Octubre

¿Istikyaj wa a wuʼuyik tʼaan? Tiʼ rey Davideʼ bey xan úuchikoʼ, le oʼolal tu kʼáataj tiʼ Dios: «Beet in tsʼíiboltik in wuʼuyik a tʼaan» (Sal. 51:12). Kex David u yaabiltmaj kaʼach Jéeobaeʼ yaan kʼiineʼ maʼ chéen chʼaʼabil tu yuʼubil u tʼaaniʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaan kʼiineʼ bey xan u yúuchultoʼonoʼ. ¿Baʼaxten? Yáaxeʼ tumen kʼebanoʼon le oʼolal maʼ chéen chʼaʼabil k-uʼuyik tʼaaniʼ. U kaʼapʼéeleʼ tumen Satanáseʼ táan u yilik u kʼaskúuntik k-tuukul utiaʼal maʼ k-uʼuyik tʼaan jeʼex tu beetil letiʼoʼ (2 Cor. 11:3). U yóoxpʼéeleʼ tumen le máakoʼob yanoʼob way yóokʼol kaabeʼ jach maʼ uts tu tʼaan u yuʼubikoʼob tʼaaniʼ (Efe. 2:2). Le oʼolal kʼaʼabéet k-tsʼáaik k-óol utiaʼal k-uʼuyik tʼaan yéetel maʼ k-chaʼik u kʼaskúuntik k-tuukul Satanás yéetel le yóokʼol kaabaʼ. Tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet xan k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-uʼuyik u tʼaan Jéeoba bey xan le máaxoʼob tsʼaʼan autoridad tiʼoboʼ. w23.10 pág. 6 § 1

¿Baʼax k-kanik tiʼ le milagro tu beetaj Jesúsoʼ? K-kanik kʼaʼabéet k-eʼesik kabal óolal. Jesúseʼ mix juntéen tu yaʼalaj wa letiʼ sut vinoil le jaʼoʼ. Mix juntéen tu presumirtaj le baʼaxoʼob tu beetoʼ. Como kabal u yóoleʼ mantatsʼ u kʼáat ka alabartaʼak u Taata, maʼ letiʼiʼ (Juan 5:​19, 30; 8:28). Toʼon xaneʼ unaj k-beetik jeʼex Jesúseʼ. Kʼaʼabéet k-eʼesik kabal óolal yéetel maʼ unaj k-presumirtik le baʼaxoʼob k-beetkoʼ. Baʼaxeʼ unaj ‹k-nojbaʼalkúuntikba› tumen yaantoʼon u privilegioil k-adorartik Jéeoba (Jer. 9:​23, 24). U jaajileʼ chéen Jéeoba unaj u alabartaʼal tumen wa maʼ tu yoʼolaleʼ maʼ tu páajtal k-beetik mix baʼal (1 Cor. 1:​26-31). Wa kabal k-óoleʼ maʼ ken k-kaxt k-alabartaʼal yoʼolal le baʼaloʼob k-beetik utiaʼal k-áantik u maasiloʼ. Baʼaxeʼ yaan u kiʼimaktal k-óol tumen k-ojel Jéeobaeʼ táan u yilik le baʼaxoʼob k-beetkoʼ (ket yéetel Mateo 6:​2-4; Heb. 13:16). Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ yaan xan u kiʼimaktal u yóol tumen táan k-eʼesik kabal óolal jeʼex tu beetil Jesúsoʼ (1 Ped. 5:6). w23.04 pág. 4 § 9; pág. 5 § 11, 12

Apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ maʼ unaj k-kaxtik chéen k-utsiliʼ baʼaxeʼ unaj k-kaxtik u yutsil u maasil. ¿Bix jeʼel k-beetik le baʼax ku yaʼalik le teksto teʼ reuniónoʼoboʼ? Letiʼe kéen k-chʼaʼ en cuenta yaan uláakʼ sukuʼunoʼob taak u comentaroʼoboʼ. Tuukulnen tiʼ lelaʼ, ¿máasaʼ le kéen tsikbalnakech yéetel a amigoʼobeʼ maʼ chéen teech ka tʼaaniʼ? Baʼaxeʼ ka chaʼik xan u tʼaanoʼob. Lelaʼ bey xan unaj k-beetik teʼ reuniónoʼoboʼ. Kʼaʼabéet k-chaʼik u comentar le sukuʼunoʼoboʼ tumen beyoʼ yaan u líikʼil u yóoloʼob yéetel yaan u taaktal u maas tichʼik u kʼaboʼob (1 Cor. 10:24). Unaj k-ilik maʼ u sen chowaktal k-comentariooʼ tumen beyoʼ yaan u yantal tiempo utiaʼal u comentar u maasil. K-comentarioeʼ kʼaʼabéet kóom, maʼ unaj k-aʼalik sen yaʼab baʼaloʼobiʼ. Wa ka waʼalik tuláakal le baʼax ku yaʼalik le párrafooʼ, ¿baʼax ken u comentart u maasil? w23.04 pág. 23 § 11-13

Wa ku kʼexpajal k-kuxtaleʼ kʼaʼabéet u seguer k-áantik u maasil, maases teʼ kʼaʼaytajoʼ. Le kéen jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ jach kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta bix kuxlik le máakoʼoboʼ, tumen jejeláas baʼax ku creerkoʼob, jejeláas tuʼux u taaloʼob yéetel maʼ igual u modosoʼobiʼ. U ejemplo apóstol Pabloeʼ jach jeʼel u yáantkoʼoneʼ tumen letiʼeʼ tu chʼaʼaj en cuenta bix kuxlik le máakoʼoboʼ. Jesúseʼ tu tsʼáaj u beet u apóstolil «teʼ táanxel luʼumoʼoboʼ» (Rom. 11:13). Utiaʼal u tsʼoʼokbesik le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ kʼaʼaytajnaj tiʼ judíoʼob, tiʼ griegoʼob, tiʼ máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼob, tiʼ le máaxoʼob ku meyajoʼob ich kooloʼ, tiʼ le yaan autoridad tiʼoboʼ bey xan tiʼ reyoʼob. Letiʼeʼ tu beetuba «jeʼex tuláakal u jejeláasil máakoʼob» utiaʼal ka páajchajak u kʼuchul tu puksiʼikʼaloʼob (1 Cor. 9:​19-22). Tu chʼaʼaj en cuenta bix líiʼsaʼanil le máakoʼoboʼ yéetel baʼax ku creerkoʼob. Lelaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ kʼaʼabéet xan k-tuklik baʼax jeʼel u taaktal u tsikbaltik le máakoʼoboʼ yéetel k-kaxtik bix jeʼel k-kʼaʼaytajtiʼobeʼ. w23.07 pág. 23 § 11, 12

