EZEQUIEL
1 Kimsa tunka marana* pusïri phajjsit phesqa urunak saraqkäna, kunapachatï nayajj Kebar+ jawir jakʼan yaqha markar apatanakamp chika jakaskayäta ukhajja,+ alajjpachanakaw jistʼartäna, nayasti Diosat jutiri visionanak uñjañ qalltayäta. 2 Kunapachatï phajjsit phesqa urunak saraqjjäna, Joaquín+ reyin yaqha markar apatätapat phesqa maranak pasaskäna ukhajja, 3 Buzí sacerdoten naya Ezequiel* yoqaparojj Jehová Diosaw caldeonakan+ oraqepankiri Kebar jawira jakʼan parlitäna. Ukanwa Jehová Diosan chʼamapajj* nayjjar jutäna.+
4 Nayajj uñchʼukiskayäta ukhajja, alay toqet* jutir mä jachʼa thaya uñjta,+ mä jachʼa qenayaw utjäna, uka jakʼansti wali llijkiri ninaw utjarakïna.+ Nina taypinsti llijkiri qorimpi llijkiri qollqempi mezclatas utjkaspa ukhamänwa.*+ 5 Nina manqhansti pusi angelanakar uñtasitanakaw utjäna,+ taqe jupanakajj mä jaqer uñtasitäpjjänwa. 6 Sapa mayniw pusi ajanunïpjjäna pusi chheqanïpjjarakïna.+ 7 Kayunakapasti cheqapänwa, kayu taktʼasiñanakapasti mä torillonkirir uñtasitänwa. Uka kayunakapajj llijkir cobrer uñtataw qhanarakïna.+ 8 Pusi chheqanakap manqhansti jaqe amparanïpjjarakïnwa, pusinpachaw ajanunakanïpjjäna chheqanakanïpjjarakïna. 9 Chheqanakapasti jupanakkamaw jikthaptapjjäna. Kunapachatï jupanakajj nayrar sarantapjjäna ukhajja, janiw kutjtapkänti. Sapa mayniw nayraqatar sarapjjäna.+
10 Ajanunakapajj akham uñnaqanïpjjänwa: pusinpachaw jaqe ajanunïna, kupirusti león+ ajanunïnwa, chʼeqarusti toro+ ajanunïnwa. Pusinpachat sapa maynirakiw pakan+ ajanupanïna.+ 11 Ajanunakapajj ukhamänwa. Chheqanakapajj altor aytatkamakïnwa. Sapa mayniw jikthaptiri pä chheqanakanïna, pä chheqampisti cuerponakap imtʼasipjjarakïna.+
12 Sapa mayniw nayrar sarantäna, kawki cheqarutï espiritojj apkäna uksaruw jupanakajj sarapjjäna.+ Jupanakasti jan kutjtasaw nayrar sarantapjjäna. 13 Uka angelanakajj aqkir nina sankʼanakjamäpjjänwa, ukatsti qhanaskir antorchanakar uñtasitanakaw angelanak taypin qhepar nayrar onjjtäna, uka ninat+ lliju llijunakaw mistüna. 14 Kunapachatï uka angelanakajj jut sarapjjäna ukhajja, onjjtapjjatapajj lliju llijunakjamänwa.
15 Uka angelanakar uñchʼukkasasti, pusi ajanunakanïkäna uka sapa mayni angelanakan ladopanjja, pampan mä rueda utjatap uñjta.+ 16 Ruedanakasti crisólito* sat qaljamaw qhanapjjäna. Uka pusi ruedanakajj kikpakïpjjänwa. Uka ruedanak manqhansti, yaqha ruedas utjkaspa ukham luratäpjjänwa. 17 Uka ruedanakajj onjjtapjjäna ukhajja, nayraruw sarapjjäna, jan kutjtasaw pusi toqenakar sarapjjaspäna. 18 Ruedanakapajj* musparkañ altonakänwa, uka pusi ruedanakan taqpach muytpacharojj nayranakampi phoqantatänwa.+ 19 Angelanakajj onjjtapjjäna ukhajja, ruedanakajj jupanak chikaw onjjtapjjarakïna. Angelanakajj oraqet alayar sartapjjäna ukhajja, ruedanakajj alayaruw sartapjjarakïna.+ 20 Kawki cheqarutï espiritojj irpkäna uksaruw jupanakajj sarapjjäna, kawki cheqäskpansa kawkirutï espiritojj sarkäna uksaru. Ruedanakasti jupanakamp chikaw oraqet alayar sartapjjäna, kawkïr espiritutï angelanakar irpkäna uka pachpa espirituw ruedanakan utjarakïna. 21 Jupanakajj onjjtapjjäna ukhajja, ruedanakajj onjjtapjjarakïnwa, saytʼapjjäna ukhasti, ruedanakajj saytʼapjjarakïnwa, jupanakajj oraqet alayar sartapjjäna ukhajja, ruedanakajj jupanakampi chikaw sartapjjarakïna, kuna laykutejj kawkïr espiritutï angelanakar irpkäna uka pachpa espirituw ruedanakan utjarakïna.
22 Angelanakan pʼeqep patjjarojj vidrior uñtasit mä pisow utjäna, ukasti chhullunkhayjamaw llijïna, wali musparkañarakïnwa. Uka vidrior uñtasit pisojj pʼeqenakap patjjankänwa.+ 23 Vidrior uñtasit piso manqhansti angelanakan chheqanakapajj cheqakïnwa, uka pä chheqajj uñthapisitäpjjänwa. Uka angelanakajj pä chheqampejj cuerpopan mä ladop imtʼasipjjäna, pä chheqampisti cuerpopan maysa ladop imtʼasipjjarakïna. 24 Angelanakan chheqanakapan suynatapajj jalir walja umanakar uñtasitaw istʼasïna, Taqe Chʼamani Diosan+ arupjamänwa. Kunapachatï uka angelanakajj onjjtapjjäna ukhajja, mä ejercitor uñtataw suynäna. Saytʼapjjäna ukhasti, chheqanakap ayaqapjjänwa.
25 Angelanakan pʼeqep patjjankkäna uka vidrior uñtasit piso patjjansti mä aruw istʼasïna. (Saytʼapjjäna ukhasti, chheqanakap ayaqapjjänwa). 26 Angelanakan pʼeqep patjjankkäna uka vidrior uñtasit piso patjjansti zafiro*+ sat qalar uñtasitaw utjäna, ukajj mä tronor uñtasitarakïnwa.+ Mayniw wali alayan mä tronon qontʼat utjäna, jupasti mä jaqer uñtasitänwa.+ 27 Llijkir qorimpi llijkir qollqempi mezclatas* qhankaspa ukham uñjta,+ cinturapjamäkäna ukjat alayarojj mä ninjamaw mistüna, cinturapat aynacharusti mä ninar uñtasit uñjarakta.+ Juparojj mä qhanaw muytpachar qhantʼarakïna, 28 jallu urun qenayanak taypinkir kurmir+ uñtata. Jupar muyuntkäna uka qhanajj ukhamänwa. Jehová Diosan kʼajkir qhanapar uñtasitänwa.+ Uk uñjasajj oraqer puriñkamaw nayajj altʼasiyäta, ukatsti maynin arup parlir istʼarakiyäta.
2 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa,* jumampi parlañajatakejj kayut saytʼasim”+ sasa. 2 Kunapachatï Diosajj nayar parlitäna ukhajja, jupan espiritupaw nayjjar jutäna, nayarojj kayut saytʼayarakitäna,+ ukhamat nayar parlkitäna ukar istʼañajataki.
3 Jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, nayajj Israel markaruw khitasksma,+ naya contra saytʼir markanakaru.*+ Jupanakasa nayra awkinakapasa jichhürkamaw leyinakaj pʼakintapjje.+ 4 Jumarojj kutkatasiri qala chuymani jaqenakan ukaruw khitasksma.+ Jupanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa’ sasa. 5 Uka kutkatasiri+ jaqenakajj istʼapjjpans janisa, jupanak taypin mä profetaw utjäna, jupanakajj uk yatipjjapuniniwa.+
6 ”Ukampis jaqen yoqapa, jumajj jan jupanakar ajjsaramti,+ janirak arunakaparus ajjsaramti. Jumajj chʼapinakampis muyuntatäskam,+ escorpión sat animalanak taypins jakaskam. Jan jumajj arunakapat ajjsarayasimti,+ janirak jupanak kawsajj sustjasimti,+ jupanakajj kutkatasir jaqenakäpjjewa. 7 Jumajj arunakaj jupanakar parlaskakim, istʼapjjpans janisa, jupanakajj kutkatasir jaqenakäpjjewa.+
8 ”Ukampis jaqen yoqapa, kuntï sisksma uk istʼita. Jan jumajj uka kutkatasir jaqenakjam kutkatasir jaqer tukumti. Lak ansatatam, kuntï nayajj churkäma uk manqʼantam”+ sasa.
9 Nayajj uñtayäta ukhajja, naya toqer loqatatat mä ampar uñjta,+ qellqtʼat mä rollo amparapan uñjarakta.+ 10 Jupajj naya nayraqatanwa uka rollo janatatäna, uka rollojj purap ladot qellqtʼatarakïnwa.+ Ukansti llakkañ cancionanakampi, warariñanakampi, ayqoñanakampi qellqtʼatänwa.+
3 Ukatjja jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, juma nayraqatankki uk manqʼantam. Aka rollo manqʼantam, ukatjja israelit jaqenakar parlir saram”+ sasa.
2 Ukatwa nayajj lakaj ansatatta, jupasti uka rollo manqʼantayitu. 3 Jupajj akham sarakitänwa: “Jaqen yoqapa, churksma uka rollo manqʼantam, purakam ukamp phoqtʼasim” sasa. Ukatwa manqʼantayäta, lakajansti miskʼjam wali mosqʼarakïnwa.+
4 Ukjjarusti jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, israelitanakan ukar saram, nayan arunakaj yatiyanim. 5 Jumajj janiw jan amuykañ aru parlir markar khitatäktati, janirakiw jan uñtʼat aru parlirinakan ukar khitatäktati. Jan ukasti israelit jaqenakan ukar khitatätawa. 6 Janiw jumajj jan amuykañ aru parliri jan uñtʼat aru parlir markanakar khitatäktati, jupanakan arup janiw amuykasmati. Jupanakan ukarutï khitatäsmajja, jupanakajj istʼapjjeristamwa.+ 7 Ukampis israelitanakajj janiw jumar istʼañ munapkätamti, nayar jan istʼañ munapjjatap layku.+ Israelit jaqenakajj jan istʼasirïpjjewa, chuymanakapas qalaratawa.+ 8 Ajanumsti jupanakan ajanupjam chʼollqhe tukuysma, paramsti jupanakan parapjam chʼollqhe tukuyaraksma.+ 9 Paramjja diamante sat qaläkaspas ukham tukuyta, chʼollqhe qalat sipans jukʼamp chʼollqhe.+ Jan jupanakar ajjsaramti, uñnaqanakapajj jan jumar ajjsaraypanti,+ jupanakajj kutkatasir jaqenakäpjjewa”.
10 Ukatjja jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, istʼam, kuntï siskäma taqe uka arunak chuymamar katoqasim. 11 Markamat yaqha markar apatäpki*+ ukanakajj kawkinkapkitejj ukar sarasin jupanakar parlam. Jupanakajj istʼapjjpansa janisa,+ jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa’ sasa”.
12 Ukatjja mä espirituw* irpitäna,+ naya qhepäjjatjja wali jachʼat arsuri aru istʼta, jupajj akham sitänwa: “Kawkjantï Jehová Diosajj jakki uka cheqatpach kʼajkir qhanapajj jachʼañchatäpan” sasa. 13 Angelanakan chheqanakap jikthaptir suynatap istʼayäta,+ jupanak jakʼankir ruedanakan suynatapampi wali jachʼat suynirimpi istʼarakiyäta.+ 14 Uka espiritojj nayar aptasaw irpitäna, nayasti llaktʼata colerata ukhamaw sarayäta. Jehová Diosan amparapaw wali chʼamampi nayar irpaskitäna. 15 Ukatwa nayajj markajat yaqha markar apatäpki uka jaqenakan ukar sarayäta, jupanakajj Kebar+ jawira jakʼanwa Tel-Abib markan jakasipkäna, nayasti kawkjantï jupanakajj jakapkäna ukanwa quedasirakiyäta. Jupanak taypinsti, nayajj paqallq urunakaw wali musparat quedasiyäta.+
16 Paqallq urunak tukuyarojja, Jehová Diosan aka arunakap katoqayäta:
17 “Jaqen yoqapa, Israel markatakejj marka vigilir guardiat* uttʼaysma,+ nayan lakajat mä aru istʼasajj naya lantiw jupanakar yatiyañama.+ 18 Mä jan wali jaqerutï ‘jiwapunïtawa’ sirista, ukampis jumajj jan ewjjtʼkäta, jan wali thakip apanukuñapatak ewjjtʼañatakis janirak parlkäta, ukhamat jakaskakiñapataki+ ukhajja, jupajj jan wali jaqëtap laykojj+ pantjasitapat jiwaniwa, ukampis jumaruw jupan wilapat waytʼäma.*+ 19 Ukampis jumatï jan wali jaqerojj ewjjtʼäta, jupasti jan wali luratanakapsa jan wali thakipsa jan apanukkarakini ukhajja, pantjasitapat jiwaniwa, jumasti vidam salvasïtawa.+ 20 Ukampis cheqapar sarnaqer mä jaqetï kunatï cheqapäki uk apanukjjani jan wal lurarakini ukhajja, nayaw juparojj lanktʼasiyäjja, jupasti jiwarakiniwa.+ Jumatï jan ewjjtʼkätajja, jupajj pachpa juchapatwa jiwani, cheqaparjam lurki ukanakas janiw amtatäkaniti, ukampis jumaruw jupan wilapat waytʼäma.*+ 21 Ukampis jumatï cheqapar sarnaqer jaqerojj jucha jan lurañapataki ewjjtʼsta, jupajj jan juch lurkchi ukhajja, ewjjtʼa katoqatapat jupajj jakaskakiniwa,+ jumasti pachpa vidamwa salvasïta”.
22 Uka cheqanwa Jehová Diosan amparapajj nayjjar jutäna, jupajj akham sitänwa: “Sartasim, valle pampar saram, ukanwa jumamp parläjja” sasa. 23 Nayajj sartayätwa, valle pamparuw sararakiyäta. Jehová Diosan kʼajkir qhanapaw ukankäna,+ Kebar+ jawiran Diosan kʼajkir qhanap uñjkayäta ukar uñtasitänwa. Nayajj oraqer puriñkamaw altʼasiyäta. 24 Ukatjja Diosan espiritupaw nayjjar jutäna, nayarojj saytʼayarakitänwa,+ jupajj* nayamp parlasajj akham sitänwa:
“Sarjjam, utamar llawintasinim. 25 Jaqen yoqapa, jumarojj pitanakampiw* chinuntapjjätam, ukhamat jan mistuñamataki ni jupanakan ukar sarañamataki. 26 Nayajj lakam manqharuw lajjram lipʼkatayäma, amutöjjarakïtawa, janiw jupanakar cheqañchañ puedkätati, jupanakajj kutkatasir jaqenakäpjjewa. 27 Ukampis nayajj jumampi parlkä ukhajja, nayaw jumarojj mayamp parlayjjäma, jumasti jupanakarojj akham sarakïtawa:+ ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa’ sasa. Khititï istʼañ munki ukajj istʼpan,+ jan istʼañ munki ukajj jan istʼpanti, jupanakajj kutkatasir jaqenakäpjjewa.+
4 ”Jaqen yoqapa, jumajj mä ladrillo katum, uksti juma nayraqatar ucharakim. Uka ladrillorusti Jerusalén marka dibujtʼam. 2 Ukarojj muyuntañamawa,+ mä muralla saytʼayasaw muyuntañama,+ atacañatakejj mä laqʼa montón montontʼarakim,+ uka jakʼarojj campamentonak saytʼayam, perqanakap allinukuñatakejj lawanakamp+ muyuntayarakim. 3 Jumajj mä hierro plancha katusajja, hierrot lurat mä perqjam jumampit markampit chika taypir uchañama. Ukatsti uka markarojj wal uñchʼukiñamawa, uka markajj muyuntatäniwa, jumaw uka markar muyuntañama. Ukajj Israel markatakejj mä señaläniwa.+
4 ”Ukatjja chʼeqa ladomat winktʼasïta, jumjjaruw Israel markan juchanakap apjjatasiñama.+ Qhawqha urunakatï chʼeqa ladomat winktʼatäkäta taqe uka urunakaw jupanakan pantjasitanakapajj jumjjankani. 5 Jumajj 390 urunakaw uk lurañama, ukajj qhawqha maranakas jupanakajj naya contra pantjasipjje ukarjamäniwa,+ jumaw Israel markan juchanakap apäta. 6 Jumasti uka tiempo phoqañamawa.
”Ukatsti wasitat jumajj winktʼasiñama, jichhajj kupi ladomat winktʼasirakïta, 40 urunakaw jumajj Judá+ markan juchanakap apañama. Mä urutjja mä mara, mä urutjja mä mara. Nayaw jumarojj uk lurañam maysma. 7 Jumajj muyuntatäki uka Jerusalén markar uñtam,+ ukatsti amparam llintʼkatasisaw marka contrajj profecía arunak arsuñama.
8 ”Jumarojj pitanakampiw* ñachʼantäma,* ukhamat jan onjjtañamataki ni jaqokipstañamataki, qhawqha urunaktï markar muyuntañamäki uk phoqañamkama.
9 ”Jumasti trigompi, cebadampi, jawasampi, lentejampi, mijompi,* espeltampi* katuñamawa, ukanaksti mä fuenter uchasajj jumatak tʼantʼa lurasim. Qhawqha urunakatï jumajj chʼeqa ladot winktʼatäkäta taqe uka urunakanwa jumajj uka tʼantʼa manqʼasïta, 390 urunaka.+ 10 Jumasti pestʼasajj 228 gramonak* tʼantʼa sapüru manqʼasïta. Uka tʼantʼsti sapüruw pachpa horasar manqʼäta.
11 ”Ukatjja umjja meditak umtʼasïta, chika litrok* umäta. Uka umsti sapüruw pachpa horasar umtʼäta.
12 ”Jumaw wakichtʼasïta, jumarakiw cebadat lurat moroqʼo tʼantʼar uñtat manqʼasïta. Jupanakan uñjkataw jaqe wanumpi uka tʼantʼa hornor qhatiyäta”. 13 Jehová Diosajj akham sarakïnwa: “Ukhamwa israelitanakajj qʼañu tʼantʼap manqʼapjjani, kawkïr markanakarutï anatatkä uka markanakana”+ sasa.
14 Nayasti akham sayätwa: “¡Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tata, janikiy ukjja! Waynäskayäta ukhat jichhakamajj janipuniw jiwat katuta jan ukajj jiskʼa jiskʼa tukjat animalan aychap manqʼasajj qʼañuchaskti,+ janirakiw kuna qʼañu* aychas lakajar mantkiti”+ sasa.
15 Uk satasti jupajj akham sarakitänwa: “Walikiwa, jaqe wanumpi tʼantʼam hornor qhatiyañat sipansa vaca phurumpi hornor qhatiyañamatakiw permiso chursma” sasa. 16 Ukatsti jupajj akham saskakïnwa: “Jaqen yoqapa, nayaw Jerusalén markan manqʼañanak jan utjaykäti,*+ markajj wali llakisiñampiw pesatäki uka tʼantʼa manqʼani,+ midtʼat churatäki uka umjja wali sustjataw umarakini.+ 17 Ukasti tʼantʼampi umampi faltatap layku wali musparat jupanakkam uñkatasipjjañapatakiw pasani, jupanakajj pantjasitanakap kawsaw tukusipjjarakini.
5 ”Jaqen yoqapa, jumajj mä afiltʼat espada katum, ñikʼutampi sunkhampi mururirin cuchillopar tukuyam. Jumajj sunkhampi ñikʼutampi afeitasim, ukatsti uka khuchurat ñikʼutam mä balanzar pestʼasajj kimsa parter jalanoqam. 2 Markar muyuntañ tiempojj tukusjjani ukhasti,+ khuchurat ñikʼutaman mä partep marka manqharuw phichantäta. Payïri partepjja, marka muytpacharuw mä espadampi khuchunoqañama.+ Ukatsti khuchurat ñikʼutaman kimsïri partep thayaruw willtäta, nayaw arktañatakejj mä espada apsusëjja.+
3 ”Ñikʼutamat mä jukʼa aptasajja, isimajj doblatäki uka cheqaruw* imañama. 4 Uka ñikʼutat mä qhawqha katusasti, ninar jaqontasin phichantam. Uka ninajj taqpach israelitanakaruw aqantarakini.+
5 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Akaw Jerusalén markajja. Yaqha markanak taypiruw uchta, markanakamp muyuntata. 6 Ukampis uka markajj kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak contra ukhamarak leyinakaj contraw saytʼi, yaqha markanakat sipansa uka jakʼanakankir markanakat sipansa jukʼamp jan walinak luri.+ Uka markan jakirinakajj kuntï nayajj Juezjamajj amtkta uksa leyinakajsa apanukupjjewa’ sasa.
7 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumanakajj uka jakʼankir markanakat sipans jukʼamp jan walinak utjayapjjtajja, janiw leyijarjam sarnaqapktati ni kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanaksa phoqapktati, jan ukasti uka jakʼankir markanakan juicionakaparjamaw sarnaqapjjtajja,+ 8 ukatwa Taqe Kunjjar Munañani naya Jehová Dios Tatitojj akham sista: “Ay marka, nayajj juma conträtwa,+ naya pachpaw yaqha markanak nayraqatan jumar castigäma.+ 9 Taqpach ajjtaskañ luratanakamatjja, kuntï jumar jan lurksma uk nayajj jumar luräma, janirakiw mayampis ukar uñtasit lurjjäti.+
10 ”’”Ukhamajj jumanak taypin wawanakapar manqʼantir awk taykanakaw utjani,+ awk taykanakapar manqʼantir wawanakaw utjarakini. Nayasti jumanakarojj castigapjjämawa, jiltʼapki ukanakarojj taqe toqeruw anatatarakëjja”+ sasa’.
11 ”‘Ukhamasti kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja, sistwa Taqe Kunjjar Munañani naya Jehová Dios Tatitojja, niyakejjay ajjtaskañ idolonakamampisa ajjtaskañ luratanakamampis temploj qʼañuchstajja,+ nayajj jumar rechazaraksmawa, janirakiw sintiskämati ni khuyaptʼayaskämasa.+ 12 Markamankir mä partejj usumpiw* jiwarapjjani jan ukajj manqʼatjamaw juma taypin jiwarapjjani. Payïri partejj espadampiw juma jakʼan jiwarapjjani.+ Kimsïri parterojj taqe toqenakaruw anatatarakëjja, ukatsti jupanakar arktañatakejj mä espada apsusëjja.+ 13 Ukatsti nayan colerasiñajajj tukusjjaniwa, jupanak contra wal colerasitajas chhaqtjjarakiniwa, chuymajas chuymäjjarakiniwa.+ Jupanak contra wal colerasitaj antutañ tukuyjjä ukhasti, jupanakajj naya Jehová Dios saparuk adorasiñapatak* mayiñatakejj kutin kutin parlatajwa yatipjjani.+
14 ”’Jumarojj mä chʼusa lugararuw tukuyäma, juma jakʼankir markanakasa taqe khitinakatï uka cheq pasapkani ukanakas jiskʼachapjjätamwa.+ 15 Kunapachatï nayajj colerasiñampi, wali colerasiñampi, jan sinttʼasis castigañampi jumar juchañchkäma ukhajja, jumat burlasipjjaniwa, uñisipjjarakïtamwa,+ juma jakʼankapki uka markanakajj amuyasipjjañapataki, wal sustjasipjjañapataki. Naya Jehová Diosaw arsta.
16 ”’Nayasti jupanakar tukjañatakejj manqʼatjam jiwayir flechanak flechtʼäjja. Nayajj flechtʼkä uka flechanakaw jupanakar tukjani.+ Jupanakar manqʼañanak apaqasajj* jukʼampiw manqʼat awtjayasiñajj utjani.+ 17 Jumanak contrajj manqʼat awtjayasiñampi ajjsarkañ salvaje animalanakampi apanëjja,+ ukanakaw jan wawani jumanakar jaytapjjätam. Usumpi* wila wartañampiw jumarojj atipjätam, juma contrasti espada apanirakëjja.+ Naya Jehová Diosaw arsta’”.
6 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Israelan qollunakap toqer uñtam, jupanak contra profecía arunak arsum. 3 Akham sañamawa: ‘Israelan qollunakapa, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitun arunakap istʼapjjam. Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siw qollunakarusa, jiskʼa qollunakarusa, jalir umanakarusa, vallenakarusa: “Jumanak contrajj mä espada apanëjja, alto cheqankir sagrado lugaranakam tukjäjja. 4 Altaranakamajj tʼunjatäniwa, incienso loqtañatak altaranakamas tukjatäniwa,+ jiwat cuerponakam ajjtaskañ idolonakam* nayraqataruw jaqtäjja.+ 5 Israel markan jiwat cuerponakap ajjtaskañ idolonakap nayraqataruw jaqtäjja, altaranakaman taqe muytpacharuw chʼakhanakam willitatäjja.+ 6 Kawkintï jakapkta taqe uka lugaranakanjja, markanakajj tukjatäniwa,+ alto cheqankir sagrado lugaranakapajj jiskʼa jiskʼa tʼunjatäniwa, qʼala tukjatäniwa.+ Altaranakamajj tukjatäniwa, jiskʼa jiskʼa ñutʼjatäniwa, ajjtaskañ idolonakamajj chhaqtayatäniwa, incienso loqtañatak altaranakamas tukjatäniwa, amparanakamamp luratanakas chhaqtayatäniwa. 7 Jiwatanakajj jumanak taypin jaqortapjjani.+ Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta.+
8 ”’”Ukampis markanak taypin anatatatäsipkäta ukhajja, mä qhawqhaniruw jiltʼayäjja, jupanakajj markanak taypiruw espadat escapapjjani.+ 9 Escapapkani ukanakajja, kawkïr markanakarutï apatäpkani ukanwa nayat amtasipjjetani.+ Kunjamsa apanukusir* chuymapajj nayat jayarstʼasasa+ ukhamarak ajjtaskañ idolonakapar wal munasas* nayaru chuym pʼakintapjjetäna ukwa amuyapjjani.+ Taqe jan walinakatsa, ajjtaskañanak lurapjjatapatsa phenqʼasipjjaniwa ajjtasipjjarakiniwa.+ 10 Jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani, jan waltʼäwi apayaniñ arskayäta ukhajj jan aleq arunakak arsutajsa yatipjjarakiniwa”’.+
11 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Amparanakam tʼajjllirasim, kayunakam oraqer takirasim, Israel markajj taqe jan walinak lurki ajjtaskañanak lurki ukanakat llakisim, jupanakajj espadampi, manqʼat awtjayasiñampi, usumpiw* jiwapjjani.+ 12 Jayankirejja usumpiw* jiwani, jakʼankiristi espadampiw jiwani, taqe khitinakatï ukanakat escapkani, jan jiwkani ukajj manqʼatjamaw jiwani. Jupanak contraw colerasiñaj antutäjja.+ 13 Kunapachatï jiwatanakapajj ajjtaskañ idolonakap taypina, altaranakap muytpachana,+ jachʼa lomanakana, qollu patjjanakana, walja ramanakani qoqanak* jakʼana ukhamarak jachʼa qoqanakan ramanakap jakʼan jaqortapjjani ukhaw jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta,+ jupanakajj jachʼa qoqan ramanakap jakʼanwa idolonakapar sumachañataki suma olorani ofrendanak loqtapjjerïna.+ 14 Nayajj jupanakar castigañatakejj amparaj loqatatäjja, oraqerojj chʼus tukuyäjja. Kawkintï jakapki taqe uka lugaranakjja, Diblá lugar jakʼankki uka wasara oraqet sipans jukʼamp chʼusa jaytäjja. Jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani’”.
7 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna. Jupajj akham sitänwa: 2 “Jaqen yoqapa, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj Israel oraqerojj akham siwa: ‘¡Tukuyajj purinjjewa! Taqe aka oraqeruw tukuyajj purinjje. 3 Tukuyamajj purinjjewa, juma contraw colerasiñaj antutäjja, luratanakamarjamaw jumarojj juzgäma, taqe ajjtaskañ luratanakamatwa jumarojj cuenta mayïma. 4 Nayajj janiw jumat sintiskämati ni khuyaptʼayaskämasa,+ sarnaqatamarjamaw jumar kuttʼayäma, ajjtaskañ jan wali luratanakamatwa tʼaqesïta.+ Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta’.+
5 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Mä jan waltʼäwiw jutaski, ukajj jan kikpani mä jan waltʼäwiwa.+ 6 Tukuyajj jutaskiwa. Tukuyajj jutaniwa, mä akatjamatwa jumjjar jutani. ¡Uñtam! Niyaw jutaski. 7 Aka markan jakiri, tukuyajj jumatak purinjjewa. Tiempojj jakʼachasisinkiwa, uka urojj jakʼankiwa.+ Qollunakansti kusisiñat arnaqasiñat sipansa wali ajjsarayasiñaw utji.
8 ”’Niyaw nayajj colerasiñaj jumjjar apanëjja,+ juma contraw wali colerasiñaj antutäjja,+ luratanakamarjamaw jumarojj juzgäma, taqe ajjtaskañ luratanakamatwa jumarojj cuenta mayïma. 9 Nayajj janiw jumat sintiskämati ni khuyaptʼayaskämasa,+ sarnaqatamarjamaw jumar kuttʼayäma, ajjtaskañ jan wali luratanakamatwa tʼaqesïta. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta, nayaw jumanakar castigapjjaraksma.+
10 ¡Uka urojj jutaskiwa! Jakʼachasisinkiwa.+ Aka markan jakiri, tukuyajj jumatak purinjjewa. Kawkïr varampitï castigkäma ukajj akankjjewa. Enemigon jachʼa jachʼa tukutapajj jiljjattiwa. 11 Nuwasiñajj jan walinak castigañatak varar tukuñkamaw jilti.+ Janiw wali valoraninakapasa, ni jupanakasa, ni wali uñtʼatäpjjatapasa castigot salvkaniti. 12 Horasajj jutaskiwa, uka urojj purininiwa. Alasirejj jan kusispanti aljirejj janirak llakispanti, uka walja jaqenak contra wali coleratätaj layku.*+ 13 Aljirejj jakaskpansa janiw oraq aljkäna uka oraqerojj kuttʼkaniti, kunanakatï visionan uñjaski ukajj taqpach walja jaqenakaruw pasani. Janiw ni maynis kuttʼkaniti. Jupan pantjasitap laykojj janiw khitis jakkaniti.
14 ”’Jupanakajj trompeta tuktʼapjje,+ taqenirakiw wakichtʼatäpjje, ukampis janiw khitis guerrar nuwasir sarkiti, nayan colerasiñajajj taqe uka walja jaqenak conträtap layku.+ 15 Espadajj anqankaskiwa,+ usumpi* manqʼat pistʼañampisti manqhankaskarakiwa. Taqe khitinakatï marka anqäjjankkani ukanakajj espadampi jiwayatäniwa, taqe khitinakatï markankkani ukanakasti manqʼat pistʼañampi usumpiw* tukusini.+ 16 Jakkirpach escapapkani ukanakajj qollunakaruw sarapjjani, vallenkir palomanakar uñtasitaw sapa maynejj pantjasitap laykojj ayqoni.+ 17 Taqe amparanakaw jan chʼamanëjjaniti, taqpach qonqorinakatwa umajj chʼaqarani.*+ 18 Llakisiñ isimpiw* isthapisipjje,+ jupanakarojj khatatiñaw katunti. Taqeniw phenqʼachatäpjjani, taqenirakiw pʼeq qʼaräpjjani.*+
19 ”’Qollqep callenakaruw jaqtapjjani, pachpa qoripatwa ajjtasipjjani. Janiw qollqepasa qoripasa Jehová Diosan colerasiñ urupat jupanakar salvkaniti.+ Niyakejjay qollqepas qoripas jupanakar jarktʼasajj juchar puriychejja, janiw sistʼasipkaniti, janirakiw purakanakaps phoqtʼapkaniti. 20 Adornonakapan wali sumätapatjja jupanakajj wal jachʼañchasipjjäna, ukanakampirakiw* ajjtaskañ diosanakapsa ajjtaskañ idolonakapsa lurasipjjäna.+ Ukatwa qollqepatsa qoripatsa ajjtasiyäjja. 21 Uksti kunanakatï saqueyjas katuntaski ukar uñtasitwa extranjeronakan amparapar katuyäjja, oraqenkir jan wali jaqenakaruw kunanakatï guerran katuntaski ukar uñtasit churäjja, jupanakasti uk jiskʼachapjjarakiniwa.
22 ”’Jupanakat jitheqtjjäwa,+ jamas cheqankir* lugarajajj jiskʼachatäniwa. Lunthatanakaw ukar mantasajj jiskʼachapjjani.+
23 ”’Cadenanak* wakichtʼam,+ jan cheqaparjam juchañchatäpki ukanakan wilapampiw oraqejj phoqantata,+ markajj nuwasiñampi phoqantatawa.+ 24 Nayajj jukʼamp jan wali jaqenak markanakat apanëjja,+ jupanakaw utanakam katuntasipjjani.+ Wali chʼamaninakan jachʼañchasitanakapsa tukjarakïwa, sagrado lugaranakapas jiskʼachatäniwa.+ 25 Jupanakan ukar llakisiñajj jutkani ukhajja, sumankañ thaqapjjani, ukampis janiw kuna sumankañas utjkaniti.+ 26 Jan waltʼäwejj ukjjar ukjjaruw jutani, mä yatiyäwejj ukjjar ukjjaruw jutani. Jaqenakajj mä profetan visionap thaqapjjani,+ ukampis sacerdotenakan leyipasa,* ancianonakan* ewjjtʼapas janiw utj-jjaniti.+ 27 Reyejj llakisiniwa,+ pʼeqtʼiristi janiw kuns kamachtʼirjamäkaniti, markankir jaqenakan amparapajj ajjsarañat khatatipjjaniwa. Jupanakarojj sarnaqataparjamaw uñjäjja, kunjamtï juzgapki ukarjamaw juzgäjja. Jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani’”.+
8 Sojjtïri marana, sojjtïri phajjsit phesqa urunak saraqatarojja, nayajj utajan qontʼatäskayätwa, Judá markan ancianonakapajj naya nayraqatan qontʼatäsipkarakïnwa, ukapachaw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitun amparapajj uka cheqan nayjjar jutäna. 2 Uñchʼukiskayäta ukhasti, mä jaqjam uñjta, ninar uñtasitäkaspas ukhama. Cinturapjamäkäna ukjat aynacharojj ninaw mistüna,+ cinturapat alayarojj mä llijkiriw utjarakïna, ukajj llijkiri qorimpi llijkiri qollqempi mezclatäkaspas ukhamänwa.+ 3 Ukatsti jupajj mä amparäkaspas ukham loqatatasaw ñikʼutat katuntitu, Diosan visionap taypejj mä espiriturakiw* alajjpachar apasajj Jerusalén markar apitäna, alay toqer* irpki uka manqhankir pation punkuparu,+ kawkjankkäntï Diosar colerayki uka jiskʼachir idolojj uka cheqaru.+ 4 Uka cheqansti Israelan Diosapan kʼajkir qhanapaw ukankäna,+ valle pampan uñjkayäta uka visionar uñtasitarakïnwa.+
5 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, mirä amp suma, alay toqer* uñtam” sasa. Ukatwa nayajj alay toqer* uñtayäta, altaran punkupat alay toqensti,* Diosar colerayki uka idoloruw mantañ cheqan uñjayäta. 6 Ukatsti akham sarakïnwa: “Jaqen yoqapa, kunja ajjtaskaña jan walinaksa israelitanakajj akan lurasipki ¿uk uñjtati?+ Ukanakajj templojat jayarstʼayapjjetuwa.+ Ukampis ukat sipans jukʼamp jan wali ajjtaskañanak uñjäta” sasa.
7 Ukatjja pation mantañap cheqaruw irpitäna, uñtayät ukhasti perqan mä pʼiya uñjayäta. 8 Jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, mirä amp suma, uka perqarojj mä jachʼa pʼiya pʼiysum” sasa. Ukatwa nayajj pʼiyjasin mä mantañ punku uñjayäta. 9 Ukatsti akham sarakitänwa: “Mantam, kuna ajjtaskañ jan walinaksa ukan lurasipki uk uñjam” sasa. 10 Ukatwa nayajj mantasin uk uñjayäta. Nayasti ukan kunayman qatatnaqtir animalanakar uñtasit idolonakampi, ajjtaskañ animalanakar uñtasit idolonakampi+ ukhamarak israelitanakan taqe ajjtaskañ idolonakapampi uñjayäta,+ uka idolonakajj taqpach perqar khitsutänwa. 11 Ukanak nayraqatansti israelitanakan 70 ancianonakampiruw saytʼat uñjayäta, jupanak taypin Safán+ chachan Jaazanías sat yoqapaw ukankaskäna. Sapa maynirakiw amparaparojj incensarionak aptʼatäpjjäna, incienson suma olorani jewqʼepajj alayaruw makataskäna.+ 12 Jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, israelitanakan ancianonakapajj kawkjantï idolonakapajj uchatäki uka sapa mayni manqhankir cuartonakan ¿kunsa chʼamakan lurasipki uk uñjtati? ‘Jehová Diosajj janiw uñjkistuti. Jehová Diosajj markar apanukjjewa’ sasaw jupanakajj sasipki”+ sasa.
13 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Jukʼamp jan wali ajjtaskañanak luraskir jumajj uñjäta” sasa. 14 Ukatwa Jehová Diosan templopankir* alay toqenkir* mantañ punkur apitäna, ukansti Tamuz diosatjam jachir warminakaruw qontʼat uñjayäta.
15 Jupasti sarakitänwa: “Jaqen yoqapa, ¿ukanak uñjtati? Ukanakat sipans jukʼamp jan wali ajjtaskañanak luraskir jumajj uñjäta”+ sasa. 16 Ukatjja Jehová Diosan templopankir* manqha patioparuw jupajj apitäna.+ Jehová Diosan templop mantañ cheqaru, pórtico sat mantañ cheqampit altarampit chika taypiru, ukanjja 25 chachanakaw ukankasipkäna, jupanakajj inti jalsu toqer uñtatäpjjänwa, jikhaninakapajj Jehová Diosan templop uksar uñtatarakïnwa, jupanakajj inti jalsu toqer uñtasajj intitakiw altʼasipjjäna.+
17 Jupajj akham sarakitänwa: “Jaqen yoqapa, ¿uk uñjtati? ¿Janit Judá markankirinakajj uka ajjtaskañanak lurañampisa, markar nuwasiñanakampi phoqantañampisa,+ nayar colerayaskakisas contentöpkpacha? Uñjam, jupanakajj uka ramampiw* nasajat chillapjjetu. 18 Ukhamajj wali colerasiñampiw nayajj jupanakar uñjäjja. Nayajj janiw jupanakat sinttʼaskäti, ni khuyaptʼayaskäsa.+ Jupanakajj wali chʼamampis jiñchujar artʼapkchitanejja, janiw jupanakar istʼkäti”+ sasa.
9 Ukatjja pachpa jiñchujampiw akham sasin nayar jachʼat artʼanir istʼta: “¡Markar castigapkani ukanakar tantachtʼam, sapa maynejj tukjañatak armas aptʼasitkama!” sasa.
2 Nayajj alay toqenkki* uka alto punkup+ toqet jutir sojjta chachanakaruw uñjta, sapa maynejj jiwayañatak armas aptʼasitänwa. Jupanak taypin lino isimp isthapit mä jaqew utjäna, cinturapan secretarion tinta apnaqañ cajitapanïnwa. Jupanakasti mantasaw cobret lurat altar ladon saytʼasipjjäna.+
3 Ukatjja Israelan Diosapan kʼajkir qhanapaw+ kawkjankkäntï ukjat alayar onjjtäna, querubín angelanak patjjata, ukatjja templo punkun marcop uksaruw saräna.+ Jupasti* lino isimp isthapitäkäna cinturapan secretarion tinta apnaqañ cajitapanïkäna ukaruw jawsäna. 4 Jehová Diosajj jupar akham sänwa: “Jerusalén marka taypi pasam, markan ajjtaskañ lurasitapat+ llakisipki ayqopki taqe ukanakan paranakapar mä marca ucham”+ sasa.
5 Nayan istʼkatajj mayni chachanakar akham sänwa: “Jupan qhepap sarapjjam, marka taypi pasasajj jaqenakar jiwarayapjjam. Jan sinttʼasipjjamti ni khuyaptʼayasipjjamsa.+ 6 Taqenir jiwarayapjjam, jilïr jaqenakarusa, waynanakarusa, virgen tawaqonakarusa, wawanakarusa, warminakarusa.+ Ukampis marcatäpki ukanakarojj jan jakʼachasipjjamti.+ Templojat qalltapjjam”+ sasa. Ukatwa templo nayräjjankasipkäna uka ancianonakamp qalltapjjäna.+ 7 Ukatjja jupanakarojj akham sänwa: “Templor qʼañuchapjjam, pationakarojj jiwatanakampi phoqantapjjam.+ ¡Sarapjjam!” sasa. Ukatwa mistusajj markankir jaqenakar jiwarayapjjäna.
8 Jaqenakar jiwarayasipkäna ukhajja, naya sapakiw quedasiyäta, oraqer puriñkam altʼasasti akham sasaw jachʼat artʼayäta: “¡Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tata! ¿Israelitanakat jiltʼapki taqe ukanakarojj Jerusalén markar colerasiñam apayanisat jiwarayäta?”+ sasa.
