari, Aħijam,+ bin Sarar il-​Ħarari, 34 Elifelet, bin Aħasbaj, bin il-​Magħkati, Eligħam, bin Aħitofel+ il-​Giloni, 35 Ħesro+ l-​Karmeli, Pagħraj l-​Arbi, 36 Igal, bin Natan+ minn Soba, Bani l-​Gadi, 37 Selek+ l-​Għammoni, Naħaraj il-​Biroti, dawk li kienu jġorru l-​armi taʼ Ġowab, bin Seruja, 38 Ira l-​Itri,+ Gareb+ l-​Itri, 39 Urija+ l-​Ħitti—b’kollox sebgħa u tletin.

24 U r-​rabja taʼ Ġeħova reġgħet+ xegħlet kontra Israel, meta xi ħadd* xewwex lil David* kontrihom u qallu: “Mur, għodd+ lil Israel u lil Ġuda.” 2 Għalhekk, is-​sultan qal lil Ġowab,+ il-​kap tal-​qawwiet militari li kien miegħu: “Jekk jogħġobkom, morru duru fit-​tribujiet kollha taʼ Israel, minn Dan sa Bir-​xeba,+ u rreġistraw il-​poplu,+ u jien inkun naf l-​għadd tal-​poplu.”+ 3 Imma Ġowab qal lis-​sultan: “Jalla Ġeħova Alla tiegħek iżid mal-​poplu saħansitra mitt darba daqs li hu waqt li sidi s-​sultan qed jara dan b’għajnejh. Imma sidi s-​sultan għala jixtieq jagħmel din il-​ħaġa?”+

4 Fl-aħħar, il-​kelma tas-​sultan għelbet+ lil Ġowab u lill-​kapijiet tal-​qawwiet militari. Għalhekk, Ġowab u l-​kapijiet tal-​qawwiet militari ħarġu minn quddiem is-​sultan biex jirreġistraw+ il-​poplu taʼ Israel. 5 Imbagħad qasmu l-​Ġordan u kkampjaw f’Għarogħer+ lejn il-​lemin tal-​belt li qiegħda f’nofs il-​wied,* lejn il-​Gadin,+ u lejn Ġagħżer.+ 6 Imbagħad waslu Gilegħad+ u fl-​art taʼ Taħtim-ħodsi u komplew sejrin lejn Dan-ġagħan u daru lejn Sidon.+ 7 Imbagħad waslu ħdejn il-​fortizza taʼ Tir+ u l-​bliet kollha tal-​Ħiwwin+ u tal-​Kangħanin u fl-​aħħar waslu Bir-​xeba+ fin-​Negeb,+ jiġifieri, fl-​art taʼ Ġuda. 8 B’hekk, marru jduru maʼ l-​art kollha u waslu Ġerusalemm wara disaʼ xhur u għoxrin jum. 9 Ġowab issa ta l-​għadd tar-​reġistrazzjoni+ tal-​poplu lis-​sultan; u Israel ammonta għal tmien mitt elf raġel qalbieni li jisiltu s-​sejf, u l-​irġiel taʼ Ġuda kienu ħames mitt elf raġel.+