Máax maʼ tu séeb kʼuuxileʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa nuumiʼ. Pero u jaajileʼ yaan horaeʼ maʼ chéen chʼaʼabil u controlarkuba máakiʼ. Chéen baʼaleʼ le espíritu santooʼ ku yáantik máak utiaʼal maʼ u séeb kʼuuxil (Gál. 5:​22, 23). Le tʼaan ich griego ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal «maʼ u séeb kʼuuxil máakoʼ» ku meyaj utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ juntúul tsíimin tsʼoʼok u suukbesaʼal. Kex tsʼoʼok u suukbesaʼaleʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa pʼáat minaʼan u muukʼiʼ. Bey xan u yúuchul yéetel máax maʼ tu séeb kʼuuxiloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa nuumiʼ bey xan wa débiliʼ, baʼaxeʼ tsʼoʼok u kanik u controlartuba. ¿Bix túun jeʼel u yantaltoʼon le jatsʼuts modoaʼ? Kʼaʼabéet k-kʼáatik u espíritu santo Dios. U jaajileʼ tiʼ tuláakal máak jeʼel u páajtal u yantaltiʼeʼ. Por ejemploeʼ yaʼab tiʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ ku yeʼeskoʼob tumen maʼ tu baʼateltʼaanoʼob yéetel le máaxoʼob taak u discutiroʼoboʼ. Lelaʼ ku beetik u yúuchul tʼaan maʼalob yoʼolal u testigoʼob Jéeoba (2 Tim. 2:​24, 25). w23.09 pág. 14 § 3

Juntéenjeakeʼ apóstol Juaneʼ tu yilaj 24 ancianoʼob táan u adorarkoʼob Jéeoba teʼ kaʼanoʼ. Letiʼobeʼ táan kaʼach u alabarkoʼob yéetel táan u yaʼalikoʼob: «Techeʼ jach yaan a poder, ka náajmatik ka alabartaʼakech yéetel ka respetartaʼakech» (Apo. 4:​10, 11). Le ángeloʼob xanoʼ ku alabarkoʼob yéetel ku respetarkoʼob Jéeoba. Como tiaʼanoʼob tu yéetel teʼ kaʼanoʼ jach u kʼaj óoloʼob tubeel. Letiʼobeʼ ku yilkoʼob le jatsʼuts baʼaloʼob ku beetik Jéeobaoʼ le oʼolal ku alabarkoʼob (Job 38:​4-7). Toʼon xaneʼ k-alabartik Jéeoba le kéen k-aʼaltiʼ ich oración baʼaxten k-yaabiltmaj yéetel baʼaxten k-respetartik. Kéen k-xakʼalxokt le Bibliaoʼ kʼaʼabéet k-ilik bix u yeʼesik u jatsʼuts modos Jéeoba (Job 37:23; Rom. 11:33). Kéen tsʼoʼokkeʼ jeʼel u páajtal k-aʼaliktiʼ bix k-uʼuyikba yoʼolal le jatsʼuts modos ku yeʼesikoʼ. Jeʼel xan u páajtal k-alabartik kéen k-tsʼáa u graciasil tiʼ yoʼolal bix u yáantkoʼon bey xan yoʼolal bix u yáantik le sukuʼunoʼoboʼ (1 Sam. 1:27; 2:​1, 2). w23.05 pág. 3, 4 § 6, 7

Le Nojoch Babiloniaoʼ xuʼul u controlartik u kaajal Dios tu añoil 1919. Teʼ año jeʼeloʼ káaj u meyaj le esclavo chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼatoʼ, leloʼ áantajnaj utiaʼal ka káajak u xíimbal le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob teʼ ‹Bej Santooʼ› (Mat. 24:​45-47; Isa. 35:8). Yoʼolal le meyaj tu beetaj le máaxoʼob preparart le bejoʼ le máakoʼob káaj u xíimbaloʼob teʼ bejoʼ páajchaj u maas kaanbaloʼob tiʼ Jéeoba bey xan tiʼ u promesaʼob (Pro. 4:18). Tsʼoʼoleʼ páajchaj u beetkoʼob jujunpʼéel kʼeexoʼob ichil u kuxtaloʼob utiaʼal u adorarkoʼob Dios jeʼex uts tu tʼaaneʼ. Utiaʼal leloʼ Jéeobaeʼ jujunpʼíitil úuchik u yáantkoʼob. ¡Máans ta tuukul bukaʼaj kun kiʼimaktal k-óol kéen páajchajak k-beetik tuláakal baʼax uts tu tʼaan Jéeoba! Utiaʼal maʼ u kʼastal junpʼéel bejeʼ kʼaʼabéet u tsʼaʼabal mantenimiento tiʼ. Desde tu añoil 1919, yaʼab meyajoʼob tsʼoʼok u beetaʼal utiaʼal u maas maʼalobkíintaʼal le ‹Bej Santooʼ›, beyoʼ le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob ku jóokʼloʼob tiʼ le Nojoch Babiloniaoʼ yaan u páajtal u xíimbaloʼobiʼ. w23.05 pág. 17 § 15; pág. 19 § 16

Le sukuʼunoʼob táakaʼanoʼob ichil le Cuerpo Gobernanteoʼ tsʼoʼok u yilik u kaʼanskoʼob le sukuʼunoʼob áantkoʼob ichil le jejeláas comitéʼob yaantiʼoboʼ. Le sukuʼunoʼob áantkoʼoboʼ yaʼab nukuch meyajoʼob yaantiʼob yéetel jach maʼalob bix u beetkoʼob, jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ letiʼobeʼ preparadoʼob utiaʼal u nuʼuktikoʼob u tamanoʼob Cristo. Lelaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ le kéen bisaʼak tuláakal le yéeyaʼanoʼob teʼ kaʼan tu tsʼoʼokbal le nojoch muʼyajiloʼ, u kaajal Dioseʼ yaan u seguer u adorartik Jéeoba jeʼex unajeʼ tumen Jesucristo nuʼuktik. U jaajileʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ le máaxoʼob adorartik Diosoʼ yaan u atacartaʼaloʼob tumen junmúuchʼ kaajoʼob ku yaʼalaʼaltiʼob Gog ku taal tiʼ u luʼumil Magog (Eze. 38:​18-20). Chéen baʼaleʼ u kaajal Dioseʼ maʼ kun xáantal táan u atacartaʼal. Le máaxoʼob atacarkoʼoboʼ maʼ ken u xuʼulsoʼob le adoración ku tsʼaʼabal tiʼ Jéeobaoʼ, tumen letiʼeʼ yaan u salvartik u kaajal. Lelaʼ k-ojel tumen apóstol Juaneʼ tu yilaj «yaʼabkach máakoʼob» wa le uláakʼ tamanoʼoboʼ, ka aʼalaʼabtiʼeʼ letiʼobeʼ táan u «jóokʼloʼob tiʼ le nojoch muʼyajiloʼ» (Apo. 7:​9, 14). w24.02 pág. 5, 6 § 13, 14

¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal u tsʼáaiktoʼon Jéeoba u espíritu santo? Kʼaʼabéet k-kʼáatiktiʼ, k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ yéetel k-chaʼik k-nuʼuktaʼal tumen u kaajal. Wa k-beetkeʼ yaan u yantaltoʼon le jatsʼuts modos ku taal tiʼ le espíritu santooʼ (Gál. 5:​22, 23). Jéeobaeʼ ku tsʼáaiktoʼon u espíritu santo, pero kʼaʼabéet k-bisik junpʼéel kuxtal limpio tu táan. Wa k-chaʼik u yokol t-tuukul baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ jeʼel k-beetik baʼaloʼob kʼaastakeʼ, leloʼ jeʼel u beetik maʼ u yantaltoʼon le espíritu santooʼ (1 Tes. 4:​7, 8). ¿Baʼax uláakʼ kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta? Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Maʼ a mixbaʼalkúuntikeʼex le profecíaʼoboʼ» (1 Tes. 5:20). Teʼ versículoaʼ le tʼaan «profecíaʼoboʼ» táan u tʼaan tiʼ le baʼaxoʼob ku tsʼáaik ojéeltbil Jéeoba yéetel u espíritu santooʼ. Por ejemploeʼ le baʼaxoʼob ku taal u kʼiinil u yúuchloʼ. Toʼoneʼ maʼ t-tuklik wa yaʼab u bin u kʼuchul u kʼiinil Jéeoba bey xan wa maʼ ten k-il Armagedóniʼ. Baʼaxeʼ k-ojel jach taʼaytak u kʼuchul, le oʼolal k-ilik k-bisik junpʼéel kuxtal limpio tu táan Dios yéetel k-tsʼáaik k-óol meyajte (2 Ped. 3:​11, 12). w23.06 pág. 12 § 13, 14

¿Baʼax unaj k-beetik wa ku téek chíikpajal pornografía t-celular? Tu séebaʼanil kʼaʼabéet k-luʼsik, kʼaʼabéet k-kʼaʼajsik k-kʼáat lúubul utsil tiʼ Jéeoba tumen letiʼe maas maʼalob amigo yaantoʼonoʼ. Yaan hora xaneʼ yaan baʼaloʼob ku chaʼantaʼaleʼ ku yaʼalaʼaleʼ maʼ pornografíaiʼ, pero kex beyoʼ jeʼel u yajsik kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob tiʼ máakeʼ. Toʼoneʼ junpuliʼ maʼ taak k-chaʼantik le clase baʼaloʼob beyoʼ. ¿Baʼaxten? Tumen maʼ taak k-kʼebantal ichil k-puksiʼikʼaliʼ (Mat. 5:​28, 29). David, juntúul anciano tailandiaileʼ, ku yaʼalik: «Teneʼ uts tin tʼaan in tuukul tiʼ lelaʼ: kex maʼ pornografíaeʼ, ¿maʼalob wa u yilik Jéeoba ka in chaʼante? Leloʼ jach tsʼoʼok u yáantken in chʼaʼ maʼalob decisiónoʼob». Wa k-respetartik Jéeobaeʼ maas chéen chʼaʼabil ken k-beet baʼax maʼalob. w23.06 pág. 23 § 12, 13

Le tʼaan «ookkech ta wotocheʼ» maʼ xaaneʼ táan u tʼaan tiʼ le múuchʼuliloʼoboʼ. Wa maʼ t-náachtal tiʼ le sukuʼunoʼob tu kʼiiniloʼob le nojoch muʼyajiloʼ Jéeobaeʼ yaan u kanáantkoʼon jeʼex u yaʼalmiloʼ. Bey túunoʼ maʼ chéen unaj k-bisikba yéetel le sukuʼunoʼoboʼ, kʼaʼabéet k-yaabiltikoʼob yéetel u jaajil k-óol, beyoʼ yaan k-salvartikba. Tu «nojoch kʼiinil Jéeobaeʼ» jach yaan u difíciltal le kuxtaloʼ (Sof. 1:​14, 15). Tak le máaxoʼob meyajtik Jéeoba kun muʼyajoʼoboʼ. Pero wa k-preparartikba desde beoraaʼ, maʼ ten k-sajaktal yéetel yaan u páajtal k-áantik u maasil. Wa yaantoʼon chúukaʼan óolaleʼ yaan k-aktáantik jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ. Wa k-chʼaʼik óotsilil tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ yaan k-áantkoʼob yéetel yaan k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼob. Tsʼoʼoleʼ wa k-yaabiltmoʼobeʼ maʼ ken k-náachtal tiʼob. Wa k-eʼesik le jatsʼuts modosaʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon kuxtal minaʼan u xuul tiʼ junpʼéel paraíso tuʼux maʼ tun kʼaʼajsbil le baʼaxoʼob k-muʼyajtikoʼ (Isa. 65:17). w23.07 pág. 7 § 16, 17

Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob tiʼ Diosoʼ junpuliʼ maʼ saajkoʼobiʼ. Pero maʼ mantatsʼ bey tu yuʼubilubaʼoboʼ. Por ejemploeʼ juntéeneʼ Davideʼ tu yuʼubaj jach yaan u muukʼ bey jeʼex «junpʼéel montañaeʼ», pero yaan kʼiin xaneʼ tu yuʼubaj minaʼan u muukʼ yéetel tu chʼaʼaj saajkil (Sal. 30:7). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xaneʼ u espíritu santo Dioseʼ tu tsʼáaj muukʼ tiʼ Sansón, pero letiʼeʼ tu reconocerteʼ wa maʼ yoʼolal u yáantaj Dioseʼ jeʼel u pʼáatal «jeʼex u maasil máakoʼobeʼ», jeʼel u pʼáatal minaʼan u muukʼeʼ (Jue. 14:​5, 6; 16:17). Le máakoʼobaʼ yanchaj u muukʼoʼob tumen tsʼaʼab poder tiʼob tumen Jéeoba. Apóstol Pablo xaneʼ tu reconocertaj kʼaʼabéet u yáantaʼal tumen Jéeoba (2 Cor. 12:​9, 10). Jeʼex toʼoneʼ letiʼ xaneʼ kʼojaʼanchaji (Gál. 4:​13, 14). Tsʼoʼoleʼ maʼ chéen chʼaʼabil tu yilil u beetik baʼax maʼalobiʼ (Rom. 7:​18, 19). Yaan kʼiin xaneʼ jach chiʼichnakchaji yéetel sajakchaj u kíimsaʼal (2 Cor. 1:​8, 9). Kex beyoʼ tu yaʼalaj: «Kéen pʼáatak minaʼan in muukʼeʼ maas muʼukʼaʼan in wuʼuyikinba». ¿Baʼaxten tu yaʼalaj leloʼ? Tumen kéen pʼáatak minaʼan u muukʼeʼ Jéeoba tsʼáaik muukʼ tiʼ. w23.10 pág. 12 § 1, 2

Wa bey k-uʼuyikbaoʼ kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeoba natsʼoʼon tu yiknal (Juan 6:44). Kex yaan hora maʼ t-ilik le baʼaloʼob maʼalobtak k-beetkoʼ, Jéeobaeʼ ku yilik k-jatsʼuts modos yéetel u yojel jach bixoʼon (2 Cró. 6:30). Le oʼolal le kéen u yaʼal koʼoj k-tojoleʼ, kʼaʼabéet k-creertik (1 Juan 3:​19, 20). Maʼ xaaneʼ yaan jujuntúul tiʼ toʼoneʼ jach kʼaas u yuʼubikuba yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetaj antes tiʼ u kʼaj óoltik Jéeobaoʼ (1 Ped. 4:3). Yaan jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ kex úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Jéeobaeʼ láayliʼ jach ku kanáantkubaʼob utiaʼal maʼ u lúubloʼob tiʼ kʼebaneʼ. Kux túun teech, ¿ka wuʼuyik wa maʼ u perdonartech Jéeoba yoʼolal junpʼéel baʼax a beetmiʼ? Wa beyoʼ kʼaʼajaktecheʼ yaan máaxoʼob meyajt Jéeoba úuchjeakileʼ bey xan tu yuʼubilubaʼoboʼ. Por ejemploeʼ apóstol Pabloeʼ jach ku lúubul u yóol kaʼach le kéen u kʼaʼajs le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak u beetmoʼ (Rom. 7:24). Kex arrepentirnaj yéetel okjaʼanajeʼ ku tuklik kaʼacheʼ letiʼ «le maas kʼebanchajaʼanoʼ» (1 Cor. 15:9; 1 Tim. 1:15). w24.03 pág. 27 § 5, 6

Le baʼax úuch tiʼ rey Jeoásoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ kʼaʼabéet k-yéeyik tubeel k-amigoʼob. Kʼaʼabéet k-bisikba yéetel máaxoʼob u yaabiltmoʼob Jéeoba yéetel ku beetkoʼob baʼax uts tu tʼaan. Tsʼoʼoleʼ jeʼel u páajtal k-bisikba yéetel máaxoʼob jejeláas u edadoʼobeʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jeoáseʼ maas táankelem kaʼach tiʼ Jeoyadá. Tuukulnen tiʼ lelaʼ: «In amigoʼobe, ¿ku yáantkenoʼob wa utiaʼal ka maas muʼukʼaʼanchajak in fe? ¿Ku beetkoʼob wa le baʼaxoʼob ku yaʼalik Jéeobaoʼ? ¿Ku yáantkenoʼob wa utiaʼal in beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeoba? ¿Uts tu tʼaan wa u tsikbaltikoʼob teen le baʼax ku xokikoʼob teʼ Bibliaoʼ? ¿Ku yáantkenoʼob wa utiaʼal in wilik le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak kin beetkoʼ wa chéen ku yilkoʼob baʼax kin beetik?» (Pro. 27:​5, 6, 17). U jaajileʼ yaan u bintech kʼaasil wa ka biskaba yéetel máaxoʼob maʼ u yaabiltmoʼob Jéeobaiʼ. Pero wa u yaabiltmoʼobeʼ yaan u yáantkechoʼob utiaʼal ka xiʼiktech maʼalobil (Pro. 13:20). w23.09 pág. 9 § 6, 7

Teʼ abecedario griegooʼ le yáax letraoʼ u kʼaabaʼeʼ Alfa yéetel le u tsʼook letraoʼ u kʼaabaʼeʼ Omega. Leloʼ ku yeʼesikeʼ le kéen u yaʼal Jéeoba letiʼ «le Alfa yéetel le Omegaoʼ», ku tsʼáaik naʼatbileʼ le kéen u káajs junpʼéel baʼaleʼ yaan u tsʼoʼoksik. Jéeobaeʼ le ka tsʼoʼok u beetik Adán yéetel Evaeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Yanchajak a paalaleʼex yéetel yaʼabchajkeʼex, chupeʼex le luʼumaʼ yéetel kanáanteʼex» (Gén. 1:28). Le ka tu yaʼalaj Jéeoba le tʼaanoʼobaʼ bey ka u yaʼal «Alfaeʼ» tumen teʼ súutukil káaj u béeykuntik le baʼax u chʼaʼtukultmoʼ. Yaan u kʼuchul u kʼiinileʼ u paalal Adán yéetel Eva ku yuʼubikoʼob tʼaanoʼ yaan u chupikoʼob le Luʼumaʼ yéetel yaan u sutkoʼob paraísoil, teʼ kʼiin jeʼeloʼ Jéeobaeʼ yaan u yaʼalik «Omega». Le ka tsʼoʼok u beetik Jéeoba «tuláakal le baʼaxoʼob yanoʼob teʼ kaʼanoʼoboʼ bey xan teʼ luʼumoʼ» tu yaʼalaj junpʼéel baʼal eʼesik mantatsʼ ku béeykuntik baʼax ku yaʼalik. Tumen Jéeobaeʼ tu separartaj le día siete utiaʼal u béeykuntik le baʼax u chʼaʼtukultmaj utiaʼal wíinik bey xan utiaʼal le Luʼumoʼ. Le oʼolaleʼ le ka tu yaʼalaj santo le día sieteoʼ bey táan u yaʼalik tu tsʼoʼokbal le kʼiin jeʼeloʼ yaan u láaj béeykuntik le baʼax u prometermoʼ (Gén. 2:​1-3). w23.11 pág. 5 § 13, 14