9 Ukatwa jupajj akham sitäna: “Israel markampin Judá markampin pantjasitapajj sinti jachʼapuniwa.+ Oraqejj wila wartañampi phoqantatawa,+ markajj jan cheqaparjam lurir jaqenakampi phoqantatarakiwa.+ Jupanakajj akham sapjjewa: ‘Jehová Diosajj markar apanukjjewa, Jehová Diosajj janiw kunsa uñjkiti’+ sasa. 10 Nayasti janiw sinttʼaskäti ni khuyaptʼayaskäsa.+ Sarnaqäwinakaparjamaw jupanakarojj kuttʼayäjja” sasa.
11 Ukatjja lino isimp isthapitäkäna, cinturapan secretarion tinta apnaqañ cajitapanïkäna ukaruw kuntï lurkäna uk yatiyañatak kuttʼanir uñjta. Jupajj akham sänwa: “Kuntï siskista ukhampun nayajj lurta” sasa.
10 Uñchʼukiskayäta ukhasti, querubín angelanakan pʼeqep patjjankkäna uka vidrior uñtasit piso patjjansti zafiro* sat qaläkaspas ukham uñjayäta, ukajj mä tronor uñtasitänwa.+ 2 Ukatjja lino isimp isthapitäkäna uka chacharojj jupajj* akham sänwa:+ “Querubín angelanakat aynachankki uka ruedanak taypir mantam,+ querubín angelanak taypit apsut nina aqkir sankʼanakampi amparanakam phoqtʼam,+ uksti markjjar willtam”+ sasa. Ukatwa nayan uñchʼukkipan jupajj mantäna.
3 Uka chachajj mantkäna ukhajja, querubín angelanakajj templon kupëjj toqepan saytʼatäsipkänwa, qenayasti manqha patio phoqtʼäna. 4 Jehová Diosan kʼajkir qhanapajj+ kawkjankkäntï querubín angelanakajj ukjat alayaruw sartäna, templon punku mantañäkis ukhakama. Templosti qenayampiw jukʼat jukʼat phoqtʼasjjäna,+ patiosti Jehová Diosan kʼajkir qhanapan qhantʼatapampiw phoqtʼasïna. 5 Querubín angelanakan chheqanakapan suynatapajj anqäjj pationwa istʼasïna, ukasti Taqe Chʼamani Diosajj arski ukar uñtasitaw istʼasïna.+
6 Ukatjja jupajj* lino isimpi isthapitäkäna uka chacharojj akham sänwa: “Ruedanak taypit nina apsum, querubín angelanak taypita” sasa. Uka chachasti mantasaw mä rueda ladon saytʼasïna. 7 Ukatsti querubín angelanakat mayniw querubín angelanak taypin utjkäna uka ninar amparap loqtäna.+ Aqkir nina sankʼa mä jukʼa katusajj lino isimpi isthapitäkäna uka chachan amparaparuw uchäna.+ Uka chachasti uk katusajj uka cheqat mistjjänwa. 8 Querubín angelanakan chheqanakap manqhäjjanjja jaqe amparanakar uñtasitaw utjarakïna.+
9 Uñchʼukkasajja querubín angelanakan ladonakapanjja pusi ruedanak uñjarakiyäta, sapa querubín ladopanjja mä ruedaw utjäna, uka ruedanakasti crisólito* sat qalar uñtasitaw qhanapjjarakïna.+ 10 Uka ruedanakasti puspachajj kikpakïpjjänwa, uka ruedanak manqhansti, yaqha ruedas utjkaspa ukham luratäpjjänwa. 11 Ruedanakajj onjjtapjjäna ukhasti, jan kutjtasaw pusi toqenakar sarapjjaspäna, kawksarutï querubín angelanakan ajanunakapajj uñtatäkäna uksaruw ruedanakajj jan kutjtas sarapjjäna. 12 Querubín angelanakan taqpach cuerpopasa, jikhanipasa, amparanakapasa, chheqanakapasa ukhamarak uka pusi angelanak ladonkkäna uka ruedanakas muytpacharojj nayranakampi phoqantatänwa.+ 13 Ruedanakat parlkasasti, nayajj mä aru istʼta, ruedanakar akham siri: “¡Ruedanaka, sarapjjam!” sasa.
14 Uka pusi querubín angelanakajj sapa mayniw pusi ajanunïpjjäna. Nayrïri ajanusti querubín angelan ajanupänwa, payïri ajanusti mä jaqen ajanupänwa, kimsïri ajanusti leonan ajanupänwa, pusïri ajanusti mä pakan ajanupänwa.+
15 Querubín angelanakajj alayaruw sartapjjäna, nayajj Kebar+ jawir jakʼan uñjkayäta uka pachpa angelanakänwa, 16 querubín angelanakajj onjjtapjjäna ukhajja, ruedanakajj jupanakamp chikaw onjjtapjjarakïna, querubín angelanakajj oraqet alayar sartañataki chheqanakap aytapjjäna ukhasti, ruedanakajj janiw kutjtapkänti ni ladopats jitheqtapkänti.+ 17 Querubín angelanakajj saytʼapjjäna ukhajja, ruedanakajj saytʼapjjarakïnwa, querubín angelanakajj alayar sartapjjäna ukhajja, ruedanakajj jupanakamp chikaw alayar sartapjjarakïna, kawkïr espiritutï querubín angelanakar irpkäna uka pachpa espirituw ruedanakan utjarakïna.
18 Ukatjja Jehová Diosan kʼajkir qhanapajj+ templon punku marco patjjapat sarjjasajj querubín angelanak patjjaruw saytʼäna.+ 19 Nayan uñchʼukiñkamasti querubín angelanakajj chheqanakap aytasaw oraqet alayar sartapjjäna. Angelanakajj alayar sartapjjäna ukhasti ruedanakajj jupanakan ladopankaskarakïnwa. Jehová Diosan utapan inti jalsu toqer uñtatäkäna uka punkuruw uka querubín angelanakajj saytʼapjjäna, Israelan Diosapan kʼajkir qhanapaw jupanak patjjankaskäna.+
20 Uka angelanakaruw nayajj Israelan Diosapan tronop manqhäjjan Kebar+ jawir jakʼan uñjayäta, ukhamatwa nayajj querubín angelanakäpjjatap yatiyäta. 21 Uka angelanakajj pusinpachaw pusi ajanuni pusi chheqanakanïpjjäna, chheqanakap manqhansti jaqe amparanakar uñtasitaw utjarakïna.+ 22 Ajanunakapasti Kebar+ jawir jakʼan uñjkayäta uka kikparakïnwa. Uka querubín angelanakajj sapa mayniw nayrar sarapjjäna.+
11 Mä espirituw* nayarojj aptasin Jehová Diosan templopan* inti jalsu toqenkir punkupar apitäna, uka punkojj inti jalsu toqer uñtatänwa.+ Punku mantañ cheqansti, 25 chachanakaruw uñjayäta, jupanak taypinsti Azur chachan Jaazanías yoqapampi ukhamarak Benaya chachan Pelatías sat yoqapampiw ukankasipkäna, jupanakajj markan principenakapäpjjänwa.+ 2 Ukatsti jupajj* akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, uka chachanakaw jan wal lurañ amtasipki, aka markankir jaqenakarojj jan walinak ewjjasipkaraki. 3 Jupanakajj akham sasipkiwa: ‘¿Janit utanak lurañ horasäki?+ Aka markajj* mä phukur* uñtasitawa,+ jiwasajj phukunkir aychar uñtasitarakïtanwa’ sasa.
4 ”Ukhamajj jupanak contra profecía arunak arsum. Jaqen yoqapa, profecía arunak arsum”+ sasa.
5 Ukatsti Jehová Diosan espiritupaw nayjjar jutäna,+ jupasti* akham sarakitänwa: “Jumajj akham sätawa: ‘Jehová Diosajj akham siwa: “Ay Israel marka, kuntï jumanakajj sapkta ukajj walikïskiwa, kuntï piensasipkta uks yatiraktwa. 6 Jumanakajj waljaniruw aka markan jiwarayapjjtajja, jiwatanakampiw callenakaps phoqantapjjtajja”+ sasa’”. 7 “Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Markpachar phoqantapkta uka jiwatanakaw aychar uñtasitajja, markasti phukur uñtasitarakiwa.+ Ukampis jumanakajj ukat apsutäpjjätawa’ sasa”.
8 “‘Jumanakajj guerraruw ajjsarapjjtajja,+ ukampis jumanak contrajj guerra apanëjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 9 ‘Nayajj ukat apsupjjämawa, extranjeronakan amparaparuw katuyapjjäma, ukatsti castigapjjarakïmawa.+ 10 Jumanakajj espadampiw jiwarapjjäta,+ Israelan qorpapanwa juchañchapjjäma,+ ukatsti Jehová Diosätaj yatipjjäta.+ 11 Markajj janiw jumanakan phukumäkaniti, janirakiw jumanakajj phuku manqhankir aychäpkätati. Jumanakarojj Israelan qorpapanwa juchañchapjjäma. 12 Jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta. Jumanakajj leyinakajarjam jan sarnaqapjjatam layku, janirakiw kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak phoqapktati,+ jan ukasti jumanak jakʼankir markanakan juicionakaparjamaw sarnaqapjjtajja’+ sasa”.
13 Profecía arunak arsuñ tukuyjjayäta ukhaw Benaya chachan Pelatías yoqapajj jiwjjäna, nayasti ajanus oraqer puriñkamaw altʼasirakiyäta, ukatsti akham sasaw jachʼat artʼasiyäta: “¡Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tata! ¿Israel markan jiltʼapki taqe ukanakarut jiwarayäta?”+ sasa.
14 Jehová Diosajj wasitat nayar parlitäna, akham sasa: 15 “Jaqen yoqapa, kawkïr jilanakamatï oraq alañatak derechonïpki uka jilanakamarusa, taqpach israelitanakarusa Jerusalén markan jakirinakajj akham sapjjewa: ‘Jehová Diosat jayankapjjam. Oraqejj nanakankiwa, nanakan oraqejäñapatakiw churapjjetu’ sasa. 16 Ukhamasti jumajj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayajj jayaruw jupanakarojj yaqha markanak taypir apayäta, markanakaruw anatatarakiyäta,+ ukampis kawkirutï sarapki uka markanakanjja, mä qhawqha tiempojj nayaw jupanakatak mä templöyäjja”+ sasa’.
17 ”Ukhamasti jumajj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Jumanakarojj markanak taypitsa, kawkïr oraqenakarutï anatatatäpkta uka oraqenakatsa tantachtʼapjjarakïmawa, Israel oraqe churapjjarakïma.+ 18 Jupanakasti ukaruw kuttʼapjjani, jupanakaw ajjtaskañ idolonakapsa ajjtaskaña luräwinakapsa ukan chhaqtayapjjani.+ 19 Nayajj taqe jupanakaruw mayachtʼäjja,+ mä machaq amuyu jupanakar ucharakëjja.+ Ukatsti jupanakan cuerpopat qala chuymap apsöjja,+ mä jañchi chuyma churäjja,*+ 20 ukhamat jupanakajj leyinakajarjam sarnaqapjjañapataki, kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak phoqapjjañapataki, istʼapjjañapataki. Ukatsti jupanakajj nayan markajäpjjaniwa, nayasti jupanakan Diosaparakïyäwa”’.
21 ”‘“Ukampis khitinakatï ajjtaskañ idolonakapatsa ajjtaskaña luräwinakapatsa chuymanakapan jan jitheqtapkani ukanakarojja, sarnaqataparjamaw kuttʼayäjja”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja’”.
22 Querubín angelanakajj chheqanakap aytapjjäna, jupanak jakʼansti ruedanakaw utjarakïna,+ Israelan Diosapan kʼajkir qhanapaw jupanak patjjankäna.+ 23 Ukatsti Jehová Diosan kʼajkir qhanapaw+ markat alayar mistüna, markat inti jalsu toqenkkäna uka qollu patjjaruw saytʼarakïna.+ 24 Ukatsti Diosan espiritup taypi uñjkayäta uka visionanjja, mä espirituw nayar aptitäna, kawkjankapkäntï yaqha markar apatanakajj uka Caldea toqeruw apitäna. Ukatjja uñjkayäta uka visionajj tukuyjjänwa. 25 Ukhamatwa nayajj yaqha markar apatäkäna uka markarojj kunanaktï Jehová Diosajj uñachtʼaykitäna ukanak sayäta.
12 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, jumajj kutkatasir jaqenak taypin jaktajja, jupanakajj uñjañatak nayranïpjjewa, ukampis janiw uñjapkiti, jupanakajj istʼañatak jiñchunïpjjewa, ukampis janiw istʼapkiti,+ kutkatasir jaqenakäpjjatap layku.+ 3 Jaqen yoqapa, jumajj yaqha markar apatäñataki qʼepim wakichtʼasim. Ukatjja urükipanwa jupanakan uñjkatajj yaqha markar sarjjañama. Yaqha markar apatjam sarjjam, jupanakan jumar uñjkipan utamat yaqha cheqar sarjjam. Kutkatasir jaqenakäpkchisa, inas ukhamat ukajj kun sañs muni uk amuytʼapjjchispa. 4 Urükipanwa jupanakan uñjkatajj yaqha markar apatjam sarjjañatakejj qʼepim apsuñama. Ukatsti kunjamtï yaqha markar apatäki ukarojj apaski ukhamaw arumthapirojj jupanakan uñjkatajj mistjjañama.+
5 ”Jupanakan uñjkataw perqarojj mä jachʼa pʼiya pʼiyjañama, ukatsti pʼiyantkta uka cheq qʼepim apsüta.+ 6 Jupanakan uñjkataw kallachimjjarojj qʼepim qʼepjjarusïta, chʼamakan uk apsurakïta. Oraqe jan uñjañatakejj ajanum imtʼasïta, kuna laykutejj israelitanakatakejj mä señaläkasmas ukham jumarojj tukuysma”.+
7 Kunjamtï nayarojj mayiskitäna ukhampunwa lurayäta. Urükipanwa yaqha markar apaski uka qʼepir uñtat qʼepij apsuyäta. Arumthapirusti amparajampejj mä jachʼa pʼiya perqar pʼiyjayäta. Chʼamakäjjäna ukhajja, kallachij-jjaruw qʼepi qʼepjjarusiyäta, nayajj jupanakan uñjkataw ukanak lurayäta.
8 Alwarusti mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 9 “Jaqen yoqapa, ¿kutkatasirïki uka Israel markajj janit ‘kunsa luraskta’ sasin jisktʼktamjja? 10 Jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Aka yatiyäwejj Jerusalenankir pʼeqtʼiritakiwa,+ markankapki taqe uka israelitanakatakis ukhamaraki” sasa’.
11 ”Akham sätawa: ‘Nayajj jumanakatak mä señalätwa.+ Kunjamtï nayajj lurktjja, ukhamarakiw jupanakarojj lurasini. Jupanakajj yaqha markar apatäpjjaniwa, preso apatäpjjaniwa.+ 12 Jupanak taypinkki uka pʼeqtʼiriw kallachipjjarojj qʼepip qʼepjjaruni, chʼamakanwa misturakini. Murallaruw mä jachʼa pʼiya pʼiyjani, uka pʼiya cheq qʼepip apsurakini.+ Oraqe jan uñjañatakejj ajanup imtʼasini’ sasa. 13 Nayasti jupjjaruw qänajampi* jaqjjatäjja, katuñ qänajan katuntatäniwa.+ Caldeonakan oraqeparu, Babilonia markaruw apäjja, ukampis janiw uñjkaniti, ukanwa jiwarakini.+ 14 Taqe khitinakatï jupampïpki uka yanapirinakaparusa tropanakaparusa taqe toqeruw anatatäjja,+ jupanakar arktañatakisti imañapat mä espada apsöjja.+ 15 Markanak taypiru ukhamarak oraqenak taypiru anatatkä ukhajja, jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani. 16 Ukampis mä qhawqhanirojj espadatsa, manqʼat awtjatäñatsa, usutsa* salväwa, ukhamat kawkïr markanakarutï sarapkani ukanjja, taqe ajjtaskañ luratanakapat parlapjjañapataki, jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani”.
17 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 18 “Jaqen yoqapa, jumajj khatattʼasis tʼantʼam manqʼam, ajjsartʼasa wal llaktʼasis umam umarakim.+ 19 Markankir jaqenakarojj akham sätawa: ‘Israel oraqenkki uka Jerusalén markan jakirinakarojj akham siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja: “Jupanakajj llakitaw tʼantʼap manqʼapjjani, wal ajjsarasaw umap umapjjani, taqe khitinakatï ukan jakapki ukanakan nuwasitanakap kawsaw+ oraqepajj qʼala chʼusäni.+ 20 Jaqenïki uka markanakajj laqayaruw tukuni, oraqesti apanukut mä lugararuw tukuni.+ Jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta”+ sasa’”.
21 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 22 “Jaqen yoqapa, ‘urunakajj pasiwa, taqe visionanakasti ina chʼusarukiw tukusi’+ siski uka säwejj ¿kunarak Israel marka taypinsti? 23 Ukhamasti jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayasti uka säwi aru chhaqtayäwa, Israel markan janiw uka säwi arjja parljjapjjaniti” sasa’. Ukampis jupanakarojj akham sañamawa: ‘Urunakajj jakʼachasiniwa,+ taqpach visionanakaw phoqasirakini’ sasa. 24 Israel markan janiw kʼari visionasa, yatirinakjam kʼarinak yatjjatañas utj-jjaniti.+ 25 ‘“Kuna laykutejj naya Jehová Diosaw parläjja. Kuntï siskä uka arunakajj jankʼakiw phoqasini.+ Kutkatasir jaqenaka, jakasipkäta uka urunakan+ nayajj arsöjja, uksti phoqarakïwa”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja’”.
26 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 27 “Jaqen yoqapa, Israel markajj akham saskiwa: ‘Kuna visiontï jupajj uñjki ukajj akat walja tiempotakiwa, jutir urunakatakiw visionajj arsusiski’+ sasa. 28 Ukhamasti jupanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “‘Janiw arunakajat ni mayas qheptʼkaniti, kuntï nayajj siskä ukajj phoqasipuniniwa’ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”’”.
13 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Israel markan profetanakap contrajj profecía arunak arsum,+ khitinakatï pachpa amuyupat* profecía arunak arsupki uka profetanakarojj akham sarakim:+ ‘Jehová Diosan arunakap istʼapjjam. 3 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “¡Ay jan amuytʼasir profetanaka, jan kuna visión uñjasin pachpa chuymapat profecía arunak arsurinaka!+ 4 Ay Israel marka, profetanakamajj laqayanak taypin jakir qamaqenakar* uñtasitäjjapjjewa. 5 Jumanakajj janiw Israel markatakejj qalat luratäki uka kʼakʼatatat murallanakap wasitat saytʼayirejj sarapkätati,+ ukhamat Jehová Diosajj nuwaskani uka urojj Israel markajj saytʼatäñapataki”+ sasa. 6 “Jupanakajj kʼari visionanak uñjapjje, jutir tiempotakejj kʼarinak arsupjje, janis Jehová Diosajj jupanakar khitkchejja, ‘akajj Jehová Diosan arunakapawa’ sasipkiwa, ukatsti kuntï arsupki uka arunakan phoqasiñaps suyapjjarakiwa.+ 7 Nayajj janis kuns arskstjja, ¿janit jumanakajj kʼari visionanak uñjapkta, ‘akajj Jehová Diosan arunakapawa’ sasin jutir tiempotak kʼarinak arsupkarakta?” sasa’.
8 ”‘Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “‘Niyakejjay arsutanakamajj kʼarïchejja, visión uñjatanakamas kʼarirakïchejja, nayajj jumanak conträtwa’, sistwa naya Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.+ 9 Nayajj kʼari visionanak uñjapki, kʼari profecía arunak arsupki uka profetanak contraw chʼamani amparaj loqatatäjja.+ Janiw jupanakajj nayan confiykañ jaqenakaj taypinkapkaniti, janirakiw Israel markan qellqantatäpki ukanak taypinkapkanisa, ni Israel oraqerus kuttʼapkaniti. Jumanakajj Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitütaj yatipjjäta.+ 10 Janis sumankañajj utjkchejja, “¡sumankañaw utji!”+ sasaw jupanakajj markajar saranukuyapjje, ukatwa taqe ukanakajj pasani. Kunapachatï maynejj mä jan suma perqa lurki ukhajja, jupanakajj qʼatawimpiw ukar revocapjje’.*+
11 ”Khitinakatï qʼatawimp perq revocapki ukanakarojja, ukajj tinkuniwa sañamawa. Wali chʼamani jalluw jutani, chhijchhiw purintarakini, wali chʼamani thayaw uka perq tinkuyani.+ 12 Kunapachatï perqajj tinkuni ukhajja, jaqenakajj akham sasaw jisktʼapjjätam: ‘¿Kawkirak qʼatawimp revocat perqamasti?’+ sasa.
13 Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayasti colerasiñajan jachʼa thayanakampi wali chʼamani jallumpi puriyanëjja. Wal colertʼasisajj chhijchhimpiw uka perqa tinkuyäjja. 14 Jumanakajj qʼatawimpi revocapkta uka perq nayajj tʼunjäwa, oraqeruw tinkuyarakëjja, cimientonakapas qhanaw uñjasirakini. Markajj tinkuni ukhasti, jumanakajj uka manqhanwa jiwarapjjäta. Jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta’.
15 ”‘Kunapachatï nayajj uka perqjjarusa uka perqa qʼatawimp revokirinakjjarus taqpach colerasiñaj antutä ukhajja, nayajj akham sasaw jupanakar säjja: “Uka perqajj janiw utj-jjeti, qʼatawimpi revocapki ukanakas janirakiw utj-jjeti.+ 16 Jerusalén markatak profecía arunak arsupkäna, jan sumankaña utjkipans sumankañ visionanak markatak uñjapkäna uka Israelan profetanakapajj chhaqtjjapjjewa”’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
17 ”Jaqen yoqapa, khitinakatï pachpa profecía arunakap uñstayapki uka markamankir warminak contra saytʼasim, jupanak contrajj profecía arunak arsurakim. 18 Jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Kawkïr warminakatï jaqen vidap katjañatakejj taqe amparanakatak cintanak* chʼukupki ukhamarak pʼeqenakatak jiskʼampi jachʼampi velonak chʼukupki uka warminakat ¡ay kunakïkani! ¿Jumanakajj markajan vidap katjasat jumanakan pachpa vidam salvasiñ munapjjta? 19 ¿Jupanakajj mä jachʼi cebada layku ukhamarak jiskʼa tʼantʼanak laykut markaj taypin jiskʼachapjjetani?+ Jupanakajj jan jiwapjjañapäki ukanakaruw jiwayapjje, jiwapjjañapäki ukanakarojj jakayapjjarakiwa, kʼarinakap istʼapki uka markajar kʼarinak parlasaw ukham lurapjje”’.+
20 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Ay warminaka, jaqenakar jamachʼir uñtat katuñatak cintanak apnaqapkta ukanak conträtwa. Nayajj amparanakapat tʼaqaräwa, jamachʼinakar uñtat katuntapkta ukanakarojj salvarakïwa. 21 Nayajj velonakam markajat tʼaqaräwa, amparanakamatwa markajarojj salväjja, jupanakajj janiw jumanakan katuñjamäjjaniti. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta.+ 22 Nayajj cheqap jaqenakar jan tʼaqesiykayäta ukhaw jupanakarojj kʼarinakamamp desanimapjjtajja,+ jan wali jaqenakaruw apoyapjjtajja,+ ukatwa jupanakajj jan wali thakip jan apanukupkiti, janirakiw jakapkaniti.+ 23 Ukhamasti jumanak warminakajj janiw kʼari visionanak uñj-jjapjjätati, yatirinakan luräwinakapsa lurjjapjjätati.+ Nayasti markajarojj amparanakamat salväjja. Jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta’”.
14 Israelan yaqhep ancianonakapajj jutasaw naya nayraqatan qontʼasipjjäna.+ 2 Ukatsti Jehová Diosaw nayar parlitäna, akham sasa: 3 “Jaqen yoqapa, aka chachanakajj ajjtaskañ idolonakapar arkañatak amtatäpjjewa, jaqenakan juch lurapjjañapatakejj mä lanktʼasiñ uchapjjaraki. ¿Nayajj jupanakan jisktʼapar jaysäti?+ 4 Ukhamajj jupanakamp parlam, jupanakarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Mä israelitatï ajjtaskañ idolonakapar arkañ munapunchi, jaqenakan juch lurapjjañapatakejj mä lanktʼasiñ ucharakchi, ukatsti mä profetar jisktʼasir sararakchi ukhajja, naya Jehová Diosasti, ajjtaskañ walja idolonakaparjamaw jupar castigäjja. 5 Nayasti israelitanakarojj wali ajjsarañampiw chuymanakapar phoqantäjja, taqeni nayat jitheqtasin ajjtaskañ idolonakapar arkapjjatap layku”’.+
6 ”Ukhamasti israelitanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayan ukar kuttʼanjjapjjam, ajjtaskañ idolonakamat jitheqtjjapjjam, taqpach ajjtaskañ luräwinakam apanukupjjam.+ 7 Kawkïr israelitatï jan ukajj Israelan jakki uka extranjerotï nayat jitheqtanejja, ajjtaskañ idolonakapar arkañ munapunini, jaqenakarus juch lurapjjañapatak mä lanktʼasiñ uchani, ukatsti profetajar jisktʼasir sararakini ukhajja,+ naya Jehová Dios pachpaw jupar jaysäjja. 8 Nayaw uka jaqe contrajj saytʼäjja, jupasti jaqenakan amuyasipjjañapatak mä uñachtʼäwïniwa, jiskʼachapjjarakiniwa, markajats chhaqtayäwa.+ Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta”’.
9 ”‘Ukampis profetatï engañjatächi, ukatsti jupar jaysarakchi ukhajja, naya Jehová Diosaw uka profetarojj engañjta.+ Ukatjja jupa contrajj amparaj loqatatäjja, Israel markajats chhaqtayarakïwa. 10 Jupanakaw juchanïsipkani, jisktʼaski ukan juchapajj profetan juchap kikparakïniwa, 11 ukhamat israelitanakajj jan ukhamak kawkirus sarasipkakiñapataki, nayat jayarstʼasa, janirak taqe juchanakapampejj qʼañuchasipjjañapataki. Ukatsti jupanakajj nayan markajäpjjaniwa, nayasti jupanakan Diosaparakïyäwa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
12 Mä kutimpiw Jehová Diosajj nayar parlitäna, akham sasa: 13 “Jaqen yoqapa, mä markatï nayar apanukusin naya contra juch luraspajja, uka marka contraw nayajj amparaj loqatatäjja, ukatsti manqʼañanakap apaqäjja.*+ Uka markarojj manqʼat awtjayasiñ apjjatäjja,+ jaqenaksa animalanaksa chhaqtayarakïwa.+ 14 ‘Noé,+ Daniel,+ Job+ sat kimsa chachanakatï uka markan jakapjjaspajja, jupanak sapakiw cheqapar sarnaqer jaqenakäpjjatap laykojj salvasipjjaspa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
15 “‘Jan ukajj marka taypis ajjsarkañ salvaje animalanak pasaykirista, ukan jakirinakarojj jiwarayapjjarakispa, ukatsti mä chʼusa markar tukuyatäsajj uka salvaje animalanakar ajjsarasajj jan khitis pasañ munkaspati ukham sañäni.+ 16 Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘uka kimsa chachanakatï uka markankapjjaspajja, janiw jupanakajj yoqanakaparusa ni phuchanakaparus salvapkaspati, jan ukasti jupanak sapakiw salvasipjjaspa, markasti chʼusakirakïspawa’”.
17 “‘Jan ukajj mä espadsa uka marka contrajj apaykirista,+ ukatsti “marka taypi uka espadajj paspan” sirista, jaqenakarus animalanakarus uka espadajj chhaqtayarakispa ukham sañäni.+ 18 Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘uka kimsa chachanakatï uka markankapjjaspajja, janiw jupanakajj yoqanakaparusa ni phuchanakaparus salvapkaspati, jan ukasti jupanak sapakiw salvasipjjaspa’”.
19 “‘Jan ukajj mä usumpis* uka markar apjjatkirista,+ jaqenakampir animalanakampir chhaqtayañatakejj wila wartañampis colerasiñaj uka markar apankirista ukham sañäni. 20 Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘Noé,+ Daniel,+ Job+ sat kimsa chachanakatï uka markankapjjaspajja, janiw yoqanakaparusa ni phuchanakaparus salvapkaspati, jan ukasti jupanak sapakiw cheqap jaqenakäpjjatap laykojj salvasipjjaspa’”.+
21 “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Ukhamäniw Jerusalén marka contra pusi castigonakaj apankä ukapachajja,+ nayasti uka marka contrajj espadampi, manqʼat awtjayasiñampi, ajjsarkañ salvaje animalanakampi, usumpi* apanëjja,+ ukhamat jaqenakampi animalanakampi chhaqtayañataki.+ 22 Ukampis mä qhawqha jiltʼirinakatjja, yoqanakasa phuchanakasa escapapjjaniwa, ukatsti apsutäpjjaniwa.+ Jupanakajj jumanakan ukaruw jutapjjani, jupanakan sarnaqatapampi luräwinakapampi uñjasajja, kuna jan waltʼäwtï nayajj Jerusalén marka contra apankta, taqe kunanaktï uka markar lurkta ukanakampiw chuymachasipjjäta’”.
23 “‘Jupanakan sarnaqatapampi luräwinakapampi uñjasaw jumanakajj chuymachasipjjäta, ukatsti jumanakajj uka markar ukham lurañajatakejj walja motivonak utjatap amuyapjjäta’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
15 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, ¿kunansa uvas lawajj yaqha qoqanakatsa* jan ukajj montenkir* qoqanakan ramanakapats jukʼamp sumajja? 3 ¿Uvas lawampejj mä kunas lurasispati? ¿Jan ukajj kun warktʼasiñatakich jaqenakajj uvas lawat mä gancho lurasipjjaspa? 4 Uka uvas lawajj phayañatak ninar jaqontatawa, ninasti purap ladot nakhanti, chika taypip kʼillimaruw* tukuyaraki. ¿Ukajj kun lurañatakis jichhajj walïspa? 5 Ninar janïr phichantatäkäna ukhatï jan kunatak sirvkchïnjja, ninar phichantatäsajj ¡jukʼampiw jan kunatakis sirvjjeti!”.
6 “Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Kunjamtï uvas lawanakajj montenkir qoqanak* taypit apsutäsin ninamp phichantatäkejja, ukhamarakiw nayajj Jerusalén markan jakirinakarojj luräjja.+ 7 Nayajj jupanak contraw saytʼasta. Jupanakasti ninat escapapjje, ukampis ninaw jupanakar qʼal nakhantani. Nayajj jupanak contra saytʼaskä ukhaw jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta’+ sasa”.
8 “‘Jupanakan nayar apanukupjjatap laykusti,+ oraq chʼusak jaytäjja’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
16 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Jerusalén markarojj ajjtaskañ luratanakap yatiyam.+ 3 Jumajj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj Jerusalén markarojj akham siwa: “Juman qalltäwimas nasïwimas cananeonakan oraqepankiwa. Awkimajj amorreo+ jaqënwa, taykamasti hitita+ warmirakïnwa. 4 Jumajj naskayäta uka urojja, janiw jumarojj kururum khareqapkayätamti, qʼomäñamatakis janiw umamp jareqapkayätamti, janiw jayumpis qaqontapkayätamti, janirakiw telanakampis kʼirtʼapkayätamti.* 5 Janiw khitis ukanakat ni may lurañatakis jumat sinttʼaskayätamti. Janiw khitis jumat khuyaptʼayaskayätamti. Ukat sipans marka anqäjj oraqeruw jumar jaqtapjjayätamjja, naskayäta uka urojj jumarojj uñisipjjayätamwa.
6 ”’”Uka cheq paskasasti nayajj pachpa wilaman watʼakiskir uñjayäsmajja. Wilaman watʼakiskayäta ukhajja, nayajj jumar akham sayäsmawa: ‘¡Jakaskakim!’ sasa. Cheqas nayaw wilaman watʼakiskayäta ukhajj ‘¡jakaskakim!’ sayäsmajja. 7 Jumarojj pampan jilir alinakar uñtasitaw walja jaqenakar tukuysma, jumasti jilsusaw mä tawaqor tuktajja, suma adornonakampi uchatarakïyätawa. Ñuñunakamajj suma qalakirakïnwa, ñikʼutamas jilaqarakiyätamwa, ukampis qʼalalakïskayätawa, jan kuna isini”’.
8 ”‘Uka cheq paskas jumar uñjsma ukhajja, jumajj mä chachar munasiñatak edadanëjjatam amuyta. Ukatwa nayajj mantojampi juma patjjar janjjatsma,+ qʼalal jañchim imjjataraksma, nayajj mä juramento lurta, mä pacto lurasaw jumampejj mayachasirakta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘jumasti nayankjjarakiyätawa. 9 Jumarojj umampiw jareqsma, wilamsti jareqsmawa, suma aceitempiw josqʼontaraksma.+ 10 Ukatsti mä bordat vestidompiw uchsmajja, suma lipʼichit* lurat wiskhu* chursmajja, suma linompiw jumar llawuntsmajja, jila alani isinakampiw isthapiyaraksmajja. 11 Jumarojj adornonak uchsmajja: amparanakamarojj brazaletempi, kunkamarusti mä collarampi. 12 Ukatjja nasamarojj mä aro uchsmajja, jiñchunakamarusti aretenakampi, pʼeqemarusti mä suma coronamp ucharaksmajja. 13 Jumajj qorimpi qollqempiw kʼachachtʼasiyätajja, suma lino isimpi, jila alaninakampi, suma bordat isimpiw isthapisiyätajja. Suma jakʼumpi miskʼimpi aceitemp manqtʼasiyätajja, jumasti wali suma uñnaqtʼaniruw tukuyätajja,+ mä reinäñatakejj wakichatäjjayätawa’”.
14 “‘Juman suma uñnaqtʼanïtam laykojj markanak taypin wali uñtʼatäjjayätawa,+ nayan kʼajkir qhanajajj jumjjankatap laykojj suma uñnaqtʼanïtamajj wali sumänwa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
15 “‘Ukampis jumajj suma uñnaqtʼanïtam laykuw jachʼañchasiñ qallttajja,+ markanak taypin wali uñtʼatätam laykusti mä prostitutaruw tukuraktajja.+ Khititï uka cheq paskäna ukanakampiw jumajj mä prostitutjam qʼañunak walpun lurayätajja,+ juma pachpaw jupanakar churasiyätajja. 16 Jumajj suma qhana colorani mä qhawqha isinakamampiw sagrado alto cheqanakam kʼachachtʼayätajja, ukanwa jumajj mä prostitutjam qʼañunak lurayätajja.+ Ukanakajj janipuniw pasañapäkänti. 17 Ukatsti nayajj churkayäsma uka qorimpi qollqempi lurat suma joyanakamampiw chachanakar uñtasit idolonak lurayätajja, ukanakampiw jumajj mä prostitutjam qʼañunak luraraktajja.+ 18 Ukatsti suma bordat isinakamampiw uka chachanakar uñtasit idolonakar imjjatayätajja, nayan aceitejampi inciensojampi ukanakar churayätajja.+ 19 Ukatjja juman manqtʼasiñamatak churkayäsma uka suma jakʼumpi aceitempi miskʼimpi lurat tʼantʼjja, ukanakaruw suma olorani sacrificior uñtat churayätajja.+ Ukajj ukhampuniw pasäna’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
20 “‘Nayatak ususkayäta uka yoqanakamarus phuchanakamarus+ idolonakaruw sacrificiot loqtayätajja...+ ¿Janit prostitutjam qʼañu luratanakamampejj contentökta? 21 Jumajj wawanakajaruw jiwaraytajja, ninar phichantasaw sacrificiot loqtaraktajja.+ 22 Taqe uka ajjtaskañanak luraskayäta ukhasa prostitutjam qʼañunak luraskayäta ukhasa, janiw jumajj wawäkayäta uka tiempot amtaskayätati, ukapachasti jumajj qʼalalakïskayätawa, jan kuna isini, wilaman watʼakiskayätajja. 23 Taqe uka jan wali luratanakamatjja, ay jumat kunakïkani’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 24 ‘Jumajj falso diosanakar adorañatakiw* mä lugar lurasiyätajja, sapa plazanwa alto cheqankir mä sagrado lugar lurasiyätajja. 25 Jumajj wali uñtʼat sapa callenwa alto cheqankir sagrado lugaranak lurasiyätajja, khititï uka cheq paskäna ukanakar cuerpom katuyasisaw* suma uñnaqtʼanïtam wali ajjtaskañar tukuytajja,+ prostitutjam qʼañu luräwinakams jukʼamp jiljjattayarakiyätajja.+ 26 Jumajj mä prostitutjamaw qʼañunak wal lurañ muniri egipcio+ vecinonakamampejj qʼañunak lurayätajja, juman prostitutjam walja qʼañunak luratanakamampiw nayar wal colerayirïstajja. 27 Jichhasti jumar castigañatakiw amparaj loqatatäjja, manqʼañanakamsa jukʼaptayarakïwa,+ jumar uñisipktam uka warminakan caprichoparuw katuyarakïma,+ filisteonakan phuchanakaparu. Jupanakasti ajjtaskañ qʼañu juchanak luratamampiw wal musparapjjäna.+
28 ”’Ukatsti qʼañunak lurañ wal munaskakitam laykojj asirionakampiw+ mä prostitutjam qʼañunak lurarakiyätajja. Ukampis jupanakamp ukham qʼañunak lurkasas jukʼamp lurañ munaskakiyätawa. 29 Ukatwa jumajj negociantenakan oraqepansa* caldeo+ jaqenakampis jukʼampi mä prostitutjam qʼañunak lurayätajja. Ukhampachas jumajj jukʼampiw ukanak lurañ munaskakiyätajja. 30 ¡Jan phenqʼani mä prostitutar uñtat taqe ukanak luras sarnaqañamatakejja, juman chuymamajj kunja usutänsa!’,*+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 31 ‘Ukampis jumajj wali uñtʼat sapa callen falso diosanakar adorañatak* mä lugar lurasiyäta ukhasa, sapa plazan alto cheqankir mä sagrado lugar lurasiyäta ukhasa, jumajj janiw mä prostitutjamäkayätati, janirakiw kuna pagsa katoqaskayätati. 32 ¡Jumasti adulterio jucha lurir esposätawa, pachpa chachapar katoqañat sipansa jan uñtʼat jaqenakar katoqer warmïtawa!+ 33 Jaqenakajj taqe prostitutanakaruw regalonak churapjje,+ ukampis wal munirinakamarojj jumaw antisas regalonak churtajja,+ taqe cheqat jumampi qʼañunak lurir jutapjjañapatakiw jupanakar qollqe churtajja.+ 34 Janiw jumajj mayni prostituta warminakjamäktati. ¡Janiw khitis jumjam prostitutajj utjkiti! Jumajj jaqenakat pago katoqañat sipansa, jumaw antisas jupanakar pagtajja. Maysaruw jumajj lurtajja’.
35 ”Ay prostituta,+ ukhamasti jumajj Jehová Diosan arunakap istʼam. 36 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Juman qʼañunak wal lurañ munatamajj qhanawa, qʼalalätamasti jumar wal munirinakamampi ukhamarak ajjtaskañ idolonakamampi+ prostitutjam qʼañunak luraskayäta ukhaw qhan uñjasïna, uka idolonakaruw jumajj wawanakaman wilap sacrificiot loqtayätajja.+ 37 Ukatwa jumajj wal kusisiykayäta jumar wal munapkarakiyätam taqe ukanakar tantachtʼäjja, taqe khitinakarutï jumajj wal munaskayäta ukhamarak wal uñiskayäta taqe ukanakaru. Taqe cheqanakatwa juma contra jutapjjañapatak tantachtʼäjja, jupanakan uñjkataw jumarojj issuyäma, jumarojj qʼalalak uñjapjjätam.+
38 ”’Nayaw jumarojj adulterio jucha lurir warminakampiru wila wartir warminakampir+ waktʼki uka castigompi castigäma,+ colerasiñampi wal colerasiñampiw wilamajj wartasini.+ 39 Jumar wal munirinakan amparaparuw katuyäma. Jupanakaw juman falso diosanakamar adorañatak* lugaranakam allthapipjjani, alto cheqankir sagrado lugaranakamsa tinkuyapjjarakiniwa,+ issuyapjjarakïtamwa,+ suma joyanakamsa* apasipjjarakiniwa,+ jumarojj qʼalalak jaytapjjätam, jan kuna isini. 40 Juma contrajj walja jaqenak apanipjjani,+ qalanakampiw jumarojj jaqjapjjätam,+ espadanakapampiw jiwayapjjätam.+ 41 Utanakam ninampiw phichantapjjani,+ walja warminakan uñjkataw jumarojj nayan juchañchatajampi juchañchapjjätam. Prostitutjam sarnaqañam tukusiyäwa,+ janiw jumajj khitirus pagjjätati. 42 Juma contra colerasitajajj tʼakurjjaniwa,+ wal colerasiñajas jumat saraqjjaniwa,+ nayajj calmasjjäwa, janiw wasitat coleratäjjäti’.
43 ”‘Niyakejjay tawaqöskayäta uka urunakat jan amtaskstajja,+ taqe ukanak luras nayar colerayarakchistajja, sarnaqatamarjamaw jumjjarojj jan walinak apanëjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘janiw jumajj ajjtaskañ qʼañu juchanak lurjjätati, janirakiw ajjtaskañ luratanakams lurjjätati.
44 ”’Säwi arunak arsurinakajj taqeniw jumjjat aka säwi sapjjani: “¡Phuchajj taykapakipuniwa!”+ sasa. 45 Jumajj taykam kikpakïtawa, jupajj chachaparus wawanakaparus uñisïnwa. Jumajj kullakanakam kikpakïtawa, chachanakaparus wawanakaparus uñisiri. Jumanakan taykamajj hitita warmïnwa, awkimasti amorreo+ jaqerakïnwa’”.