10 U qalb David bdiet tħabbtu+ wara li għadd il-​poplu b’dan il-​mod. Għaldaqstant, David qal lil Ġeħova: “Jien dnibt+ ħafna b’dak li għamilt. U issa, Ġeħova, jekk jogħġbok, aħfer+ l-​iżball tal-​qaddej tiegħek; għax jien tbellaht bil-​kbir.”+ 11 Meta David qam fil-​għodu, il-​kelma taʼ Ġeħova waslet għand il-​profeta Gad,+ il-​viżjonarju+ taʼ David, u qallu: 12 “Mur u għid lil David, ‘Hekk qal Ġeħova: “Tliet affarijiet qed inqiegħed quddiemek.+ Agħżel għalik waħda minnhom sabiex nagħmilhielek.”’”+ 13 Għaldaqstant, Gad daħal għand David u kellmu u staqsieh:+ “Għandhom jiġu fuqek sebaʼ snin taʼ ġuħ f’artek,+ jew taħrab għal tliet xhur quddiem l-​avversarji tiegħek,+ bihom jiġru warajk, jew iseħħu f’artek tlett ijiem taʼ pesta?+ Issa kun af u ara x’se nwieġbu lil Dak li bagħatni.” 14 Għalhekk, David qal lil Gad: “Dan inikkitni ferm. Jekk jogħġbok, ħa naqgħu f’id Ġeħova,+ għax ħafna huma l-​ħniniet tiegħu;+ imma tħallinix naqaʼ f’id il-​bniedem.”+

15 Imbagħad Ġeħova bagħat pesta+ f’Israel minn fil-​għodu saż-​żmien stabbilit, u b’hekk mietu+ mill-​poplu, minn Dan sa Bir-​xeba,+ sebgħin elf persuna. 16 U l-​anġlu+ baqaʼ b’idu maħruġa ’l barra lejn Ġerusalemm biex jagħmilha ħerba; u Ġeħova beda jiddispjaċih+ minħabba l-​gwaj, u għalhekk qal lill-​anġlu li kien qed jagħmel ħerba fost il-​poplu: “Biżżejjed! Issa niżżel idek.” U l-​anġlu taʼ Ġeħova kien qiegħed qrib il-​qiegħa tad-​dris t’Arawna+ l-​Ġebusi.+

17 U David qal lil Ġeħova, meta ra l-​anġlu li kien qed jidrob lill-​poplu, iva, qallu: “Ara! Kont jien li dnibt u kont jien li żbaljajt; imma dawn in-​nagħaġ+—x’għamlu? Jekk jogħġbok, ħa tiġi idek fuqi+ u fuq dar missieri.”

18 Iktar tard Gad daħal għand David dakinhar u qallu: “Itlaʼ, waqqaf artal lil Ġeħova fuq il-​qiegħa tad-​dris t’Arawna l-​Ġebusi.”+ 19 U David beda tielaʼ skond il-​kelma taʼ Gad, skond dak li kien ikkmanda Ġeħova.+ 20 Meta Arawna ħares ’l isfel u ra s-​sultan u l-​qaddejja tiegħu resqin lejh, minnufih Arawna ħareġ u miel+ wiċċu lejn l-​art+ quddiem is-​sultan. 21 Imbagħad Arawna qal: “Sidi s-​sultan għala ġie għand il-​qaddej tiegħu?” U David wieġbu: “Biex nixtri+ mingħandek il-​qiegħa tad-​dris ħalli nibni artal lil Ġeħova, sabiex il-​flaġell+ jieqaf minn fuq il-​poplu.” 22 Imma Arawna qal lil David: “Ħa jiħodha+ sidi s-​sultan u joffri dak li hu tajjeb f’għajnejh. Ara, hawn il-​baqar għall-​offerta tal-​ħruq u s-​slitta tad-​dris u l-​għodod tal-​baqar għall-​injam.+ 23 O sultan, Arawna kollox jagħtih lis-​sultan.” U Arawna ssokta jgħid lis-​sultan: “Jalla Ġeħova Alla tiegħek jieħu pjaċir bik.”+

24 Madankollu, is-​sultan qal lil Arawna: “Le, imma jien żgur li nixtriha mingħandek bi prezz;+ u m’iniex se noffri lil Ġeħova Alla tiegħi sagrifiċċji tal-​ħruq mingħajr ħlas.”+ Għaldaqstant, David xtara+ l-​qiegħa tad-​dris u l-​baqar għal ħamsin xekel fidda. 25 U David bena hemmhekk artal+ lil Ġeħova u offra sagrifiċċji tal-​ħruq u sagrifiċċji taʼ sħubija, u Ġeħova beda jismaʼ t-​talb bil-​ħrara+ tal-​pajjiż, u b’hekk il-​flaġell tneħħa minn fuq Israel.