Kex cuatro meses kun xáantal kaʼach le viaje ken u beet le judíoʼob utiaʼal u suutoʼob Israeloʼ. Tsʼoʼoleʼ kex maʼ chéen chʼaʼabil le viajeoʼ Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan u kanáantkoʼob teʼ bejoʼ. Yaʼab tiʼ le judíoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ tu yiloʼobeʼ maas yaʼab le utsiloʼob jeʼel u kʼamkoʼob wa ku suutoʼob Israeloʼ ke le baʼaxoʼob ken u pʼatoʼoboʼ. Teʼeloʼ jeʼel u páajtal kaʼach u adorarkoʼob Jéeoba jeʼex uts tu tʼaaneʼ. Tu kaajil Babiloniaeʼ minaʼan kaʼach mix junpʼéel templo tuʼux ku adorartaʼal Jéeobaiʼ. Tsʼoʼoleʼ como minaʼan xan mix juntúul sacerdoteeʼ le israelitaʼoboʼ maʼ tu páajtal kaʼach u kʼubkoʼob sacrificioʼob jeʼex u yaʼalik le Ley tsʼaʼab tiʼ Moisésoʼ. Tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob adorartik Jéeobaoʼ jach junpʼíitoʼob tu táan le bukaʼaj máakoʼob adorartik uláakʼ diosoʼoboʼ. Le oʼolal u milesil judíoʼob taak kaʼach u suutoʼob Israel utiaʼal u adorarkoʼob Jéeobaiʼ. w23.05 pág. 14, 15 § 3, 4

¿Baʼaxten kʼaʼabéettoʼon u yáantaj le espíritu santo utiaʼal u seguer k-xíimbal bey u paalaloʼon «le sáasiloʼ»? Tumen maʼ chéen chʼaʼabil u pʼáatal máak limpioil tu táan Dios teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (1 Tes. 4:​3-5, 7, 8). Yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob ku tuklik le máakoʼoboʼ ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik Dios. Le oʼolal kʼaʼabéettoʼon u yáantaj le espíritu santo utiaʼal maʼ k-tuukul jeʼex letiʼobeʼ, tsʼoʼoleʼ ku yáantkoʼon xan utiaʼal ka k-eʼes utsil tiʼ tuláakal baʼal, ka k-beet baʼax toj yéetel ka kuxlakoʼon «jeʼex u yaʼalik u jaajiloʼ» (Efe. 5:9). Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ «jeʼel u tsʼáaik espíritu santo tiʼ le máaxoʼob kʼáatiktiʼoʼ», utiaʼal leloʼ kʼaʼabéet k-kʼáatiktiʼ ich oración (Luc. 11:13). Uláakʼ bix jeʼel u tsʼáaiktoʼon u espíritu santoeʼ letiʼe kéen k-alabart teʼ reuniónoʼob junmúuchʼ yéetel le sukuʼunoʼoboʼ (Efe. 5:​19, 20). Le espíritu santooʼ jach yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka kuxlakoʼon jeʼex uts tu tʼaan Jéeobaeʼ. w24.03 pág. 23, 24 § 13-15

¿Kʼaʼabéettech maas paciencia? Le pacienciaoʼ junpʼéel jatsʼuts modo ku taal tiʼ le espíritu santooʼ (Gál. 5:​22, 23). Le oʼolal maʼalob ka k-kʼáat tiʼ Jéeoba u espíritu santo utiaʼal ka yanaktoʼon le jatsʼuts modos ku tsʼáaikoʼ. Wa táan k-aktáantik junpʼéel baʼal beetik u talamtal k-eʼesik pacienciaeʼ unaj u seguer k-kʼáatik u espíritu santo Jéeoba (Luc. 11:13). Maʼalob xan ka k-kʼáattiʼ ka u yáantoʼon utiaʼal k-ilik le baʼaloʼob jeʼex u yilik letiʼoʼ. Kéen tsʼoʼokok k-orar túuneʼ, kʼaʼabéet k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-eʼesik paciencia. Wa maʼ tu xuʼulul k-tsʼáaik k-óol yéetel ku seguer k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼoneʼ jujunpʼíitil ken k-maas eʼes le jatsʼuts modosaʼ. Uláakʼ baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ letiʼe k-tuukul tiʼ le ejemploʼob yaan teʼ Bibliaoʼ. Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ yaʼab máaxoʼob tu yeʼesoʼob paciencia. Wa k-tuukul tiʼ le baʼax tu beetoʼoboʼ yaan k-ilik bix jeʼel k-eʼesik le jatsʼuts modosaʼ. w23.08 pág. 22, 23 § 10, 11

Jesúseʼ tu yaʼalaj tiʼ Pedro jach yaan u kanáantaʼal tumen Jéeoba. Le ka tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ tu beetaj u kaʼa chukik yaʼab kay Pedro yéetel u maasil apóstoloʼoboʼ (Juan 21:​4-6). Le milagroaʼ tu yáantaj Pedro u yileʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéettiʼ. Maʼ xaaneʼ teʼ súutukiloʼ Pedroeʼ tu kʼaʼajsaj le promesa u beetmaj Jesúsoʼ: «Maʼ u xuʼulul a kaxtikeʼex táanil u Reino Dios yéetel u justicia, beyoʼ tuláakal le uláakʼ baʼaloʼobaʼ yaan xan u tsʼaʼabalteʼex» (Mat. 6:33). Yoʼolal leloʼ Pedroeʼ tu maas tsʼáaj u yóol kʼaʼaytaj ke u chuk kay. Tsʼoʼoleʼ teʼ Pentecostés beetaʼab teʼ año 33, maʼ tu chʼaʼaj saajkil u máans junpʼéel discurso tu táan u milesil máakoʼobiʼ (Hech. 2:​14, 37-41). Ka máan kʼiineʼ tu yáantaj xan yaʼab samaritanoʼob yéetel máaxoʼob táanxel tuʼux u taaloʼob utiaʼal u beetkubaʼob u discípuloʼob Cristo (Hech. 8:​14-17; 10:​44-48). Jeʼex k-ilkoʼ yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ Pedroeʼ tu yáantaj yaʼab máakoʼob utiaʼal u yookloʼob ichil le múuchʼuliloʼ. w23.09 pág. 20 § 1; pág. 23 § 11