46 “‘Juman jilïr kullakamajj Samariawa,+ jupajj phuchanakapampiw* jumat alay toqen* jaki,+ sullka kullakamasti Sodomawa,+ jupajj phuchanakapampiw jumat aynach toqen* jaki.+ 47 Jumajj janiw jupanakan thakinakapan mayak sarnaqktati, janirakiw ajjtaskañ luratanakapaks yateqasktati, jan ukasti jupanakat sipans mä jukʼa tiemponak jukʼamp jan walinak luras sarnaqtajja.+ 48 Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘Sodoma kullakamasa phuchanakapasa janiw kunjamtï jumasa phuchanakamas lurapkta ukham lurapkiti. 49 Sodoma kullakamajj akanwa pantjasi: jupasa phuchanakapasa+ jachʼa jachʼaw tukupjjäna,+ jupanakansti manqʼañajj jilarkiriw utjäna,+ jan kuna llakiniw jakasipjjarakïna,+ ukham jakkasas janiw tʼaqesir jaqerus pobre jaqerus yanaptʼapkänti.+ 50 Jupanakajj jachʼa jachʼaw tukusipkakïna,+ nayan uñjkataw ajjtaskañ luratanakap lurasipkakïna,+ ukatwa jupanakar tukjañajajj wakisïna.+
51 ”’Janirakiw Samarias+ jumajj jucha lurkayäta ukat sipans ni chikatsa juch lurkänti. Jumajj ajjtaskañ luratanakam jiljjattaytawa, jupanakat sipans jukʼampi. Juman ajjtaskañ luratanakamajj waljapunïnwa, ladomanjja kullakanakamajj cheqapar sarnaqerjamäpjjänwa.+ 52 Jichhasti jumajj humillataw uñjastajja, kullakanakaman jan wal sarnaqapjjatapar apoyatam layku. Niyakejjay juchanakamajj kullakanakamat sipans jukʼamp ajjtaskañächejja, jupanakajj jumat sipans jukʼamp cheqapäpjjewa. Jichhajj phenqʼachata, humillat uñjasirakim, kullakanakamarojj cheqapäpkaspas ukham uñjayatam layku’.
53 ”‘Nayajj jupanakan jaya markar apatanakaruw tantachtʼäjja: Sodoma markat apatanakarusa, phuchanakaparusa; Samariat apatanakarusa, phuchanakaparusa. Jupanakamp chikasti jumankirinakat jaya markar apatanakarus tantachtʼarakïwa,+ 54 ukhamat humillatäñamataki, kuntï lurkta ukat humillataw uñjasïta, jupanakar chuymachatam layku. 55 Sodoma kullakamasa phuchanakapasa kunjamäpkäntï nayrajj ukhamäjjapjjaniwa, Samaria kullakamasa phuchanakapasa kunjamäpkäntï nayrajj ukhamäjjapjjaniwa, jumasti phuchanakamampejj kunjamäpkayätatï nayrajj ukhamäjjapjjarakïtawa.+ 56 Jumajj jachʼa jachʼa tukkayäta uka urunakan janiw Sodoma kullakamar aytasiñamajj wakiskänti, 57 jan wali luratamajj janïr qhanstkäna ukapachana.+ Jichhajj Siria markan phuchanakapasa uka jakʼankir vecinanakapasa insultapjjtamwa, filisteonakan+ phuchanakapasa juma jakʼankirinakasa jiskʼachañampiw uñjapjjtamjja. 58 Ajjtaskañ qʼañu juchanak luratamarjama ukhamarak ajjtaskañ luratanakamarjamaw jan walin uñjasïta’, siw Jehová Diosajja”.
59 “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumajj pactoj pʼakintasaw juramento jiskʼachtajja,+ ukatwa nayajj kunjamtï jumajj lurkta ukham lurarakïma.+ 60 Ukampis tawaqökayäta ukhajj jumamp mä pacto lurkayäta ukwa amtasëjja, jaya tiempotakiw jumampejj mä pacto luräjja.+ 61 Jumajj sarnaqäwimatwa amtasïta, jilïri ukhamarak sullkïri kullakanakamar katoqasajj humillataw uñjasïta.+ Jupanakarojj phuchanakamjam jumar churjjäma, ukampis janiw jumamp lurat pactorjamäkaniti’.
62 ”‘Naya pachpaw jumampejj mä pacto luräjja, jumasti Jehová Diosätaj yatïta. 63 Kunapachatï taqe luratanakamats jumar perdonäma ukhajja,+ kuntï lurkayäta ukat amtasïtawa, humillat uñjasitamat kun arsuñatakis wali phenqʼachataw uñjasïta’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
17 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Israel markat mä secretompi mä uñachtʼäwimpi cuentam.+ 3 Jumajj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Jachʼa chheqanakanïki, jachʼa phuyunakanïki, phuyunakapas waljäki kunayman coloranïkaraki uka jachʼa pakaw+ Líbano+ toqer jutäna, cedro qoqan* puntap katurakïna.+ 4 Altonkkäna uka jachʼa rama katusajj negociantenakan oraqeparuw* apäna, ukatsti negociantenakan markaparuw uk ayruntarakïna.*+ 5 Ukatjja oraqet* jatha aptasaw suma achoqer oraqer uchantäna.+ Jupajj kunjamtï mä saucejj walja umanak jakʼar ayruntaski* ukhamaw ayruntäna. 6 Ukatwa jiltasajj mä tantiy uvas alir tuküna, ramanakapajj jupa pachpa toqeruw jilantäna,+ saphinakapajj oraq manqharuw jilantarakïna. Ukhamaw mä uvas alir tuküna, chʼojjñatatänwa, ramanakapas jilantarakïnwa.+
7 ”’”Ukatsti jachʼa chheqanakani jachʼa phuyunakani+ yaqha jachʼa pakaw jutarakïna.+ Uvas alin saphinakapajj uka paka toqeruw wal jiläna, kawkjantï ayruntatäki* uka cheqat jayaru. Ukatsti kawkjankkäntï pakajj uksaruw ramanakapajj jiläna, ukhamat pakajj umamp qarpañapataki.+ 8 Mä suma oraqen ayruntatäjjänwa,* walja umanak jakʼaru, ukhamat ramanakapajj jilarañapataki, achoqañapataki ukhamarak wali suma uvas alir tukuñapataki”’.+
9 ”Jumajj akham sarakïtawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “¿Janit wali jachʼar jilskani? ¿Janit maynejj saphinakap jikʼirkani,+ achups ñusantaykani, jilski uks jiwsuykarakini?+ Niyakejjay wal wañschinejja, saphitpach jikʼsuñatakejj janiw wali chʼamani mä amparasa ni walja jaqenakasa munaskaniti. 10 Yaqha cheqar ayruntatas* ¿jachʼarut jilani? Inti jalsu toqet jutir thayajj ¿janit wañsuykani? Kawkjantï jilskäna uka oraqenwa wañsjjani” sasa’”.
11 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 12 “Mirä amp suma, kutkatasir markarojj akham sanim: ‘¿Kuntï ukajj sañ munki uk janit uñjapkta?’ sasa. Akham sarakïtawa: ‘Babilonia markan reyipajj Jerusalén markaruw jutäna, reyipampir* principenakapampir katuntasajj Babilonia+ markaruw apasjjarakïna. 13 Ukhamarus reyin wawanakapat mayniruw katüna,+ jupampiw mä pacto luräna, juparojj mä juramento lurayarakïna.+ Ukatjja wali importante jaqenakaruw markat apasïna,+ 14 ukhamat reinojj* aynachtʼañapataki, jan saytʼirjamäñapataki. Jupajj lurkän uka pacto luratajj phoqasispän ukhakiw uka reinojj* suma saytʼatäspäna.+ 15 Ukampis kunapachatï caballonakampi mä jachʼa ejercitompi mayiñapatak+ chachanak Egipto markar khitkäna+ ukhaw Judá markan reyipajj* Babilonia markan reyip* contrajj saytʼasïna.+ ¿Jupajj sumarut sarani? ¿Uka pacto pʼakintasajj escapaspati?’.+
16 ”‘“Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja,” siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, “jupajj* Babilonia markanwa jiwani, kawkjantï jupar reyit uttʼayir reyejj* jakki, kawkjantï jupajj mä juramento jiskʼachkäna mä pacto pʼakintkarakïna uka lugarana.+ 17 Kunapachatï waljanir jiwarayañatakejj atacañatak laqʼa montonanak montontʼapkani, perqanakamp muyuntayapkani ukhajja, faraonan jachʼa ejercitopasa walja tropanakapasa janiw guerran kunäpkanisa.+ 18 Jupajj juramento jiskʼachi, mä pacto pʼakintaraki. Jupajj lakapampis arskchïnjja, taqe ukanak jupajj luräna, janirakiw escapkaniti”’.
19 ”‘Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja, juramentoj jiskʼachatap+ laykusa pactoj pʼakintatap laykus ukarjamaw jan walin uñjasiyäjja. 20 Jupjjaruw qänaj* jaqjjatäjja, katuñ qänajamp katuntatäniwa.+ Babilonia markaruw apäjja, ukanwa juparojj nayar apanukutapat juzgarakëjja.+ 21 Jupan tropanakapat escapirinakarojj espadampiw jiwarayapjjani, jiltʼirinakasti taqe toqer anatatatäpjjaniwa.+ Jumanakasti naya Jehová Diosan arsutaj yatipjjarakïta”’.+
22 ”‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Altokam jilir cedro qoqan* puntapan jilsur mä jiskʼa rama katöjja,+ ukatsti ayruntarakïwa.* Jiskʼa ramanakapan chʼojjñatatir puntap apaqäjja,+ ukatsti naya pachpaw mä jachʼa alto qollur ayruntäjja.+ 23 Israelan mä jachʼa alto qolluparuw ayruntäjja,* ramanakapajj jilantaniwa, achoqaniwa, mä wali suma cedro qoqaruw* tukurakini. Kunayman jamachʼinakaw uka manqhan jakapjjani, ramanakapan chʼiwipan utjasipjjarakini. 24 Camponkir taqe qoqanakaw* Jehová Diosätaj yatipjjani. Naya pachpaw jachʼa qoqarojj humillta, jiskʼa qoqarojj jachʼañcharakta.+ Chʼojjña qoqarojj wañsuytwa, waña qoqarusti panqarayaraktwa.+ Naya Jehová Diosaw arsta, nayaw uk lurarakta” sasa’”.
18 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “‘Awk taykanakaw kʼaskʼa uvasanak manqʼapjjäna, ukampis wawanakaw lakanakapan jan wali saboran uñjasipjje’* sasin Israel oraqen sapki uka säwejj ¿kamsañs muni?+
3 ”‘Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘janiw mayampis Israelan uka säwi arunak arsjjapjjaniti. 4 Taqe almanakajj* nayankiwa. Awkin almapas wawan almapas nayankiwa. Jucha lurir almajj* jiwaniwa.
5 ”’Mä chachajj cheqapar sarnaqerïkaspas ukham sañäni. 6 Qollunakan idolonakar sacrificiot loqtaski ukanak janiw manqʼkiti,+ janirakiw israelitanakan ajjtaskañ idolonakap toqerojj uñtkiti, janirakiw jaqe masipan warmipampis adulterio jucha lurkiti,+ ni phajjsi wilapampïki uka warmimpis ikintaskiti,+ 7 janiw khitirus tʼaqesiykiti,+ antisas garantiat churki uks maytʼasirirojj kuttʼayjjarakiwa,+ janiw khitirus lunthatkiti,+ jan ukasti manqʼat awtjatäki ukarojj pachpa manqʼap churi,+ jan isinïki ukarus isthapiyarakiwa,+ 8 janiw interesampis ni kuna beneficio apsusas maytʼkiti,+ antisas kunatï jan cheqapäki uk janiw lurañ munkiti,+ pä chachanakan quejanakaps cheqaparjamaw juzgaraki,+ 9 leyinakajarjamapuniw sarnaqe, kunanaktï nayajj juezjamajj amtkta ukanaks phoqarakiwa, ukhamat cheqaparjam sarnaqañapataki. Ukham jaqejj cheqap jaqewa, jupasti jakapuniniwa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
10 ”‘Ukampis jupajj mä yoqanïspa, uka yoqapajj lunthatäspa+ jan ukajj jaqe jiwayirïspa,*+ jan ukajj yaqha ukhamanak lurirïspa ukham sañäni 11 (awkejj janis ukanak lurkchïna ukasa). Qollunakan idolonakar sacrificiot loqtaski ukanak manqʼaspa, jaqe masipan warmipampis adulterio juch luraspa, 12 jan utjirinirusa pobrerusa tʼaqesiyaspa,+ lunthatasispa, garantiat churats jan kuttʼaykaspa, ajjtaskañ idolonak toqer uñtaspa,+ ajjtaskañanak luraspa,+ 13 interesanak cobrasa beneficionak apsus maytʼaspa.+ Uka yoqapajj janiw jakkaniti. Taqe ajjtaskañ luratanakapatjja jiwañapawa. Jiwatapatjja jupa pachpaw juchanïni.*
14 ”’Maysa toqetjja mä awkejj mä yoqanïspa, yoqapajj awkipan taqe juchanakap uñjarakispa, uñjkchi ukas janirak uka kikpa lurkaspa ukham sañäni. 15 Jupajj janiw qollunakan idolonakar sacrificiot loqtaski ukanak manqʼkiti, israelitanakan ajjtaskañ idolonakap toqer janiw uñtkiti, jaqe masipan warmipampis janiw adulterio juch lurkiti, 16 janiw khitirus tʼaqesiykiti, garantiat churapki uks janiw katuntaskiti, janiw lunthataskiti, manqʼat awtjatäki ukarojj pachpa manqʼap churi, jan isinïki ukarus isthapiyarakiwa, 17 janiw pobrerojj tʼaqesiykiti, janiw interesampis ni kuna beneficio apsusas maytʼkiti, kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanaks phoqewa, leyinakajarjamaw sarnaqe. Ukham jaqejja, janiw awkipan juchapat jiwkaniti, jupajj cheqpachans jakaskakiniwa. 18 Ukampis tatapajj engañirïnwa, jilaparus lunthatänwa, markap taypins kunatï jan walïki ukanak lurirïnwa, ukatwa tatapajj pachpa juchapat jiwani.
19 ”’Ukampis jumanakajj akham sapjjätawa: “¿Kunatsa yoqarojj awkin juchapat jan cuenta mayiskejja?” sasa. Yoqajja kunatï cheqapäki ukwa luri, leyinakajsa phoqarakiwa, ukatwa jupajj cheqpachans jakaskakini.+ 20 Jucha lurir almajj* jiwaniwa.+ Yoqajj janiw awkipan juchapat cuenta churkaniti, awkisti janirakiw yoqapan juchapat cuenta churkaniti. Cheqapar sarnaqerïki ukakiw cheqaparjam sarnaqatapat pago katoqani, jan wali jaqesti jan wal luratapat castigatäniwa.+
21 ”’Ukampis jan wali jaqetï taqe jucha luratanakap apanukchi, leyinakajsa istʼchi, kunatï cheqapäki uk lurarakchejja, jupajj cheqpachans jakaskakiniwa. Janiw jiwkaniti.+ 22 Nayajj juchanak lurki ukanakat janiw castigkäti.+ Kunatï cheqapäki uk luratapat jakaskakiniwa’.+
23 ”‘¿Jan wali jaqen jiwatapajj nayar kusisiyituti?+ ¿Janit nayajj jan wali thakinakap apanukusin jakaskakiñap munktjja?’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
24 ”‘Ukampis cheqapar sarnaqer mä jaqetï jan cheqaparjam sarnaqjjani, jan wali jaqejj lurki ukham ajjtaskañanak lurarakini ukhajj ¿jakaskakiniti? Cheqaparjam luratanakapajj janiw ni mayas amtatäkaniti.+ Jupajj jan istʼasitapata ukhamarak jucha luratapatwa jiwani.+
25 ”’Ukampis jumanakajj akham sapjjätawa: “Jehová Diosan thakipajj janiw cheqaparjamäkiti”+ sasa. ¡Israelitanaka, mirä amp suma, istʼapjjam! ¿Nayan thakijat jan cheqaparjamäki?+ ¿Janit jumanakan thakinakamajj jan cheqaparjamäki?+
26 ”’Maynitï cheqap jaqëkasin kunatï cheqapäki uk apanukusin jan walinak lurchi, uk luratapat jiwarakchi ukhajja, jan wali luratanakapatwa jiwani.
27 ”’Maynitï jan wali jaqëkasin jan wal luratap apanukusin kunatï cheqapäki uk lurarakchejja, jakaskakiniwa.+ 28 Taqe jucha luratanakap amuyasisin apanukchi ukhajj jakaskakiniwa. Janiw jiwkaniti.
29 ”’Ukampis israelitanakajj akham sapjjaniwa: “Jehová Diosan thakipajj janiw cheqaparjamäkiti” sasa. Israelitanaka, ¿nayan thakijat jan cheqaparjamäki?+ ¿Janit jumanakan thakinakamajj jan cheqaparjamäki?’.
30 ”‘Israelitanaka, sapa maynirojj luratanakamarjamaw juzgapjjäma’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. ‘Taqe juchanakam apanukupjjam, apanukupjjam, ukhamat ukanakajj jan jaqenakar lanktʼasiyañapataki, jumanakas uka laykojj jan juchanïpjjañamataki. 31 Taqe jucha luratanakam apanukupjjam,+ mä machaq chuymanïpjjam, mä machaq amuyunïpjjam.+ Israelitanaka, ¿kunatsa jumanakajj jiwapjjañamäspa?’.+
32 ”‘Janipuniw khiti jaqen jiwatapas nayar kusisiykituti’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. ‘Ukhamajj nayan ukar kuttʼanjjapjjam, jakapjjarakim’”.+
19 “Israelan pʼeqtʼirinakapat mä llakkañ canción cantam. 2 Jumajj akham sañamawa:
‘¿Taykamajj kunänsa? Leonanak taypinkir mä leonänwa.
Jupajj chʼamani wayna leonanakampiw ikintasïna, león qallunakaparuw uywarakïna.
3 Jupajj león qallunakapat mayniruw uywäna, uka qallojj chʼamani wayna leonaruw tuküna.+
Jupajj kuntï katjkäna uk jiskʼa jiskʼa tukjañ yateqäna,
jaqenaks manqʼantarakïnwa.
4 Markanakajj jupjjat parlir istʼapjjäna, mä pʼiyan jupar katjapjjäna,
ukatjja nasapat fierro ganchonakamp uchasaw Egipto oraqer apapjjäna.+
5 Tayka leonajj suyänwa, ukampis qallupan jan mayamp kutinjjañätap amuyasïna ukhajja,
qallunakapat yaqhar katusaw chʼamani wayna leonar tukuyarakïna.
6 Uka leonasti leonanak taypinwa uks aks muynaqäna, ukatsti chʼamani wayna leonaruw tukurakïna.
Jupajj kuntï katjkäna uk jiskʼa jiskʼa tukjañ yateqäna, jaqenaks manqʼantarakïnwa.+
7 Jupajj jaqenakan jachʼa torrenakap taypinwa uks aks sarnaqäna, markanakaps tukjarakïnwa,
wararitapajj taqe uka chʼusa oraqenwa istʼasïna.+
8 Uka jakʼankir provincianakankir markanakaw jupa contra jutapjjäna, ukhamat mä qänampi* jupjjar jaqjjatañataki,
juparojj mä pʼiyanwa katjapjjäna.
9 Nasapat fierro ganchonakamp uchasaw mä jaular apantapjjäna, Babilonia markan reyipan ukaruw apjjapjjarakïna.
Ukanwa juparojj llawintapjjäna, ukhamat wararitapajj Israelan qollunakapan jan wasitat istʼasiñapataki.
10 Mamamajj umanak jakʼan ayruntat mä uvas alir uñtasitänwa.*+
Umajj wal utjatap laykojja, achoqänwa, ramanakapas waljarakïnwa.
11 Uka uvas alitjja chʼollqhe ramanakaw jilaräna, gobernantenakan cetronakapatakejj wali sumänwa.
Jupasti jilsünwa, uka jakʼankir qoqanakan* ramanakapat sipans jukʼamp altoruw jilsüna.
Wali altötap laykusa walja ramanakanïtap laykus taqenin uñjatänwa.
12 Ukampis wali colerasiñamp jikʼinukutänwa,+ pampar liwtatarakïnwa,
inti jalsu toqet thaytʼanir thayaw achup wañsuyäna,
chʼollqhe ramanakapajj apaqatänwa, wañsjjänwa,+ ninaw uka ramanakap nakhantjjarakïna.+
14 Ninaw ramanakapat aqatatäna, jilsunir ramanakapsa achunakapsa nakhantjjänwa.
Janiw ni mä chʼollqhe ramas jupan jiltʼkänti, janirakiw gobernañatak kuna cetros utj-jjänti.+
”’Akajj mä llakkañ cancionawa, taqenin uñtʼat llakkañ cancionarakïniwa’”.
20 Paqallqöri maranjja,* phesqëri phajjsit tunka urunak saraqatarojja, Israelan mä qhawqha ancianonakapaw jutapjjäna, Jehová Diosar jisktʼasiñatakiw naya nayraqatan qontʼasipjjarakïna. 2 Ukatsti Jehová Diosajj nayaruw parlitäna, akham sasa: 3 “Jaqen yoqapa, Israelan ancianonakapamp parlam, akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “¿Nayar jisktʼasiñatakit jutapjjta? ‘Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja, janiw nayajj jumanakan jisktʼanakamarojj jayskäti’,+ sistwa naya Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja” sasa’.
4 ”¿Jupanakar juzgañatakejj* listöjjtati? Jaqen yoqapa, ¿jupanakar juzgañatakejj listöjjtati? Nayra awkinakapajj kuna ajjtaskañanaktï lurapkäna uk jupanakar yatiyam.+ 5 Jupanakarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Israelar ajlliskayäta uka urojja,+ Jacobun wawanakaparojj mä juramento lurayäta, Egipto oraqenwa jupanakampejj uñtʼayasiyäta.+ Cheqas mä juramento lurayäta, akham sasa: ‘Nayaw jumanakan Jehová Diosamätjja’ sasa. 6 Uka urunwa nayajj Egipto oraqet jupanakar irpsuñataki ukhamarak nayajj ajllkayäta uka oraqer apañatak mä juramento jupanakar lurayäta, uka oraqejj lechempi miskʼimpi wal utjir oraqënwa,+ taqe oraqenakat sipansa wali sumänwa. 7 Ukatsti jupanakarojj akham sayätwa: ‘Jumanakat sapa maynejja, kuna ajjtaskañ idolonakarutï servipkta ukanak jaqtapjjam, jan jumanakajj Egipton ajjtaskañ idolonakapamp qʼañuchʼasipjjamti.+ Nayaw jumanakan Jehová Diosamätjja’+ sasa.
8 ”’”Ukampis jupanakajj naya contraw saytʼasipjjäna, janiw istʼañ munapkitänti. Jupanak nayraqatankkäna uka ajjtaskañ idolonak janiw jaqtapkänti, janirakiw Egipton ajjtaskañ idolonakaps apanukupkänti.+ Ukatwa nayajj jupanakjjar colerasiñaj apaniñatakisa Egipto oraqen jupanak contra wal colerasiñaj apaniñatakis mä promesa lurayäta. 9 Ukampis kuntï nayajj lurkta uk sutij laykuw lurta, ukhamat jupanakajj jakapkäna uka markanak taypin sutijajj jan jiskʼachatäñapataki.+ Egipto oraqet jupanakar* irpsunkayäta ukhaw uka markanak nayraqatan jupanakar* uñtʼayasiyäta.+ 10 Ukhamatwa nayajj Egipto oraqet jupanakar irpsunisajj wasarar irpayäta.+
11 ”’”Ukatjja nayajj leyinakaj jupanakar churayäta, kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanaks yatiyarakiyätwa,+ ukhamat kawkïr jaqetï ukarjam phoqas sarnaqkani uka jaqejj jakaskakiñapataki.+ 12 Jupanakarojj sábado urunak churarakiyäta,+ jupanakampi nayampi mä señaljama,+ ukhamat naya Jehová Diosajj jupanakar santor tukuyirïtaj yatipjjañapataki.
13 ”’”Ukampis israelitanakajj naya contraw wasaran saytʼasipjjäna.+ Jupanakajj janiw leyinakajarjam sarnaqapkänti, kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanaks rechazapjjarakïnwa, ukampis ukanak phoqer jaqejj jakaskakiniwa. Jupanakasti sábado urunakaj qʼalpun jiskʼachapjjäna. Ukatwa nayajj wasaran jupanakjjar wali colerasiñaj apaniñatak mä promesa lurayäta, ukhamat jupanakar tukjañataki.+ 14 Ukampis kuntï nayajj lurkta uk sutij laykuw lurta, ukhamat uka markanak taypin sutijajj jan jiskʼachatäñapataki. Jupanakan uñjkataw Egiptot irpsuniyäta.+ 15 Wasaranwa nayajj jupanakar churkayäta uka oraqer jan irpañatak mä juramento lurayäta,+ uka oraqejj lechempi miskʼimpi wal utjir oraqënwa,+ taqe oraqenakat sipansa wali sumänwa, 16 jupanakajj kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanaks rechazapjjänwa, janiw leyinakajarjam sarnaqapkänti, sábado urunakajs jiskʼachapjjarakïnwa, chuymanakapajj ajjtaskañ idolonakapar arkaskakitap layku.+
17 ”’”Ukampis nayajj jupanakat sinttʼasiyätwa, janirakiw tukjkayätti, janiw jupanakarojj wasaran jiwaraykayätti. 18 Wawanakaparojj wasaran akham sayätwa:+ ‘Nayra awkinakaman leyinakaparjamajj jan sarnaqapjjamti,+ janirak juicionakaps istʼapjjamti, ni ajjtaskañ idolonakapampis qʼañuchʼasipjjamti. 19 Nayaw jumanakan Jehová Diosamätjja. Nayan leyinakajarjam sarnaqapjjam, kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak istʼapjjam, phoqapjjarakim.+ 20 Sábado urunak sagrador tukuyapjjam,+ ukanakaw jumanakan Jehová Diosamätaj amtapjjañamatak mä señalat servini’.+
21 ”’”Ukampis wawanakapajj naya contraw saytʼapjjäna.+ Janiw leyinakajarjam sarnaqapkänti, janirakiw kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak istʼapkänti ni phoqapkänsa, ukanak phoqer jaqejj jakaskakiniwa. Sábado urunakaj jiskʼachapjjänwa. Ukatwa nayajj jupanakjjar colerasiñaj apaniñatakisa wasaran jupanak contra wali colerasiñaj apaniñatakis mä promesa lurayäta.+ 22 Ukampis janiw uk lurkayätti,+ kuntï nayajj lurkta uk sutij laykuw lurayäta,+ ukhamat uka markanak taypin sutijajj jan jiskʼachatäñapataki. Uka markanakan uñjkataw jupanakar* Egiptot irpsuniyäta. 23 Ukatjja jupanakarojj markanak taypina anatatañataki ukhamarak taqe oraqenak taypin anatatañatakiw nayajj wasaran mä juramentomp arsuyäta.+ 24 Jupanakajj janiw kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanak phoqapkänti, leyinakaj rechazapjjänwa,+ sábado urunakajs jiskʼachapjjarakïnwa, nayra awkinakapan ajjtaskañ idolonakaparuw adorapjjäna.*+ 25 Jan wali leyinakarjam sarnaqapjjañapatakiw jaytayäta, jan wali decretonakarjam sarnaqapjjañapatakiw jaytayäta, ukhamat jan jakasipkakiñapataki.+ 26 Jupanakar tukjañatakejj jilïr wawanakapar ninar phichantasin sacrificiot loqtas qʼañuchasipjjañapatakiw jaytayäta,+ ukhamat Jehová Diosätaj yatipjjañapataki”’.
27 ”Jaqen yoqapa, Israel markar parlam, akham sasa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Uka pachparakiw nayra awkinakapajj nayar apanukusajj naya contra jan wal parlapjjäna. 28 Kawkïr oraqtï jupanakar juramentomp churañ arskayäta uka oraqeruw jupanakar irpayäta.+ Jupanakajj taqe jachʼa lomanak uñjasasa taqe jachʼa qoqanak* uñjasasa,+ sacrificionakampi, chuyma ustʼayir ofrendanakamp loqtañ qalltapjjäna. Sacrificionakapan suma oloranakap loqtapjjäna, uka lugaranakanwa vino ofrendanak wartapjjäna. 29 Ukatjja akham sasaw jupanakar jisktʼayäta: ‘Jumanakajj ¿kuna amtampis uka alto cheqankir sagrado lugarar sarapjjta?’ sasa. (Jichhürunakkamaw ukajj Alto Cheqankir Sagrado Lugara sasin uñtʼatajja)”’.+
30 ”Jichhajj Israel markarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “¿Jumanakajj nayra awkinakamjamarakiti nayat jitheqtasin ajjtaskañ idolonakamar arkasajj* qʼañuchasisipkta?+ 31 ¿Jumanakajj wawanakamar phichantasas taqe ajjtaskañ idolonakamar sacrificionak loqtasas jichhürkamat qʼañuchasisipkakta?+ Ukhamasti israelitanaka, ¿jumanakan jisktʼamarojj jaysañajäspati?”’.+
”‘Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘janiw nayajj jisktʼanakapar jayskäti.+ 32 Jumanakajj akham sapjjtawa: “Markanakjamäpjjañäni, yaqha oraqenakankir familianakjamäpjjañäni, maderampiru qalampiru adoririnakjama”*+ sasa, ukampis kuntï jumanakajj munapkta ukajj janipuniw paskaniti’”.
33 “‘Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘nayaw jumanakjjarojj reyit apnaqapjjäma. Jumanakar castigañatakejj chʼamani amparaj loqatatäjja. Nayaw jumanakjjarojj wal colerasiñaj apanëjja.+ 34 Nayajj chʼamani amparaj loqatatäjja, colerasiñaj apanëjja, ukhamatwa markanakat apsupjjäma, anatatatäpkayäta uka oraqenakat apsupjjäma, ukatsti tantachtʼapjjämawa.+ 35 Markanakan wasaraparuw apapjjäma, ukanwa nayajj ajanuy ajanu jumanakar juzgapjjäma.+
36 ”’Kunjamtï nayra awkinakamarojj Egipto oraqenkir wasarapan juzgkayätjja, ukhamarakiw jumanakarojj juzgapjjäma’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 37 ‘Nayaw jumanakarojj awatirin thujrup manqha pasayapjjäma,+ pacto luratsa phoqayapjjäma. 38 Ukampis kutkatasirinakarusa naya contra juch luririnakarus jumanak taypit apsüwa.+ Extranjero jaqenakjam jakapkta uka oraqetwa jumanakar apsupjjäma, ukampis janiw Israel oraqerojj mantapkätati.+ Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta’.
39 ”Israelitanaka, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj jumanakat akham siwa: ‘Jumanakat sapa maynejj ajjtaskañ idolonakapar servir sarpan.+ Ukampis qhepatjja, janitï istʼapkitätajja, janiw wasitat sacrificionakamampis ajjtaskañ idolonakamampis nayan santo sutij jiskʼachañ puedipkätati’.+
40 ”‘Ukampis sagrado qollujanwa, Israelan mä alto qollupanwa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘taqe israelitanakajj taqpachaniw oraqen servipjjetani.+ Ukanwa nayajj contribucionanakampi ofrendanakamat nayrirïki, kunanakatï sagradöki taqe ukanak apanipjjañamatak mayipjjäma.+ 41 Sacrificionakaman suma olorap laykojja, kawkïr markanakarutï anatatatäpkta uka markanakat apsupkäma, tantachtʼapkäma ukhaw jumanakat kusisëjja,+ nayajj jumanak taypinwa markanakan uñjkat santötaj qhanstayäjja’.+
42 ”‘Nayra awkinakamar juramentomp churañ arskayäta uka Israel oraqer apapkäma+ ukhaw jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta.+ 43 Ukanwa jumanakajj sarnaqäwinakamampi taqe luratanakamampi qʼañuchasipkta ukanakat amtasipjjäta,+ taqe jan wali luratanakamatjja, jumanak pachpatwa ajjtasipjjäta.+ 44 Ay israelitanaka, kunapachatï sutij layku jumanakar uk lurapkäma+ ukhaw jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta, janiw jumanakarojj jan wali sarnaqatanakamarjamas ni jan wali luratanakamarjamas lurapksmati’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
45 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 46 “Jaqen yoqapa, aynach toqer* uñtam, ukatsti aynach toqe* contra arsum, aynach toqe* oraqenkki uka monte* contra profecía arunak arsum. 47 Aynach toqenkir monterojj* akham sarakim: ‘Jehová Diosan arunakap istʼam. Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Uñjam, juma contrajj nina naktayäjja,+ uka ninaw juman utjki taqe uka qoqanakarojj* nakhantani, chʼojjña qoqanaksa waña qoqanaksa. Aqkir ninajj janiw jiwtʼkaniti,+ taqpach ajanunak nakharani, aynach toqet alay toqekama.* 48 Taqe jaqenakaw naya Jehová Diosan jan jiwtʼiri mä nina naktayataj uñjapjjani” sasa’”.+
49 Nayasti akham saraktwa: “¡Ay Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tata! Nayat akham sasipkiwa: ‘¡Jupajj säwi arunakamp parlirikiwa!’ sasa”.
21 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Jerusalén marka toqer uñtam, sagrado lugaranak contra arsum, Israel oraq contra profecía arunak arsum. 3 Israel oraqer akham sätawa: ‘Jehová Diosajj akham siwa: “Nayajj juma conträtwa, imañapatwa espadaj apsöjja,+ juman ukatsti cheqap jaqerus jan wali jaqerus tukjäwa. 4 Niyakejjay cheqap jaqerusa jan wali jaqerus tukjchëjja, taqenitakiw imañapat espadaj apsöjja, aynach toqet alay toqekama.* 5 Taqe jaqenakaw naya Jehová Diosajj espadaj imañapat apsutaj yatipjjani. Espadasti janiw imañapar kuttʼkaniti”’.+
6 ”Jaqen yoqapa, jumajj ajjsarayasiñat llakirtʼasim, cheqas jupanak nayraqatan wali llakisiñat llakirtʼasim.+ 7 ‘¿Kunatsa llakirtʼasta?’ sasin jisktʼapjjätam ukhajja, ‘mä yatiyäwi laykuwa’ sasaw säta. Ukasti cheqpachapuniw jutani, taqeniw ajjsarayasipjjani,* taqe amparanakaw jan chʼamanëjjapjjaniti, taqeniw aynachtʼapjjani, taqpach qonqorinakatwa umajj chʼaqarani.*+ ‘Uñtapjjam, cheqpachapuniw jutani, phoqasipuniniwa’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
8 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 9 “Jaqen yoqapa, aka profecía arunak arsum: ‘Jehová Diosajj akham siwa: “Akham sätawa: ‘¡Mä espadawa! Mä espadaw+ afiltʼata, khitsutarakiwa. 10 Jiwarayañatak afiltʼatawa, lliju llijur uñtat llijtañapatak khitsutawa’ sasa”’”.
Markasti akham jisktʼäna: “¿Janit kusisipjjañajäkaspa?” sasa.
Ukampis Diosajj akham sänwa: “‘¿Ukajj* pachpa yoqajan cetropti rechazani,+ kunjamtï mayni qoqanakamp* lurki ukhama?
11 ”’Khitsupjjañapataki, katjjarupjjañapatak katuyatänwa. Aka espadajj afiltʼatawa khitsutarakiwa, ukhamat jaqenakar jiwarayañataki.+
12 ”’Jaqen yoqapa, arnaqasim, wararirakim,+ uka espadajj markaj contra jutatap layku. Ukasti Israelan taqe jilïrinakap contrawa.+ Uka jilïrinakasti markajamp chikaw uka espadar katuyatäpjjani. Ukhamasti llakisiñat charam nuwantasim. 13 Markajajj inspeccionatawa,+ espadatï cetror rechazani ukhajj ¿kunas pasani? Cetrojj janiw utj-jjaniti’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
14 ”Jaqen yoqapa, jumajj profecía arunak arsum, tʼajllirtʼasisajj ‘¡mä espadawa!’ sasin kimsa kuti arsum. Ukajj jaqenakar jiwayir espadawa, walja jaqenakar jiwayir espadawa, jupanakar muyuntir espadawa.+ 15 Taqeniw ajjsarayasipjjani,*+ waljaniw markapan punkunakapan liwirtapjjani, espadampiw jiwarayäjja. Cheqansa ¡lliju llijur uñtataw llijti, jiwarayañatak khitsutarakiwa! 16 Ariptayat espada, ¡Kupi toqeru chʼeqa toqeru jiwarayam! ¡Kawksarutï hojamajj uñtatäki uksar saram! 17 Nayasti amparaj tʼajllirasirakïwa, jupanakarojj juchañchäwa, ukhamatakwa colerasiñajajj tʼakurjjani.+ Naya Jehová Dios pachpaw arsta”.
18 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 19 “Jaqen yoqapa, Babilonia markan reyipan espadap pasañapatakejj pä thaki marctʼam. Uka pä thakinakajj pachpa oraqet mistuni. Kawkjantï thakejj jaljtki pä markanak toqer sarkaraki ukjaruw mä señalajj uchasiñapa. 20 Ammonitanakan Rabá+ markap contra espadan sarañapatakiw mä thaki marctʼäta, Judá markankir jachʼa perqanakamp muyuntat Jerusalén+ marka contra sarañapatakejj yaqha thaki marctʼarakïta. 21 Babilonia markan reyipajj yatirinakjam yatiñatakiw pasjaski uka thakin saytʼasi, kawkjantï pä thakinakajj jaljtki ukjana. Flechanakapwa willti, idolonakaparuw* jisktʼasi, mä animalan kʼiwchap uñakiparaki. 22 Yatirinakjam yatiñatak kupi amparapankki ukajj Jerusalén marka toqer uñtatawa, ukhamat uka marka tukjañatak armanak uttʼayañataki, jiwarayañatak orden churañataki, guerrasiñatak artʼañataki, punkunak tukjañatak armanak uchañataki, markar atacañatakejj mä laqʼa montón montontʼañataki ukhamarak mä perqamp muyuntañataki.+ 23 Ukampis jupanakar* juramentonak arsupkäna ukanakatakejj* yatirinakjam yatjjatatapajj kʼarïkaspas ukhamäniwa,+ ukampis jupanakan juchap amtasajj jupanakar katuntaniwa.+
24 ”Ukatwa Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham arsu: ‘Pantjasitanakam qhanstayasasa taqe luratanakaman taqenin uñjkat jucha lurasas pantjasitanakam amtayapjjtajja. Niyakejjay jumanakat amtasipjjchejja, munkir jan munkir* jumanakar apapjjätam’ sasa.
25 ”Ukampis Israelan jan wali pʼeqtʼiripa,+ niya jiwirjam usuchjata, juman urumajj purinjjewa. Jumar qhep qhepa castigañ tiempojj purinjjewa. 26 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Turbantempi coronampi apaqam.+ Janiw nayrjamäjjaniti,+ aynachankki ukarojj altor ucham,+ altonkki ukarojj aynachar ucharakim.+ 27 ¡Nayajj tukjäwa, tukjäwa, qʼal tukjäjja! Gobernañatak derechonïki ukan puriniñapkamajj janiw khitinkkanisa,+ juparuw nayajj churäjja’.+
28 ”Jaqen yoqapa, aka profecía arunak arsum: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj ammonitanakatsa insultonakapatsa akham siwa’ sasa. Akham sarakim: ‘¡Mä espadawa! Mä espadaw jiwarayañatakejj imañapat apsutäjje, jiwarayañatak afiltʼatawa, lliju llijur uñtat llijtañapatak khitsutawa. 29 Yatirinakamajj kʼari visionanaksa jumjjat uñjasipkpan, yatjjatasajj kʼarinaksa jumjjat arsusipkpan, jiwatanak patjjaruw uchapjjätam, kawkïri jan wali jaqenakarutï urupajj purinki uka patjjaru, uka urojj jupanakar qhep qhepa castigañ tiempowa. 30 Imañapar espada ucham, kawkjantï naskayäta uka lugaranwa nayajj juzgäma, naskta uka oraqena. 31 Nayajj coleratätaj laykuw jumar castigäma. Mä ninar uñtasitaw jumarojj coleratajampejj tukjäma, jaqenakar tukjañatak yatsutäpki uka jan wali chachanakaruw katuyäma.+ 32 Nina nakhayir phäñar uñtatäyätawa,+ pachpa wilamaw oraqen wartatäni, janiw amtatäkätati, naya Jehová Dios pachpaw uk arsta’ sasa”.