Jew, “ċerva ħafifa.”

Id-dussies kien għodda użata biex jintgħamlu l-​ħjut għall-​insiġ.

Letteralment, “il-​mili [bit-terrapien].” Bl-​Ebrajk, millo. X’aktarx struttura li tixbah lil ċittadella.

L-isem “baka” ġej minn għerq Ebrajk li jfisser “beka.” M’huwiex magħruf fiċ-​ċert għal liema siġra qed jirreferi.

“Kidon” fl-​1Kr 13:9.

Ifisser “Żbroffa bir-​Rabja Kontra Użżah.”

Jew, “sagrifiċċji taʼ sliem.” Sagrifiċċji li fihom il-​qassis, l-​aduraturi, u Ġeħova kienu bħallikieku qed jissieħbu flimkien f’ikla, u dan kien jissimbolizza relazzjonijiet paċifiċi.

Ara Ġen 3:22, in-​nota taʼ taħt.

“Tibħat” fl-​1Kr 18:8. Qabbel “Tebaħ” f’Ġen 22:24.

“Togħu” fl-​1Kr 18:9, 10.

Letteralment, “qassisin.”

“Il-​mejda tiegħi,” Test Masoretiku Ebrajk, Vulgata Latina Klementina; Settanta, “il-​mejda taʼ David”; Pexitta Sirjaka, “il-​mejda tas-​sultan.” Xi wħud jissuġġerixxu li r-​referenza għall-​“mejda tiegħi” għandha tinqara “l-​mejda taʼ David”; possibbiltà oħra hi li Siba għandu mnejn kien qed jirripeti l-​kliem eżatt taʼ David.

Jiġifieri, l-​Ewfrat.

“Għammijel” fl-​1Kr 3:5.

“Ġerubbeset,” Test Masoretiku Ebrajk, Vulgata Latina; Settanta, “Ġerubbagħal”; “Ġerubbagħal” fi Mħ 6:32; 7:1; 9:1, 16, 24, u 28.

Minn għerq li jfisser “sliem.”

Ifisser “Maħbub minn Jah.”

X’aktarx idolu taʼ l-​alla taʼ l-​Għammonin, li bnadi oħrajn jissejjaħ Molek jew Milkom.

Dan ġeneralment jirreferi għal briks magħmulin minn tiben u tajn jew tafal.

Dan jirreferi għal użin magħmul mill-​ġebel.

Forsi 40 sena mindu ġie midluk David, kif hemm miktub fl-​1Sa 16:13.

Ifisser “Id-​Dar Imbiegħda.”

Ara Ġen 26:17, in-​nota taʼ taħt.

Ara l-​1Sa 9:9.

Ara Ġen 26:17, in-​nota taʼ taħt.

Letteralment, “qassis.”

It-Targumi jinqraw: “il-​ħames ulied taʼ Merab (li Mikal, bint Sawl, rabbiet) li wildet.” Qabbel it-​2Sa 6:23.

“Geżer” fl-​1Kr 20:4.

Ara l-​1Sa 17:7, in-​nota taʼ taħt.

Bl-Ebrajk, “Xeol.”

Letteralment, “jagħtuni n-​naħa taʼ wara t’għonqhom.”

Ara Ġen 26:17, in-​nota taʼ taħt.

Jew, “hu.” Ara l-​1Kr 21:1.

Jew, “meta David ġie mxewwex.”

Ara Ġen 26:17, in-​nota taʼ taħt.

    Pubblikazzjonijiet bil-Malti (1990-2025)
    Oħroġ
    Illoggja
    • Malti
    • Ixxerja
    • Preferenzi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kundizzjonijiet għall-Użu
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Illoggja
    Ixxerja