Kex dos años xuʼulsaʼak Jerusalén tumen le babilonioʼoboʼ, rey Nabucodonosoreʼ tu náaytaj junpʼéel nuxiʼ imagen wa estatua. Tu yaʼalaj tiʼ tuláakal le máaxoʼob yaan u naʼatoʼob ka tsoʼoloktiʼ baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼax tu náaytoʼ tumen wa maʼ tu beetkoʼobeʼ yaan u kíimsaʼaloʼob (Dan. 2:​3-5). Como tak Daniel táakaʼan ichil le máaxoʼob yaan u naʼatoʼob yéetel u yojel yaʼab máakoʼob jeʼel u kíimsaʼaleʼ, bin u yil le reyoʼ ka tu yaʼalajtiʼ «ka tsʼaʼabak tiempo tiʼ utiaʼal ka páajchajak u yaʼalik baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼax tu wayakʼtoʼ» (Dan. 2:16). Danieleʼ kʼaʼabéetchaj u yeʼesik yaan u fe yéetel maʼ saajkiʼ tumen mix juntéen kaʼach u tsol baʼax u kʼáat u yaʼal le wayakʼoʼoboʼ. Le oʼolal bin tʼaan yéetel u yóoxtúul amigoʼob ka «tu yaʼalajtiʼob ka orarnakoʼob tiʼ u Diosil le kaʼan utiaʼal ka chʼaʼabak óotsilil tiʼob yéetel utiaʼal ka tsʼaʼabak u yojéeltoʼob le secreto yaan yil yéetel le baʼax tu wayakʼtaj le reyoʼ» (Dan. 2:18). Jéeobaeʼ tu núukaj u oraciónoʼob, tu yáantaj Daniel utiaʼal u tsolik baʼax u kʼáat u yaʼal u wayakʼ le reyoʼ. ¡Le oʼolal Daniel yéetel u amigoʼobeʼ páajchaj u salvarkubaʼob! w23.08 pág. 2 § 4

Tuukulnakoʼon tiʼ le utsiloʼob ku taasik u yeʼesik máak pacienciaoʼ. Le pacienciaoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal u kiʼimaktal k-óol yéetel utiaʼal maʼ k-sen chiʼichnaktal. Hasta ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-sen kʼojaʼantal. Ku yáantkoʼon xan utiaʼal k-bisikba maʼalob yéetel u maasil bey xan utiaʼal u yantal jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ. Tsʼoʼoleʼ wa ku beetaʼaltoʼon wa baʼaxeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-séeb kʼuuxil, beyoʼ maʼ tu nojochtal le problemaoʼ (Sal. 37:8; Pro. 14:29). Pero u maas maʼalobileʼ k-seguertik u ejemplo Jéeoba yéetel k-maas natsʼikba tiʼ. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ le pacienciaoʼ junpʼéel jatsʼuts modos ku taasiktoʼon yaʼab utsil. Kex maʼ fácil u yeʼesaʼaleʼ Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼoneʼ. Tsʼoʼoleʼ mientras k-páaʼtik u suʼutul paraísoil le Luʼumaʼ, k-creertik baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Jéeobaeʼ mantatsʼ táan u paktik le máaxoʼob meyajtikoʼ, letiʼobeʼ táan u páaʼtkoʼob u yeʼesaʼal nojoch yaabilaj tiʼob» (Sal. 33:18). Le oʼolal tuláakloʼon unaj u seguer k-eʼesik paciencia. w23.08 pág. 22 § 7; pág. 25 § 16, 17

Santiagoeʼ tu yaʼaleʼ juntúul máak ku yaʼalik yaan u fejeʼ, unaj u yeʼesik yéetel le baʼaxoʼob ku beetkoʼ (Sant. 2:​1-5, 9). Tu yaʼalaj xaneʼ juntúul máakeʼ tu yilaj juntúul sukuʼun wa juntúul kiik minaʼan le nookʼ yéetel le janal kʼaʼabéettiʼ utiaʼal le kʼiinoʼ, chéen baʼaleʼ chéen tu yilaj. Le máak jeʼeloʼ kex ka u yaʼal yaan u fejeʼ maʼ táan u beetik mix baʼal utiaʼal u yeʼesik wa yaan u fejiʼ (Sant. 2:​14-16). Santiagoeʼ tu tsʼáaj Rahab bey junpʼéel ejemplo utiaʼal u kaʼansikeʼ le fejoʼ ku yeʼesik máak yéetel baʼaxoʼob ku beetik (Sant. 2:​25, 26). Rahabeʼ u yuʼubmaj u yúuchul tʼaan yoʼolal Jéeoba yéetel ku creertik kaʼacheʼ letiʼ áantik le israelitaʼoboʼ (Jos. 2:​9-11). ¿Baʼax túun tu beetaj utiaʼal u yeʼesik yaan u fe? Letiʼeʼ tu kanáantaj le kaʼatúul israelitaʼob binoʼob chʼúuk teʼ kaajoʼ. Yoʼolal le baʼax tu beetoʼ kex kʼeban yéetel kex maʼ israelitaeʼ aʼalaʼab toj u kuxtal jeʼex tu beetil Jéeoba yéetel Abraháneʼ. U ejemplo Rahabeʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ máakeʼ ku yeʼesik yaan u fe yéetel le baʼaxoʼob ku beetkoʼ. w23.12 pág. 5, 6 § 12, 13

Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ tu conformaroʼob chéen yéetel le yáax baʼaloʼob u kanmoʼob teʼ Bibliaoʼ, baʼaxeʼ yéetel u yáantaj le espíritu santooʼ ku tsʼíiboltkoʼob u kankoʼob «tak le u taamkach naʼat Diosoʼ» (1 Cor. 2:​9, 10). Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a xakʼaltik wa baʼax jeʼel u yáantkech a maas natsʼaba tiʼ Dioseʼ. Por ejemploeʼ jeʼel u páajtal a xakʼaltik bix tu yeʼesil u yaabilaj Jéeoba tiʼ le máaxoʼob meyajt úuchjeakiloʼ, leloʼ yaan u yáantkech a wil u yaabiltmech xan. Jeʼel xan u páajtal a xakʼaltik bix u adorartaʼal Jéeoba úuchjeakil yéetel bix u adorartaʼal teʼ kʼiinoʼobaʼ. Wa maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a xakʼaltik le profecíaʼob tu béeykuntaj Jesús le ka kuxlaj way Luʼumoʼ. Jach yaan a disfrutartik a xakʼaltikoʼob yéetel u yáantaj le libro Áantaj utiaʼal u xakʼalxook u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ. Leloʼ yaan u muʼukʼaʼankúuntik a fe yéetel «yaan u béeytal a kanik baʼaloʼob yaan yil yéetel Dios» (Pro. 2:​4, 5). w23.10 pág. 18, 19 § 3-5