22 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, ¿wila wartatat juchanïki uka markar juchañchañatakisa,+ taqe ajjtaskañ luratanakap uñachtʼayañatakis wakichtʼatätati?+ 3 Jumajj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Ay marka, wila wartañampi phoqantat marka,+ horasamajj purisinkiwa,+ jumajj qʼañuchasiñatakiw ajjtaskañ idolonak lurtajja,+ 4 wila wartkta ukaw jumar juchañchtamjja,+ ajjtaskañ idolonakamaw qʼañuchtamjja.+ Jumaw tukuy urunakam nayrstʼaytajja, tukuy maranakamajj purinjjewa. Ukatwa jumarojj markanakan jiskʼachatäñamataki ukhamarak taqe oraqenakan jumat larusipjjañapatak jaytäma.+ 5 Juma jakʼankiri oraqenakasa jumat jayankiri oraqenakas jiskʼachapjjätamwa,+ jan walinakamp phoqantat marka, sutimajj qʼañuchatawa. 6 Uñjam, Jerusalén marka, juma taypin utjki uka Israelan taqe pʼeqtʼirinakapajj autoridadanïpjjatap laykuw wil wartapjje.+ 7 Juma taypinjja, awkis taykas jiskʼachañamp uñjatäpjjewa.+ Extranjeronakarojj engañapjjewa, jan awkin wajcha wawanakarusa* viudanakarusa tʼaqesiyapjjewa”’”.+
8 “‘Jumajj sagrado lugaraj jiskʼachtawa, sábado urunakajs janiw respetomp uñjktati.+ 9 Juma taypinjja, wila wartañ muniri kʼarintiri jaqenakaw utji.+ Juma taypinjja, qollunakan sacrificionak manqʼeri jaqenakaw utji. Juma taypinjja, ajjtaskañ qʼañu juchanak luririnakas utjarakiwa.+ 10 Juma taypinjja, awkipan warmipampiw ikintasipjje,+ phajjsi wilapampïki uka warmiruw violapjje.+ 11 Juma taypinjja, mä chachajj jaqe masipan warmipampiw ajjtaskañanak luri,+ maynejj ajjtaskañ qʼañu juchanak lurasaw pachpa yojjchʼapar deshonri,+ yaqhasti kullakaparuw violaraki, pachpa awkipan phuchaparu.+ 12 Juma taypinjja, wila wartañatakejj qollqempiw chilltayasipjje.+ Jumajj interesanak mayisa jan ukajj beneficio apsusaw maytʼtajja,+ jaqe masimarojj kʼarimp kʼarimpiw qollqe apaqtajja.+ Cheqas nayat qʼal armasistajja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
13 ”‘Mayninakar engañompi ganancianak jikjjatatamatsa juma taypin wila wartasitapatsa jiskʼachañatakiw ampar tʼajjllirasta. 14 ¿Nayajj juma contra saytʼkä ukhajj jan ajjsarirïtamajj pachpäskakiniti, amparanakamas chʼamanïskakiniti?+ Naya Jehová Diosaw uk arsta, uksti lurarakïwa. 15 Markanak taypiruw anatatäma, oraqenak taypiruw anatatäma,+ qʼañu sarnaqatam tukusiyäwa.+ 16 Jumajj jiskʼachataw markanak nayraqatan uñjasïta, jumajj Jehová Diosätaj yatïta’”.+
17 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 18 “Jaqen yoqapa, nayatakejj israelitanakajj jan kunatak serviri basuräpkaspas* ukhamawa. Taqeniw jupanakajj mä horno manqhankki uka cobre, estaño, hierro, plomo metalanakäpjje. Jupanakasti qollqe metalat jan servirinakajj mistki ukanakäpjjewa.+
19 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Niyakejjay taqe jumanakajj jan kunatak serviri basuräpkasmas ukhamäpjjstajja,+ nayajj Jerusalén taypinwa tantachtʼapjjäma. 20 Kunjamtï qollqesa, cobresa, hierrosa, plomosa, estaños mä horno manqhar apthapiski, ukatsti umatatayañatakejj ninampi phuskataski ukhamarakiw nayajj jumanakar wali colerasiñajan tantachtʼapjjäma, jumanakjjar phustʼasajj umatatayapjjarakïmawa.+ 21 Jumanakarojj tantachtʼapjjämawa, walpun colerasitaj mä ninar uñtasitaw jumanakjjar phustʼanipjjäma,+ markan umatatayatäpjjarakïtawa.+ 22 Kunjamtï qollqe metalajj hornon umatatayaskejja, ukhamarakiw jumanakajj markan umatatayat uñjasipjjäta. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta, nayaw jumanakjjarojj wal colerasitaj apanta’ sasa”.
23 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 24 “Jaqen yoqapa, Jerusalenarojj akham sarakim: ‘Jumajj jan qʼomachaskani uka oraqëtawa, colerasiñ urun janiw jallojj jumjjar purkaniti. 25 Profetanakamajj juma manqhanwa arustʼasipjje,+ kunjamtï mä leonajj warartʼasis mä animalar jiskʼa jiskʼa tukjki,+ ukhamarakiw jupanakajj jaqenakar manqʼantapjje. Jupanakajj kunanakatï wali valoranïki wali sumäkaraki ukanakwa katuntasipjje. Jupanakajj walja warminakaruw juma manqhan viudaptayapjje. 26 Sacerdotenakamajj leyij pʼakintapjje,+ sagrado lugarajsa janiw respetompi uñjapkiti.+ Kunatï santöki kunatï jan santöki ukas jupanakatakejj igualakiwa,+ qʼomäki ukajj jan qʼomäki ukampejj kunans jan igualäki uks janirakiw yatichapkiti,+ janiw sábado urunakaj respetañ munapkiti, nayarojj jupanak taypin jiskʼachapjjetuwa. 27 Juma taypinkir principenakamasti, katjki uka animalar jiskʼa jiskʼa tukjir lobonakar* uñtatäpjjewa, wila wartirinaka, qollqechasiñatak jaqe jiwayirinaka.+ 28 Ukampis profetanakamajj kunjamtï mä kʼakʼat perqarojj qʼatawimp revocaski ukhamwa jan wali luratanakap imtʼapjje. Kʼari visionanakanïpjjewa, kʼarinakwa yatirinakjam yatjjatapjjaraki,+ akham sapjjarakiwa: “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa” sasa. Ukampis naya Jehová Diosajj janiw jupanakarojj kuns parlkti. 29 Markachirinakajj engañjapjjewa lunthatapjjarakiwa,+ jan utjirinirus pobrerus tʼaqesiyapjjewa, extranjeronakarojj engañjapjjewa, janirakiw cheqaparjam uñjañ munapkiti’.
30 ”‘Jupanak taypin mä chacharuw thaqaskayäta, ukhamat qalat lurat murall askichañapataki jan ukajj murallajj qʼasjatäki uka cheqan naya nayraqatan saytʼasiñapataki, ukhamat aka markajj jan tukjatäñapataki.+ Ukampis janiw khitirus jikjjatkti. 31 Ukhamajj jupanakjjaruw colerasiñaj apanëjja, ninampjamaw walpun colerasitajamp jupanakar tukjäjja. Jupanakarojj sarnaqapki ukarjamaw kuttʼayäjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
23 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, mä taykani pä warminakaw utjäna.+ 3 Jupanakajj Egiptonwa prostitutäpjjäna,+ tawaqonakatpachaw prostitutat sarnaqañ qalltapjjäna. Ukanwa jupanakajj qʼañu juchanakan sarnaqapjjäna, virgen tawaqonakäpjjataps aptʼasipjjäna. 4 Jilïrejj Oholá* satänwa, sullkasti Oholibá* satarakïnwa. Jupanakajj nayankapjjänwa, nayatakiw wawanak ususipjjarakïna. Oholá satäki ukajj Samaria+ markawa, Oholibá satäki ukajj Jerusalén markarakiwa.
5 ”Oholá warmejj nayankkäna ukhaw prostitutat sarnaqañ qalltäna.+ Jupajj wal munirinakaparojj walpun munäna,+ asirio vecinonakaparu.+ 6 Jupanakajj azul colorat isthapisit gobernadoranakäpjjänwa, sullka apnaqerinakäpjjarakïnwa, taqpachanejj caballot sarir suma uñnaqtʼani waynanakäpjjänwa. 7 Wali importante taqe asirionakampiw jupajj mä prostitutjam ikintasïna, jupajj wal munkäna uka chachanakan ajjtaskañ idolonakapampiw qʼañuchasirakïna.+ 8 Egipto markan mä prostitutjam sarnaqatap janiw jaytkänti. Cheqas tawaqökäna ukhaw ukankirinakajj jupamp ikintasipjjäna. Jupanakajj kunapachatï virgen tawaqökän ukhaw juparojj ñuñut llamkhanoqapjjäna, jupamp ikintasisajj walpun qʼañunak lurapjjäna.+ 9 Ukatwa juparojj wal munirinakapan amparapar katuyjjayäta, asirionakaru,+ jupajj walpun munkäna ukanakaru. 10 Jupanakajj qʼalalak jupar jaytapjjäna,+ yoqanakaparus phuchanakaparus katuntapjjänwa,+ juparojj espadampiw jiwayapjjarakïna. Jupajj warminak taypin jan wali warmit uñtʼatänwa, asirionakaw jupar juchañchapjjäna.
11 ”Oholibá kullakapajj uk uñjäna ukhajja, maynimp wal ikintasiñ munatapajj jukʼamp ajjtaskañänwa, prostitutjam sarnaqatapajj kullakapat sipans jukʼampïnwa.+ 12 Jupajj walpun asirio+ vecinonakaparojj munäna, jupanakajj gobernantenakäpjjänwa, sullka apnaqerinakäpjjänwa, wali suma isimpi isthaptʼataraki, caballot saririnaka; taqpachanis suma uñnaqtʼani waynanakäpjjarakïnwa. 13 Jupa pachpa qʼañuchasjjäna ukhasti, nayajj panpachani uka kikpa sarnaqapjjatap uñjayäta.+ 14 Ukampis jupajj prostitutjam sarnaqañat sipans jukʼamp jan walinak luräna. Perqansti chachanakaruw jupajj khitsut uñjäna, bermellón sat wila coloramp pintat caldeonakaru, 15 cinturaparojj mä cinturonampi uchasitäpjjänwa, pʼeqeparojj jachʼa turbantenakampi uchasitäpjjarakïnwa, guerran nuwasiri chachanakar uñtata, caldeonakan oraqepan nasiri babilonionakamp sasirakïnwa. 16 Perqar khitsut chachanakar uñjasasti, jupajj walpun jupanakar munäna, ukatsti jupanakan ukarojj mensajeronak Caldea+ oraqer khitäna. 17 Ukatwa babilonionakajj jupan ikiñapan jupamp ikintasir jutasipkakïna, wal ikintasiñ munasaw juparojj qʼañuchapjjarakïna. Jupar ukham qʼañuchapjjepansti, jupajj wali ajjtasisaw jupanakat sarjjäna.
18 ”Niyakejjay jupajj jan phenqʼani mä prostitutjam sarnaqaskakchïnjja, yaqhanakampis qʼalal jañchip uñjayasiskakchïnjja,+ nayajj wali ajjtasisaw jupat jitheqtjjayäta, kunjamtï kullakapat wali ajjtasis jitheqtkayäta ukhama.+ 19 Jupasti kunapachatï tawaqökasin Egipto oraqen mä prostitutjam sarnaqkäna+ uka urunakat amtasisajja, jukʼampiw jupajj prostitutat sarnaqaskakïna.+ 20 Jupajj kawkïr chachanakantï chhojjorasiñapajj mä asnon mä caballon chhojjorasiñapar uñtatäki uka chachanakan concubinanakapar uñtataw jupar wal munirinakaparojj walpun munäna. 21 Jumajj tawaqökasin Egipto markan ajjtaskañ qʼañu juchanak luratam walpun munayätajja,+ ukapachaw egipcionakajj tawaqökayäta ukhajj ñuñunakam llamkhanoqapjjayätamjja.+
22 ”Ukhamasti Oholibá warmi, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumajj ajjtasis jitheqtkayäta uka wal munirinakamaruw nayajj saytʼasiyäjja,+ taqe toqetwa juma contra apanëjja:+ 23 babilonionakaru,+ taqe caldeonakaru,+ Pecod+ toqenkir chachanakaru, Soa markankirinakaru, Coa markankirinakaru, taqe asirionakampiru. Taqe jupanakajj suma uñnaqtʼani waynanakäpjjewa, gobernadoranaka, sullka apnaqerinaka, guerran nuwasirinaka, ajllit chachanaka,* taqenis caballot saririnaka. 24 Jupanakajj guerran nuwasiñatak walja carronakampi ukhamarak casconakani, jachʼa escudonakani, jiskʼa escudonakani* walja soldadonakampiw juma contrajj jutapjjani. Jumasti uka carronakan suynatap istʼäta. Taqe toqet muyuntapjjätam, jupanakajj nayan autorizataw jumar juchañchapjjätam, munañanakaparjamaw juzgapjjarakïtam.+ 25 Nayajj juma contraw colerasiñaj apanëjja, wali colerasiñampiw jupanakajj uñjapjjätam, nasamsa jiñchunakamsa khareqapjjätamwa, jumankirinakat jiltʼirinakajj espadampi jiwarayatäpjjaniwa. Jupanakajj yoqanakamsa phuchanakamsa apasjjapjjaniwa, jumankirinakat jiltʼirinakajj ninamp phichantatäpjjaniwa.+ 26 Jumarojj isinakam apsupjjätam,+ suma joyanakams* katuntasipjjaniwa.+ 27 Egipto oraqen qalltkäna+ uka ajjtaskañ qʼañu juchanak luratamsa prostitutjam sarnaqatamsa ukharuw tukusiyäjja.+ Janiw jupanakar jukʼamp uñtjjätati, janirakiw Egiptot mayamp amtasjjätati’.
28 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumajj uñiskta ukanakaruw jumarojj katuyäma, ajjtasit jitheqtkayäta ukanakaru.+ 29 Jupanakajj uñisiñampiw uñjapjjätam, juman wali chʼamampi jikjjatatams apasipjjaniwa,+ qʼalalak jaytapjjätam, jan kuna isini. Jupanakat sapa mayniw jumarojj qʼalal uñjapjjätam, taqeniw ajjtaskañ qʼañu juchanak luratamsa prostitutätamsa uñjapjjarakini.+ 30 Mä prostitutar uñtat markanakar arknaqatam laykuw ukajj pasätam,+ ajjtaskañ idolonakapamp qʼañuchasitam layku.+ 31 Jumajj kullakam kikpaw sarnaqtajja,+ nayasti jupan copap amparamar uchäma’.+
32 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
‘Jumajj kullakamankki, anchöki, manqhäkaraki uka copapat umtʼäta,+
ukatsti jaqenakajj jumat larusipjjaniwa, burlasipjjarakïtamwa, uka copajj ukanakampi phoqtʼatarakiwa.+
33 Jumajj waljpun Samaria kullakaman copapat umantäta,
machjasïtawa, llakimpi phoqtʼatarakïyätawa,
jumajj musparañaruw tuküta, chʼusak jaytapjjarakïtam.
34 Chʼus jaytañkamaw jumajj uka copat umantäta,+ copajj pʼakjatäniwa, jikʼillitanakaps tʼururakïtawa,
ukatsti ñuñunakam apaqasïta.
“Nayan uk arsutaj layku”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja’.
35 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumajj armasjjestawa, qʼalpun jiskʼacharakistajja,+ ukatwa ajjtaskañ qʼañu juchanak luratamarjama ukhamarak prostitutjam qʼañu luratamarjam jan walin uñjasïta’”.
36 Ukatsti Jehová Diosajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, ¿Oholá ukhamarak Oholibá+ sat warminakan juchañchäwipti yatiyäta? ¿Ajjtaskañ luratanakap qhanti uñachtʼayarakïta? 37 Jupanakajj adulterio jucha lurapjje,*+ amparanakapan wilaw utjaraki. Janiw ajjtaskañ idolonakapampikejj adulterio jucha lurapkiti, jan ukasti jupanakajj nayatak ususipki uka wawanak ajjtaskañ idolonakapan manqʼapäñapatakiw ninar phichantapjje.+ 38 Ukjjarusti akamp lurapjjetäna: uka urunwa temploj qʼañuchapjjäna, sábado urunakajs jiskʼachapjjäna. 39 Uka pachpa urunsti, wawanakapar jiwayasin ajjtaskañ idolonakapar sacrificiot loqtasajja,+ temploj jiskʼachañatakiw jutapjjäna.+ Jupanakajj ukhamaw pachpa temploj* manqhan ukanak lurapjjäna. 40 Uka warminakajj chachanakan wali jayat jutapjjañapatakejj mä chacha khitapjjäna.+ Jupanakajj jutasipkäna ukhajja, jareqtʼasiyätawa, nayranakams pinttʼasiyätawa, joyanakamampiw kʼachachtʼasirakiyätajja.+ 41 Jumajj winktʼasiñatak mä suma sillonaruw qontʼasiyätajja,+ juma nayraqatansti mä wakichtʼat mesaw utjäna,+ ukaruw inciensojampi+ aceitejampi+ uchayätajja. 42 Jan kuna llakini walja chachanakan ojjotapaw* istʼasïna, uka taypinsti wasarat apanit machat jaqenakaw utjäna. Jupanakajj brazaletenakampiw uka pä warmirojj amparat uchapjjäna, pʼeqenakaparojj suma coronampiw uchapjjarakïna.
43 ”Walja adulterio jucha lurasin qaritäkäna uka warmit akham sayätwa: ‘Jichhasti jupajj prostitutat sarnaqaskakiniwa’ sasa. 44 Ukatwa jupanakajj uka warmin ukar sarasipkakïna, kunjamtï mä prostitutan ukar maynejj sarki ukhama. Ukhamatwa jupanakajj Oholá ukhamarak Oholibá sat warminakan ukar sarapjjäna, ajjtaskañ qʼañu juchanak lurir warminakan ukaru. 45 Adulterio jucha luratapata+ ukhamarak wila wartatapatjja,+ cheqapar sarnaqer chachanakaw jupar* juchañchapjjani, jupanakajj adulterio jucha lurir warminakäpjjewa, amparanakapas wilakamakiwa.+
46 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jupanakar ajjsarkañaru ukhamarak saqueyjañaru tukuyañatakejj mä ejercitow jupanak contrajj jutani.+ 47 Ejercitojj qalanakampiw jupanakarojj jaqjani,+ espadampiw jiwayani. Yoqanakaparus phuchanakaparus jiwarayaniwa,+ utanakap ninampiw wiykatapjjani.+ 48 Ajjtaskañ qʼañu juchanak lurañsti, markat chhaqtayäwa, taqe warminakaw kunatsa ukham jan lurañäki uk yateqapjjani, janirakiw jumanak kikpajj ajjtaskañ qʼañu juchanak lurapkaniti.+ 49 Jupanakaw jumanakarojj ajjtaskañ qʼañu juchanak lurapjjatamatsa ajjtaskañ idolonakamampi juchanak lurapjjatamatsa castigapjjätam. Jumanakasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitütaj yatipjjäta’”.+
24 Llätunkïri maräjjänwa,* tunkïri phajjsit tunka urunakaw saraqjjarakïna, ukhaw Jehová Diosajj mä kutimpi parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, jichhürojj aka urun fechap* qellqantam. Jichhüruw Babilonia markan reyipajj Jerusalén contra nuwasiñ qallti.+ 3 Mä uñachtʼäwimp kutkatasir jaqenakat parlam. Jupanakat akham sarakim:
”‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Phuku* ninar uchasajj umamp warantarakim.+
4 Phukurusti jiskʼa aychanak ucham,+ taqe suma jiskʼa aychanakampi,
lankhu charampi, paletillampi. Suma chʼakhanakampi phoqantarakim.
5 Ovej tamatjja mä suma oveja katum,+ ukatsti phuku aynacharojj lawanak muytpachar montontʼarakim.
Uka jiskʼa aychanak walljjtayam, phukunkir chʼakhanaks phayarakim”’.
6 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
‘¡Ay wila wartañampi phoqantat marka,+ saruntat phuku, sarunakapat jan qʼomachat phuku!
Chʼus jaytañkam mayat may uka jiskʼa aychanak apsum,+ jan ajlliras taqpach apsum.
7 Aka markan wila wartatapajj aka marka taypinkaskakiwa,+ jupajj mä qʼara qarqa* patjjaruw wil wartäna.
Janiw oraqer wartkänti, ukhamat laqʼampi imjjatatäñapataki.+
8 Nayan wal colerasitaj sartayañatakisa vengasiñatakisa,
qʼara llijkir qarqaruw* wilap uchta,
ukhamat jan imjjatatäñapataki’.+
9 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
‘¡Ay wila wartir marka!+
Nayajj lawanak jachʼa montón montontʼäjja.
10 Lawanak montontʼam, nina naktayam.
Aych sum qhatiyam, caldo wartam, chʼakhanakajj nakhantpan.
11 Parintañapatakejj nina sankʼa patjjar chʼusa phuk ucham,
cobrejj nina sankʼar tukuñapataki.
Qʼañupajj uka manqhanwa umatatani,+ sarupsti ninaw nakhantani.
12 Ukajj inamay chʼama tukuñakiwa, qariñakiwa,
sinti saruntatawa, janiw ukajj apsuñjamäkiti.+
Ukhamajj ¡saruntat phuk ninar jaqjjatam!’.
13 ”‘Ajjtaskañ qʼañu juchanak luratam kawsajj qʼañüyätawa.+ Jumarojj qʼomachañ munayäsma, ukampis janiw qʼañumat qʼomachañjamäkayätati. Kunapachatï juma contra wal colerasitajajj tʼakurjjani ukhakiw qʼomachatäjjäta.+ 14 Naya Jehová Diosaw uk arsta, ukasti phoqasiniwa. Jan qhepar kuttʼasa, jan sinttʼasisa, jan chuym usuyasisaw uk luräjja.+ Jupanakajj sarnaqatamarjama, luratamarjamaw jumar juzgapjjätam’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
15 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 16 “Jaqen yoqapa, munat esposamarojj mä akatjamatwa apaqäma.+ Jan jumajj llakisimti,* jan jachamti, ni jachaqtʼasimsa. 17 Chuyma manqhaman llakisim, maynin jiwatapat llakisiñ costumbrenakajj utjki uk jan luramti.+ Turbantempi chʼoqantasim,+ wiskhump*+ uchasim. Jan jumajj lakam imtʼasimti,*+ yaqhanakajj manqʼañamatak tʼantʼa apanirapipktam uks jan manqʼamti”+ sasa.
18 Alwa toqerojj markaruw nayajj parlayäta, jaypʼu toqerusti esposajajj jiwjjänwa. Ukatwa qhepür alwajj kunjamtï nayar mayiskitäna ukham lurayäta. 19 Markajj akham sitänwa: “¿Kuntï jumajj lurkta ukajj kunans nanakar afectapjjetani uk janit sapkitäta?”. 20 Nayasti jupanakarojj akham sayätwa: “Jehová Diosajj akham sasaw parlitäna: 21 ‘Israelitanakarojj akham sätawa: “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayajj temploj jiskʼachañampïsktwa,+ kawkïr lugarattï jumanakajj wal jachʼañchasipkta, munasipkta, kawkïr lugararutï chuymanakamajj wayuski ukaru. Markamamp jan sarir yoqanakamasa phuchanakamasa espadamp jiwayatäpjjaniwa.+ 22 Ukapachaw jumanakajj kunjamtï nayajj lurkta ukham lurapjjäta. Janiw lakanakam* imtʼasipkätati, janirakiw yaqhanakajj apanirapipkätam uka tʼantʼsa manqʼapkätati.+ 23 Pʼeqenakamarojj turbantemp uchatäsipkakïtawa, kayunakamarojj wiskhunakamp* uchatäsipkakïtawa. Janiw jiwatanakat llakisipkätati ni jachapkätasa. Jan ukasti pantjasitanakamat qaritäpjjätawa,+ jumanakkam uñkattʼasisaw ayqopjjäta. 24 Ezequielajj jumanakatak mä señalawa.+ Kunjamtï jupajj lurki ukham lurapjjäta. Ukanakajj pasani ukhaw jumanakajj Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitütaj yatipjjäta’”’”.
25 “Jaqen yoqapa, kunürutï jupanakar imantasiñ lugarap aparkä, kawkïr suma lugarattï jupanakajj wal kusisipki, munasipki, chuymanakapas wayuski uka lugar aparkä, yoqanakapsa phuchanakapsa aparkä uka uruw+ 26 khititï escapkani ukajj jumar yatiyätam.+ 27 Uka urunwa jumajj wasitat parljjäta, escapkani ukampiw parläta, janiw amutöjjätati.+ Jupanakatakejj mä señaläyätawa, jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani”.
25 Jehová Diosajj mä kutimpiw parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, ammonitanak+ toqer uñtam, jupanak contra profecía arunak arsum.+ 3 Ammonitanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitun arunakap istʼapjjam. Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Kunapachatï templojajj jiskʼachatäkäna, Israel oraqejj chʼusa jaytatäkäna, Judá markankirinakajj yaqha markar apat uñjasipjjarakïna ukhajja, ‘walikipuniwa’ sasaw jumajj burlasiyätajja. 4 Ukatwa nayajj inti jalsu toqenkir jaqenakar katuyäma. Jupanakajj juma taypinwa campamentonakap* uchapjjani, ukanwa carpanakap saytʼayapjjani. Oraqeman achupat manqʼapjjani, lechemat umapjjarakini. 5 Rabá+ markarojj camellonak awatiñatak paston oraqeruw tukuyäjja, ammonitanakan oraqepsti uywanakan samartʼapjjañapatak lugararuw tukuyarakëjja. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta”’”.
6 “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jumajj amparanak tʼajjllirastajja,+ oraqerojj kayunak takirtʼasiraktajja, wali jiskʼachañampiw jumajj Israel oraqen jan waliru purtʼasitap laykojj kusistajja.+ 7 Ukatwa nayajj amparaj juma contra loqatatäjja, jumarojj saqueyjatäñamatakiw markanakar katuyäma. Yaqha markanak taypitjja tukjämawa, jiskʼa markanak taypitjja chhaqtayämawa.+ Jumarojj tukjämawa, jumasti Jehová Diosätaj yatïta’ sasa.
8 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Niyakejjay Moab+ markasa Seír+ toqenkirinakasa “Judá markajj taqpach mayni markanakjamarakiwa” sasin sapjjchejja, 9 nayajj Moab markan qorpanakapankki uka markanakar atacapjjañapatakiw jaytäjja, Moab markan suma markanakapa: Bet-Jesimot markampi Baal-Meón markampi, Quiryataim+ markakama. 10 Juparojj* ammonitanakamp chikaw inti jalsu toqenkir jaqenakar katuyäjja,+ ammonitanakajj janipuniw markanak taypin amtatäjjaniti.+ 11 Nayaw Moab+ markarojj juchañchäjja, jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’ sasa.
12 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Edom markajj Judá markatwa vengasi, jupat vengasisasti wali jachʼa juchaniwa.+ 13 Ukatwa Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham sasin arsu: “Nayajj Edom marka contrajj amparaj loqatatarakïwa. Uka markatjja jaqenaksa uywanaksa tukjäwa, mä chʼusa lugararuw tukuyäjja.+ Temán markat Dedán markakamaw espadampi jiwarayatäpjjani.+ 14 ‘Israel markaj taypiw Edom markat vengasëjja.+ Jupanakaw Edom markarojj wali colerasiñaj uñtʼayapjjani, ukhamat jupanakat vengasitaj yatipjjañapataki’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”’.
15 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Israelar wali jaya tiempo uñisisiñampi uñjasajja, filisteonakajj jan wali amtanakampiw vengasiñsa tukjañsa thaqapjje.+ 16 Ukatwa Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham sasin arsu: “Nayajj filisteonak contraw amparaj loqatatäjja.+ Keretita+ jaqenakarojj chhaqtayäwa, qota jakʼan jakapki uka jiltʼirinakarus tukjarakïwa.+ 17 Musparkañanak lurasaw jupanakat vengasëjja, wali colerasiñampiw jupanakar castigäjja. Jupanakjjar vengasiñaj apankä ukhaw jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani” sasa’”.
26 Tunka mayanïri maräjjänwa,* phajjsit mä uruw saraqjjarakïna, ukhaw Jehová Diosajj nayar parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Tiro markajj akham sasaw Jerusalén contrajj parläna:+ ‘¡Walikipuniwa! ¡Markanakan mantañ punkupajj tukjatawa!+ Niyakejjay uka markajj tukjatäjjchejja, taqe kunaw nayan ukar jutani, qamirëjjäwa’ sasa, 3 ukatwa Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham arsu: ‘Ay Tiro marka, nayajj juma conträtwa, walja markanakwa juma contrajj sartayäjja, kunjamtï lamar qotajj oladanakap sartayki ukhama. 4 Uka markanakaw Tiro markan murallanakap tukjapjjani, torrenakapsa tinkuyapjjani.+ Nayaw oraqep raspsöjja, llijkiri mä qʼara qarqarjam* uka markar jaytäjja. 5 Lamar qota taypinjja, uka markajj chawlla katuñ qänanak* wañachañ lugararuw tukuni’.+
”‘Nayaw uk arsta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘uka markajj markanakan saqueyjatäñapatakïniwa. 6 Marka jakʼankir markanakan jakirinakajj* espadamp jiwayatäpjjaniwa, jaqenakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’.
7 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayajj alay toqetwa* Tiro contrajj Babilonia markan Nabucodonosor* reyipar apanëjja,+ jupajj reyinakan reyipawa,+ caballonakani,+ guerran nuwasiñatak carronakani,+ caballot sarir jaqenakani, walja soldadonakan mä ejercitoniraki. 8 Jupasti marka jakʼankir markanakarojj espadampiw jiwarayani. Markarojj mä perqampiw muyuntayani, jumar atacañatakejj mä laqʼa montón montontʼani, juma contrasti mä jachʼa escudo saytʼayani. 9 Murallanakamarojj nuwasiñatak armampiw nuwantani, hachanakapampiw* torrenakam tinkurayani. 10 Caballonakapajj sinti waljätap laykojja laqʼa polvompiw polvjjatapjjätam. Jupajj allthapit murallanakan marka katuntir chachanakar uñtata punkunakam pasani ukhajja, caballonakar qonjjatat soldadonakapasa carronakapan ruedanakapas murallanakam khatatiyapjjani. 11 Caballonakapan kayunakapajj taqe callenakam takichasipjjani,+ markamankirinakarojj espadampiw jiwarayani, chʼollqhe columnanakamas oraqeruw jaqortapjjani. 12 Ejercitonakajj taqe kunatï utjktam ukanak katuntat apasipjjani, mercaderianakam+ saqueyjapjjätam, murallanakam tinkuyapjjani, wali suma utanakam allthapipjjani, qalanakamsa, maderanakamsa, oraqemsa umaruw jaqontapjjani’.
13 ”‘Nayaw cancionanakaman suynatap tukusiyäjja, arpanakaman tuktʼatapas janiw jukʼamp istʼasjjaniti.+ 14 Llijkiri qʼara qarqar* uñtasitwa tukuyäma, chawlla katuñ qänanak* wañachañ lugararuw tuküta.+ Janiw wasitat saytʼayatäjjätati, naya Jehová Diosaw uk arsta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
15 ”Tiro markarojj akham siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja: ‘Niya jiwañampïpki ukanakajj ayqopkani, juma taypin jiwarayañas utjkani ukapachajj ¿janit islanakajj juman wali suynas tinkutamampi khatatipkani?+ 16 Lamar qotankir taqpach principenakaw* trononakapat saraqapjjani, suma isinakap apsusipjjani, bordat isinakapsa apsusipjjarakiniwa, jupanakarojj ajjsarañat khatatiñaw katuntani. Oraqen qontʼasisajj khatatisipkakiniwa, wali musparataw uñchʼukipjjarakïtam.+ 17 Jumatjamajj mä llakkañ canción cantapjjani,+ jumat akham sapjjaniwa:
“¡Lamar qotan jakirinakampi utjantat marka, jachʼañchat marka, jumajj qʼala tukjatätawa!+
¡Jumasa juma taypin jakirinakasa lamar qotan chʼamanïpjjayätawa,+
oraqen taqe jakirinakarojj wal ajjsarayapjjayätajja!
18 Jumajj tinkkäta uka urojj islanakajj khatatipjjaniwa,
Juman tukusiñamajj purinkani ukhajj lamar qotankir islanakajj wal llakthapisipjjani” sasa’.+
19 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jan jaqeni markanakjam tukjkäma, wali chʼamampi jutir umanakampi phoqantkäma, chʼamani umanakas imjjatkätam ukhajja,+ 20 sepulturar saririnakamp chikaw apäma, kawkinkapkitï nayra tiempon jakiri jaqenakajj ukaru. Wali manqha lugaranwa jakayäma, nayra tiempon utjiri markanakajj tukjatäpkäna ukhama, sepulturar saririnakamp chika,+ ukhamat jan jaqenëjjañamataki. Ukatsti jakapki ukanakan oraqep jachʼaruw aptäjja.*
21 ”’Nayajj mä akatjamat ajjsarayasiñanakampiw apjjatäma, janiw jukʼamp utj-jjätati.+ Jupanakajj thaqapjjätamwa, ukampis janipuniw katjapkätamti’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
27 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, jumajj Tiro markjjat mä llakkañ canción cantam.+ 3 Tiro markarojj akham sätawa:
‘Lamar qotar mantañäkis ukan jakiri,
walja islanakan jakir jaqenakamp negocio luriri,
Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Tiro marka, juma pachpaw akham sistajja: ‘Nayan suma uñnaqtʼanïtajajj sumapuniwa’+ sasa.
4 Oraqenakamajj lamar qota taypinkiwa,
constructoranakamaw wali suma uñnaqtʼanïñamatak yanaptʼapjjtam.
5 Taqe tablanakamjja Senir+ cheqankir enebro maderatwa lurapjjäna,
Líbano qollunakankir cedro maderatwa barcon velo uchañ lawap lurarapipjjayätamjja.
6 Remonakamjja Basán toqenkir roble maderapatwa lurapjjäna,
barcon nayräjjapajj Kitim+ islankiri ciprés qoqan* maderapampi luratänwa, ukarojj marfilamp kʼiñintatänwa.
7 Velomajj Egipto markankir wali qhana coloranakani lino telat luratänwa,
imjjatañatak toldonakamajj azul hilompi Elisá+ sat islanakankir morado chʼankhampi luratänwa.
8 Sidón ukhamarak Arvad+ markanakan jakirinakaw juman remonak apnaqerinakamänjja.
Ay Tiro marka, barco apnaqañan wali yatjjattʼat jaqenakamaw marineronakamänjja.+
9 Guebal+ markankir experienciani wali yatjjattʼat* chachanakaw barcor jan um mantañapatakejj ansjtatanak taptʼapjjerïna.+
Lamar qotankir taqe barconakasa barco apnaqerinakapasa juman ukaruw jutapjjerïna, ukhamat mercaderianakamp negocio lurañataki.
10 Persia markankiri ukhamarak Lud, Put+ sat oraqenakankir chachanakaw juman ejercitomankänjja, jupanakaw guerran nuwasir jaqenakamänjja.
Jumaruw escudonakapsa casconakapsa warktʼasipjjäna, jumarojj jachʼañchapjjayätamwa.
11 Ejercitomankapkäna uka Arvad markankir chachanakaw murallanakam patjjar muytpachar saytʼasipjjäna,
jan ajjsarir chachanakaw torrenakam uñjapjjäna.
Murallanakamarojj muytpacharuw escudonak warktʼapjjäna,
wali suma uñnaqtʼanïtamjja jukʼamp sumaruw tukuyapjjäna.
12 ”’”Walja utjirinakanïtam laykojj Tarsis+ toqenkirinakajj jumampiw negocio lurapjjerïna.+ Mercaderianakamampiw qollqe, hierro, estaño, plomo sat metalanak cambiapjjäna.+ 13 Javán, Tubal,+ Mesec+ markanakajj jumampiw negociapjjerïna. Mercaderianakamampiw esclavonaksa+ cobret luratanaksa cambiapjjerïna. 14 Togarmá+ chachat jutirinakajj mercaderianakamampiw caballonaksa mulanaksa cambiapjjerïna. 15 Dedán+ markankir jaqenakajj jumampiw negocio lurapjjerïna. Jumajj walja islanakatwa comerciantenak contratayätajja, marfilampi+ ébano qoqan* maderapamp impuestot katoqayätajja. 16 Edom markajj juman walja mercaderianakanïtam laykojj jumampiw negocio lurirïna. Mercaderianakam lantejj turquesa* qalampi, morado chʼankhampi, kunayman coloranakamp bordat telanakampi, suma telanakampi, lamar qotankir coralanakampi,* rubí sat qalanakamp churapjjayätamjja.
17 ”’”Judá oraqesa Israel oraqes jumampiw negocio lurapjjerïna, juman mercaderianakam lantejj Minit+ markankir trigompi, suma manqʼanakampi, miskʼimpi,+ aceitempi, bálsamo+ aceitempi churapjjayätamjja.+
18 ”’”Damasco+ markajj walja mercaderianakanïtam laykusa taqpach wali valoraninakam laykusa jumampiw negocio lurirïna. Uka lantejj Helbón cheqankir vinompi Sahar lugarankir tʼarwampi churapjjayätamjja. 19 Uzal toqenkir Vedán, Javán sat markanakajja, mercaderianakam lantejj hierrot luratanakampi, casia* maderampi, cañampi* churapjjayätamjja. 20 Dedán+ markajj animalanakan jikhanipar uchañatak karunanakampiw jumamp negocio lurirïna. 21 Árabe jaqenakampiru Quedar+ markan taqe pʼeqtʼirinakapampiruw contratayätajja, jupanakajj corderonaka, orqo ovejanaka, cabranaka alapjjerïna aljapjjarakirïna.+ 22 Saba,* Raamá+ markanakankir comerciantenakajj jumampiw negocio lurapjjerïna, mercaderianakam lantejj taqe kasta suma perfumenakampi suma qalanakampi qorimpi churapjjayätamjja.+ 23 Harán,+ Cané, Edén+ markanakasa, Saba,*+ Asur,+ Kilmad markanakankir comerciantenakas jumampiw negocio lurapjjerïna. 24 Jupanakajj plazankir qhatumanwa suma isinakampi, azul materialat lurat kunayman coloranakamp bordat mantonakampi, taqe kasta coloranakani alfombranakampi negocio lurapjjerïna, taqe ukanakasti pitanakampi* suma ñachʼantatänwa.*
25 Tarsis barconakaw+ mercaderianakam apapjjäna.
Ukatwa jumajj lamar qota taypejj phoqtʼata suma cargantata* sarayätajja.
26 Remonak apnaqerinakamajj wali thayampi jallumpi utjir lamar qotanakaruw apayätamjja,
inti jalsu toqet thaytʼanir thayaw lamar qota taypin tukjtamjja.
27 Juman wali valoraninakamasa, kunanakatï utjktam ukanakasa, mercaderianakamasa, barco apnaqerinakamasa, marinero jaqenakamasa,
barcor jan um mantañapatak ansjtatanak taptʼirinakasa, mercaderianakamamp negocio luririnakasa,+ guerran nuwasiri taqe jaqenakasa,+
juma taypin utjki taqe ukanakajja,
taqeniw jumajj jaqoskäta uka urojj lamar qota taypin chhaqaranttapjjani.+
28 Marineronakamajj arnaqasipjjani ukhajja, lamar qota jakʼankir oraqenakas khatatipjjaniwa.
29 Taqe remonak apnaqerinakasa, marineronakasa, lamar qotankir jaqenakasa,
barconakap jaytanukupjjani, waña oraqenwa quedasipjjani.
30 Wali jachʼatwa arnaqasipjjani, jumatjamaw wal jachapjjani,+
ukañkamajj laqʼampiw pʼeqenakapat willjjatasipjjani, qhellanwa suntʼipjjarakini.
31 Pʼeqenakap afeitasipjjani llakisiñ isimpiw* isthapisipjjani,
wal wararisaw jumatjam wal jachapjjani.
32 Ukham wararisajja, mä llakkañ canción kutin kutin jumatjam akham sasin cantapjjani:
‘¿Tiro markar uñtasit lamar qota taypin amuktʼiri mä markajj utjiti?+
33 Kunapachatï mercaderianakamajj lamar qotat purinïna ukhajja, walja markanakaruw kusisiyayätajja.+
Juman wali valoraninakamasa mercaderianakamasa oraqenkir reyinakaruw qamiriptayäna.+
34 Jichhasti jumajj lamar qota taypinwa tukjat uñjastajja, wali manqha umanakana.+
Taqe mercaderianakamasa jaqenakamasa jumamp chikaw umar chhaqaranttapjje.+
35 Islanakan taqe jakirinakaw musparat jumar uñchʼukipjjätam,+
reyinakapas wali ajjsarayasiñat khatatipjjani,+ wali llakitäpjjatapajj ajanunakapan amuyasini.
36 Markanakan comerciantenakapajj kunatï jumar pasktam ukat khuyusipjjaniwa.
Jumajj mä akatjamatwa qʼala tukjat uñjasïta.
Wiñayatakiw jumajj tukusïta’”’”.+
28 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa. Tiro markan apnaqeriparojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Chuymamajj jachʼa jachʼaw tukjje,+ ukatwa jumajj akham saskaktajja: ‘Nayajj mä diosätwa.
Mä diosan tronopanwa lamar qota taypin qontʼasta’+ sasa.
Ukampis mä jaqekïtawa, janiw mä diosäktati,
chuymaman diosätam amuyasksta ukasa.
3 Jumajj Danielat sipans jukʼamp yatiñanïkasmas ukham amuyastajja.+
Jumatakejj janiw kuna imantat secretos utjkiti.
4 Yatiñanïtamata ukhamarak amuytʼirïtamatwa qamiripttajja.
Wali valoraninak imañ cheqanakamaruw qorsa qollqsa imkatasktajja.+
5 Negocio lurañ sum yatitam laykuw jumajj walja utjirinakam jiltaytajja,+
qamirïtam laykuw chuymamajj jachʼa jachʼa tukjje”’.
6 ”‘Ukatwa Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham arsu:
“Niyakejjay chuymaman diosäkasmas ukham amuyasstajja,
7 juma contrajj extranjero jaqenak apanëjja, yaqha markanakan sinti jan sinttʼasiri jaqenakap apanëjja.+
Kuna sumanaktï yatiñamampi jikjjatkta ukanak contraw jupanakajj espadanakap apsupjjani,
kunja jachʼañchatäktatï uks qʼañuchapjjaniwa.+
8 Sepulturaruw saraqayapjjätam,
tʼaqesiyasaw lamar qota taypin jiwayapjjätam.+
9 Ukhampachasa, ¿jiwaykätam ukarojj ‘nayajj mä diosätwa’ sätati?
Qʼañuchapkätam ukanakan amparapan mä jaqekïyätawa, janiw mä diosäkätati”’.
10 ‘Jumajj jan circuncidat* jaqenakjamaw extranjero jaqenakan amparapampi jiwayat uñjasïta,
naya pachpaw uk arsta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
11 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 12 “Jaqen yoqapa, mä llakkañ canción Tiro markan reyipjjat cantam. Juparojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
13 Edén sat Diosan jardinapankayätawa,
taqe kasta suma qalanakampi kʼachachtʼatäyätawa:
rubí,* topacio, jaspe, crisólito, ónice, jade, zafiro, turquesa,+ esmeralda sat suma qalanakampi.
Uchatäkayäta uka sapa mayni qalajja qorir kʼiñintatänwa.
Jumar lurkayäsma uka urunwa taqe ukanakajj wakichtʼatäjjäna.
14 Nayajj jarkʼaqeri,* ajllita querubinjamaw uchsma,
jumajj Diosan sagrado qollupankayätawa,+ nina aqkiri qalanak taypin sarnaqayätajja.
15 Jumajj luratäkayäta uka urut aksarojj jan pantjasisaw sarnaqayätajja,
jan cheqaparjam sarnaqañ qalltkayäta ukapachkama.+
Ukatwa Diosan qollupat mä jiskʼachatarjam alisnuküma, tukjarakïmawa.+
Ay jarkʼaqer* querubín, janiw jumajj nina aqkiri qalanak taypin sarnaqjjätati.
17 Suma uñnaqtʼanïtam laykuw chuymamajj jachʼa jachʼa tukjje.+
Jachʼañchasitam laykuw yatiñamajj aynachtʼi.+
Oraqeruw jaqoqäma.+
Reyinak nayraqatan mä uñtasiñaruw tukuyäma, ukhamat jupanakajj jan walir purtʼasitam uñjapjjañapataki.
18 Sinti jan wali juchanakamampi, engañompi negocionak luratamampiw sagrado lugaranakam jiskʼachtajja.
Juma taypin nina aqtayäjja, uka ninaw nakhantätam.+
Taqe khitinakatï uñchʼukisipktam ukanakan uñjkataw jumarojj oraqen qhellar tukuyäma.
19 Taqe khitinakatï markanak taypin uñtʼapkayätam ukanakajj wali musparataw uñchʼukipjjätam.+
Jumajj mä akatjamatwa wali ajjsarkañ tukjat uñjasïta.
Wiñayatakiw jumajj tukusïta”’”.+
20 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 21 “Jaqen yoqapa, Sidón+ marka toqer uñtam, jupa contrajj profecía arunak arsum. 22 Akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Ay Sidón marka, nayajj juma conträtwa, juma taypin jachʼañchatäyäwa.
Kunapachatï nayajj juchañchkäma, juma taypi santor tukuyatäkarakï ukhaw jaqenakajj Jehová Diosätaj yatipjjani.
23 Jupan ukarojj usunak* apanëjja, callenakapan wilaw jalani.
Taqe ladot jupa contra espada apayankä ukhajja, waljaniw jupa taypin jiwayatäpjjani.
Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani.+
24 ”’”Ukatjja israelitanakajj janiw ustʼayasir chʼapinakampi muyuntatäjjaniti,+ khitinakatï jiskʼachañampi uñjapki ukanakampi. Jaqenakajj Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitütaj yatipjjani”’.
25 ”‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Anatatatäpki uka markanakat israelitanakar wasitat tantachtʼkä ukhajja,+ yaqha markanakan uñjkataw jupanak taypin santo Diosat uñjatäyäjja.+ Jupanakasti Jacob servirijar churkayäta+ uka oraqenwa jakapjjani.+ 26 Ukanwa jupanakajj wali seguro jakapjjani,+ utanakwa lurasipjjani, uvasanak ayrusipjjani.*+ Jupanak jakʼankapki jupanakar jiskʼachapki ukanakar juchañchkä ukhaw jupanakajj wali seguro jakapjjani.+ Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani”’”.
29 Kunapachatï tunkïri maräjjäna,* tunkïri phajjsit 12 urunak saraqjjarakïna ukhaw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Egipto markan faraón reyip toqer uñtam,+ taqpach Egipto contrajj profecía arunak arsurakim. 3 Jumajj aka arunak säta: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Egipto markan faraón reyipa, nayajj juma conträtwa.+
Jumajj Nilo* jawiran uma jalirinakapan winkuri lamar qotankir jachʼa animalätawa,+
jumajj akham sarakiyätawa: ‘Nilo jawirajj nayankiwa.
Nayatakiw lurasta’+ sasa.
4 Nayajj ganchonakampiw quijadamat uchäma, Nilo jawiramankir chawllanakarojj escamanakamaruw lipʼkatayäma.
Jumarojj Nilo jawiramat apsüma, escamanakamar lipʼkatki uka Nilo jawirankir taqe chawllanakamp chik apsüma.
5 Jumarusa Nilo jawiramankir chawllanakarusa wasaranwa jaytanukupjjäma.
Jumajj chika taypi oraqenwa jaqotattäta, janiw aptatäkätati, ni mayar apthapitäkätasa.+
Oraqenkir salvaje animalanakan ukhamarak alajjpachankir jamachʼinakan manqʼapäñamatakiw churäma.+
6 Ukatsti Egipton taqe jakirinakaw Jehová Diosätaj yatipjjani,
kuna laykutejj jupanakajj mä waña soqos lawar uñtasitakiw israelitanakar apoyapjjäna.+
7 Israelitanakajj amparamat kattʼasipjjäna ukhasti, jumajj pʼakinoqtjjayätawa,
jupanakan kallachinakapsa usuchjarakiyätawa.
Jupanakajj jumar thujrtʼasipjjayätam ukhajj pʼakisjjayätawa,
8 ”’Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayajj mä espada juma contrajj apanëjja,+ juma taypitsti jaqenaksa animalanaksa chhaqtayäwa. 9 Egipto oraqejj tukjata mä chʼusa lugararuw tukuni.+ Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani. Jumajj akham sayätawa:* ‘Nilo jawirajj nayankiwa. Nayaw uk lurta’+ sasa. 10 Ukatwa nayajj juma conträtjja, Nilo jawiram contrarakïtwa. Egipto oraqerojj tukjata ukhamarak waña jaytäjja, mä chʼusa wasarar uñtata,+ Migdol+ lugarat Siene+ markakama ukhamarak Etiopía markan qorpapkama. 11 Janiw jaqenakasa ni uywanakas uka cheq paskaniti,+ 40 maranakaw ukan jan khitis jakkaniti. 12 Egipto oraqerojj taqe oraqenakat sipans jukʼamp chʼusa oraqeruw tukuyäjja, markanakapajj 40 maranakaw chʼusa markanakat sipans jukʼamp chʼusa markanakäpjjani.+ Egipcionakarojj yaqha markanakaruw anatatäjja, markanak taypiruw aywitatayäjja”.+
13 ”’Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “40 maranak qhepatsti, egipcionakarojj kawki markanakarutï anatatatäpkäna uka markanakat wasitat tantachtʼäjja.+ 14 Yaqha markar apatäpki uka egipcionakarojj Patrós+ oraqeruw kuttʼayanjjäjja, kawkjantï nasipki uka oraqeru, ukanwa mä jiskʼa reinöjjapjjani.* 15 Egipto oraqejj yaqha reinonakat* sipans jan chʼamani reinöniwa, janirakiw yaqha markanakar apnaqjjaniti.+ Jupanakarojj wali jiskʼaruw tukuyäjja, janirakiw yaqha markanakar apnaqañ puedipkaniti.+ 16 Israelitanakajj janipuniw Egiptorojj confianzampi apoyasjjapjjaniti.+ Jupanakajj kunjamsa egipcionakar apoyo mayisajj pantjasipjjäna ukak jupanakarojj Egiptojj amtayani. Jupanakasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitütaj yatipjjani”’”.
17 Ukatsti 27 maräjjänwa, nayrïri phajjsit mä uruw saraqjjarakïna, ukhaw Jehová Diosajj akham sasin parlitäna: 18 “Jaqen yoqapa, Babilonia markan Nabucodonosor*+ reyipajj ejercitopampiw Tiro+ marka contra nuwasïna. Taqenin pʼeqepaw qʼararat uñjasïna, taqenin kallachinakapan jañchi lipʼichipaw qʼararat uñjasirakïna. Ukampis janiw jupasa ni ejercitopas Tiro marka contra nuwasipjjatapat kuna pagsa katoqapkänti.
19 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Babilonia markan Nabucodonosor*+ reyiparuw Egipto oraq churäjja. Jupaw wali valoraninakap apasjjani, saqueyjarakiniwa. Ukaw ejercitopan pagopäni’.
20 ”‘Naya lanti Tiro marka contra nuwasipjjatapatjja, Egipto oraqe jupanakar pagot churäjja’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
21 ”Uka urunwa nayajj israelitanakatak mä wajjra jilsuyäjja,*+ jumarusti jupanak taypin parlañamatakiw mä oportunidad churäma. Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani”.
30 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, profecía arunak arsum, akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
“Akham sasin wararipjjam: ‘¡Ay kunakïkani, uka urojj jutaskiwa!’ sasa.
3 Uka urojj jakʼankiwa, cheqas Jehová Diosan urupajj jakʼankiwa.+
Uka urojj chʼiyar qenayanakani urüniwa,+ markanakar juzgañatak uttʼayat mä tiempöniwa.+
4 Egipto marka contraw mä espadajj jutani, jaqenakajj Egipton jiwarat jaqortapkani ukhajja, Etiopía markajj wal ajjsarayasini,
walja utjirinakap katuntasipjjani, cimientonakapas tʼunjatarakïniwa.+
5 Etiopía,+ Put,+ Lud ukhamarak yaqha markanakankir jaqenakasa,
Cub markankirinakasa, mä pactor mantapki uka Israel oraqenkir wawanakapasa,*
taqeniw espadampi jiwayatäpjjani”’.
6 Jehová Diosajj akham siwa:
‘Egiptor apoyapki ukanakajj jiwapjjarakiniwa,
Egipto markajj chʼamanïtapat jachʼa jachʼa tukutapas tukjatäniwa’+ sasa.
”‘Egipto oraqenjja Migdol+ lugarat Siene+ markakamaw espadampi jiwayatäpjjani’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 7 ‘Uka markanakajj taqe oraqenakat sipans jukʼamp chʼusa oraqeruw tukupjjani, markanakapajj taqe markanakat sipans jukʼamp tukjatäpjjaniwa.+ 8 Egipto markan nina naktaykä, uka markamp mayachtʼasirinakas taqeni tukjatäpkani ukhaw jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani. 9 Uka uruw jupa pachpar confiyaski uka Etiopía markar khatatiyañatakejj mensajeronak barconakat khitäjja. Egipto markajj juchañchatäkani uka uruw Etiopiajj khatatini, ukajj purinipuniniwa’.
10 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Babilonia markan Nabucodonosor*+ reyin amparap taypiw Egipton tropanakapar tukjäjja. 11 Juparusa, tropanakaparusa, markanakan sinti jan sinttʼasir jaqenakaparuw markar tukjañatak apanitäni.+ Jupanakaw Egipto marka contrajj espadanakap apsupjjani, oraqsti jiwatanakampiw phoqantapjjani.+ 12 Nilo+ jawiran canalanakap waña oraqeruw tukuyäjja, oraqsti jan wali jaqenakan amparaparuw katuyäjja.* Uka oraqsa ukan jakirinaksa extranjeronakan amparapampiw tukjayäjja.+ Naya Jehová Diosaw uk arsta’.
13 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nof*+ markankir ajjtaskañ idolonakapsa, jan kunatak servir diosanakapsa tukjäwa. Egipto oraqenkir mä principejj* janipuniw utj-jjaniti, Egipto oraqerojj ajjsarañ uchäjja.+ 14 Patrós+ oraq tukjäwa, Zoan markan nina naktayäjja, No*+ markar nayaw juchañchäjja. 15 Sin markjjaruw colerasiñaj apanëjja, Egipto markan imantasiñapjjaru, No markan jakirinaksa tukjarakïwa. 16 Egipto markan nina naktayäjja, Sin markasti ajjsarayasiñamp katuntatäniwa. No markan murallapajj qʼasjatäniwa. ¡Nof* markajj urpach atacatäniwa! 17 On* ukhamarak Pibéset markan wayna chachanakapajj espadampi jiwayatäpjjaniwa, markanakankir jaqenakajj yaqha markar apatäpjjaniwa. 18 Egipto markan yukup Tehafnehés markan pʼakjkä uka urojj chʼamaktʼaniwa,+ chʼamanïtapat jachʼa jachʼa tukutapajj tukusiniwa,+ qenayanakaw imjjatani, markanakankir jaqenakas yaqha markar apatäpjjaniwa.+ 19 Nayaw Egipto markar juchañchäjja, jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’”.
20 Tunka mayanïri maräjjänwa, nayrïr phajjsit paqallqo urunakaw saraqjjäna, ukhaw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 21 “Jaqen yoqapa, nayaw Egipto markan faraón reyiparojj ampar pʼakjta, qolltʼañatakejj janiw vendanakamp chʼoqtʼapkaniti, espada katjjaruñatak chʼamanïñapatakis janiw vendanakamp uchapkaniti”.
22 “Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayajj Egipto markan faraón reyip conträtwa.+ Nayajj amparanakap pʼakjäjja, pʼakjatäki uksa, jan pʼakjatäki uksa.+ Amparapankki uka espadsa jalaqtayäwa.+ 23 Ukatsti egipcionakarojj yaqha markanakaruw anatatäjja, markanak taypiruw aywitatayäjja.+ 24 Babilonia markan reyipan amparanakap chʼamañchäjja,*+ amparaparusti espadaj uchäjja.+ Faraonarusti amparanakap pʼakjäjja, jupa* nayraqatanwa niya jiwirjam jaqer uñtat wali jachʼat wararini. 25 Nayajj Babilonia markan reyipan amparanakap chʼamañchäjja, ukampis faraonan amparanakapajj jan aytirjam jan chʼamanëjjaniwa. Nayajj Babilonia markan reyiparuw espadaj uchäjja, jupajj Egipto oraq contraw uka espada aytani, ukhaw jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani.+ 26 Egipcionakarojj yaqha markanakaruw anatatäjja, markanak taypiruw aywitatayäjja,+ jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’”.
31 Tunka mayanïri maräjjänwa, kimsïri phajjsit mä uruw saraqjjäna, ukhaw mä kutimpi Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Egipto markan faraón reyiparusa ejercitonakaparusa,+ akham sätawa:
‘¿Khitis jumjam wali jachʼajja?
3 Jumajj mä asirio jaqjamätawa, Líbano toqenkir mä cedro qoqätawa,*
suma ramanakani, chʼiwjjatir mä alir uñtata, altorojj wali jachʼaraki.
Jilïr ramanakapan puntapajj qenayanak taypinkänwa.
4 Umanakaw juparojj wal jiltayapjjäna, wali manqhankir uma jalsunakaw juparojj wali alto jiltayapjjäna.
Jalir umanakaw ayruntatäkäna* uka lugar muyuntapjjäna.
Uma canalanakapaw camponkir taqe qoqanakar* qarpapjjäna.
5 Ukatwa jupajj camponkir mayni qoqanakat* sipans jukʼamp altor jiläna.
Ramanakapajj waljaptänwa, ramanakapajj wal jilantarakïna,
jalir umanakapan walja umanakanïtap layku.
6 Alajjpachankir taqe jamachʼinakaw ramanakapan tapachasipjjäna,
taqe salvaje animalanakaw rama jakʼanakapan wawachasipjjäna,
taqe jachʼa markanakaw chʼiwipan jakasipjjäna.
7 Wali jachʼa jilasasa jachʼa ramanakapan wal jilantatapatsa wali sumapunïnwa,
saphinakapajj walja umanak taypin saphintatap layku.
8 Janipuniw Diosan jardinapankir kuna cedro qoqas*+ jupampejj igualkänti.
Janiw kuna enebro qoqas jupjam ramanakanïkänti.
Janiw kuna plátano qoqas* jupjam ramanakanïkänti.
Janipuniw Diosan jardinapankir kuna qoqas jupjam sumätapamp igualaskaspänti.
9 Juparojj wali sum nayajj lurayäta, walja ramanakani,
cheqpach Diosan Edén jardinapankir taqpach mayni qoqanakaw* jupat envidiasipjjäna’.
10 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Niyakejjay ukajj wali alto jiltchejja,* jilïr ramanakapan puntanakapas qenayanakkam purchejja, wali jachʼa jiltatapat chuymapas jachʼa jachʼa tukchejja, 11 markanakan wali chʼamani apnaqeriparuw katuyäjja.+ Jupaw cheqpachans jupar castigani, nayasti jan wali luratapat apanukurakïwa. 12 Markanakankir sinti jan sinttʼasiri extranjeronakaw khuchoqapjjani, ukatsti qollunakaruw apanukupjjarakini. Ramanakapajj taqe vallenakaruw willeqtani, pʼakjat ramanakapajj markankir taqe uma jalirinakanwa quedasini.+ Oraqenkir taqe markanakaw chʼiwipat jitheqtapjjani, jaytanukupjjarakiniwa. 13 Tinkut troncopanwa alajjpachankir taqe jamachʼinakajj jakapjjani, taqe salvaje animalanakajj ramanakapanwa jakapjjarakini.+ 14 Ukajja uma jakʼankiri qoqanakat* jan maynis wali alto jilañapatakiwa, jan ukajj jilïr ramanakapan puntanakapajj qenayanakkam jan jilañapatakiwa ukhamarak suma qarpat qoqanakat jan ni maynis jupjam jilañapataki. Jupanakajj taqeniw jiwañar katuyatäpjjani, oraq manqharu, jaqenakan wawanakapajj sepulturar saraqapki ukanakamp chika’.
15 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Sepulturar* jupajj saraqkani uka urojj llakisiñ utjayäjja. Ukatwa nayajj wali manqha umanakap jarkʼantäjja, jalir umanakapsa saytʼayäwa, ukhamat walja umanakapajj jan jukʼamp jaljjañapataki. Jupa kawsaw Líbano toqe chʼamaktʼayäjja, camponkir taqe qoqanakaw* wañsupjjani. 16 Jupan jaqotattasin suynatapampejj markanakaruw khatatiyäjja, kunapachatï jupar Sepulturar* sarapki ukanakamp chika sepulturar saraqaykä ukapachana. Ukatsti taqpach suma qarpat qoqanakaw* oraq manqhan chuymachatäpjjani: Edenankir taqpach qoqanakasa,+ Libanonkir ajllita suma qoqanakasa. 17 Jupanakajj jupamp* chikaw kawkinkapkitï espadamp jiwayatanakajj uka Sepulturar* saraqapjje,+ khitinakatï jupanakar apoyapkäna ukanakampi chika, jupanakajj markanak taypinwa chʼiwipan jakapjjäna’.+
18 ”‘¿Kawkïr qoqas* Edenankir qoqanakat jachʼäñansa jachʼañchatäñansa jumamp igualasispa?+ Ukampis jumajj Edenankir qoqanakapamp chikaw oraq manqhanakar saraqayat uñjasïta. Espadamp jiwayatäpki uka jan circuncidatanak* taypinwa jaqosïta. Ukaw faraonarusa taqpach ejercitonakaparus pasani’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
32 Tunka payanïri maräjjänwa,* tunka payanïri phajjsit mä uruw saraqjjarakïna, ukhaw Jehová Diosajj mä kutimp parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Egipto markan faraón reyipjjat mä llakkañ canción cantam, juparusti akham sätawa:
‘Jumajj yaqha markanakankir mä chʼamani wayna leonar uñtasitäyätawa,
ukampis tukjataw uñjastajja.
Jumajj lamar qotankir mä jachʼa animalar+ uñtasitäyätawa, jawiranakamanwa suntʼiskayätajja,
kayunakamampiw umanak qoñchuptayayätajja, jawiranaks* qʼañuchayätajja’ sasa.
3 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
‘Walja markanakan mä grupompiw jumjjarojj chawlla katuñ mä qänamp* jaqjjatäma,
jupanakaw chawlla katuñ qänajamp qatatsupjjätam.
4 Jumarojj oraqeruw jaqtäma,
campo oraqeruw jaytanuküma.
Jumjjarojj alajjpachankir jamachʼinakampiw sayjjatayäma,
jumampiw oraqenkir taqe salvaje animalanakarojj sistʼasiyäjja.+
5 Qollunakaruw aycham jaqtäjja,
jumat jiltʼki ukanakampiw vallenak phoqtʼäjja.+
6 Jumat wal mistkani uka wilampiw oraqerojj qollunakkam chʼachʼantayäjja,
ukampirakiw jawiranakas phoqantasini’.*
7 ‘Tukjatäjjäta ukhasti, alajjpachanak imtʼäjja, warawaranakaps chʼamaktʼayarakïwa.
Intirojj qenayanakampiw imtʼäjja,
janirakiw phajjsis qhantʼankaniti.+
8 Juma kawsaw alajjpachankir taqe llijir qhananak chʼamaktʼayäjja,
oraqems chʼamakampiw imjjatäjja,’ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
9 ‘Juman katuntat jaqenakam yaqha markanakar apkä ukhaw walja markanakan chuymap llakisiyäjja,
juman jan uñtʼat oraqenakaru.+
10 Walja markanakaruw musparat jaytäjja,
juma kawsajj reyinakapajj ajjsarañat wal khatatipjjani, kunapachatï jupanak nayraqatan espadaj aytkä ukapachajja.
Jupanakajj khatatisipkakiniwa, sapa maynis jan jiwañ munasa,
jumajj jaqoskäta uka uruna’.
11 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa:
‘Babilonia markan reyipan espadapaw juma contrajj jutani.+
12 Nayasti guerran nuwasiri chʼamani chachanakampiw ejercitonakamarojj espadamp jiwarayäjja,
taqpach sinti jan sinttʼasiri chachanaka.+
Egipton jachʼa jachʼa tukutap apaqapjjani, taqpach ejercitonakapaw jiwarayatäni.+
13 Uywanakapsa walja umanakap jakʼanwa tukjäjja,+
janiw jaqe kayunakas ni uywa chhuchhullinakas uka umanak qoñchuptaykaniti’.+
14 ‘Uka tiemponsti nayajj umanakap qʼomachäjja,
jawiranakaps aceiter uñtat jalayäjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
15 ‘Kunapachatï Egiptorojj mä chʼusa wasarar tukuykä, kunanakatï uka oraqen phoqtʼkäna ukanak qʼal apaqkä,+
taqe jakirinakaparus castigkä ukapachajja,
jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani.+
16 Akajj mä llakkañ cancionawa, jaqenakajj cantapjjapuniniwa,
markanakankir warminakas cantapjjarakiniwa.
Egipto markjjat parlañataki ukhamarak ejercitonakapjjat parlañatakiw cantapjjani’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
17 Kunapachatï tunka payanïri maräjjäna, phajjsit 15 urunak saraqjjarakïna, ukhaw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 18 “Jaqen yoqapa, Egipton ejercitonakapat wararim, jupanakarojj oraq manqhar saraqayam, juparusa* wali chʼamani markanakankir jaqenakarusa sepulturar saraqapki ukanakamp chik saraqayam.
19 ”‘¿Khitirus wali sumätamamp atipasma? ¡Sepulturar saraqam, jan circuncidatanakamp* jaqostʼam!’.
20 ”‘Egipcionakajj espadampi jiwayatäpkän ukanak taypiruw jaqortapjjani.+ Egiptojj espadar katuyatawa. Juparojj qatatisin apasjjapjjam, ejercitonakapamp chika.
21 ”’Sepultura* manqhatpachwa guerran nuwasiri wali chʼamani chachanakajj jupampis* jupan yanapirinakapampis parlapjjani. Jupanakajj saraqapjjaniwa, espadampi jiwarayat jan circuncidatanakar uñtataw ukan jaqortapjjani. 22 Ukankarakiw Asiria markasa, walja jaqenakapamp chika. Sepulturanakapajj jupar* muytatäskiwa, taqenis espadamp jiwarayatanaka.+ 23 Sepulturanakapajj pʼiyanak* manqhankiwa, walja jaqenakapajj jupan sepulturapar muytatawa, taqenis espadamp jiwarayatanaka, jakasipkäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsarayapjjatap layku.
24 ”’Ukankarakiw Elam+ markajja, walja jaqenakapajj sepulturapar muytata, taqenis espadamp jiwarayatanaka. Jupanakajj jan circuncidatäkasaw manqha oraqer saraqapjje, jakasipkäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsarayapjjatap layku. Jichhasti sepulturar saraqapki ukanakamp chikaw phenqʼachat uñjasipjjani. 25 Jupatakejj* jiwayatanak taypiruw mä ikiñ wakicharapipjje, jupan ejercitonakapajj sepulturanakapar muytatarakiwa. Taqe jupanakajj jan circuncidatanakäpjjewa, taqenis espadamp jiwarayatanaka, jakasipkäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsarayapjjatap layku. Jupanakajj sepulturar saraqapki ukanakamp chikaw phenqʼachat uñjasipjjani. Jupajj jiwatanak taypir uchatawa.
26 ”’Ukankarakiw Mesec ukhamarak Tubal+ markanakasa, taqe ejercitonakapasa. Jupanakan sepulturanakapajj jupar muytatawa. Taqe jupanakajj jan circuncidatanakäpjjewa, espadamp jiwarayatanaka, jakasipkäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsarayapjjatap layku. 27 ¿Janit jupanakajj armanakapamp Sepulturar* saraqapki uka guerran nuwasiri jan circuncidat chʼamani chachanakamp chikajj jaqortapkani? Jaqenakasti pʼeqenakap manqharuw* espadanakap uchapjjani, juchanakapsti chʼakhanakap patjjaruw uchapjjarakini, guerran nuwasiri uka chʼamani chachanakajj jakasipkäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsarayapjjatap layku. 28 Ukampis jumajja, jan circuncidatanak taypin tukjataw uñjasïta, espadamp jiwarayatanak chikaw jaqosïta.
29 ”’Ukankarakiw Edom+ markasa, reyinakapasa, taqpachani pʼeqtʼirinakapasa. Jupanakajj chʼamanïpkchïnsa, espadampi jiwarayatanak chikaw jaqosisipki. Jupanakajj ukhamarakiw jan circuncidatanakampi ukhamarak sepulturar saraqapki ukanakamp chik jaqortapjjani.+
30 ”’Ukankapjjarakiw alay toqenkir* taqe principenakasa, taqe sidonionakasa,+ jupanakajj chʼamapampis jaqenakar wal ajjsarayapkchïnjja, jiskʼachataw jiwatanakamp chik sepulturar sarapjje. Jupanakajj jan circuncidataw jaqortapjjani, espadamp jiwarayatanakamp chika, sepulturar saraqapki ukanakamp chikaw phenqʼachat uñjasipjjani.
31 ”’Faraonajj taqe jupanakaruw uñjani, ukatsti kunanakatï taqe ejercitonakaparojj paski ukanakampiw chuymachasini.+ Faraonasa taqe ejercitopasa espadampi jiwarayatäpjjaniwa’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
32 ”‘Niyakejjay jupajj jakaskäna ukapachajj jaqenakar wal ajjsaraychïnjja, faraonasa ejercitonakapasa jan circuncidatanakamp chik jaqortat jaytatäpjjaniwa, espadamp jiwarayatäpkäna ukanakamp chika’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
33 Ukatsti Jehová Diosajj nayaruw parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, markamankirinakan wawanakapar parlam,+ jupanakarojj akham sätawa:
”‘Marka contrajj mä espadsa apaykirista ukham sañäni,+ uka markankir taqe jaqenakajj mä chachar ajllipjjaspa, juparojj marka uñjir guardiat* uttʼayasipjjaspa, 3 jupajj marka contra espada jutir uñjasajj pututu phustʼaspa, jaqenakarus yatiyarakispa.+ 4 Maynitï pututun phustʼasitap istʼasajj jan kasuskaspa,+ ukatsti mä espadajj jutasin jiwayaspa ukhajja, jupa pachpaw jiwatapat juchanïspa.+ 5 Jupajj pututun phustʼasitap istʼänwa, ukampis janiw kasuskänti. Jupa pachpaw jiwatapat juchanïni. Jupatï pututun phustʼasitap istʼaspäna ukhajja, vidap salvasispänwa.
6 ”’Ukampis marka uñjir guardiatï* espada jutir uñjkasas pututu jan phustʼkaspajja,+ jaqenakajj janiw kuna yatiyäws istʼapkaspati, ukatsti espadajj jutasinwa jupanakat maynir jiwayani, uka jaqesti pachpa juchapatwa jiwaskani, ukampis nayaw marka uñjir guardiarojj* uka jaqen jiwatapat cuenta mayëjja’.+
7 ”Jaqen yoqapa, Israel markatakejj marka uñjir guardiat* uttʼaysma. Nayan lakajat mä aru istʼasajj naya lantiw jupanakar yatiyañama.+ 8 Mä jan wali jaqerutï ‘¡jan wali jaqe, jumajj jiwapunïtawa!’+ sirista, ukampis jumatï jan wali thakip apanukuñapatak jan ewjjtʼkätajja, jupajj pachpa juchapatwa jan wali jaqjam jiwani,+ ukampis nayasti jupan jiwatapat cuenta mayïma. 9 Ukampis jumatï jan wali jaqerojj jan wali thakip apanukuñatak ewjjtʼäta, jupasti jan wali thakip jan apanukuñ munkani ukhajja, pantjasitapat jiwaniwa,+ jumasti vidam salvasïtawa.+
10 ”Jaqen yoqapa, israelitanakarojj akham sätawa: ‘Jumanakajj akham sapjjtawa: “Kutkatasis saytʼasipjjatajasa juchanakajasa nanakaruw wal jatjapjjetu, aynachtʼayasipkituwa.+ ¿Kunjamarak nanakajj jakasipkakïsti?”’+ sasa. 11 Jupanakar akham sätawa: ‘“Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, “jan wali jaqen jiwatapat janiw nayajj kusiskti,+ antisas jan wali jaqejj jan wali thakip apanukusin jakaskaki+ ukaw nayarojj kusisiyitu.+ Ukhamajj jan wali thakinakam apanukupjjam, jaytapjjam.+ ¿Kunatsa jumanak israelitanakajj jiwapjjañamäspa?”’.+
12 ”Jaqen yoqapa, markamankirinakan wawanakapar akham sasin parlam: ‘Cheqapar sarnaqer jaqen luratanakapajj janiw kutkataskani ukhajj salvkaniti,+ janirakiw jan wali jaqen jan wali luratanakapajj jan wali luratanakap apanukkani ukhajj lanktʼaykaniti.+ Janirakiw cheqaparjam luratanakapajj cheqaparjam sarnaqer jaqerojj juchachaskani uka urojj salvkaniti.+ 13 Cheqaparjam sarnaqer jaqerutï “jumajj cheqpachans jakaskakïtawa” sasin sirista, ukampis jupajj cheqaparjam luratanakapar confiyasispa, jan wal* lurarakispa ukhajja,+ cheqaparjam lurki ukanakat janiw ni maysa nayajj amtkäti, jan ukasti jan wal luratapatwa jiwani.+
14 ”’Jan wali jaqerutï “jumajj cheqpachans jiwätawa” sasin sirista, jupasti juchap apanukusin cheqaparjam sarnaqjjaspa,+ 15 uka jan wali jaqejj kuntï garantiat katki uks kuttʼayjjaspa,+ lunthataski uks kuttʼayjjaspa,+ jakañ churki uka leyinaksa phoqaspa ukhajja, jupajj jakaskakiniwa.+ Janiw jiwkaniti. 16 Kuna juchanaktï lurkäna ukanakat janiw ni mayas amtatäkaniti.+ Jupajj cheqaparjam luratapat cheqpachans jakaskakiniwa’.+
17 ”Ukampis markamajj akham siwa: ‘Jehová Diosan thakipajj janiw cheqaparjamäkiti’ sasa, antisas jupanakan thakinakapaw jan cheqaparjamäkiti.
18 ”Ukampis cheqapar lurir mä jaqetï kunatï cheqapäki uk lurañ apanukjjaspa, jan wal lurarakispa ukhajja, ukham luratapat jiwañapawa.+ 19 Ukampis jan wali jaqetï jan wali luratanakap apanukjjaspa, kunatï cheqapäki uk lurarakispa ukhajja, ukham luratapat jupajj jakaskakiniwa.+
20 ”Ukampis jumanakajj akham sapjjtawa: ‘Jehová Diosan thakipajj janiw cheqaparjamäkiti’+ sasa. Israelitanaka, nayaw sapa mayni jumanakarojj thakinakamarjam juzgapjjäma”.
21 Ukatsti yaqha markar apatäjjapjjayäta ukhat 12 maranakaw pasaskäna, tunkïri phajjsit phesqa urunakaw saraqjjarakïna, ukhaw Jerusalenat escapaniri mä chachajj nayan ukar jutäna,+ jupajj akham sänwa: “¡Markajj katuntatäjjewa!”+ sasa.
22 Escapanir chachajj janïr purinkäna uka nayrïr arumajja, Jehová Diosan amparapaw nayjjar jutäna, uka chachajj alwa horasar janïr nayan ukar purinkäna ukhaw Diosajj arsuyjjetäna. Ukhamatwa nayajj parljjayäta, janirakiw amutöjjayätti.+
23 Ukatsti Jehová Diosajj nayaruw parlitäna, akham sasa: 24 “Jaqen yoqapa, tukjat markan jakirinakajj+ Israel oraqjjat akham sapjjewa: ‘Abrahanajj mä chachakïnwa, ukhamäkchïnsa jupaw oraqen dueñopäjjäna.+ Ukampis jiwasajj waljanïtanwa. Cheqas aka oraqejj jiwasar churatawa’ sasa.
25 ”Ukhamasti jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Jumanakajj wilan aycha manqʼasipktajja,+ ajjtaskañ idolonakaruw confiyasipktajja, wilsa wartasipkaktawa.+ Ukhamajj ¿kunatsa jumanakajj oraqen dueñonakapäpjjasma? 26 Jumanakajj espadanakamaruw confiyapjjtajja,+ ajjtaskañ lurañanakar katuyatäpjjtawa, taqeniw jaqe masinakaman warmipampis ikintasipjjtajja.+ Ukhamajj ¿kunatsa jumanakajj oraqen dueñonakapäpjjasma?”’.+
27 ”Jupanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja, tukjat markanakan jakirinakajj espadamp jiwayatäpjjaniwa, camponkapki ukanakarojj salvaje animalanakan manqʼapäñapatakiw churäjja, jachʼa perqanakamp muyuntat lugarankapki ukhamarak qollu pʼiyanakankapki ukanakajj usumpiw jiwapjjani.+ 28 Aka oraqerojj wasara chʼusa oraqeruw tukuyäjja,+ jachʼañchasitapsa jachʼa jachʼa tukutapsa tukjäwa. Israelan qollunakapajj chʼusa qollunakar tukuyatäniwa,+ janiw khitis uka cheq paskaniti. 29 Kunapachatï taqe ajjtaskañ luratanakap kawsajj+ aka oraqe wasara chʼusa oraqer tukuykä+ ukhaw jupanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani”’.
30 ”Jaqen yoqapa, markamajj perqa jakʼanakana ukhamarak uta mantañ cheqanakan jumjjat parlasipki.+ Maynit maynikamaw parlasipjje, sapa mayniw jilapar akham saraki: ‘Jutapjjam, Jehová Diosat jutki uka arunak istʼañäni’ sasa. 31 Kunjamtï markajajj lurkaspajja, ukhamaw walja jaqenakajj tantachtʼasisin juma nayraqatan qontʼasipjjani, arunakam istʼapjjani ukampis janiw ukarjam lurapkaniti.+ Jupanakajj lakampis jachʼañchapkstamjja, chuymanakapajj engañompiw ganancianak jikjjatañ wal munaski. 32 Jupanakatakejj munasiñ toqet parlir mä cancionar uñtatätawa, suma arump canttʼata, cuerdan instrumentomp wali suma tuktʼataraki. Jupanakajj arunakam istʼapjjaniwa, ukampis janiw khitis ukarjam lurkaniti. 33 Kunapachatï uka arunakajj phoqaskani, cheqas uka arunakajj phoqasipuniniwa, ukhaw jupanak taypin mä profeta utjatap yatipjjani”.+
34 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Israelan awatirinakap contrajj profecía arunak arsum. Profecía arunak arsusajj awatirinakar akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “¡Ay Israelan awatirinakapa,+ jumanakakiw manqʼasipktajja! ¿Janit awatirinakajj ovejanakar manqʼayapjjañapäki?+ 3 Jumanakajj wali sumäkis uka cheq animalat manqʼapjjtajja,* tʼarwampiw isisipjjtajja, wali likʼi animalaruw jiwayapjjaraktajja,+ ukampis tamarojj janiw manqʼayapktati.+ 4 Jumanakajj janiw tʼukha* ovejanakarojj chʼamañchapktati, janirakiw usut ovejanakarojj qolljjatapktati, ni usuchjatanakarus vendanakamp chʼoqtʼapktati, ni saranukutanakarus kuttʼayanipktati, chhaqatanakarus janirakiw thaqapktati,+ antisas ovejanakarojj jan sinttʼasisa tʼaqesiyasaw apnaqaptajja.+ 5 Ukhamaw ovejanakajj jan awatirinïsajj anatatat uñjasipjjäna.+ Jupanakajj anatatatäpjjänwa, salvaje animalanakan manqʼapäjjapjjarakïnwa. 6 Ovejanakajajj taqe qollunakana ukhamarak taqe jachʼa lomanakan saranukutäpjjänwa. Ovejanakajajj taqe oraqpachanwa anatatat uñjasipjjäna, janiw jupanakarojj khitis thaqkänti, janirakiw katuñatakejj khitis thaqkänti.
7 ”’”Ukhamasti awatirinaka, Jehová Diosan arunakap istʼapjjam: 8 ‘“Kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, “niyakejjay ovejanakajajj jan awatirinïpjjatap layku salvaje animalanakan manqʼapäjjapjjchejja, awatirinakajajj janirak ovejanakajar thaqapkchejja, ovejanakajar manqʼayañat sipans jupanakak manqʼapjjchejja”’. 9 Ukhamïpansti awatirinaka, Jehová Diosan arunakap istʼapjjam. 10 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayajj awatirinak conträtwa, jupanakarojj ovejanakajat cuenta mayëjja, janiw ovejanakajar manqʼayapjjañap* permitjjäti,+ awatirinakajj janiw jupanak sapak manqʼjjapjjaniti. Nayajj lakanakapatwa ovejanakajar salväjja, janirakiw mayampis jupanakan manqʼapäjjapjjaniti’ sasa”.
11 ”’Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayajj akankasktwa, naya pachpaw ovejanakajar thaqasin uñjarakï.+ 12 Kunjamtï mä awatirejj anatatat ovejanakapar katunki manqʼaykaraki ukar uñtasitaw nayajj ovejanakajar uñjarakëjja.+ Qenayrantata ukhamarak wali chʼamak qenayanakani urun kawkja cheqanakarutï anatatatäpkäna taqe uka lugaranakatwa jupanakar salväjja.+ 13 Jupanakarojj markanakat apsöjja, markanakatwa tantachthapirakëjja, ukatsti oraqeparuw apanjjäjja, Israelan qollunakapanwa manqʼayarakëjja,+ jalir umanak jakʼana, markankir jaqenakajj jakapki uka lugaranak jakʼana. 14 Suma pastoni oraqenakanwa manqʼayäjja, manqʼapkani uka pastonakani oraqejj Israelan alto qollunakapankaniwa.+ Ovejanakajj uka suma pastoni oraqen winkurapjjani,+ Israelan qollunakapankki uka suma pastonak manqʼasipjjani”.
15 ”’“Naya pachpaw ovejanakajar manqʼayäjja,+ naya pachpaw samartʼayarakëjja”,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 16 Chhaqat ovejanakarojj thaqäwa,+ saranukutanakarojj kuttʼayanïwa, usuchjatanakarojj vendanakampiw chʼoqtʼarakï, tʼukha* ovejanakarusti chʼamañcharakïwa. Ukampis likʼi ovejanakarusa chʼamani ovejanakarus qʼal tukjäjja. Jupanakarojj juzgäwa, kunatï waktʼki ukarjamaw castigäjja.
17 ”’Nayan ovejanakaja, Taqe Kunjjar Munañani naya Jehová Dios Tatitojj akham sistwa: “Nayaw ovejanak taypinsa, orqo ovejanak taypinsa, orqo cabranak taypins cheqaparjam juzgäjja.+ 18 ¿Janit jumanakajj suma pastonakan manqʼasajj contentöpkta? Jiltʼki uka pastonakam ¿taksupjjañamarakïspati? Wali chʼuwa uma umtʼasajja, ¿chhuchhullinakamampit juriptayapjjañamäspa? 19 Jichhasti, ¿taksupkta uka pastonakti ovejanakajajj manqʼapjjañapäspa, jan ukajj chhuchhullinakamamp juriptayapkta uka umcha umapjjañapäspa?” sasa.
20 ”’Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj jupanakar akham siwa: “Nayajj akankasktwa, naya pachpaw likʼi ovejanak taypinsa tʼukha* ovejanak taypinsa cheqaparjam juzgäjja, 21 jumanakasti cuerpompiw ovejanakar nuktʼasipkayätajja, taqe usut ovejanakarusti wajjranakamampiw nuktʼasipkayätajja, wali jayanakar anatatañkama. 22 Nayajj ovejanakajaruw salväjja, janipuniw mayampis animalanakampi manqʼantatäpkaniti.+ Nayaw ovejanak taypin cheqaparjam juzgäjja. 23 Jupanakjjarojj mä sapa awatirik saytʼayäjja,+ jupajj David servirijawa,+ jupaw ovejanakar manqʼayani. Cheqas jupaw manqʼayani, juparakiw awatiripäni.+ 24 Naya Jehová Diosaw jupanakan Diosapäyäjja.+ David servirijaw jupanakan pʼeqtʼiripäni.+ Naya Jehová Diosaw uk arsta.
25 ”’”Jupanakampejj mä sumankañ pacto luräjja,+ markatjja ajjsarkañ salvaje animalanaks tukjäwa,+ ukhamat ovejanakajajj wasaran wali seguro jakapjjañapataki, montenakans* ikipjjañapataki.+ 26 Jupanakarusa jiskʼa qolluj jakʼankir oraqenakarus mä bendicionaruw tukuyäjja,+ jallsa tiempoparuw purjjatayäjja. Bendicionanakajj jallur uñtataw purjjatani.+ 27 Camponkir qoqanakajj* achoqapjjaniwa, oraqes achoqarakiniwa,+ jupanakasti wali segurow markan jakapjjani. Kunapachatï yukup pʼakjkä+ jupanakar esclavot sarnaqaykäna ukanakat salvkä ukhaw Jehová Diosätaj yatipjjani. 28 Jupanakajj janiw markanakamp katuntatäjjapjjaniti, oraqenkiri salvaje animalanakas janirakiw manqʼantjjapjjaniti. Wali segurow jakasipjjani, janiw khitis jupanakar sustjkaniti.+
29 ”’”Jupanakatakejj ayrunak* jilayäjja, uka ayrunakajj wali uñtʼatäniwa. Janiw markan manqʼatjam jiwapkaniti,+ markanakas janirakiw jupanakarojj jukʼamp jiskʼachjjaniti.+ 30 ‘Ukatsti jupanakajja, naya Jehová Diosapajj jupanakampïskataj yatipjjani, israelitanakajj nayan markajäpjjatap yatipjjarakini’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”’.