Le tʼaan «jach» meyajnaj tiʼ Pedrooʼ, ich griegoeʼ ku tsʼáaik naʼatbil «ku jaykuba». U kaʼajaatsil le versículooʼ ku yeʼesik baʼax ken k-beet wa yaantoʼon le yaabilaj jeʼeloʼ: yaan k-perdonartik le sukuʼunoʼoboʼ. Le clase yaabilajaʼ bey junpʼéel nookʼ jeʼel u páajtal k-jayik utiaʼal k-pixik maʼ chéen wa jaypʼéel kʼebanoʼobiʼ, baʼaxeʼ utiaʼal k-pixik yaʼab kʼebanoʼob. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ ‹k-perdonartik u maasil›. Jeʼex k-ilkoʼ le yaabilajoʼ jeʼel u beetik k-perdonartik le baʼax ku beetaʼaltoʼon tumen u maasiloʼ. Le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal le sukuʼunoʼoboʼ unaj u péeksikoʼon k-perdonartoʼob kex yaan hora maʼ chéen chʼaʼabil k-beetkiʼ (Col. 3:13). Kéen k-perdonart u maasileʼ k-eʼesik jach nojoch k-yaabilaj yéetel k-kʼáat lúubul utsil tiʼ Jéeoba. w23.11 pág. 10, 11 § 13-15

Le yaan 26 años tiʼ rey Josíasoʼ tu yaʼalaj ka utskíintaʼak le templooʼ. Le táan le meyajoʼ kaxtaʼab «u libroil u Ley Jéeoba tsʼaʼab tiʼ Moisésoʼ». Chéen pʼelak tu yuʼubil le rey baʼax ku yaʼalik le librooʼ tu séebaʼanil tu yaʼalaj ka beetaʼak baʼax ku yaʼalik u Ley Jéeoba (2 Cró. 34:​14, 19-21). ¿Táan wa a wilik a xokik le Biblia sáamsamaloʼ? Wa tsʼoʼok u káajal a beetkeʼ, ¿táan wa u yutstal ta wich? ¿Baʼax ka beetik utiaʼal maʼ a tuʼubsik baʼax ku yaʼalik le tekstoʼoboʼ? Le yaan kex 39 años tiʼ Josíasoʼ tu beetaj junpʼéel baʼal maʼ unajiʼ, le oʼolal kíimi. Tu lugar u chaʼik u nuʼuktaʼal tumen Jéeobaeʼ tu beetaj chéen le baʼax ku tuklik maʼaloboʼ (2 Cró. 35:​20-25). ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon lelaʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ kex jeʼel bukaʼaj k-edad wa kex úuch joʼopʼok k-xokik le Bibliaoʼ unaj u seguer k-kaxtik u nuʼuktaj Jéeoba. Utiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet k-xokik le Bibliaoʼ, k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u nuʼuktoʼon yéetel k-uʼuyik le consejo ku tsʼaʼabaltoʼon tumen le sukuʼunoʼob yiijchajaʼan u tuukuloʼoboʼ. Wa k-beetik beyoʼ yaan k-beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeoba yéetel yaan u kiʼimaktal k-óol (Sant. 1:25). w23.09 pág. 12 § 15, 16

Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ le maʼalob ejemplo tu tsʼáaj le koʼoleloʼob meyajt Jéeoba úuchjeakiloʼ. Letiʼobeʼ ‹tu tsʼáajoʼob u pʼiis le baʼaxoʼob tu beetoʼoboʼ yéetel chúukpaj u yóoloʼob tiʼ tuláakal baʼal› (1 Tim. 3:11). Teʼ kʼiinoʼobaʼ jach yaʼab baʼaloʼob jeʼel xan a kanik tiʼ le kiikoʼob jach chúukaʼan u yóoloʼob yanoʼob ta múuchʼuliloʼ. Wa x-lóoʼbayanecheʼ tuukulnen tiʼ le kiikoʼob jatsʼuts u modosoʼob jeʼel u tsʼáaikoʼobtech junpʼéel maʼalob ejemplooʼ, yéetel ilawil a beetik xan beyoʼ. Le koʼolel kabal u yóoloʼ uts tu tʼaan u biskuba yéetel Jéeoba bey xan yéetel u maasil. Le jatsʼuts modos yaantiʼoʼ ku beetik u respetartik le autoridad u tsʼaamaj Jéeoba tiʼ le máax nuʼuktik le familiaoʼ bey xan le múuchʼuliloʼ (1 Cor. 11:3). w23.12 pág. 18, 19 § 3-5

Jéeobaeʼ ku páaʼtikeʼ le íichamtsiloʼ ka u yaabilt u yatan, ka u tsʼáa baʼax kʼaʼabéettiʼ, ka u bisuba maʼalob tu yéetel bey xan ka u yáant u yaabilt Jéeoba. Jeʼel u páajtal xan u yantaltech uláakʼ jatsʼuts modoseʼ, por ejemploeʼ jeʼel u páajtal u yantaltecheʼ maʼalob tuukuleʼ, a respetartik le koʼoleloʼoboʼ, bey xan a weʼesik responsableech. Wa ku tsʼoʼokol a beeleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u yantal a paalaleʼ. Wa ku yúuchul beyoʼ u ejemplo Jéeobaeʼ jach jeʼel u yáantkech utiaʼal a wilik bix juntúul maʼalob taatatsileʼ (Efe. 6:4). Letiʼeʼ jach junpuliʼ maʼ suʼlakchaj u yaʼal tiʼ Jesús jach u yaabiltmiʼ (Mat. 3:17). Le beetkeʼ wa ku yantal a paalaleʼ kʼaʼabéet u suuktal a waʼaliktiʼob a yaabiltmoʼob. Tsʼoʼoleʼ wa ku beetkoʼob wa baʼax maʼalobeʼ maʼalob xan ka a felicitartoʼob. Le taatatsiloʼob ku kaʼansik u paalaloʼob jeʼex Jéeobaeʼ ku yáantik u paalaloʼob utiaʼal ka yiijchajak u tuukuloʼob. ¿Bix jeʼel a prepararkaba desde beora utiaʼal a beetkaba juntúul maʼalob taatatsileʼ? Letiʼe ken a tratart maʼalob yéetel yaabilaj a familia bey xan le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Kʼaʼabéet a waʼaliktiʼob mantatsʼ a yaabiltmoʼob yéetel ka valorartik baʼax ku beetkoʼob (Juan 15:9). w23.12 pág. 28, 29 § 17, 18