31 ”‘Nayan ovejanakaja,+ nayan uñjata ovejanaka, jumanakajj jaqenakakïpjjtawa, nayasti jumanakan Diosamätwa’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
35 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Seír+ toqenkir qollunak toqer uñtam, uka contrajj profecía arunak arsum,+ 3 akham sasa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Ay Seír toqenkir qollunaka, nayajj juma conträtwa, juma contraw amparaj loqatatäjja, chʼusa wasararuw tukuyarakïma.+ 4 Markanakam laqayaruw tukuyäjja, mä chʼusa oraqeruw tukuyäma,+ jumajj Jehová Diosätaj yatïta. 5 Cheqas sapa kutiw jumajj israelitanakar uñisiyätajja,+ jan waltʼäwi tiemponkapkän ukhaw jumajj jiwayatäpjjañapatak katuyjjayätajja, jupanakan qhep qhepa castigatäñ tiempopana”+ sasa’.
6 ”‘Ukhamasti kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘wila wartañatakiw jumar wakichäma, wila wartañaw jumarojj arknaqätam.+ Niyakejjay wilar uñischiyätajja, wila wartañaw jumarojj arknaqätam.+ 7 Seír toqenkir qollunakarojj chʼusa wasararuw tukuyäjja,+ uka cheq pasirirus kuttʼanirirus tukjäwa. 8 Qollunakaparojj jiwatanakampiw phoqantäjja. Jiskʼa qollunakamansa, vallenakamansa, taqe uma jalirinakamansa espadampi jiwayatanakaw jaqortapjjani. 9 Wiñayatakiw mä chʼusa lugarar tukuyäma,+ janiw khitis markanakaman jakkaniti. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta’.
10 ”Niyakejjay jumajj ‘aka pä markasa aka pä oraqesa nayatakïniwa, nanakajj paypach katusipjjäjja’+ sistajja, Jehová Diosajj ukankaskchïna ukasa, 11 ‘kunjamtï nayajj cheqpachapun jakkir Diosäktjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘kunjamtï jumajj wali uñisiñaman jupanakar wali colerasiñampi envidiasiñampi uñjkayätajja,+ ukhamarak nayajj jumar uñjäma. Kunapachatï jumar juzgkäma ukhaw jupanakajj nayar uñtʼapjjetani. 12 Ukatsti jumanakajj ak yatipjjäta, kunapachatï jumajj “chʼusa oraqenakakëjjapjjewa, jiwasan qʼal tukjañasataki” siskayäta ukhajja, kunjamsa jumajj Israelan qollunakapar insultayäta uk taqpach naya Jehová Diosajj istʼayäta. 13 Jumanakajj jachʼa jachʼa tukusaw naya contrajj parlapjjayätajja, naya contrajj jukʼampiw insultonak arsupjjayätajja.+ Nayajj ukanak taqpach istʼta’.
14 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Kunapachatï jumarojj mä chʼusa wasarar tukuykäma ukhajj taqpach oraqew kusisini. 15 Israelitanakan herenciapajj mä chʼusa lugarar tukuyatäkäna ukhajj kusisiyätawa. Ukhamajj uka kikparak nayajj jumar luräma.+ Seír toqenkir qollunaka, taqpach Edom+ marka, chʼusa laqayar tukuyatäyätawa. Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’ sasa”.
36 “Jaqen yoqapa, Israelan qollunakapjjat profecía arunak arsum, akham sätawa: ‘Israelankir qollunaka, Jehová Diosan arunakap istʼapjjam. 2 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Enemigojj jumanak contrajj akham siwa: ‘¡Walikipuniwa! ¡Nayra tiemponakatpach utjkäna uka alto lugaranakajj nanakankjjewa!’+ sasa”’.
3 ”Ukhamasti profecía arunak arsum, akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Niyakejjay jupanakajj jan kunani jaytapjjstamjja, taqe toqenakat atacapjjstamjja, ukhamat markanakat jiltʼki ukanakampi katuntatäpjjañamatakejja, jaqenakas jumanak contra parlasin kʼarinak sasipkchejja,+ 4 Israelankir qollunaka, ¡Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitun arunakap istʼapjjam! Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siw qollunakarusa, jiskʼa qollunakarusa, jalir umanakarusa, tukjatäki uka laqayanakarusa,+ uka jakʼankiri markanakat jiltʼirinakampi saqueyjatäpkäna jiskʼachatäpkäna uka apanukut markanakarusa,+ 5 jupanakarojj Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayajj markanakat jiltʼirinakarusa taqe Edom markarusa wali colerataw juchañchäjja,+ jupanakajj wali kusisitaw wal jiskʼachasin oraqejajj jupanakankkaspas ukham parlapjje,+ ukhamat paston oraqenakapamp quedasiñataki ukhamarak saqueyjañataki’”’.+
6 ”Ukhamasti Israelan oraqepjjat profecía arunak arsum, qollunakarusa, jiskʼa qollunakarusa, jalir umanakarusa, vallenakarus akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Niyakejjay jumanakajj markanakampi jiskʼachatäpjjchiyätajja,+ nayajj wali colerasiñampiw arsöjja” sasa’.
7 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Naya pachpaw ampar loqtasajj mä juramento lurta, jumanak jakʼankir markanakajj jupanak pachpaw phenqʼachat uñjasipjjani.+ 8 Ukampis Israelan qollunakapa, jumanakan ramanakamajj jilantaniwa, Israel markajatakejj achoqapjjaniwa,+ jupanakasti niyaw kuttʼanjjapjjani. 9 Nayajj jumanakampïsktwa, nayaw jumanakar yanaptʼapjjäma, yapuchatäpjjätawa, jathampi phawantatäpjjarakïtawa. 10 Nayaw taqe Israel markaparojj waljaptayäjja, markanakajj jaqenëjjaniwa,+ laqayanakajj wasitat luratäjjarakiniwa.+ 11 Cheqas jaqenakapsa uywanakapsa waljaptayäwa,+ mirtapjjaniwa, waljaniruw tukupjjani. Nayrjamarakiw jaqenakamp phoqantäjja,+ jumanakarojj nayrat sipans jukʼamp sum jakayapjjäma.+ Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta.+ 12 Israel markajankir jaqenakaw oraqeman jakapjjani, jumanakasti jupanakankapjjarakïtawa.+ Jumanakajj jupanakan herenciapäjjapjjätawa, janirakiw mayampis jumanak kawsajj wawanakapajj jiwapkaniti’”.+
13 “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Niyakejjay jupanakajj “jaqenakar manqʼantir oraqëtawa, markanakaparus jan wawani jayttajja”’ sasin jumat sasipkchejja, 14 ‘ukatwa jumajj jaqenakar jan jukʼamp manqʼantjjätati, janirakiw markanakamarojj jan wawani jaytjjätati’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 15 ‘Janiw markanakampejj jukʼamp jiskʼachat uñjasiyjjämati, janirakiw jaqenakajj jumat burlasjjapjjaniti,+ ni markanakamarus jukʼamp tukj-jjätati’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
16 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 17 “Jaqen yoqapa, israelitanakajj oraqepan jakapkäna ukhajja, sarnaqatanakapampisa luratanakapampisa uka oraq qʼañuchapjjänwa.+ Sarnaqatanakapajja nayatakejj mä warmin phajjsi wilapjam qʼañünwa.+ 18 Ukatwa jupanakan oraqer wila wartapjjatapata,+ ajjtaskañ idolonakapampi oraqe qʼañuchapjjatapat wal colerasiñaj jupanakjjar apaniyäta.+ 19 Nayajj yaqha markanakaruw jupanakar anatatayäta, oraqenakaruw aywitatayjjayäta.+ Jupanakarojj sarnaqatanakaparjama ukhamarak luratanakaparjamaw juzgayäta. 20 Ukampis uka markanakar puripjjäna ukhajja, jaqenakajj jupanakjjat parlasajj santo sutij jiskʼachapjjäna,+ akham sasa: ‘Jupanakajj Jehová Diosan markapawa, ukampis jupan oraqepat mistjjapjjewa’ sasa. 21 Qhawqsa nayajj santo sutijat llakista uk uñachtʼayäjja, uksti israelitanakajj kawkïr markanakarutï sarapkäna ukanwa jiskʼachapjjäna”+ sasa.
22 “Ukhamasti israelitanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Israelitanaka, janiw jumanak kawsajj lurkti jan ukasti nayan santo sutij laykuw lurtjja, sarapkta uka markanakanwa sutij jiskʼachapjjayätajja”+ sasa’. 23 ‘Cheqpachans jachʼa sutij santoruw tukuyäjja,+ sutijajj markanak taypin jiskʼachatänwa, jumanakaw markanak taypin jiskʼachapjjayätajja. Kunapachatï nayajj markanakan uñjkata jumanak taypin santor tukuyatäkä ukhaw markanakajj Jehová Diosätaj yatipjjani’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 24 ‘Markanakatwa jumanakar apsupjjäma, taqe oraqenakatwa wasitat tantachtʼapjjäma, oraqemaruw apapjjarakïma.+ 25 Qʼoma umampiw jumanakar jareqapjjäma, qʼomachatäpjjarakïtawa.+ Taqe qʼañunakamata taqe ajjtaskañ idolonakamat+ qʼomachapjjäma.+ 26 Mä machaq chuyma churapjjäma,+ mä machaq amuyu uchapjjäma.+ Cuerpomat qala chuyma apsöjja,+ mä jañchi chuyma jumanakar churapjjäma.* 27 Nayajj espíritu santoj jumanakar uchapjjäma, nayan leyinakajarjamaw sarnaqapjjäta,+ kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukanakarjamaw sarnaqapjjäta phoqapjjarakïta. 28 Ukatjja nayra awkinakamar churkta uka oraqenwa jakapjjäta. Jumanakajj markajäpjjätawa, nayasti jumanakan Diosamarakïyäwa’.+
29 ”‘Jumanakarojj taqe qʼañunakamatwa salvapjjäma. Granorojj wal achoqañapatakiw mayëjja, janirakiw jumanakjjarojj manqʼat pistʼañ apayankäti.+ 30 Qoqanakan* achunakapsa, oraqen achunakapsa waljaptayäwa, ukhamat manqʼat pistʼasajj jan mayampis markanak taypin phenqʼachatäpjjañamataki.+ 31 Ukatjja jan wal sarnaqapjjatamampi, jan wal lurapjjatamampi amtapjjäta, juchanak lurapjjatamatsa ajjtaskañanak lurapjjatamatsa jumanak pachpat ajjtasipjjäta.+ 32 Ukampis ak yatipjjam: janiw nayajj jumanak kawsajj ukanak lurkti’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. ‘Jan ukasti israelitanaka, jan wal sarnaqapjjatanakamat phenqʼachata jiskʼachata uñjasipjjañam munta’.
33 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Taqe juchanakamat qʼomachapkäma uka urojja, markanakan wasitat jaqenakar jakayjjäjja,+ laqayanakas mayampiw saytʼayatäjjani.+ 34 Chʼusa oraqejj yapuchatäjjaniwa, uka oraqejj uka cheq pasirinakan uñjapjjañapatakiw chʼusa jaytatänjja. 35 Jaqenakajj akham sapjjaniwa: “Chʼusa oraqëkäna ukajj Edén+ jardinjamäjjewa, laqayar tukuyatäkäna, chʼusäkäna, allthapitäkäna uka markanakajj jachʼa perqanakamp muyuntat markäjjapjjewa, jakirinakas uka markanakan utj-jjarakiwa”+ sasa. 36 Naya Jehová Diosajj allthapitäkäna uk wasitat saytʼayta, chʼusäkäna uka oraqerojj ayruntaraktwa,* jumanak jakʼan jiltʼapki uka markanakaw uk yatipjjani. Naya Jehová Diosaw uk arsta, nayaw uk lurarakta’.+
37 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayasti markachirinakaparojj uywanakarjamaw jiljjattayäjja, israelitanakaw jupanakatak ukham lurañ mayipjjetani. 38 Ukatsti jupanakajj walja santo jaqenakar uñtasitäpjjaniwa, Jerusalenan fiestanakapankir ovejanakar uñtata.*+ Laqayäkäna uka markanakajj walja jaqenakampi phoqantatäpjjaniwa.+ Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’”.
37 Jehová Diosan chʼamapaw* nayjjar jutäna, Jehová Diosajj espiritup taypiw chika valle pampar apitäna,+ uka cheqajja chʼakhanakampi phoqantatänwa. 2 Jupajj chʼakhanak taypi sarnaqayitäna, valle pampan waljpun chʼakhanak uñjayäta, ukanakasti qʼala wañsutänwa.+ 3 Jupasti akham sasaw jisktʼitäna: “Jaqen yoqapa, ¿aka chʼakhanakajj jaktapjjaspati?” sasa. Nayasti sarakiyätwa: “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tata, jumaw uk yattajja”+ sasa. 4 Jupasti akham sarakitänwa: “Aka chʼakhanakjjat profecía arunak arsum, akham sarakim: ‘Qʼala wañsuta chʼakhanaka, Jehová Diosan arunakap istʼapjjam:
5 ”’Chʼakhanaka, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham sapjjtamwa: “Jumanakarojj samanampiw phoqtʼapjjäma, wasitat jakapjjarakïta.+ 6 Jumanakarojj ankunakampi jañchimpi uchapjjäma, jañchi lipʼichimpiw imtʼapjjarakïma, samanampiw phoqtʼapjjäma, wasitat jakjjapjjarakïta. Jumanakasti Jehová Diosätaj yatipjjäta” sasa’”.
7 Ukatsti kunjamtï mayiskitäna ukarjamaw profecía arunak arsuyäta. Profecía arunak arsuskayäta ukhasti, mayaw istʼasïna, wal chholloqeriw istʼasïna, chʼakhanakasti chʼakhapuraw jikthaptañ qalltapjjäna. 8 Ukatsti uka chʼakhanak patjjar ankunakampi jañchimpi uñstatap uñjayäta, jañchi lipʼichimp imtʼatäpjjarakïnwa. Ukampis janïraw samanajj chʼakhanakan utjkänti.
9 Ukatjja jupajj akham sitänwa: “Thayarojj profecía arunak arsum. Jaqen yoqapa, profecía arunak arsum, thayarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Thaya, pusi toqenakatpach thaytʼanim, aka jiwayata jaqenak patjjar thaytʼanim, ukhamat wasitat jakapjjañapataki”’”.
10 Ukatwa nayajj kunjamtï jupajj maykitäna ukarjam profecía arunak arsuyäta, ukatsti samanaw jupanakar phoqtʼäna, jupanakasti jakañ qalltapjjäna, saytʼasipjjarakïnwa,+ wali jachʼa ejercitopunïnwa.
11 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, aka chʼakhanakajj taqe israelitanakawa.+ Jupanakajj akham sasipkiwa: ‘Chʼakhanakajajj wañsutawa, nanakan suytʼäwijas tukusjjarakiwa.+ Nanakajj qʼala tukjatäpjjtwa’ sasa. 12 Ukhamasti profecía arunak arsum, jupanakarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayan markaja, sepulturanakam llawiräwa,+ sepulturanakamat sartayapjjämawa, Israel oraqeruw apanjjapjjäma.+ 13 Nayan markaja,+ sepulturanakam llawirkä sepulturanakamat sartayapkäma ukhaw jumanakajj Jehová Diosätaj yatipjjäta” sasa’. 14 ‘Jumanakarojj espirituj uchäjja, wasitat jakapjjäta.+ Oraqemaruw uttʼayjjapjjäma. Jumanakasti naya Jehová Diosan uk arsutaja ukhamarak uk lurataja yatipjjäta’, siw Jehová Diosajja”.
15 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 16 “Jaqen yoqapa, mä lawar akham sasin qellqjjatam: ‘Judá markataki ukhamarak jupamp chikäki uka Israel markankirinakataki’+ sasa. Ukatsti yaqha lawarojj akham sasin qellqjjatarakim: ‘Efrainan lawapa, Joseataki ukhamarak jupamp chikäki taqe uka israelitanakataki’+ sasa. 17 Ukatsti uka pä lawanak mayachthapim, ukhamat amparaman mä sapa lawakïñapataki.+ 18 ‘¿Ukanakajj kamsañs muni uk janit sapkitäta?’ sasin markamajj* jisktʼätam ukhajja, 19 jupanakarojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Nayajj Efrainan amparapankki uka Josean lawap katöjja, jupamp chikäpki uka Israelan tribunakapamppacha, ukatsti Judá markan lawapampiw mayachtʼarakëjja. Jupanakarojj mä sapa lawarukiw tukuyäjja,+ amparajanjja mä sapa lawakïniwa” sasa’. 20 Qellqantkäta uka lawanakajj amparamankañapawa, ukhamat jupanakan uñjapjjañapataki.
21 ”Ukatsti jupanakarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Kawkïr markanakarutï sarapki uka markanakatwa israelitanakar apsöjja, taqe cheqanakat jupanakar tantachtʼäjja, oraqeparuw apanjjarakëjja.+ 22 Uka oraqensti jupanakarojj mä sapa markarukiw tukuyäjja,+ Israelan qollunakapana, mä sapa reyikiw taqe jupanakarojj apnaqani.+ Jupanakajj janiw pä markäjjapjjaniti, janirakiw pä reinor* tʼaqjtatäjjapjjaniti.+ 23 Jupanakajj janiw mayampis ajjtaskañ idolonakapampisa, ajjtaskañ luratanakapampisa, juchanakapampis qʼañuchasjjapjjaniti.+ Nayaw taqe jan wali luratanakapat salväjja, jupanakarojj qʼomacharakïwa. Jupanakasti nayan markajäpjjaniwa, nayasti jupanakan Diosaparakïyäwa.+
24 ”’”David servirijaw jupanakan reyipäni,+ taqe jupanakajj mä sapa awatirinikïpjjaniwa.+ Kunanaktï nayajj Juezjamajj amtkta ukarjamaw sarnaqapjjani, leyinakajs wali amuyumpiw phoqapjjarakini.+ 25 Nayra awkinakamajj jakapkäna,+ Jacob servirijar churkayäta uka oraqenwa jupanakajj jakapjjani. Ukanwa jupanakasa, wawanakapasa,* wawanakapan wawanakapasa,+ wiñayatak jakapjjani.+ David servirijaw jupanakan wiñayatak pʼeqtʼiripäni.*+
26 ”’”Jupanakampejj sumankañ pacto luräjja,+ ukajj mä wiñay pactöniwa. Jupanakarojj uttʼayäwa, waljaniruw tukuyäjja,+ ukatsti wiñayatakiw jupanak taypir temploj uchäjja. 27 Carpajajj* jupanakampïniwa, nayaw jupanakan Diosapäyäjja, jupanakasti nayan markajäpjjarakiniwa.+ 28 Kunapachatï templojajj wiñayatak jupanak taypinkani ukhaw markanakajj naya Jehová Diosajj Israelar santor tukuyatajj yatipjjani”’”.+
38 Mä kutimpiw Jehová Diosajj parlitäna, akham sasa: 2 “Jaqen yoqapa, Magog+ oraqenkiri Gog satäkis uka contra uñtam, jupajj Mesec ukhamarak Tubal+ oraqenakan* jilïr pʼeqtʼiripawa,* jupa contra profecía arunak arsum.+ 3 Akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Gog, nayajj juma conträtwa, jumajj Mesec ukhamarak Tubal oraqenakan jilïr pʼeqtʼiripätawa.* 4 Jumarojj kutikipstayämawa, quijadamarojj ganchonakampiw uchäma,+ taqpach ejercitomamp chik apsüma,+ caballonakampi caballot sarir jaqenakampi, taqenis wali suma isthaptʼatanaka, jachʼa escudonakani jiskʼa escudonakani,* jachʼa ejercitoraki, taqpachanis espadanakamp armantata. 5 Persia markasa, Etiopía markasa, Put+ toqenkirinakas jupanakamp chikawa, taqenis jiskʼa escudonakani, casconakani. 6 Gómer chachasa, taqpach tropanakapasa. Alay toqenkapki* uka wali jaya lugaranakankir Togarmá+ sat chachat jutirinakasa, taqpach tropanakapampi. Cheqas walja markanakaw jumampïpjje.+
7 ”’”Jumasa jumamp chik tantachtʼasir taqpach ejercitonakamasa atacañatak wakichtʼasipjjam, guerran nuwasiñatak wakichtʼasipjjam. Jumaw jupanakan comandantepäyäta.*
8 ”’”Walja urunak qhepatsti, nayajj wali amuyumpiw uñakipäma. Walja maranak qhepatsti, kawkïr markatï espadamp tukjatäsin kuttʼankäna, walja markanak taypit tantachtʼatäkäna, Israel markan wali jaya tiempo tukjatäkäna uka qollunakapar apanitäkäna uka markan oraqeparuw jumajj mantäta. Uka oraqen jakirinakajj yaqha markanakat tantachtʼatäpjjänwa, taqe jupanakajj wali segurow jakapjjaraki.+ 9 Jupanak contrajj mä jachʼa thayar uñtataw jumajj jutäta, qenayanakar uñtataw oraqerojj imjjatäta, jumasa, taqpach tropanakamasa, jumamp chikäpki uka walja markanakasa”’.
10 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Uka urunsti, amuyunakaw chuymaman uñstani, mä sinti jan wali amta amuytʼarakïta. 11 Jumajj akham sätawa: “Jan jarkʼaqerini jiskʼa markanakan oraqeparuw mantäjja.+ Khitinakatï seguro jakapki ukanak contraw saräjja, janiw kunas jupanakarojj jan waltʼaykiti. Taqe jupanakajj jan khiti jarkʼaqerini, jan murallanakani, jan trancanakani, jan punkunakani jiskʼa markanakanwa jakapjje” sasa. 12 Ukajj saqueyjañatakïniwa, waljanak katuntañataki, jichhajj jaqenakan utjantatäjje uka tukjat lugaranak atacañataki+ ukhamarak markanak taypit tantachtʼatäki uka markar atacañataki,+ jupanakajj wali valoraninakampi walja utjirinakampi imkatasipki,+ oraq taypinwa jakapjjaraki.
13 ”’Saba*+ ukhamarak Dedán+ markanakasa, Tarsis+ toqen comerciantenakapasa, guerran taqe nuwasirinakapasa, akham sapjjätamwa: “¿Saqueyjañataki ukhamarak waljanak katuntañatakit oraqer mantäta? ¿Qollqempi qorimpi apasiñataki, wali valoraninakampi walja utjirinakampi katuñataki ukhamarak kunanakatï katuntatäki ukanakat waljanak katuntasiñatakit ejercitonakam tantachthapista?” sasa’.
14 ”Jaqen yoqapa, ukhamajj profecía arunak arsum, Gog satäki ukarojj akham sarakim: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Cheqas uka urunwa jumajj Israel markajan seguro jakaskatap amuyäta.+ 15 Jumajj alay toqenkir* wali jaya oraqematwa jutäta,+ walja markanakamp chika, taqenis caballonakar qonjjatata, wali chʼamani ejercitoraki, wali jachʼa ejercitoraki.+ 16 Oraqer imjjatir qenayanakar uñtataw Israel markaj contrajj jutäta. Gog, tukuy urunakansti, oraqej contraw apanïma,+ ukhamat markanakajj nayar uñtʼapjjañapataki, juma nayraqatan juma taypi santot uñjatäkä ukapachana”+ sasa’.
17 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘¿Janit jumajj nayra tiempon Israelan profetat servirinakaj taypi parlkayäta uka pachpäkta? Profetanakajj walja tiempow israelitanak contra jumar apaniñjjat profecía arunak arsupjjäna’.
18 ”‘Uka urunsti, kunürutï Gog satäki ukajj Israel oraqer mantkani uka urunjja,’ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘nayajj walpun colerasëjja.+ 19 Nayan wal colerasitajanjja, mä ninar uñtasit wal colerasitajanwa nayajj arsöjja. Uka urunsti, Israel oraqen mä jachʼa terremotow utjani. 20 Naya kawsaw lamar qotankir chawllanakasa, alajjpachankir jamachʼinakasa, salvaje animalanakasa, oraqen qatatnaqtir taqe animalanakasa, oraqenkir taqe jaqenakas khatatipjjani. Qollunakajj allitattapjjaniwa,+ qarqanakas* tinkuraniwa, taqpach murallanakaw oraqer tinkurapjjani’.
21 ”‘Nayajj taqe qollunakajanwa Gog contrajj mä espada apanëjja’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. ‘Jupanakajj jupanakkamaw nuwarasjjapjjani.+ 22 Juparojj usumpi*+ wila wartañampiw juchañchäjja. Jupjjarusa, tropanakapjjarusa, jupamp chikäpki uka walja markanakjjarusa,+ jallumpi, chhijchhimpi,+ ninampi,+ azufrempi+ purintayäjja. 23 Nayajj jachʼañchasipunïwa, santot uñjayasëjja, walja markanakampiw uñtʼayasëjja. Jupanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani’.
39 ”Jaqen yoqapa, Gog+ contrajj profecía arunak arsum, juparojj akham sätawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Gog, nayajj juma conträtwa, jumajj Mesec ukhamarak Tubal oraqenakan jilïr pʼeqtʼiripätawa.*+ 2 Jumarojj kutikipstayämawa, nayaw irpäma, alay toqenkir* wali jaya lugaranakatpach jumar makatayanïma,+ Israelan qollunakaparuw irpanirakïma. 3 May nuwantasaw chʼeqa amparamankir flechtʼañ arcom aparäma, kupi amparamankir flechanakam jaqtayarakïma. 4 Jumajj Israelan qollunakapanwa jaqosïta,+ jumasa, taqe tropanakamasa, jumamp chikäki uka markanakasa. Aycha manqʼani jamachʼinakaru ukhamarak salvaje animalanakaruw manqʼapäñamatak katuyäma”’.+
5 ”‘Jumajj campo oraqen jaqosïta,+ nayaw ukham arsta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
6 ”‘Nayajj Magog contrasa islanakan seguro jakasipki ukanak contrasa nina apanëjja,+ jaqenakajj Jehová Diosätaj yatipjjani. 7 Nayajj Israel markaj taypinwa santo sutij uñtʼayäjja, janirakiw mayampis santo sutij jiskʼachayjjäti. Markanakasti Jehová Diosätaj yatipjjani,+ Israelan Santo Diosapa’.+
8 ”‘Kawkïr profecía arunakatï arsutäki ukajj pasañapawa, phoqasiñaparakiwa’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. ‘Akaw nayajj arskayäta uka urojja. 9 Israelan markanakapankir jakirinakajj mistunisaw armanakamp nina nakhayapjjani: jachʼa escudonaka, jiskʼa escudonaka,* flechtʼañ arconaka, flechanaka, guerran nuwasiñatak lawanaka,* lanzanaka. Jupanakajj paqallq maranakaw ukanakamp nina nakhayapjjani.+ 10 Jupanakajj janiw lawanak campon thaqapjjañapajj wakiskaniti, janirakiw lawanak monten* pallthapipjjañapas wakiskaniti, jupanakajj uka armanakampiw nina nakhayapjjani’.
”‘Jupanakar aparapkäna ukanakaruw aparapjjani, jupanakar saqueyjapkäna ukanakarojj saqueyjapjjarakiniwa’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
11 ”‘Uka urunwa nayajj Gog+ satäki ukarojj Israelan mä vallepan mä sepultura churäjja. Uka vallejj lamar qotat inti jalsu toqenkiwa, jaqenakaw uka lugar pasapjjaraki, ukampis jichhajj uka vallew uka cheq pasirinakarojj jarktʼani. Uka cheqanwa Gog satäki ukarusa taqpach ejercitonakaparus imtʼjjapjjani, uka cheqarojj Hamon-Gog valle sutimpiw uchapjjani.*+ 12 Israelitanakajj paqallq phajjsinakaw jupanakar allintasipkani, ukhamat oraqe qʼomachañataki.+ 13 Markankir taqe jaqenakaw jupanakarojj imtʼjjapjjani, ukaw jachʼañchaskä uka urojj jupanakar wali uñtʼatanakar tukuyani’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
14 ”‘Oraqe qʼomachañatakejj chachanakaruw uttʼayasini, ukhamat jupanakajj uka cheq walja kuti pasasin oraqen jiltʼki uka jiwat cuerponak imtʼjjapjjañapataki. Jupanakajj paqallq phajjsinakaw uk thaqasipkani. 15 Kunapachatï uka oraqe walja kuti pasirinakajj mä jaqe chʼakha uñjapjjani ukhajja, mä ladoruw marctʼapjjani. Ukatsti khitinakatï imtʼjjañataki uttʼayatäpki ukanakaw Hamon-Gog+ sat vallen imtʼjjapjjani. 16 Uka lugaranjja Hamoná* sutini mä markaw utjarakini. Jupanakasti oraq qʼomachapjjani’.+
17 ”Jaqen yoqapa, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Taqe kasta jamachʼinakarusa taqe salvaje animalanakarus akham sarakim: “Tantachtʼasipjjam, jutapjjarakim. Jumanakatak wakichkta uka sacrificior muytat tantachtʼasipjjam, Israelan qollunakapankir mä jachʼa sacrificiowa.+ Jumanakajj aycha manqʼapjjäta, wila umapjjarakïta.+ 18 Jumanakajj wali chʼamaninakan aychap manqʼapjjäta, oraqen pʼeqtʼirinakapan wilap umapjjarakïta. Jupanakajj orqo ovejanakäpjjewa, corderonakäpjjewa, cabranakäpjjewa, toronakäpjjewa, taqenis Basán toqenkir likʼi animalanakäpjjewa. 19 Jumanakatak wakichkta uka sacrificiotjja, sistʼasiñkamaw likʼi manqʼapjjäta, machantasiñkamaw wila umapjjarakïta”’.
20 ”‘Mesajansti caballonakampi, carronak apnaqerinakampi, wali chʼamaninakampi ukhamarak guerran nuwasiri taqe kasta chachanakampiw jumanakajj sistʼasipjjäta’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
21 ”‘Nayajj markanak taypinwa jachʼañchasëjja, taqe markanakaw juchañchatajsa jupanak taypin chʼamaj* uñachtʼayatajsa uñjapjjani.+ 22 Uka urut uksaruw israelitanakajj jupanakan Jehová Diosapätaj yatipjjani. 23 Ukatsti markanakajj israelitanakan jupanak pachpa pantjasipjjatap layku yaqha markar apatäpjjatap yatipjjani, jupanakasti nayar apanukusaw ukhaman uñjasipjjäna.+ Ukatwa nayajj jupanakat ajanuj imantasjjayäta,+ enemigonakaparuw katuyjjayäta,+ taqenis espadampi jiwarayatäpjjarakïnwa. 24 Nayajj kunjamtï jupanakar uñjañajj wakiskäna ukarjamaw uñjayäta, qʼañüpjjatap layku, juchachasipjjatap layku. Nayasti jupanakat ajanuj imantasjjayätwa’.
25 ”Ukhamasti Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Jacobunkirinakat khitinakatï yaqha markar apatäpki ukanakarojj oraqeparuw kuttʼayanëjja,+ taqpach israelitanakat khuyaptʼayasirakëjja.+ Nayajj taqe chʼamajampiw santo sutij arjjatäjja.+ 26 Naya contra saytʼas taqe juchanak luratapat jiskʼachat uñjasipjjani uka qhepatjja,+ jupanakajj segurow oraqepan jakasjjapjjani, janirakiw jupanakar khitis ajjsaraykaniti.+ 27 Markanak taypit jupanakar kuttʼayankä, enemigonakapan oraqenakapat tantachthapkä ukhajja,+ walja markanakan uñjkataw nayajj jupanak taypin santot uñtʼayasirakëjja’.+
28 ”‘Yaqha markanakar apaykä uka qhepatjja, nayajj mayampiw jupanakarojj oraqepan tantachtʼäjja, jupanakat jan khitir jaytjasa, ukapachaw jupanakan Jehová Diosapätaj yatipjjani.+ 29 Janiw jupanakat mayampis ajanuj imantasjjäti,+ israelitanakjjarojj espíritu santoj warjjatäjja’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
40 Yaqha markar apatäjjapjjayäta ukhat 25 maranakaw pasaskäna,+ Jerusalén markajj katuntatäjjäna ukhat 14 maranakäjjarakïnwa,+ uka mara qalltan phajjsit 10 urunakaw saraqjjarakïna. Uka pachpa urunwa Jehová Diosan amparapajj nayjjar jutäna, markaruw aparakitäna.+ 2 Diosajj visionanak taypiw Israel oraqer nayar apitäna, wali alto mä qollu patjjaru.+ Ukansti aynach toqen* mä markar uñtasitaw utjäna.
3 Uka lugarar apitäna ukhajja, cobrer uñtasit mä chacharuw uñjayäta.+ Amparapansti linot lurat mä pitanïnwa* mediñatak mä soqos lawampi,*+ jupasti mantañ cheqan saytʼatäskarakïnwa. 4 Uka chachasti akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, wali sum uñchʼukim, kuntï nayajj yatichkäma uk sum istʼam, wali amuyumpi istʼarakim, ukatakiw nayajj akar irpansma. Israelitanakarojj kuntï jumajj uñjkäta uk taqpach yatiyañama”+ sasa.
5 Templor* anqäjj toqet muytir mä perqa uñjta. Uka chachasti amparapan 6 codoni* mediñatak mä soqos lawanïnwa (sapa codorojj mä tʼajjlli ukchʼampi yaptʼatänwa). Jupasti perqa mediñ qalltäna, uka perqasti anchorojj mediñatak mä soqos lawa ukchʼänwa, altorusti mediñatak mä soqos lawa ukchʼarakïnwa.
6 Ukatsti jupajj inti jalsu toqer uñtatäkäna uka punkuruw* jakʼachasïna,+ gradanak makatarakïna. Jupasti punkun marcop midtʼäna, ukasti anchorojj mediñatak mä soqos lawa ukchʼänwa. Maynïr punkun marcopajj anchorojj mediñatak mä soqos lawa ukchʼarakïnwa. 7 Guardianakan sapa mayni cuartopajja, largorojj mediñatak mä soqos lawa ukchʼänwa, anchorusti mediñatak mä soqos lawa ukchʼarakïnwa, mä guardian cuartopan perqapat mayni guardian cuartopan perqapkamajj 5 codonakaw utjarakïna.+ Templo uñkatasinkkäna uka pórtico sat mantañ cheqar apiri punkun marcopajj mediñatak mä soqos lawa ukchʼänwa.
8 Jupajj manqha toqer uñtatäkäna uka pórtico mantañ cheqa midtʼäna, ukajj mediñatak mä soqos lawa ukchʼänwa. 9 Ukatsti pórtico mantañ cheqa midtʼäna, ukajj 8 codonakänwa. Ladonkir columnanakap midtʼarakïna, ukajj pä codonakänwa. Pórtico mantañ cheqajj templo uñkatasinkänwa.
10 Inti jalsu toqenkkäna uka punkun sapa mayni ladopanjja, guardianakan kimsa cuartonakapaw utjäna. Uka cuartonakajj kimspachaw ukchʼakamakïna, ukatjja sapa ladon utjkäna uka columnanakajj ukchʼakamakïnwa.
11 Ukatsti punku mantañajj anchorojj qhawqchʼas uk midtʼäna, ukajj 10 codonakänwa. Punkojj qhawqchʼas largorojj uk midtʼäna, ukajj 13 codonakänwa.
12 Purap ladonakan utjkäna uka guardianakan cuartop uñkatasinjja, tantiy perqampi muyuntat lugarajj mä codo ukchʼänwa. Purap ladonakan utjkäna uka guardianakan cuartonakapajj sapa mayajj 6 codonak ukchʼänwa.
13 Ukatjja mä guardian cuartopan techopat mayni guardian cuartopan techopkamajj qhawqchʼas punkojj uk midtʼäna, ukasti anchorojj 25 codonak ukchʼänwa. Mä mantañ cheqajj yaqha mantañ cheqa uñkatasinkänwa.+ 14 Ladonakankir columnanak midtʼarakïna, ukasti altorojj 60 codonak ukchʼänwa, patior muytatäkäna uka punkunakan ladonakapankir columnanak midtʼarakïna. 15 Punku mantañ nayräjjat pórtico sat mantañ cheqan nayräjjapkamajja, manqhäjj toqer uñtatäkäna uksa punkut midtʼatajj 50 codonak ukchʼänwa.
16 Punku manqhäjjanjja, guardianakan cuartonakapansa ladonakankir columnanakansa, sapa mä ladorojj anchot qalltas kʼullkʼur tukuyir marconakani ventananakaw utjäna.+ Pórtico sat mantañ cheqanjja, sapa ladoruw ventananakajj utjarakïna, ukansti ladonakankir columnanakanjja palmera qoqanakan* dibujonakapaw utjarakïna.+
17 Ukatsti anqäjj patioruw irpitäna, ukanjja comedoranak uñjta,+ patio muytpacharojj qalanakamp lurat piso uñjarakta. Uka qalanakamp lurat piso patjjansti, 30 comedoranakaw utjäna. 18 Punkunakan ladopankkäna uka qalanakamp lurat pisojj qhawqchʼa anchökäntejj ukajja, punkunakajj qhawqchʼa largökäntejj ukchʼarakïnwa. Uka qalanakamp lurat pisojj manqhäjj patiot aynachankänwa.
19 Ukatsti aynachankkäna uka punkut manqhäjj patior apki uka cheq midtʼarakïna, ukasti inti jalsu toqetsa alay toqetsa* 100 codonak ukchʼänwa.
20 Anqäjj patiojj alay toqer* uñtata mä punkunïnwa, jupasti anchorus largorus qhawqchʼänsa uk midtʼarakïna. 21 Sapa ladorojj guardianakan kimsa cuartonakapaw utjäna. Ladonakankir columnanakasa pórtico sat mantañ cheqasa qhawqchʼäkäntejj nayrïri punkojj ukchʼarakïnwa, ukasti largorojj 50 codonakanïnwa, anchorusti 25 codonakanïnwa. 22 Ventananakasa, pórtico sat mantañ cheqasa, dibujat palmera qoqanakas*+ inti jalsu toqenkir punkun utjkäna ukchʼarakïnwa. Jaqenakasti paqallq gradanak makatasaw uka cheqar puripjjerïna, gradanak nayräjjansti pórtico sat mantañ cheqaw utjarakïna.
23 Manqhäjj pation alay toqer* uñtatäkäna uka punku uñkatasinjja, mä punkuw utjäna, inti jalsu toqer uñtatäkäna uka uñkatasinsti yaqha punkuw utjarakïna. Ukatsti mä punkut maynïr punkukam midtʼarakïna, ukajj 100 codonakanïnwa.
24 Ukatsti aynach toqeruw* apitäna, aynach toqensti* mä punku uñjta.+ Ladonakankir columnanakampi pórtico sat mantañ cheqampi midtʼäna: ukanakajj mayni punkunak ukchʼarakïnwa. 25 Punkun sapa ladopansa pórtico sat mantañ cheqan sapa ladopansa ventananakaw utjäna, mayni ventananakjama. Punkusti largorojj 50 codonakanïnwa, anchorusti 25 codonakanïnwa. 26 Uka punkur puriñatakejj paqallqo gradanak makatañänwa,+ uka nayräjjansti pórtico sat mantañ cheqaw utjarakïna. Ladonakankir columnanakanjja dibujat palmera qoqanakaw* utjäna, sapa ladorojj maya.
27 Manqhäjj patiosti aynach toqer* uñtat mä punkunïnwa. Aynach toqer* uñtatäkäna uka punkunak taypinsti, 100 codonak midtʼäna. 28 Ukatsti aynach toqer* uñtatäkäna uka punku taypiw manqhäjj patior irpitäna, ukatjja aynach toqenkir* punku midtʼarakïna: ukasti mayni punkunak ukchʼarakïnwa. 29 Guardianakan punkunakapasa, ladonakankir columnanakasa, pórtico sat mantañ cheqas mayni punkunak ukchʼarakïnwa. Ladonakankir columnanakansa pórtico sat mantañ cheqansa ventananakaw utjäna. Punkusti largorojj 50 codonakanïnwa, anchorusti 25 codonakanïnwa.+ 30 Muytpacharojj pórtico sat mantañ cheqanakaw utjäna. Ukanakasti largorojj 25 codonakanïnwa, anchorusti 5 codonakanïnwa. 31 Pórtico sat mantañ cheqapajj anqäjj patioruw aparakïna, ladonakankir columnanakanjja dibujat palmera qoqanakaw* utjarakïna.+ Kimsaqallq gradanak makatasaw ukar puripjjerïna.+
32 Jupasti inti jalsu toqew manqhäjj patior irpitäna, ukatjja punku midtʼarakïna, uka punkusti mayni punkunak ukchʼarakïnwa. 33 Guardianakan cuartonakapasa, ladonakankir columnanakasa, pórtico sat mantañ cheqasa mayni punkunak ukchʼarakïnwa. Ladonakankir columnanakansa pórtico sat mantañ cheqansa ventananakaw utjäna. Punkusti largorojj 50 codonakanïnwa, anchorusti 25 codonakanïnwa. 34 Pórtico sat mantañ cheqapasti anqäjj patioruw aparakïna, purap ladonkir columnanakapanjja dibujat palmera qoqanakaw* utjarakïna. Kimsaqallqo gradanak makatasaw ukar puripjjerïna.
35 Alay toqenkir* punkur irpasasti,+ uka punku midtʼäna. Uka punkusti mayni punkunak ukchʼarakïnwa. 36 Guardianakan cuartonakapasa, ladonakankir columnanakasa, pórtico sat mantañ cheqas mayninak ukchʼarakïnwa. Punkojj sapa ladonakapan ventananakanïnwa. Punkusti largorojj 50 codonakanïnwa, anchorusti 25 codonakanïnwa. 37 Ladonakankir columnanakapasti anqäjj patior uñtatänwa, purap ladonkir columnanakapanjja dibujat palmera qoqanakaw* utjarakïna. Kimsaqallqo gradanak makatasaw ukar puripjjerïna.