Jeʼex u maasileʼ toʼon xaneʼ ku yantaltoʼon problemas yéetel k-kʼojaʼantal. Tsʼoʼoleʼ toʼoneʼ k-chʼaʼpachtaʼal yéetel k-pʼektaʼal ikil k-adorartik Jéeoba. U jaajileʼ Jéeobaeʼ maʼ tu yaʼalik wa yaan u luʼsiktoʼon le problemas k-aktáantik teʼ kʼiinoʼobaʼ, baʼaxeʼ ku yaʼalik yaan u tsʼáaiktoʼon u muukʼil utiaʼal k-aguantartik (Isa. 41:10). Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ kex yaj baʼax ku yúuchultoʼoneʼ jeʼel u páajtal u kiʼimaktal k-óoleʼ, k-chʼaʼik maʼalob decisiónoʼob yéetel u chúukpajal k-óol tiʼ. Jéeobaeʼ ku prometertik yaan u tsʼáaiktoʼon «jeetsʼelil» (Fili. 4:​6, 7). Le jeetsʼelilaʼ ku yantal tiʼ maak ikil u biskuba tu yéetel. Le jeetsʼelil jeʼelaʼ jach táaj jatsʼuts, maʼ tu páajtal u naʼataʼal tumen wíinik. ¿Tsʼoʼok wa a orar tiʼ Jéeoba yéetel u jaajil a wóol ka tsʼoʼokeʼ ta wuʼuyaba tranquiloil? Lelaʼ letiʼe jeetsʼelil ku tsʼáaik Diosoʼ. w24.01 pág. 20 § 2; pág. 21 § 4

Máaxoʼob u yaabiltmoʼob Dioseʼ ku alabarkoʼob u kʼaabaʼ yéetel tuláakal u puksiʼikʼaloʼob. Rey Davideʼ u yojleʼ u alabartaʼal u kʼaabaʼ Jéeobaeʼ igual yéetel ka alabartaʼak Jéeoba. U yúuchul tʼaan maʼalob tiʼ u kʼaabaʼeʼ bey ka úuchuk tʼaan maʼalob tiʼ letiʼeʼ, tiʼ u jatsʼuts modos bey xan tiʼ le baʼaxoʼob u beetmoʼ. Davideʼ u kʼáat kaʼach u alabart u kʼaabaʼ Jéeoba tumen santo u yilik. Tu yaʼaleʼ u kʼáat u beet yéetel u jaajil u yóol. Le levitaʼoboʼ bey xan tu beetiloʼoboʼ, tu alabartoʼob Jéeoba. Kex jach jatsʼuts baʼax tu yaʼaloʼob yoʼolal Jéeobaeʼ tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ letiʼeʼ ku merecertik ka maas alabartaʼak u kʼaabaʼ (Neh. 9:5). ¡Bukaʼaj wal úuchik u jach kiʼimaktal u yóol Jéeoba ka tu yuʼubaj bix u alabartaʼal tumen le levitaʼoboʼ! w24.02 pág. 9 § 6

Wa ku kʼaʼabéettal a kʼexik a metaeʼ, Jéeobaeʼ maʼ ken u tukult wa tsʼoʼoktech beyoʼ (2 Cor. 8:12). Ilawil a kaanbal tiʼ le baʼaxoʼob ku yúuchultechoʼ yéetel tuukulnen tiʼ le metas tsʼoʼok a béeykuntikoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Dioseʼ maʼ kʼasaʼan utiaʼal ka u tuʼubs le meyaj ta beeteʼexoʼ» (Heb. 6:10). Le oʼolal maʼalob ka tuukulnakech tiʼ le baʼaloʼob tsʼoʼok a beetkoʼ, jeʼex a maas biskaba yéetel Jéeoba, a jóokʼol kʼaʼaytaj wa a wokjaʼ. Le metas tsʼoʼok a béeykuntikoʼ ku yeʼesikeʼ jeʼel xan u páajtal a chukpachtik le metas yaantech beoraaʼ. Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal a beetkeʼ. Disfrutart a meyajtik Jéeoba mientras táan a chukpachtik a meta. Wa ka beetkeʼ yaan a wilik bix u yáantkech Jéeoba yéetel bix u bendecirkech yoʼolal tuláakal le baʼaxoʼob ka beetkoʼ (2 Cor. 4:7). Wa ku seguer a tsʼáaik a wóoleʼ letiʼeʼ yaan u tsʼáaiktech uláakʼ bendiciónoʼob maas jatsʼutstakoʼob (Gál. 6:9). w23.05 pág. 31 § 16-18

Jéeobaeʼ jach uts tu tʼaan u yaʼalik tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ u yaabiltmoʼob yéetel ku lúubloʼob utsil tiʼ. Teʼ Bibliaoʼ kaʼatéen ku yaʼalik tiʼ Jesús jach u yaabiltmaj yéetel jach ku beetik u kiʼimaktal u yóol (Mat. 3:17; 17:5). ¿A kʼáat wa ka u yaʼaltech Jéeoba beyoʼ? U jaajileʼ letiʼeʼ maʼ ken u tʼanoʼon desde teʼ kaʼanoʼ, pero ku tʼankoʼon yéetel le Bibliaoʼ. Kéen k-xok bix úuchik u yaʼalik Jesús tiʼ u discípuloʼob jach u yaabiltmoʼob kex kʼebanoʼobeʼ, k-uʼuyik bey táan xan u yaʼaliktoʼon Jéeoba u yaabiltmoʼoneʼ. Jesúseʼ jach tu yeʼesaj u jatsʼuts modos u Taata (Juan 15:​9, 15). Le kéen k-aktáant problemaseʼ maʼ unaj k-tuklik wa tsʼoʼok u pʼáatal maʼ t-lúubul utsil tiʼ Diosiʼ. Baʼaxeʼ unaj k-ilik u súutukil utiaʼal k-eʼesik jach tu jaajil k-yaabiltmaj yéetel k-confiar tiʼ letiʼ (Sant. 1:12). w24.03 pág. 28 § 10, 11