38 Punkunakan ladonakapankir columnanak jakʼanjja, mä mantañani comedoraw utjäna, ukanwa nakhantayat ofrendanak jarsupjjerïna.+
39 Pórtico sat mantañ cheqan sapa ladopanjja pä mesanakaw utjäna, uka patjjanwa nakhantayat ofrendanakatakïkäna,+ jucha luratat ofrendanakatakïkäna,+ jan wali luratat ofrendanakatakïkäna+ uka animalanakarojj jiwayasïna. 40 Alay toqenkir* punkur apkäna uka thakinsti, mantañ cheq anqäjjanjja, pä mesanakaw utjäna. Pórtico sat mantañ cheqan maysa ladopansti pä mesanakaw utjarakïna. 41 Punkun sapa mayni ladopansti pusi mesanakaw utjäna, taqpachajj kimsaqallq mesanakänwa, uka mesanakanwa sacrificionakatak animalanak jiwayapjjerïna. 42 Nakhantayat ofrendanakatakïkäna uka pusi mesanakajj kʼutsut qalat luratänwa. Uka mesanakasti largorojj mä codo chikatanïnwa, anchorojj mä codo chikatanïnwa, altorusti mä codonïnwa. Ukanak patjjaruw nakhantayat ofrendanakataki ukhamarak sacrificionakatakis kunanakampitï animalanakar jiwayaskäna ukanakajj uchasïna. 43 Mä tʼajjlli ukchʼa* anchoni estantenakaw utjäna, ukanakasti taqpach manqhäjj perqanakar uchatänwa, ofrendanakatak aychanakajj mesanak patjjaruw uchasirakïna.
44 Manqhäjj punku jakʼansti cantirinakatak+ comedoranakajj manqhäjj pationkänwa, alay toqenkkäna* uka punku jakʼana, aynach toqer* uñtata. Inti jalsu toqenkkäna uka punku jakʼansti yaqha comedoraw utjarakïna, alay toqer* uñtatänwa.
45 Jupajj akham sitänwa: “Aynach toqer* uñtat aka comedorajja, templon serviñ waktʼki uka sacerdotenakatakiwa.+ 46 Alay toqer* uñtat comedorajja, altaran serviñ waktʼki uka sacerdotenakatakiwa.+ Jupanakasti Sadoc+ chachan yoqanakapawa, levitanak taypinjja, jupanakaw Jehová Diosar jakʼachasiñatak uttʼayatäpjje, ukhamat jupar serviñataki”+ sasa.
47 Ukatsti manqhäjj patio midtʼarakïna. Ukasti cuadradönwa, largorojj 100 codonak ukchʼänwa, anchorojj 100 codonak ukchʼarakïnwa. Altarajj templo nayräjjankänwa.
48 Ukatjja templon pórtico sat mantañ cheqaparuw apitäna,+ pórtico sat mantañ cheqan utjkäna uka ladonakankir columnanak midtʼarakïna, mä ladojja 5 codonakanïnwa, maysa ladojja 5 codonakanïnwa. Punkojj mä ladotsti anchorojj 3 codonïnwa, maysa ladotsti 3 codonakanïnwa.
49 Pórtico sat mantañ cheqajja, largorojj 20 codonakanïnwa, anchorusti 11* codonakanïnwa. Jaqenakajj gradanak makatasaw uka cheqar puripjjerïna. Ladonakankir postenak jakʼanjja, sapa ladorojj mä columnaw utjäna.+
41 Ukatsti jupajj anqäjj santuarioruw* apitäna, jupajj ladonakankir columnanak midtʼäna, ukanakasti mä ladot anchorojj 6 codonakanïnwa,* maysa ladot anchorojj 6 codonakaniraki. 2 Mantañ cheqasti anchorojj 10 codonakanïnwa, mantañ cheqan ladonakapankir perqanakajj mä ladot 5 codonakanïnwa, maysa ladotsti 5 codonakaniraki. Jupasti anqäjjankir santuariojj qhawqchʼänsa largorojj uk midtʼäna, ukajj 40 codonakanïnwa, anchorusti 20 codonakaniraki.
3 Ukatjja jupajj mantasaw* mantañ cheqan ladonakapankir columnanak midtʼäna, ukanakajj pä codonak ukchʼa thurünwa;* mantañ cheqasti 6 codonak ukchʼa anchorakïnwa. Mantañ cheqan ladonakapankir columnanakajj* 7 codonak ukchʼänwa. 4 Ukatjja anqäjj santuario uñkatasinkkäna uka cuarto midtʼarakïna, ukasti largorojj 20 codonakanïnwa, anchorusti 20 codonakanïnwa.+ Ukatsti akham sarakitänwa: “Akajj Santísimo sat lugarawa”+ sasa.
5 Ukatjja templon perqap midtʼarakïna, ukajj 6 codonak ukchʼa thurünwa.* Templor muytatäkäna uka ladonakankir cuartonakajja, anchorojj 4 codonakanïnwa.+ 6 Ladonakankir cuartonakajj 3 pisonakanïnwa, mä cuartojj yaqha cuarto patjjankänwa, sapa pison 30 cuartonakaw utjäna. Templon perqanakapansti repisanakaw utjäna, ladonakankir cuartonakan viganakapajj ukanakjjar uchatänwa, ukhamajj janiw templon viganakapajj perqar katuyatäkänti.+ 7 Templon pä ladopansti, caracol gradanakaw alayar makatäna, patjjankir cuartonakar makatkasajj jukʼamp anchoruw ukajj tuküna.+ Ukan anchopajj mä pisot yaqha pisor puriñkamajj jukʼamp anchönwa, nayrïri pisot alayankir pisor makatkasajja, chika taypi piso pasasajj jukʼamp anchoruw tuküna.
8 Templo muytarusti, mä alto plataforma utjatap uñjayäta, ladonakankir cuartonakan cimientonakapajja, esquinkamajj 6 codonakani mediñatak mä lawa ukchʼpachänwa. 9 Ladonakankir cuartonakan anqäjj perqanakapajja, anchorojj 5 codonak ukchʼänwa. Templonkkäna uka ladonakankir cuartonak taypinjja, largorojj mä chʼusa lugaraw* utjäna.
10 Templompit comedoranakampit*+ chika taypinjja, sapa ladot mä chʼusa lugaraw utjäna, anchorojj 20 codonak ukchʼänwa. 11 Ladonakankir cuartonakampit chʼusa lugarampit chika taypinjja, alay toqet* mä mantañ cheqaw utjäna, aynach toqet* yaqha mantañ cheqaw utjarakïna. Templor muytkäna uka chʼusa lugarasti, anchorojj 5 codonak ukchʼänwa.
12 Inti jalanta toqenkkäna, chʼusa lugar toqer uñtatäkäna uka jachʼa utajja, anchorojj 70 codonakanïnwa, largorojj 90 codonak ukchʼarakïnwa, uka utan perqapajj muytpacharojj 5 codonak ukchʼa thurünwa.*
13 Jupasti templo midtʼarakïna, ukasti largorojj 100 codonak ukchʼänwa. Chʼusa lugarasa, utasa,* perqanakapasa, largorojj 100 codonak ukchʼänwa. 14 Templon fachadapajj inti jalsu toqer uñtatäkäna ukasa chʼusa lugarasa, anchorojj 100 codonak ukchʼänwa.
15 Chʼusa lugaran qhepäjj toqepar uñtatäkäna uka utajj qhawqchʼänsa largorusa, paypach ladonkkäna uka callejonanakas qhawqchʼänsa uk midtʼäna, ukajj 100 codonak ukchʼänwa.
Ukatjja midtʼarakïnwa, anqäjjankir santuariompi, manqhäjjankir santuariompi,+ pationkir pórtico sat mantañ cheqanakampi, 16 marconakampi, kʼullkʼuptir marconakani ventananakampi+ ukhamarak kimsa toqenakankir callejonanakampi. Marco jakʼansti, oraqet qalltasin ventananakkamajj tablanakaw utjäna,+ ventananakajj imtʼatarakïnwa. 17 Jupasti mantañ cheqäki uka patjjanak midtʼarakïna, templo manqhanaka, templo anqäjjanaka, taqpach perqa muytpacha. 18 Ukatjja querubín+ angelanak khitsutampi palmera qoqanak* khitsutampi adornonakaw utjäna.+ Sapa palmera qoqajj pä querubín angelanak taypinkänwa, sapa querubín angelasti pä ajanunïpjjarakïnwa. 19 Jaqe ajanusti mä ladon utjkäna uka palmera qoqa* toqer uñtatänwa, león ajanusti maysa ladon utjkäna uka palmera qoqa toqer uñtatarakïnwa.+ Taqe uka khitsut adornonakajj taqpach templon utjäna. 20 Santuarion perqapansti, oraqet mantañ cheqäkis uka patjja toqekamajja, querubín angelanakampi palmera qoqanakampi* khitsut adornonakaw utjäna.
21 Santuarion punkupankir postenakapajj* cuadradönwa.+ Sagrado lugar* nayräjjansti, utjänwa 22 lawat lurat mä altara,+ ukajja altorojj kimsa codonakänwa, largorusti pä codonakarakïnwa. Esquinanakarojj postenakanïnwa, manqha toqerusa ladonakasa maderat luratänwa. Ukatjja jupajj akham sitänwa: “Akaw Jehová Dios nayraqatankir mesajja”+ sasa.
23 Anqäjjankir santuariosa sagrado lugarasa pä hojan punkunïnwa.+ 24 Punkunakan pä hojapajj purap toqer llawirtirïnwa, sapa punkun pä hojaw utjäna. 25 Santuarion punkunakapan querubín angelanakampi palmera qoqanakampi* khitsut adornonakaw utjäna, kunjamtï perqanakan utjkäna ukhama.+ Pórtico sat mantañ cheqan fachadapansti, anqäjj toqen lawat lurat mä alerow* utjäna. 26 Ukhamarus kʼullkʼuptir marconakani ventananakaw utjäna,+ pórtico sat mantañ cheqan purap ladonakapansa, templon ladonakapankir cuartonakansa, aleronakansa, palmera qoqanak* khitsut adornonakaw utjarakïna.
42 Ukatsti jupajj anqäjj patioruw irpitäna, alay toqeru,*+ chʼusa lugar ladonkkäna uka comedor utanakaruw irparakitäna,+ ladonkkäna uka comedor utanakan alay toqeparu.*+ 2 Alay toqet* mantañäkis uksa toqetjja, largorojj 100 codonak* ukchʼänwa, anchorusti 50 codonak ukchʼarakïnwa. 3 Manqhäjj patiosti anchorojj 20 codonak ukchʼänwa,+ comedoranakajj manqhäjj patiompit anqäjj pationkir qalanakamp lurat pisompit chika taypinkänwa. Comedoranakajj kimsa pisonïnwa, callejonanakanirakïnwa, sapa mayajj purapat uñkatasitkama. 4 Comedoranak* nayräjjanjja manqhäjj toqenkir mä pasillow utjäna,+ ukajja anchorojj 10 codonak ukchʼänwa, largorusti 100 codonak* ukchʼarakïnwa, mantañ cheqanakapajj alay toqer* uñtatänwa. 5 Uka utan patjja pisopankir comedoranakajja, manqha pisonkir comedoranakat sipansa chika taypinkir comedoranakat sipansa jukʼamp kʼullkʼunakänwa, ukan utjir callejonanakaw ukham kʼullkʼur tukuyäna. 6 Comedoranakajj kimsa pisonakankchïnsa, janiw pationakanjamajj columnanakanïkänti. Ukatwa chika taypi pisot sipansa, manqhankir pisot sipansa, patjjankir pisojj jukʼa espacionikïna.
7 Anqäjj pationkir comedoranak jakʼansa maya comedoranak uñkatasinsa, anqäjjankir qalat lurat mä perqaw utjäna, largorojj 50 codonak ukchʼänwa. 8 Anqäjj toqenkki uka patio jakʼankir comedoranakasti, largorojj 50 codonak ukchʼänwa, ukampis santuario jakʼankkäna uka comedoranakajj 100 codonak ukchʼänwa. 9 Inti jalsu toqetjja, comedoranakajj mä mantañ cheqanïpjjänwa, ukhamat anqäjj patiot mantañataki.
10 Inti jalsu toqer uñtatäkäna, chʼusa lugar jakʼankkäna, uta jakʼankkarakïna uka pation qalat lurat perqa manqhanjja, comedoranakaw utjarakïna.+ 11 Kunjamtï alay toqenkir* comedoranakan mä pasillojj utjkänjja, ukhamarakiw ukanak nayraqatan mä pasillojj utjäna.+ Largorusa anchorusa maya comedoranak ukchʼänwa, mistuñanakapasa planonakapas pachpänwa. Mantañ cheqanakapajja, 12 aynach toqenkir* comedoranakan mantañ cheqanakapar uñtasitänwa. Pasillo qalltan mä mantañ cheqaw utjäna, ukasti inti jalsu toqer uñtatäkäna uka qalat lurat perqa uñkatasinkänwa, uka cheq mantañarakïnwa.+
13 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Chʼusa lugar jakʼankki uka alay toqenkir* comedoranakasa,+ aynach toqenkir* comedoranakasa sagrado comedoranakawa, ukanwa Jehová Diosar jakʼachasir sacerdotenakajj wali sagrado ofrendanak manqʼapjje.+ Niyakejjay uka lugarajj sagrado lugarächejja, ukaruw wali sagrado ofrendanakasa, grano ofrendasa, jucha luratat ofrendasa, jan wali luratat ofrendas uchasi.+ 14 Sacerdotenakajj ukar mantapjjani ukhajja, janiw serviñatak uchasipki uka isi jan apsusisajj sagrado lugarat anqäjj patior mistupjjañapäkiti,+ uka lugarajj sagradötap layku. Jupanakajj jaqenakan ukar mistuñatakejj yaqha isimpiw cambiasipjjañapa” sasa.
15 Templon manqhäjj cheqanakap* midtʼañ tukuyäna ukhajja, inti jalsu toqenkir punku toqew nayarojj anqar irpsutäna,+ jupasti taqe uka cheq midtʼarakïna.
16 Jupajj mediñatak mä soqos lawampiw* inti jalsu toqëkis uksa lado midtʼäna. Mediñatak mä soqos lawarjamajja, ukajj mä ladot maysa ladokamajj 500 mediñatak soqos lawanak ukchʼänwa.
17 Jupajj alay toqenkir* lado midtʼäna, mediñatak mä soqos lawarjamajja, 500 mediñatak soqos lawanak ukchʼänwa.
18 Jupajj aynach toqenkir* lado midtʼäna, mediñatak mä soqos lawarjamajja, 500 mediñatak soqos lawanak ukchʼänwa.
19 Jupajj inti jalanta toqeruw muytäna. Mediñatak mä soqos lawampiw 500 lawanak ukchʼa midtʼäna.
20 Pusi ladotpach uka lugar midtʼäna. Mä perqaw muytpachan utjäna,+ largorojj 500 mediñatak soqos lawanak ukchʼänwa, anchorusti 500 mediñatak soqos lawanak ukchʼarakïnwa,+ ukhamat sagrado oraqempit aleq oraqempit jaljañataki.+
43 Ukatsti jupajj inti jalsu toqer uñtatäkäna uka punkuruw apitäna.+ 2 Ukanwa Israelan Diosapan kʼajkir qhanap inti jalsu toqet jutir uñjta.+ Arupan suynatapajj wali chʼamampi jalir umanakar uñtasitänwa.+ Oraqejj kʼajkir qhanapampiw qhantarakïna.+ 3 Uka visionajj markar tukjir jutkayäta* uka visionar uñtasitänwa, Kebar jawira jakʼan uñjkayäta uka visionar uñtasita.+ Nayasti oraqer puriñkamaw altʼasiyäta.
4 Ukatsti inti jalsu toqer uñtatäkäna uksa punku toqew Jehová Diosan kʼajkir qhanapajj templor* mantäna.+ 5 Ukatjja mä espirituw* nayar aptasajj manqhäjj patior apitäna, templojj Jehová Diosan kʼajkir qhanapamp phoqtʼatätap uñjta.+ 6 Ukatsti mayniruw templot nayar parlir istʼta, uka chachasti nayan ukar jutasaw ladojar saytʼasïna.+ 7 Jupasti akham sitänwa:*
“Jaqen yoqapa, aka cheqajj tronojan lugarapawa,+ uka cheqajj kayunakajan taktʼasiñapatakiwa,+ ukanwa nayajj Israel marka taypin wiñayatak jakäjja.+ Israelitanakajj janipuniw mayampis santo sutij qʼañuchapkaniti,+ ni jupanakasa ni reyinakapasa, janipuniw nayat jitheqtasasa* ni jiwat reyinakapan jiwat cuerponakapampis qʼañuchapkaniti. 8 Jupanakajj punku marcoj ladoruw punku marcop uchasipjje, punkunakajan postenakap ladonakaruw punkunakapan postenakap uchasipjjaraki, mä perqakiw jupanakarojj nayat jaljäna.+ Jupanakajj ajjtaskañanak lurasaw santo sutij qʼañuchapjjäna, ukatwa nayajj wal colerasisajj jupanakar tukjayäta.+ 9 Jichhasti jupanakajj jan jukʼamp nayat jitheqtapjjpanti,* reyinakapan jiwat cuerponakaps nayat jayar uchasipjjpan. Nayasti jupanak taypinwa wiñayatak jakäjja.+
10 ”Jaqen yoqapa, templojj kunjamas uk israelitanakar qhanañcham,+ ukhamat pantjasitanakapat phenqʼasipjjañapataki,+ jupanakajj templon planonakapat yatjjatapjjpan.* 11 Jupanakatï taqe luratanakapat phenqʼasipjjanejja, templon planonakap uñachtʼayam, kunjam luratäkitejj ukanaka, mistuñ cheqanakapa, mantañ cheqanakapa.+ Jupanakarojj taqe planonakapampi leyinakapampi uñachtʼayam. Taqe ukanaksti jupanakan uñjkat qellqantam, ukhamat taqe planonakap uñjjatapjjañapataki, leyinakaps phoqapjjañapataki.+ 12 Akaw templon leyipajja: qollu patjjar muytki uka oraqejj wali sagradowa.+ Cheqas ukaw templon leyipajja.
13 ”Codo* sat medidarjamajja akaw altaran medidanakapajja+ (sapa codorojj mä tʼajjlli ukchʼampi yaptʼatänwa). Basepajj altorojj 1 codo ukchʼawa, 1 codo chʼullstatarakiwa. Chʼullstatäki ukasti muytpacharojj mä chhiya* ukchʼa anchorakiwa. Ukaw altaran basepajja. 14 Oraqenkki uka basetjja, manqhankir plataforman alay cheqapkamajja 2 codonak ukchʼawa, chʼullstatapajj anchorojj 1 codo ukchʼarakiwa. Manqhankir plataformat patjjankir plataforman alay cheqapkamajj 4 codonak ukchʼawa, chʼullstatapajj anchorojj 1 codo ukchʼarakiwa. 15 Altaran nina nakhiri cheqapajj altorojj 4 codonak ukchʼänwa, altaran pusi wajjranakapajj altaran nina nakhiripat alay toqer chhoqstatäpjjewa.+ 16 Altaran nina nakhiri cheqapajj cuadradowa. Largorojj 12 codonakaniwa, anchorusti 12 codonakaniraki.+ 17 Plataforman taqpach pusi ladonakapajj largorojj 14 codonakaniwa, anchorusti 14 codonakaniraki. Muytpachan utjki uka chʼullstatapajj chikat codo ukchʼänwa, basepasti taqe ladonakapanjja 1 codo ukchʼarakiwa.
”Altaran gradanakapajj inti jalsu toqer uñtatawa”.
18 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Jaqen yoqapa, Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Kunapachatï altarajj luraskani ukhajj aka mayitanakarjamaw lurasiñapa, ukhamat uka patjjar enterpach nakhantayat ofrendanak loqtasiñapataki, uka patjjar wilampi chʼalltʼasiñapataki’+ sasa.
19 ”‘Jucha luratat ofrendatsti,+ Sadoc+ chachat jutir levita sacerdotenakarojj tamankir mä torillo churäta, jupanakajj nayar serviñatakiw jakʼachasipjjetu’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 20 ‘Altarat jucha qʼomachañatakisa qʼomaru tukuyañatakisa toron wilapat mä parte katusajj altaran pusi wajjranakap patjjaruw ucharakïta, plataforman pusi esquinanakaparu, muytpachan utjki uka thiyanakaru.*+ 21 Ukatsti jucha luratat ofrendäki uka torillo katum, ukhamat templon uttʼayatäki uka cheqan phichantañataki, santuariot anqäjjana.+ 22 Payïri urunsti jucha luratat ofrendat jan kuna kamachtʼat mä orqo cabra loqtäta. Sacerdotenakaw altar qʼomachapjjani, kunjamtï ukarojj torillompi juchat qʼomachapkäna ukhama’.
23 ”‘Kunapachatï juchat qʼomachañ tukuyjjäta ukhajja, tamankir jan kuna kamachtʼat mä torillompi tamankir jan kuna kamachtʼat mä orqo ovejampi loqtäta. 24 Ukanaksti Jehová Diosaruw loqtäta, sacerdotenakajj ukanakjjaruw jayumpi willikipapjjani,+ ukatsti Jehová Diosaruw enterpach nakhantayat ofrendat loqtapjjani. 25 Jumajj paqallqo urunakaw jucha luratat ofrendat mä orqo cabrampi, tamankir mä torillompi, tamankir mä orqo ovejampi sapür loqtäta.+ Jan kuna kamachtʼat* animalanak loqtañama. 26 Jupanakajj paqallq urunakaw altarjja qʼomaru tukuyapjjani, jupanakasti qʼomachapjjañapawa, inaugurapjjañaparakiwa. 27 Kunapachatï urunakajj phoqachatäjjani ukhajja, kimsaqallqöri urut+ uksarojj sacerdotenakajj enterpach nakhantayat ofrendanakapampi* sumankañ sacrificionakapampi altaran loqtapjjani. Nayasti jumanakampejj kusisitäyäwa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja”.
44 Kawkïr punkutï templo anqäjjankkäna, inti jalsu toqer uñtatäkarakïna uksa punkuruw jupajj mä kutimp irpitäna,+ ukajj llawintatänwa.+ 2 Ukatsti Jehová Diosajj akham sitänwa: “Aka punkojj llawintatäskakiniwa. Janiw llawiratäkaniti, janirakiw khiti jaqes uka cheq mantkaniti. Naya Jehová Diosaw uka cheq mantta,+ ukhamajj jistʼantatakïskañapawa. 3 Ukampis pʼeqtʼirejja, pʼeqtʼirïsajj ukanwa qontʼasini, ukhamat Jehová Dios nayraqatan tʼantʼa manqʼañapataki.+ Punkun pórtico sat mantañ cheqap mantasajj uka cheq misturakini”+ sasa.
4 Ukasti alay toqenkir* punku cheq apitäna, templon nayräjjapkama. Kunapachatï uñtayäta ukhasti, Jehová Diosan kʼajkir qhanapajj Jehová Diosan templopar phoqtʼatap uñjayäta.+ Ukatwa oraqer puriñkam altʼasiyäta.+ 5 Ukatjja Jehová Diosajj akham sasaw sitäna: “Jaqen yoqapa, kunanaktï Jehová Diosan templopan leyinakapat siskäma uk atencionamp istʼam, uñjam, wali amuyump istʼarakim. Templon mantañ cheqap wali amuyumpipun uñjam, templon taqpach mistuñanakapsa wali amuyumpipun uñjarakim.+ 6 Kutkatasir israelitanakarojj akham sañamawa: ‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Ay israelitanaka, ¡taqe ajjtaskañ luratanakamajj ukhakëjjpan! 7 Kunapachatï jan wali chuymani ukhamarak jan circuncidata* extranjeronakar templojar apanipkta ukhajja, jupanakajj temploj jiskʼachapjje. Jumanakasti nayarojj tʼantʼampi, likʼimpi, wilampi loqtapjjestajja, ukañkamasti taqe ajjtaskañ luratanakamampiw pactoj pʼakintasipktajja. 8 Jumanakajj janiw kunanakatï nayan sagradöki ukanakat llakisipktati.+ Antisas kunanakatï templojan phoqasiñapäki ukanak phoqapjjañapatakejj yaqhanakaruw mayipjjtajja” sasa’.
9 ”‘Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Israelan jakirinakat jan wali chuymani ukhamarak jan circuncidata extranjeronakajj janiw ni maynis templojar mantapkaspati” sasa’.
10 ”‘Kunapachatï Israelajj ajjtaskañ idolonakapar adorañatak* nayat jitheqtjjapjjäna ukhajja, levitanakajj nayat jayaruw jitheqtjjapjjarakïna,+ ukampis uka levitanakajj pantjasitanakapat jupanak pachpaw jan walin uñjasipjjani. 11 Jupanakajj templojan servirinakäpjjaniwa, ukhamat templon punkunakap uñjañataki,+ templon serviñataki. Enterpach nakhantayat ofrendanakataki ukhamarak marka layku loqtaskani uka sacrificionakatakiw animalanak jiwayapjjani, jupanakajj markar serviñatakiw nayraqatapankapjjani. 12 Kunapachatï markajj ajjtaskañ idolonakapar adorasipkäna* ukhaw jupanakajj markar servipjjäna, israelitanakarojj jucharuw puriyapjjarakïna,+ ukatwa nayajj amparaj aytasin jupanak contrajj mä juramento lurta’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja, ‘jupanakajj pantjasitanakaparjamaw jan walin uñjasipjjani. 13 Jupanakajj janiw sacerdotet serviñatakejj nayar jakʼachasipkitaniti, janirakiw kunanakatï nayan sagradöki wali santöki ukanakarus jakʼachasipkaniti, ajjtaskañ luratanakapat phenqʼachataw uñjasipjjani. 14 Ukampis jupanakarojj kuna lurañanakatï templon utjki ukanakamp phoqapjjañapatakiw uchäjja, ukhamat templon serviñampi phoqapjjañapataki ukhamarak kunanakatï ukan lurasiñapäki taqe ukanakamp phoqapjjañapataki’.+
15 ”‘Kunapachatï israelitanakajj nayat jitheqtapkäna ukhajja, Sadoc+ chachan yoqanakapäki uka levita sacerdotenakajj templojan lurañanakap phoqasipkakïnwa.+ Jupanakasti nayar serviñatakiw jakʼachasipjjetani, naya nayraqatanwa likʼimpi+ wilampi+ loqtapjjetani’, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 16 ‘Jupanakaw templojar mantapjjani, nayar serviñatakiw altarajar jakʼachasipjjani,+ kunanaktï nayatak lurapjjañapäki ukanakampiw phoqapjjarakini.+
17 ”’Kunapachatï jupanakajj manqhäjj pation punkunakapat mantapkani ukhajja, lino isimpi isthapitäpjjañapawa.+ Manqhäjj pation punkunakapan serviñatakisa jan ukajj uka manqhan serviñatakisa, janiw tʼarwat lurat kuna isimpis uchasipjjañapäkiti. 18 Linot lurat turbantempiw pʼeqer uchasipjjañapa, linot lurat calzoncillompiw uchasipjjañapa.+ Janirakiw jumpʼiyiri kuna issa uchasipjjañapäkiti. 19 Kawkjankkitï markajj uka anqäjjankir patior janïra mistusajja, kawkïr isimpitï servisipkäna uka isi apsusipjjpan,+ sagrado comedoranakar* uk uchapjjarakpan.+ Ukatsti yaqha isi uchasipjjpan, ukhamat uka isinakapampejj markankir jaqenakarojj jan sagrador tukuyañataki. 20 Jupanakajj janiw pʼeqep afeitasipjjañapäkiti,+ ni ñikʼutapsa jachʼa jilayasipjjañapäkiti. Jupanakajj pʼeqepankir ñikʼutanakap khuchurasipjjañapawa. 21 Manqhäjjankir patior mantasajj janiw sacerdotenakajj vino umapjjañapäkiti.+ 22 Janiw mä viuda warmimpisa ni divorciat warmimpis casarasipjjañapäkiti,+ ukampis Israel markankir mä virgen tawaqompejj casarasisipkaspawa, jan ukajj mä sacerdoten viudapampiw casarasipjjaspa’.+
23 ”‘Sacerdotenakajj kunatï santöki, kunatï jan santöki ukampejj kunansa jan igualäpki uk markajar yatichapjjañapawa, kunatï qʼomäki jan qʼomäki ukampejj kunansa jan igualäpki uksa yatichapjjañaparakiwa.+ 24 Kunatï leyinakarjam uñjasiñapäki+ ukanakanjja, juezanakjamaw sarayapjjañapa, leyinakajarjamaw juzgapjjañapa.+ Kawkïr leyinakatï taqpach fiestanakajatak utjki uka leyinakaj phoqapjjañapawa,+ sábado urunakajsa sagradot uñjasipkakpan. 25 Sacerdotenakajj janiw kuna jiwat jaqerus jakʼachasipjjañapäkiti, jupanakatï jakʼachasipjjanejja qʼañut uñjatäpjjaniwa. Ukampis jupanakajj awkip kawsa, mamap kawsa, yoqap kawsa, phuchap kawsa, jilap kawsa jan ukajj soltera kullakap kawsajj qʼañut uñjatäpjjaspawa.+ 26 Mä sacerdoten qʼomachasitapatjja, uka sacerdotejj paqallqo urunakaw suytʼañapa. 27 Kunürutï sagrado lugaran serviñatak sagrado lugaräki uka manqhäjj patior mantkani ukhajja, jucha luratat ofrendap loqtañapa’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
28 ”‘Akaw jupanakan herenciapäni: nayaw jupanakan herenciapätjja.+ Jan kuna oraqsa Israelan churapjjamti, nayaw jupanakan herenciapätjja. 29 Jupanakaw grano ofrendsa,+ jucha luratat ofrendsa, jan wali luratat ofrendsa+ manqʼapjjani, kunanakatï Israel markan Diosar loqtatäki taqe ukanakas jupanakankarakiniwa.+ 30 Nayrïri poqot taqe suma achunakasa kunaymaninak churapkäta taqe ukanakasa sacerdotenakatakïniwa.+ Chhama jakʼunakamatsa sumäkis ukpun sacerdotenakar churapjjañama.+ Ukhamtï lurapjjätajja, bendicionajj utanakaman utjapuniniwa.+ 31 Sacerdotenakajj janiw kuna jiwat jamachʼsa manqʼapjjañapäkiti, janirakiw jiwat katutäki jan ukajj jiskʼa jiskʼa tukjatäki uka animalsa manqʼapjjañapäkiti’.+
45 ”‘Kunapachatï herenciat churañatak oraqe jalanoqapkäta+ ukhajja, jumanakajj uka oraqet mä sagrado oraqe Jehová Diosatak churapjjäta.+ Uka oraqejj largorojj 25.000 codonak* ukchʼäniwa, anchorojj 10.000 codonak ukchʼäniwa.+ Taqe uka lugarajj sagrado oraqëniwa. 2 Uka oraqenjja sagrado lugaratakejj mä cuadrado oraqew utjani, mä ladojj 500 codonak ukchʼäniwa,+ maysa ladojj 500 codonak ukchʼarakïniwa, sapa ladonsti pastonakatak oraqew utjañapa, ukasti anchorojj 50 codonak ukchʼäniwa.+ 3 Midtʼatäki uka oraqenjja yaqha oraqe midtʼarakïta, largorojj 25.000 codonak ukchʼäniwa, anchorusti 10.000 codonak ukchʼarakïniwa, santuariojj ukankaniwa, ukasti wali sagradowa. 4 Ukajj templon servipki uka sacerdotenakatakejj sagrado oraqëniwa,+ jupanakaw uka cheqarojj Jehová Diosar serviñatak jakʼachasipjje.+ Uka cheqajj utanakapatak mä lugaräniwa, templotakis mä sagrado lugararakïniwa.
5 ”’Templon serviri levitanakatakejj mä cheqaw utjani, largorojj 25.000 codonak ukchʼäniwa, anchorusti 10.000 codonak ukchʼaraki,+ 20 comedoranakaw*+ jupanakankani.
6 ”’Markaruw oraqepäñapatak churapjjañama, ukasti largorojj 25.000 codonak ukchʼäniwa (Diosar churatäki uka oraq kikparaki), anchorusti 5.000 codonak ukchʼarakïniwa.+ Uka oraqejj taqpach israelitanakankaniwa.
7 ”’Pʼeqtʼiritakejj Diosar churatäki uka oraqen sapa ladopanwa mä oraqejj utjañapa, markatak churatäki uka oraqensa ukhamaraki. Ukajj Diosar churatäki uka oraqena ukhamarak markan oraqepan ladopankaniwa. Uka oraqejj inti jalanta toqenkaniwa, inti jalsu toqenkarakiniwa. Inti jalsun qorpapat inti jalantan qorpapkamajja, mä tribun oraqepajj qhawqchʼäkitï largorojj ukchʼarakïniwa.+ 8 Israel markansti uka oraqew pʼeqtʼirinkani. Pʼeqtʼirinakajajj janiw wasitat markajar tʼaqesiyapkaniti,+ jiltʼir oraqsti tribunakaparjamaw israelitanakar churapjjani’.+
9 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘¡Israelan pʼeqtʼirinakapa, sinti jan walinak lurapjjtajja!’ sasa.
”‘Nuwasiñanaksa tʼaqesiyañanaksa apanukupjjam, kunatï cheqäki uk lurapjjam.+ Janirak markajarojj oraqenakap jukʼamp aparjjapjjamti’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja. 10 ‘Phoqat balanzanak apnaqapjjam, phoqat efá* medidampi phoqat mä bato* medidampi.+ 11 Efá medidatakisa bato medidatakisa mä kikpa medidakïñapawa. Mä bato medidarojj 22 litronakaw* mantañapa, efá medidarusti 22 litronakaw* mantañapa. Mä homer* medidarjamaw medidanakajj apsusiñapa. 12 Mä siclojj*+ 12 gramonakäñapawa.* Jumanakatakejja 228 gramonakampi,* 285 gramonakampi,* 171 gramonakampi* jakthapitajj mä mané* sat medidäñapawa’.
13 ”‘Jumanakajj contribucionat ak churapjjañama: sapa 160 kilo* trigotjja niya 3 kilo* trigo, sapa 130 kilo* cebadatjja niya 2 kilo* cebada. 14 Aceite mediñatakejj mä bato medidarjamäñapawa. Mä bato medidarojja, 22 litronakaw* mantañapa, 10 batonak medidajj 220 litronakawa.* Cheqas 10 batonak medidajja mä homer medidar mistutawa. 15 Israelan tamapankir 200 ovejanakatjja mä ovejaw churasiñapa. Taqe uka ofrendanakajja grano ofrendataki,+ enterpach nakhantayat ofrendataki,+ sumankañ sacrificionakatak+ aptatäniwa, ukhamat markan juchanakap qʼomachañataki’,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
16 ”‘Markankir taqe jaqenakaw Israelan pʼeqtʼiriparojj uka contribución+ churapjjani. 17 Ukampis pʼeqtʼiriw enterpach nakhantayat ofrendanakatsa,+ grano ofrendatsa,+ vino ofrendatsa fiestanakan encargatäni,+ ukhamarak machaq phajjsinakansa,* sabadonakansa,+ Israel markan uttʼayaski taqe uka fiestanakansa.+ Jupaw jucha luratat ofrendsa, grano ofrendsa, enterpach nakhantayat ofrendsa, sumankañ sacrificionaksa churañapa, ukhamat Israel markan juchanakap qʼomachañataki’.
18 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Nayrïr phajjsit mä uru saraqatarojja, tama taypit jan kuna kamachtʼat mä torillompiw templorojj juchat qʼomachañama.+ 19 Sacerdotejj jucha luratat ofrendjam loqtaskani uka uywan mä jukʼa wilap katusajja, templon punkupan marcoparu,+ altaran plataformapan pusi esquinanakaparu ukhamarak manqhäjj pation punkupan marcoparuw uchani. 20 Kawkïr jaqetï pantjasisa jan ukajj jan yatisa juch lurani uka jaqetakejja, uka kikparakwa phajjsit paqallqöri uru saraqatarojj luräta,+ jumanakasti templorojj juchat qʼomachapjjäta.+
21 ”’Nayrïr phajjsit 14 urunak saraqatarojja Pascua fiesta amtäta.+ Paqallqo urunakaw jan levadurani tʼantʼajj manqʼasiñapa.+ 22 Pʼeqtʼiristi uka urunwa jupa pachpatakisa markankir taqe jaqenakatakisa mä torillo jucha luratat ofrendjam churani.+ 23 Fiestan paqallqo urunakapanjja, uka paqallqo urunakat sapa uruw jan kuna kamachtʼat paqallqo torillonaka, jan kuna kamachtʼat paqallqo orqo ovejanak enterpach nakhantayat ofrendjam Jehová Diosarojj churañapa,+ sapürurakiw jucha luratat ofrendjam mä orqo cabra churañapa. 24 Ukatjja sapa torillotjja grano ofrendjamajj niya 11 kilo* jakʼu churani, sapa orqo ovejatjja grano ofrendjamajj niya 11 kilo* jakʼu churani, sapa efá medidatjja niya pusi litro* aceite churarakini.
25 ”’Paqallqöri phajjsin 15 urunak saraqatarojja, fiestan paqallq urunakapan uka pachparak churani:+ jucha luratat ofrendampi, enterpach nakhantayat ofrendampi, grano ofrendampi, aceitempi’”.
46 “Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Manqhäjj pationkki uka inti jalsu toqer uñtat punkojj+ trabajiñ urunakan sojjta uruw+ llawintatäñapa,+ ukampis sábado urunsa machaq phajjsi* urunsa llawiratäñapawa. 2 Pʼeqtʼirejj punkun pórtico sat mantañ cheqapatwa anqat mantañapa,+ punkun marcop jakʼaruw quedasiñapa. Sacerdotenakaw jupan enterpach nakhantayat ofrendapsa sumankañ sacrificionakapsa loqtarapipjjani, jupasti punkun marcoparuw altʼasini, ukatsti mistjjarakiniwa. Ukampis uka punkojj janiw jaypʼukam llawintasiñapäkiti. 3 Jaqenakajj ukhamarakiw Jehová Dios nayraqatan mantañ punkun altʼasipjjañapa, sábado urunsa machaq phajjsinsa.*+
4 ”’Kunanaktï pʼeqtʼirejj Jehová Diosar enterpach nakhantayat ofrendjam sábado urun churani ukajj akanakäñapawa: jan kuna kamachtʼat sojjta corderonakampi jan kuna kamachtʼata mä orqo ovejampi.+ 5 Orqo ovejatjja, grano ofrendjamajj niya 11 kilo* jakʼu churani, corderonakatsti qhawqtï churirjamäki ukhak churañapa. Ukampis sapa niya 11 kilo jakʼumpjja,* niya pusi litro* aceitempi churañapa.+ 6 Machaq phajjsi* urunjja, ofrendajj akanakanïñapawa: tamankir jan kuna kamachtʼat mä torillompi, sojjta corderonakampi, mä orqo ovejampi; ukanakajj jan kuna kamachtʼatäpjjañapawa.+ 7 Torillotjja, grano ofrendat niya 11 kilo* jakʼu churañapa, orqo ovejatsti niya 11 kilo* jakʼuraki, corderonakatsti qhawqtï churirjamäki ukhak churañapa. Ukampis sapa niya 11 kilo* jakʼumpjja, niya pusi litro* aceitempi churañapa.
8 ”’Pʼeqtʼirejj mantkani ukhajj pórtico sat mantañ cheqat mantañapa, ukatsti uka cheqarak mistuñapa.+ 9 Kunapachatï markankir jaqenakajj fiestanakan Jehová Diosan nayraqatapar mantapjjani+ ukhajja, jupar adorañatak* alay toqenkir* punku+ mantasajj aynach toqenkir* punku+ mistupjjpan, aynach toqenkir* punku mantirinakasti alay toqenkir* punku mistupjjarakpan. Janiw khitis mantki uka punku mistuñapäkiti, antisas taqeniw mantki uka punkut sipans maysa punku mistuñapa. 10 Jaqenak taypinkki uka pʼeqtʼirejja, jaqenakajj mantkani ukhaw mantañapa, jaqenakajj mistupkani ukhaw mistuñaparaki. 11 Fiestanakansa fiesta tiemponakansa, mä torillotjja grano ofrendjamajj niya 11 kilo* granonakaw churasiñapa, orqo ovejatsti niya 11 kilo* granonakaraki, corderonakatsti qhawqtï churirjamäki ukhak churañapa. Ukampis sapa niya 11 kilo* granonakjja, niya pusi litro* aceitempi churañapa.+
12 ”’Pʼeqtʼiritï voluntadat churat ofrendat enterpach nakhantayat mä ofrenda+ jan ukajj sumankañ sacrificionak Jehová Diosar churani ukhajja, jupatakejj inti jalsu toqer uñtatäki uka punkuw llawirasini. Jupasti enterpach nakhantayat ofrendapsa sumankañ sacrificionakapsa kunjamtï sábado urun+ churañ yatki ukhamarak churani. Ukatsti jupajj mistjjani ukhajj uka punkojj llawintatäjjañapawa.+
13 ”’Sapüruw jumajj jan kuna kamachtʼat mä cordero nayrïr marapan enterpach nakhantayat ofrendjam Jehová Diosatak churañama.+ Sapa alwaw ukham lurañama. 14 Ukanakamp chikasti, sapa alwaw grano ofrendat niya pä kilo* jakʼumpi, suma jakʼur warakipañatak mä litro jila* aceitempi churañama. Ukajj Jehová Diosatak sapür loqtaski uka grano ofrendäniwa, walja tiempotak leyirakïniwa. 15 Corderosa, grano ofrendasa, aceitesa sapa alwaw sapür loqtañatak enterpach nakhantayat ofrendat loqtasiñapa’.
16 ”Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: ‘Pʼeqtʼiritï sapa mayni yoqanakapar mä oraqe herenciat regalani ukhajja, uka oraqejj yoqanakapankaniwa. Jupanakan herenciaparakïniwa. 17 Ukampis jupatï herenciapat mä serviripar mä parte regalot churani ukhajja, uka servirejj librëjjani uka marakamakïniwa,+ ukatsti uka oraqejj pʼeqtʼirir kuttʼayatäjjaniwa. Yoqanakapar churaski uka herenciakiw walja tiempo jupanakankani. 18 Pʼeqtʼirejj janiw khitirus oraqepat mistuñapatak obligasajj markar herenciap apaqañapäkiti. Jupasti pachpa oraqepatwa yoqanakaparojj herenciat churañapa, ukhamat markajankirinakat jan khitis oraqepat alisnukutäñapataki’ sasa”.
19 Ukatsti uka jaqejj sacerdotenakan sagrado comedoranakapar* mantañatak+ irpki uka punku ladoruw irpitäna, uka comedoranakajj alay toqer* uñtatäpjjänwa.+ Uka comedoranak qhepäjjansti, nayajj mä cheq uñjayäta, inti jalanta toqena. 20 Jupajj akham sitänwa: “Aka cheqanwa sacerdotenakajj jan wali luratat ofrendampi jucha luratat ofrendampi wallaqeyapjjani, grano ofrendsa+ hornor qhatiyapjjani, ukhamat jan kunsa anqäjj patior apsupjjañapataki, janirak markankir jaqenakarus sagrador tukuyañataki”+ sasa.
21 Jupajj anqäjj patioruw nayarojj apsutäna, pation pusi esquinanakap cheq pasayarakitäna, nayasti anqäjj pationkir sapa esquinanakapan yaqha patio uñjarakiyäta. 22 Pation pusi esquinanakapansti, yaqha jiskʼa pationakaw utjarakïna, largorojj 40 codonak* ukchʼänwa, anchorusti 30 codonak ukchʼarakïnwa. Puspachanejj mä ukchʼakïpjjänwa. 23 Uka pusi esquinanak manqhansti, sapa ladorojj qalat lurat jiskʼa perqanakaw utjäna, uka perqanak manqhansti ofrendanak wallaqeyañatak lugaranakaw utjäna. 24 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Aka utanakanwa templon servirinakapajj markan sacrificionakapan aychap wallaqeyapjje”+ sasa.
47 Ukatsti jupajj templo mantañ cheqaruw wasitat apitäna,+ ukansti templon punku marco manqhat uma mistunir uñjayäta,+ inti jalsu toqeruw jalaskäna, templon fachadapajj inti jalsu toqer uñtatätap layku. Umajj templon kupi manqha ladopat mistüna, altarat aynach toqeru.*
2 Uka cheqatsti, jupajj alay toqenkir* punku+ cheq irpsunirakitäna, ukatjja anqäjj toqenak jupajj muytayanitäna, inti jalsu toqer uñtatäkäna uka anqäjj toqenkir punkukama,+ nayasti uka punkun kupi toqepat mä jukʼa uma jalsuniskir uñjarakiyäta.
3 Kunapachatï uka jaqejj mediñatak mä pita* aptʼasit inti jalsu toqer mistunïna+ ukhajja, jupajj 1.000 codonak* ukchʼa midtʼäna, ukatjja uka uma paskatayarakitäna, uka umajj kayu moqonakajkamaw purïna.
4 Ukatsti jupajj yaqha 1.000 codonakamp midtʼäna, ukatjja uka uma paskatayarakitäna, umajj qonqorinakajkamaw purïna.
Jupajj yaqha 1.000 codonakamp midtʼäna, ukatjja uka uma paskatayarakitäna, umajj cinturajkamaw purïna.
5 Kunapachatï jupajj yaqha 1.000 codonakamp midtʼäna ukhajja, nayajj janiw kayunakamp sarasin paskatañ puedjjayätti. Uka umajj wali manqhänwa, nadañakiw wakisjjäna, janiw uka jawirajj kayump paskatañjamäkänti.
6 Jupasti akham sasaw jisktʼitäna: “Jaqen yoqapa, ¿jumajj uk uñjtati?” sasa.
Ukatsti jupajj kuttʼayanisaw jawir lakar kayuk* irpanitäna. 7 Kuttʼanisajja, nayajj uka jawir ladonakan walja qoqanak* utjatap uñjayäta.+ 8 Ukatsti jupajj akham sitänwa: “Aka umajj inti jalsu toqeruw sari, Arabá+ toqe saraqasajj qotaruw* purjjaraki. Qotar purjjani+ ukhasti, uka qotan umapajj mojjsäjjaniwa.* 9 Kawki cheqtï uka umanakajj* sarkani uka cheqanakan walja animalanakaw jakapjjani. Walja chawllanakaw utjani, uka umajj uksa toqeru saratap layku. Lamar qotan umapajj mojjsäjjaniwa,* kawki cheqtï jawirajj paskani uka cheqanakan taqe kunaw jakani.
10 ”Chawlla katurinakajj jawir jakʼan quedasipjjani, En-Guedí+ markat En-Eglaim toqekama, ukanwa chawlla katuñ qänanak* wañachañ mä lugarajj utjani. Walja chawllanakaw utjani, kunayman chawllanaka, Mar Grande*+ sat lamar qotankir chawllanakar uñtasita.
11 ”Siniya* lugaranakampi ñeqʼeni jiskʼa qotanakampiw utjani, ukanakajj jayukʼarakïskaniwa, janiw qollatäkaniti.+
12 ”Uka jawiran thiyanakapanjja* kunayman achunakan qoqanakaw* jilani. Laphinakapajj janiw suwartkaniti, achunakapas achoqapuniniwa. Sapa phajjsiw achoqani, ukanakar qarpir umajj templot mistutap layku.+ Achunakapajj manqʼañatakïniwa, laphinakapajj qollañatakiraki”.+
13 Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojj akham siwa: “Israelan 12 tribunakapatsti, aka oraqwa herenciat churañatak oraqenakjam jalanoqapjjañama, José chachat jutirinakarojj pä oraqew churasiñapa.+ 14 Jumanakaw uk herenciat katoqapjjäta, mä igualak katoqapjjarakïta.* Nayra awkinakamarojj mä juramento lurasaw aka oraqe jupanakar churañatak nayajj arsuyäta,+ ukatwa jichhajj jumanakar herenciat jalanoqasini.
15 ”Uka oraqen qorpapajj akhamäniw alay toqetjja:* Mar Grande sat lamar qotat qalltasajja, Hetlón+ sat lugarar apki uka thak sararaki, ukatsti saraskakiw Zedad,+ 16 Hamat,+ Berotá+ ukhamarak Sibraim sat lugaranaka. Sibraim sat lugarajj Damasco oraqempit Hamat oraqempit chika taypinkiwa. Ukatsti saraskakiw Hazer-Haticón sat lugarkama, ukajj Haurán+ sat lugaran qorpap jakʼankiwa. 17 Ukhamasti uka qorpajj lamar qotat Hazar-Enón+ sat lugarkamaw sarani. Ukatsti qorpajj alay toqerojj* Damasco oraqen qorpap sararakini, Hamat+ lugaran qorpap toqerus ukhamaraki. Ukaw alay toqenkir* qorpajja.
18 ”Inti jalsu toqetsti, qorpajj Haurán oraqempit Damasco oraqempit chika taypi pasi, Jordán jawir toqe sararaki, Galaad+ oraqempit Israel oraqempit chika taypi. Uka qorpat inti jalsu toqenkir qotakamajj* qhawqchʼas uk midtʼapjjam. Ukaw inti jalsu toqenkir qorpajja.
19 ”Aynach toqenkir* qorpajja, Tamar markat Meribat-Cadés+ sat lugaran umanakapkamawa, uka lugaratsti Jawirkama* ukhamarak Mar Grande+ sat lamar qotakama. Ukaw aynach toqenkir* qorpajja.*
20 ”Inti jalanta toqensti, qorpajj Mar Grande sat lamar qotawa, qorpatsti* Lebó-Hamat+ sat cheqa uñkataskamawa.* Ukaw inti jalanta toqenkir qorpajja”.
21 “Jumanakkamaw uka oraqe jaljasipjjäta, Israelan 12 tribunakapkama. 22 Jumanakasa, khitinakatï jumanak taypin jakkasin wawanakanïpkäna jumanakamp chik jakapkaraki uka extranjeronakasa, herenciat uka oraq jaljasipjjam. Jupanakajj nasïwitpachas israelitäpkaspa ukham uñjatäpjjañapawa. Jupanakajj jumanakamp chikaw Israelan tribunakap taypin mä herencia katoqapjjañapa. 23 Kawkïr tribun oraqepantï utjnoqkäna uka pachpa oraqenwa extranjerorojj mä herencia churapjjañama”, siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
48 “Alay toqet* qalltasajj akanakaw tribunakan sutinakapajja: Dan tribun oraqepajja,+ Hetlón sat lugaran thakip sarasajja, Lebó-Hamat+ sat cheqakama* ukhamarak Hazar-Enán sat lugarkamaw puri, ukatsti alay toqer* sarasajj Damasco oraqen qorpap pasi, Hamat+ lugar jakʼa pasaraki. Ukatjja inti jalsu toqenkir qorpat qalltasajj inti jalanta toqenkir qorpakamaw puriraki. 2 Aser tribun oraqepajja,+ Dan tribun oraqepamp colindawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 3 Neftalí tribun oraqepajj+ Aser tribun oraqepamp colindawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 4 Manasés tribun oraqepajj+ Neftalí tribun oraqepamp colindawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 5 Efraín tribun oraqepajj Manasés+ tribun oraqepamp colindawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 6 Rubén tribun oraqepajj Efraín tribun oraqepamp colindawa,+ inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 7 Judá tribun oraqepajj Rubén tribun oraqepamp colindawa,+ inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 8 Judá tribun qorpap jakʼarusti, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakamajja, Diosar churañatak oraqe jiltʼayapjjañama, ukasti anchorojj 25.000 codonak* ukchʼäñapawa,+ largorusti qhawqchʼäkitï mayni tribunakan ukchʼarakïñapawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. Templojj uka taypinkaniwa.
9 ”Jehová Diosar contribucionat churapkäta uka oraqejja, largorojj 25.000 codonak ukchʼäñapawa, anchorusti 10.000 codonak ukchʼarakïñapawa. 10 Akäniw sacerdotenakatak sagrado contribucionajja:+ alay toqet* 25.000 codonak ukchʼäniwa, inti jalanta toqetsti 10.000 codonak ukchʼa, inti jalsu toqetsti 10.000 codonak ukchʼaraki, aynach toqetsti* 25.000 codonak ukchʼaraki. Jehová Diosan templopajj uka taypinkaniwa. 11 Ukajj Sadoc chachat jutirïpki santor tukuyatäpkaraki uka sacerdotenakatakiwa,+ jupanakajj kunanaktï nayajj jupanakar maykayäta ukanakamp phoqapjjänwa, kunapachatï israelitanakas levitanakas saranukupkäna ukhajj janiw jupanakajj saranukupkänti.+ 12 Jupanakasti kawkïr oraqetï Diosatak jiltʼayatäki uka wali sagradot uñjat oraqet mä parte katupjjani, ukajj levitanakan oraqepampi colindäniwa.
13 ”Sacerdotenakan oraqep ladonsti, levitanakajj oraqenïpjjañapawa, ukasti largorojj 25.000 codonak ukchʼäñapawa, anchorusti 10.000 codonak ukchʼaraki. (Taqpacharusti largorojj 25.000 codonak ukchʼäniwa, anchorusti 10.000 codonak ukchʼarakïniwa). 14 Jupanakajj janiw uka suma oraqenakat ni mä oraqsa aljapjjañapäkiti, janiw cambiapjjañapäkisa, ni yaqharus pasayapjjañapäkiti, uka oraqejj Jehová Diosatak sagradötap layku.
15 ”Ukat uksar jiltʼa oraqesti, anchorojj 5.000 codonak ukchʼäniwa, largorusti qorpajj 25.000 codonak ukchʼarakïniwa. Uka oraqejj markankir taqpach jaqenakapankaniwa,+ utanakatakïniwa, pastonakani oraqetakïniwa. Markasti uka taypinkarakiniwa.+ 16 Akaw markan medidanakapajja: alay toqenkir* qorpajja, 4.500 codonak ukchʼäniwa; aynach toqenkir* qorpasti, 4.500 codonak ukchʼäniwa; inti jalsu toqenkir qorpajja, 4.500 codonak ukchʼäniwa; inti jalanta toqenkir qorpasti 4.500 codonak ukchʼarakïniwa. 17 Markan pastonakani oraqepajja, alay toqerojj* 250 codonak ukchʼäniwa, aynach toqerusti* 250 codonak ukchʼäniwa, inti jalsu toqerusti 250 codonak ukchʼäniwa, inti jalant toqerusti 250 codonak ukchʼarakïniwa.
18 ”Largor jiltʼkani uka oraqejja, Diosatak jiltʼayatäki uka oraqen+ ladop toqeruw sarani: inti jalsu toqerojja 10.000 codonak ukchʼäniwa, inti jalanta toqerusti 10.000 codonak ukchʼarakïniwa. Uka oraqejj Diosatak jiltʼayat oraqen ladop sarani, achunakapajj markatak trabajirinakan manqʼañapatakïniwa. 19 Markatak trabajirinakan yapuchatäniwa, jupanakajj Israelan taqe tribunakapat jutapjjarakini.+
20 ”Diosatak jiltʼayat oraqejj cuadradöniwa, sapa ladot 25.000 codonak ukchʼäniwa. Uka oraqejj Diosatak jiltʼayat sagrado oraqëñapawa, markan oraqep ladopana.
21 ”Markan oraqepana ukhamarak Diosatak jiltʼayatäki uka oraqen purap ladonkir oraqejja, pʼeqtʼirinkaniwa.+ Diosatak jiltʼayat oraq toqerusti, inti jalsu toqetsa inti jalanta toqetsa 25.000 codonak ukchʼäniwa. Pʼeqtʼirin qorpapasa, pä tribun qorpapasa mä igualakïniwa. Diosatak jiltʼayat oraqesa templon santuariopas uka oraq taypinkaniwa.
22 ”Levitanakan oraqepasa markan oraqepasa, pʼeqtʼirin oraqep taypinkaniwa. Pʼeqtʼirin oraqepasti, Judá+ tribun oraqepampi Benjamín tribun oraqepampi colindäniwa.
23 ”Yaqha tribunakatsti, Benjamín tribun oraqepajj inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakamawa.+ 24 Simeón tribun oraqepasti, Benjamín tribun oraqepamp colindawa,+ inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 25 Isacar tribun oraqepasti,+ Simeón tribun oraqepamp colindawa, inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 26 Zabulón tribun oraqepasti, Isacar tribun oraqepamp colindawa,+ inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama.+ 27 Gad tribun oraqepasti, Zabulón tribun oraqepamp colindawa,+ inti jalsu toqenkir qorpat inti jalanta toqenkir qorpakama. 28 Aynach toqenkir* qorpasti, Gad tribun oraqepan qorpap sari, Tamar+ markat qalltasin Meribat-Cadés+ sat lugaran umanakapkama ukhamarak Jawirkama,*+ uka lugaratsti Mar Grande* sat lamar qotakamaw puriraki.
29 ”Uka oraqwa Israelan tribunakaparojj herenciat jalanoqapjjañama,+ sapa triburojj ukchʼa oraqew waktʼarakini”,+ siw Taqe Kunjjar Munañani Jehová Dios Tatitojja.
30 “Markan mistuñanakapajj akhamäniwa: alay toqerojj* 4.500 codonak ukchʼäniwa.+
31 ”Markan punkunakapajj Israelan tribunakapan sutinakapanïniwa. Alay toqerojj* kimsa punkunakaw utjani: mä punkojj Rubén tributakïniwa, mä punkojj Judá tributakïniwa, mä punkusti Leví tributakirakïniwa.
32 ”Inti jalsu toqerojj 4.500 codonak ukchʼäniwa, ukansti kimsa punkunakaw utjani: mä punkojj José tributakïniwa, mä punkojj Benjamín tributakïniwa, mä punkusti Dan tributakirakïniwa.
33 ”Aynach toqerojj* 4.500 codonak ukchʼäniwa, ukansti kimsa punkunakaw utjani: mä punkojj Simeón tributakïniwa, mä punkojj Isacar tributakïniwa, mä punkusti Zabulón tributakirakïniwa.
34 ”Inti jalanta toqerojj 4.500 codonak ukchʼäniwa, ukansti kimsa punkunakaw utjani: mä punkojj Gad tributakïniwa, mä punkojj Aser tributakïniwa, mä punkusti Neftalí tributakirakïniwa.
35 ”Marka muytpachasti, 18.000 codonak ukchʼäniwa. Uka urut uksarusti, markan sutipajj akäniwa: Jehová Diosaw Ukanki”+ sasa.
Amuyatajja, inas Ezequielan maranakapat parlaskchi.
Uka sutejja, “Diosaw chʼamañchi” sañ muni.
Hebreo arunjja, “amparapajj”.
Jan ukajja, “norte toqet”.
Jan ukajja, “Nina taypinsti electrökaspas ukhamaw utjäna”.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “Aronakapajj”.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “Mä electror uñtasitas”.
Ezequiel libron 93 kutiw jaqen yoqapa siski uka arunakajj uñsti, nayrïr kutejj aka cheqanwa uñsti.
Amuyatajja, Israel markankiri ukhamarak Judá markankir jaqenakat parlaski.
Hebreo arunjja, “Markaman wawanakapat yaqha markar apatäpki”.
Hebreo arunsti, Diosan espiritupata jan ukajj mä angelat parlaski.
Jan ukajja, “atalayat; vigilirit; centinelat”.
Jan ukajja, “jumaruw wilapat cuenta mayïma”.
Jan ukajja, “jumaruw wilapat cuenta mayïma”.
Amuyatajja, Jehová Diosat parlaski.
Variante: “kawuyanakampiw”.
Variante: “kawuyanakampiw”.
Variante: “chʼoqantäma”.
Ukajj maran mä kuti jilir aliwa, jiskʼa jathanakanirakiwa, ukampiw tʼantʼa lurapjjerïna.
Ukajja, jan añcha sumäki uka trigotwa parlaski, nayra Egipto markanwa uk yapuchapjjerïna.
Hebreo arunjja, “20 siclonak”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “mä hin medida sojjtar jaljasin mä partek”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “ajjtaskañ”.
Hebreo arunjja, “tʼantʼataki lawanak pʼakjäjja”. Ukham sasinjja, inas tʼantʼanak warktʼas imañatak lawanakat parlaskchi.
Jan ukajja, “faldamaruw”.
Hebreo arunjja, “pestempiw”.
Jan ukajja, “yupaychasiñapatak”.
Hebreo arunjja, “tʼantʼataki lawanak pʼakjasajj”. Ukham sasinjja, inas tʼantʼanak warktʼas imañatak lawanakat parlaskchi.
Hebreo arunjja, “Pestempi”.
“Ajjtaskañ idolonaka” sañatakejj hebreo arun “animalanakan jamapat” parlañatak aytaski uka arumpejj niya kikpakiwa, uka arojj jiskʼachañatakiw apnaqasi.
Jan ukajja, “Kunjamsa qʼañu”.
Jan ukajja, “idolonakapar arkasin qʼañunak lurasas”.
Hebreo arunjja, “pestempiw”.
Hebreo arunjja, “pestempiw”.
Jan ukajja, “arbolanak”.
Ukajja, oraq alirinakasa aljirinakas beneficionak jan apsuñata parlaski, taqeni tukjatäpjjañapätap layku.
Hebreo arunjja, “pestempi”.
Hebreo arunjja, “pestempiw”.
Ukajja, ajjsarayasiñat chhojj-jjasiñat parlaski.
“Llakisiñ isi” siski uk glosarion liytʼäta.
Ukajja, llakisiñat pʼeq afeitatäñat parlaski.
Ukajja, qollqempita qorimpita luratanakat parlaski.
Amuyatajja, Jehová Diosan templopan jukʼamp manqhäjj cuartot parlaski.
Ukajja, preso katuntatanakatak cadenawa.
Jan ukajja, “yatichäwipasa”.
Jan ukajja, “jilïr irpirinakan”.
Hebreo arunsti, Diosan espiritupata jan ukajj mä angelat parlaski.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “norte toqensti”.
Hebreo arunjja, “utapankir”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Hebreo arunjja, “utapankir”.
Amuyatajja, mä ramampiw idolonakar adorapjjerïna (yupaychapjjerïna).
Jan ukajja, “norte toqenkki”.
Amuyatajja, Diosat parlaski.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
Amuyatajja, Diosat parlaski.
Amuyatajja, Diosat parlaski.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
Hebreo arunsti, Diosan espiritupata jan ukajj mä angelat parlaski.
Hebreo arunjja, “utapan”.
Amuyatajja, Diosat parlaski.
Hebreo arunjja, “Jupajj”. Ukajj Jerusalén markawa, uka manqhanwa judionakajj jarkʼaqatäpkaspas ukham amuyasipjjäna.
Jan ukajja, “jachʼa lakan phukur”.
Amuyatajja, Diosat parlaski.
Ukajja, Diosamp irpayasiri chuymat parlaski.
Jan ukajja, “redejampi”.
Hebreo arunjja, “pestetsa”.
Jan ukajja, “chuymapat”.
Jan ukajja, “zorronakar”.
Ukajja, kunapachatï maynejj uta manqhar mä jan suma perqa lurki, ukatsti uka perqan chʼollqjamäñapatak qʼatawimpi revocapki ukat parlaski.
Ukajja, mujlliru jan ukajj ampar moqor uchasipjjerïkäna uka magia lurañ cintanakat parlaski.
Hebreo arunjja, “tʼantʼataki lawanak pʼakjäjja”. Ukham sasinjja, inas tʼantʼanak warktʼas imañatak lawanakat parlaskchi.
Hebreo arunjja, “pestempis”.
Hebreo arunjja, “pestempi”.
Jan ukajja, “arbolanakatsa”.
Jan ukajja, “bosquenkir”.
Jan ukajja, “carbonaruw”.
Jan ukajja, “bosquenkir arbolanak”.
Variante: “kʼiluntapkayätamti”.
Jan ukajja, “foca lipʼichit”.
Variante: “jiskhu”.
Jan ukajja, “yupaychañatakiw”.
Hebreo arunjja, “charanakam jistʼarasaw”.
Hebreo arunjja, “Canaán oraqensa”.
Jan ukajja, “jan chʼamanïnsa”. Ukajja, “juma contrajj colerasiñampi phoqantatätwa” sasaw jaqokipasirakispa.
Jan ukajja, “yupaychañatak”.
Jan ukajja, “yupaychañatak”.
Jan ukajja, “suma adornonakamsa”.
Ukajja, inas uka jakʼankir markanakat parlaskchi.
Jan ukajja, “norte toqen”. Hebreo arunjja, “chʼeqa toqen”.
Jan ukajja, “sur toqen”. Hebreo arunjja, “kupi toqen”.
Jan ukajja, “arbolan”.
Hebreo arunjja, “Canaán oraqeruw”.
Variante: “mallkintarakïna”.
Amuyatajja, Judá oraqet parlaski.
Variante: “mallkintaski”.
Variante: “mallkintatäki”.
Variante: “mallkintatäjjänwa”.
Variante: “mallkintatas”.
Ukajja, Judá markan reyipat parlaski.
Jan ukajja, “gobiernojj”.
Jan ukajja, “gobiernojj”.
Ukajja, Sedequías reyit parlaski.
Ukajja, Nabucodonosor reyit parlaski.
“Jupajj” sasinjja, Sedequías reyit parlaski.
Ukajja, Nabucodonosor reyit parlaski.
Jan ukajja, “redej”.
Jan ukajja, “arbolan”.
Variante: “mallkintarakïwa”.
Variante: “mallkintäjja”.
Jan ukajja, “arbolaruw”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Hebreo arunjja, “ukampis wawanakan laka chʼakhanakapaw gastat uñjasi”.
Jan ukajja, “vidanakajj”. “Alma” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “vidajj”. “Alma” siski uk glosarion liytʼäta.
Hebreo arunjja, “wila wartirïspa”.
Jan ukajja, “Wilapajj jupjjankaniwa”.
Jan ukajja, “jaqejj”.
Jan ukajja, “redempi”.
Hebreo arunjja, “Mamamajj wilaman mä uvas alir uñtasitänwa”.
Jan ukajja, “arbolanakan”.
Variante: “mallkintatäjjewa”.
Ukajja, Joaquín reyimpi, Ezequielampi ukhamarak yaqha judionakamp yaqha markar apatäjjapjjäna uka paqallqo maranakat parlaski (Ezequiel 1:2 texto liytʼäta).
Jan ukajja, “juchañchañatakejj”.
“Jupanakar” sasinjja, israelitanakat parlaski.
“Jupanakar” sasinjja, israelitanakat parlaski.
“Jupanakar” sasinjja, israelitanakat parlaski.
Jan ukajja, “yupaychapjjäna”.
Jan ukajja, “arbolanak”.
Jan ukajja, “yaqha diosanakampi prostitución jucha lurasajj”.
Jan ukajja, “yupaychirinakjama”.
Jan ukajja, “sur toqer”.
Jan ukajja, “sur toqe”.
Jan ukajja, “sur toqe”.
Jan ukajja, “bosque”.
Jan ukajja, “Sur toqenkir bosquerojj”.
Jan ukajja, “arbolanakarojj”.
Jan ukajja, “sur toqet norte toqekama”.
Jan ukajja, “sur toqet norte toqekama”.
Hebreo arunjja, “taqe chuymanakaw umatatani”.
Ukajja, ajjsarayasiñat chhojj-jjasiñat parlaski.
Ukajja, Jehová Diosan espadapat parlaski.
Jan ukajja, “arbolanakamp”.
Hebreo arunjja, “Taqe chuymanakaw umatatani”.
Hebreo arunjja, “terafim idolonakaparuw”.
Amuyatajja, babilonionakat parlaski.
Ukajja, Jerusalenan jakirinakat parlaski.
Hebreo arunjja, “amparat”.
Jan ukajja, “wajchanakarusa (iñunakarusa)”.
Hebreo arun uñstki uka arojja, kunanakatï qollqetsa qoritsa umatatayatäsajj jalaqtki uka jan servirinakatwa parlaski.
Uka animalajj qamaqer jan ukajj zorror uñtatawa, qamaqet sipansa jachʼarakiwa.
Uka sutejja, “jupan carpapa” sañ muni.
Uka sutejja, “carpajajj jupa taypinkiwa” sañ muni.
Jan ukajja, “jawsthapitanaka”.
Jan ukajja, “broquelanakani”. Flechtʼañ arco apnaqerinakaw uka jiskʼa escudonak apnaqapjjerïna.
Jan ukajja, “suma adornonakams”.
Ukajja, yaqha diosanakampi adulterio jucha lurañat parlaski.
Hebreo arunjja, “utaj”.
Variante: “chʼajjwatapaw”.
Amuyatajja, Oholibá warmit parlaski.
Ukajja, Joaquín reyimpi, Ezequielampi ukhamarak yaqha judionakamp yaqha markar apatäjjapjjäna uka llätunka maranakat parlaski (Ezequiel 1:2 texto liytʼäta).
Hebreo arunjja, “urun sutip”.
Jan ukajja, “Jachʼa lakan phuku”.
Variante: “jaqhe”.
Variante: “jaqheruw”.
Jan ukajja, “Jan jumajj pechom leqʼesimti”.
Variante: “jiskhump”.
Jan ukajja, “sunkham imtʼasimti”.
Jan ukajja, “sunkhanakam”.
Variante: “jiskhunakamp”.
Jan ukajja, “murallampi muyuntayat campamentonakap”.
“Juparojj” sasinjja, Moab markat parlaski.
Ukajja, Joaquín reyimpi, Ezequielampi ukhamarak yaqha judionakamp yaqha markar apatäjjapjjäna uka 11 maranakat parlaski (Ezequiel 1:2 texto liytʼäta).
Variante: “jaqherjam”.
Jan ukajja, “redenak”.
Hebreo arunjja, “phuchanakapajj”.
Jan ukajja, “norte toqetwa”.
Hebreo arunjja, “Nabucodorosor”. Uka sutejj qellqañanwa mayjtʼi.
Jan ukajja, “espadanakapampiw”.
Variante: “jaqher”.
Jan ukajja, “redenak”.
Hebreo arunjja, “pʼeqtʼirinakaw”.
Jan ukajja, “kʼachachtʼäjja”.
Jan ukajja, “arbolan”.
Hebreo arunjja, “jilïri”.
Jan ukajja, “arbolan”.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
“Coral” siski uk glosarion liytʼäta.
Ukajja, yaqha kasta canelawa.
Ukajja, mä suma olorani cañawa.
Jan ukajja, “Seba”.
Jan ukajja, “Seba”.
Variante: “kawuyanakampi”.
Variante: “chʼoqantatänwa”.
Ukajja, “jachʼañchtʼasisa” sasaw jaqokipasirakispa.
“Llakisiñ isi” siski uk glosarion liytʼäta.
“Circuncisión” siski uk glosarion liytʼäta.
“Suma qalanaka” siski uk glosarion liytʼäta.
Hebreo arunjja, “imjjatiri”.
Hebreo arunjja, “imjjatir”.
Hebreo arunjja, “pestenak”.
Variante: “mallkisipjjani”.
Ukajja, Joaquín reyimpi, Ezequielampi ukhamarak yaqha judionakamp yaqha markar apatäjjapjjäna uka tunka maranakat parlaski (Ezequiel 1:2 texto liytʼäta).
“Nilo” sasinjja, aka cheqansa akjjar jutki uka cheqanakansa, Nilo jawirampita qarpañatak canalanakapampit parlaski.
Hebreo arunjja, “caderanakaps”.
Hebreo arunjja, “Jupajj akham sänwa”. Ukham sasinjja, inas faraonat parlaskchi.
Jan ukajja, “gobiernöjjapjjani”.
Jan ukajja, “gobiernonakat”.
Hebreo arunjja, “Nabucodorosor”. Uka sutejj qellqañanwa mayjtʼi.
Hebreo arunjja, “Nabucodorosor”. Uka sutejj qellqañanwa mayjtʼi.
Jan ukajja, “israelitanakar chʼam churäjja”.
Ukham sasinjja, inas Egipto markampi mayachtʼasipkäna uka israelitanakat parlaskchi.
Hebreo arunjja, “Nabucodorosor”. Uka sutejj qellqañanwa mayjtʼi.
Hebreo arunjja, “aljantäjja”.
Jan ukajja, “Menfis”.
Hebreo arunjja, “pʼeqtʼirejj”.
Ukajja, Tebas markat parlaski.
Jan ukajja, “Menfis”.
Ukajja, Heliópolis markat parlaski.
Jan ukajja, “Babilonia markan reyiparuw jukʼamp chʼamanir tukuyäjja”.
“Jupa” sasinjja, Babilonian reyipat parlaski.
Jan ukajja, “arbolätawa”.
Variante: “mallkintatäkäna”.
Jan ukajja, “arbolanakar”.
Jan ukajja, “arbolanakat”.
Jan ukajja, “arbolas”.
Ukajja, plátano oriental sutimpi uñtʼatäki uka qoqatwa (arbolatwa) parlaski.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Hebreo arunjja, “Niyakejjay jumajj wali alto jiltstajja”.
Jan ukajja, “arbolanakat”.
Jan ukajja, “Seolar”. “Seol” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Jan ukajja, “Seolar”. “Seol” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Ukajja, Líbano toqenkir cedro qoqat (arbolat) parlaski.
Jan ukajja, “Seolar”. “Seol” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “arbolas”.
“Circuncisión” siski uk glosarion liytʼäta.
Ukajja, Joaquín reyimpi, Ezequielampi ukhamarak yaqha judionakamp yaqha markar apatäjjapjjäna uka 12 maranakat parlaski (Ezequiel 1:2 texto liytʼäta).
Hebreo arunjja, “jawiranakaps”.
Jan ukajja, “redemp”.
Hebreo arunjja, “jawiranakas jumampi phoqtʼatäpjjaniwa”.
Ukham sasinjja, Egipto markat parlaski.
“Circuncisión” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “Seol”. “Seol” siski uk glosarion liytʼäta.
“Jupampis” sasinjja, inas faraonat parlaskchi.
“Jupar” sasinjja, inas Asirian reyipat parlaskchi.
Jan ukajja, “sepulturanak”.
“Jupatakejj” sasinjja, Elam markat parlaski.
Jan ukajja, “Seolar”. “Seol” siski uk glosarion liytʼäta.
Ukham sasinjja, inas militaranakjam jachʼañchata ukhamarak espadapamp chika allintat guerran nuwasiri chachanakat parlaskchi.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “centinelat”.
Jan ukajja, “centinelatï”.
Jan ukajja, “centinelarojj”.
Jan ukajja, “atalayat; vigilirit; centinelat”.
Jan ukajja, “jan cheqaparjam”.
Hebreo arunjja, “Jumanakajj likʼi manqʼapjjtajja”.
Variante: “tajja”.
Jan ukajja, “cuidapjjañap”.
Variante: “tajja”.
Variante: “tajja”.
Jan ukajja, “bosquenakans”.
Jan ukajja, “arbolanakajj”.
Variante: “mallkintatanak”.
Ukajja, Diosamp irpayasiri chuymat parlaski.
Jan ukajja, “Arbolanakan”.
Variante: “mallkintaraktwa”.
Ukajja, “Jerusalenan fiestanakapankir sacrificiot loqtañatak ovejanakar uñtata” sasaw jaqokipasirakispa.
Hebreo arunjja, “amparapaw”.
Hebreo arunjja, “markaman wawanakapajj”.
Jan ukajja, “gobiernor”.
Hebreo arunjja, “yoqanakapasa”.
Jan ukajja, “principepäni”.
Jan ukajja, “Jakañ lugarajajj; Utajajj”.
Jan ukajja, “jaqenakan”.
Jan ukajja, “jilïr principepawa”.
Jan ukajja, “jilïr principepätawa”.
Jan ukajja, “broquelanakani”. Flechtʼañ arco apnaqerinakaw uka jiskʼa escudonak apnaqapjjerïna.
Jan ukajja, “Norte toqenkapki”.
Hebreo arunjja, “guardiapäyäta”.
Jan ukajja, “Seba”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Variante: “jaqhenakas”.
Hebreo arunjja, “pestempi”.
Jan ukajja, “jilïr principepätawa”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “broquelanaka”. Flechtʼañ arco apnaqerinakaw uka jiskʼa escudonak apnaqapjjerïna.
Ukajja, “picanaka” sasaw jaqokipasirakispa. Ukajj yaqha kasta jachʼa lanzawa.
Jan ukajja, “bosquen”.
Jan ukajja, “Gog satäkis ukan jachʼa ejercitopan vallepa satäniwa”.
Ukajja, “walja jaqenaka” sañ muni.
Hebreo arunjja, “amparaj”.
Jan ukajja, “sur toqen”.
Variante: “kawuyanïnwa”.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “Utar”. Kunanakatï taqpach templon utjkäna ukanakata jan ukajj pachpa templo utat parlañatakiw “templo” sasin 40 capitulot 48 capitulkamajj jaqokipasi.
Hebreo arunjja, “sojjta codoni, mä codompi, mä tʼajjllimpi”. Ukajja jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Uka punkojj walja cuartonakani mä jachʼa construccionänwa.
Jan ukajja, “arbolanakan”.
Jan ukajja, “norte toqetsa”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “arbolanakas”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “sur toqeruw”.
Jan ukajja, “sur toqensti”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Jan ukajja, “sur toqer”.
Jan ukajja, “Sur toqer”.
Jan ukajja, “sur toqer”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Jan ukajja, “Norte toqenkir”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”.
Jan ukajja, “Norte toqenkir”.
Jan ukajja, “Pusi lukʼananak ukchʼa”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “norte toqenkkäna”.
Jan ukajja, “sur toqer”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “Sur toqer”.
Jan ukajja, “Norte toqer”.
Ukajja, “12” sasaw jaqokipasirakispa.
Hebreo arunjja, “temploruw”. 41, 42 capitulonakanjja, hebreon uñstki uka arojj anqäjj santuariota (Santo lugarata) jan ukajj taqpach santuariota (templota, ukajj Santo Lugarampi Santísimo lugarampiwa) parlañatakiw aytasi.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Ukajja, Santísimo satäki uka manqhäjj santuarior mantatapat parlaski.
Variante: “lankhünwa”.
Hebreo arunjja, “Mantañ cheqan anchopajj”.
Variante: “lankhünwa”.
Amuyatajja, templo muytpachankir mä kʼullkʼu pasillot parlaski.
Jan ukajja, “cuartonakampit”.
Jan ukajja, “norte toqet”.
Jan ukajja, “sur toqet”.
Variante: “lankhünwa”.
Ukajja, santuariot inti jalanta toqenkkäna uka utat parlaski.
Jan ukajja, “arbolanak”.
Jan ukajja, “árbol”.
Jan ukajja, “arbolanakampi”.
Hebreo arunjja, “punkunkir postejj (marcojj)”. Amuyatajja, Santo lugarar mantañ cheqat parlaski.
Amuyatajja, Santísimo lugarat parlaski.
Jan ukajja, “arbolanakampi”.
Jan ukajja, “tumbadillow; voladizow”.
Jan ukajja, “arbolanak”.
Jan ukajja, “norte toqeru”.
Jan ukajja, “norte toqeparu”.
Jan ukajja, “Norte toqet”.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “Cuartonak”.
Septuaginta qellqatanjja, “largorusti 100 codonaka”. Hebreo arut qellqatanjja, “mä codo ukchʼa thaki” siwa. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Hebreo arunjja, “manqhäjj utan cheqanakap”.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Ukajja, “jupajj jutkäna” sasaw jaqokipasirakispa.
Hebreo arunjja, “utar”.
Hebreo arunsti, Diosan espiritupata jan ukajj mä angelat parlaski.
Amuyatajja, Diosan arunakap yatiyaski.
Jan ukajja, “yaqha diosanakampi prostitución jucha lurasasa”.
Jan ukajja, “jan yaqha diosanakamp prostitución jucha lurapjjpanti”.
Hebreo arunjja, “templojj kunjamas uk midtʼapjjpan”.
Ukajja, mä jachʼa codot parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Variante: “qawayanakaru”.
Jan ukajja, “Perfecto”.
Ukajja, markan ofrendanakapat parlaski.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
“Circuncisión” siski uk glosarion liytʼäta.
Jan ukajja, “yupaychañatak”.
Jan ukajja, “yupaychasipkäna”.
Jan ukajja, “sagrado cuartonakar”.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “20 cuartonakaw”.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “mä homer medidat tunkar jaljasin mä partew”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “mä homer medidat tunkar jaljasin mä partew”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “Mä siclojj 20 guerá medidanakäñapawa”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “20 siclonakampi”.
Hebreo arunjja, “25 siclonakampi”.
Hebreo arunjja, “15 siclonakampi”.
Jan ukajja, “mä mina”. Apéndice B14 unjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “mä homer medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida sojjtar jaljasin mä parte”. Apéndice B14 uñjjattʼata.
Hebreo arunjja, “mä homer medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida sojjtar jaljasin mä parte”. Apéndice B14 uñjjattʼata.
Hebreo arunjja, “mä coro medidat tunkar jaljasin mä partew”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “mä homer medidawa”.
Jan ukajja, “wawa phajjsinakansa”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä hin sat medida”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “wawa phajjsi”.
Jan ukajja, “wawa phajjsinsa”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Hebreo arunjja, “sapa mä efá medidampjja”.
Hebreo arunjja, “mä hin sat medida”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “Wawa phajjsi”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä hin sat medida”. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “yupaychañatak”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida”.
Hebreo arunjja, “mä hin sat medida”.
Hebreo arunjja, “mä efá medida sojjtar jaljasin mä parte”.
Hebreo arunjja, “mä hin sat medida kimsar jaljasin mä parte”.
Jan ukajja, “sagrado cuartonakapar”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “sur toqeru”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Variante: “kawuya”.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Variante: “kayut”.
Jan ukajja, “arbolanak”.
Ukajja, Mar Muerto qotatwa parlaski.
Hebreo arunjja, “qollatäjjaniwa”.
Hebreo arunjja, “pä jawirajj”.
Hebreo arunjja, “qollatäjjaniwa”.
Jan ukajja, “redenak”.
Ukajja, Mediterráneo sat lamar qotatwa parlaski.
Jan ukajja, “Pantano”.
Variante: “qawayanakapanjja”.
Jan ukajja, “arbolanakaw”. Hebreo arunjja, “manqʼañani qoqanakaw”.
Hebreo arunjja, “sapa mayniw jilam kikpajj herenciat katoqapjjarakïta”.
Jan ukajja, “norte toqetjja”.
Jan ukajja, “norte toqerojj”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Ukajja, Mar Muerto qotatwa parlaski.
Jan ukajja, “Sur toqenkir”. Hebreo arunjja, “Aynach (Sur) toqen aynach (sur) toqepajja”.
Ukajja, Egipton jawirapawa.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Hebreo arunjja, “Ukaw aynach (sur) toqen aynach (sur) toqepajja”.
Ukajja, aynach (sur) toqenkir qorpat parlaski.
Jan ukajja, “Hamat cheqar mantañawjkamawa”.
Jan ukajja, “Norte toqet”.
Jan ukajja, “Hamat cheqar mantañawjkama”.
Jan ukajja, “norte toqer”.
Ukajja, jachʼa codonakat parlaski. Apéndice B14 uñjjattʼäta.
Jan ukajja, “norte toqet”.
Jan ukajja, “sur toqetsti”.
Jan ukajja, “norte toqenkir”.
Jan ukajja, “sur toqenkir”.
Jan ukajja, “norte toqerojj”.
Jan ukajja, “sur toqerusti”.
Jan ukajja, “Sur toqenkir”.
Ukajja, Egipton jawirapawa.
Ukajja, Mediterráneo sat lamar qotatwa parlaski.
Jan ukajja, “norte toqerojj”.
Jan ukajja, “Norte toqerojj”.
Jan ukajja, “Sur toqerojj”.